Prof. Dr. Durmuş KAYA Kocaeli Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü ENERJİ VERİMLİLİĞİ FORUMU VE FUARI PROGRAMI WOW Convention Center Yeşilköy / İstanbul 15 Ocak 2015
Sunum İçeriği Giriş Dünyada Enerji Verimliliği-Enerji Verimli Teknolojiler Türkiye de Enerji Verimliliği Seçilmiş AR-GE Projeleri ve sonuçları Atıktan Enerji üretiminde Kuru Fermantasyon Teknolojileri Endüstriyel Fırınlarda Verimlilik Isı Pompası uygulamaları Absorbsiyon Chiller uygulaması Atık ısıdan ORC ile elektrik üretimi İzolasyonda uygulamaları Demir Çelikte Kok Kuru Sondürme ve Enerji Üretimi Kestirimci bakım uygulamalarında yeni teknolojiler Kocaeli Üniversitesi Teknoloji Fak. Enerji Sist. Mühendisliği 9.2.2015 2
Dünyada Enerji Verimliliği Teknoloji global pazardaki rekabeti etkileyen unsurdur. Teknolojik gelişmelerle birlikte özgül enerji tüketimleri düşmekte buda kurumların rakiplerine olan rekabet gücünü arttırmaktadır. Enerji verimli teknolojiler birincil enerji kaynaklarının eldesinden, üretimine, hammaddelerin temininden son üretime kadar (sanayi, bina ve ulaşım) tüm aşamaları içermektedir. Burada en önemli unsur: -Ekonomiklik, Gerçekleştirilebilirlik ve gerçek potansiyeldir. 9.2.2015 3
World Energy Perspective-Energy Efficiency Technologies Raporundan bazı notlar Petrol ve Doğalgaz Eldesinde: Sistemde kullanılan elektriksel enerjide %20 lik bir tasarruf, Dünya eletrik Santrallerinin ortalama verimleri(lhv) : Kömür Yakıtlı: %34, Ulaşılabilir verim değeri ise %46. Doğalgaz kombine santrallar için bu değer %61 dir. 9.2.2015 4
World Energy Perspective-Energy Efficiency Technologies Raporundan bazı notlar İletim ve Dağıtımdaki kayıplar: Mevcut durumda ortalama %12, hedef değer ise her 1000km için %4 tür. Etkili bir enerji yönetim sistemiyle %5 enerji verimliliği, Enerji tüketiminin yaklaşık %40 binalarda, Etkili bir çalışma ile kabaca %20-40 arasında tasarruf sağlanabilir. 9.2.2015 5
TÜRKİYE VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ
Kuru Fermantasyon Teknolojileri Biyogaz, ıslak ve kuru fermantasyon olmak üzere iki farklı proses ile üretilebilmektedir. Su içeriği az yada yeterli olmayan fermantörlerde fermantasyon işlemi kesintiye uğramakta, bu ise biyogaz veriminin düşmesine neden olmaktadır. Kuru fermentasyon teknolojisinde ise daha az su kullanılarak fermentasyon işlemi etkin bir şekilde sürdürülebilmektedir. Bu teknoloji sayesinde %50 lere varan kuru madde oranına sahip atıklar biyogaz üretiminde kullanılabilmektedir. Konvansiyonal biyogaz sistemleri ıslak fermantasyona dayalıdır. Ancak, evsel çöpler gibi kuru madde oranında bu sistemlerin işletiminde teknik sıkıntılar mevcut. Son yıllarda geliştirilen Kuru Fermentasyon tekniği bu sorunu aşmaya başlamıştır.
Özellik Kuru Fermentasyon Islak Fermentasyon Organik materyal Maksimum %50 kuru madde oranında materyal (mekanik yükleme) Maksimum %13 katı madde oranına kadar (pompa ile yükleme) Teknoloji Problemler Tesis Proses enerji gereksinimi Perküle sıvı dolaşım teknolojisi ile yağmurlama ve ön karışımlı materyal Perküle dolaşım sistemindeki tıkanma, kirlenme sıkıntıları Modüler, kesikli (batch) operasyon (çoklu garaj tipi fermentör) Düşük (perküle sıvı dolaşımı, ısıtma)(üretilen enerjinin %15 inden daha az) Homojen dağılım için reaktör içi karıştırma ve ısıtma Köpük oluşumu ve yüzen tabaka oluşumu Kompleks, çok aşamalı sürekli beslemeli operasyon (tek fermentör) Yüksek (homojenizasyon, karıştırma, ısıtma, pompalama vs.) Bakım masrafları Düşük (Hareketli aksam daha azdır) Yüksek (hareket eden aksam fazladır)
SANTEZ PROJESİ Prof. Dr. Durmuş KAYA KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ Enerji Sistemleri Mühendisliği Müşteri Kurum Mustafa DOĞRU Zarif Enerji Üretim San. Ve Tic. A.Ş.
Proje Tanıtımı Evsel kaynaklı atıkların uygun bir şekilde bertarafının yanında, ek gelir getirici ürünlerin üretildiği sistemlerin geliştirilmesi, Çöplerin organik kısımlarının ayrıştırılarak, ayrıştırılan organik çöplerden biyogaz üretilmesi, Atıkların kuru fermantasyon tekniğinin geliştirilerek işlenebilmesi ve üretilen biyogazdan elektrik üretilmesine yönelik çalışmalar yapılacaktır.
Projenin Hedefleri Çöpün organik kısımlarını kullanarak biyogaz elde etmek, Deponi alanına giden çöp miktarını %40 azaltmak, Organik kısmın kullanılmasıyla bu organik kısmı %40 azaltmak, Sürekli beslemeli, piston akışlı (plug flow) reaktörlü biyogaz sistemini tasarlayıp uygulamak, Çöp depolama ve bertaraf etme sistemlerinde yeni bir teknolojik ürün geliştirerek yeni pazarlar yaratmak ve pazarda aktif rol oynamak, CO 2 salınımını azaltarak ülkemizi karbon ticaretinde güçlü hale getirmek, Günde 6.100 m 3 biyogaz üretmek, 3.400 m 3 /gün miktarında CH 4 (metan) gazının havaya salınımını engellemek.
Genel İş Akış Şeması Fermantör boyutları 7m x 8m x 30m Fermantör hacmi 1.680 m 3 Fermantör içerisine 6 m de bir toplamda 5 adet karıştırıcı konulacaktır.
TÜBİTAK TEYDEB Destekli Ray Profil Haddehanesi Tav Fırınında Yakıt Optimizasyonu Yapmak, Atık Isıdan Maksimum Yararlanmak Amacıyla Yeni Bir Reküperatör ile Ekonomizer Tasarımı ve Sisteme Entegrasyonunun Yapılması Ray Profil HH Tav Fırını verimliliğinin artırılması önerileri, bir Ar-Ge uygulama projesine dönüştürülmüş ve TÜBİTAK a sunulmuştur. Proje, yapılan yoğun değerlendirmeler neticesinde TÜBİTAK tarafından, hibe desteği almak üzere kabul edilmiştir. 9.2.2015 13
ÖRNEK ÇALIŞMA 2: TAV FIRINLARI ENERJİ VERİMLİLİĞİ ETÜDÜ 1. Fazla Havanın Azaltılması Potansiyel Tasarruf Alanları ve Sonuçlar Tav fırınında yapılan ölçümlerde fırının optimum hava fazlalık katsayısının üzerinde çalıştığı tespit edilmiştir. Bu durumda, önemli miktarda hava ısıtılarak atmosfere verilmektedir. Fırının optimum hava fazlalık katsayısı ile çalıştırılması durumunda önemli miktarda enerji tasarrufu sağlamak mümkün olacaktır. Hava fazlalık katsayısının optimum değerine çekilmesi durumunda yapılacak enerji tasarrufu miktarı yanda verilmiştir. Fazla Havanın Azaltılması ile Yapılacak Tasarruf Miktarı Fazla hava debisi (Nm 3 /h) 9.987 Fazla hava oranı (%) 51,95 Hedef fazla hava oranı (%) 38,00 Cp (kcal/nm 3 K) 0,342 Havadaki azalma (Nm 3 /h) 2.682 Hava giriş sıcaklığı ( C) 20 Baca gazı sıcaklığı ( C) 335 Enerji tasarrufu (Kcal/h) 288.649 Fırın yıllık çalışma süresi (h) 8.500 Yıllık enerji tasarrufu (Kcal) 2.453.519.934
ÖRNEK ÇALIŞMA 2: TAV FIRINLARI ENERJİ VERİMLİLİĞİ ETÜDÜ 2. Sızıntı Havanın Önlenmesi Reküperatörlü fırınlarda tespit edilen en önemli tasarruf potansiyellerinden birisi de reküperatördeki sızıntı hava kayıplarıdır. Reküperatördeki ısıya dayanıklı boruların zamanla zarar görmesinden dolayı yüksek basınçlı ortamdan düşük basınçlı ortama doğru hava sızıntısı olmaktadır. Sızıntı hava kaybının önlenmesi ile yapılacak enerji tasarrufu miktarı yanda verilmiştir. Sızıntı Havanın Önlenmesi ile Yapılacak Tasarruf Miktarı Sızıntı hava debisi (Nm 3 6.126 /h) Baca gazı sıcaklığı ( C) 335 Ortam sıcaklığı ( C) 20 Cp (Kcal/Nm 3 K) 0,342 Enerji tasarrufu (Kcal/h) 659.423 Fırın yıllık çalışma süresi (h) Yıllık enerji tasarrufu (Kcal) 8.500 5.605.098.736
ÖRNEK ÇALIŞMA 2: TAV FIRINLARI ENERJİ VERİMLİLİĞİ ETÜDÜ 3. Ekonomizer Tesis Edilmesi Fırınlardaki tasarruf alanlarından birisi de bacadan atılan baca gazı sıcaklığının düşürülerek kullanılmasıdır. Bu amaçla kullanılan ekonomizer ile baca gazından alınan atık ısı, ofis ve atölyelerin ısıtılmasında ve banyolardaki sıcak su ihtiyacının karşılanmasında kullanılabilir. Ekonomizer kullanılması durumunda yapılacak enerji tasarrufu miktarı yanda verilmiştir. Ekonomizer Tesis Edilmesi ile Yapılacak Tasarruf Miktarı Mevcut egzoz gazı debisi (Nm 3 /h) 30.191 Fazla havadaki azalma (Nm 3 /h) 2.682 Ekonomizerde kullanılacak yanma gazı (Nm 3 /h) 30.191 Ekonomizer giriş sıcaklığı ( C) 335 Ekonomizer çıkış sıcaklığı ( C) 150 Cp (kcal/nm 3 K) 0,342 Enerji tasarrufu (kcal/h) 1.908.519 Fırın yıllık çalışma süresi (h) 8.500 Yıllık enerji tasarrufu (kcal) 16.222.412.253
TAV FIRINI TASARRUF ALANLARININ UYGULANMASI Gaz Analizörü Uygulaması Fırına giren fazla havanın azaltılması için fırına bir gaz analizörü montaj edilmiştir. Bu gaz analizörü ile yakıt içeriği online analiz edilmiş ve bu analize göre yanma hesabı yapılarak buradan hava-yakıt oranı hesabına gidilmiştir. Yapılan bu hesap gaz analizörünün yazılımına aktarılmıştır.
TAV FIRINI TASARRUF ALANLARININ UYGULANMASI Reküperatörün Değiştirilmesi Tav fırınında yapılan ölçümlerde reküperatörde sızıntı olduğu tespit edilmiş ve bu sızıntı havanın önlenmesi ile yapılacak tasarruf miktarı hesaplanmıştı. Hesaplanan bu tasarruf miktarı doğrultusunda tav fırını reküperatörü değiştirilmiştir. Reküperatör değişimi sonrası O 2 oranı reküperatör giriş ve çıkışında aynı kalmış ve sızıntı önlenmiştir. Böylece sızıntı hava ile kaybedilen enerjinin tamamı geri kazanılmıştır.
TAV FIRINI TASARRUF ALANLARININ UYGULANMASI Ekonomizer Tesis Edilmesi Tav fırınında atık baca gazı ısısından yararlanarak sıcak su elde edilmesi için bir ekonomizör tasarlanmış ve montajı yapılmıştır. Uygulama sonrası baca gazı sıcaklığı düşürülerek yaklaşık 90 C sıcaklığında çevrim suyu elde edilmiştir. Bu sıcak su ile tesiste kullanılan banyoların sıcak su ihtiyacı karşılanmış ve binalarda ısınma ihtiyacı giderilmiştir.
TAV FIRINI TASARRUF ALANLARININ UYGULANMASI Uygulama Öncesi ve Sonrası Durumların Karşılaştırılması Önceki Durum Hesaplanan Gerçekleşen Fazla Hava Oranı %51,95 %38 %13,9 Sızıntı Hava Miktarı 6.126 Nm 3 /h 0 0 Fırın Verimi %61,83 %66,81 %69,43
PROJE YATIRIM MALİYETİ VE GERİ ÖDEME SÜRESİ Tasarrufun Adı Yapılacak Olan Yatırım Yatırımın Maliyeti (USD) Yatırımın Maliyeti (TL) Tasarruf Miktarı (USD) Tasarruf Miktarı (TL) Yatırımın Geri Ödeme Süresi (Ay) Fazla havanın azaltılması+ Tufal kaybının azaltılması Hava-Yakıt oranı online ölçüm sistemi 277.777 499.998,6 132.009+781.666,6 1.644.616 3,6 Sızıntı hava kaybının önlenmesi Ekonomizer tesis edilmesi Reküperatör 388.888,6 699.999,5 301.525 542.745 15,47 Gaz-Su ekonomizeri 166.666,67 300.000 423.820 762.876 4,7 Hava perdesi tesisi ısıl kazanç + Bakım onarım Hava perdesi tesisi + Elektrik maliyeti 23.750+35700 107.010 5.675 + 75.000 145.215 8,8 TOPLAM 892.782,27 1.607.008 1.719.695,6 3.095.452 6,2 Yukarıda belirtilen yatırımın yaklaşık 600.000 TL si TÜBİTAK TEYDEB den sağlanmış olup, KARDEMİR tarafından yapılan yatırım yaklaşık 1.000.000 TL olup bu durumda KARDEMİR için geri ödeme süresi yaklaşık 3 aydır.
Demirçelikte Kok Söndürme 9.2.2015 22
Kok Kuru Söndürme Sistemleri Genel Akım Şeması 9.2.2015 23
Kok kuru södürme sistemi ile enerji tasarrufu ve çevresel faydalar -Yıllık 541.080 ton su kullanılmayacaktır. Sudan yıllık mali kazanç: 54.108 TL YF larda Metalurjik Kok kullanımının azaltılması: YIL: 26.052 ton kok YF larda Metalurjik Kok Kullanım Kazancı: 10.420.800 TL/YIL Elektrik Üretimi Net: 12 MW Elektrik Üretim Kazancı: 19.238.400 TL/YIL Toplam Kazanç: 29.713.308 TL/YIL Tesisin Geri Ödeme Süresi: 2,7 YIL
T.C. KARABÜK ÜNİVERSİTESİ 9.2.2015
Projenin Tanımı Kardemir Ray profil haddehanesinde bulunan proses bacaları atık ısısından faydalanılarak ray profil-çelikhane elektrik pano odaları ve eğitim merkezinin soğutma ihtiyacının karşılanması hedeflenmektedir. Bu amaçla iki adet atık ısı kaynaklı sıcak su kullanan absorbsiyonlu chiller sistemi kurulacak. Sistemdeki soğuk su hatların yalıtılacak. Soğutma kulesi tesis edilecek. Soğutulması planlanan mahalle fancoil kurulumu yapılacaktır. 9.2.2015
Lokasyonlara Göre Yapılabilecek Tasarruf Miktarları Mevcut durumda ray profil elektrik pano odaları yıllık soğutma maliyeti; Elektrik birim fiyatı : 0,19 TL/kWh Yıllık çalışma saati : 5000 saat/yıl Tüketilen enerji : 300 kw Soğutma yükü : 600 kw 300 kw * 5000 saat/yıl * 0,19 TL/kWh 285.000 TL Mevcut durumda çelikhane elektrik pano odaları yıllık soğutma maliyeti; Elektrik birim fiyatı : Yıllık çalışma saati : Tüketilen enerji : Soğutma yükü : 0,19 TL/kWh 5000 saat/yıl 270 kw 540 kw 270 kw * 5000 saat/yıl * 0,19 TL/kWh 256.500 TL 9.2.2015
Seminer merkezi yıllık soğutma maliyeti; Elektrik birim fiyatı : 0,19 TL/kWh Yıllık çalışma saati : 2000 saat/yıl Tüketilen enerji : 175 kw Soğutma yükü : 350 kw 175 kw * 2000 saat/yıl * 0,19 TL/kWh 66,500 TL Toplam tasarruf : 608.000 TL *Yapılacak olan seminer merkezi soğutma cihazları alım maliyetlerinden tasarruf edilebilir. 9.2.2015
YATIRIM MALİYET TABLOSU Yatırım Türü Yatırım Maliyeti Absorbsiyonlu Chiller (2 Adet) 610.000 TL Fancoil, elektrik malzemeleri ve elektrik işçiliği 56.292 Soğutma kulesi 88.660 Yalıtım-soğutma hatlarının kurlumu ve işçilik 372.500 TOPLAM 1.127,316 9.2.2015
İşletme Giderleri Giderler Maliyet (TL) Pompa İşletmesi (10.6 kw * 5000 saat/yıl * 0,19 TL/kWh) 10.070 Bakım 20.000 Toplam Maliyet 30.070 9.2.2015
Kurulacak Sistemin Basit Geri Ödeme Süresi Basit Geri Ödeme Süresi: İlk Yatırım Giderleri/ Yıllık Net Gelir Basit Geri Ödeme Süresi: 1.127,316/ (608.000-30.070) 1.127,316 TL / 577.930 = 1.95 yıl 9.2.2015
Kompresör Soğutma Suyu Atık Isısı Kullanımı-Isı Pompası Prensibi Isı pompası, ısı enerjisini bir ortamdan diğer bir ortama taşıma prensibine dayanan sistemdir. Gerekli şartlar sağlandığında yüksek miktarlarda enerji düşük maliyetlerle kullanıma sunulabilir Kompresör soğutma suyundan açığa çıkan ısıyı atmosfere atmak yerine, 90-100 C de sıcak su elde edilebilir! 9.2.2015 32
Toplam Kazanç Kompresör Soğutma Suyu Yatırım Maliyeti :150.000 TL Yıllık parasal tasarruf : 301.996 TL/yıl Geri Ödeme Süresi : 6 ay Yatırım Türü Yatırım Maliyeti Isı pompası (Energy Recovery, 900 kw) 150.000 TL TOPLAM 150.000 TL Yıllık enerji kazancı (Kcal) Yıllık doğalgazeşdeğeri yakıt tasarrufu (Nm 3 ) Yıllık parasal tasarruf (TL/yıl) Yatırım maliyeti (TL) Geri ödeme süresi (ay) 5.082.000.000 603.993 301.996 150.000 6 9.2.2015 33
Organik Rankine Çevrim Nedir Uygulaması Organik rankine çevrim, iş yapan akışkan olarak organik akışkanları kullanan kapalı bir rankine çevrimdir. Organik rankine çevrimde ısı kaynağı olarak; Baca gazı atık ısısı (150 400 oc), Biyokütle, Jeotermal enerji, Güneş enerjisi kullanılmaktadır. Organik rankine çevrim verimi ısı kaynağı ve kondens suyun sıcaklığına (sıcak su ihtiyacının olup olmaması durumuna) bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Genellikle 250 oc nin üzerindeki ısı kaynaklarında verim (ısı kaynağının elektrike dönüştürülme oranı) %19-25 arasındadır. Türbin verimleri %85 civarındadır. Ekonomik çalışma ömrü 20 yıldır. 9.2.2015 34
ORC hangi uygulamalarda kullanılır? 9.2.2015 35
Endüstriyel proses atık ısılarından elektrik üretimi Endüstriyel proses bacalarından çıkan 180 C nin üzerindeki bacagazları, içten yanmalı motorların egzoz gazları vb düşük sıcaklıktaki ısı kaynaklarından elektrik üretimi için kullanılır. ORC nin yaygın kullanıldığı endüstriyel alanlar; Çimento endüstrisi, Cam endüstrisi, Demir-çelik endüstrisi, Rafineriler 9.2.2015 36
İçten Yanmalı Motordan Isı Geri Kazanımı; 9.2.2015 37
ORC sisteminde kullanılan ekipmanlar ORC ünitesinde Egzoz Gazından elde edilen 140 kw lık ısı kullanılacaktır. Motor soğutma suyundan elde edilen ısı ORC ünitesi yanı sıra mevsimsel hava şartlarına göre fermantörlerin ısıtılmasında kullanılacaktır. Fermantörleri ısıtmak için yaklaşık 70 kw ısıya ihtiyaç duyulacaktır 9.2.2015 38
Buharlaştırıcılar; Buharlaştırıcı, ısı kaynağından aldığı enerji ile ORC de kullanılan akışkanı (R245fa, R134a vb.) sıvı fazından buhar fazına geçirir. 9.2.2015 39
Buhar Türbini; Buharlaştırıcıdan kızgın buhar olarak çıkan organik akışkan, türbin kanatçıklarına çarparak mekanik iş elde edilmektedir. Buhar türbinine entegre edilen jeneratör ile mekanik iş elektrik enerjisine dönüştürülmektedir. 9.2.2015 40
Kondenser; Buhar türbininden çıkan ıslak buharın yoğuşturulması (sıvı faza geçirilmesi) için kullanılmaktadır. Hava soğutmalı veya su soğutmalı olabilmektedir. 9.2.2015 41
Pompa; Pompa, kondeserden çıkan sıkıştırılmış sıvı halindeki organik akışkanın basıncının kondeser basıncından buharlaştırıcı basıncına yükseltilmesi için kullanılacaktır. Kullanılan organik akışkanın türüne göre değişmekle birlikte R245fa için Buharlaştırıcı basıncı 16 bar Kondenser basıncı 2 bar 9.2.2015 42
Isı Yalıtımında Tasarruf Isı yalıtımı, sıcaklığı çevrelendiği ortam sıcaklığından farklı olan bir ortamın yüzeylerinden oluşacak ısı geçişini azaltmak amacıyla yapılan uygulamadır. -Son yıllarda yalıtım sektöründe önemli gelişmeler olmuştur. -Bu malzemeler tek başına kullanılacağı gibi birkaç farklı izolasyon malzemesi bir arada da kullanılabilir.
Bazı Malzemelerin Isı İletim Katsayıları Alüminyum Donatılı Beton Ahşap Su Yatay Delikli Tuğla Polietilen Camyünü Taşyünü Elastomerik Kauçuk Köpüğü Poliüretan Aerogel : 204 W/mK : 2,1 W/mK : 1,2 W/mK : 0,8 W/mK : 0,45 W/mK : 0,040 W/mK : 0,040 W/mK : 0,040 W/mK : 0,036 W/mK : 0,035 W/mK : 0,013 W/mK
Kombine kullanıma ilişkin örnek 200-350 0 C arası sıcaklıklarda; 6 ve daha küçük çaplı hatlarda yalnız Pyrogel XT kullanımı, 6 ten daha büyük çaplı hatlarda ilk katlarda Pyrogel XT, üzeri taşyünü kullanımı halinde : Yatırım ortalama 2-4 yıllık bir sürede kendini geri ödemektedir. 200 0 C den daha düşük sıcaklıklarda; İlk kat olarak Cryogel-X201 kullanımı durumunda İzole Altı Korozyon problemi tamamen ortadan kalkmaktadır. Bu durumda yapılacak olan yatırım da kendisini 2-4 yıl arasında geri ödemektedir.
ISI YALITIMINDA TASARRUF Büyük Bir Sanayi Kuruluşunda Yapılan Örnek Uygulama Ölçüm Yapılan Yer Tasarruf Tasarruf miktarı CO 2 Azalma Miktarı Tasarruf miktarı Yatırım maliyeti (mlz + işçilik) Toplam geri ödeme süresi kwth TL/yıl ton/yıl TL/ay TL ay Atık Isı Kazanı ve XX hatları 170,98 106.786,58 748,89 8.898,88 47.641,36 5,35 Y sahası 94,43 58.978,22 413,61 4.914,85 36.003,46 7,33 100 Hattı 106,95 66.796,16 468,44 5.566,35 5.287,98 0,95 Plt AB Fırın Yüzeyi 261,49 163.315,34 1.145,32 13.609,61 5.386,50 0,40 Plt A Hattı 266,95 166.723,74 1.169,22 13.893,64 108.062,09 7,78 Plt C Kazan Yüzeyi 225,65 140.929,95 988,33 11.744,16 190.132,48 16,19 DX Sahası Diğer 138,38 86.426,86 606,10 7.202,24 15.539,79 2,16 Y Sahası Z Fırın Yüzeyi 76,10 47.529,99 333,32 3.960,83 22.623,75 5,71 Y Sahası-K Ünitesi 511,61 319.530,01 2.240,84 26.627,50 39.533,21 1,48 Y Sahası K Fırın Yüzeyi 92,11 57.525,99 403,43 4.793,83 90.864,45 18,95 X Y Z Tankları 2.041,39 1.274.976,89 8.941,31 106.248,07 555.167,32 5,23 Toplam 3.986,03 2.489.519,72 17.458,80 207.459,98 1.118.026,70 Isıl Güç Kaybı : 3.986 kwth Mali tasarruf : 2.489.520 TL/yıl Yatırım maliyeti: 1.118.027 TL
Arıza Erken Uyarı Sistemiyle tasarruf Kestirimci bakım; motor ve komponentlerindeki arızaları, sorun yaratacak hale gelmeden önce tespit ederek muhtemel arızaları önlemeye yönelik yapılan bir bakım yöntemidir. Kestirimci bakım için kullanılan yaklaşım; motor ve komponentlerinin güncel ve geçmişteki durumlarının izlenmesi ve grafik trendler vasıtasıyla mukayese edilerek gelecekteki durumların kestirilmesidir. Kestirimci bakımda kullanılan teknikler; yağ analizi, sıcaklık analizi, titreşim analizi ve model bazlı erken uyarıdır. 9.2.2015 47
Yerli Ürün-Artesis Erken Uyarı Analizörü Bu konuda bazı firmaların ürünleri mevcuttur. Yerli ürün olarak Artesis firmasının analizörleri mevcuttur. Firmanın ürünleri yurt dışı satıştada hatırı sayılır bir üstünlüğü mevcuttur. Ölçümlerde kullanılan enerji analizörü 3 fazlı elektrik motoru ile sürülen ekipmanları izleyen, mevcut ve gelişen elektriksel ve mekanik arızaları aylar öncesinden tespit edebilen bir arıza erken uyarı sistemidir. Cihazlar, izlemeye başladığı ekipmanı süren elektrik motorunun akım ve gerilim bilgisini ölçerek, akıllı model bazlı yaklaşımıyla anormallikleri fark 9.2.2015 etmektedir. 48
Örnek çalışma-endüstriyel bir kuruluşta yapılan çalışma 9.2.2015 49
Kocaeli Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü Sanayide Enerji Verimliliği -Ön Etüt -Detay Etüt -Uygulama Projeleri Biyogaz Üretim ve Enerji Dönüşüm Teknolojileri Fizibilite çalışmaları Laboratuar analizleri Projelendirme Anahtar tesis kurulumu Devreye alma çalışmaları 9.2.2015 50
Sanayide Enerji Verimliliği-Referanslar SCHNEIDER ELEKTRIC DANIŞMANLIKLAR TÜPRAŞ ın 4 RAFİNERİSİ DETAYLI ETÜTLER TÜPRAŞ 20 ADET VAP PETKİM DETAYLI ETÜTLER PETKİM VAPLAR KORDSA, HAYAT KİMYA, İÇTAŞ DEMİRÇELİK..VAPLAR KARDEMİR DETAY ETÜTLER VE VAPLAR KARDEMİR RAY PROFİL HADDENESİ TAV FIRINI İYİLEŞTİRME PROJESİ HALK BANK ENERJİ VERİMLİLİĞİ KOBİ CHECK UP PROJESİ 9.2.2015 51
Biyogaz Referans Projeleri Bitkisel ve Hayvansal Atıklardan Biyogaz Üretimi ve Entegre Enerji Üretim Sisteminde Kullanımı (BİYOGAZ), TUBİTAK KAMAG, 2007-2010 (Proje yürütücüsü) Proje Ortağı: Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Proje Bütçesi:6.306.361,00 TL
BİTKİSEL VE HAYVANSAL ATIKLARDAN BİYOGAZ ÜRETİMİ VE ENTEGRE ENERJİ ÜRETİM SİSTEMİNDE KULLANIMI (BİYOGAZ) PROJESİ
TUBİTAK Destekli BİYOGAZ Projesi
TUBİTAK Destekli BİYOGAZ Projesi 55
TUBİTAK Destekli BİYOGAZ Projesi 15.01.2015
TUBİTAK Destekli BİYOGAZ Projesi 17.10.2010 57
TUBİTAK Destekli BİYOGAZ Projesi
Biyogaz Referans Projeleri Hayvansal Atıkların Kofermentasyonu ile Biyogaz Üretimi ve Biyogazın Gaz Motoru-ORÇ Entegre Enerji Üretim Sisteminde Kullanımı (TÜBİTAK-1505 Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı) 2013-2015 (Proje yürütücüsü) Proje Ortağı: Kocaeli Yenilenebilir Gübre Hayvancılık Üretim Teknolojileri Ve Sistemleri Pazarlama Enerji Elektrik San. Tic. Ltd. Şti. Proje Bütçesi: 996.390,00 TL Toplam Bütçe: 2.500.000 TL Proje ile; 30 ton/gün büyükbaş hayvan atığı, 15 ton/gün peyniraltı suyu ve 5 ton tavuk gübresi işlenecek,
Hayvansal Atıkların Kofermentasyonu ile Biyogaz Üretimi ve Biyogazın Gaz Motoru-ORÇ Entegre Enerji Üretim Sisteminde Kullanımı
Proje Reçetesi Materyaller Atık Miktarı (ton/gün) B.Baş gübresi 30 Tavuk gübresi 5 Peynir altı suyu 15 TOPLAM 50
Tesis inşaatı devam ediyor... 62
Tesis inşaatı devam ediyor... 63
Proje Çıktıları; Kofermantasyona dayalı biyogaz tesisi 300 kw elektrik ve 300 kwth ısı ORC ile 10 kw ekstra elektrik 45 ton doğal gübre (katı+sıvı)
TEŞEKKÜRLER 9.2.2015 65