ERIONYL A dyes POLYAMID BOYAMA
The Polyamide Concept PA boyamadaki boya seçimini aşağıdaki şekilde anlatmak istersek; Characteristics / benefits TECTILON dyes monosulphonated acid dyes Açık ve Orta renklerde Tavsiye edilir. ERIONYL A dyes mono- and disulphonated acid dyes Orta ve Koyu renklerde Tavsiye edilir. LANASET dyes modified 1:2 metal complex and reactive dyes Orta ve koyu renklerde tavsiye edilir. Çok geniş renk aralığı Açık renklerde dahi çok yüksek ışık haslığı Mükemmel migrasyon ve yüzey düzgünlüğü Farkı PA kumaşlarda dahi ton-in-ton da boyama Farklı kumaş afinitelerinde dahi düzgün boyama Orta renklerde dahi Çok iyi boya çekimi Geniş renk aralığında renk seçimi Parlak renklerde farklı boya ilavelerinin yapılıyor olabilmesi İyi boya migrasyonu Farklı kumaş afinitelerinde yüzey düzgünleştirici ile iyi renk verimi. Çok koyu renklerde dahi iyi boya çekimi Orta renklerde çok iyi yaş haslıklar elde edilebilir ancak koyu renklerde bitim işlemi (fikse) gerekmektedir. Parlak ve canlı renklerde geniş boya gamı Bütün koyu renklerde yüksek ışık haslıkları Orta düzeyde migrasyon ve yüzey düzgünlüğü Orta düzeyde farklı PA elyaflarında renk farklılıkları. Mükemmel renk derinliği, özellikle çok koyu renklerde. Microfiber elyaflar için çok çok uygun olması. Çok koyu renklerde harika yaş haslıkları
Ön Terbiye Ön Yıkama Boyama öncesi PA kumaşları bulunan Silikon yağlardan ve yağlardan uzaklaştırmak gerekir. Boyama esnasında boyaların düzgün bir şekilde kumaşa fiksasyonu sağlamak için, daha iyi haslık neticeleri almak için ve boyaların çekimlerini düzgün sağlayabilmek için Bu tarz yağları kumaştan uzaklaştırmak gerekir. Tavsiye Edilen Reçete: 1.0-3.0 g/l INVADINE DA VEYA ULTAVON EL 0.5-2.0 g/l INVATEX CS 1.0-3.0 g/l SODA 1:10-1:20 ARASI FLOTTE 20-30 dakika 60-90 C de sıcak yıkama ve sıcak boşaltma. Ön yıkama işlemindeki taşar yapılırken, yağların tekrar kumaşa geçmesini önlemek için kesinlikle sıcak boşaltmak gerekir. Gerekirse boyama öncesi tekrar bir soğuk banyo ile doldur boşalt yapılabilir. Kasar-Optik Beyazlatma Eğer gerekirse aşağıdaki listedeki optik beyazlatıcılar kasar banyosu ile birlikte gerekli olacak miktarda kullanılabilir. PH ayarı yapılırken seçilen beyazlatıcının PH aralığına dikkat etmek gerekir ve PH ayarı tam olarak ayarlanmalıdır. FWA (OPTIK BEYAZLATICI Gerekli Olabilecek PH Nüans Miktar Uvitex NFW liq. 0.5-2.0 % 4-6 Violet Uvitex NFW-S 0.5-2 % 2-10 Violet Uvitex PLF liq. 0.5-2.5 % 4-6 Kısmen kırmızı Uvitex CF liq. 200% 0.5-2.0 % 6-7 Kırmızı nüanslı Uvitex BHT liq. 115% 0.75-3% 7 Nötr Blue
Boya Seçimi Ciba Tectilon Boyaları: Daha ziyade açık orta renklerde renk tekrarlanabilirlikleri, yüzey düzgünlüğü ve yüksek ışık haslıkları için tercih edilir. Ciba Erionyl Boyaları: Açık orta ve koyu renklere kadar tercih edilebilir. Yüksek yaş haslıklara sahiptir. Boyama sonrası fikse işlemi yapmak gerekir, çünkü bazı yaş haslıkların daha iyi çıkması için bir bitim işlemi yapmak gereklidir. Ciba Lanaset Acit/Metal Kompleks Boyaları: Çok koyu renklerde yaş haslıkların iyi olması istendiği durumlarda tercih edilir. Ciba Polar Boyaları: Daha ziyade canlı ve parlak renklerde tercih edilir. Boya Kombinasyonları: Tectilon: Trichromi: TECTILON YELLOW 3R 200% TECTILON RED 2B 200% TECTILON BLUE 4R-01 200% Destek Boyalar: TECTILON YELLOW 2G 200% TECTILON BLUE 6G 200% Erionyl: Trichromi: Lanaset: LANASET YELLOW 2R LANASET RED 2G LANASET GRAY G ERIONYL YELLOW A-R ERIONYL RED A-2BF ERIONYL BORDEAUX A-5B ERIONYL BLUE A-R
PA Boyama Boyamayı Etkileyen Parametreler Boyama Sıcaklığı: Lycralı kumaşlar yüksek sıcaklığa duyarlıdır. Kumaştaki lycrayı muhafaza etmek için boyama sıcaklıkları kaynama sıcaklıklarının üstündeki sıcaklılar tavsiye edilmez. (100 C) Boyama PH ı: Optimum PH aralığı boyanın tipi, renk derinliği ve elyafın tipine göre değişir. Bu PH ayarını PH tamponlayıcı ile ayarlamak gerekir. PH 4.5 5.0 5.5 6.0 6.5 7.0 8 Sodyum Asetat g/l 0.5 1 2 2 2-3 - - veya Amonyum asetat Asetik Asit 80% ml/l 0.5 0.4 0.3 - - - - Mono sodyum g/l - - - 2 1.5 0.5 - fosfat Di-Sodyum Fosfat g/l - - - 0.5 1 1.5 2 PH proses suyu ile bağlantılıdır ve yukarıdaki değerler rehber olarak kabul edilerek PH ayarı yapılabilir. Migrasyon: Elyafın içinde veya üzerindeki küçük veya büyük boya moleküllerinin hareketini migrasyon olarak biliriz. Migrasyon esas olarak boyanın yapısı ile direk bağlantılıdır. Bu boyanın güç seviyesinin göstergesidir. Fakat aynı zamanda elyafın cinsi ve terbiye şartları ile de çok bağlantılıdır. Yani, PH, yardımcı kimyasallar, sıcaklık, zaman. Çekim (Build-Up): Boya Çekimi belli miktardaki boya ile gerçekleştirilen maksimum renk derinliğini ifade eder. Esasen boyanın kimyasal yapısı tarafından belirlenir. Elyaf özellikleri özellikle doyma sınırı aynı zamanda oynadığı role bağlıdır.
Bağlamak (Blocking) : Boyama sırasında bireysel olarak asit boyalarının PA elyafı ile karşılıklı olarak yer değiştirmesi Blocking olarak bilinir. Bu etki esas olarak boyanın yapısına bağlıdır, fakat aynı zamanda boyanın konsantrasyonuna, elyafın doyma noktasına, yardımcı kimyasallara, PH ya, sıcaklığa bağlıdır. Disulfo boyaları PA elyafı üzerinde monosulfo boyalarına göre daha yüksek derecede bloke olarak bağlanabilmektedir. Bağlamayı önlemede boya seçimi önemli rol oynamaktadır. Boya Çözümü: Boyayı soğuk suda pasta haline getir. Sıcak boya ilave et (60-90 C) ve sıcak buhar ile kaynama sıcaklığına getir. İyi bir karıştırıcı ile düzgün bir şekilde karıştır. Kimyasallar ve yardımcı kimyasallar kesinlikle çözülme sırasında eklenmemelidir. Boya çözeltisi boya banyosuna ilave edilmeden önce mutlaka elekten veya süzgeçten geçirilerek ilave edilmelidir. Daha detaylı boya çözüm bilgileri için boya katolaglarındaki bilgileri kontrol ediniz. Lanaset Red 2B boyanın olduğu kombinasyonlarda 60 C yi geçilmemelidir. Boyama Kimyasalları: Penetrasyon Artırıcı: Bu ürünler kumaşta iyi bir nufüs(pentrasyon) sağlamak amacı ile kullanılmaktadır. Bu tarz ürünler aynı zamanda köpük etkisini de azaltabilir. Bu bağlamda bizim tavsiyemiz Cibaflow CIR veya Cibaflow JET çok iyi sonuç vermektedir. Cibaflow JET genellikle jet boyamada köpüksüz çok iyi sonuç vermektedir. Acit Boyaları için Yüzey Düzgünleştirici: Levelling agents yani yüzey düzgünleştirici boyanın düzgün bir şekilde çekimini geciktirirek migrasyonu artırır ve yüzeyin düzgün olmasını sağlar. Bu bağlamda Univadine PA New ve Univadine NT New elyafta çok iyi bir afinite sağlar ve Tectilon, Erionyl ve Lanaset boyaları ile kullanılır. Univadine PA New aynı zamanda çok yüksek yüzey düzgünleştici standardına sahiptir. Kırık Önleme: Cibafluid CD kırık önlemede kullanılır. Bu ürün kırık, aralıklar ve abraşlarda çok iyi bir düzelticidir. Özellikle Elastik kumaşlarda tansiyonu düşürdüğü için çok daha iyi sonuç vermektedir.
ERIONYL A Yellow A-3G b Yellow A-3G Yellow A-R Black M-R Yellow A-R Red A-3G Black M-BN Red A-2BF - a Black M-R a Green A-BG Black M-BN Red A-3B Bordeaux A-5B Blue A-4G Navy A-R Turquoise A-G Red A-3G Violet A-B Navy A-R - b Blue A-R Red A-2BF CIELab Colour space Green A-BG Red A-3B Turquoise A-G Blue A-4G Blue A-R Violet A-B Bordeaux A-5B
ERIONYL A Boyaları ile Boyama Prosesi 120 C 100 C 40 C 10 10 1-2 C/min 45-60 A B C 30 min min A 0.5-0.3 g/l CIBAFLOW CIR veya CIBAFLOW JET 1-2 g/l CIBAFLUID U veya CIBAFLUID CD (if required) 1.5-3 % UNIVADINE PA veya UNIVADINE NT 0.5-2 g/l sodium acetate or ammonium acetate ph 4.5-6 with acetic acid 80% B x % ERIONYL A dye C Boşalt Haslık Özellikleri ERIONYL Xenon lamp SD Washing C06 B2, 50 C Water Perspiration, alkaline % 1/12 1/3 1/1 Ch PA WO CO Ch PA CV Ch PA CV Yellow A-3G 1.5 5-6 6 6-7 5 5 5 5 5 4-5 5 5 4-5 4-5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 Yellow A-R 1.0 5 5-6 6-7 5 3-4 5 5 4-5 4-5 5 4-5 4 5 5 4-5 5 5 5 5 5 5 5 5 Red A-3G 1.0 2-3 3 3-4 5 4-5 5 4-5 5 4-5 5 5 4-5 4-5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 Red A-2BF 1.4 4-5 5 5-6 4-5 3 4 4-5 5 3-4 5 5 3-4 4 5 4 5 5 5 5 5 5 5 5 Red A-3B 0.9 2-3 3 3-4 5 5 5 4 4-5 3-4 4-5 4-5 4 4 5 5 5 4-5 5 5 5 5 4-5 5 Bordeaux A-5B 0.6 4-5 4-5 5 5 3 5 3-4 4-5 4-5 5 4-5 4-5 5 5 4-5 5 4-5 5 5 5 5 5 5 Violet A-B 1.5 5 5 5-6 4-5 5 5 5 4-5 4-5 5 4-5 4-5 4-5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 Blue A-R 1.9 5-6 6 6-7 4-5 2-3 4 5 5 4 5 4-5 3-4 4 5 3-4 4-5 5 5 4-5 5 5 5 5 Blue A-4G 2.0 5-6 6 6 5 3-4 4 5 5 3-4 5 4-5 2-3 3-4 4-5 4-5 5 5 5 5 5 4-5 5 5 Turquoise A-G 0.75 1-2 2G 3G 4-5 5 5 4 5 4-5 5 5 4-5 4-5 4-5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 Green A-BG 1.9 5-6 5-6 5-6 4-5 4-5 5 5 4-5 4-5 5 4-5 4-5 4-5 4-5 5 5 5 4-5 5 5 4-5 5 5 Navy A-R 1.0 4-5 5-6 4-5 3-4 5 4 4-5 4 5 4-5 4 4 N/L N/L N/Dk 5 4-5 5 4-5 5 5 5 5 4-5 5 Black M-R 4.0 6-7 7 5 3-4 4-5 4-5 5 3 4-5 5 3-4 4 B/L B/L B/Dk 5 4-5 4-5 5 5 4-5 5 5 4-5 5 Black M-BN 3.8 7 7-8 5 3 4 5 5 4-5 5 5 4-5 5 B/L B/L B/DK 5 3-4 5 5 5 5 5 5 5 5 N/L; N/Dk = SD Navy light; Navy dark B/L; B/Dk = SD Black light; Black dark = aftertreated with Cibatex RN
BOYAMA SONRASI FİKSE ( AFTERTREATMENT) Cibafix PAS ile boyama işleminden sonra yaş haslıklarını artırmak için bu işlem uygulanmalıdır. 70-80 C 15-20 dakika 1,5 C/dakika A B A: 2-3 % Cibafix PAS (Albafix PAS) B: PH 4.5 with acetic asit. Cibafix PAS ayrı olarak çözülmelidir ve kesinlikle Asetik asitle verilmemelidir. Çok daha iyi bir ard işlem terbiyesi yapılmak istenirse fiske işleminden sonra 50 C de 20 dakika Cibafix ECO ile bir işlem uygulanabilir. Finishing: Çektirme metodu ile yumuşatma: 1-4 g/l Megasoft JET-LF X % Acetik Asit ------------------------------------------- ph: 5-5.5 30-40 C 20 dakika yaparak taşar yapmadan direk malı çıkart. Fularda Yumuşatma+Antistatik: 10-15 g/l Ultatex UM New veya AVIVAN SO New 5-20 g/l Zerostat AT New ------------------------------------------------ Pick-up: 60-80 % Kurutma. Su, Kir, Yağ İtici Finishing:
5 ml/l Invadine PBN 1 ml/l asetik Asit 80% 40-60 g/l Oleophobol S veya Oloephobol 7713 0-10 g/l Hyrophobol XAN ----------------------------------------------------------------------- Pick-UP: 60-80% 110-180 C de 30-40 saniye. İlave Boyama: Eğer ilave yapmak gerekiyorsa boya ilave edilmeden önce bayo sıcaklığı 60-70 C ye düşürülmelidir. Boya Sökümü: 0.5 g/l Cibaflow JET 1-3 % Tinegal W ---------------------------------------- ph: 8-10 soda ile 98 C de 30 dakika Kısmi Söküm: 1-3 g/l Decrolin (BASF) 2 % Formik Asit ------------------------------------------- 98 C de 30 dakika. Daha sonra Ilık ve soğuk yıkanır.