İ Ş =A Ş BEYSAN SANAYİCİ VE İŞ ADAMLARI DERNEĞİ NİN info@besid.org.tr HUKUKİ, EKONOMİ, MALİ, TİCARİ HAFTALIK E-BÜLTENİDİR Beysan Sanayi Sitesi Fuar Cad. No:15 Beylikdüzü/İSTANBUL Mart 2014/11 11. Hafta İçindekiler: - Zeybekci'den ihracatçılara mesaj - Sanayi ciro endeksi arttı - İstanbul'un elektrik 'tüketimi' 8 ülkeyi geride bıraktı - 'Yüksek komisyonla esnafın hakkı yeniyor' - TSE 61 firmanın sözleşmesini sonlandırdı - Ocakta ihracat endeksi yüzde 1.3 azaldı - Türkiye sanayi üretiminde Avrupa'yı solladı - ABD'ye yapılan ihracat yüzde 10 arttı - İş dünyası İngiltere'den vize kolaylığı istedi -"Sanayi üretiminde büyük çelişki" - Enflasyon beklentisi yüzde 7.98 e çıktı - '2.5 milyar dolar tasarruf mümkün' - TPAO, markalaşmak istiyor - Beyaz eşyada yarım milyar dolarlık ihracat - OSB'ler EPDK'dan lisans alarak elektrik üretebilecek - "57 trilyon dolarlık altyapı yatırımına ihtiyaç var" - Tema İstanbul a, Rusya ve Yunanistan dan ortaklık teklifi - Rus iş dünyası da gümrük sorunlarından rahatsız -"Siyasi risk ve öngörülemezlik yatırımları olumsuz etkiliyor" - Bilişimcilerden 'Kamu bize rakip olmasın' çağrısı Makale: - Yükselen Pazar aşkı biterken Türkiye bedel ödeyecek Hiçbir şeye ihtiyacımız yok, yalnız bir şeye ihtiyacımız vardır; Çalışkan olmak! 1 www. besid.org.tr Tel: 0212 875 05 05 Bizden Haberler: 18 MART ŞEHİTLERİ ANMA GÜNÜ ve ÇANAKKALE DENİZ ZAFER'İNİN 99.YIL DÖNÜMÜ Şehitlerimizi Rahmet ve Saygıyla Anıyoruz! Vurulup tertemiz alnından, uzanmış yatıyor, bir hilâl uğruna, yâ Rab, ne güneşler batıyor! Ey, bu topraklar için toprağa düşmüş asker! Gökten ecdâd inerek öpse o pâk alnı değer. Mehmet Akif ERSOY Bu Vatan uğruna canlarını göz kırpmadan feda ederek, memleketin makus talihine son veren şehitlerimizi rahmetle ve saygıyla anıyor; bu topraklar üzerinde barışın, refahın, istikrarın daim olmasını Cenab-ı Allah tan diliyoruz. SİTEMİZDE SANAYİ ENVANTERİ ÇALIŞMALARI BAŞLAYACAK Beysan Sanayi Sitesinin; ticaret hacmi, yarattığı katma değer, İstanbul ve Ülkemiz üzerindeki iş gücü payı, çalıştığı faaliyet alanları vb rakamlarla ortaya çıkarılacak. BESİD öncülüğünde sanayicimize ve sanayi sitemize yönelik veri tabanı çalışması başlatılmıştır. Çalışma kapsamında sitemizin iş hacmi, toplam çalışan sayısı, çalıştığı faaliyet alanları, ülkemize yarattığı katma değer gibi verileri rakamlarla ortaya dökmek hedeflenmiştir. Bu çalışma sayesinde sitemiz kendini daha iyi ifade edebilecek, önemini her türlü platformda vurgulayabilecek, sitemize yerli - yabancı yatırımları ve proje bazlı hibe fonları çekebilmek adına daha sağlıklı ilerleme sağlanabilecek. Beysan Sanayi Sitesi Toplu Yapı Yönetiminin de destekleri ile Çözüm Araştırma Eğitim Danışmanlık Ltd. Şti. firması bünyesinde profesyonel ekiplerce başlayacak olan çalışma için siz değerli sanayicilerimizin desteklerini bekliyoruz. R
Zeybekci'den ihracatçılara mesaj Bakan Zeybekci, "Türkiye, tüketim alışkanlıkları ve dağıtım ağları ile ilgili artık kendi politikalarını üretmeli, ürettiği politikaları egemen kılmalı" dedi. 15.03.2014 Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, "Türkiye'deki tüm ihracatçılar, Türkiye'nin sanayisi, hammaddesini kontrol etmek zorunda, hammaddesine egemen olmak zorunda. Türkiye, enerji üretimini, kendi enerji üretimini sürdürülebilir bir şekilde garanti altına almak zorunda. Türkiye, tüketim alışkanlıkları ve dağıtım ağları ile ilgili artık kendi politikalarını üretmeli, ürettiği politikaları egemen kılmalı bu ekonomi dünyasında" dedi. Zeybekci, Denizli İhracatçılar Birliği'nin (DENİB) EGS Park Denizli Kongre ve Kültür Merkezi'nde düzenlediği 2013 Yılı İhracatın Yıldızları Ödül Töreni'nde yaptığı konuşmada, 1993'te Denizli'de İhracatçılar Birliği kurulsun kurulmasın tartışmaları ile teşekkül ettirilen DENİB'in aylık 10 milyon dolar, 20 milyon dolar ihracattan 170 milyon dolar, 200 milyon dolara çıktığını belirtti. Kaynak: http://www.dunya.com/zeybekciden-ihracatcilara-mesaj-222216h.htm Sanayi ciro endeksi arttı Sanayi ciro endeksi ocak ayında, geçtiğimiz yılın aynı ayına göre yüzde 22,8 arttı. Ana sanayi gruplarında en yüksek artış dayanıklı tüketim malı imalatında gerçekleşti. Türkiye İstatistik Kurumu, ocak ayına ilişkin sanayi ciro endeksini açıkladı. TÜİK verilerine göre, takvim etkisinden arındırılmış toplam sanayi ciro endeksi, ocakta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 22,8 arttı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış toplam sanayi ciro endeksi bir önceki aya göre % 7,2 arttı. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde; 2014 yılı ocak ayında bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %4,6 ve imalat sanayi sektörü endeksi %7,3 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış toplam sanayi ciro endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %22,8 arttı Kaynak: http://www.dunya.com/sanayi-ciro-endeksi-artti-222101h.htm İstanbul'un elektrik 'tüketimi' 8 ülkeyi geride bıraktı İstanbul'un yıllık elektrik tüketimi OECD üyesi 8 ülkeyi geride bıraktı 16.03.2014 Her geçen yıl daha da artan nüfusu, kentleşme ve sanayi bölgeleri İstanbul için büyük bir enerji tüketimine de neden oluyor. Türkiye enerji üretiminin yüzde 15'ini tüketen İstanbul, 36,8 milyar kilovatsaat tüketim ile 8 Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) ülkesini de geride bıraktı. Uluslararası Enerji Ajansı ve Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) verilerine göre, İstanbul'un yıllık elektrik tüketimi Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) üyesi 8 ülkeyi geride bıraktı. Türkiye'de 2003 yılında 131,9 milyar kilovatsaat olan elektrik tüketimi, 2013 yılında yüzde 78 oranında artarak 235 milyar kilovatsaate çıktı. Kaynak: http://www.dunya.com/istanbulun-elektrik-tuketimi-8-ulkeyi-geride-birakti-222291h.htm 'Yüksek komisyonla esnafın hakkı yeniyor' TESK Genel Başkanı Palandöken, "Yemek kartı piyasasında esnafın hakkı yeniyor. Bu kadar yüksek komisyonlarla esnafımızın emeğine ortak olunuyor" dedi 16.03.2014 Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, yemek kartlarından yüzde 7 ila 11 arasında komisyon kesildiğini belirterek, "Yemek kartı piyasasında esnafın hakkı yeniyor. Bu kadar yüksek komisyonlarla esnafımızın emeğine ortak olunuyor. Esnaf yüzde 11 kazanamazken, yemek kartı firmalarına aşırı oranda komisyon ödüyor" ifadelerini kullandı. Kaynak: http://www.dunya.com/yuksek-komisyonla-esnafin-hakki-yeniyor-222294h.htm 2
TSE 61 firmanın sözleşmesini sonlandırdı 33 firmanın sözleşmesi belge yenileme talebinde bulunulmadığı için, 12 firmanın olumsuz ara kontrol nedeniyle, 16 firmanın ise firma isteğiyle sona erdirildi. 15.03.2014 Türk Standardları Enstitüsü (TSE) 61 firmanın sözleşmesini feshetti. TSE'nin Resmi Gazete'de yayımlanan ilanına göre, 33 firmanın sözleşmesi belge yenileme talebinde bulunulmadığı için, 12 firmanın sözleşmesi olumsuz ara kontrol nedeniyle, 16 firmanın sözleşmesi ise firma isteğiyle sona erdirildi. Böylece, söz konusu firmaların hizmet yeterlilik belgelerinin geçerliliği ortadan kalkmış oldu. Firmaların artık bu belgeyi ibraz edemeyeceğinin belirtildiği ilanda, aksi davranışta bulunanlar hakkında rekabet hükümlerine göre işlem yapılacağı ifade edildi Kaynak: http://www.dunya.com/tse-61-firmanin-sozlesmesini-sonlandirdi-222221h.htm Ocakta ihracat endeksi yüzde 1.3 azaldı Ocak ayında, ihracat endeksi yüzde 1,3, ithalat endeksi ise yüzde 2,8 azaldı. Ocak ayında, ihracat birim değer endeksi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,3, ithalat birim değer endeksi ise yüzde 2,8 azaldı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ocak 2014 "Dış Ticaret Endeksleri"ni açıkladı. Buna göre, ihracat birim değer endeksi, ocakta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,3 azaldı. Endeks, "gıda, içecek ve tütün"de yüzde 4,3 artış gösterirken, "ham maddelerde (yakıt hariç)" yüzde 0,8, "yakıtlar"da yüzde 6,4 ve "imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi"nde yüzde 0,7 azalış kaydetti. Kaynak: http://www.dunya.com/ocakta-ihracat-endeksi-yuzde-1-3-azaldi-221968h.htm Türkiye sanayi üretiminde Avrupa'yı solladı Türkiye, ocakta sanayi üretiminde yüzde 7,3'lük artışla verileri açıklanan AB üyesi 21 ülkeden 19'unu geride bıraktı. Sanayi üretimi, ocakta geçen yılın aynı ayına göre Avrupa Birliği'nde (AB) yüzde 2,4, Avro Bölgesi'nde yüzde 2,1 artarken, Türkiye yüzde 7,3'lük artışla verileri açıklanan AB üyesi 21 ülkeden 19'unu geride bıraktı. AB İstatistik Kurumu (Eurostat) ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden derlenen bilgilere göre, AB ülkelerinde sanayi üretimi ocakta aylık bazda 0,1, yıllık bazda yüzde 2,4 arttı. Aynı dönemde Avro Bölgesi'nde de sanayi üretimi bir önceki aya göre yüzde 0,2 azalırken, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 2,1 artış gösterdi. Kaynak: http://www.dunya.com/turkiye-sanayi-uretiminde-avrupayi-solladi-221980h.htm ABD'ye yapılan ihracat yüzde 10 arttı Türkiye, bu yılın ilk iki ayında, ABD'ye gerçekleştirdiği ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10 artırdı. Bu yılın ilk iki ayında Türkiye'nin ABD'ye yaptığı ihracat, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10 artışla 921 milyon 658 bin dolar oldu. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, bu yılın iki ayında Türkiye'nin en fazla ihracat yaptığı ülkeler sıralamasında 7'nci olan ABD'ye 921 milyon 658 bin dolar satış gerçekleştirildi. Söz konusu dönemde ABD'ye ihracat, 2013'ün aynı dönemine göre yüzde 10 arttı. Kaynak: http://www.dunya.com/abdye-yapilan-ihracat-yuzde-10-artti-221977h.htm 3
İş dünyası İngiltere'den vize kolaylığı istedi EBSO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Gökçüoğlu, "İki ülke arasındaki ticaret hacmini daha yukarılara çekebilmek için iş dünyası temsilcileri ve yeşil pasaport sahipleri için İngiltere'den vize kolaylığı ve mevcut vize sisteminde esneklik talep ediyoruz" Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı İbrahim Gökçüoğlu, İngiltere ile Türkiye arasındaki ticareti arttırmak için, iş dünyası temsilcileri ve yeşil pasaport sahipleri için İngiltere'den vize kolaylığı talep ettiklerini bildirdi. Kaynak: http://www.dunya.com/is-dunyasi-ingiltereden-vize-kolayligi-istedi-222159h.htm "Sanayi üretiminde büyük çelişki" ALB Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Arda Coşar, TL nin değer kaybettiği ve faizlerin yükseldiği bir dönemde ocak ayı sanayi üretimi endeksinin yükselmesini çelişki olarak yorumladı Ekonomik büyümenin önemli göstergelerinden biri olan Sanayi Üretimi Endeksi, bu yılın ilk ayında, 1 ay öncesine göre yüzde 1,1, bir yıl öncesine göre ise 7,3 oranında büyüdü. Peki, TL nin değer kaybettiği, faizlerin ise yükseldiği bir dönemde sanayi üretimi nasıl artışa geçti? ALB Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Arda Coşar a göre bu durum büyük bir çelişki yaratıyor. Kaynak: http://www.dunya.com/sanayi-uretiminde-buyuk-celiski-222029h.htm Enflasyon beklentisi yüzde 7.98 e çıktı MB Beklenti Anketi nde yılsonu enflasyon öngörüsü yüzde 7.92 den yüzde 7.98 e yükseldi Yıl sonu TÜFE beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 7,92 iken, bu anket döneminde yüzde 7,98 oldu. 12 ay ve 24 ay sonrası TÜFE beklentileri ise sırasıyla yüzde 7,31 ve yüzde 6,62 olarak gerçekleşti. 2014 yılı Mart ayı için tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 0,66 iken, bu anket döneminde yüzde 0,65 oldu. Kaynak: http://www.dunya.com/enflasyon-beklentisi-yuzde-7-98e-cikti-222162h.htm '2.5 milyar dolar tasarruf mümkün' Türkiye Sürdürülebilirlik Akademisi Başkanı Murat Sungur Bursa, Türkiye'de enerji tüketiminde yüzde 10 oranında tasarruf edilmesi halinde yılda 2.5 milyar dolar tasarruf sağlanabileceğini ifade etti Türkiye Sürdürülebilirlik Akademisi Yönetim Kurulu Başkanı Murat Sungur Bursa, Türkiye'de enerji tüketiminde yüzde 20'ye kadar tasarrufun mümkün olduğunu belirterek, "Yüzde 20 tasarrufun biraz iddialı olduğunu varsayalım, diyelim ki yüzde 10 oranında tasarruf edilebilir. Bu, büyük olasılıkla ulaşılabilir bir oran. Yani 250 milyar kilovat/saatten 25 milyar kilovat/saat tasarruf edebiliriz. Bunun piyasa değeri, 2.5 milyar dolar. Bu tasarrufun 2.5 milyar dolarlık değeri var" dedi. Kaynak: http://www.dunya.com/2-5-milyar-dolar-tasarruf-mumkun-222151h.htm TPAO, markalaşmak istiyor TPAO Genel Müdürü Şişman, devletin gelecekte meydana getireceği dünyanın 10 marka şirketlerinden biri olmayı hedeflediklerini söyledi. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Genel Müdürü Besim Şişman, devletin gelecekte meydana getireceği dünyanın 10 marka şirketlerinden biri olmayı hedeflediklerini söyledi. Şişman, gazetecilere yaptığı açıklamada, dünyanın her tarafında, Ortadoğu'da, Afrika'da çok aktif olmak istediklerini belirterek, bunları yaparken Türkiye'deki çalışmalarını hiç bir zaman ihmal etmeyeceklerini bildirdi. Kaynak: http://www.dunya.com/tpao-markalasmak-istiyor-222132h.htm 4
Beyaz eşyada yarım milyar dolarlık ihracat Türk beyaz eşya sektörünün yılın ilk iki ayındaki ihracatı, 519 milyon 637 bin dolar oldu. Türk beyaz eşya sektörünün yılın ilk iki ayındaki ihracat performansı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4 artarak 519 milyon 637 bin dolara yükseldi. Elektrik Elektronik ve Hizmet İhracatçıları Birliği verilerinden derlenen bilgiye göre, geçen yılın ocak-şubat döneminde 499 milyon 414 bin dolar olan sektör ihracatı, bu yılın aynı döneminde yüzde 4 artarak 519 milyon 637 bin dolara ulaştı. Söz konusu dönemde buzdolabı, 163 milyon 358 bin dolarla sektör ihracatını sırtlayan ürün oldu. Kaynak: http://www.dunya.com/beyaz-esyada-yarim-milyar-dolarlik-ihracat-222129h.htm Yerli telefon için 'babayiğit' aranıyor Bilim ve Teknoloji Bakanı Işık, akıllı telefon geliştirebilecek özel sektör kuruluşlarına 5 milyon lira destek vereceklerini açıkladı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, akıllı telefon ve bileşenleri ile engelliler için akıllı telefon geliştirebilecek özel sektör kuruluşlarına 5 milyon lira destek vereceklerini bildirdi. Işık yaptığı açıklamada, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunun (TÜBİTAK) ülke ithalatında önemli bir yer tutan akıllı telefonların milli olarak geliştirmesi için çağrıya çıktığını söyledi. Akıllı telefon ve bileşenleri ile engelliler için akıllı telefon geliştirebilecek özel sektör kuruluşlarına proje üst sınırı 36 ay olmak koşuluyla 5 milyon lira destek vereceklerini kaydeden Işık, bu sayede cari açığın kapatılmasına katkı sağlamayı amaçladıklarını belirtti. Kaynak: http://www.dunya.com/yerli-telefon-icin-babayigit-araniyor-222122h.htm OSB'ler EPDK'dan lisans alarak elektrik üretebilecek OSB'lere üretim ve dağıtım lisansları bir defada en çok 49 yıl için verilecek ve lisanslar asgari 10 yıl geçerli olacak. Organize sanayi bölgeleri (OSB), şirket kurma şartı aranmaksızın, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan (EPDK) lisans alarak elektrik üretim veya dağıtım faaliyetlerinde bulunabilecek. OSB'lere üretim ve dağıtım lisansları bir defada en çok 49 yıl için verilecek ve lisanslar asgari 10 yıl geçerli olacak. EPDK tarafından hazırlanan Organize Sanayi Bölgelerinin Elektrik Piyasası Faaliyetlerine İlişkin Yönetmelik, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kaynak: http://www.dunya.com/osbler-epdkdan-lisans-alarak-elektrik-uretebilecek-222100h.htm Tema İstanbul a, Rusya ve Yunanistan dan ortaklık teklifi Ekonominin lokomotif sektörlerinden otomotiv yılın ilk iki ayında üretim, ihracat ve pazar büyüklüğü açısından olumsuz bir seyir izledi. Dünyanın en büyük uluslararası gayrimenkul fuarı MIPIM 2014 Fransa nın Cannes şehrinde kapılarını açtı. Türkiye den gayrimenkul firmalarının da yer aldığı fuarda en büyük karma proje Tema İstanbul yabancı yatırımcıların ilgi odağı oldu. Bu yıl 25 incisi düzenlenen ve Türkiye nin de ikinci kez Onur Ülkesi olduğu MIPIM de ilk kez yabancıların beğenisine sunulan projenin tanıtım toplantısında konuşan Tema İstanbul Genel Müdürü Mesut Arslan şöyle dedi: 2018 Avrupa Futbol Şampiyonası Rusya nın Rostov kentinde düzenlenecek. Rostov Yatırım Ajansı CEO sundan buradaki yatırımlarda işbirliği olanaklarını görüşme talebi aldık. Ayrıca, Yunanistan dan Euro Bank bizimle görüşmek istedi. Ellerinde projeler var, işbirliği talepleri var. Polonya dan da yeni arsalar geliştirmek isteyen gruplardan da görüşme talepleri aldık. Bu görüşmelerde yapımcı, geliştirici veya yatırımcı olarak yer alabiliriz. Kaynak: http://www.dunya.com/tema-istanbula-rusya-ve-yunanistandan-ortaklik-teklifi-221923h.htm 5
Rus iş dünyası da gümrük sorunlarından rahatsız Rusya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Sergei Katyrin, Türklerin sıklıkla sorun yaşadığı Rusya gümrüklerinde Rus iş dünyasının da büyük sıkıntılar yaşadığını, Putin in bu işi çözmek için düğmeye bastığını söyledi. Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON), Türk şirketlerinin yurtdışına açılımını sağlamaya yönelik faaliyetleri kapsamında Rusya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Sergei Katyrin başkanlığında Moskova, Samara, Rostov, Tataristan, Vologda, Lipetsk Sanayi ve Ticaret odası başkanlarının da katıldığı Rusya daki ticaret ve yatırım imkânları konulu forum düzenledi. Kaynak: http://www.dunya.com/rus-is-dunyasi-da-gumruk-sorunlarindan-rahatsiz-222055h.htm "Siyasi risk ve öngörülemezlik yatırımları olumsuz etkiliyor" TUSKON Başkanı Rızanur Meral, Türkiye'de şu anda bir öngörülebilirlik sorunu olduğunu; bunun da sermaye akışını etkilemeye başladığını söyledi Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON) Başkanı Rızanur Meral, öngörülemezlik ve siyasi riskler nedeniyle sanayi yatırımlarının duraklamaya başladığını söyledi. Meral, elektrik malzemeleri ve madencilik sektöründe yaklaşık 2 milyar dolar değerindeki iki birleşme ve satın alma işleminin de yabancılar tarafından askıya alındığını belirtti. Kaynak: http://www.dunya.com/siyasi-risk-ve-ongorulemezlik-yatirimlari-olumsuz-etkiliyor-222044h.htm Bilişimcilerden 'Kamu bize rakip olmasın' çağrısı Türkiye de 60 milyar dolarlık büyüklüğe yaklaşan bilişim sektörü kamu desteği bekliyor. Sektör temsilcileri özellikle ihalelerde kamunun rakip olmamasını, hatta yazılım alanında destek vermesi gerektiğini dile getiriyor. Geçmişi 30-35 yıl geriye dayanan bilişim teknolojileri sektörü, kamu desteğinin azlığından şikayetçi. 2012 itibari ile 57 milyar dolarlık büyüklüğe ulaşan sektörün 2023 hedefinin 160 milyar dolarlık büyüklük olduğunu dile getiren sektör temsilcileri, bu noktada devletin üretimden çekilmesini, ihalelerde özel şirketlerin karşısında yer almamasını ve özellikle yazılım alanında alıcı olması gerektiğini dile getiriyor. Kaynak: http://www.dunya.com/bilisimcilerden-kamu-bize-rakip-olmasin-cagrisi-221917h.htm Makale: Yükselen Pazar aşkı biterken Türkiye bedel ödeyecek Yazının başlığını oluşturan sorunun cevabı Türkiye yi yakından ilgilendiriyor çünkü Türkiye, global sermayenin giderek aşka dönüşen yakın ilgisi sayesinde ekonomisini geliştirme şansını yakalamış olan bir ülke. İç tasarruf oranı en düşük Yükselen Pazar (YP) ülkelerinden biri olan Türkiye. bunun kaçınılmaz sonucu olan dış açığını, 2002 den sonra YP ülkelerine yönelen global sermaye sayesinde finanse edebilmiş. 2002 sonunda iktidara gelen Adalet ve Kalkınma Partisi(AKP), global sermaye ile iyi geçinerek ve küresel oyuna uyum sağlayarak ekonomiyi büyütebileceğini kavradığı için, seçim meydanlarında hala övündüğü bir başarı hikayesi ne imza atabilmiş. Şimdi gelinen noktada yaşanmakta olan gelişmeler bu aşk hikayesinin hicranla sonuçlanabileceğini düşündürüyor. Global sermayenin YP ülkelerine duyduğu aşkı sorgulamaya başladığı ortamda, Türkiye yi yönetenlerin, aşığından yüz bulamayan sevgili kompleksine kapılarak global sermaye düşmanlığı yapmaya başlaması ise hikayenin kötü bir sonla noktalanması ihtimalini artırıyor. Global sermayenin YP aşkı Ekonomideki başarılı performansları nedeniyle Yükselen Pazar diye nitelenen ülkeler 2002 den sonra global sermayenin gözdesi haline gelmeye başladı. Global sermayenin YP aşkı 2007 sonrasında yaşanan küresel kriz nedeniyle daha da alevlendi ve bu ülkelere sermaye akışında tam bir patlama yaşandı. 6
The Economist dergisinin 8 Mart tarihli son sayısında, zengin ülkelerin küresel şirketlerinin YP ülkelerine yaptıkları yatırımın 3 trilyon doları aştığı belirtiliyor. BM Ticaret ve Kalkınma Örgütü(UNCTAD) tarafından derlenen veriler de, YP ülkeleriyle diğer Gelişmekte Olan ülkelere yönelen doğrudan yatırım sermayesinin 2012 yılında Gelişmiş ülkelere yönelen toplamı geçtiğini ve bu durumun 2013 yılında da tekrarlandığını ortaya koyuyor. UNCTAD verilerine göre son üç yılda Gelişmekte Olan ülkelere yönelen doğrudan yatırım sermayesinin toplamı 2.5 trilyon doları buluyor. Küreselleşme süreciyle birlikte gelişen bu süreçte global sermayenin YP ülkelerine yönelmesi bu ülkelerin ekonomik büyümesini büyük ölçüde hızlandırdı ve kendini besleyen bir doğurgan döngünün oluşmasını sağladı. Gelişmiş ülkelerin krize girmesi de bu döngüyü besledi ve gelişmekte olan ülkelerin büyüme hızıyla zengin gelişmiş ülkelerin büyüme hızı arasındaki fark kriz döneminde 6 puana kadar tırmandı. Gelişmiş ülkelerin krizden çıkmak için para musluklarını sonuna kadar açması ve faiz oranlarını sıfıra yaklaştırması da bu süreci destekledi. Aşkın gözü kördür Global sermayenin YP ülkelerine yönelmesinde, bu ülkelerin ancak küresel oyuna katılarak ekonomilerini hızlı büyütme şansını elde edebileceklerini anlamasının büyük rolü oldu. Global sermayenin yönlendirmesiyle oluşturulan küresel arz zincirleri, YP ülkelerindeki ucuz işgücünün tarımdan sanayiye çekilmesini ve büyük ölçekli üretime geçilmesini sağladı. Küresel ekonomi gelişirken YP ülkelerinin doğal kaynaklarının küresel pazarlarda deağerlenmesi de bu süreci besledi. YP ülkeleri bu süreçte küresel ekonominin önemli bir parçası haline gelirken bu ülkelerin sosyal ve siyasi yapılarının, hukuk düzenlerinin ve etik anlayışlarının gelişmiş ülkelerin standartlarına ne kadar uygun olduğu fazla sorgulanmadı. Aşkın ya da sermayenin gözü kördü sanki, küresel şirketler ve uluslararası yatırımcılar YP ülkelerine yatırım yapmak için adeta yarış ediyordu. Bu yatırım kararları edildi. verilirken yapılan yatırımların getirisi ve fizibilitesi fazla önemsenmiyordu. Büyüyü FED bozdu Global sermayenin YP aşkı, sonunda hiç de beklenmedik bir yerden gelen bir uyarı sinyaliyle bozulmaya başladı. ABD Merkez Bankası nın(fed) 2013 yılının Mayıs ayında aylık tahvil alımlarını azaltarak parasal genişlemeyi sınırlama niyetini açıklaması YP ülkelerine yönelen sermayeyi irkiltti. Global sermayenin YP aşkı yerini YP kuşkusuna bıraktı. YP ülkelerinin ekonomilerindeki yapısal kırılganlıklar, karşılaşabilecekleri toplumsal ve siyasal sorunlar, bankalarının ve şirketlerinin zafiyetleri öne çıkarılmaya başlandı. Bundan böyle ancak küresel kriterlere göre sınıfı geçen ülkelere ve şirketlere yönelme eğiliminin ağır basacağı anlaşıldı. Dünyada bu eğilim giderek yayılırken, global sermayenin YP aşkından yararlanarak Türkiye deki iktidarlarını sağlama alanların, faiz lobisi gibi uydurma kavramlarla global sermaye düşmanlığına soyunması aşkı kuşkuya hatta yer yer nefrete dönüştürmeye başladı. Türkiye ye dışardan bakanlarda ülkede siyasi istikrarın bozulduğu, hukuk devletinin bulunmadığı, yolsuzlukların iktidarın tepelerine uzandığı izlenimi güçlendi. Bunun bedelini bakalım nasıl ödeyeceğiz. Osman ULAGAY / DÜNYA GÖZÜ 7