ÇİMENTO HS No: 2523 DÜNYA ÜRETİMİ 2014 yılında global çimento üretimi bir önceki yıla göre artış göstererek 4,3 milyar ton seviyesinde gerçekleşmiştir. Çin üretimin %56,5 lik kısmını oluşturmaktadır. En fazla büyüme oranları Hindistan, Rusya, Suudi Arabistan ve Meksika da görülmüştür. İtalya, Fransa ve Arjantin de düşüş yaşanmıştır. 2014 yılında çimento üretiminde ABD, Endonezya, Meksika, Almanya ve Kanada da ise yükseliş yaşanmıştır. Güney Amerika, Asya ve Afrika da üretim bir önceki yıla oranla 2014 yılında artmıştır. Dünyada önemli çimento üretici firmaları, Lafarge, Holcim CMBM, Anhui Conch, Heidelberg, Cemex, Italcementi ve Aditya Birla/Ultratech dir. Ülkemiz çimento sektöründe Avrupa nın en büyük, dünyanın ise beşinci büyük üreticisi, ihracatta dünya pazarında altıncı sırada yer almaktadır. İtalya ve Fransa da çimento üretiminde düşüşler yaşamaya devam etmiştir. Sırasıyla bir önceki yıla göre 2014 te %7,9 ve %6,7 lik düşüşler yaşanmıştır. DÜNYA TİCARETİ 2014 yılı dünya çimento sektörü ihracatı 2013 yılına göre % 3,19 oranında artarak 12,1 milyar $ olarak gerçekleşmiştir. Aynı yıl, Türkiye 641,3 milyon ABD Doları değerinde ihracat ve toplam ihracattan aldığı % 5 oranındaki pay ile dünya çimento sektörü ihracatında altıncı sırada yer almaktadır. Tablo 1. Dünya Çimento İhracatı (Milyon ABD$) 2523.10 Çimento; klinker 2.632 2.884 3.004 4,16% 2523.21 beyaz 712 94 91-3,19% 2523.29 diğer 7.378 8.098 8.255 1,94% 2523.30 Çimento; şapli 200 253 246-2,77% Çimento; su altinda sertleşen diğerleri 585 475 585 23,16% Genel Toplam 11.507 11.804 12.181 3,19% 2014 yılı verilerine göre; Vietnam, İran, Çin, BAE, Tayland ve Türkiye dünya çimento ihracatından en fazla pay alan ülkeler arasındadır.
Tablo 2. Dünya Çimento İhracatı (1000 ABD $) Sıra Ülke Adı 2012 2013 2014 13/14 (%) 2014 Pay (%) 1 Vietnam 552.268 788.532 912.258 15,69 7,1 2 İran 885.366 -! 6,9 3 Çin 683.626 795.682 772.431-2,92% 6 4 BAE 555.094 786.484 690.269-12,23% 5,4 5 Tayland 656.851 531.517 655.782 23,38% 5,1 6 Turkiye 797.973 737.520 641.387-13,03% 5 7 Almanya 643.786 622.175 584.979-5,98% 4,6 8 İspanya 554.490 483.921 552.482 14,17% 4,3 9 Pakistan 570.334 529.683 516.897-2,41% 4 10 Güney Kore 353.872 352.040 367.177 4,30% 2,9 11 Japonya 365.579 338.493 361.852 6,9% 2,8 12 Kanada 298.543 293.421 302.197 2,99% 2,4 13 Hindistan 165.314 241.695 289.597 19,82% 2,3 14 Yunanistan 219.980 275.153 281.224 2,21% 2,2 15 Portekiz 179.484 238.629 275.895 15,62 Liste Toplamı 6.597.194 7.014.945 8.089.793 15,32% 63,05 Genel Toplam 11.506.043 12.513.608 12.829.359 2,52% 100 Dünya çimento ithalatı ise 2014 yılında 14,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Önemli çimento ithalatçısı ülkeler arasında ABD, Irak, Cezayir, Sri Lanka, Bangladeş, Fransa, Rusya Federasyonu gibi ülkeler yer almaktadır. Tablo 3. Dünya Çimento İthalatı (Milyon ABD$) 2523.10 Çimento; klinker 3.509 3.870 3.933 1,63% 2523.21 beyaz 708 765 722-5,62% 2523.29 diğer 7.411 8.088 8.475 4,78% 2523.30 Çimento; şapli 390 405 427 5,43% Çimento; su altinda sertleşen diğerleri 556 621 692 11,43% Genel Toplam 12.574 13.749 14.249 3,64%
Tablo 4. Dünya Çimento İthalatı (1000 ABD $) Sıra Ülke Adı 2012 2013 2014 13/14 (%) 2014 Pay (%) 1 ABD 523.669 549.182 619.280 12,76% 4,3 2 Irak 167.399 118.862 595.518 401,02% 4,2 3 Cezayir 253.992 397.546 537.886 35,30% 3,8 4 Sri Lanka 398.566 520.745 511.684-1,74% 3,6 5 Bangladeş 397.846 406.340 455.796 12,17% 3,2 6 Fransa 426.032 426.912 445.653 4,39% 3,1 7 Rusya Federasyonu 376.114 383.127 377.387-1,50% 2,6 8 Singapur 336.876 347.537 359.521 3,45% 2,5 9 Mısır 35.448 121.625 332.363 173,27% 2,3 10 Umman 197.396 290.997 328.638 12,94% 2,3 11 Hollanda 315.498 305.057 312.307 2,38% 2,2 12 Myanmar 177.074 232.682 273.311 12,90% 1,9 13 Endonezya 213.171 255.068 249.595-2,15% 1,8 14 Libya 235.207 334.944 233.028-0,76% 1,6 15 Malezya 227.629 224.266 222.570-0,76% 1,6 132 Kamboçya 77.981 80.465 219.928-53,37% 1,5 Liste Toplamı 4.150.478 4.796.686 5.840.921 8% 40,33 Genel Toplam 12.572.749 13.742.928 14.249.962 3,64% 100 TÜRKİYE ÜRETİMİ Günümüzde sektör, hammadde konusunda tamamen yerli kaynaklarını kullanmakta, üretimiyle de ülkemiz ihtiyacını karşılayabilmektedir. Maliyet düşürücü modernizasyon yatırımları ile AB normlarına uygun üretim yapan Türk çimento sektörü, ülkemizde, kentsel dönüşüm projelerine yoğunlaşılması hem inşaat, hem de çimento sektörünün büyümesi açısından çok önem taşımaktadır. Ülkemiz çimento üretimi, Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği verilerine göre, 2014 yılı verilerine göre 71,2 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Türk çimento sanayisi üretimi ile Avrupa nın en büyük, dünyanın ise Çin, Hindistan, Avrupa Birliği üyesi ülkeler, ABD ve Brezilya dan sonraki en büyük beşinci üreticisi konumundadır. Tablo 5. Ülkemizin Çimento ve Klinker Üretim Miktarları (Milyon Ton) 2523.10 Çimento; klinker 54,8 60,2 62,5 3,82 2523.21, 2523.29, Diğer Çimento; 2523.30, türleri 63,9 71,3 71,2-0,14
Kaynak: Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği Genel Toplam 118,7 131,5 133,7 1,67 Çimento üreticileri aşağıdaki haritada görüldüğü gibi yoğunluklu olarak Marmara, İç Anadolu ve Ege Bölgesi nde olmakla birlikte ülkemizin geneline yayılmış durumdadır. Önemli üretici firmalarımız As Çimento, Adoçim, Çimsa, Akçansa, Çimentaş, Nuh Çimento ve Batıçim gibi firmalardır. Türkiye deki Çimento Üretim Tesisleri Kaynak: Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği Altyapı ve inşaat faaliyetlerinin artarak devam etmesi çimento talebini de artıracağından 2023 yılında çimento üretiminin 99,8 milyon tona ulaşacağı öngörülmektedir. Türk çimento sektöründe 49 adet entegre tesis, 18 adet öğütme-paketleme tesisi olmak üzere toplam 67 çimento fabrikasıyla 16.500 kişiye istihdam sağlamaktadır. Kapasite Kullanım Oranı Çimento sektöründe 2013 yılında ise toplam çimento kapasitesi 107,4 milyon ton olmuştur. Sektörde 2014 yılı verilerine göre ise çimento kapasite kullanım oranı bölgeler bazında ortalama % 63,90 olarak gerçekleşmiştir. Toplam çimento kapasitesi ise 113,4 milyon ton civarında olup çimento üretiminde kapasite fazlalığı olduğu görülmektedir.
TÜRKİYE DE DIŞ TİCARET İhracat Çimento ihracatının 2013 ve 2014 yıllarında altılı GTİP bazında çimento türleri itibarıyla sıralamasında, 1. sırayı portland (gri) çimento alırken, 2. sırayı klinker, 3. sırayı ise beyaz çimento almıştır. 2014 yılında 641, 3 milyon ABD Doları seviyesinde gerçekleşmiştir. Tablo 6. Çimento İhracatımız (1000 ABD $) 2523.10 Çimento; klinker 133.103 97.826 133.856 36,83% 2523.21 91.061 94.132 90.733-3,61% beyaz 2523.29 diğer 560.635 530.366 402.902-24,03% 2523.30 Çimento; şapli 8.608 7.397 7.363-0,46% Çimento; su altinda sertleşen diğerleri 4.565 7.800 6.533-16,24% Genel Toplam 797.972 737.521 641.387-13,03% Tablo 7. Ülkelere Göre Çimento İhracatımız (1000 ABD $) Sıra Ülke Adı 2012 2013 2014 13/14 (%) 2014 Pay (%) 1 Libya 54.539 123.254 76.996-37,53% 12,00 2 Suriye 17.339 33.060 63.709 92,71% 9,93 3 Irak 131.128 101.505 48.132-52,58% 7,50 4 5 Rusya Federasyonu Serbest Bölgeler 111.315 70.435 41.529-41,04% 6,47 59.157 83.584 38.022-54,51% 5,93 6 İsrail 42.017 44.021 37.661-14,45% 5,87 7 Mısır 13.780 7.038 36.025 411,86% 5,62 8 Diğer Yerler 0 0 35.057 #SAYI/0! 5,47 9 Ekvator Ginesi 25.105 26.820 22.490-16,14% 3,51 10 Bulgaristan 22.457 21.719 19.378-10,78% 3,02 11 Brezilya 32.236 15.969 18.010 12,78% 2,81 12 Gürcistan 23.373 18.712 16.991-9,20% 2,65 13 Gana 27.208 7.957 16.475 107,05% 2,57 14 Kamerun 16.702 16.646 16.397-1,50% 2,56 15 İtalya 20.509 12.415 12.605 1,53% 1,97 Liste Toplamı 596.865 583.135 499.477-14,35% 77,87 Genel Toplam 797.973 737.520 641.387-13,03% 100 TİM 2023 İhracat Stratejisi kapsamında çimento sektörü 2023 ihracat hedefi 1 milyar dolardır. Çimento sektörü kapsamında ilgili İhracatçı Birliği Genel Sekreterliği, Orta
Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği (OAİB), ilgili İhracatçı Birliği ise yine OAİB bünyesindeki Çimento, Cam, Seramik, ve Toprak Ürünleri İhracatçıları Birliği dir. Tablo 8. Çimento İthalatımız (1000 ABD $) 2523.10 Çimento; klinker 4.504 5.220 6.309 20,86% 2523.21 beyaz 113 77 42-45,45% 2523.29 diğer 1.143 1.033 202-80,45% 2523.30 Çimento; şapli 6.507 6.764 7.218 6,71% Çimento; su altinda sertleşen diğerleri 241 241 586 143,15% Genel Toplam 12.508 13.335 14.357 7,66 % Çimento ithalatımız 2014 yılında 2013 yılına göre % 7,6 artarak 14,3 milyon ABD Doları değerinde gerçekleşmiştir. Altılı GTİP bazında 2014 yılı çimento sektörü ithalatımızda, 1. sırayı şaplı çimento, 2. sırayı ise klinker almaktadır. Tablo 9. Ülkelere Göre Çimento İthalatımız (1000 ABD $) Sıra Ülke Adı 2012 2013 2014 13/14 (%) 2014 Pay (%) 1 Yunanistan 556 3.043 5.160 69,57% 35,94 2 Fransa 3.378 2.819 3.191 13,20% 22,22 3 İngiltere 1.995 2.732 1.747-36,05% 12,17 4 Hollanda 557 783 1.443 84,29% 10,05 5 Hırvatistan 0 2.079 1.003-51,76% 6,99 6 Almanya 234 390 635 62,82% 4,42 7 ABD 3 0 490 #SAYI/0! 3,41 8 Polonya 348 270 225-16,67% 1,57 9 Bulgaristan 0 0 96 #SAYI/0! 0,67 10 İspanya 1 1 83 8200,00% 0,58 11 Çin 948 213 78-63,38% 0,54 12 Diğer Bölgeler 0 0 75 #SAYI/0! 0,52 13 İran 673 721 51-92,93% 0,36 14 Danimarka 48 71 30-57,75% 0,21 15 İtalya 3 4 16 300,00% 0,11 Liste Toplamı 8.744 13.126 14.323 9,12% 99,76 Genel Toplam 12508 13334 14358 7,68% 100
KAYNAKLAR Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri İhracatçıları Birliği (http://www.cimentobirlik.org/tr) T.C. Ekonomi Bakanlığı, Bilgi İşlem Merkezi Verileri (http://www.ekonomi.gov.tr) Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği (www.tcma.org.tr) International Trade Center (ITC) Trade-Map (www.trademap.net)