ORIGINAL COPY DATE: 01.08.2014 FIRST REVIEW DATE: 03.08.2015 ÖĞRENCĠ EL KĠTABI ĠÇERĠK Önsöz... 3 2015-2016 Eğitim Öğretim Yılı Akademik Takvimi... 4 Öğretim-Öğrenim Yönergesi... 5 Madde 1 - YDDS ve YDMS... 5 Madde 2 - Devam Zorunluluğu... 6 Madde 3 - Sınav kuralları... 6 Madde 4 - Düzey Ġlerleme... 8 Madde 5 - Yaz Kursu... 10 Madde 6 - Öğretim Elemanının Derse Gelmemesi... 10 Madde 7 - Uluslararası sınavlar ve YBU Ġngilizce Muafiyet Sınavı... 11 Temel Dil Becerilerinin GeliĢtirilmesine Yönelik Yöntem ve Stratejiler... 12 Dinleme... 13 Okuma... 14 Yazma... 14 KonuĢma... 15 Dilbilgisi... 16 Kelime Bilgisi... 16 Avrupa Dil Portfolyosu ve ADÖÇ... 18 Avrupa Dil Portfolyosu Düzey Değerlendirme... 18 Yabancı Dil Değerlendirme Ölçeği... 33 Bağımsız Dil Öğrencisi Kimdir?... 36 Bireysel Dil Becerinizi Görün... 36 Dil Kapasitenizi Tanıyın... 37 ÇalıĢma Becerileri Profili... 38 Bağımsız Öğrenme Merkezi... 40 ILC'deki Kitapların Kullanımı... 41 ILC'deki Bilgisayarların Kullanımı... 41 Temel Dil Becerilerinin GeliĢtirilmesine Yönelik Materyaller... 43 Önemli Kurallar... 44 1 ILC Kulüpleri... 44
ILC Etkinliklerini Takip Etme... 46 Sağlık, Kültür ve Spor Daire BaĢkanlığı... 47 Misyon... 47 Psikolojik DanıĢma ve Rehberlik Birimi... 47 Sağlık Hizmetleri... 47 Barınma Ġmkânları... 48 Ücretsiz Kurslar... 48 Öğrenci Kulüpleri... 48 Sportif Faaliyetler... 49 Beslenme... 50 Engelsiz YBÜ Birimi... 48 Birimin Görevleri... 51 Uluslararası Öğrenciler... 53 Sözlük... 54 ĠletiĢim... 56 ÖNSÖZ GeçmiĢten Geleceğe Bilim Kapısı 2010 yılında kurulmuģ genç bir devlet üniversitesi olan Yıldırım Beyazıt Üniversitesi'nin vizyonu ülkemizde yüzyılı aģkın bir geçmiģe sahip ve son yıllarda hızla büyüyen yükseköğretim sektörünün deneyimlerinden ve baģkent Ankara'nın sunduğu avantajlardan yararlanarak Türkiye'de ve Dünyada rekabetçi bir konum elde etmek ve bu konumu sürdürmektir. KurumsallaĢmasına 2011 yılında baģlamıģ ve 2011-2012 Eğitim Öğretim Yılında, yani henüz kuruluģunun birinci yılında 5 fakültesi ve 28 lisansüstü programına öğrenci kabul etmiģtir. Üniversitemiz 10 fakülte, 2 yüksekokul, 1 devlet konservatuarı, 4 enstitü ve birçok Uygulama ve AraĢtırma merkezine sahiptir. Bine yakın akademik kadromuz, lisans ve lisansüstü düzeyde 6500'ün üzerinde öğrencimize, baģkent Ankara'nın merkezinde eğitim vermektedir. Uluslararası bir Üniversite Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, kuruluģundan itibaren; akademik kariyerlerini Türkiye'nin ve dünyanın değiģik bölgelerindeki seçkin üniversitelerde yapmıģ; alanlarında söz sahibi akademisyenleri bünyesine katmaya özen göstermektedir. Ulusal ve uluslararası düzeyde ve yüksek nitelikli öğrencilerin ilgilerini çekerek, elit üniversitelerden biri olma yolunda önemli adımlar atmaktayız. %25 uluslararası öğrenciye sahip olma hedefimiz Ģimdiden 67 farklı ülkeden öğrenciye sahip olarak %9 seviyesinde gerçekleģtirmiģ durumdayız. Programlarımızın çoğunun eğitim dili Ġngilizcedir. TOEFL, Pearson, Oxford Test Merkezi, gibi kuruluģlarla yapmıģ olduğumuz anlaģmalar ile üniversitemiz uluslararası alanda yabancı dil eğitimi veren önemli sınav merkezlerinden biri haline gelmiģtir. Bunlarla birlikte, Erasmus+ ve Mevlana Öğrenci/Öğretim Üyesi DeğiĢim Programları çerçevesinde iģbirliği içinde olduğumuz yüz civarında uluslararası üniversite ile öğretim üyesi, öğrenci ve idari personel hareketliliği sağlanmıģ; tüm birimlerimiz, uluslararası üniversite olma yolunda büyük bir mesafe kat etmiģtir. 2
Rekabetçi AnlayıĢı Esas Alan, GiriĢimciliği TeĢvik Eden bir AraĢtırma Üniversitesi Hiç kuģkusuz, içinde yaģadığımız biliģim çağında bilimsel bilgi, AR-GE ve yenileme, küresel rekabetin belirleyici unsurlarıdır. Bu sebepten Yıldırım Beyazıt Üniversitesi olarak, AR-GE ve yeniliğe daha fazla önem veren bir anlayıģ ile üretilen bilimsel bilginin toplumun refahına hizmet edecek alanlara kazandırılması konusunda, öncü üniversiteler arasına girmeyi hedeflemekteyiz. AraĢtırma Üniversitesi olma hedefimizin esas unsurlarından biri, lisansüstü öğrenci oranımızın %50 olmasıdır. Bunun Ģimdiden %35 olmasını amaçlarımıza yakın bir gelecekte ulaģacağımızın göstergesi olarak değerlendiriyoruz. Kurumsal kimliğimizi geliģtirerek ve ulusal ve uluslararası alanda baģarımızı kanıtlayarak marka bir üniversite olma yolunda ilerlemekteyiz. Lisans eğitiminde kalitenin yüksek tutulmasına; lisansüstü programların tercihinde ise ülkemizin ve bölgemizin ihtiyaç duyduğu sektörleri tespit edilip, ilgili alanlarda nitelikli öğretim üyesi, araģtırmacı ve bilim insanı yetiģtirilmesine imkân sağlayacak alt yapı çalıģmalarını devam ettirmekteyiz. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, akademik ve idari kadrosuyla ülkemizin ve bölgemizin geleceğinde söz sahibi olacak lider kadroların arasında yer almayı hedefleyen, zinde ve iddialı beyinleri hazırlayarak yoluna devam etmektedir. Bu hedefi gaye edinmek isteyen genç arkadaģlarımızı yanımızda görmek arzusundayız. YBÜ Rektörü Prof. Dr. Metin DOĞAN 3
YILDIRIM BEYAZIT ÜNĠVERSĠTESĠ YABANCI DĠLLER YÜKSEKOKULU HAZIRLIK PROGRAMI 2015-2016 EĞĠTĠM ÖĞRETĠM YILI AKADEMĠK TAKVĠMĠ GÜZ YARIYILI YABANCI DİL DÜZEY BELİRLEME (YDDS) VE/VEYA MUAFİYET SINAVI (YDMS) 03-09 Eylül 2015 BAŞVURU TARİHLERİ (TÜM ÖĞRENCİLER İÇİN ZORUNLU) YABANCI DİL DÜZEY BELİRLEME SINAVI 11 Eylül 2015 YDDS SONUCUNUN İLANI 11 Eylül 2015 YABANCI DİLMUAFİYET SINAVI (YDMS) 14-15 Eylül 2015 1. DEVRE DERS BAŞLAMA TARİHİ 28 Eylül 2015 1. DEVRE DERS BİTİŞ TARİHİ 20 Kasım 2015 2. DEVRE DERS BAŞLAMA TARİHİ 30 Kasım 2015 2. DEVRE DERS BİTİŞ TARİHİ 22 Ocak 2016 YABANCI DİL MUAFİYET SINAVI (YDMS) BAŞVURU TARİHLERİ (HAZIRLIK SINIFININ 18-22 Ocak 2016 ZORUNLU OLDUĞU BÖLÜMLERE YENİ KAYIT YAPTIRAN, YATAY GEÇİŞ YAPAN VE YDMS'DEN MUAF OLAMAMIŞ ve HAZIRLIK PROGRAMINA DEVAM ETMEYEN TÜM LİSANS/LİSANSÜSTÜ ÖĞRENCİLER) YABANCI DİL MUAFİYET SINAVI (YDMS) 28-29 Ocak 2016 YDMS SONUCUNUN İLANI 2 Şubat 2016 BAHAR YARIYILI 3. DEVRE DERS BAŞLAMA TARİHİ 15 Şubat 2016 3. DEVRE DERS BİTİŞ TARİHİ 8 Nisan 2016 4. DEVRE DERS BAŞLAMA TARİHİ 18 Nisan 2016 4. DEVRE DERS BİTİŞ TARİHİ 10 Haziran 2016 YABANCI DİL MUAFİYET SINAVI (YDMS) BAŞVURU TARİHLERİ (YDMS'DEN MUAF 13-17 Haziran 2016 OLAMAMIŞ ve HAZIRLIK PROGRAMINA DEVAM ETMEYEN TÜM LİSANS/LİSANSÜSTÜ ÖĞRENCİLER) YABANCI DİL MUAFİYET SINAVI (YDMS) 20-21 Haziran 2016 YDMS SONUCUNUN İLANI 27 Haziran 2016 YAZ OKULU YAZ OKULU BAŞVURU TARİHLERİ 27 Haziran-1 Temmuz 2016 DERSLERİN BAŞLAMA TARİHİ 11 Temmuz 2016 DERSLERİN BİTİŞ TARİHİ 17 Ağustos 2016 YABANCI DİL MUAFİYET SINAVI (YDMS) BAŞVURU TARİHLERİ ( HAZIRLIK SINIFININ 8-12 Ağustos 2016 ZORUNLU OLDUĞU BÖLÜMLERE KAYITLI ÖĞRENCİLERDEN YDMS'DEN MUAF OLAMAMIŞ ve YAZ OKULU'NA DEVAM ETMEYEN TÜM LİSANS/LİSANSÜSTÜ ÖĞRENCİLER) YABANCI DİL MUAFİYET SINAVI (YDMS) 18-19 Ağustos 2016 YDMS SONUCUNUN İLANI 25 Ağustos 2016 4
Öğretim - Öğrenim Yönergesi MADDE 1- YBU Yabancı Dil Düzey Belirleme Sınavı (YDDS) ve YBU Yabancı Dil Muafiyet Sınavı (YDMS) (1) Yabancı Dil Düzey Belirleme Sınavı (YDDS): Üniversite'ye kayıt yaptırmıģ olan öğrencilerin Temel Ġngilizce bilgi ve becerilerinin belirlenmesi için yapılır. Hazırlık sınıfı zorunlu olan programlara kayıt yaptırmıģ öğrencilerin Yabancı Dil Muafiyet Sınavına (YDMS)girme hakkı elde etmeleri veya hazırlık sınıfında hangi düzeyde eğitime baģlayacaklarının belirlenmesi; eğitim dili Türkçe olan programlara kayıt yaptırmıģ öğrencilerin ise zorunlu Ġngilizce (ĠNG101 ve ĠNG 102)derslerinden muaf olabilmeleri için bu sınava girmeleri gerekmektedir. Hazırlık sınıfı zorunlu olan programlara kayıt yaptırmıģ öğrencilerden YDDS'den 59,5/100 ve üstü puan alanlar YDMS'ye girme hakkı kazanır,59,5 altında kalanlar ise belirtilen düzeydeki hazırlık sınıflarına yerleģtirilir: 0-39/100: A (Temel), 39,5-59/100: A+ (Temel+). Eğitim dili Türkçe olan programlara kayıt yaptırmıģ öğrencilerden 49,5-69 aralığında puan alanlar ĠNG 101 kodlu dersten, 69,5 ve üstü puan alanlar ise ĠNG 101 ve ĠNG 102 dersinden muaf olarak "AA" notunu alırlar. (2) Yabancı Dil Muafiyet Sınavı (YDMS): Hazırlık sınıfı zorunlu olan programlara kayıt yaptırmıģ öğrenciler arasından YDDS sınavından59,5 ve üstü puan alanlar bu sınava girmeye hak kazanırlar. Öğrenciler bu sınava Hazırlık sınıfından ve lisans düzeyinde verilen zorunlu Ġngilizce derslerinden muaf olmak için girerler. Bu sınav sonucunda 100 üzerinden 69,5alan öğrenciler Hazırlık sınıfından, 79,5 alan öğrenciler lisans düzeyinde verilen zorunlu Ġngilizce (ENG 101) dersinden, 89,5 ve üstü puan alan öğrenciler ise ENG 101 ve ENG 102 kodlu derslerden muaf olarak "AA" notunu alırlar. Bu sınavda 69,5 puanın altında kalanlar ise aģağıda belirtilen düzeylerdeki hazırlık sınıflarına yerleģtirilir. YDMS Puanı Düzey 49,5-69 Hazırlık sınıfı B+ düzeyi (Bağımsız) 34,5-49 Hazırlık sınıfı B düzeyi (Bağımsız)...-34 Hazırlık sınıfı A+ düzeyi (Temel) (3) Hazırlıkta tekrar edip, ikinci yılına devam eden öğrenciler: Bu iki yıllık öğrencilerimizin eğitime devam etmek isteyenlerinin Eylül ayında dilekçe vererek devam edeceklerini beyan etmeleri zorunludur. Bu dilekçe ile ilk yılı olan diğer tüm öğrencilerle aynı koģullarda olacaklarını, devam zorunluluğunu ve diğer sorumluluklarını kabul ettiklerini beyan etmiģ 5
olurlar. Devam eden tüm öğrencilerimizin devam zorunluluğu vardır. Eylül ayında belirtilen tarih aralığında dilekçe ile baģvurmamıģ olanların daha sonra dilekçe verme hakkı yoktur. (4) Tekrar eden öğrenciler 8 saati teorik ve 15 saati uygulama çalıģmasından oluģan programa devam eder. Uygulama çalıģmalarının içeriği ve Ģekli Yüksekokul tarafından belirlenir. Hazırlık programına ilk defa katılan öğrencilerin bu programa katılma hakları yoktur. (5) Hazırlık programını tekrar eden öğrenciler derslere devam etmek ve ilgili ödevleri yaparak sınavlara girmek zorundadır. Gerekli Ģartları karģılamayan öğrenciler baģarısız sayılarak kur tekrarı yapar ve /veya YDMS sınavına alınmazlar. MADDE 2 - (1) Devam Zorunluluğu Yabancı dil hazırlık sınıfında derslere devam zorunludur. Öğrenciler bulundukları her düzeyin derslerine %80'den az olmamak üzere devam etmekle yükümlüdür. Yönetim Kurulunca kabul edilen bir mazereti olmadan devam Ģartını yerine getirmeyen öğrenciler baģarısız sayılır ve ilgili düzeyi tekrar eder. Herhangi bir nedenle derse girmeyen öğrenci yoklamalarda "yok" gösterilir. Derslere devam öğretim elemanları tarafından her saat yapılan yoklamalarla saptanır.sınıftaki öğretim elemanının öğrencilere izin verme yetkisi yoktur. Her öğrenci kendi devamsızlık kaydını tutmakla yükümlüdür. Yüksekokula teslim edilen ve kabul edilen raporlar %20 devamsızlık kapsamındadır. Bir öğrencinin mazeretli (raporlar) ve mazeretsiz devamsızlık hakkı toplamda verilen dersin %20'sini aģamaz. MADDE 3-Bu bölümde uygulanan sınavlara ve diğer değerlendirme esaslarına yönelik iģleyiģ ve kurallar ile ilgili bilgiler mevcuttur. (1) Ara Sınavlar a) Ara Sınavlar okuma, dinleme, yazma, ve/veya konuģma becerilerinin ölçümünün yanı sıra sözcük bilgisi ve dilbilgisi bölümlerinden oluģabilir ve bir düzeyde iki kez verilir. Ara sınav günlerinde ders yapılmaz. Ara sınavın ilk 30 dakikasında sınava girmemiģ ve geç kalmıģ öğrenciler sınava alınmaz. b) Sınav sonuçlarına itirazlar sınav sonucunun ilanının yapıldığı gün itibariyle en geç beģ iģ günü içerisinde yazılı olarak Yabancı Diller Yüksekokulu yönetimine Ģahsen yapılmalıdır. c) Sağlık Bakanlığına bağlı resmi kurumlar veya vakıf üniversite hastanelerinden alınanen az 5 günlük doktor raporu, ya da resmi olarak belgelenmiģ geçerli bir mazereti bulunmaksızın ara sınava girmeyen veya raporu olduğu halde raporun bitiģ tarihinden sonraki bir hafta içerisinde raporları YDYO sekreterliğine ulaģmamıģ olan öğrenciler, söz konusu sınavdan "0" (sıfır) alırlar. 6
Mazereti geçerli sayılan öğrencilere dönem sonunda önceden duyurulan bir tarihte telafi sınavı verilir. Telafi sınavının telafisi yoktur. (2) Habersiz ve Haberli Küçük Sınavlar a) Habersiz küçük sınavların tarihi, zamanı ya da içeriği önceden duyurulmaz; öğrencilerin bilgisi dıģında herhangi bir gün ve herhangi bir ders saati içinde verilirler. Bu sınavların süresi genellikle yarım saati geçmez. b) Haberli küçük sınavlar önceden duyuruldukları günün herhangi bir ders saati içinde uygulanır. Habersiz ya da haberli küçük sınavlar yalnızca o anda derste olan öğrencilere verilir. Sınavın baģlamasını takip eden beģ dakika içinde sınava girmeyip geç kalan öğrenciler sınava alınmaz. c) Küçük sınavların telafisi yoktur. Bu sınavlara girmeyenler "0" (sıfır)alırlar. Raporlar haberli ve/veya habersiz ara sınavlara mazeret oluģturmaz. d) Ülkemizi temsil eden milli sporcular veya Üniversitemizi spor müsabakalarında temsil etmek veya bunlara hazırlanmak amacıyla yaptıkları çalıģmalar sırasında öğrenciler mazeretli sayılır ve bu dönemde verilen küçük sınavlar ortalamalarına dahil edilmez. (3) Öğrenci Etkinlik Notu Öğrenci etkinlik notu, ilgili öğretim eleman(lar)ı tarafından verilir. Yazılı ödevler, sözlü sunumlar, konuģma becerisi, eleģtiri/inceleme ödevleri, öğrenci portfolyosu ve on-line ödevler gibi öğeler öğrenci etkinlik notunu oluģturur. (4) Sınav Uygulama Kuralları Sınav sırasında öğretim elemanlarından sorularla ilgili açıklama yapmaları istenemez. Sınav süresince, dinleme bölümü dıģında, sınıf kapıları açık bulundurulur. Öğretim elemanları her sınavdan önce gerekirse kimlik denetimi yapmaya, öğrencilerin yerlerini düzenlemeye, sınav sırasında yerlerini değiģtirmeye, sınavın sağlıklı geçmesi için gerekli her türlü talimatı vermeye ve uyarıyı yapmaya yetkilidir. Sınav sırasında yazılı veya sözlü olarak yardımlaģmak, kopya çekmek veya çekmeye teģebbüs etmek cezai yaptırımı olan bir suçtur. Kurallara ve talimatlara uymayan ya da güçlük çıkaran öğrencilere iliģkin disiplin iģlemi baģlatmak tümüyle öğretim elemanının yetkisindedir. MADDE 4 -Düzey Ġlerleme 1) Ġngilizce düzeyleri Ġngilizce hazırlık sınıfı programına devam edecek öğrencilerin akademik yıl baģında yapılan Ġngilizce Muafiyet Sınavı ve/veya Düzey Belirleme Sınavı sonuçlarına göre yerleģtirilecekleri 8 haftalık düzeyler aģağıdaki gibidir. 7
Düzeyler Temel A Bağımsız B Üst C A+ B+ C+ Öğrenciler bir üst düzeyde eğitime devam edebilmek için bulundukları düzeydeki derslere %80'den az olmamak koģuluyla devam etmelidir ve devam ettikleri düzey sonunda Tablo-1'de gösterilen değerlendirme kriterlerinden 59,5 puan toplamalıdırlar. Ġlgili düzeyin devam Ģartlarını yerine getirmeyen ve/veya yeterli puanı toplayamayan öğrenciler bulundukları düzeyi tekrar ederler. 8
Tablo-1 Hazırlık Sınıfı Değerlendirme Kriterleri Bütün Düzeyler 1. Ara sınav %24 2. Ara sınav %40 Ara sınavlar %64 Haberli/habersiz küçük sınavlar %15 Öğrenci Etkinlik notu %21 Portfolyo %13 On-line ödevler %8 Toplam %100 YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ, YABANCI DİLLER YÜKSEKOKULU, HAZIRLIK SINIFI DÜZEY İLERLEME TABLOSU Tablo-2 GÜZ BAHAR Yaz Kursu Eylü GÜZ l 8 Hafta 8 Hafta YDMS 8 Hafta 8 Hafta YDMS 6 Hafta YDMS YDMS 8 Hafta 8 Hafta YDMS 1 A İ A+ İ _ B İ B+ İ Y 1 SINIF 2 A İ A+ İ _ B T B İ T Y 1 SINIF 3 A İ A+ İ _ B T B İ T T Y 1 SINIF 4 A İ A+ T _ A+ İ B İ T T Y 1 SINIF 5 A İ A+ T _ A+ İ B İ T T Y 1 SINIF 6 A T A İ A+ İ B T T T T B+ T B+ İ Y 1 SINIF 7 A T A İ _ A+ İ B T T T T B+ İ C İ Y 1 SINIF 8 A T A T _ A İ A+ İ _ T T B İ B+ İ Y 1 SINIF 9 A T A İ _ A+ İ B T T T T B T _ Y 1 SINIF 10 A+ İ B İ _ B+ İ C İ Y 1 SINIF 11 A+ İ B İ _ B+ İ C T T Y 1 SINIF 12 A+ İ B İ 13 A+ İ B T 14 A+ İ B T _ B+ T B+ İ T Y 1 SINIF B İ B+ T T Y 1 SINIF B İ B+ İ T Y 1 SINIF 15 A+ T A+ İ _ B T B İ T T Y 1 SINIF 16 A+ T A+ İ B T B İ T T T B+ İ C İ Y 1 SINIF 17 A+ T A+ T A+ İ B T T T B+ T B+ İ Y 1 SINIF 18 A+ T A+ İ _ B T B T T Y 1 SINIF 19 B İ B+ İ Y 1 SINIF 20 B İ B+ İ T C T C İ Y 1 SINIF 21 B İ B+ T T B+ İ C İ Y 1 SINIF 22 B İ B+ T T B+ T B+ İ T _ Y 1 SINIF 23 B T B İ 24 B T B İ B+ T B+ İ T Y 1 SINIF B+ T B+ İ T T Y 1 SINIF 25 B T B T _ B İ B+ T T Y 1 SINIF 26 B T B T B T Y 1 SINIF 27 B+ İ C İ Y 1 SINIF 28 B+ İ C İ T C+ T C+ İ Y 1 SINIF 29 B+ T B+ İ T C İ C+ İ Y 1 SINIF İ: İlerleme T: Tekrar Y: Yeterli YDMS : Yabancı Dil Muafiyet Sınavı 9
2) Akademik BaĢarı Notunun Hesaplanması: Haziran ve Ocak YDMS sınavları sonucunda 59,5 ile 69 arasında kalan öğrencilerin YDMS sınav sonucu ile dönem içi Akademik BaĢarı Notunun ortalaması alınarak notu tekrar hesaplanır. Akademik baģarı notu Ģu Ģekilde hesaplanır: a) Sınava girmeden önceki son iki periyodun ortalaması baģarılı ya da baģarısız fark etmeksizin alınır. (Ocak YDMS için 1. ve 2. Periyot zorunludur./haziran YDMS için 3. ve 4. Periyot zorunludur.) b) Haziran YDMS için tüm periyotlarda baģarılı olunduysa tüm periyotların ortalaması alınır. Haziran ayında en az 3 periyodun ortalamasının alınması zorunludur. 3. ve 4. Periyot ortalamaları direk ortalamaya katılacaktır, 1. ve 2. Periyotlarda baģarılı olunan periyot dikkate alınacaktır. Değerlendirme aģağıdaki gibidir: Örnekler 1. Periyot 2. Periyot 3. Periyot 4. Periyot Akademik (Ocak YDMS (Ocak YDMS (Haziran (Haziran BaĢarı Mutlaka Mutlaka YDMS YDMS Notu alınır) alınır) Mutlaka Mutlaka Ortalaması alınır) alınır) a) 60 60 60 60 60 b) 60 50 (Katılmaz) 60 60 60 c) 50 (Katılmaz) 60 60 60 60 d) 60 60 50 60 57,5 e) 60 60 60 50 57,5 f) 50 (Katılmaz) 60 50 60 56,6 g) 60 50 (Katılmaz) 60 50 56,6 MADDE 5 - (1) Yaz Kursu Yaz Kursu, Bahar dönemi sonunda yapılan Ġngilizce Muafiyet Sınavından sonra, YDYO yönetimi tarafından belirlenecek tarihte baģlar. YDMS sınavına hazırlık amacıyla yapılan Ġngilizce yaz kursu isteğe bağlı olup katılım zorunlu değildir. Yaz YDMS sınavına tüm öğrenciler katılabilir. Hazırlıktan muaf olmamıģ öğrenciler ve yatay geçiģ baģvurusu yapacak öğrenci adayları da baģvurabilir. MADDE 6 - (1) Öğretim Elemanının Derse Gelmemesi Öğretim elemanı derse gelmediği zaman, yedek öğretim elemanı derse devam eder. Yoklama yedek öğretim elemanı tarafından alınır. Öğrenciler sınıflarına öğretmenleri veya yedek öğretmen gelmediği durumda Yabancı Diller Yüksekokulu yönetimine haber vermek zorundadırlar. MADDE 7 - (1) Uluslar arası geçerliliği olan Ġngilizce sınavlarının Senato tarafından kabul 10
YDMS TOEFL PTE Academic IELTS Academic CAE/ CPE FCE OTE IBT CBT PBT + TWE* 90 105 260 617+5 75 7.5 B B C1 80 95 240 587+ 5 68 7 70 79 211 548+ 4 60 6.5 C C B2 ENG 101 ve 102'den muaf ENG 101'den muaf *Hazırlık Sınıfından Muaf *ING 101/102 Muaf (Eğitim dili Türkçe olan bölümlere kayıt yaptırmış öğrenciler TWE : Test of Written English (PBT ile birlikte alınabilir) YDMS : Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Yabancı Dil Muafiyet Sınavı PTE OTE CAE CPE : Pearson Test of English : Oxford Test of English : Cambridge Certificate in Advanced English : Cambridge Certificate of Proficiency in English 1. Tabloda yer alan sınavların geçerlilik süresi 5 yıldır. 2. ETS tarafından verilen TOEFL PBT notu tabloda belirtilen TWE (Test of Written English) notu ile birlikte geçerlidir 11
TEMEL DĠL BECERĠLERĠNĠN GELĠġTĠRĠLMESĠNE YÖNELĠK YÖNTEM VE STRATEJĠLER Speaking 12
Dinleme Dinleme stratejilerinizi pekiģtirmek ve geliģtirmek için bir ses veya video kaydı kullanabilirsiniz. Bir parçayı sadece bir kez değil, farklı yöntemler deneyerek birkaç kez dinleyiniz. Örneğin, genel olarak anlamını veya ana fikri anlamaya çalıģarak iģe baģlayabilirsiniz. Bu aģamada sadece anahtar kelimeleri dinlemek veya sık aralıklarla kaydı durdurarak daha sonra ne geleceğini tahmin etmek size yardımcı olur. Daha sonra ise, detaylı bilgi için yoğun dinleme alıģtırmaları yapabilir, not alma pratiğinizi geliģtirebilirsiniz. Metinden takip etmeyi muhtemelen dinlemenin daha sonraki aģamalarında kullanmanız daha faydalı olacaktır. Birkaç dinlemeden sonra parçaya bir anlam yüklemeye çalıģın. Telaffuza odaklanın ve önce gelen kelimelerin sonraki kelimelerin telaffuzunu nasıl etkileyebileceğinin farkına varın. Farklı tonlamaları dinleyin ve cümlelerdeki çeģitli söylem biçimlerini ve vurgulamaları tespit edin. Bunlar konuģmacının duyguları hakkında ipucu içerir. Yarı dilsel; sözlü olmayan (mimik ve jestler, baģ ve göz hareketleri) ipuçlarını yorumlama ve dilsel bakımdan anlayıģ geliģtirmek için video kayıtlarını kullanabilirsiniz. Ġngilizcenin konuģulduğu toplumda beden dili ile ilgili (göz teması, fiziksel mesafe, el hareketleri ve yüz ifadeleri vb.) ne öğrenebilirsiniz? Örneğin sesini kapatıp bir video çekimini izleyin, içeriğini tahmin etmeye çalıģın, kendi yorumunuzu yapıp videoda neler olduğuna dair diyalog da oluģturabilirsiniz, daha sonra videoyu tekrar izleyip kendi yorumunuzla orijinal metni karģılaģtırabilirsiniz. Bir arkadaģınız ile bir video kaydı izleyin. Her bir dinlemeden sonra ne anladığınız ile ilgili olarak birbirinizle fikir alıģveriģinde bulunun ve daha sonraki dinlemeler için birbirinize sorular hazırlayın. Böyle bir iģ birliği akran eğitiminin bir parçasıdır. Akran eğitimi ise sosyal etkileģimi olan, birbirleriyle eģit statüde yer alan, benzer dil, tutum ve davranıģa sahip olan gruplarda bilgi, davranıģ ve tutum değiģtirmek amacıyla yapılan planlı bir eğitim yöntemidir. Bant kaydının bir bölümünü dikte (duyduğunu yazma) alıģtırmaları için kullanabilirsiniz. Yeteri kadar dinleme yaptıktan sonra orijinal metinden doğru anlayıp anlamadığınızı kontrol ediniz. Bunun yerine, dikte alıģtırması yapmak için altyazılı bir video çekiminin bir bölümünü de kullanabilirsiniz. Ġlk önce altyazıları kapatın ve kendi duyduklarınızı yazmaya çalıģın, daha sonra altyazıları açarak tekrar izleyin ve yazdıklarınızla karģılaģtırın. Unutmayın altyazılar duyduklarınızla bire bir eģleģmeyebilir! Diğer dil becerilerinizi geliģtirmek için de dinleme kaydı kullanabilirsiniz. Örneğin not alabilir ve daha sonra kısa bir özet yazabilirsiniz veya parçayı kelime öğrenmek için dinleyebilirsiniz. Mesela, eğer bir pembe dizi veya bir sohbet programı izliyorsanız baģkasının sözünü bölerek araya girme, soru sorma ve Ġngilizcede bu sorulara cevap verme gibi yönler üzerinde yoğunlaģın. Buna alternatif olarak kayıtları dinlerken sadece telaffuzun bir yönü, örneğin, sadece aksan ve konuģmacılar arasındaki aksan farklılıklarını fark edebilme üzerinde durun. Okuma Tahmin etme becerilerinizi geliģtirin. Parçanın baģlığına, alt baģlıklara, ilk ve son paragraflara, ilk birkaç satıra, parçanın resimlerine bakarak konu ile ilgili ne gibi tahminler yapabilirsiniz? Lütfen parçayı ana düģünceyi bulmaya ve genel olarak anlamaya yönelik hızlı bir Ģekilde okuyup kendinize okuma parçasının ne hakkında olduğunu sorun. Bununla ilgili olarak, parçada hangi detaylı bilgiyi bulmak istiyorsunuz? Bu sefer belirli bir bilgiyi bulabilmek için parçayı detaylı bir Ģekilde analiz edin. 13
Çıkarım yapma becerilerinizi geliģtirin. Parçadan bilinmeyen kelimeleri tahmin etmeye çalıģın örneğin: sözcük türü nedir (isim, fiil, sıfat vb.)? Öncesinde veya sonrasında ki kelime bilinmeyen kelimenin ne anlama geldiğini iģaret ediyor? KarmaĢık fikirlerden oluģan cümleleri daha küçük parçalara bölerek üzerinde çalıģın ve kendiniz için buradaki düģünceleri basitçe baģka bir Ģekilde ifade edin. Metin farklılıklarını anlamaya çalıģın. ÇalıĢtığınız dildeki çeģitli metinleri tarz (örnek: resmi dil, günlük dil) açıģından kıyaslayınız- Aynı tarzı paylaģan metinleri hangi biçimsel özellikler betimlemektedir? Yazarın konuya tutumunu belirleyebiliyor musunuz? Hangi dilbilimsel ipuçları bu sonuçlara varmanızı sağladı? Okuma hızınızı artırmak için bilmediğiniz her kelimenin birebir anlamını bulmaya çalıģmadan metnin genelde ne anlatmak istediğini veya ana fikrini anlamaya çalıģın. Yazma Yazı yazarken Ġngilizce düģünmeye çalıģınız. Ana dilinizden çeviri yapmamaya dikkat ediniz. Önceki hatalarınızdan ve öğretmenlerinizin yaptığı düzeltme ve açıklamalardan faydalanmaya çalıģınız. Özellikle dil bilgisi ve kelime kullanımı ile ilgili hatalarınızı kontrol ediniz. Yazım/imla belirsizlikleri için bir sözlük ya da yararlı olabilecek diğer kaynakları kullanınız. Mümkün olduğunca yazma çalıģması yapınız. Yabancı dilde günlük tutma veya öğrenmek istediğiniz dili ana dili olarak kullanan biriyle mailleģmek gibi resmi olmayan yazma aktiviteleri bile yazma becerilerinizin geliģmesine katkı sağlayacaktır. MailleĢmek için yabancı bir öğrenciyle temasa geçebilir, günlük yazıģabilirsiniz. Yazınızın açıklığını ve etkililiğini test etmek için kendinizi okuyucunuzun yerine koymaya çalıģınız. Yazdığınızı tekrar okuyunuz, eğer akademik bir yazı ise: Mantıklı bir Ģekilde düzenlenmiģ mi? GiriĢ, geliģme ve sonuç var mı? Fikirler açıkça ifade edilmiģ mi? Daha fazla örneğe veya açıklamaya ihtiyaç var mı? Ġngilizceyi ana dili olarak kullanan birisinin yazı örneklerine bakınız. Örneklerin nasıl yazıldıklarını ve bağlaçların (örneğin, fakat-ama- çünkü gibi) nasıl kullanıldıklarını incelemeye çalıģınız. Kendi ana dilinizde yazılan yazılarla örnekler arasında belirli farklılıklar var mı? Bu farklılıkları, öğretmenlerinizle veya Ġngilizceyi ana dili olarak konuģanlarla tartıģmak faydalı olabilir. Akademik bir yazıyı aģamalar halinde oluģturunuz: 1. Notlar alınız 2. Bir plan, müsvedde daha sonra tekrar müsvedde oluģturunuz. 3. Yazınızın son halini kontrol etmek için tekrar okuyunuz ( belki bir iki gün sonra) Öğrenme aracı olarak kelime-iģletim (Word programı) sistemindeki imla kılavuzunu (sözcük kontrolörünü) kullanınız. Kelimeleri doğru yazıp yazmadığınızı anlamak için hatalarınızı gözlemleyiniz. 14
Ayrıca, sözcük kontrolörünün beraber gruplandırdığı kelimelere dikkat ediniz. KarıĢtırmanızın olası olduğu, yazılıģları benzer fakat anlamları farklı kelimeler var mı? (örneğin, quiet - quite). Alternatif kelimeler için "The Thesaurus" (Ġngilizce eģ anlamlılar sözlüğü) diğer bir faydalı elektronik araçtır. Yazmaya baģlamakta zorlanıyorsanız ya da genel bir dönüt istiyorsanız, dil öğretmenlerinin birinden randevu alınız. KonuĢma Yeni kelimeleri ve tümceleri hem hafızanızda tutmak hem de telaffuzlarını çalıģmak için sesli tekrarlayınız. ĠĢlevsel dilin faydalı öğelerini gruplandırın ve yararlı durumsal anlatımları iyice öğrenmeye çalıģın ve öğrenmenizi desteklemek için bunları kullanabileceğiniz fırsatlar yaratın. Kullanımından emin olmadığınız bir dilbilgisi kuralını ya da bir kelimenin telaffuzunu kontrol etmek için çalıģtığınız dili ana dili olarak konuģanlara danıģın ya da internetteki online sözlük ve online konu anlatımlarından faydalanın. KonuĢma pratiği yapmak için olanakları araģtırın yapabileceğiniz muhtemel hatalara odaklanmak yerine akıcı konuģmanızı geliģtirin. Öğrenmeye çalıģtığınız dili ana dili olarak konuģan birisini bulmaya çalıģın ve ikili ortaklık geliģtirin (internetten chat yaparak ya da turistlerin sık gittiği yerlerde yüz yüze konuģarak bunu gerçekleģtirebilirsiniz). Akıcılığınızı geliģtirmek için konuģmanızı kaydediniz (örneğin; o hafta neler yaptığınıza dair kendiniz hakkında doğal bir konuģma veya araģtırma yaptığınız belirli bir konuda bir konuģma yapabilirsiniz). Daha sonra kaydettiğiniz konuģmayı dinleyin ve kaydınızı eleģtirel bir Ģekilde analiz edin. Telaffuz, dil bilgisi, kelime ve duraksamalar ile ilgili hatalarınıza dikkat edin- sonrasında söylemek istediğinizi daha iyi nasıl söyleyebileceğinizi bulmaya çalıģın. Kendinizi konuģmanın bu alanlarına hazırlamak ve öz güveninizi geliģtirmek için tonlama ve çeģitli cümle vurgularına çalıģınız. Öğrendiğiniz dildeki yeni kelimelerin ve tümcelerin telaffuzuna çalıģmak için basılı veya elektronik bir sözlüğün fonetik (sesleri gösteren) alfabesini kullanınız. Daha sonra, kendi telaffuzunuzu elektronik bir sözlükte yer alan kayıtlı telaffuzlarla kıyaslayınız. Dilbilgisi Yeni bir dilbilgisi kuralı öğrendiğinizde onu etkin bir biçimde öğrenmeye çalıģın. Size yeni olan dilbilgisi kurallarını konuģma ve yazmada kullanarak konuyu özümsemenizi sağlayacak fırsatlar yaratmak, hafızanızda konunun kalıcılığını sağlayacaktır. Dilbilgisini metin (okuma parçası) içerisinde öğrenmeye çalıģın. Metin (bağlam) yeni dilbilgisi kuralının kullanımı hakkında ek bilgiler verir ve yeni kuralı daha iyi hatırlamanızı sağlar. Metin sayesinde belirli bir konunun kullanımına dair birçok örneğe bakarak ve kuralı kendiliğinizden çıkararak dilbilgisini daha etkin bir biçimde çalıģabilirsiniz. Daha sonra dilbilgisi kuralı ile ilgili çıkarımlarınızı referans aldığınız bir dil bilgisi kitabında verilen kurallarla karģılaģtırabilirsiniz. 15
Yeni bir dilbilgisi yapısı öğrendiğinizde, Ġngilizce bir okuma parçasında örneklerini bulmaya çalıģın. Bulduğunuz örnekleri öğrenmiģ olduğunuz kuralın kullanımı ile büyük ölçüde iliģkilendirilebiliyor musunuz? BulmuĢ olduğunuz okuma parçasında faydalı olduğunu düģündüğünüz örnekleri toparlayın. Ġlerlemenizi kontrol etmek için cevap anahtarlarına bakın (uygun olduğu durumlarda), bu kopya çekmek değil, kendi baģınıza pratik yapmanızı sağlayacak bir giriģimdir. Tekrar etmek iģe yarar. Kâğıt üzerinde yapılan alıģtırmalardan hoģlanmıyorsanız, bir yazılım programı ya da internet bazlı alıģtırmaları deneyin. Kendi öğrenme stratejilerinizin farkına varmaya çalıģın. Onları not edin ya da diğer öğrencilerle fikir alıģveriģinde bulunun. Kelime Bilgisi Türkçe ve Ġngilizce'de aynı kökenden gelen kelimeleri belirleyerek listeleyiniz. Bunlar aynı kökenden geldiği için benzerdirler. Sadece yazılıģlarında farklılıklar olabilir. Gelecekte dilinizin sürçmemesi için yanlıģ kökteģler (bakınız bölüm 4) hakkında bilgi edininiz. Bunlar benzer görünen fakat anlamları farklı olan kelimelerdir. Gerektiğinde yararlanabileceğiniz sözcük referans Ģeması geliģtirin- sözcükleri cümledeki yerine göre isim, sıfat, zarf olarak gruplandırın, zıt anlamlılarda dahil olmak üzere ilgili sözcükleri Ģemaya ekleyin. Yeni sözcükleri not ederken fonetik alfabede bulunan telaffuz gibi önemli bilgileri ekleyin, vurgulu heceleri belirtin, mümkünse kelimeleri paragraf ya da cümle içine yerleģtirin, kelimelerin birlikte kullanıldığı sözcüklerle (collocations: KalıplaĢmıĢ söz öbekleri) - ilgili olası ayrıntıları ekleyin, örneğin belirli bir fiilden sonra gelen edat (interested in) ve kelimeleri eģanlamlıları ya da zıt anlamlılarıyla beraber öğrenin. Konusal / Tematik öğrenim: Daha kolay anımsayabilmek için sözcükleri konu baģlığına göre sınıflandırın. (hayvanlar: inek, kedi, köpek-mobilya: sandalye, kanepe, masa vb.), ya da yeni sözcükleri sınıflandırmak için kendi sisteminizi geliģtirin. Ġngilizce'de bulunan ana temel sözcük türetme eklerini, (örneğin isimler için son ekler, genellikle sıfatların zıt anlamlısını türetmede kullanılan önekler, gibi) öğrenin (develop - development - developing - underdeveloped). Kullanırken en etkin Ģekilde faydalanmak için sözlüklerde bulunan kısaltma, terimlere ve bellek destekleyici ipuçlarına(mnemonic devices) hakim olun. Ġyi bir sözlük size sözcüğün anlamı ve yazımının yanı sıra, aynı zamanda bir sözcüğün dilbilgisi, telaffuz ve vurgu yapısı ve kullanımı ile ilgili bilgi verecektir. AVRUPA DĠL PORTFOLYOSU VE ADÖÇ Avrupa Dilleri Öğretimi Ortak Çerçeve Programı (ADÖÇ), yabancı dil öğretimi ve öğrenme düzeyleri için bir göstergeler tablosunu ve geçerliliği onaylanmıģ dil yeterliliği ölçütlerini içerir ADÖÇ'ün temel amacı, yabancı dil öğretimini üç temel felsefeye dayandırmaktadır. Bunlar; Öğrenen Özerkliği, Kendini Değerlendirme ve Kültürel ÇeĢitlilik olarak sıralanabilir. Bu üç temel felsefeye dayalı olarak ayrıca, üç ana bölümden oluģan Avrupa Dil Portfolyosu (European Language Portfolio) geliģtirilmiģ, ADÖÇ'ün felsefesinin tüm ülkelerde aynı biçimde hayata geçirilmesi ve uygulamalara ortak bir standart getirilmesi somut biçimde sağlanmaya çalıģılmıģtır. Avrupa Dil Portfolyosu'nda 6 dil düzeyi (A1,A2,B1,B2,C1,C2) bulunmaktadır. 16
Dilsel Durumum ve Önceliklerim A1 Düzeyi Avrupa Dil Portfolyosu Düzey Değerlendirme Aşağıdaki tabloyu dikkatlice okuyun. Öğrendiğiniz dildeki yapabildiklerinizi ve yapmak istediklerinizi belirleyin. Birinci kolonda yapmak istediklerinizi, hedeflerinizi; ikinci kolonda yapabildiklerinizi iģaretleyiniz. Dinleme Hedefim Yapabilirim Çok yavaģça belirgin bir biçimde konuģulduğunda ve anlamını kavrayabilmem için uzun aralıklar verildiğinde dinlediğimi anlayabilirim. Çok basit biçimde yapılan yol tariflerini A noktasından B noktasına yaya olarak ya da toplu taģıma araçları ile nasıl gidileceğini anlayabilirim. Çok yavaģ ve özenli bir biçimde yaklaģıldığında soru ve yönergeleri anlayabilirim ve kısa, basit yönergeleri takip edebilirim. Sayıları, fiyatları ve saatin kaç olduğunu anlayabilirim. Okuma Hedefim Yapabilirim Gazete metinlerinde kiģiler ile ilgili bilgileri (oturduğu yer, yaģ, vb.) anlayabilirim. Etkinlik programlarından ya da afiģlerinden bir konser ya da film seçebilir, bununla ilgili yer ve saat bilgilerini anlayabilirim. Bir formu (bir seyahatte gittiğim bir yerde ya da bir otele kayıt sırasında) kendimle ilgili en önemli bilgileri verecek kadar anlayabilirim. Günlük hayatta karģılaģtığımız tabelalardaki (Ör. "Havaalanı", "Park Yeri", "Park etmek yasaktır", "Sigara içmek yasaktır") sözcükleri anlayabilirim. Bilgisayardaki "kayıt et, sil, aç, kapa" gibi en önemli komutları anlayabilirim. 17
Basit bir dille yazılmıģ kısa yol tariflerini anlayabilirim. Kart postallardaki kısa ve basit mesajları anlayabilirim. Ör., tatilden gönderilen selam mesajı Günlük hayatta birlikte çalıģtığım kiģiler ya da tanıdıklar tarafından yazılmıģ kısa ve basit mesajları anlayabilirim. Ör. "Saat 4'de döneceğim." Gazete metinlerinde kiģiler ile ilgili bilgileri (oturduğu yer, yaģ, vb.) anlayabilirim. Etkinlik programlarından ya da afiģlerinden bir konser ya da film seçebilir, bununla ilgili yer ve saat bilgilerini anlayabilirim. Bir formu (bir seyahatte gittiğim bir yerde ya da bir otele kayıt sırasında) kendimle ilgili en önemli bilgileri verecek kadar anlayabilirim. Günlük hayatta karģılaģtığımız tabelalardaki (Ör. "Havaalanı", "Park Yeri", "Park etmek yasaktır", "Sigara içmek yasaktır") sözcükleri anlayabilirim. KarĢılıklı konuģma Hedefim Yapabilirim Birisini tanıtabilir, basit bir biçimde selamlaģabilir ve vedalaģabilirim. Bildik ya da acil durumlarda sorular sorabilir ve yanıtlar verebilirim, basit bir biçimde kendimi idare edebilir ve konuģana uygun karģılık verebilirim. Eğer konuģtuğum kiģi söylediklerimi yavaģça tekrarlar ya da baģka türlü ifade ederse ve bana söylemek istediğim Ģeyde yardımcı olursa, onunla basit bir biçimde anlaģabilirim. Göstererek ya da jest ve mimik yardımıyla istediğim Ģeyi anlatabildiğim durumlarda basit bir biçimde alıģveriģ yapabilirim. Sayılar, nicelikler, fiyatlar ve saatin kaç olduğu gibi konuların üstesinden gelebilirim. BaĢkalarından bir Ģey rica edebilir ve baģkalarına benden istenen bir Ģeyi verebilirim. BaĢkalarına kendileri ile ilgili bilgi sorabilirim. (Ör. Kimleri tanıdıklarını, nerde oturduklarını, neler yaptıklarını) ve bu tarz sorulara yavaģ ve belirgin konuģulduğunda yanıt verebilirim. "Haftaya", "Geçen Cuma", "Kasımda", "Saat 3'te" gibi yapılar kullanarak zamanla ilgili konuģabilirim. Sözlü anlatım Hedefim Yapabilirim Kendimle ilgili bilgi verebilirim. (Ör. Adres, Telefon, YaĢ, Ailem, Nereden Geldiğim, Hobilerim). Oturduğum yeri betimleyebilirim. Kendimle ilgili bilgi verebilirim. (Ör. Adres, Telefon, YaĢ, Ailem, Nereden Geldiğim, Hobilerim). 18
Stratejiler Hedefim Yapabilirim Bir Ģeyi anlamadığımı söyleyebilirim. Çok basit sözcüklerle bir Ģeyin tekrarlanmasını isteyebilirim. Çok basit sözcüklerle daha yavaģ konuģulmasını isteyebilirim. Yazılı anlatım Hedefim Yapabilirim Bir form doldururken kendimle ilgili bilgiler yazabilirim. (Ör. Meslek, yaģ, oturduğum yer, hobilerim) Bir tebrik kartı yazabilirim (Ör. Doğum günü için). Basit bir kartpostal yazabilirim (Ör. Tatilden selam mesajları). Birine nerede olduğumu ya da nerede buluģacağımızı bildiren bir not yazabilirim. Basit tümcelerle kendimle ilgili bilgiler yazabilirim (Ör. Nerede oturduğumu, ne iģ yaptığımı) Dilsel Durumum ve Önceliklerim A2 Düzeyi Aşağıdaki tabloyu dikkatlice okuyun. Öğrendiğiniz dildeki yapabildiklerinizi ve yapmak istediklerinizi belirleyin. Birinci kolonda yapmak istediklerinizi, hedeflerinizi; ikinci kolonda yapabildiklerinizi iģaretleyiniz. Dinleme Hedefim Yapabilirim Günlük hayattaki basit konuģmalarla yavaģ ve belirgin bir biçimde benimle konuģulduğunda ve konuģan bununla ilgili gerekli özeni gösterdiğinde onu anlayabilirim. Çevremde yavaģ ve belirgin bir biçimde konuģulduğunda, konuyu genel olarak anlayabilirim. Basit içerikli tümceleri, ifadeleri ve sözcükleri anlayabilirim. (Ör. KiĢilerle ilgili temel bilgiler; aile, alıģveriģ, iģ, yakın çevre). Günlük hayattaki bildik ve tahmin edilebilir konularda çok yavaģ ve belirgin bir biçimde konuģularak yapılmıģ ses kayıtlarındaki ana konuyu anlayabilirim. TV'deki kazaya da değiģik olaylarla ilgili haberler görüntülerle desteklendiğinde ana konuyu anlayabilirim. Okuma Hedefim Yapabilirim Rakamların ve isimlerin çokça geçtiği, net bir üsluba sahip ve resimlerle desteklenmiģ kısa haberlerdeki ya da gazete metinlerindeki önemli bilgileri anlayabilirim. Günlük hayattan bir Ģeylerin anlatıldığı ve soruların sorulduğu KiĢisel bir mektubu anlayabilirim. Tanıdıklarım ya da birlikte çalıģtığım kiģiler tarafından yazılmıģ 19
basit mesajları anlayabilirim (Ör. Maç için kaçta buluģulacağı, iģe daha erken gelmem gerektiği). Bir broģürden belli baģlı boģ zaman etkinlikleri, sergiler vb. konulardaki bilgileri anlayabilirim. Gazetedeki küçük ilanlara göz atabilir, aradığım belli baģlıkları bulabilir ve içerisindeki önemli bilgileri çıkarabilirim (Ör. Kiralık bir evin büyüklüğü ve kira tutarı, ya da satılık bir arabanın bedeli vs.). Basit kullanım kılavuzlarını anlayabilirim(ör. Telefon). Bilgisayarda ortaya çıkan basit mesajları ya da basit yardım mesajlarını anlayabilirim. Basit bir dil kullanılarak bildik ve güncel konularda yazılmıģ metinleri anlayabilirim. KarĢılıklı konuģma Hedefim Yapabilirim Mağazalarda, postanede ya da bankalarda basit iģlemlerimi halledebilirim. Otobüs, tren gibi toplu taģıma araçlarını kullanabilir, basit bilgiler sorabilir ve bilet alabilirim. Bir seyahat için basit bilgiler toplaya bilirim. Yiyecek ve içecek sipariģi verebilirim. Basit alıģveriģler yapabilir, ne aradığımı ve ürünün bedelini sorabilirim. Bir yol tarifi sorabilir ve harita yardımıyla yol tarif edebilirim. Bir kiģiyi selamlayabilir ve ona nasıl olduğunu sorabilirim. Birisini davet edebilir ve ben davet edildiğimde konuya uygun konuģabilirim. Birisinden özür dileyebilir ve özür dileyen birisine karģı uygun konuģabilirim. Tercih ettiğim ve etmediğim Ģeyleri söyleye bilirim. BaĢkalarıyla ne yapabileceğimizi ya da nereye gidilebileceğini konuģabilir ve ne zaman nerede buluģulacağına kararlaģtırabilirim. Bir kiģiye iģ yerinde ya da boģ zamanlarında neler yaptığını sorabilir ve bana sorulduğunda uygun cevaplayabilirim. Sözlü anlatım Hedefim Yapabilirim Kendimi, ailemi ve baģkalarını tarif edebilirim. Nerede oturduğumu tarif edebilirim. Kısa ve basit bir biçimde bir olay anlatabilirim. Öğrenimimle ilgili ya da daha önce ya da Ģuan çalıģtığım iģimle ilgili bilgi verebilirim. Basit bir biçimde hobilerimi ve ilgi alanlarımı anlatabilirim. Yaptığım etkinlikleri ve kiģisel tecrübelerimi anlatabilirim(ör. Geçen hafta sonu ya da son tatilim). 20
Stratejiler Hedefim Yapabilirim Bir kiģiye hitap edebilirim. Anladığımı belli edebilirim. Basit sözcüklerle bir Ģeyin tekrar edilmesini isteyebilirim. Dilsel Ġncelikler/Dilsel Araçlar Hedefim Yapabilirim Ezberlediğim tümceler ya da basit ifadeler yardımıyla anlaģabilirim. Basit sözcük gruplarını "ve", "ama", "çünkü" gibi bağlaçlarla bağlayabilirim. Bazı tümce örneklerini doğru bir biçimde kullanabilirim. Sözcük dağarcığım basit güncel durumların üstesinden gelmeye yetiyor Yazılı Anlatım Hedefim Yapabilirim Kısa ve basit bir not ya da mesaj yazabilirim. Basit tümcelerle bir etkinliği ya da olayı tarif edebilir, "ne zaman, nerede gerçekleģti" gibi bilgiler verebilirim (Ör. Bir kutlama, kaza). Basit tümceler ve ifadelerle günlük hayatımdaki Ģeylerden bahsedebilirim (Ör. ĠĢ, okul, aile, hobiler). Kısa bir mektup yazabilir, içerisinde hitap, selam, teģekkür ve rica gibi yapıları kullanabilirim. Basit tümceler yazabilir ve bunları"ve","ama","çünkü" gibi bağlaçlarla bağlayabilirim. Bir olay anlatırken zamansal sıralamayı doğru yapabilmek için "önce", "sonra", "daha sonra", "son olarak" gibi sözcük ve ifadeleri kullanabilirim. Dilsel Durumum ve Önceliklerim B1 Düzeyi Aşağıdaki tabloyu dikkatlice okuyun. Öğrendiğiniz dildeki yapabildiklerinizi ve yapmak istediklerinizi belirleyin. Birinci kolonda yapmak istediklerinizi, hedeflerinizi; ikinci kolonda yapabildiklerinizi iģaretleyiniz. 21
Dinleme Hedefim Yapabilirim Belirgin bir biçimde konuģulduğunda gündelik bir konuģmada bana söylenenleri anlayabilirim; ancak bazı kelimelerin ve ifadelerin tekrarlanmasını isteyebilirim. Standart bir dil kullanıldığında ve belirgin bir biçimde konuģulduğunda uzunca bir konuģmayı ana hatlarıyla anlayabilirim. Kısa bir anlatıda olayın akıģına göre sonraki bölümlerde neler olacağına yönelik tezler oluģturabilirim. YavaĢ ve belirgin konuģulduğunda radyo haberleri ya da basit ses kayıtlarındaki bildik konuları ve ana noktaları anlayabilirim. YavaĢ ve belirgin konuģulduğunda TV programlarındaki bildik konuları ve ana noktaları anlayabilirim. Basit teknik bilgileri örneğin günlük kullanılan cihazların kullanma kılavuzlarındaki kullanımla ilgili bilgileri anlayabilirim. Günlük hayattaki bildik ve tahmin edilebilir konularda çok yavaģ ve belirgin bir biçimde konuģularak yapılmıģ ses kayıtlarındaki ana konuyu anlayabilirim. TV'deki kaza ya da değiģik olaylarla ilgili haberler görüntülerle desteklendiğinde ana konuyu anlayabilirim. Okuma Hedefim Yapabilirim Güncel ve bildik konularda yazılmıģ kısa gazete metinlerini ana hatlarıyla anlayabilirim. Gazete ya da dergilerde kiģisel yorumlar içeren makale ve röportajlar okuyabilir, yazının konuyla ilgili temel düģüncelerini anlayabilirim. Bildik bir konuda yazılmıģ bir metindeki bilinmeyen sözcükleri bağlam içerisinden çıkartabilir ve böylece konuyu anlayabilirim. Kısa metinlere göz atabilir (Ör. Kısa haberler) ve içerisindeki önemli bilgileri (Ör. Kim, nerede, ne yapmıģ gibi) anlayabilirim. Gazetedeki küçük ilanlara göz atabilir, aradığım belli baģlıkları bulabilir ve içerisindeki önemli bilgileri çıkarabilirim (Ör.Kiralık bir evin büyüklüğü ve kira tutarı, ya da satılık bir arabanın bedeli vs.). Günlük hayatta sıkça karģılaģılan kısa ve basit broģürlerdeki önemli bilgileri anlayabilirim. Kısa bilgi mesajlarını ve standart mektupları anlayabilirim (Ör. Kurum ve kuruluģlardan gelen yazılar). Bir mektup arkadaģıyla düzenli olarak yazıģabilecek yeterlilikte, bir özel mektubun içerisinde anlatılan olayları, duyguları ya da dilek ve istekleri anlayabilirim. Net bir biçimde kaleme alınmıģ bir anlatıdaki önemli bölümleri ve olayları anlayabilir ve bunların metin içerisindeki önemini kavrayabilirim. 22
KarĢılıklı konuģma Hedefim Yapabilirim Birisiyle bildik ya da ilgi alanıma giren konularda basit ya da dolaysız bir konuģmayı baģlatabilir, sürdürebilir ve sonlandırabilirim. Bir konuģmaya ya da tartıģmaya katılabilirim, ancak bazen söylemeye çalıģtığım Ģeyleri ifade etmekte zorlanırım. Bir seyahat acentesini bir seyahat için rezervasyon yaptırmak için aradığımda ya da bir seyahatte ki konuģmalarda karģılaģacağım çoğu durumun üstesinden gelebilirim. Yol tarifi sorabilirim ve ayrıntılı bir yol tarifini anlayabilirim. ġaģırma, sevinç, üzüntü, ilgi gibi duygularımı ifade edebilir ve baģkalarının bu gibi duygularına karģılık verebilirim. Tanıdıklar ve arkadaģlar ile konuģmalarımda karģılıklı olarak kiģisel fikir alıģveriģinde bulunabilirim. Aynı fikirde olduğumu ya da kibarca aynı fikirde olmadığımı söyleyebilirim Sözlü anlatım Hedefim Yapabilirim Bir öykü anlatabilirim. Ayrıntılı bir biçimde yaģadığım tecrübelerden bahsedebilir, duygularım ve tepkilerimi tarif edebilirim. Hayallerimi, umutlarımı ve amaçlarımı tarifede bilirim. Niyetlerimi, planlarımı ya da eylemlerimi açıklayabilir ve gerekçelendirebilirim. Bir film ya da okuduğum bir kitabın konusunu anlatabilir ve tepkilerimi dile getirebilirim. Yazılı bir metinden kısa bir pasajı basit bir biçimde anlatabilirim, bunu yaparken metindeki özgün yapıyı kullanırım. Stratejiler Hedefim Yapabilirim Birisiyle konuģurken birbirimizi anladığımızdan emin olmak için onun söylediklerinden bazı kısımları tekrarlayabilirim. BaĢkalarına az önce söylediklerini açıklamasını, ya da tam olarak ne anlatmak istediklerini söylemelerini rica edebilirim. KonuĢurken, aklıma gelmeyen bir sözcüğün yerine, onun benzeri daha basit bir sözcük kullanabilir ve konuģtuğum kiģiden beni düzeltmesini rica edebilirim. 23
Dilsel Ġncelikler/Dilsel Araçlar Hedefim Yapabilirim Özellikle uzun konuģmalar yaptığımızda, çok fazla takılmadan kendimi ifade edebilir, ancak söylediklerimi kontrol etmek ve söyleyeceklerimi planlamak için kısa aralıklar verebilirim. Dolaylı olmayan basit bilgiler verebilirim ve hangi noktaların önemli olduğunu belirtebilirim. Günlük hayatımdaki çoğu konuyu, bazen dolaylı anlatımlar yardımıyla anlatabilecek kadar yeterli sözcük dağarcığım bulunmaktadır (Ör. Aile, iģ, ilgi alanları, seyahat, güncel olaylar). Önceden tahmin edilebilir günlük hayattaki bildik durumlarda kendimi oldukça net bir biçimde ifade edebilirim. Maddeler halinde özgeçmiģimi yazabilirim. Yazılı anlatım Hedefim Yapabilirim Ġlgi alanlarımı anlattığım basit bir metin yazabilir ve kiģisel görüģlerimi ifade edebilirim. Bir öğrenci ya da kulüp gazetesi için yaģadığım tecrübe ya da olayları anlattığım basit bir metin yazabilirim (Ör. Bir seyahatim hakkında). Tanıdıklarıma ya da arkadaģlarıma kiģisel bir mektup yazabilir, yenilikleri sorabilir, bendeki yenilikleri ve olayları anlatabilirim. Bir kiģisel mektupta, bir film ya da okuduğum bir kitabın konusunu anlatabilir, ya da bir konseri aktarabilirim. Bir mektupta üzüntü, sevinç, ilgi, paylaģım gibi duygularımı ifade edebilirim. Gazetedeki çeģitli ilanlar için bir yazı yazabilir ve ürünlerle ilgili daha ayrıntılı bilgi isteyebilirim (Ör. Bir araba ya da kurs için). Birlikte çalıģtığım kiģilere ya da arkadaģlarıma fax, e-posta ya da bir not ile kısa bilgi geçebilir ya da bilgi sorabilirim. Dilsel Durumum ve Önceliklerim B2 Düzeyi Aşağıdaki tabloyu dikkatlice okuyun. Öğrendiğiniz dildeki yapabildiklerinizi ve yapmak istediklerinizi belirleyin. Birinci kolonda yapmak istediklerinizi, hedeflerinizi; ikinci kolonda yapabildiklerinizi iģaretleyiniz. 24
Dinleme Hedefim Yapabilirim Standart bir dil ile konuģulduğunda, çevrede rahatsız eden bir gürültü olsa da, ayrıntılarıyla anlayabilirim. Kendi alanımda ya da ilgi alanlarımda, bildik bir konuda iyi ve net yapılandırılmıģ bir sunumu takip edebilirim. Radyoda çoğu belgesel yayınları, standart bir dil kullanıldığını anlayabilir, ses tonundan ortamın nasıl olduğunu çıkartabilirim. TV'de çıkan röportajları, talk show'ları, yarıģmaları ve çoğu filmi her hangi bir aksan kullanılmamıģsa ve standart bir dil kullanılmıģsa anlayabilirim. Kompleks bir konuģma ya da sunumda, soyut ya da somut konularda eğer standart bir dil kullanılmıģsa, ana noktaları anlayabilirim. Kendi alanımda yapılan bir tartıģmayı anlayabilirim. Bir Ģeyi anlamak için çeģitli stratejiler kullanabilirim: Örneğin ana noktalara yoğunlaģırım ya da anladığımı sınamak için bağlam içerisindeki açıklamaları kullanabilirim. Okuma Hedefim Yapabilirim Metinle ilgili konularda, ilgi alanımdaki haberlerin, makalelerin ve raporların içeriğini ve önem derecesini hemen anlayabilir ve ayrıntılı bir okuma yapma ya değer olup olmadığına karar verebilirim. Yazarın belli bir görüģü ya da düģünceyi savunduğu ve güncel sorulara yanıt aradığı bir makaleyi ya da bir haberi okuyup anlayabilirim. Kendi alanımla ilgili ya da ilgi alanımdaki konularda yazılmıģ metinleri ayrıntılı bir biçimde anlayabilirim. Kendi alanımın dıģına çıkan makaleleri de, kontrol etmek için arada bir sözlüğe bakarak okuyup anlayabilirim. Kültürel etkinliklerle ilgili eleģtirileri anlayabilir (Ör. Sinema, tiyatro, konser, kitap gibi) ve ana söylemleri çıkartabilirim. Kendi mesleğim öğrenimim ya da ilgi alanımdaki yazıģmaları okuyup ana noktaları anlayabilirim. Bir yardımcı el kitabına(ör. Bir bilgisayar programıyla ilgili) hızlı bir biçimde göz atabilir ve karģılaģtığım sorunla ilgili açıklamaları ve yardımı bulabilir ve anlayabilirim. Bir anlatıda ya da tiyatro metnindeki kahramanların rollerini ve konu gidiģatından sonuçları çıkartabilirim. 25
KarĢılıklı konuģma Hedefim Yapabilirim Bir konuģmayı doğal bir biçimde baģlatabilir, sürdürebilir ve sonlandıra bilirim. Bu arada konuģmada etkin bir biçimde konuģmacı ve dinleyici rollerine geçiģ yapabilirim. Kendi alanımda ve ilgi alanlarımda büyük oranda bilgi alıģ veriģinde bulunabilirim. Farklı yoğunluktaki duygularımı dile getirebilir, yaģadığım deneyim ya da baģımdan geçen olaylarda benim için önemli olan Ģeyleri belirtebilirim. Ortak ilgi alanlarını oluģturan konularda yapılan uzunca konuģmalara etkin bir biçimde katılabilirim. Bir tartıģmada görüģlerimi açıklayabilir, delil ve yorumlarla gerekçelendirebilir ve savunabilirim. Bildiğim bir konuda gerçekleģen bir konuģmada konuyla ilgili konuģabilir, anladığımı onaylar ve baģkalarını konuģmaları için yönlendirebilirim. Önceden hazırlığını yaptığım bir röportaj yapabilir, bunu yaparken söyleneni doğru anlayıp anlamadığımı sorabilir ve ilginç yanıtlara eğilebilirim. Sözlü anlatım Hedefim Yapabilirim Ġlgi alanlarımdaki birçok konuda net ve ayrıntılı bilgi ve rapor verebilirim. TartıĢma ya da kiģisel düģüncelerin aktarıldığı haber ya da röportajlardan kısa alıntıları anlayabilir ve sözlü olarak özetleyebilirim. Bir film ya da tiyatro oyununun konusunu ve içerisinde geçen olayların sonuçlarını anlayabilir ve sözlü olarak özetleyebilirim. Bir argümantasyonu mantıklı bir biçimde yapılandırabilir ve düģünceleri birbirine bağlayabilirim. Bir sorun karģısında belli bir tutum sergileyebilir ve farklı olasılıkları ile ilgili yarar ve zararlarını dile getirebilirim. Sonuçlara iliģkin tahmin yürütebilir ve varsayılan durumlar hakkında konuģabilirim. Stratejiler Hedefim Yapabilirim Yapacağım konuģmayı formüle edebilmek ya da sözü kendimde tutabilmek için "Bu zor bir soru" gibi bana zaman kazandıracak yapıları kullanabilirim. BaĢlıca hatalarımı aklımda tutabilir ve konuģmamı buna göre kontrol ederek sürdürebilirim. Fark ettiğim ve yanlıģ anlamalara yol açan hatalı konuģmalarımı ya da hatalarımı fark eder ve düzeltebilirim. 26
Dilsel Ġncelikler/Dilsel Araçlar Hedefim Yapabilirim Aynı tempoda uzunca bir konuģmayı sürdürebilirim. Belli baģlı yapıları ya da sözcükleri hatırlamak için kararsız davransam da genelde hiç sorun çıkmaz. Ayrıntılı bir bilgiyi güvenilir bir biçimde baģkalarına aktarabilirim. Kendi ilgi alanlarımda ya da genel ilgi uyandıran konularda kendimi ifade edebilecek kadar geniģ sözcük dağarcığına sahibim. Büyük oranda hatasız bir biçimde anlaģabilirim ve yanlıģ anlamalara neden olan hatalarımı düzeltebilirim. Yazılı anlatım Hedefim Yapabilirim Ġlgi alanlarımdaki çeģitli konularda kompozisyon ya da rapor biçiminde net ve ayrıntılı yazılar yazabilirim. Genel ilgi alanlarını oluģturan makalelerin bir özetini yazabilirim. ÇeĢitli kaynaklardan ve basından edindiğim bilgileri yazılı olarak özetleyebilirim. Bir kompozisyonda ya da bir okuyucu mektubunda bir konuyu tartıģabilir; karģı görüģ bildirebilir ve bunu gerekçelendirebilirim. Bir kompozisyonda ya da bir raporda bir konuyu tartıģabilir ve gerekçelerimi destekleyecek önemli noktaları belirtebilirim. Açık ve net anlaģılır bir biçimde çeģitli olaylar ya da gerçek ve ya kurmaca öyküler yazabilirim. Bir kitap ya da bir film hakkında kısa bir eleģtiri yazabilirim. KiĢisel bir mektupta çeģitli tutum ve duygular ifade edebilir ve güncel yeniliklerden söz edebilir, bunu yaparken bir olayda benim için önemli olan Ģeyleri yazabilirim. Dilsel Durumum ve Önceliklerim C1 Düzeyi Aşağıdaki tabloyu dikkatlice okuyun. Öğrendiğiniz dildeki yapabildiklerinizi ve yapmak istediklerinizi belirleyin. Birinci kolonda yapmak istediklerinizi, hedeflerinizi; ikinci kolonda yapabildiklerinizi iģaretleyiniz. 27