T.C. PLATO MESLEK YÜKSEKOKULU BASIM VE YAYIN TEKNOLOJİLERİ PROGRAMI İNTERNET GAZETECİLİĞİ I. HAFTA Öğr. Gör. TİMUR OSMAN GEZER timurosmangezer@plato.edu.tr
İÇERİK İnternet in Tarihsel Gelişimi Dünya da ve Türkiye de İnternet Medyası
İNTERNET İN TARİHSEL GELİŞİMİ
İNTERNET İN TARİHSEL GELİŞİMİ Internet, teknik olarak, birçok bilgisayarın ve bilgisayar sistemlerinin birbirine bağlı olduğu, dünya çapında yaygın olan ve sürekli büyüyen bir iletişim ağıdır. 4
İNTERNET İN TARİHSEL GELİŞİMİ Bu iletişim ağında bilgisayarlar birbirlerine fiziksel olarak (kablolar, uydu bağlantıları, telsiz bağlantı vb.) bağlıdır ve geliştirilen bazı özel protokollerle (TCP/IP) birbirine bağlı bilgisayarlar arasında bilgi paylaşımına dayalı birçok işler yapılabilir. (dosya alma/ gönderme, sohbet vb. gibi) 5
İNTERNET İN TARİHSEL GELİŞİMİ Kısaca "ağların ağı" olarak da ifade edilen internet dünya çapında milyonlarca bilgisayarı birbirine bağlayan bir sistem olarak tanımlanabilir. 6
İNTERNET İN TARİHSEL GELİŞİMİ İnternet ilk olarak 1960 lı yıllarda Amerika Birleşik Devletlerinde askerî amaçlı bir proje ile ortaya çıkmıştır. 1960'ların başında askeri ve bilimsel araştırma ve geliştirme alanında, bilgisayarlar yardımıyla bilgi paylaşımında büyük potansiyel değer olduğunu gören bir grup insanın vizyoner düşüncesinin bir sonucudur 7
İNTERNET İN TARİHSEL GELİŞİMİ İnternet in köklerini 1962 yılında J.C.R. Licklider'in Amerika'nın en büyük üniversitelerinden biri olan Massachusetts Institute of Tecnology'de (MIT) tartışmaya açtığı "Galaktik Ağ" kavramında bulabiliriz. Licklider, bu kavramla küresel olarak bağlanmış bir sistemde isteyen herkesin herhangi bir yerden veri ve programlara erişebilmesini ifade etmişti. 8
İNTERNET İN TARİHSEL GELİŞİMİ Licklider 1962 Ekim ayında Amerikan Askeri araştırma projesi olan İleri Savunma Araştırma Projesi'nin (DARPA - Defense Advenced Research Project Agency) bilgisayar araştırma bölümünün başına geçti. MIT'de araştırmacı olarak çalışan Lawrance Roberts ile Thomas Merrill, bilgisayarların ilk kez birbirleri ile 'konuşmasını' ise 1965 yılında gerçekleştirdi. 9
İNTERNET İN TARİHSEL GELİŞİMİ 1966 yılı sonunda Roberts DARPA'da çalışmaya başladı ve "ARPANET" isimli projesi önerisini yaptı. ARPANET çerçevesinde ilk bağlantı 1969 yılında dört merkezle yapıldı ve ana bilgisayarlar arası bağlantılar ile internetin ilk şekli ortaya çıktı. 10
İNTERNET İN TARİHSEL GELİŞİMİ ARPANET'İ oluşturan ilk dört merkez University of California at Los Angeles (UCLA), Stanford Research Institute (SRI), University of Utah ve son olarak University of California at Santa Barbara (UCSB) idi. 11
İNTERNET İN TARİHSEL GELİŞİMİ Kısa süre içerisinde birçok merkezdeki bilgisayarlar ARPANET ağına bağlandı. 1972 yılı içinde elektronik posta (e-mail) ilk defa ARPANET içinde kullanılmaya başladı. 12
İNTERNET İN TARİHSEL GELİŞİMİ 1 Ocak 1983 tarihinde İletişim Kontrol Protokolu (Transmission Control Protokol/ internet protokol - TCP/IP) adıyla ARPANET içinde kullanılmaya başladı. TCP/IP bugün var olan internet ağının ana halkası olarak yerini aldı. 13
İNTERNET İN TARİHSEL GELİŞİMİ TCP/IP NEDİR? "Bilgi Ağı" üzerindeki bilgi iletimi ve paylaşımı bazı kurallar dahilinde yapılmaktadır. Bu kurallara kısaca "internet protokolleri", ya da TCP/IP protokoller ailesi denir. 14
İNTERNET İN TARİHSEL GELİŞİMİ TCP/IP NEDİR? TCP/IP bilgisayarlar ile veri iletme/alma birimleri arasında organizasyonu sağlayan, böylece bir yerden diğerine veri iletişimini olanaklı kılan pek çok veri iletişim protokolüne verilen genel addır. Bir başka değişle, TCP/IP protokolleri bilgisayarlar arası veri iletişiminin kurallarını koyar. 15
İNTERNET İN TARİHSEL GELİŞİMİ 1980 yılların ortasında Savunma Bakanlığı'na bağlı (DoD) Amerikan askeri bilgisayar ağı, ARPANET'ten ayrıldı ve MILITARY NET adı ile kendi ağını kurdu. 1986 yılında Amerikan bilimsel araştırma kurumu 'Ulusal Bilim Kuruluşu' (NSF) tarafından NSFNET olarak düzenlendi. 16
İNTERNET İN TARİHSEL GELİŞİMİ NSFNET, Merit olarak adlandırılan Michigan Eyaletindeki üniversitelerin organizasyonu ile NSF'in yaptığı bir anlaşma doğrultusunda işletilmeye başlandı. NSFNET'in işletilmesine bir süre sonra Merit'in yanında ABD'nin dev bilgisayar firması IBM ve haberleşme firması MCI dahil oldu. NSFNET'in işletilmesine yönelik 1990 yılında oluşturulan bu birlik 'İleri Ağ Hizmetleri' (ANS-Advance Network Services) olarak adlandırıldı. 17
İNTERNET İN TARİHSEL GELİŞİMİ ANS'nin kuruluşu süreci ABD'de 1990'lara kadar devlet desteğinde gelişen internet omurgasının özelleştirilmesi sürecinin de başlangıcı olmuştur. 1990 yılında NSFnet ile özel şirketlerin ortak işletmesi ile başlayan özelleştirme süreci, 1995 yılı mayıs ayında NSF'nin internet omurga işletmeciliğinden tamamen çekilmesi ile tamamlandı. 18
İNTERNET İN TARİHSEL GELİŞİMİ 1995 yılından itibaren ABD internet omurga işletimi tamamen özel işleticilerinin elindedir. 19
TÜRKİYE DE İNTERNET Türkiye Internet'e Nisan 1993'ten beri bağlıdır. İlk bağlantı ODTÜ'den gerçekleştirilmiştir. Ege Üniversitesi'nde olan bağlantı ise, 1994 başlarında, 64kbit/san. hızı ile gerçekleştirilmiştir. 20
TÜRKİYE DE İNTERNET Ardından sırayla, Bilkent Üniv. (1995Ekim), Boğaziçi Üniv. (1995 Kasım) ve İTÜ (1996 Şubat) bağlantıları gerçekleşmiştir. 21
TÜRKİYE DE İNTERNET 1996 yılı Ağustos ayında da Turnet çalışmaya başlamıştır. 1997 yılına gelindiğinde, akademik kuruluşların internet bağlantısını sağlayan ULAKNET çalışmaya başlamış ve üniversiteler nispeten hızlı bir omurga yapısıyla birbirlerine bağlanmış ve internet kullanır hale gelmişlerdir. 22
TÜRKİYE DE İNTERNET 1999 yılı içerisinde, ticari ağ altyapısında büyük değişiklikler olmuş ve TURNET'in yerini TTNet adında yeni bir oluşum almıştır. 2000'lerin başında; ticari kullanıcılar TTNet omurgası üzerinden; akademik kuruluşlar ve ilgili birimler de Ulaknet omurgası üzerinden internet erişimine sahiptir. Ayrıca bu iki omurga arasında yüksek hızlı bağlantı mevcuttur. 23
Dünya da ve Türkiye de İnternet Medyası
Dünya da ve Türkiye de İnternet Medyası İlk kez 1960 lı yıllarda özel laboratuvarlarda kullanılmaya başlanan İnternette amaç, bir noktada toplanan bilgilere aynı anda farklı birimlerin kolayca ulaşmasını sağlamaktır. Bu amaçla ilk kez İngiltere de uygulamaya geçilmiştir. 1960 lı yılların sonunda Amerikan Savunma Bakanlığı nın savunma amaçlı kurduğu bilgisayar ağı (ARPANET) bugünkü İnternetin prototipini oluşturmuştur. 25
Dünya da ve Türkiye de İnternet Medyası 1980 li yıllarda ABD tarafından MILNET adıyla askeri amaçlı kurulan ağ, 1990 lı yıllarda ticari kullanıma açılarak hızla yayılmış ve bugün yüz milyonların kullandığı bir yapı haline gelmiştir. İnternetin bu derece hızlı yaygınlaşması ve kullanılmasının temelinde, gün geçtikçe ucuzlayan teknolojik bir donanımla beslenmesi ve geleneksel kitle iletişim araçlarına göre farklı yapılanmaya sahip olması vardır. 26
Dünya da ve Türkiye de İnternet Medyası İnternet kullanımının yayılmasını körükleyen ve ona avantaj sağlayan diğer faktörleri de şöyle sıralayabiliriz: 27
Dünya da ve Türkiye de İnternet Medyası Bireysel, grup ve çoklu iletişimi bir arada barındırması, Yayıncılık için düşük tamamlanmış maliyet ve düşük marjinal maliyet yaratması, Maliyeti az, küresel çoklu iletişime olanaklar vermesi, Düşük maliyetli küresel, metin temelli kişilerarası iletişime izin vermesi. 28
İNTERNET GAZETECİLİĞİ İnternet gazeteciliği kısaca, gazeteciliğin çeşitli yöntemlerini kullanarak insanların internet aracılığı ile bilgilendirilmesi şeklinde tanımlanabilir. İnternet gazeteleri, 1994 yılından sonra internet mecrasında gelişen ve dünya çapında yaygınlaşan bir iletişim aracıdır İnternet, geleneksel gazetecilik alanına yeni ve farklı boyutların gelmesini sağlamıştır. 29
İNTERNET GAZETECİLİĞİ İnternet gazeteleri, geleneksel gazetenin haber toplama ve yazılı içeriğini oluşturma sürecinden yararlanan, ancak basım işlemi yerine yazılı içeriğini internet aracılığı ile yayınlayan yayın organı olarak nitelendirilmektedir. Öyle ki internet neredeyse herkesin tüm dünyaya kendi dijital yayınını yapma olanağı getirmiştir. 30
İNTERNET GAZETECİLİĞİ Bu durum internette yayın kavramını ortaya çıkarmış, geleneksel gazetecilik alanına, yeni ve farklı boyutlarının eklenmesini sağlamıştır. İnternet gazeteciliği farklı kişilerde farklı anlamlara gelmesi dolayısıyla tanımlanması zor kavramlardan birisidir. Yeni ve eski kavramlar, terimde yan yana bulunmaktadır. 31
İNTERNET GAZETECİLİĞİ Genel olarak radyo, TV ve basılı gazetecilikten sonra gelen 4. gazetecilik türü internet gazeteciliği (dijital gazetecilik) olarak değerlendirilmekte ve orijinal haberlerin internette toplanması ve dağıtılması olarak tanımlanmaktadır. 32
İNTERNET GAZETECİLİĞİ İnternet gazeteciliği kısaca, gazeteciliğin çeşitli yöntemlerinin kullanılarak insanların internet aracılığıyla bilgilendirilmesini ifade etmektedir. Bir başka anlatımla internet ortamında açılan haber servisi ve sayfaları çevrim içi (online) gazetecilik ya da haberciliği, sanal gazetecilik ya da online habercilik gibi adlarla anılmaktadır. 33
İNTERNET GAZETECİLİĞİ Hem teknolojinin getirdiği yeni olanaklarla, hem tüm kitle iletişim araçlarının özelliklerini bünyesinde barındıran yapısıyla, hem de okurla ilişkinin yeniden tanımlanması ve okura sunduğu yeni açılımlarla internet gazeteciliği, bugün bilişim dünyasında önemli bir konuma ve işleve sahiptir. 34
İNTERNET GAZETECİLİĞİ Gerek yazılı basının ve gerekse görsel medyanın pahalı yatırımlarına gerek duymayan, diğer habercilik sektörlerine göre çok küçük maliyetlerle, hem yazılı basının hem de görsel medyanın fonksiyonlarını da içeren yapısıyla internet gazeteciliği, kitle iletişimi alanında yeni bir olgu olarak yerini almıştır. 35
İNTERNET GAZETECİLİĞİNİN DÖNEMLERİ Prof. Dr. Oya Tokgöz internet gazeteciliğinin üç dönem içerisinde geliştiğini savunmaktadır. Buna göre: 36
İNTERNET GAZETECİLİĞİNİN DÖNEMLERİ Birinci dönem: Gazetecilerin haber içeriğini internet gazeteciliği için üretmedikleri, kendi geleneksel gazeteleri için ürettikleri haber içeriğini internet sayfalarına aktardıkları dönemdir. İkinci dönem: Gazeteciler internet için özgün haber içerikleri üretmişlerdir. 37
İNTERNET GAZETECİLİĞİNİN DÖNEMLERİ Üçüncü dönem: İnternet gazeteciliği için düşünülen haber yapma ve kullanıcıya içeriği denetleme olanağı veren, tek yönlü iletişim yerine interaktif iletişimin sağlandığı dönem olmuştur. 38
İNTERNET GAZETECİLİĞİNİN DOĞUŞU Dünyada ilk internet gazeteleri ABD de ortaya çıkmıştır. 1995 yılında sekiz büyük gazete (The Washington Post, Times, Mirror, Tribüne gibi) baskıya hazır gazete sayfalarını internete anında aktarmak için Yeni Yüzyıl Yayım Ağı şirketini kurmuştur. Böylece haber yayıncılığında sanal medya dönemi, örgütsel bir biçimde başlamıştır. 39
İNTERNET GAZETECİLİĞİNİN DOĞUŞU Bu süreç sonrasında diğer ülkelerdeki gazeteler de (Der Spiegel, USA Today, China Business Journal gibi) internete girerek sanal formatta yayınlanmaya başlamışlardır. 40
DÜNYA DA İNTERNET GAZETECİLİĞİ İnternet medyasının başlangıcını, yazılı basının sayfalarını İnternet e aktarması oluşturmaktadır. 1995 te, New York Times, The Washington Times gibi gazetelerin yayınlarını birebir İnternet e aktarmaları bu süreci başlatmıştır. Aynı yıl Avrupa da da International Herald Tribune ve Daily Mirror gibi gazeteler sayfalarını İnternet e açmıştır. 41
TÜRKİYE DE İNTERNET GAZETECİLİĞİ Türkiye'deki internet gazeteciliği uygulamaları da dünyadaki örneklerle eşzamanlı olarak başlamış ve geleneksel medya kuruluşlarından bağımsız internet gazeteciliği uygulamalarıyla geleneksel medya kuruluşlarının internet gazeteciliği yatırımları aynı tarihlerde hayata geçirilmiştir. 42
TÜRKİYE DE İNTERNET GAZETECİLİĞİ Türkiye de internet gazeteciliği, medya sektöründe faaliyet gösteren büyük grupların gazetelerinin içeriklerini internete taşımalarıyla başlamıştır. Büyük grupların bu yönelimlerinin arkasında internetteki Türkçe içeriği genişleterek internet bağlantısı satma amacının yanı sıra internetin giderek yazılı basının ve televizyonun yerini alabileceği endişesi yer almıştır. 43
TÜRKİYE DE İNTERNET GAZETECİLİĞİ Türkiye de internet gazeteciliği, medya sektöründe faaliyet gösteren büyük grupların gazetelerinin içeriklerini internete taşımalarıyla başlamıştır. Büyük grupların bu yönelimlerinin arkasında internetteki Türkçe içeriği genişleterek internet bağlantısı satma amacının yanı sıra internetin giderek yazılı basının ve televizyonun yerini alabileceği endişesi yer almıştır. 44
TÜRKİYE DE İNTERNET GAZETECİLİĞİ İçeriğini İnternete taşıyan ilk yayın Aktüel Dergisi olmuştur. (19 Temmuz 1995) Dergi, Boğaziçi Üniversitesi nin sunumcu bilgisayarları üzerinden, yine bu üniversitenin öğrencileri tarafından güncellenip dünyaya açılmıştır. Onu aynı yılın Ekim ayında Leman Dergisi izledi 45
TÜRKİYE DE İNTERNET GAZETECİLİĞİ İnterneti ilk keşfeden gazete Zaman Gazetesi olmuştur. 2 Aralık 1995'ten itibaren gazetede yer alan haberleri ve köşe yazılarını İnternetten yayınlamaya başlamış, ancak yazıların ve haberlerin tamamını İnternete açmamıştır. Zaman Gazetesi ayrıca eski sayıları arşivleyerek herkesin ulaşmasını da sağlamıştır. 46
TÜRKİYE DE İNTERNET GAZETECİLİĞİ NX herhangi bir gazeteye bağlı olmaksızın ilk bağımsız haber sitesi olarak 25 Ocak 1996 da yayınlanmıştır. (www.xn.com.tr) Xn in yayın kadrosu, gazeteleri her gün tarayarak seçme haberleri ve köşe yazılarını İnternete taşımaktaydı. 47
TÜRKİYE DE İNTERNET GAZETECİLİĞİ İçeriğinin tamamını İnternete açan ilk gazete Milliyet gazetesidir (27 Kasım 1996). Hürriyet ve Sabah gazeteleri de Milliyet Gazetesini izlemiştir.(1 Ocak 1997) Radikal Gazetesi 28 Mart 1998'de, Cumhuriyet Gazetesi ise, 7 Mayıs 1998'de İnternete açılmıştır. 48
TÜRKİYE DE İNTERNET GAZETECİLİĞİ Cumhuriyet Gazetesi 2000 yılının nisan ayında İnternet üzerinden abonelik sistemini getirmiş ve abone olan okurlar kendilerine verilen şifreyle o günkü sayıya ulaşabilmişlerdir. 49
TÜRKİYE DE İNTERNET GAZETECİLİĞİ Ülkemizde ulusal yayın yapan bütün gazeteler gibi yerel gazetelerin büyük çoğunluğunun da İnternet sitesi bulunmaktadır. Birçok gazetenin sitesi, ilk zamanlarda sadece o günkü sayının içeriğine yer verirken, şimdi 24 saat güncellenir ve yeni haber eklenir hale getirilmiştir. Gazetelerin yanında televizyon ve radyolar da İnternette site açma zorunluluğu duymuşlardır. 50
TÜRKİYE DE İNTERNET GAZETECİLİĞİ Televizyon ve radyolar sitelerinde program içeriklerini tanıtırken aynı zamanda da günün gelişen önemli olaylarını okurlarına aktarmaktadırlar. Bazı televizyonların sitelerinde görüntülü haberler de yayınlanmaktadır. Ziyaretçiler televizyon haberlerini siteden indirerek ya da canlı olarak seyretme olanağına sahiptirler. 51
TÜRKİYE DE İNTERNET GAZETECİLİĞİ Radyolar ise İnternet üzerinden canlı yayın yaparak dünyanın herhangi bir bölgesinden dinlenebilmektedirler. Türkiye'de İnternet üzerinden bağımsız yayın yapan ilk site NetHaber dir. 52
TÜRKİYE DE İNTERNET GAZETECİLİĞİ Türkiye'nin en büyük servis sağlayıcılarından biri olan Superonline'ın İnternet sitesine bağlı olarak kurulan NetHaber, Anadolu Ajansı ve Reuters'in haberlerini ziyaretçilerine ulaştırmıştır. Bu gelişme İnternet yayıncılığı için atılan önemli adımlardan biridir. 53
TÜRKİYE DE İNTERNET GAZETECİLİĞİ İçeriği tamamen kendine özgü olan ve bağımsız yayıncılık yapan ilk site, gazeteci Ahmet Tezcan'ın kurduğu www.dorduncukuvvetmedya.com dur. Televizyonda program olarak yayınlanan Dördüncü Kuvvet Medya bu olanağını kaybedince, İnternete taşınarak medya etiği konusunda duyarlı gazetecileri de aynı ortamda buluşturmuştur. 54
TÜRKİYE DE İNTERNET GAZETECİLİĞİ Mayıs 1998'de İnternet üzerinden yayınlanmaya başlayan site, hiçbir gruba bağlı olmadan yayın yapan sitelerin de öncülüğünü yapmıştır. 55
TÜRKİYE DE İNTERNET GAZETECİLİĞİ 2000 yılının başında ise büyük sermaye gruplarına bağlı olmayan gazetecilerin öncülüğünde birçok haber sitesi yayına geçmiştir. Bunda medyada yaşanan ekonomik krizin etkisi de büyüktür. Birçok deneyimli gazeteci işsiz kalmış ve mesleklerini İnternette açtıkları sitelerle sürdürmüşlerdir. Bu durum, Türkiye'de İnternet gazeteciliğinin gelişmesine olumlu katkı sağlamıştır. 56
TÜRKİYE DE İNTERNET GAZETECİLİĞİ Superonline'nin İnternet sitesinde haber yayınlaması benzer siteleri de aynı şekilde ziyaretçilerini son gelişmelerden haberdar etme zorunluluğuna itmiştir. Servis sağlayıcı firmalar İnternet sitelerinde haber yayınlamaya başlamışlardır. Şu anda ister amatör olsun ister profesyonel, İnternet sitelerinin büyük çoğunluğu son dakika haberlerine sitenin bir köşesinde yer ayırmaktadırlar. 57
TÜRKİYE DE İNTERNET GAZETECİLİĞİ Böylece, önemli bir gelişme dakikalarla sınırlı bir zamanda milyonlarca kişiye kısa bir sürede ulaşabilmektedir. 58
59
İnternet Haberciliği ve Geleneksel Gazeteciliğe Etkisi Haberi çok hızlı bir biçimde verebilmesi ve sürekli güncellenmesi Okurun habere 24 saat, dilediği zaman ulaşabilmesi Multimedya temelinde ses-grafik-görüntülü dosyaları kullanma 60
İnternet Haberciliği ve Geleneksel Gazeteciliğe Etkisi Arşivdeki haberlere kolayca ulaşabilme ve istenilen haberleri saklayabilme Okurla interaktif etkileşim; okurun yorumlarını anında iletebilmesi Haberle ilgili konularda, web sitelerinin linklerinin verilmesiyle, arka plan bilgilerine kolaylıkla ulaşabilme 61
İnternet Haberciliği ve Geleneksel Gazeteciliğe Etkisi Diğer medyada yer almayan farklı haberleri bulabilme İnternet Gazeteciliğinin bir başka avantajı, okur-gazeteci-yazar arasındaki dengenin okur lehine değişmesi... Okur, tepkisini aracısız bir şekilde anında verme imkanına sahip. Bu da okurun haber oluşumuna doğrudan etki etmesine neden oluyor. 62
Diğer Taraftan İnternette büyük haber ajanslarının ve yayın kuruluşlarının dışında kişisel ve yerel yayıncılık da yapılmaktadır. İşletme açısından bakıldığında online yayıncılık yapmak için büyük bir sermayeye gerek yoktur. İnternet gazetesinde okuyucu profilini tespit etmek ve kamuoyu araştırması yapmak çok kolaydır. 63
Diğer Taraftan İnternette büyük haber ajanslarının ve yayın kuruluşlarının dışında kişisel ve yerel yayıncılık da yapılmaktadır. İşletme açısından bakıldığında online yayıncılık yapmak için büyük bir sermayeye gerek yoktur. İnternet gazetesinde okuyucu profilini tespit etmek ve kamuoyu araştırması yapmak çok kolaydır. 64
İnternet Gazeteciliğinin Geleceği Geleceğin İnternet yayıncılığında, İnternet üzerinden yayınlanan gazeteler, dergiler, kitaplar, kağıt benzeri katlanabilir, rulo yapılabilir, kolayca taşınabilir bilgisayar ekranlarından okunabilecek. Bugün birçok araştırma şirketi ve ünlü bilgisayar markaları bu tür bir ekranın geliştirilmesi üzerinde çalışmaktadır. 65
İnternet Gazeteciliğinin Geleceği İlk örnekleri oldukça pahalı olan kağıt ekran teknolojisi, ileride yaygınlaşmaya başladığında her geçen gün ucuzlamaya başlayacaktır. Bu tür ekranlar, tekrar tekrar, sonsuza kadar kullanılabildikleri için de uzun vade de kağıttan çok daha ekonomik olacaklardır. Bu yöndeki çalışmalar ileriye dönük etkinin boyutunu tartışmasız hale getirmektedir. 66
KAYNAKÇA BULUT, Mesut, Kitle İletişim Aracı Olarak Gazete Ve İnternet, Tek Ağaç Yayınları, Ankara, Şubat 2006 YEDİĞ Serhan- AKMAN Haşim, İnternet Çağında Gazetecilik, Metis Yayınları, Ankara, Mayıs 2002 68
BULUT, Mesut, Kitle İletişim Aracı Olarak Gazete Ve İnternet, Tek Ağaç Yayınları, Ankara, Şubat 2006 Gürcan, Halil İbrahim, İnternet Gazeteleri İle Klasik Gazeteler Arasında Karşılaştırma, Kuyucu, Mihalis, Bab-i Ali den Tablet Gazetelere Basın İşletmeciliği Doç. Dr. Uğur Gündüz, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Yeni Medya ders notları. http://www.dorduncukuvvetmedya.com/arastirma/internetgaz/interne tgaz4.htm http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/%c4% B0nternet%20Habercili%C4%9Fi.pdf 69