Paket Silaj Yapımında Uygulanan Farklı Vakum Seviyelerinin Silajların Kimyasal Kompozisyonu ve Silaj Kalite Sınıfları Üzerindeki Etkileri



Benzer belgeler
Farklı Hasat Dönemi, Kıyma Boyutu ve Sıkıştırma Basıncının Mısır Silajının Fermantasyon Niteliği Üzerine Etkileri

Hasat Dönemi, Kıyma Boyutu ve Sıkıştırma Basıncının Sorgum-Sudanotu Melezi (Sorghum sudanense Staph.) Silajının Yem Niteliği Üzerine Etkileri

Çiftçi Şartlarında Sabit Silolarda Geleneksel Yöntemlerle Yapılan Silo Yeminin Yem Niteliğinin Saptanması Üzerine Bir Araştırma

Plastik Rengi, Vakum Uygulaması ve Bekletme Şeklinin Paket Mısır Silaj Yemi Kalitesi Üzerine Etkileri

YAŞ ÜZÜM CİBRESİNE DEĞİŞİK KATKI MADDELERİ İLAVESİNİN SİLAJ KALİTESİ ile in vitro KURUMADDE SİNDİRİLEBİLİRLİK DÜZEYLERİNE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI

Hasat Öncesi ve Hasat Sonrası Laktik Asit Bakteri (LAB) İlavesinin Mısır Silaj Fermantasyonu Üzerine Etkileri*

Ege Bölgesi Koşullarında Farklı Münavebe Sistemlerinde Yetiştirilen Bazı Organik Yemlerin Besin Madde İçerikleri

Silaj Fermantasyonunda Organik Asit Kullanımı Üzerinde Araştırmalar

Üniversitesi, Ziraat Fakultesi, Bahçe Bitkileri Bolumu Balcalı, Adana. (Sorumlu Yazar)

Geliş Tarihi:

Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 3(1): , 2016

Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi

Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi Anadolu Journal of Agricultural Sciences

Değişik Meyve Posası Silajlarının Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri*

Mısır silajında EM-silaj kullanımının etkileri

Hasıl ve Fermente Mısır Silajlarının Ham Besin Maddesi İçeriği ve Kalitesine Paketleme Basıncı ve Depolama Süresinin Etkileri

Prof. Dr. İsmail FİLYA

Yonca Silajlarında Katkı Maddesi Olarak Gladiçya Meyvelerinin (Gleditsia Triacanthos) Kullanılma Olanakları

Elazığ İli Karakoçan İlçesinden Elde Edilen Sütlerde Yağ ve Protein Oranlarının AB ve Türk Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi

Farklı Ortam Sıcaklıklarında Organik Asit Kullanımının Fiğ-Tahıl Silajlarında Fermantasyon Gelişimi ve Aerobik Stabilite Üzerine Etkileri

Tekirdağ İli Koşullarında I. ve II. Ürün Olarak Yetiştirilen Bazı Mısır Çeşitlerinin Silaj Fermantasyon Özellikleri ve Yem Değerinin Belirlenmesi *

Aydın İlindeki Bazı Süt Sağım Tesislerinin Teknik Özellikleri. Technical Properties of Some Milking Parlours in Aydın Province

Plastik Tünel Silaj Yapım Tekniği ve Tünel Silaj Makinaları

ARAŞTIRMA. İnokulant Kullanımının Değişik Yem Bitkilerinden Oluşan Silajlarda Ham Besin Maddeleri ile Kalite Üzerine Etkisi

ISSN: Yıl /Year: 2017 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 1(Özel) Sayfa/Page: Araştırma Makalesi Research Article

Mısır (Zea mays L.) ile Leucaena leucocephala L. Bitkisinin Karıştırılmasıyla Hazırlanan Silajların Besin Değerinin Belirlenmesi

Bazı Mısır Çeşitlerinde Verim ve Yem Değerleri Üzerine Bir Araştırma (1)

Mısır Bitkisinde (Zea mays L.) Ekim Zamanı ve Çeşidin Silaj Kalitesi Üzerine Etkisi*

Bazı Ruminant Yemlerinin Nispi Yem Değeri ve İn vitro Sindirim Değerlerinin Belirlenmesi

Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakultesi Bahçe Bitkileri Bolumu Selçuklu/KONYA (Sorumlu Yazar)


VAKUMLANMIŞ PAKET SİLAJLARDA VAKUM SEVİYESİ VE FARKLI POLİETİLEN MALZEMELERİN KURU MADDE VE YOĞUNLUK KAYBI ÜZERİNE ETKİSİ

Mustafa KABU 1,Turan CİVELEK 1. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıklar Anabilim Dalı, Afyonkarahisar

Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi Anadolu Journal of Agricultural Sciences

Kaba Yem - Mısır Silajı Özet

Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi Özdüven ve Öğün, (3) Journal of Tekirdag Agricultural Faculty

A Study on Degradability in Rumen and Silage Quality of Mixture of Corn and Hungarian Vetch Grown in Van Ecological Conditions

Silaj Yemin Paketlenmesi Mekanizasyonunda Kullanılan Farklı PE (Polietilen) Malzemelerin Mekanik Özelliklerinin Belirlenmesi

Farklı Olgunlaşma Dönemlerinde Hasat Edilen Kenaf Çeşitlerinin (Hibiscus

Batman İlinden Elde Edilen Sütlerde Toplam Yağın Türk ve Avrupa Birliği Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi

Mısır (Zea mays) ve sorgumun (Sorghum bicolor) farklı bitkilerle birlikte yapılan silajlarının karşılaştırılmaları

Ege Bölgesinde Kullanılan Paket Silaj Yem Yapım Makinaları

Elmanın Karbonhidrat Kaynağı Olarak Yonca Silajına Katılma Olanağının Araştırılması

Isparta Ekolojik Koşullarında Bazı Yonca (Medicago sativa L.) Çeşitlerinin Ot Verim ve Kalitelerinin Belirlenmesi

İzmir İli Seferihisar İlçesinde Yetiştirilen Keçilerden Elde Edilen Sütlerde Biyokimyasal Parametrelerin Türk Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi

Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Yetiştirilen Farklı Buğday Tiplerinin Yaş Gluten Miktarları Bakımından Kalitelerinin Belirlenmesi

Bazı Kaba Yemlerin Gaz Üretim Parametreleri ve Metabolik Enerji İçerikleri Bakımdan Karşılaştırılması

Edirne İlinden Kış Aylarında Elde Edilen Sütlerde Toplam Yağ ve Protein Değerlerinin Türk Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi

*e-posta:

Dikim Sıklığının Yerelmasının (Helianthus tuberosus L.) Hasıl Verimi ve Silaj Kalitesi Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi

Edirne İlinde Elde Edilen Sütlerin Dünya Sağlık (Who) Standartlarına Uygunluğu

KİŞİSEL BİLGİLER EĞİTİM BİLGİLERİ

Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2002, 39(1):55-62 ISSN

Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpasa University

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BROİLER ALTLIĞI İLE BAZI BUĞDAYGİL YEM BİTKİLERİNİN SİLOLANMA OLANAKLARI

Türkiye de Hasat ve Harman Makinalarının Yıllara Göre Değişimi

Aerobik Stabilite Süresince Paket Silajlarinda Renk Değişimi

Tuz ve Mikrobiyal Katkı Maddesi İlavesinin Mısır - Soya Karışımı Silajlarda Kalite ve Aerobik Dayanıklılık Üzerindeki Etkileri

Veysel AYHAN 1 Figen KIRKPINAR 2 A. Mehmet TALUĞ 3 Hatice BASMACIOĞLU 3 Kudret KARAAYVAZ 4 Zümrüt AÇIKGÖZ 3 Hülya ÖZKUL 3

Adıyaman İlinden Eylül Ayında Elde Edilen İnek Sütlerinin Doğu Afrika Kaliteli Çiğ İnek Sütü Standartlarına Uygunluklarinin Belirlenmesi

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

GEO-Treat 2000 Series / Serisi. GEO-Treat 1000 Series / Serisi RESERVOIR TEMPERATURE HIGHER THAN 180 C RESERVOIR TEMPERATURE BETWEEN 120 C C

Yrd.Doç.Dr. Ekin SUCU

Bingöl Koşullarında Bazı Adi Fiğ Hat ve Çeşitlerinin (Vicia sativa L.) Tohum Verimi, Kes Verimi ve Kes Kalitesi Açısından Değerlendirilmesi

Besi Sığırlarında Geleneksel Besi Rasyonları ile Yaş Şeker Pancarı Posası Silajı Ağırlıklı Rasyonun Karşılaştırılması

Güneydoğu Anadolu Bölgesinden Elde Edilen Farklı Buğday Çeşitlerinde Gluten Miktarlarının Kalite Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi

Ahmet ALÇİÇEK 1 Veysel AYHAN 2 A.Mehmet TALUĞ 3 Hatice BASMACIOĞLU 3 Hülya ÖZKUL 3 Zümrüt AÇIKGÖZ 3 Kudret KARAAYVAZ 4

Geli ş Tarihi:

ZOOTEKNİ BÖLÜMÜ. Araş. Gör. Ertuğrul KUL

YEM BİTKİLERİNDE KALİTE TAYİNİ ve KULLANIM ALANLARI. Hazırlayan: Arş. Gör. Seda AKBAY TOHUMCU

9. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi (3-5 Eylül 2015 /KONYA)

Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi

Ruminant. Silajı Ne Kadar Doğru Yapıyoruz?

Kontrollü olarak aneorobik şartlarda fermente edilmiş yeşil ya da yeterli rutubeti olan yemlere silaj Yapılan işleme silolama Yapıldığı yere silo adı

ANALİZ / GÖRÜŞ TALİMATLARI

N. Tuğba BİNGÖL* M. Akif KARSLI Duran BOLAT İsmail AKÇA

Cennet Pelin BOYACI GÜNDÜZ

Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Yapılan Silo Yemlerinde Silaj Kalitesinin Saptanması

A. SCI, SCI-Expanded KAPSAMINDA ULUSLARARASI HAKEMLİ. A1. Beyhan M.A., A. Tekgüler, T. Yıldız and H. Sauk Investigation

Süt Olum Döneminde Biçilen Arpa Hasılına Üre ve Melas Katılmasının Silaj Kalitesi ve Rumende Ham Besin Maddelerinin Parçalanabilirliği Üzerine Etkisi

Bursa koşullarında ikinci ürün olarak yetiştirilebilecek bazı silajlık mısır çeşitlerinin ot verimi ve kalitesi üzerine bir araştırma

Vejetasyon Döneminin Yabani Korunga Otunun Potansiyel Besleme Değerine, Metan Üretimine ve Kondense Tanen İçeriğine Etkisi

HAYVANCILIKTA MEKANİZASYON. Prof. Dr. İbrahim ÇİLİNGİR

RAPOR FORMATI Bilgisayarda 12 punto büyüklüğünde karakterler ile, tercihan "Times New Roman" stili kullanılarak yazılacak ve aşağıdaki kesimlerden (al

Kimi Kaba Yemlerin Koyun ve Keçilerde In-vitro Sindirilebilirliklerinin Mukayesesi Üzerine Bir Araştırma

Farklı Düzeylerde Öğütülmüş Dane Mısır İlavesinin Yonca Silajının Yem Değeri Üzerine Etkisi

Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi

Bazı Adi Fiğ Hat ve Çeşitlerinin (Vicia sativa L.) Ot Verimi ve Ot Kalitesi Açısından Değerlendirilmesi

Kabak Çekirdeği Kabuğu ve Pirolizinin Buğday ın Gelişimi ve Bitki Besin Elementi. İçeriklerine Etkisi EMRE CAN KAYA

NIRLINE. NIRS Teknolojisinin Kaba Yem Analizlerinde Kullanımı

Determination of Different Ratios of Trifolium repens and Hordeum vulgare Mixtures on Silage Quality

Ç.Ü Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Yıl:2012 Cilt:27-2

Mısır, Sorgum Sudanotu Melezi ile Soya, Börülce ve Guarın Karışık Ekimlerinin Silaj Verimi ve Kalitesine Etkileri

Türkiye deki Silaj Çalışmaları:

3.5. TARIM MAKİNALARI BÖLÜMÜ

Erzurum Şartlarında Yetişen Bazı Baklagil Yem Bitkileri ve Karışımlarının Silaj Değerlerinin Belirlenmesi

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Y. Lisans Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü

YYU Veteriner Fakultesi Dergisi, 2012, 23 (2), ISSN: ; e-issn:

Geliş Tarihi:

Transkript:

Tarım Makinaları Cihat YILDIZ, Bilimi Dergisi Sabih Oğuzhan (Journal PASİN, of Agricultural İsmail ÖZTÜRK, Machinery Yücel Science) ERKMEN 2012, 8 (1), 91-97 Paket Silaj Yapımında Uygulanan Farklı Vakum Seviyelerinin Silajların Kimyasal Kompozisyonu ve Silaj Kalite Sınıfları Üzerindeki Etkileri Cihat YILDIZ, Sabih Oğuzhan PASİN, İsmail ÖZTÜRK, Yücel ERKMEN Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Bölümü, 25240, Erzurum. cyildiz@atauni.edu.tr 1 Received (Geliş Tarihi): 09.05.2012 Accepted (Kabul Tarihi): 29.06.2012 Özet: Bu çalışmada önceden beton silolarda fermente olmuş mısır, ayçiçeği, sorgum ve sorgum-sudanotu melezi silajlarının, vakum poşetlerine aktarılıp farklı vakum düzeylerinde paketlenmesi sonucu elde edilen paket silajların, kimyasal kompozisyonu ve silaj kalite sınıfları araştırılmıştır. Paketlemede üç farklı vakum düzeyi uygulanmıştır: a) vakumsuz (V 0 ), b) 41.5 kpa vakumlu (V 1 ) ve c) 83.0 kpa vakumlu (V 2 ). Silajlar vakum poşetleri içinde bir yıl oda sıcaklığında muhafaza edildikten sonra yeniden açılmış, silajların kimyasal kompozisyonları, fermantasyon ürünleri ve silaj kalite sınıflarına bakılmıştır. Araştırmada, silaj yapılan bitkiden bağımsız olarak hem beton siloda hem de vakum poşetlerinde elde edilen silajların pekiyi kalite sınıfında olduğu saptanmıştır. Vakum poşetleri içinde bir yıllık depolama sonrasında elde edilen silajların kimyasal kompozisyonun, başlangıçta sabit siloda yapılan silaja yakın olduğu ancak ph ve KM değerlerinin bu silajlara göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Vakum seviyesinin artmasıyla, mısır, ayçiçeği, sorgum ve sorgum-sudanotu silajlarında KM değerlerinin rakamsal olarak artma, ph değerinin ise azalma eğiliminde olduğu görülmüştür. Vakum düzeyine göre (sırasıyla V 2, V 1 ve V 0 ) sorgum silajlarının ph seviyeleri 4.09, 4.13 ve 4.16, KM değerleri 407, 401 ve 394 g/kg, DLG skorları ise 123, 120 ve 117 olarak belirlenmiştir. Araştırma sonucunda; sabit siloda fermente olmuş silajın vakum torbalarına aktarılarak paketlenmesi işleminde, uygulanan vakum seviyesinin etkisinin önemli olmadığı sonucuna varılmıştır. Anahtar kelimeler: Silaj, vakum silajı, vakum seviyesi, paket silaj. The Effects of Varying Vacuum Levels during Packing on the Chemical Composition and Feed Quality Class of Previously Ensiled Silage Abstract: Silage material which includes corn, sunflower, sorghum and sorghum-sudangrass previously ensiled in concrete stave silo were sampled and repacked in quintuplicate vacuum bags to evaluate the effects of applying different vacuum levels on the chemical and feed quality class of the resulting silage. Treatments or vacuum levels were: a) non-vacuum (V 0 ), b) 41.5 kpa vacuum (V 1 ) and c) 83.0 kpa vacuum (V 2 ) (Figure 1). Silages were preserved in the vacuum bags for one year under room temperature after which indices of nutrient composition, fermentation profile and quality class were analyzed. Silage quality class was of very good quality for both the concrete and vacuum bag silo regardless of the plant material used. Silage after 1 year in bag silo was similar in nutrient composition and fermentation end products compared to the fresh silage in concrete silo but have higher ph and DM content for all plant type. There was a trend for numerical increases in DM and lowering of ph as vacuum level was increased in corn, sunflower and sorghum-sudan silage after a year of ensiling. The effect of vacuum levels in sorghum silage whereby ph was lower in V 2 (4.09) than V 1 (4.13) and V 0 (4.16). In addition, DLG-score (123, 117 and 120) and DM (407, 394 and 401) was higher in V 2 than V 0 and intermediate for V 1 for the same silage material. Our findings indicate that vacuum levels may not be as critical in the preservation of previously ensiled silage. Key words: Silage, vacuum silage, vacuum levels, packed silage. 91

Paket Silaj Yapımında Uygulanan Farklı Vakum Seviyelerinin Silajların Kimyasal Kompozisyonu ve Silaj Kalite Sınıfları Üzerindeki Etkileri GİRİŞ Oksijensiz ortam koşullarında, laktik asit bakterilerinin bitki bünyesindeki suda eriyebilir karbonhidratları, başta laktik asit olmak üzere organik asitlere dönüştürerek, nem oranı yüksek yem bitkisini fermente ve muhafaza etme yöntemine silaj yapımı denilmektedir (Weinberg and Ashbell, 2003). Silaj Türkiye de genellikle işletmelerin kendi ihtiyacı için, toprak üstü yatay silolarda, geleneksel silaj yapım tekniği ile yapılmaktadır. Silaj ticareti henüz yaygın değildir. Silaj ticaretinin önündeki en önemli engel, mevcut geleneksel silaj yapım tekniğidir. Mevcut üretim tekniğinde silaj ticareti, yalnızca hasat döneminde, tarladan biçilen taze silajlık materyalin satışı ile yapılmaktadır. Ürün satışı köy içinde veya yakın yerleşim alanları arasında yapılabilmekte, uzak mesafeler arasında ürün satışı yapılamamaktadır (Yıldız ve ark., 2011). Silaj ticari bir ürüne dönüştürülebilmek için, iki farklı yöntemle paketlenmektedir (Ashbell et al., 2001; Bilgen ve ark., 2005; Weinberg et al., 2011; Yıldız ve ark., 2011). 1- Hasat döneminde tarladan gelen taze materyalin paketlenip satışa sunulması (Yöntem 1), 2- Sabit silolarda fermente olmuş silajın paketlenip satışa sunulması (Yöntem 2). Yöntem 1 de hasat döneminde, tarladan gelen taze silajlık materyal, 50 kg dan 1000 kg a kadar değişik büyüklükte, streçle sarılmış balya silajı veya vakum poşetleri içine doldurulmuş paket silaj şeklinde satışa sunulmaktadır. Ürün fermantasyon sürecini bu ambalajlar içinde tamamladıktan sonra tüketilmektedir. Yöntem 2 de ise, hasat döneminde tarladan gelen taze silajlık materyal, geleneksel silaj yapım tekniğine benzer şekilde sabit silolarda depolanmaktadır. Silaj bu silolar içinde fermente olarak tüketime hazır hale gelmektedir. Satılacak silaj, daha sonra sabit silodan alınarak Yöntem 1 e benzer şekilde balya silajı veya vakum silajı olarak paketlendikten sonra piyasaya sunulmaktadır. Yöntem 1 de satın alınan silaj tüketime hazır değildir. Silaj materyali ambalaj içinde fermantasyonunu tamamlandıktan sonra tüketilebilir. Yöntem 2 de ise satın alınan silaj tüketime hazırdır. Bu çalışmada Yöntem 2 de açıklandığı gibi sabit siloda fermente olmuş, tüketime hazır silajın paketlenip piyasaya sunulmasında başvurulan bir paketleme şekli olan vakum silajında, farklı vakum düzeylerinin silajların kimyasal kompozisyonu ve silaj kalite sınıfı üzerindeki etkisi araştırılmıştır. MATERYAL ve YÖNTEM Bu çalışmada mısır, ayçiçeği, sorgum ve sorgumsudanotu melezi olmak üzere dört farklı bitkinin silajı kullanılmıştır. Silajlık bitkiler hamur olum döneminde silaj makinasıyla hasat edilmiş, yatay betonarme silolara traktörle sıkıştırılarak doldurulmuş, silonun üzeri plastik örtü ile kapatılarak fermantasyon sürecine bırakılmıştır. Altmış günlük fermantasyon süresi tamamlandıktan sonra silolar açılmış ve her bir silodaki farklı bitki silajlarından yaklaşık 20 kg silaj örneği alınmıştır (taze silaj). Alınan bu örneklerin 5 kg ı taze silajın kimyasal kompozisyonunu belirlemek için analizlerde kullanılmıştır. Geriye kalan kısımdan 15 adet 1 er kg örnek tartılarak 200 x 300 mm boyutlarında ve 90 mikron kalınlığındaki vakum poşetlerine doldurulmuştur. Vakum poşetleri Multivac C 200 modeli vakum makinası ile aşağıda belirtilen vakum düzeylerinde vakumlanarak kapatılmıştır (Şekil 1 ve 2). 1-Vakumsuz paketlenmiş (V 0 ), 2-41.5 kpa vakumlanarak (V 1 ), 3-83.0 kpa vakumlanarak (V 2 ). Çalışma planı 4 farklı bitki, 3 farklı vakum seviyesi ve 5 tekerrür den oluşmuştur. Vakum poşetleri içerisinde yaklaşık 1 yıl muhafaza edilen toplam 60 silaj örneği, bu süre sonunda yeniden açılarak, silajların kimyasal kompozisyonlarına bakılmıştır. Başlangıçta silo ilk açıldığında elde edilen taze silaj ile bir yıl süreyle vakum poşetlerinde bekletilen silajların kimyasal kompozisyonları karşılaştırılmıştır. Silaj örneklerinin kimyasal kompozisyonları belirlenirken ph, kuru madde (KM), ham protein (HP), acid detergent fiber (ADF) ve nötr detergent fiber (NDF) düzeyleri, organik asitler [laktik asit (LA), asetik asit (AA), propiyonik asit (PA), bütirik asit (BA)] ve silaj kalite sınıfları (SKS) belirlenmiştir. ph değerleri Polan et al., (1998) e göre ph metre ile (ORION 3 Star) ölçülmüştür. KM düzeyi A.O.A.C (1990) a göre 48 saat 60 0 C sıcaklıktaki kurutma fırını ile HP analizleri Akyıldız (1984) ın bildirdiği Kjeldahl yöntemi ile ADF ve NDF analizleri ise Van Soest el al., (1991) ne göre ANKOM Fiber Analyzer cihazı ile yapılmıştır. Silajların organik asit düzeyleri Canale et al., (1984) e göre HPLC cihazı ile yapılmıştır (cihaz modeli Agillent 1200, kolon tipi Alltech OA-1000). Silaj kalite sınıfının belirlenmesinde DLG skoru esas alınmış, bu amaçla Kılıç (1986) ın bildirdiği aşağıdaki Flieg eşitliği kullanılmıştır. 92

Cihat YILDIZ, Sabih Oğuzhan PASİN, İsmail ÖZTÜRK, Yücel ERKMEN Teknik özellik Makine ölçüleri Vakum odası ölçüleri Yapıştırma genişliği Besleme kaynağı Değeri 560 x 520 x 360 mm 490 x 355 x 150 mm 465 mm 220 V 50 Hz Vakum pompa kapasitesi 21 m 3 /h Vakum aralığı Makinanın ağırlığı 0-83.0 kpa 70 kg Şekil 1. Çalışmada kullanılan vakum makinası ve teknik özellikleri V 0 Vakumsuz paketlenmiş silaj V 1 41.5 kpa vakumlanmış silaj Şekil 2. Vakum silaj örnekleri V 2 83.0 kpa vakumlanmış silaj Flieg Puanı (FP) =[220 +( 2 x silaj kuru maddesi (%) 15)] - 40 x silaj ph değeri...(1) Araştırma tam şansa bağlı deneme planına göre, tek faktörlü düzende kurulmuş, elde edilen verilerin istatistiksel değerlendirmesinde varyans analizi, faktörler arasındaki farklılığın belirlenmesinde ise Tukey çoklu karşılaştırma testi uygulanmıştır. Bu amaçla SAS 9.0 istatistik programı kullanılmıştır (SAS, 1982). ARAŞTIRMA BULGULARI ve TARTIŞMA Bu araştırmada dört farklı bitkinin silajı çalışılmıştır. Mısır silajına ait veriler Çizelge 1 de, ayçiçeği silajına ait veriler Çizelge 2 de, sorgum silajına ait veriler Çizelge 3 de ve sorgum-sudanotu melezi silajına ait veriler Çizelge 4 de verilmiştir. Çizelgelerde, bitkilerin hem taze silaj (TS) hem de vakum silajlarının (V 0, V 1 ve V 2 ) kimyasal kompozisyonları, Flieg puanları ve silaj kalite sınıfları verilmiştir. Ayrıca uygulamalara göre, silajların kimyasal kompozisyonlarında önemli görülen değişimler Şekil 3 de grafik olarak da sunulmuştur. Taze silajların ph ve KM değerleri, sırasıyla mısır silajı için 3.83 ve 308 g/kg, ayçiçeği silajı için 4.29 ve 290 g/kg, sorgum silajı için 4.06 ve 380 g/kg ve sorgum-sudanotu silajı için 3.90 ve 340 g/kg düzeyinde belirlenmiştir (Çizelge 1, 2, 3 ve 4). Taze silajlar, genel olarak iyi ve kaliteli bir silajda bulunması istenen 3.5 4.5 arası ph değerlerini ve 250 350 g/kg arası KM değerlerini sağlamaktadır (Mc Donald, 1981; Kılıç, 1986; Ashbell ve Weinberg, 1999; Filya, 2000; Muruz ve Yörük, 2000; Roth, 2001). Vakum silajlarının tamamında ph ve KM değerlerinin taze silaja göre rakamsal olarak arttığı görülmektedir (Şekil 3a ve b). Ancak bu artış yalnızca ayçiçeği ve sorgum için istatistiksel olarak önemli bulunmuştur (P < 0.05). ph ve KM değerlerindeki artışın, sabit silolar ilk açıldığında ve paketleme sürecinde, silajın hava ile 93

Paket Silaj Yapımında Uygulanan Farklı Vakum Seviyelerinin Silajların Kimyasal Kompozisyonu ve Silaj Kalite Sınıfları Üzerindeki Etkileri temas etmesinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Ayrıca uygulanan vakum düzeyi arttıkça ambalaj içindeki hava ortamdan uzaklaştırıldığı için KM düzeyinin daha da yükseldiği, ph değerinin ise vakum artışına bağlı olarak ortamdan hava uzaklaştırıldığı için daha da düştüğü düşünülmektedir. Silajların KM ve ph değerlerinden yararlanılarak Flieg eşitliğine göre hesaplanan DLG puanlarına göre (FP) taze mısır silajı 113, ayçiçeği 92, sorgum 119 ve sorgum-sudanotu melezi silajı 117 puan almıştır. Silajların tamamı 80 in üzerinde puan aldığı için, DLG sınıflandırmasına göre pekiyi kalite sınıfındadır. Paketleme sürecinde vakum silajlarının ph değeri, taze silaja göre arttığı için V 0 silajlarında, DLG puanı azalmıştır. V 1 ve V 2 silajlarında ise KM artışı nedeniyle DLG puanları taze silaja göre artmıştır. Ancak bu artış istatistiksel olarak önemli bulunmamıştır. Vakum silajlarının HP, ADF ve NDF değerleri, dört bitki içinde taze silaja göre rakamsal olarak azalmış, ancak bu değişim istatistiksel olarak önemli bulunmamıştır. Taze ve vakum silajlarının LA, AA, PA ve BA düzeyleri, genel olarak iyi ve kaliteli bir silajda bulunması gereken silo asitleriyle uyumludur [(LA > 20 g/kg KM, AA < 20 g/kg KM, PA ve BA < 10 g/kg KM) - (Mc Donald 1981; Kılıç 1986; Alçiçek ve Özkan 1996; Roth 2001)]. Yalnızca ayçiçeği silajının AA, PA ve BA değerleri belirtilen referans değerlerin üzerindedir. LA düzeyi 20 g/kg KM değerinin üzerinde olmasına karşın, diğer üç bitkinin silajına göre daha düşüktür. Bolsen ve ark., (1996) ve Demirel ve ark. (2003), silajı yapılan bitkinin bünyesindeki HP miktarının artmasına paralel olarak, LA bakterilerinin faaliyetlerinin sınırlandırıldığını veya colostridial aktiviteye bağlı olarak, LA nın, BA ve diğer organik asitlere parçalanmasına neden olduğunu bildirmektedirler. Bu çalışmada ayçiçeğinin HP oranı diğer üç bitkiye göre daha yüksek bulunmuştur (95 g/kg KM). HP oranındaki bu yükseklik nedeniyle, ayçiçeği silajının diğer üç bitki silajına göre LA düzeyinin daha düşük AA, PA ve BA düzeyinin daha yüksek düzeyde olduğu düşünülmektedir (Çizelge 2). LA düzeyi düşük kaldığı için, silajlar içinde en yüksek ph değeri 4.29 ile ayçiçeği silajında saptanmıştır. SONUÇ Bu çalışmada sabit siloda önceden fermente olmuş tüketime hazır silajın, ticari bir ürün olarak pazara sunulmasında uygulanan alternatiflerden biri olan vakum silajında (Yöntem 2), uygulanan vakum seviyesinin, silajın kalite sınıfı üzerindeki etkisi önemsiz bulunmuştur. Çalışma sonuçlarına göre, sabit siloda önceden fermente olup stabil döneme giren silaj, hava geçişi olmayan vakum poşetlerinde ambalajlandığı takdirde, yem niteliği bozulmadan, silaj kalite sınıfı değişmeden piyasaya arz edilebilir veya bir yıl süre ile depolanabilir. (a) (b) Şekil 3. Silajların ph ve KM değerlerindeki değişimler 94

Paket Silaj Yapımında Uygulanan Farklı Vakum Seviyelerinin Silajların Kimyasal Kompozisyonu ve Silaj Kalite Sınıfları Üzerindeki Etkileri Cihat YILDIZ, Sabih Oğuzhan PASİN, İsmail ÖZTÜRK, Yücel ERKMEN Çizelge 1. Silo ilk açıldığında ve farklı düzeylerde yapılan vakumlama sonrası mısır silajının kimyasal kompozisyonu Uygulama ph KM (g / kg) HP ADF NDF LA AA PA BA FP (DLG puanı) SKS Silo ilk açıldığında silajın kimyasal kompozisyonu Taze silaj 3,83±0,03 b 308±9 80±3 310±9 526±11 50±2 9±3 5±2 3±1 113±0 Pekiyi Farklı düzeylerde vakumlama sonrası silajın kimyasal kompozisyonu V 0 3,94±0,02 a 312±20 80±4 307±7 520±11 51±4 13±4 7±2 4±1 110±4 Pekiyi V 1 3,92±0,05 ab 329±32 80±5 305±4 517±7 52±3 12±2 6±1 4±1 114±7 Pekiyi V 2 3,90±0,09 ab 339±7 80±4 305±4 515±11 52±3 12±2 6±2 4±1 117±4 Pekiyi V 0 : vakumsuz paketlenmiş silaj; V 1 : vakum düzeyi 41.5 kpa ; V 2 : vakum düzeyi 83.0 kpa. Çizelge 2. Silo ilk açıldığında ve farklı düzeylerde yapılan vakumlama sonrası ayçiçeği silajının kimyasal kompozisyonu Uygulama ph KM (g / kg) HP ADF NDF LA AA PA BA FP (DLG puanı) SKS Silo ilk açıldığında silajın kimyasal kompozisyonu Taze silaj 4,29±0,04 b 290±4 b 95±4 430±9 435±15 20±4 22±3 14±1 12±3 92±1 Pekiyi Farklı düzeylerde vakumlama sonrası silajın kimyasal kompozisyonu V 0 4,38±0,02 a 307±2 a 90±5 420 ±8 430±11 19±4 25±2 17±2 15±2 91±1 Pekiyi V 1 4,36±0,02 a 315±11 a 91±3 415±6 428±8 20±3 23±6 16±2 15±1 93±3 Pekiyi V 2 4,36±0,06 a 318±11 a 91±3 415±6 428±9 20±2 23±2 16±3 14±1 94±5 Pekiyi V 0 : vakumsuz paketlenmiş silaj; V 1 : vakum düzeyi 41.5 kpa ; V 2 : vakum düzeyi 83.0 kpa. 95 95

Paket Silaj Yapımında Uygulanan Farklı Vakum Seviyelerinin Silajların Kimyasal Kompozisyonu ve Silaj Kalite Sınıfları Üzerindeki Etkileri Çizelge 3. Silo ilk açıldığında ve farklı düzeylerde yapılan vakumlama sonrası sorgum silajının kimyasal kompozisyonu Uygulama ph KM (g / kg) HP ADF NDF LA AA PA BA FP (DLG puanı) SKS Silo ilk açıldığında silajın kimyasal kompozisyonu Taze silaj 4,06±0,03 b 380±3 c 73±3 338±7 540±10 38±3 14±2 9±2 7±2 b 119±2 ab Pekiyi Farklı düzeylerde vakumlama sonrası silajın kimyasal kompozisyonu V 0 4,16±0,05 a 394±18 a 71±3 336 ±5 537±6 35±3 19±2 12±1 11±1 a 117±4 b Pekiyi V 1 4,13±0,02 a 401±6 ab 72±3 334±3 535±7 36±4 18±2 9±2 11±2 a 120±1 ab Pekiyi V 2 4,09±0,05 b 407±5 bc 72±4 334±7 535±10 36±5 17±5 9±2 11±2 a 123±2 a Pekiyi V 0 : vakumsuz paketlenmiş silaj; V 1 : vakum düzeyi 41.5 kpa ; V 2 : vakum düzeyi 83.0 kpa. Çizelge 4. Silo ilk açıldığında ve farklı düzeylerde yapılan vakumlama sonrası sorgum-sudanotu melezi silajının kimyasal kompozisyonu Uygulama ph KM (g / kg) HP ADF NDF LA AA PA BA FP (DLG puanı) SKS Silo ilk açıldığında silajın kimyasal kompozisyonu Taze silaj 3,90±0,05 b 340±3 68±3 378±7 565±9 36±6 15±3 5±2 6±1 117±2 Pekiyi Farklı düzeylerde vakumlama sonrası silajın kimyasal kompozisyonu V 0 4,02±0,04 a 354±19 66±7 370±10 560±13 33±2 18±4 6±2 8±2 115±3 Pekiyi V 1 3,99±0,02 a 360±20 66±8 368±11 558±16 34±5 17±4 6±2 8±2 117±4 Pekiyi V 2 3,95±0,05 ab 364±19 66±6 368±11 557±12 34±7 16±3 6±2 8±2 120±5 Pekiyi V 0 : vakumsuz paketlenmiş silaj; V 1 : vakum düzeyi 41.5 kpa ; V 2 : vakum düzeyi 83.0 kpa. 96

Paket Silaj Yapımında Uygulanan Farklı Vakum Seviyelerinin Cihat Silajların YILDIZ, Kimyasal Sabih Kompozisyonu Oğuzhan PASİN, ve İsmail Silaj Kalite ÖZTÜRK, Sınıfları Yücel Üzerindeki ERKMEN Etkileri LİTERATÜR LİSTESİ Alçiçek, A., ve Özkan, K., 1996. Silo yemlerinde destilasyon yöntemi ile süt asiti, asetik asit ve bütirik asit tayini. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg. 33(2-3):191-198. Akyıldız, A.R. 1984. Yemler Bilgisi Laboratuar Kılavuzu. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 895, Ankara. A.O.A.C. 1990. Official Methods of Analysis of the Association of Official Analytical Chemists. 15 th Edn. Vol.1, Washington, D.C. Ashbell, G., Weinberg, Z.G., 1999. Silage from Tropical Cereals and Forage Crops. FAO Electronic Conference. 272:20-22. Ashbell, G., Kipnis, T., Titterton, M., Chen, Y., Azrieli, A., Weinberg, Z.G., 2001. Examination of a technology for silage making in plastic bags. Animal Feed Science and Technology, 91:213-222. Bilgen, H., Yalçın, H., Özkul, H., Çakmak, B., Polat, M., Kılıç, A., 2005. Plastik Rengi, Vakum Uygulaması ve Bekletme Şeklinin Paket Mısır Silaj Yemi Kalitesi Üzerine Etkileri. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg. 42(2):77-85. Bolsen, K.K., Ashbell, G., Weinberg, Z.G. 1996. Silage fermentation and silage additives. Asian-Australasian J. Anim. Sci. 9: 483-493. Canale, A., Valente. M.E., Ciotti. A., 1984. Determination of volatile carboxylic acids (C 1 -C 5i ) and lactic acid in aqueous acid extracts of silage by high performance liquid chromatography. J. Sci. Food. Agric. 35(11):1178-1182. Demirel, M., Cengiz, F., Erdoğan, S., Çelik, S., 2003. A Study on Silage Quality and Degradability of Mixed Silages Containing Different Levels of Sudangrass and Hungarian Vetch. Tr. J. of Veterinary and Animal Sciences, Vet,27 (4):853-859. Filya, İ., 2000. Büyük balya silajı. International Animal Nutrition Congress 2000, Bildiriler Kitabı:532-538, 4-6 Eylül 2000, Isparta. Kılıç, A., 1986. Silo Yemi (Öğretim, Öğrenim ve Uygulama Önerileri). Bilgehan Basımevi, 327 s, İzmir. Mc Donald., 1981. The Biochemistry of Silage. JW Publ. Manchester. Muruz, H., ve Yörük, M.A., 2000. Silajın mikrobiyolojisi ve biyokimyası. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 11(1): 130-134. Polan, C.E., D. Stieve, J. Garrett, 1998. Protein preservation and ruminal degradation of ensiled forage treated with heat, formic acid, ammonia or microbial inoculant. Journal of Dairy Science, 81: 765-776. Roth, G.W., 2001. Corn Silage Production and Management. College of Agricultural Sciences. Agricultural Research and Coop. Extension, Agronomy Facts 18. SAS, 1982. User s Guide. Statistical Analysis Systems. SAS, Cary, NC, USA. Van Soest, P.J., B.J. Robertson, B.A. Lewis, 1991. Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber and non-starch polysaccharides in relation to animal nutrition. J. Dairy Science, 74: 3583-3597. Weinberg, Z.G., Ashbell, G., 2003. Engineering aspects of ensiling. Biochemical enginnering Journal, 13:181-188. Weinberg, Z.G., Chen, Y., Miron, D., Raviv, Y., Nahim, E., Bloch, A., Yosef, E., Nikhabat, M., Miron, J., 2011. Perservation of total mixed ration for dairy cows in bales wrapped with polyethylene strech film A commercial scale experiment. Animal Feed Science and Technology, 164:125-129. Yıldız, C., Öztürk, İ., Erkmen, Y., 2011. Tarımda yeni ve sürdürülebilir bir gelir Kaynağı Balya Silajı. GAP VI. Tarım Kongresi Bildiri Kitabı:533-538, 9-12 Mayıs 2011, Şanlıurfa. 97 97

Paket Silaj Yapımında Uygulanan Farklı Vakum Seviyelerinin Silajların Kimyasal Kompozisyonu ve Silaj Kalite Sınıfları Üzerindeki Etkileri 98