The European Union s Making the Labour Market more Inclusive III programme For North Cyprus Upgrading Internet Technology skills of Information and Communication Technologies (ICT) Professionals Module 4: Semantic Web Modül 4: Anlamsal Ağ Laboratuar Notları #3 A project implemented by CyberSoft Bilişim Teknolojileri Ltd. This project is funded by European Union. The contents of this publication are the sole responsibility of Cybersoft Bilişim Teknolojileri Ltd. and can in no way be taken to reflect the views of the European Union.
İçerik Bölüm 3: XSL Transformasyon 1. XSLT... 1 2. XML Dökümanıyla Bağlantı... 1 3. XSL Templates (Extensible Stylesheet Language)... 3 3.1. XSL de Template Kullanımı... 3 3.2. <xsl:value-of> Elementi... 4 3.3. <xsl:for-each> Elementi... 5 4. XSL Sort... 6 5. XSL Filter Sorgulaması... 7 6. XSL de IF Koşulu... 8 7. XSL de Choose Koşulu... 9 ÇALIŞMA... 10
1. XSL Transformasyon (XSLT) Dökümanın bir XSL stytlesheet olduğunu gösteren kök element <xsl:stylesheet> veya<xsl:transform>. Note: <xsl:stylesheet> ve <xsl:transform> tamamen aynıdır. İstediğinizi kullanabilirsiniz!!!! Bir XSL dosyasının W3C XSLT göre tanımlanması şu şekilde olmalıdır: <xsl:stylesheet version="1.0" xmlns:xsl="http://www.w3.org/1999/xsl/transform"> a. XML Dökümanıyla Başlangıç: XML dökümanıyla HTML içindeki istediğiniz transformasyon sağlanır: Örneğin XML dökümanımız (cdcatalog.xml) aşağıdaki gibi olsun: <?xml version="1.0" encoding="utf-8"?> <KATALOG> <CD> <BASLIK>Empire Burlesque</BASLIK> <SANATCI>Bob Dylan</SANATCI> <ULKE>USA</ULKE> <FIRMA>Columbia</FIRMA> <FIYAT>10.90</FIYAT> <YIL>1985</YIL> </CD> <CD> <BASLIK>Greatest Hits</BASLIK> <SANATCI>Dolly Parton</SANATCI> <ULKE>USA</ULKE> <FIRMA>RCA</FIRMA> <FIYAT>9.90</FIYAT> <YIL>1982</YIL> </CD> <CD> <BASLIK>Hide your heart</baslik> <SANATCI>Bonnie Tyler</SANATCI> <ULKE>UK</ULKE> <FIRMA>CBS Records</FIRMA> <FIYAT>10.90</FIYAT> <YIL>1988</YIL> </CD> <CD> <BASLIK>Still got the blues</baslik> <SANATCI>Gary Moore</SANATCI> <ULKE>UK</ULKE> <FIRMA>Virgin Records</FIRMA> <FIYAT>10.20</FIYAT> <YIL>1985</YIL> </CD> <CD> <BASLIK>Eros</BASLIK> <SANATCI>Eros Ramazzotti</SANATCI> <ULKE>EU</ULKE> <FIRMA>BMG</FIRMA> <FIYAT>9.90</FIYAT> <YIL>1997</YIL> </CD> </KATALOG> 1
b. Bir XSL Dökümanının Yaratılması : <xsl:stylesheet xmlns:xsl="http://www.w3.org/tr/wdxsl"> <table border="2" bgcolor="yellow"> <th>baslik</th> <th>sanatci</th> <xsl:for-each select="katalog/cd"> <td><xsl:value-of select="baslik"/></td> <td><xsl:value-of select="sanatci"/></td> </xsl:for-each> Eğer İnternet Explorer 5 ve üzerini kullanıyorsanız, bu XSL dökümanın browserdaki çıktısı aşağıdaki gibi olacaktır. 2
2. XML Dökümanıyla Bağlantı: XSL Style Sheet'i XML dökümanının içine şu şekilde aktarılır. <?xml-stylesheet type="text/xsl"href="ornek1.xsl"?> satırı eklenir. <?xml version="1.0"?> <?xml-stylesheet type="text/xsl"href="ornek1.xsl"?> <KATALOG> <CD> <BASLIK>Empire Burlesque</BASLIK> <SANATCI>Bob Dylan</SANATCI> <ULKE>USA</ULKE> <FIRMA>Columbia</FIRMA> <FIYAT>10.90</FIYAT> <YIL>1985</YIL> </CD>... Eğer İnternet Exlporer gib bir XSL browserına sahipseniz, XSL dökümanı içeren XML çıktısı aşağıdaki gibi olur. 3. XSL - Templates 3.1 XSL 'de Template Kullanımı Aşağıda Katalog CD si için kullandığımız ornek1.xsl dökümanında yarattığımız basit bir template görülüyor: <xsl:stylesheet xmlns:xsl="http://www.w3.org/tr/wd-xsl"> <table border="1"> 3
<td>.</td> <td>.</td> Burdaki XSL dökümanı için XML dökümanına transforme ettiğimizde aşağıdaki görüntü elde edilir. Baslik Sanatci.. 3.2 <xsl:value-of> Elementi XSL'de <xsl:value-of> elementi seçilmiş XML elementlerinin içinde XML dökümanı arasında transformasyonu sağlamak için kullanılır. <xsl:stylesheet xmlns:xsl="http://www.w3.org/tr/wd-xsl"> <table border="1"> <td><xsl:value-of select="katalog/cd/baslik"/></td> <td><xsl:value-of select="katalog/cd/sanatci"/></td> Not: Burada "/" işareti alt folderlara ulaşmak için kullanılır. Bu XSL template'i ile aşağıdaki XML çıktısı elde edilir: 4
3.3 <xsl:for-each> Elementi Bir önceki örnekte XML dökümanından tek bir satır getirdi karşımıza. XSL <xsl:for-each> elementi her bir XML elementi için kullanılmaktadır. <xsl:stylesheet xmlns:xsl="http://www.w3.org/tr/wdxsl"> <table border="1"> <xsl:for-each select="katalog/cd"> <td><xsl:value-of select="baslik"/></td> <td><xsl:value-of select="sanatci"/></td> </xsl:for-each> Böylece aşağıdaki gibi her bir XML elementi çağırılarak sonuç elde edilir: 4. XSL Sort: XML dökümanlarının HTML içinde sıralamasını yapmak için xsl kullanılır. <xsl:for-each select="katalog/cd" order-by="+ SANATCI"> kodu ile Sanatçıları alfabetik sıraya göre sıralama imkanımız olur. Burda (+) baştan sonra, (-) ise sondan başa doğru sıralamamızı sağlar. <xsl:stylesheet xmlns:xsl="http://www.w3.org/tr/wd-xsl"> <table border="2" bgcolor="yellow"> 5
<xsl:for-each select="katalog/cd" order-by="+ SANATCI"> <td><xsl:value-of select="baslik"/></td> <td><xsl:value-of select="sanatci"/></td> </xsl:for-each> Yukarıdaki XSL kullanılarak oluşan XML çıktımız aşağıdaki gibidir. 5. XSL Filter Sorgulaması: XML dökümanının filtrelemek basit filterlar kullanılabilir. Örneğin: <xsl:for-each select="katalog/cd[sanatci='eros Ramazzotti']"> Geçerli filter opetaratörleri :!= (not equal) < less than > greater than Aşağıda filter kullanılmış XSL dökümanı görülmektedir: <?xml version="1.0"?> <xsl:stylesheet xmlns:xsl="http://www.w3.org/tr/wd-xsl"> <table border="2" bgcolor="yellow"> 6
<xsl:for-each select="katalog/cd[sanatci='eros Ramazzotti']"> <td> <xsl:value-of select="baslik"/> </td> <td> <xsl:value-of select="sanatci"/> </td> </xsl:for-each> 6. XSL' de IF KOŞULU Aşağıdaki gibi bir if koşuluyla istenilen bilgi gösterilir. <xsl:if match=".[sanatci='bob Dylan']">... aradegerler... </xsl:if> Örneğin: <xsl:stylesheet xmlns:xsl="http://www.w3.org/tr/wd-xsl"> 7
<table border="2" bgcolor="yellow"> <xsl:for-each select="katalog/cd"> <xsl:if match=".[sanatci='bob Dylan']"> <td><xsl:value-of select="baslik"/></td> <td><xsl:value-of select="sanatci"/></td> </xsl:if> </xsl:for-each> 7. XSL'de Choose Koşulu: Choose komutuyla istenilen bir XML dökümanındaki bilgi farklı bir şekilde gösterilebilir: <xsl:choose> <xsl:when match=".[sanatci='bob Dylan']">... arakodlar... </xsl:when> <xsl:otherwise>... arakodlar... </xsl:otherwise> </xsl:choose> Örneğin XSL'miz aşağıdaki gibi olsun: <xsl:stylesheet xmlns:xsl="http://www.w3.org/tr/wd-xsl"> <table border="2" bgcolor="yellow"> <xsl:for-each select="katalog/cd"> <td><xsl:value-of select="baslik"/></td> <xsl:choose> <xsl:when match=".[sanatci='bob Dylan']"> 8
<td bgcolor="#ff0000"> <xsl:value-of select="sanatci"/> </td> </xsl:when> <xsl:otherwise> <td><xsl:value-of select="sanatci"/></td> </xsl:otherwise> </xsl:choose> </xsl:for-each> Html'deki browser çıktısı ise aşağıdaki gibi olur. ÇALIŞMA: Aşağıda verilen courses_students.xml dosyası öğrenciler, dersler ve öğrencilerin aldığı dersler hakkında bilgi içermektedir. Bu dosyayı temel olarak kullanarak aşağıdaki işlemleri yapınız: 1. Dosyayı en az 5 öğrenci ve 4 ders bilgisi olacak şekilde genişletiniz. Aynı zamanda her öğrenci 3 ders almalıdır. 2. XML dosyasını HTML dökümanına dönüştürecek XSLT stylesheet yaratınız. Yaratılan HTML dosyası şu şekilde olmalıdır: o Bütün dersleri bir tabloda listeleyin. Tablo course code, course name, description sütünlarını içermelidir. o Bütün öğrencileri bir tabloda listeleyiniz. Tablo student ID, Name, sex, date of birth sütünlarını içermelidir. o Toplam öğrenci sayısını ekrana yazdırınız. o Toplam ders sayısını ekrana yazdırınız. o Bütün öğrencileri name ine göre sıralayınız. Mesela, örnek çıktı şu şekilde olmalıdır: Courses Taken By Students: 1. Ayse Ozer a. CMPE351 Database systems I b. CMPE111 Introduction to C 2. Bircan Korkmaz a. CMPE418 Internet Programming 9
b. CMPE111 Introduction to C <?xml version="1.0" encoding="utf-8"?> <?xml:stylesheet type = "text/xsl" href = "transformstudents.xsl"?> <school> <student studentid="123"> <dateofbirth> 1-1-1990 </dateofbirth> <name> Ayse Ozer </name> <sex> F </sex> <takes> CMPE351 </takes> <takes> CMPE111 </takes> </student> <student studentid="456"> <dateofbirth> 2-2-1992 </dateofbirth> <name> Bircan Korkmaz </name> <sex> F </sex> <takes> CMPE418 </takes> <takes> CMPE111 </takes> </student> <course coursecode="cmpe351"> <coursename> Database systems I </coursename> <description> First course in databases </description> </course> <course coursecode="cmpe111"> <coursename> Introduction to C </coursename> <description> First course in programming </description> </course> <course coursecode="cmpe352"> <coursename> Database systems II </coursename> <description> Second course in databases </description> </course> <course coursecode="cmpe418"> <coursename> Internet Programming </coursename> <description> Programming for the Internet. </description> </course> </school> 10