T. B.M. M. TUTANAK DERGİSİ

DÖNEM : 18- CILT : 1 YASAMA YILI i 1 T. B.M. M. TUTANAK DERGİSİ 2 nci Birleşim 24. 12. 7987 Perşembe ı ı İÇİNDEKİLER I. GEÇEN TUTANAK ÖZETİ II. BAŞKANLIĞIN GE NEL KURULA SUNUŞLARI A) Çeşitli İşler 1. Geçen birleşimde bulunmayan milletvekillerinin andiçimesi B) Tezkereler ve önergeler 1. Başbakan Turgut özal tarafından teşkil olunan Bakanlar Kuruluna seçilen üyelerin atandıklarına dair Cumhurbaşkanlığı tezkeresi (3/8) 2. Ölüm cezasına hükümlü İsmail Tanrıkuİu hakkındaki dava dosyasının geri verilmesine ilişkin Başbakanlık tezkeresi (3/9) Sayfa 26 Sayfa C) öneriler 29 a) Danışma Kurulu önerileri 29 27 1. Plan ve Bütçe Komisyonunun kurulması ve komisyonda 27 siyasî parti gruplarına düşen üye sayısı ile Genel Kurulun çalışma gün ve saatlerine ilişkin 27 Danışma Kurulu önerilen 29:30 27 III. SEÇİMLER 30 1. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı seçimi 30:35 27:29 IV. SÖYLEVLER 36 1. Türkiye Büyük Mület Meclisi Başkanı Yıldırım /Lkbulut'un, Başkan seçilmesi dolayı- 29 sıyla konuşması 35 >»up'i'»ı ^ jvs-***»- ~^_ *»J

T. B. M. M. B: 2 24. 12. 1987 0: 1 I. GEÇEN TUTANAK ÖZETİ TBMM Genel 'Kumlu saat açılarak dört oturum yaptı. 15.00'te kadar Devlet Bakanlığına, Devlet Bakanı M. Vehbi Dinçerler'in, Cumhurbaşkanı Kenan Bvren, Anayasanın 104 üncü maddesine göre TBMM' nin 18 inci Dönem 1 inci Yasama Yılının açılış konuşmasını yaptı, Geçici Başkan Ankara Milletvekili Kâmil T. Coşkunoğlu, Genel Kurula dilek ve temennilerini bildiren bir konuşma yaptı. Geçidi Başkan Ankara Milletvekili Kâmil T. Coşkunoğlu'ndan başlayarak, milletvekilleri', seçim çevreleri ve soyadları alfabetik sırasına göre andiçtiler. Andiçme sırası Ankara Müle[vekillerine geldiğinde, Atatürk için üç dakikalık saygı duruşunda bulunuldu. Amerika Bıirleşik Devletlerine gidecek olan Başbakan Turgut Özal'ım dönüşüne kadar 'Başbakanlığa, Devlet Bakanı ve Başbakan Yaındirncısı İsmet Kaya Erdem' in, 'Belçika'ya gidecek olan Dışişleri Bakanı Vahit Haiefoğlu'nun dönüşüne kadar Dışişleri Bakanlığına, Devlet 'Bakanı Kasan Celâl Güzel'in, Suudi Arabistan'a gidecek olan Devlet Bakanı Mustafa Tınaz Titiz'in dönüşüne Nurhan Tekinel. Kastamonu Geçidi Kâtip Mustafa Sarıgül İstanbul Geçici Kâtip Kâmil T. Coşkunoğlu Geçici Başkan Vekillik etmelerinin uygun görüldüğüne; Bakanlar Korulunun çekildiğine; yeni Bakanlar Kurulu teşkil olununcaya kadar Bakanlar Kurulunun göreve devam edeceğine ve 'Bakanlar Kurulunun yeniden teşkili için, İstanbul Milletvekili ve Anavatan Partisi Genel 'Başkanı Turgut özal'ın görevlendirildiğine, İlişkin Oumhurbaşikanlıığı tezkereleri Genel Kurulun bilgisine sunuldu. Ölüm cezasına 'hükümlü Serdar Baş hakkındaki dava dosyası ile Ölüm cezasına hükümlü Mustafa Yörükoğlu'na ait dava dosyalarının < Geri verilmelerine lilişkin Başbakanlık tezkereleri okundu; Başkanlıkta bulunan dosyaların geri verildiği bildirildi. Aıiayasanm 94 üncü maddesi gereğince, TBMM Başkanı seçimini yapmak için, 24 Aralık 1987 Perşembe günü saat 15.00' te toplanmak üzere birleşime saat 02.10' da son verildi. Çrtuğrul Özdemir Ordu Geçici Kâtip Mustafa Kul Erzincan.Geçici Kâtip 26

T. B, M. M. B: 2 24. 12. 1987 O : 1 BİRİNCİ OTURUM Açılma Saati : 15.00 BAŞKAN : Geçici Başkan Kâmil T. Coşkunoğlu GEÇtCt KÂTİP ÜYELER : Mustafa Kul (Erzincan), Mustafa Songül (İstanbul) BAŞKAN Türkiye Büyük Millet Mecfeinin 2 noi Birleşimini açıyorum. Toplantı yetersayımız vardır. II. BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI A) ÇEŞİTLİ İŞLER 1. Geçen birleşimde bulunmayan milletvekillerinin andiçmesi BAŞKAN Gündeme geçiyoruz. Gündemimize göre, geçen birleşimde andiçmemiş bulunan sayın milletvekillerini andiçmek için kürsüye davet edeceğim. Andiçen milletvekilleri : Bursa : Fahir Sabuniş İstanbul : Recep Ercüment Konukman andiçme işlemi tamamlanmış ve bütün sayın milletvekilleri andiçmişlerdir. B) TEZKERELER VE ÖNERGE LER 1. Başbakan Turgut Özal tarafından teşkil olunan Bakanlar Kuruluna seçilen üyelerin atandıklarına dair Cumhurbaşkanlığı tezkeresi (3J8) BAŞKAN Başkanlığın diğer sunuşlarına geçiyorum. Yeni Bakanlar Kurulunun atandığına dair Cumhurbaşkanlığı tezkeresi ile, Bakanlar Kurulu listesini okutup, bilgilerinize sunacağım : Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına 14 Aralık 1987 tarihli ve Kanunlar Kararlar 39-08-2-87-533 sayılı yazımız. Başbakanın teklifi üzerine : 1. On Devlet Bakanının görevlendirilmesi ve bunlardan birine Başbakan Yardımcılığı görevinin verilmesi uygun görülmüştür. 2. Bakanlar Kurulunun bu suretle teşkili ve ekli listede adları yazılı zevat hizalarında belirtilen bakanlıklara, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 109 uncu maddesi uyarınca atanmışlardır. Bilgilerinize sunarım. Kenan Evren Cumhurbaşkanı Başbakan Turgut Özal (İstanbul Milletvekili) (ANAP sıralarından Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı 1. Kaya Erdem (İzmir Milletvekili) (ANAP sıralarından Devlet Bakanı Kâzım Oksay (Bolu Milletvekili) (ANAP sıralarından Devlet Bakanı Abdullah Tenekeci (Konya Milletvekili) (ANAP sıralarından 27

T. B. M. M. B: 2 24. 12. 1987 0: 1 Devlet Bakanı Veysel Atasoy (Zonguldak Milletvekili) (ANAP sıralarından Devlet Bakanı Ali Bozer (tçel Milletvekili) (ANAP sıralarından Devlet Bakanı Yusuf B. Özal (Malatya Milletvekili) (ANAP sıralarından Devlet Bakanı Adnan Kahveci (İstanbul Milletvekili) (ANAP sıralarından Devlet Bakanı Mehmet Yazar (Kayseri Milletvekili) (ANAP sıralarından Devlet Bakanı Cemil Çiçek (Yozgat Milletvekili) (ANAP sıralarından Devlet Bakanı Nihat Kitapçı (Erzurum Milletvekili) (ANAP sıralarından Acjalet Bakanı M. Oltan Sungurlu (Gümüşhane Milletvekili) (ANAP sıralarından Millî Savunma Bakanı Ercan Vuralhan (Ankara Milletvekili) (ANAP sıralarından İçişleri Bakanı Mustafa Kalemli (Kütahya Milletvekili) (ANAP sıralarından Dışişleri Bakanı A. Mesut Yılmaz (Rize Milletvekili) (ANAP sıralarından Maliye ve Gümrük Bakanı A. Kurtcebe Alptemoçin (Bursa Milletvekili) (ANAP sıralarından Millî Eğitim Gençlik ve Spor Bakanı Hasan Celâl Güzel (Gaziantep Milletvekili) (ANAP sıralarından Bayındırlık ve İskân Bakanı İ. Safa Giray (İstanbul Milletvekili) (ANAP sıralarından Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Bülent Akarcalı (istanbul Milletvekili) (ANAP sıralarından Ulaştırma Bakanı Ekrem Pakdemirli (Manisa Milletvekili) (ANAP sıralarından Tarım Orman ve Köyişleri Bakanı H. Hüsnü Doğan (İzmir Milletvekili) (ANAP sıralarından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı İmren Aykut (İstanbul Milletvekili) (ANAP sıralarından Sanayi ve Ticaret Bakanı Şükrü Yürür (Ordu Milletvekili) (ANAP sıralarından Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı Fahrettin Kurt (Trabzon Milletvekili) (ANAP sıralarından Kültür ve Turizm Bakanı M. Tınaz Titiz (Zonguldak Milletvekili) (ANAP sıralarından BAŞKAN Yeni hükümetin, memleketimiz ve milletimiz için hayırlı olmasını temenni ediyorum. (ANAP sıralarından Bakanlar Kurulu sayın üyelerine de başarılar diliyorum. (ANAP sıralarından Sayın Başbakan, Anayasanın 110 uncu maddesi uyarınca, hükümet programını Genel Kurula sunmak için, 29 Aralık 1987 Salı gününden önce olmak üzere, bir tarih verebilir misiniz? BAŞBAKAN TURGUT ÖZAL (İstanbul) Sayın Başkan, yarın hükümet programını okumak istiyorum; 25 Aralık 1987 Cuma günü. (ANAP sıralarından BAŞKAN 25 Aralık 1987 Cuma günü okumak istiyorsunuz.. 28

T. B. M. M. B: 2 Bu durumda, hükümet programı 25 Araük 1987 Cuma günü Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda okunacaktır. 2. Ölüm cezasına hükümlü İsmail Tanrıkulu hakkındaki dava dosyasının geri verilmesine ilişkin Başbakanlık tezkeresi (319) BAŞKAN Başbakanlığın bir tezkeresi vardır, okutuyorum : Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına ligi : a) 19.71.1987 gün ve 08-3-301-20193 sayılı yazımız. b) Adalet Bakanlığının 10.12.1987 gün ve CtGM. 1.134.29.1987-63451 sayılı yazısı. Takip ettiği gayeye vasıl olamamaktan duyduğu infial ile adam öldürmek ve aynı kasıt altında birden ziyade kişiyi öldürmek, bir suçu gizlemek veya delil ve emarelerini ortadan kaldırmak için adam öldürmek suçlarından ölüm cezasına mahkûm edilen İsmail Tanrıkulu hakkındaki dava dosyası ilgi (a) yazımız ekinde gereği yapılmak üzere sunulmuştu. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 27.11.1987 gün ve 4176 sayılı yazısıyla «Tashihi Karar İncelemesi» talebinde bulunduğundan hükümlü İsmail Tanrıkulu'ya ait dava dosyasının Adalet Bakanlığına tevdi edilmek üzere Başbakanlığa iade edilmesini arz ederim. Turgut özal Başbakan BAŞKAN Başkanlıkta bulunan dosya hükümete geri verilmiştir. 24. 12. 1987 0: 1 C) ÖNERİLER a) Danışma Kurulu Önerileri 1. Plan ve Bütçe Komisyonunun kurulması ve komisyonda siyasî parti gruplarına düşen üye sayısı ile Genel Kurulun çalışma gün ve saatlerine ilişkin Danışma Kurulu önerileri. BAŞKAN Danışma Kurulunun önerileri vardır, okutup, ayrı ayrı oylarınıza sunacağım. Danışma Kurulu önerisi No. : 1 Tarih : 21.12.1987 Danışma Kurulunun 21.12.1987 Pazartesi günü yaptığı toplantıda, aşağıdaki önerilerin Genel Kurulun onayına sunulması uygun görülmüştür. Kâmil T. Coşkunoğlu lürkiye Büyük Millet Meclisi Geçici Başkanı Hikmet Çetin SHP Grubu Başkanvekili Haydar Özalp ANAP Grubu Başkanvekili Vefa Tadır DYP Grubu Başkanvekili Öneriler : 1. 1988 Malî Yılı Genel ve Katma Bütçeleri Kanunlaşıncaya Kadar Devlet Harcamalarının Yapılmasına ve Devlet Gelirlerinin Tahsiline Yetki Verilmesine Dair Kanun Tasarısının yılbaşından önce kanunlaşmasını temin için Plan ve Bütçe Komisyonunun biran önce kurulması ve Komisyonda Anavatan Partisi Grubunun 26, Sosyaldemokrat Halkçı Parti Grubunun 9 ve Doğru Yol Partisi Grubunun 5 üye ile temsil olunması önerilmiştir. 2. Genel Kurulun; 25 Aralık 1987 Cuma, 26 Aralık 1987 Cumartesi, 27 Aralık 1987 Pazar ve 28 Aralık 1987 Pazartesi günleri de çalışması önerilmiştir. 29

T. B. M. M. B: 2 24. 12. 1987 0:1 3. 24 Aralık 1987 Perşembe günü yapılacak Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı seçimi tamamlanmadan çalışma süresi dolduğu takdirde, seçimin sonuçlanmasına kadar çalışma süresinin uzatılması önerilmiştir. BAŞKAN Efendim, önerileri madde madde tekrar okutup oylarınıza sunacağım : 1. 1988 Malî Yılı Genel ve Katma Bütçeleri Kanunlaşıncaya Kadar Devlet Harcamalarının Yapılmasına ve Devlet Gelirlerinin Tahsiline Yetki Verilmesine Dair Kanun Tasarısının yılbaşından önce kanunlaşmasını temin için Plan ve Bütçe Komisyonunun biran önce kurulması ve Komisyonda Anavatan Partisi Grubunun 26, Sosyaldemokrat Halkçı Parti Grubunun 9 ve Doğru Yol Partisi Grubunun 5 üye ile temsil olunması önerilmiştir. BAŞKAN Oylarınıza arz ediyorum : Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir. 2. Genel Kurulun; 25 Aralık 1987 Cuma, 26 Aralık 1987 Cumartesi, 27 Aralık 1987 Pazar ve 28 Aralık 1987 Pazartesi günleri de çalışması önerilmiştir. BAŞKAN Oylarınıza arz ediyorum. Kabul edenler... Kabul etmeyenler.;. Kabul edilmiştir. 3. 24 Aralık 1987 Perşembe günü yapılacak Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlık seçimi tamamlanmadan çalışma süresi dolduğu takdirde, seçimin sonuçlanmasına kadar çalışma süresinin uzatılması önerilmiştir. BAŞKAN Oylarınıza arz ediyolum. Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir. III. SEÇİMLER 1. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı seçimi gündemimize göre, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanının seçimini yapacağız. Başkanlık için, süresi içinde verilmiş bir aday gösterme önergesi vardır, okutuyorum : Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına 18 inci Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı için Erzincan Milletvekili Yıldırım Akbulut'u teklif ediyoruz. Saygılarımızla. Turgut Özal İstanbul Leyla Yeniay Köseoğlu İstanbul Mustafa Taşar Ankara Veysel Atasoy Zonguldak İlhan Aküzüm Kars İlker Tuncay Çankırı 1. Safa Giray İstanbul Mustafa Kalemli Kütahya Mükerrem Taşçıoğlu Sivas 30

T. B. M. M. B: 2 24. 12. 1987 0: 1 Halil Şıvgın Ankara Burhan Kara Giresun Metin Balıbey Afyon Cemil Çiçek Yozgat Mahmut Oltan Sungurlu Gümüşhane Alpaslan Pehlivanlı Ankara Mahmut Karabulut Sivas Mümtaz Güler Uşak Rüştü Kâzım Yücelen içel Talat Zengin Malatya Abdulkadir Aksu Diyarbakır Galip Demirel Malatya Mehmet Akdemir Gaziantep Ahmet Günebakan Gaziantep Hasan Tanrıöver Gaziantep Şener İşleten Edirne Mustafa Ertuğrul Ünlü Bursa Murat Başesgioğlu Kastamonu İsmail Üğdül Edirne Nurhan Tekinel Kastamonu Mehmet Ali Karadeniz Giresun Nevzat Durukan Bolu BAŞKAN Başkanlık için, yalnız Erzincan Milletvekili Sayın Yıldırım Akbulut aday gösterilmiştir; başka aday yoktur. Bilgilerinize arz ederim. (ANAP sıralarından Anayasanın 94 üncü maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, başkan seçimi gizli oyla yapılacaktır. Başkan seçilebilmek için, ilk iki oylamada, üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu, (300 oy) üçüncü oylamada ise üye tamsayısının salt çoğunluğu (226 oy) aranacaktır. Üçüncü oylamada salt çoğunluk olmazsa, dördüncü oylama yapılacak ve dördüncü oylamada - tek aday olduğuna göre - Anayasanın 96 ncı maddesi gereğince, karar yetersayısında oyla, (114 oyla) başkan seçilmiş olacaktır. Hiçbir itiraza ve kuşkuya yer vermemek, Anayasa ve İçtüzüğe uygun olmak kaydıyla, istenilen gizliliğin gerektirdiği icapları yerine getirmek için, gizli oylamanın ne şekilde yapılacağını arz ediyorum : İki sayın kâtip üye, Başkanlık Divanı kürsüsünün sağ tarafındaki komisyon sırasında yer alacaklardır. Bu üyelerden biri, adı okunan milletvekiline mühürlü oy pusulası ve zarfını verecek, diğer üye 31

T. B. M. M. B: 2 24. 12. 1987 0: 1 ise, oy pusulası ve zarf verilen milletvekilini yoklama defterinden işaretleyecektir. Oyunu kullanacak sayın üye, kâtip üyelerden mühürlü oy pusulası ile zarfı aldıktan sonra oy hücresine girecek; aday tek olduğuna göre, adayın adını ve soyadını yazdıktan sonra oy pusulasını hücrede zarfa koyacak ve hücreden çıkarak kürsü üzerine konulan oy kutusuna zarfı atacaktır. Hücrelere aynı renk tükenmez kalemler konulmuştur; sayın üyeler bu kalemleri kullanacak, başka kalem kullanmayacaklardır. Sayın üyelerin oylamada dikkat edecekleri hususları da ayrıca arz ediyorum. Adayın sadece soyadının veya adının yazılması tereddüt doğuracağından, adayın adı ve soyadı veya en azından adayın adının başharfi ile soyadının tam yazılması gereklidir. Ayrıca, oy pusulasında oyun kime ait olduğunu belirleyecek herhangi bir işaret, imza, karalama veya renkli kalem kullanma gibi durumlarda, oy geçersiz sayılacaktır. Geçerli oy, hiçbir surette işaret taşımayacaktır; adayın adı ve soyadı hiçbir eklentiye uğramayacaktır. Oy pusulasına, adı okunmuş bulunan adayın dışında isim yazıldığında bu oylar, Anayasanın 94 üncü maddesi uyarınca, geçersiz sayılacaktır. Durumu yüksek bilgilerinize arz ediyorum. İki sayın kâtip üye lütfen yerlerini alsınlar. Birinci tur oylamada kullanılacak tek mühürlü oy pusulaları ve zarflar kendilerine verilecektir. Adı okunan sayın milletvekilleri buradan oy pusulasinı ve zarfı alacaklar, oylarını kullanacaklardır. Ayrıca, oyların sayım ve dökümü için, ad çekmek suretiyle beş kişilik bir tasnif komisyonu tespit ediyorum. Sayın Onur Kumbaracıbaşı?.. Burada. Sayın Mümtaz Güler?.. Burada. Sayın Yıldırım Akbulut?.. Efendim, Sayın Akbulut aday gösterildiği için, başka bir arkadaşı seçiyoruz. Sayın Muzaffer Arıcı?.. Burada. Sayın Mehmet Yazar?.. Burada. Efendim bakan olduğu için, isterseniz... (ANAP sıralarından gürültüler) İÇİŞLERİ BAKANI MUSTAFA KA LEMLİ (Kütahya) Hayır efendim, olur; kendisi milletvekilidir. BAŞKAN Peki. Sayın Mehmet Aydın?.. Burada. Efendim, beş kişilik tasnif komisyonu belli olmuştur, isimlerini tekrar okuyorum; arkadaşlarımız lütfen, oylama bittikten sonra yerlerini alsınlar, vazifelerini yapsınlar : Sayın Mehmet Aydın, Sayın Mehmet Yazar, Sayın Muzaffer Arıcı, Sayın Mümtaz Güler, Sayın Onur Kumbaracıbaşı. Bu sayın üyeler tasnif komisyonuna seçilmişlerdir. Adana İli milletvekillerinden başlayarak oy kullanma işlemine geçiyoruz. <;SHP ve DYP sıralarından, «Zonguldak' tan başla» sesleri) NECCAR TÜRKCAN (İzmir) Kura çek Sayın Başkan; her seferinde baştan başlıyorsunuz, haksızlık oluyor. BAŞKAN Efendim, şimdiye kadar teamül böyle. Eğer Yüce Meclis karar verirse değiştiririz; ama teamül böyle, alfabe sırasına göre başlıyoruz,, dediğiniz şekilde yapmamız mümkün değil. Oylama işlemine Adana İli milletvekillerinden başlıyoruz. (Oylar toplandı) 32

T. B. M. M. B: 2 24. 12. 1987 Ö: 1 oyunu kullanmayan sayın üye var mı? Yok. Oylama işlemi bitmiştir; kutular kaldırılsın. Tasnif komisyonu üyeleri lütfen yerlerini alsınlar ve tasnifi yapsınlar efendim. (Oyların ayırımı yapıldı) tasnif komisyonu raporu gelmiştir, okutuyorum : Türkiye Büyük Millet Meclisi Geçici Başkanlığına Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı seçimi için yapılan birinci tur oylamaya 445 üye katılmış ve neticede, aşağıda adı yazılı sayın aday, hizasında gösterilen oyu almıştır. Saygıyla arz olunur. Tasnif Komisyonu leri Onur Kumbaracıbaşı Kocaeli Mümtaz Güler Uşak Muzaffer Arıcı Denizli Mehmet Yazar Kayseri Mehmet Aydın Samsun Yıldırım Akbulut : 277 Boş : 162 Geçersiz : 6 bu sonuca göre, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı seçimi için, Anayasanın 94 üncü maddesinde öıigörülen üçte iki çoğunluk sağlanamamıştır. Bu nedenle, ikinci tur oylamaya başlıyoruz. Başkan seçilebilmek için, bu oylamada da üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu (300 oy) aranacaktır. Bu oylamada iki mühürlü oy pusulası kullanılacaktır. Oyların sayım ve dökümü için, ad çekmek suretiyle, beş kişilik tasnif komisyonu tespit ediyorum. AHMET AKGÜN ALBAYRAK (Adana) Eskiler devam etsin Sayın Başkan. BAŞKAN Efendim, usul böyle. Şimdiye kadar, İçtüzüğe ve teamüle göre, bu şekilde, ayrı ayrı tasnif komisyonları tespit edilmiş. Tasnif komisyonuna seçilecek sayın üyelerin adlarını tespit için kura çekimine geçiyorum : Sayın ibrahim Cebi?.. Yok. Sayın Hasan Adnan Tutkun?.. Yok. Sayın Mehmet Adnan Ekmen?.. Yok. Sayın Ömer Faruk Macun?.. Yok. Sayın Nurettin Yılmaz?.. Yok. Sayın Mahmut Almak?.. Yok. Sayın Fahir Sabuniş?. Yok. Sayın Mustafa Cumhur Ersümer?.. Yok. Sayın Mehmet Ali Karadeniz?.. Yok. NURETTİN YILMAZ (Mardin) Buradayım Sayın Başkan. BAŞKAN Efendim, sıranız geçti, isminiz okunduğunda yoktunuz. Sayın Mehmet Şimşek?.. Yok. Sayın Seyit Ahmet Dalkıran?.. Burada. Sayın Zeynel Aslan?.. Burada. Sayın Kudbettin Hamidi?.. Yok. Sayın Ali Pınarbaşı?.. Burada. Sayın Mehmet Tahir Şaşmaz?.. Yok. Sayın Mahmut Karabulut?.. Yok. Sayın Sadettin Ağacık?.. Burada. 33

Sayın ibrahim Tez?.. Yok. Sayın Mümtaz özkök?.. Yok. Sayın Leyla Yeniay Köseoğlu?.. Burada. T. B. M. M. B: 2 24. 12. 1987 0: 1 Efendim tasnif komisyonu tamamlanmıştır. başla Adana İli milletvekillerinden yarak oylamaya geçiyoruz. Tasnif komisyonuna seçilen sayın üyelerin isimlerini tekrar okuyorum : Sayın Seyit Ahmet Dalkıran, Sayın Zeynel Aslan, Sayın Ali Pınarbaşı, Sayın Sadettin Ağacık, Sayın Leyla Yeniay Köseoğlu. İRFAN DEMIRALP (Samsun) Zonguldak İlinden başlayın efendim. BAŞKAN Efendim mümkün değil; şimdiye kadar İçtüzük uygulaması da böyle olmuştur. (Oylar toplandı) oyunu kullanmayan sayın üye varsa, lütfen- işaret etsin. Oyunu kullanmayan sayın üye var mı? Yok. Oy verme işlemi bitmiştir. Lütfen, tasnif komisyonu yerini alsın ve oy kutuları kendilerine verilsin efendim. (Oyların ayırımı yapıldı) tasnif komisyonu raporu gelmiştir, okutuyorum : Türkiye Büyük Millet Meclisi Geçici Başkanlığına 34 Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı seçimi için yapılan ikinci tur oylamaya 443 üye katılmış ve neticede, aşağıda adı yazılı sayın aday, hizasında gösterilen oyu almıştır. Saygıyla arz olunur. Tasnif Komisyonu Seyit Ahmet Dalkıran Yozgat Zeynel Aslan Adıyaman Ali Pınarbaşı Konya Sadettin Ağacık Kastamonu Leyla Yeniay Köseoğlu İstanbul Yıldırım Akbulut Boş Geçersiz Toplam 285 155 3 443 bu sonuca göre, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı seçimi için Anayasanın 94 üncü maddesinde öngörülen üçte iki oy çoğunluğu bu oylamada da sağlanamamıştır. Üçüncü tur oylamaya başlıyoruz. Başkan seçilebilmek için, üçüncü tur oylamada üye tamsayısının salt çoğunluğunun oyu (226) oy aranacaktır. Bu oylamada üç mühürlü oy pusulaları kullanılacaktır. Şimdi, oyların sayım ve dökümü için, beş kişilik tasnif komisyonunu ad çekmek suretiyle seçeceğiz efendim. Sayın Adnan Kahveci?.. Burada. Sayın Abdülvahap Dizdaroğlu?.. Yok.

T. B. M. M. B: 2 Sayın Mümin Kahraman?.. Yok. Sayın Yüksel Çengel?.. Burada. Saym Turgut Yaşar Gülez?. Burada. Sayın Recep Orhan Ergun?.. Burada. Sayın Mustafa Şahin?.. Burada. Efendim, beş kişilik tasnif komisyonu belli olmuştur, isimlerini tekrar okuyorum : Sayın Turgut Vaşar Gülez, Sayın Mustafa Şahin, Sayın Recep Orhan Ergun, Sayın Yüksel Çengel, Saym Adnan Kahveci. Adana îli milletvekillerinden başlayarak oyların toplanmasına başlıyoruz. Yalnız, Sayın Akın Gönen'in bir müracaatı var; rahatsızlanmış, beklemek imkânı olmadığını belirtiyor ve oyunu daha önce kullanmak istiyor; evvela Sayın Akın Gönen oyunu kullansın efendim. (Oylar toplandı) BAŞKAN Oyunu kullanmayan sayın milletvekili var mı? Yok. Oy verme işlemi bitmiştir. Tasnif komisyonu kupaları alsın ve tasnifi yapsın lütfen. (Oyların ayırımı yapıldı) BAŞKAN Saym tasnif komisyonundan okutuyorum. milletvekilleri, rapor gelmiştir, Türkiye Büyük Millet Meclisi Geçici Başkanlığına Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı seçimi için yapılan üçüncü tur oylamaya 437 üye katılmış ve neticede aşağıda adı yazılı sayın aday, hizasında gösterilen oyu almıştır. Saygıyla arz olunur. Tasnif Komisyonu Adnan Kahveci İstanbul 24. 12. 1987 O : 1 Yüksel Çengel İstanbul Recep Orhan Ergun Kayseri Mustafa Şahin Kayseri Turgut Yaşar Gülez Bolu Yıldırım Akbulut : 281 (ANAP sıralarından Boş : 153 Geçersiz : 3 Toplam 437 bu sonuca göre Erzincan Milletvekili Sayın Yıldırım Akbulut, Anayasanın 94 üncü maddesinde üçüncü tur oylama' için öngörülen saltçoğunluğu sağlamış ve 281 oyla, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına seçilmiş bulunmaktadır. (ANAP sıralarından «Bravo» sesleri, Sayın Başkanı içten duygularla kutlar, kendisine başarılar diler; millet ve memleket için hayırlı olmasını temenni ederim. (ANAP sıralarından Sayın Başkan teşekkür konuşması yapmak istiyorlar ve bu arzularını da Başkanlık kürsüsünden yerine getirmek istemektedirler. Bu itibarla, Sayın Başkanın hazırlanabilmeleri için, birleşime 3 dakika ara veriyorum. (ANAP sıralarından Kapanma Saati : 19.15 35

T. B. M. M, B : 2 24. 12. 1987 O : 2 ı İKİNCİ OTURUM Açılma Saati : 19.20 BAŞKAN : Yıldırım Akbulut GEÇİCİ KÂTİP ÜYELER : Nurhan Tekin el (Kastamonu), Mustafa Sangül (İstanbul) - > <> > <»»- BAŞKAN Sayın miuetveklleri, Türkiye Büyük Mıltet.Meclisinin 2 nci Birleşiminin İkinci Oturumunu açıyorum. IV. SÖYLEVLER 1. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Yıldırım Akbulut'un, Başkan seçilmesi dolayısıyla konuşması Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına seçilmem nedeniyle, şahsıma göstermiş olduğunuz bu yüksek güvenden dolayı, sizlere ayrı ayrı teşekkürlerimi ve saygılarımı sunarım. (ANAP sıralarından Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi, şimdiye kadar, demokratik rejimin korunması ve yaşatılması hususunda ve tüm ülke sorunlarının çözümünde başarılı sınavlar vermiştir; hiç şüphe yoktur ki, bundan böyle de aynı doğrultuda çalışmalarını sürdürecektir. Bana tevdi ettiğiniz bu şerefli görevi, tarafsızlıkla, Anayasamız, kanunlarımız ve İçtüzük hükümlerince yerine getirerek, bu çalışmalara katkıda bulunacağım. XVIII inci Dönemde en yaşlı üye olarak bugüne kadar hizmet veren, Ge- cici Başkan Sayın Kâmil Tuğrul Coşkunoğlu'na, huzurlarınızda teşekkür etmeyi bir borç biliyorum. (ANAP sıralarından Türkiye Büyük Millet Meclisinin, XVIII inci Dönemde de ülkemiz ve milletimiz için hayırlı ve verimli çalışmalar yapması dileğiyle siz sayın milletvekillerimizi en derin saygılarımla selamlıyorum. (Alkışlar) Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığınca ve Danışma Kurulunca, Başkanlık Divanı üyelerinin, siyasî parti gruplarının oranlarına göre dağılımının tespiti ile Genel Kurulca gerekli kararın alınması ve gruplar adaylarını hemen bildirdikleri takdirde seçiminin de yapılması, Bakanlar Kurulu programının okunması ve Plan ve Bütçe Komisyonuna üye seçiminin yapılması için, alman karar gereğince, 25 Aralık 1987 Cuma günü saat 15.00'te toplanmak üzere birleşimi kapatıyorum. Kapanma Saati : 19.23 ^mtm 36

Türkiye Büyük Millet Meclisi GÜNDEMİ 2 NCI BİRLEŞİM 24. 12. 1987 Perşembe Saat : 15.00 1 BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI 1. Geçen Birleşimde bulunmayan milletvekillerinin andiçmesi. 2. Bakanlar Kurulunun atandığına dair Cumhurbaşkanlığı tezkeresi. 3. Başbakanlık tezkeresi. 4. ; Danışma Kurulu önerisi. 2 ÖZEL GÜNDEMDE YER ALACAK İŞLER 3 SEÇİM 1. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı seçimi. 4 OYLAMASI YAPILACAK İŞLER 5 GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER 6 SÖZLÜ SORULAR 7 KANUN TASARI VE TEKLİFLE RİYLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER