Akvaryum ve Balık
AKVARYUM YAPIMINDA KULLANILAN MALZEMELER Cam Akvaryumlarda kullanılan en önemli malzemedir. Çünkü akvaryumun iç dünyasının dışarıdan zevkle seyredilebilmesi cam ile mümkün olmaktadır. Kullanılan camın dalgalı olmaması ve iç görüntüyü bozmaması gerekir. Bu nedenle akvaryum yapımında kullanılan camların kaliteli olmalıdır.
Akvaryumun yıkanması ve temizlenmesi sırasında da cam ne kadar dayanıklı görünürse görünsün fazla basınç yapılmamalıdır. Çünkü iç basınç güçlü olduğu için dıştan yapılacak bir darbe camın aniden kırılmasına neden olabilir. Akvaryum, içi suyla doluyken küçük darbelerle patlamayacak kadar sağlam olmalıdır.
Akvaryumun büyüklüğü arttıkça artan su basıncına dayanacak şekilde camların kalınlığı da artar. Gerek içindeki su basıncı gerekse dışarıdaki titreşimlerden etkilenen akvaryumlarda hacim artıkça daha kalın cam materyali kullanmak gerekmektedir.
Gerek içindeki su basıncı gerekse dışarıdaki titreşimlerden etkilenen akvaryumlarda hacim artıkça daha kalın cam materyali kullanmak gerekmektedir.
Tırpan Taşı Tırpan taşı, akvaryum yapımında kullanılan camların kesimden sonra kesik kenarlarının keskinliğinin giderilmesinde kullanılan bir bileği taşıdır. Cam kenarları suyla ıslatılarak dıştan içe doğru bir hareketle tıraşlanmalıdır.
Koli Bandı yada kağıt bant Yapıştırılan camların bir arada tutturulması için kullanılır. Silikon Tabancası Silikon tabancası akvaryum kenarlarının yapıştırılmasında kullanılan bir araçtır. Çeşitli tip ve modelleri vardır. Rahat ve kullanışı kolay olanlar tercih edilmelidir.
Cam Kesme Elması Cam kesmede kullanılan bir araçtır. Kaliteli olmasına dikkat edilmelidir aksi taktirde kesim sırasında kesim yerlerinde çiziklere ve kırılmalara neden olabilir. Camın kenarları kırılma esnasında çok keskin olabilir dikkat edilmelidir.
Akvaryum Silikonu Akvaryum camlarının yapıştırılmasında kullanılan şeffaf renkli anti-bakteriyel bir kimyasal yapıştırıcıdır. Oldukça yüksek basınçta dahi ayrılmalarını engelleyen esnek sentetik kauçuk, havadan aldığı nem ile 24-48 saatlik süre içerisinde tam yapışmayı sağlamaktadır. Su ile kısa bir temizleme sonucu madde, kokusuz ve fizyolojik olarak tamamen etkisiz hâle gelebilmektedir. Esneklik özelliğini -60 ile 200C kadar olan sıcaklık derecelerinde koruyabilmektedir. Tüp veya kartuş halinde satılır ve silikon tabancası yardımı ile kullanılır. Çeşitli renkte pazarlanabilen yapıştırıcı tamamen kullanılarak bitirilmediği taktirde içine hava girmeyecek şekilde kapatılarak kartuşun ucunun tıkanması önlenmelidir.
Akvaryum Kurulumunda KullanılanTemizlik Malzemeleri Cam kenarlarının temizlenmesinde kullanılan pamuklu bezler, peçete, kâğıt, silikon kalıntılarının temizlenmesinde kullanılan kazıma araçları (jilet, maket bıçağı vb.), camda kalan silikon lekelerinin temizlenmesinde aseton veya saf benzin kullanılır.
AKVARYUM SİSTEMLERİNİ KURMAK Akvaryumun şeklini belirlerken neredeyse sınır yoktur. Akvaryum kare, üçgen, altıgen ve sekizgen olabildiği gibi kişiye özel tasarlanmış modeller de bulunmaktadır. (Örnek; Ön camı bombeli panoramik olan akvaryumlar).
Yapılışlarına Göre Akvaryum Çeşitleri Çerçeveli Akvaryumlar Bir çerçeve içine oturtulan ve içindeki suyun sızmasını önlemek için camların birleşme yerleri macunlanan akvaryumlardır. Uzun yıllar akvaryum yapılırken yapıştırıcı olarak cam macunları kullanılmıştır
Tamamen çerçeveli akvaryumlar Bu akvaryum tipinde camlar sağlam bir metal (genellikle alüminyum) çerçeveye yapıştırılır. Bu akvaryumlar darbelere karşı çok dayanıklıdır. Kısmen çerçeveli akvaryumlar Bu sağlam ve dekoratif akvaryum tipinin sadece üst ve alt kısmında alüminyum çerçeve bulunur.
Çerçevesiz Akvaryumlar Günümüzde tüm birleşim yerleri silikonlarla yapıştırılan cam akvaryumlar çok yaygınlaşmıştır. Bu akvaryumlar düzgün şekilde kesilen camların silikon adı verilen bir madde ile yapıştırılmaları sonucu çerçevesiz hale gelmiştir. Arzu edildiği takdirde güzel görüntü sağlamak için silikon ile tutturulan akvaryumların alt ve üst kısımlarına birer çerçeve yapılabilir. Alt çerçeve fonksiyonel olmamakla birlikte üst çerçeve aydınlatma sisteminin sabitleştirilmesi açısından da gereklidir.
Akvaryum Konulacak Yerin Seçimi: Akvaryumun yeri planlanırken akvaryumun çok ışık alan ve devamlı güneş görecek bir yere yerleştirilirse ve uygun bir filtrasyon düzeni kurulmaz ise yeşil alglerin çabuk üremesi nedeni ile akvaryumun içi kısa zamanda yeşil bir su haline bürünür. Akvaryum yerleştirilirken şunlara dikkat edilmelidir: Akvaryum günde ancak 2 3 saatten fazla güneş almayan bir yere konulmalı. Pencereye çok yakın olmamalı. Oturma yerine yakın olmalı. Oturuş hâlinde rahatça izlenebilmeli. Akvaryumun yerden yüksekliği 90 100 cm yi geçmemelidir. Böylece oturulan yerden dik bir görüş açısı ile akvaryumu izlemek mümkün olur.
Akvaryumun Kurulması
Zemin hazırlanması
Farklı renkteki kumlar
Teknik malzemeler
Bitkilendirme
Bitkili akvaryumlar için dikkat edilmesi gerekenler
Akvaryumda Seçim Birçok yeni akvaryumda, farklı akvaryum balığı türleri aynı akvaryumda tutulurlar. Böyle durumlarda balıkların doğal ortamlarında nasıl yaşadıklarını mutlaka göz önünde bulundurmanız gerekir. Hangi süs balıkları birbirleriyle uyum içinde yaşayabilirler, ne gibi su özellikleri gerektirirler?
Karma akvaryum Bu akvaryumlarda farklı bölgelerde yaşayan süs balıklarını ve bitkiler bir arada tutulur. Süs balıklarını seçerken bir birleriyle uyumlu olmalarına, her biri için gerekli olan su bileşiminin ve su sıcaklığı ihtiyacının benzer olmasına dikkat etmelisiniz.
Tek bir balık türü için akvaryumlar Satın almadan önce, beslemek istediğiniz süs balığının sadece bir balık türü olan akvaryumda yaşamaya uygun olup olmadığını da kontrol etmelisiniz
Biyotop akvaryumlar Bu tip akvaryumlar mümkün olduğunca doğal yaşam şartlarını taklit eder.
Her bir balık türü yaşamını daha çok hangi su seviyesinde geçiriyorsa o su seviyesini tercih eder: Yüzeye yakın, ortada veya dibe yakın. Balığınızı seçerken bu doğal katmaları aklınızda bulundurmalısınız. Pek çok süs balığı doğada sürüler halinde yaşadıklarından bunların akvaryum içerisinde 6 veya 8'li gruplar halinde tutulmaları gerekir. Bu şekilde beslenen balık daha da göz alıcı olacaktır
İlk Akvaryum Kurulumunda Yapılan Hatalar Küçük Boyutlu Akvaryum da Balık Beslemek : Küçük ve hazır akvaryum paketlerinin satıcılarda ön planda olması ve de maliyetleri açısından yeni başlayanları küçük akvaryumlara yönlendirmektedir. Eğer bu işe yeni başlıyorsanız küçük akvaryumla başlamak en büyük hatalardan biri olacaktır. Küçük boyutlu akvaryumlarda su miktarı da az olduğundan suyun kimyasında oluşabilecek en ufak bir değişiklik akvaryumunuzdaki tüm canlılar üzerinde kısa sürede etkisini gösterecektir. Su hacminin az olması size hata yapma fırsatı vermeyecektir. Daha büyük akvaryumlarda oluşabilecek hataları düzeltmek için daha çok zaman ve şansınız olacaktır, genel görüş olarak kurulacak ilk akvaryumun en az 75 Litre olması yönündedir.
Akvaryum Suyu Hazır Hale Gelmeden Balık Koymak : Yeni akvaryum sahiplerinin yaptıkları en büyük bir diğer hata, akvaryumlarına bir an önce balık koymak için duydukları sabırsızlıktır. Akvaryumu kurdukları gün balık alma hatası en çok yapılan hatalardandır. Bazıları şanslı olsa da ilk gün akvaryuma konan balıkların bir çoğu maalesef kaybedilecektir. Peki sorun nedir? Şehir suyunun içinde olabilecek kimyasallar, ağır metaller, çözünmemiş gazlar, balıklar için zehirlidir. Suyun zararlı minerallerden temizlenmesi ve çözünmemiş gazların suyu terk etmesi için birkaç gün beklenmesi, akvaryum suyunun oturmasını ve ph'ın stabilize olmasını sağlayacaktır.
Yeni Kurulan Akvaryuma Çok Balık Koymak : Sırada yine yeni akvaryumcuların yaptığı bir hata var. Akvaryumunuza birden bire çok balık koymamalısınız. Akvaryum suyunda yeterli bakteri kolonileri oluşmadan bir anda çok balığın yaşaması için güvenli olmaz. Sadece bir yada iki dayanıklı balık koymakla başlayın. Daha fazla balık koymak için akvaryumda nitrit seviyesinin yükselip, sıfırlanmasını bekleyeceğiz. Amaç besleyeceğimiz balıkların ömürlerini uzatmaktır.
Akvaryum Kapasitesinin Üzerinde Balık Eklemek : Yeni başlayanların çok yaptıkları bir diğer hata akvaryuma alabileceğinden çok fazla balık koymalarıdır. Tecrübeli bir akvaryumsever 50 litrelik bir akvaryumda 10-12 küçük balığı yaşatabilecekken, bunu yeni bir akvaryumcunun denemesi bir felaket ile sonuçlanabilir. Burada genel kural her akvaryumdaki 3 litre su için 2 cm balık boyu hesabıdır. Tecrübeniz arttıkça akvaryumunuzda güvenle daha çok balık besleme imkanı bulacaksınız.
Birbiriyle Uyumlu Olmayan Balık Türlerini Aynı Akvaryuma Koymak : Yeni akvaryum sahipleri çoğunlukla kendilerine çekici gelen tüm balıkları akvaryumlarına koymak isterler. Her balığın farklı çevre ihtiyaçları vardır. Balıkların kimi kavgacı sert balıklardır, kimi sakin huyludur, hepsi farklı su özellikleri isterler. Akvaryuma balık seçerken bunlara çok dikkat etmek gereklidir. Aynı su şartlarında yaşayabilen ve birbirine uyumlu balıklar seçilmelidir. Araştırmanızı yapın ve barışçıl, aynı su şartlarına uyum sağlayabilecek balıklar seçmelisiniz.
Balıklara İhtiyaç Fazlası Yem Atmak : Bu hata tüm akvaryumseverlerin sıklıkla yaptıkları bir hatadır. Balıkları gereğinden fazla beslemek. Balıklar her zaman fırsatçıdır ve sürekli yiyecek birşeyler ararlar. Sadece yemek aradıkları için aç sanarak kendinizi balıkları beslemek zorunda hissetmemelisiniz. En doğrusu bir kerede balıkların 5 dakikadan az bir sürede tamamını tüketecekleri kadar yem vermektir. Başlangıçta günde bir kere beslemek yeterli olacaktır. Amonyum yada nitrit seviyesinde yükselme olduğunda bir iki gün yemleme yapılmamalıdır. Bu süre balıkların dışkıları azalacağından suda temizlenme hızlanacaktır. Balıklar rahatlıkla ve hiç bir hastalık sebebi olmadan birkaç gün yemsiz kalabilirler.
Akvaryum da Yetersiz Kapasitede Filtre Kullanmak : Akvaryumunuzdaki filtre mutlaka akvaryum suyunu 1 saat içinde en az 3 kere içinden geçirip sirküle edebilmelidir. Sirkülasyonun daha az olması akvaryumunuzdaki filtrelemenin yetersiz olduğunu gösterir. Hiç bir zaman filtrelemenin fazla olması sorun yaratmayacaktır ama yetersiz olması balıklar üzerinde her türlü hastalığa sebep olacaktır. Sonuçları maalesef balıklarınız açısından hoş olmayacaktır.
Akvaryum Bakımının ve Su Değişiminin Aksatılması : Belirli aralıklarla akvaryum dibinde biriken tortuların su ile birlikte alınarak temizlenmesi ve eksilen suyun yerine taze su ilave edilmesi gerekir. Akvaryumunuzu temizlemeseniz de balıklarınız muhtemelen bu sebepten ölmeyecektir ancak sudaki bozukluk onların stres altında yaşamalarına, hastalanmalarına ve ömürlerinin kısalmasına sebep olacaktır.
Akvaryum Filtreleri Tüm filtre çeşitleri mekanik bir düzene ihtiyaç duyar. Elektrik ile çalışan bu aletlerin, ana unsuru motordur. Motor su soğutma sistemiyle çalışır. Çark, boru, hazne gibi yardımcı donanımlarla işlevini yerine getirir. Genel olarak 8 çeşit filtre vardır.
a- Pipo ve sünger filtre: Akvaryum dışında bulunan hava motoruna bağlı çalışırlar.
b- İç filtre: Motoru üzerinde olan ve buna bağlı hazne içerisinde filtre malzemeleri bulunan filtredir.
c- Şelale filtre: Çalışma prensibi iç filtreye benzer, motor vasıtası ile alt tarafında bulunan borudan suyu çeker
d- Dış filtre: Hazne ve motor akvaryumun dışındadır. Hortumlar ve bu hortumlara bağlı borular vasıtasıyla akvaryuma monte edilir.
e- Tepe filtre: Özellikle hazır imal edilmiş akvaryum sistemlerinde görülür.
f- Hamburg tipi köşe filtre: Kurulumu ve kullanımı tecrübe isteyen bir filtre sistemidir.
g- Taban Filtresi: Taban malzemesinin altına yerleştirilen kanal ve ızgaralar buna bağlı motor sayesinde suyu çevirmesiyle kurulan sistemlerdir.
h- Sump sistemleri: Cam veya akrilikten bölünmüş haznelerden oluşan ve içleri filtre malzemeleri ile doldurulan bölüm akvaryum altına yerleştirilir.
20 Litreye kadar olan akvaryumlar; pipo filtre, iç filtre 20-60 Litreye kadar olan akvaryumlar; İç filtre, şelale filtre 60-100 Litreye kadar olan akvaryumlar; İç filtre, şelale filtre, dış filtre 100-500 Litreye kadar olan akvaryumlar; dış filtre 500 Litre üzeri akvaryumlar; Sump sistemi