Konu Başlıkları ve Kullanıcı Etiketleri Üzerine Bir Değerlendirme Hacettepe Üniversitesi Kütüphane Kataloğu ve LibraryThing Örneği İpek Şencan Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü, ipekscn@gmail.com ÜNAK 2015, Hacettepe Üniversitesi Sıhhiye Kampüsü Kültür Merkezi, 1-3 Ekim 2015
Sunum Planı Kavramsal arka plan LibraryThing Araştırmanın amacı, kapsamı ve yöntemi Araştırma soruları Bulgular Konu başlığı ve etiket örnekleri Sonuç ve değerlendirme
Konu Başlıkları Önceden oluşturulmuş, belirli bir sistematiği olan ve kaynakların konularını tanımlamaya yarayan sistemler Kontrollü yapı LCSH (Kongre Kütüphanesi Konu Başlıkları Listesi) 1909 (Rowley ve Hartley, 2008, s. 200; Taylor, 2004, s. 274)
Etiketleme Folksonomi, social tagging, collaborative tagging, ortak etiketleme, sosyal imleme vb. Internet ortamında kaynakların tanımlanması işine kullanıcı bakış açısı ve yaklaşımı getiriyor Kişiselleştirme imkânı sağlıyor Serbest / doğal dil
LibraryThing Kendi kütüphanenizi oluşturup, kitaplarınızı etiketlemenize ve kataloglamanıza olanak sağlayan bir yapı ~ 95 milyon kitap ~ 114 milyon etiket ~ 2 milyon üye kullanıcı
Araştırmanın Amacı ve Kapsamı Kitaplara verilen konu başlıkları ile kullanıcı etiketlerinin kaynağın tanımlanması ve erişilebilirliği açısından rolünü ortaya koymak HÜ Kütüphanesi Kütüphanecilik ve Bilgi Bilim koleksiyonu (Z rafı)
Yöntem Verilerin elde edilmesi Ekim Aralık 2014 Sistematik örnekleme Evren 2009 kitap Örneklem 200 kitap Betimsel ve çıkarımsal istatistikler
Araştırma Soruları LC konu başlıkları ile LibraryThing etiketleri arasında sayı bakımından anlamlı bir ilişki var mıdır? Birbiriyle örtüşen konu başlıkları ve etiketlerin oranı nedir? Kitaplara verilen konu başlığı ve etiket sayıları açısından yıllara göre farklılık var mıdır?
Bulgular
Kitapların Dil Dağılımı Almanca %2 Türkçe %1 Fransızca %1 İngilizce %96
Yıl Dağılımı 1979 ve öncesi %46 91 1980-1989 %15 30 1990-1999 %20 40 % n 2000-2012 %19 38 0 20 40 60 80 100
Hiç Konu Başlığı / Etiket Almamış Olan Kitapların Dağılımı HÜ Kütüphane kataloğu %5 LibraryThing %12 %95 %88 Konu başlığı yok Konu başlığı var Etiketi var Etiketi yok
İngilizce Kitaplara Verilen Konu Başlıklarının Dili İNG 8 KB olmayan 9 TR + İNG 44 TR 132
Kitaplara Verilen Konu Başlığı ve Etiket Sayılarının Karşılaştırılması %20 HÜ > LibraryThing LibraryThing > HÜ %80 HÜ Konu başlıkları LibraryThing etiket
Konu Başlığı / Etiket Sayıları Karşılaştırması Konu başlığı %50 0 1 2 3 4 5 Etiket %13,5 %50 0 1 5 32
Birbiriyle Örtüşen Konu Başlığı (KB) ve Etiket Oranları KB/Etiket Örtüşme Durumu % 0 KB/Etiket 55 1 KB/Etiket 32 2 4 KB/Etiket 13
Yıllara Göre Etiket Sayılarındaki Değişim Etiket sayısı Yıl grupları
Konu Başlığı ve Etiket Örnekleri
Etiket Katalogda bu kaynağa verilen konu başlığı KATALOGLAMA, KİTAP DIŞI MATERYALLER--ABD
Etiketler Katalogda bu kaynağa verilen konu başlıkları Kütüphaneler--Pazarlama; Bilgi Hizmetleri--Pazarlama Kütüphaneler--Halkla İlişkiler Libraries--Marketing Information services--marketing Libraries--Public relations
Sonuç ve Değerlendirme
Sonuç ve Değerlendirme HÜ Kütüphanesinde Kütüphanecilik ve Bilgi Bilim konusunda (Z); - İngilizce kitaplar yoğunlukta - 1979 ve öncesine ait kitap sayısı fazla HÜ kataloğunda yer verilen LC konu başlıkları ile LibraryThing de verilen etiketler arasında anlamlı bir ilişki bulunmamaktadır Konu başlığı ve etiket sayısı açısından yıllara göre farklılık bulunmaktadır Özellikle 1990 yılı öncesi ve sonrasında kitaplara verilen etiket sayısında farklılık vardır
Sonuç ve Değerlendirme Almanca, Fransızca ve İngilizce kitaplar için İngilizce konu başlığı Kataloglamada alan uzmanlarına da yer verilmesi Bilginin düzenlenmesi / kataloglama eğitiminde yeni nesil kütüphane kataloğu ve etiketleme yaklaşımlarına da yer verilmesi Kullanıcılar tarafından oluşturulan etiketlerin kataloglara eklenmesi LibraryThing gibi platformlarla entegrasyonun sağlanması
Konu başlığı Etiket
Konu Başlıkları ve Kullanıcı Etiketleri Üzerine Bir Değerlendirme Hacettepe Üniversitesi Kütüphane Kataloğu ve LibraryThing Örneği İpek Şencan Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü, ipekscn@gmail.com ÜNAK 2015, Hacettepe Üniversitesi Sıhhiye Kampüsü Kültür Merkezi, 1-3 Ekim 2015