http://alikoker.name.tr İŞLETİM SİSTEMLERİ



Benzer belgeler
Bilgi ve İletişim Teknolojileri (JFM 102) Ders 7. LINUX OS (Sistem Yapısı) BİLGİ & İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ. LINUX Yapısı

İşletim Sistemleri. Discovering Computers Living in a Digital World

EKLER EK 12UY0106-5/A4-1:

Öğr.Gör. Gökhan TURAN Gölhisar Meslek Yüksekokulu

Temel Bilgi Teknlolojileri 1. Ders notları 5. Öğr.Gör. Hüseyin Bilal MACİT 2017

Script. Statik Sayfa. Dinamik Sayfa. Dinamik Web Sitelerinin Avantajları. İçerik Yönetim Sistemi. PHP Nedir? Avantajları.

Örnek bir kullanım ve bilgisayar ağlarını oluşturan bileşenlerin özeti

Windows İşletim Sistemi

Pardus. S.Çağlar Onur, 21 Aralık Pardus Projesi [TÜBİTAK / UEKAE] Linux Kullanıcıları Derneği

EYLÜL 2012 İŞLETİM SİSTEMLERİ. Enformatik Bölümü

Bilgisayar Yazılımları

Touchstone Kisisel-Egitim Sürümü Level 2 DVD-ROM ve Video DVD talimatlari ve bilinen teknik konulari

Öğrencilerin Canlı derslere katılması, * Sisteme giriş

ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ- 1

Bilgisayar Mühendisliğine Giriş. Yrd.Doç.Dr.Hacer KARACAN

İşletim Sistemi Nedir?

Bağlantı Kılavuzu. Desteklenen işletim sistemleri. Yazıcıyı Yazılım ve Belgeler CD'sini kullanarak kurma. Bağlantı Kılavuzu

Bağlantı Kılavuzu. Yazıcıyı yerel olarak yükleme (Windows) Yerel yazdırma nedir? Yazıcıyı Yazılım ve Belgeler CD'sini kullanarak kurma

İşletim Sistemleri; İÇERİK. Yazılım BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE UYGULAMALARI Yazılım Türleri

Kaspersky Open Space Security: Release 2. İşletmeniz için birinci sınıf bir BT güvenliği çözümü

Ürünün sağ ya da sol tarafında bahsedilebilecek herhangi bir detay yok.

Dosya, disk üzerinde depolanmış verilerin bütününe verilen isimdir. İşletim sistemi genel olarak iki çeşit dosya içerir.

İNFOSET İNFOSET Ses Kayıt Sistemi v2.0. Sistem Kataloğu

Wolvox Kapı Ekranı. AKINSOFT Wolvox Kapı Ekranı Yardım Dosyası. Doküman Versiyon :

PHP ile İnternet Programlama

SAB 103 TEMEL BİLGİSAYAR KULLANIMI

Bilişim Teknolojileri Temelleri 2011

TL-WPS510U PRINT SERVER KURULUM DÖKÜMANI

NComputing Erişim Cihazları Maksimum Esneklik ve Tasarruf Eylül 2010

Yandex mail ve disk kullanım rehberi

Doğu Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar ve Teknoloji Yüksek Okulu Bilgi teknolojileri ve Programcılığı Bölümü DERS 1 - BİLGİSAYAR VE ÇEVRE ÜNİTELERİ

Apple School Manager

DS150E Kullanıcı El Kitabı. Dangerfield June V3.0 Delphi PSS

İşletim Sistemi. BTEP205 - İşletim Sistemleri

AirTies Kablosuz Erişim Noktası (Access Point) olarak kullanacağınız cihazı bilgisayarınıza bağlayarak ayarlarını yapabilirsiniz.


-Bilgisayarı oluşturan iki temel unsurdan diğeri ise YAZILIM dır.

Temel Bilgi Teknolojileri - I Ayrıntılı Ders İçerikleri

Yazılım Mühendisliğine Giriş 2018 GÜZ

ENFORMATİK Dersin Amacı

Bağlantı Kılavuzu. Desteklenen işletim sistemleri. Yazıcıyı Yazılım ve Belgeler CD'sini kullanarak kurma. Bağlantı Kılavuzu

BİLGİ TEKNOLOJİSİNİN TEMEL KAVRAMLARI. 1-Bilgisayar, donanım ve yazılım kavramları 2-Bilgisayar çeşitleri 3-Bilgisayarlar arsındaki farklılıklar

Pardus. A. Murat Eren, 25 Mart Pardus Geliştiricisi. Pardus Yenilikleri Sık Sorulan Sorular

WINDOWS 7. Eğitim ID 98 2/4 (Normal Seviye Kullanıcı) Konu ID Windows 7 Hakkında Genel Bilgi Ek Bilgi -

U y g u l a m a A i l e s i (Abakus 360, T-Panel, T-CRM) Tarayıcı Ayarları. IPera İletişim Teknolojileri

Dr. Organizer Diş. Ver den beri. Program özellikleri, sistem gereksinimleri

Yazıcı camından veya otomatik belge besleyicisinden (ADF) taramaları başlatabilirsiniz. Posta kutusunda saklanan tarama dosyalarına erişebilirsiniz.

General Mobile DSTL1. Sürüm Güncelleme Notları

IPCop ile Ağ Güvenliği ve Yönlendirme. Kerem Can Karakaş.

AirPrint Kılavuzu. Sürüm 0 TUR

Hızlı Başlangıç Kılavuzu

Worry-FreeTM. Business Security Standard ve Advanced Sürümler. Sistem Gereksinimleri. Administrator s Guide. Securing Your Journey to the Cloud

WINDOWS 7 KURULUMU ve KURULUM ÖNCESİ İŞLEMLER

ÇANKAYA ÜNİVERSİTESİ WEBMAIL KULLANIM KLAVUZU

Windows Server 2012 Kurulum Hazırlıkları. Windows Server 2012 Kurulum Seçenekleri. Windows Server 2012 Kurulum Adımları. Full GUI Kurulum Seçeneği

AirPrint Kılavuzu. Bu Kullanıcı Kılavuzu şu modeller içindir:

2014 Electronics For Imaging. Bu yayın içerisinde yer alan tüm bilgiler, bu ürüne ilişkin Yasal Bildirimler kapsamında korunmaktadır.

Temel Bilgisayar (Basic Computer) Yazılım (Software)

İŞLETİM SİSTEMLERİ. Enformatik Bölümü

NComputing Erişim Cihazları. Maksimum Esneklik ve Tasarruf. Eylül Copyright 2010 dojop Teknoloji Hizmetleri Tic. Ltd. Şti

İŞLETİM SİSTEMLERİ. (Operating Systems)

Bilgi ve iletişim teknolojileri

Sade ve tam ekran masaüstü kullanımının temel çıkış noktası, aranılan özelliğe çabuk erişimi sağlayan yenilikçi kullanıcı deneyimidir.

AirTies Kablosuz Erişim Noktası (Access Point) olarak kullanacağınız cihazı bilgisayarınıza bağlayarak ayarlarını yapabilirsiniz.

Hoş Geldiniz! Yandex.Disk aracılığıyla neler yapabileceğiniz konusunda açıklamaları bu dosyada bulabilirsiniz:

1. Başlarken. 1.1 Güvenlik Önlemleri. 1.2 Sistem Gereksinimleri. 1.3 Paket İçeriği

Yazıcı camından veya otomatik belge besleyicisinden (ADF) taramaları başlatabilirsiniz. Posta kutusunda saklanan tarama dosyalarına erişebilirsiniz.

Pardus. Erkan Tekman, T. Barış Metin. 18 Mayıs Ulusal Dağıtım Projesi Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Enstitüsü. Pardus için 10 Neden

Ağınız üzerinde tarama yapmak için Web Hizmetleri'ni kullanma (Windows Vista SP2 veya üzeri, Windows 7 ve Windows 8)

BİLGİ İŞLEM DERS 1. Yrd Doç Dr. Ferhat ÖZOK MSGSU FİZİK BÖLÜMÜ MSGSU FİZİK BÖLÜMÜ

BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ BİL-109 ÖĞRETİM GÖREVLİSİ SEMİH ÇALIŞKAN

KV-N1058X Belge tarayıcı İŞLETMENİZİN KALBİNE UZANACAK BİR TARAMA DENEYİMİ ÇALIŞMA BIÇIMINIZE GÖRE TASARLANMIŞ AĞ TARAYICISI

NComputing Erişim Cihazları Maksimum Esneklik ve Tasarruf

XMail. Kurulum ve Senkronizasyon Ayarları Rehberi

NComputing Erişim Cihazları Maksimum Esneklik ve Tasarruf

ecyber Kullanıcı Kılavuzu 1 / 1 1. ecyber hakkında Sistem gereksinimleri:... 2 Donanım:... 2 Yazılım: Kullanım Rehberi...

Yükleme kılavuzu Fiery Extended Applications 4.2 ile Command WorkStation 5.6

Windows XP: Remote Assistance Perşembe, 07 Eylül :56 - Son Güncelleme Cumartesi, 12 Eylül :35

Google Cloud Print Kılavuzu

LASERJET ENTERPRISE M4555 MFP SERIES. Yazılım Yükleme Kılavuzu

Turquaz. Açık kodlu muhasebe yazılımı Turquaz Proje Grubu

Windows 7. Kurulum & Yapılandırma. A+ Bilgisayar Teknik Servis Elemanı Eğitimi / Windows 7

08224 Sunucu İşletim Sistemleri

e-imzatr Kurulum Klavuzu

AKINSOFT. Eofis NetworkAdmin. AKINSOFT EOfis NetworkAdmin Kurulumu Bilgi Notu. Doküman Versiyon : Tarih : Copyright 2008 AKINSOFT


Windows XP Professional Kurulumu

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ KABLOSUZ AĞ ERİŞİM SİSTEMİ KABLOSUZ AĞ İÇİN 802.1X YÜKLEME VE YAPILANDIRMA TALİMATLARI (WINDOWS XP)

AirPrint Kılavuzu. Bu Kullanıcı Kılavuzu aşağıdaki modeller için geçerlidir: MFC-J3520/J3720. Sürüm 0 TUR

7/24 destek hattı Kolay kurulum CD si Üç yıl garanti Üç yıl garanti YM.WR.5341.UM.TR.D01REV

Bağlantı Kılavuzu. Desteklenen işletim sistemleri. Yazıcı yükleme. Bağlantı Kılavuzu

Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları

NOT: LÜTFEN BU BELGEYİ OKUMADAN YAZILIMI YÜKLEMEYİ DENEMEYİN.

Bütçelemenin En Kolay Hali!

Temel Kavramlar-2. Aşağıda depolama aygıtlarının kapasitelerini inceleyebilirsiniz.

Dr. Organizer Diş. Ver. 199e den beri. Program özellikleri, sistem gereksinimleri

Dersin Konusu ve Amaçları: Ders P lanı: Bölüm 1: Bilgi Teknolojilerinde Temel Kavramlar

Asiston Hizmetleri Bilgilendirme Kitapçığı

WeldEYE. Kurulum Kılavuzu. İçindekiler

Worry-Free. p c. Business Security Standard ve Advanced Sürümler. Sistem Gereksinimleri. Securing Your Journey to the Cloud.

Transkript:

İŞLETİM SİSTEMLERİ Donanımı, yazılımı ve bilgisayar sistemini yöneten, en alt seviyede çalışan yazılıma işletim sistemi denir. İşletim sistemleri, çoğunlukla bir alt düzey programı ile yazılır ve belirli işlemciye bağımlı olurlar. Her zaman kullanıma hazır olması için ana bellekte yüklü olarak bulunur ve alt seviyede çalışırlar. İşletim sistemi bilgisayardaki akışın koordinesi dışında, bütün işlemleri denetleyerek ve uygun komutlar vasıtası ile bağlı bulunan bütün aygıtların bilgisayar ile ilişkilerini de düzenlemektedir. Tek veya çok kullanıcılı olmak üzere genellikle iki farklı şekilde yazılmışlardır. İşletim sistemlerinin işlevlerini iki ana başlık altında toplayabiliriz. Genişletilmiş / Sanal Makine o Donanım tarafını kullanıcıdan saklamak, o Kolay kullanılabilir/programlanabilir bir ara yüz oluşturmak. Kaynak Yöneticisi o Yapılacak işlerin sırasını takip etmek, o Farklı donanımların birbiri ile sorunsuz şekilde haberleşmesini ve aynı anda çalışmasını sağlamak. Bahsettiğimiz kıstaslara göre yazılan bir çok işletim sistemi var. Çok yaygın olanları ana başlıklar altında toplarsak ; UNIX türevleri (Solaris, UnixWare, BSD, Digital Unix, AIX, IRIX ve Linux) Microsoft a ait işletim sistemleri (DOS, Windows 9X-NT-2000) Novell IBM OS/2 Warp Apple MacOS DOS : 1980 yılında 8086 işlemciler için yazılmış TEK her platformda kullanılabilir bir işletim sistemi olmasının avantajı ile piyasaya girdi. 1995 yılına kadar

kişisel bilgisayarlardan, küçük işletmelerin sistemlerine kadar her yerde kullanıldı. 1995 yılında yerini Windows 95 e teslim etti. Windows 9X : Grafiksel kullanıcı arabirimi ile, kolay kullanılabilir bir çalışma ortamı sunma vaadinde. Kişisel kullanıcılar piyasasının en yaygın işletim sistemi. Windows NT / 2000 : Windows 9X arabirimine sahip ve internet sunuculuğu ve enterprise ortamlar için tasarlandığı iddiası ile satılıyor. Kolay kullanım ve sistem yönetimi, performans ve sistem güvenliğine tercih edilmiş gibi görünüyor. Amerikan askeri güvenlik standardını çıkarttığı yamalar ile daha yeni aldı. Novell : o İstemci / Sunucu kavramını pekiştiren bir işletim sistemi. o İşlem gücü olmayan terminal bilgisayarların bir sunucuya bağlı olduğu ve tüm işlerini sunucunun gücünü kullanarak yaptığı bir çok ortam Novell kullanıyordu. Şimdi gidiş UNIX ve Windows NT ye doğru. o Ağ bilgisayarı kavramı Novell ile doğdu. o Novell in pazar payı gün geçtikçe düşüyor. IBM OS/2 Warp : o IBM in diğer yazılım şirketlerine bağlı olmamak için, kişisel kullanıcılara ve küçük işletme ortamlarına uygun bir işletim sistemi yazma isteği ile doğdu. o Rahat anlaşılır güzel bir grafik arabirimi var. o DOS işletim sistemi ile uyumsuzluğu yüzünden pek hızlı yayılamadı. o Artık IBM bile kullanmıyor. Yeni IBM ler Windows 98/2000 ile geliyor/gelecek. o Enterprise ortamlar için ise IBM hala AIX i dağıtmaya devam ediyor. Apple MacOS : o Dünyanın en fazla taklit edilen işletim sistemi. o Mükemmel grafik ara yüzü neredeyse tüm işletim sistemleri tarafından taklit edildi.

o Yazılım paketi, paket halinde kurulum kavramı bir çok işletim sistemine MacOS dan geçti. o Sadece Machintosh makinelerde kullanılması platform açısından sınır getirdiyse de, hala bir çok kullanıcısı var. o Kişisel uygulamalardan, video ve grafik işlemeye, İnternet sunuculuğundan, masaüstü yayıncılık ortamına kadar her uygulama türünde ideal bir işletim sistemi olma özelliğini taşıyor. UNIX : o 1969 yılında AT&T Laboratuarlarında ilk UNIX tasarlandı. o DEC PDP 7 üzerinde çalışacak bir işletim sistemi projesi o Çok kullanıcılı, güvenilir, yüksek performanslı bir işletim sistemi projesi. o C programlama dilinin yaratılmasına sebep oldu. o 1974 yılında AT&T kaynak kodunu üniversitelere ücretsiz olarak verdi. Bundan sonra UNIX çok hızlı bir gelişim periyoduna başladı. LINUX : o 1991 yılında, Helsinki Üniversitesi, Bilgisayar Müh. öğrencisi Linus Torvalds ın Minix işletim sistemini baz alarak kendi hobisi için bir işletim sistemi oluşturmaya başlaması ile Linux doğmuştur. o Açık sistem olmanın verdiği büyük avantaj ile bir çok farklı alanda rahatça kullanılabilen bir işletim sistemidir. o Bir çok donanımı ve mimariyi desteklediğinden dolayı, Sunucu sistemlerde, masaüstü sistemlerinde, taşınabilir ve gömülü sistemlerde sorunsuz kullanılabilme özelliği. MAC OS

Apple ilk MAC OS u duyurduğundan beri yıllar geçti. Üstelik ilk grafik arabirimini de getirmesi büyük heyecan yaratmıştı. İlk bilgisayarların siyah ve beyaz olan soğuk görüntüsü ortadan kalkmış ve artık hayatımıza gri tonlar da girmeye başlamıştı. Zaman içerisinde bilgisayarların renkli ekran kartları ve monitörlerle piyasaya sürülmesi ile Mac OS hayatımıza iyice girdi. Çünkü bilgisayar açılırken "Gülümseyen Bilgisayar" ikonu ile karşılaşmak hiçbir işletim sistemi ya da bilgisayar modelinde yoktu. Apple zaman içerisinde büyük gelişmeler kaydetti. Mac OS 7.5 ilk çıktığı yıllarda ortalık karışmıştı. Sonraki yıllarda ve günümüze gelene kadar Mac OS pek çok aşamadan geçti. Eski ya da yeni pek çok kişi Macintosh kullanıyor. Her ne olursa olsun mutlaka Macintosh'umuzu sadece bir işletim sistemi çalıştıracak. Önemli olan kullanıcının ihtiyacını hangisinin karşılayacağı. Bilgisayarların ana bileşenleri arasında RAM ve sabit disk bulunmaktadır. İşletim sisteminiz (eğer yeni nesil Mac'lerdeki gibi uzaktan boot işlemi ile başlamıyorsanız) bu sabit diske yüklenecek ve RAM' i kullanacaktır. O zaman anahtar nokta, bilgisayarın modeli, işlemcisi, RAM ve sabit diskin kapasitesidir. Konuyu Bir örnek vererek açıklarsak; diyelim ki, eski bir Performa 5400 modeli ve 160 MHz hızında, 64 MB RAM'i olan bir Macintosh'a acaba hangi işletim sistemini yüklemeliyiz? Performa 5400 zamanına göre çok hızlı ve iyi bir bilgisayar olmasına rağmen günümüzdeki G3 ve G4 işlemcilerle rekabet etme şansı olmayan 604e işlemcisi ile çalışıyordu. Zaten yavaş sayılabilecek bir bilgisayar olan Performa 5400'e Mac OS'un son sürümünü yüklemek sadece yapılacak işlemlerdeki bekleme süresini artırmaya neden olacaktır. Hangi bilgisayara hangi sürüm gibi can alıcı bir sorunun cevabı da ortaya böylece çıkmış oluyor. Ne kadar çok RAM' var ise o kadar iyidir. Ama bu da yeterli değil çünkü bir işletim sistemi hızlı ve verimli çalışabilmek için hızlı bir işlemciye de ihtiyaç duyar. Bu nedenle de Apple, bilgisayar modellerine göre ayrı ayrı işletim sistemi sürümleri çıkarmıştı. 7.5.3'ten 7.5.5'e Yine aynı örnekten yola çıkarsak, Performa 5400 ilk piyasaya çıktığında Mac OS 7.5.3 ile birlikte geliyordu. Mac OS 7.5.3, Apple'ın bir Mac'e yükleyeceği en son

işletim sistemidir. Çünkü sürekli karşımıza çıkan Error Type 10 ve 11'leri 7.5.3 ile birlikte insanları çıldırtacak düzeye getirmiştir. Ama hiç bir hata düzeltilemez değil mantığı ile önce Mac OS 7.5.3 Mac OS un, Rev 2 şeklinde özel bir sürümü çıkartılmıştı. Bu ilkine göre nispeten daha sağlıklı bir sistem olsa da halen üzerinde bulunan kodların işlemci ile uyumsuzluğu bilgisayarların büyük sorunlar yaşanmasına neden oluyordu.ama Apple kısa bir sürede Mac OS 7.5.5 update sürümünü piyasaya sürdü. Nihayet bütün kullanıcılar rahat bir nefes aldı. Muhteşem Sürüm 7.6.1 Mac OS 7.6'yı muhteşem bir sürüm diye adlandırdım, çünkü o zamanki bilgisayar modellerine göre gerçekten harika bir sürprizdi. Mac OS 7.6'nın hikayesi ise çıkar çıkmaz hemen ufak bir update geçirmesi idi. Mac OS 7.6'dan 7.6.1'e yapılan terfi ile bazı hatalar düzeltilmiş ve gerçekten güçlü denilebilecek bir işletim sistemi ortaya çıkmıştı. Her Mac kullanıcısının bir kere karşısına çıkan Error Type 11'in 7.6.1 ortadan kaldırmıştır. Bu nedenle 7100 ve biraz üstü model Mac kullanan kişilerin bilgisayarlarına Mac OS 7.6.1'i yüklemeleri uygundur. Kimseye bilgisayarınızı yenileyin diyemezsiniz. Herkesin bir bütçesi var. Bu nedenle oldukça eski bir Mac için ve bilgisayarda 64 MB RAM var ise en uygun işletim sistemi 7.6.1. Muhteşem Hatalar ve Yenilikler Sürümü 8.0 Mac OS 8 aslında pek çok Mac kullanıcısı için hoş bir işletim sistemi olacaktı. Çünkü yıllardır HFS denen ve bilgisayarımızda sabit diskin formatlanması sırasında bilgilerin 64K'lık bloklar halinde sıralanmasını sağlayan teknoloji yerine, 4K'lık daha küçük bloklara ayıran HFS+ geliştirilmişti. Ama uzun zaman HFS, çalışanları ile arasında büyük sorunlar oluşturacaktı; çünkü yapılan stratejik bir hata vardı ortada. Bu verimli sabit disk formatı sadece Mac OS 8.1 ile destekleniyordu. Ve bu sürümün en ilginç yanı, eğer 8.1 öncesi bir işletim sisteminiz varsa -ki bunlara 8.0'da dahildi- bu biçimlendirme yöntemi ile formatlanmış sabit diskin içindeki bilgileri göremiyor olmanız. Diğer bir hoş özellik ise artık grafik ağırlıklı ve hoş klavye kısa yolları ile

yenilenen 8.0'ın kabusunuz olan Error Type 10 ve 11'i geri getirmesiydi. Yani kabus olduğu yerden devam edecekti. Yapılan update sürümü 8.1'e yükseltmiş olsa da hata düzeltilememişti. Ama en azından 7.6.1'in 8.1'e nazaran soğuk yüzünü kullanmak istemiyorsanız ve bilgisayarınız hız açısından yeterli derecede sizi tatmin ediyorsa mutlaka 8.1'e güncellenmiş bir sürümü kullanmalısınız. 8.5, 8.5.1 ve 8.6 Apple'ın doğru eller tarafından yönetildiğini gösteren ve başarılı sürümlerden olan Mac OS 8.5 ve update'i Mac OS 8.6 gerçekten radikal denebilecek değişiklikler içeriyordu. Özellikle de Sherlock. Apple, Mac OS'lar çıktıktan kısa bir süre sonra minik güncellemeler yapmayı alışkanlık haline getirmişti. 8.5'in hemen sonrası 8.5.1 şeklinde bir düzeltme ile gelmesi isabetli bir uygulama oldu. Çünkü her ne kadar oldukça iyi denilebilecek bir işletim sistemi olmasa da 8.5.1 yerine 8.6 update'ini yapmak daha mantıklı. Burada yine dikkate almanız gereken önemli bir nokta, eğer çok da eski olmayan bir makineniz var ise ve 8.5.1 işletim sistemi kurulu ise bunu mutlaka 8.6'ya yükseltin. Çünkü Mac OS 8.6 Apple'ın programcılarının iyi iş yaptığını gösteren bir sürümdü. Bellek yönetimi konusunda hala zayıf olan Mac OS Finder sürümleri için Mac OS 8.6 gerekli bir güncelleştirmedir. Ve Nihayet Mac OS 9 Bugüne kadar bellek yönetimi konusunda kaynak kodunun en baştaki yazımındaki hatadan dolayı yeterli verimi sağlayamayan Mac OS sürümleri için gelinebilecek en iyi nokta Mac OS 9. Muhteşem denilebilecek pek çok özelliği içinde barındırıyor olması bir yana, yüksek RAM ihtiyacından dolayı bu işletim sistemine upgrade ederken biraz düşünülmesi gerekir. Eğer 9600 ve üzeri bir Macintosh'unuz, yeterli derecede RAM belleğiniz -minimum 128 MB- varsa, bu işletim sistemine terfi etmeye değer. Yıllardır üçüncü parti yazılımlarla hallettiğimiz güvenlik işlemlerini artık Mac OS 9 ile yapabilmek güzel. Bunun yanında en büyük gelişme TCP/IP. Uzun yıllar Apple kendi geliştirdiği haberleşme protokolü olan AppleTalk'un yanına bu güçlü Internet protokolünü de

koyarak artık bilgisayarların birbirleri ile TCP/IP yoluyla da konuşabilmesini sağladı. Mac OS 9'un önemli güzelliklerinden biri de Sherlock2. Sherlock sayesinde artık dünyanın herhangi bir yerindeki arkadaşı bulmaktan tutun da, son çıkan filmlerin DVD'lerin sipariş edilebilmesine kadar ki pek çok işlevsel güzelliği barındıran Sherlock2'yi kullanmamak büyük bir kayıp olur. Mac OS 9'a geçmek için gerekli sebepler 1. Sherlock 2: Hem bilgisayarınızda hem de Internet üzerinde çok geniş bir arama yapabilmenizi sağlayan Sherlock bu işletim sisteminin önemli özelliklerinden birisi. 2. Birden fazla kullanıcı: Bir Macintosh'u birden fazla kişi kullanıyor ise Mac OS 9'un bu özelliği sayesinde dosya ve bilgileriniz karışmaz ve bilgisayarınız size özel ayarlar ile açılır. 3. Ses doğrulama: şifresiyle sesinizi şifreniz olarak kullanabilirsiniz. 4. Anahtar zinciri: ile bütün uygulamalara tek bir şifreyle ulaşabilirsiniz. 5. Otomatik güncelleştirme: Sistem yazılımlarınızdaki her güncellemeyi otomatik yapan bir denetim masası sayesinde bilgisayarınızdaki sistemi sürekli güncel tutabilirsiniz. 6. itunes: MP3 ve Müzik düzenleme yazılımı olan itunes ile hem müzik dosyalarınızı düzenleyebilir ve istediğiniz parçaları bu program üzerinden yazdırabilirsiniz. 7. Ağ Tarayıcı: İnternet üzerinden sınırsız dosya paylaşımı yapabilirsiniz. Ağ Tarayıcı denetim masası sayesinde bir FTP programına ihtiyacınız olmadan Internet üzerindeki ya da uzaktaki bir sunucuya bağlanabilirsiniz. 8. Geliştirilmiş TCP/IP: TCP/IP üzerinden AppleScript ile bilgisayarlar arası iş akışı düzenlemeleri yapabilirsiniz. Ayrıca bilgisayarların birbirlerine TCP/IP protokolü aracılığı ile bağlanmasını sağlayabilir ve daha verimli olan bu protokolden daha fazla yararlanabilirsiniz. 9. itools: Apple'ın Mac OS 9 ve sonraki kullanıcıları için hazırlamış olduğu Internet sevisleri olan "@mac.com" e-posta hizmeti, "idisk" 20 MB'lık Web alanı ve bedava Web sayfası yayınlama hizmeti sayesinde, bir PC'de bulamayacağınız rahatlık ve güzellikleri buradan bulabilirsiniz.

MAC OS X Yaklaşık iki yıl kadar önce hayatımıza girdi Mac OS X. Apple yeni işletim sistemini piyasaya sürdüğünde büyük bir heyecan yaratmıştı Mac kullanıcılarının gözünde. Simdi bu heyecan olgunlaşıyor ve Mac OS X yeni uygulamalarıyla birlikte daha çok kullanıcıya ulaşmaya hazırlanıyor. Öncelikle belirtmek gerekiyor ki Apple OS X e geçis aşamasında Microsoft gibi davranmıyor. Unix tabanlı bir işletim sistemine geçilmiş olmasına rağmen geriye dönük olarak tüm programların desteğini vererek bu işe girdiler. Halihazırda Mac OS X altındaki Classic ortam kullanıcıların geriye dönük olarak çalışmasına olanak tanıyor. Apple Yeni Mac lerin sadece Mac OS X ile açılacağını duyurdu. Bu sayede Mac OS X kullanıcısının artırılması hedefleniyor. Mac OS X e Geçmek Zor mu? Bu sorunun yanıtı kesinlikle hayır. Uygun bir Ram desteğini aldıktan sonra OS X in güzelliklerinden faydalanmamak için hiç bir sebep yok. Yazılım tarafında ise sorunlar bir bir çözülüyor. Öte yandan, Mac OS 9 kullanmış bir kullanıcı için Mac OS X e geçmek daha da kolay. Çünkü Mac OS X, insanı çok daha fazla düzenli çalışmaya yönelten, kullanımı oldukça kolay bir işletim sistemi. Klasörlerin yapısı, dokümanlar için hazırlanan özel klasörler kullanıcıyı oldukça rahatlatıyor. Hangi Sistemlere Mac OS X kurulabiliyor? Apple genel olarak tüm Mac lerde OS X in kurulmasına izin veriyor. Ancak 97 yılından önce piyasaya sürülen G3 öncesi sistemlerin Mac OS X e geçmesi mümkün değil. Çünkü bundan sonra çıkan makineler Mac OS X optimizasyonu ile üretildiler ve buna paralel bir performans gösteriyorlar. Bilkom Ürün ve Satış Müdürü Can Sağıroğlu özellikle imac lerin (233 ve 333 MHz dahil) tüm modellerine Mac OS X in kurulabileceğinin altını çiziyor. Çünkü eski imac lerin içerisinde de G3 işlemci bulunuyor.

Mac OS X kurmak istenildiğinde en çok düşünülmesi gereken ne kadar Ram in olduğu. Çünkü ne kadar fazla Ram varsa Mac OS X o derece performanslı olarak çalıştırılabilir. Apple Web sitesinde 128 MB Ram in Mac OS X için yeterli olduğunu söylüyor. Ancak Can Sağıroğlu rahat çalışma ortamının sağlanması için 256 MB Ram öneriyor ve ekliyor: Eğer klasik ortamda kullanılacaksa 512 MB Ram gerekiyor. Ancak bir ev kullanıcısı makineyi yazı yazmak, çıkış almak, Internet e girmek için kullanıyorsa 512 MB a gereksinim duymayabilir. Ayrıca Mac OS X kurmak isteniliyorsa sabit diskte en az 2 GB boş alan olmalı. Mac OS X in Önemli Avantajları 1- Mac OS X Unix tabanlı olması sebebiyle ciddi bir farklılığa sahip. Bu ayrıcalık sistemin güvenliğini en üst seviyeye çıkarıyor. Her şeyden önce bu sayede Mac OS X hakkıyla çoklu görev (multi tasking) yerine getiren ilk Macintosh işletim sistemi olma özelliğini kazandı. Mac OS X te her dosyanın, uygulamanın kullanılma, okunma ve güncelleştirilme hakları vardır. Bu da Mac OS X i temelinden ön yüzüne kadar çok kullanıcılı bir işletim sistemi haline getiriyor. 2- Mac OS işletim sistemlerinin Windows a göre daha sağlam olduğundan her seferinde bahsediyorsak da Mac OS 9 da bazı sorunların yaşandığı bir gerçek. Mac OS X te sağlamlık derecesi ciddi oranda artırılmış. Özellikle bellek yönetiminde ciddi ilerlemeler kaydedildiğini görmek mümkün. Son derece kuvvetli ve bağımsız bir bellek yönetimi var. Örneğin Mac OS 9 da çalışan bir program nedeniyle işletim sistemi kilitlendiği anda is bitimine zorlamak gerekiyordu. Çoğu zaman bu işlem işe yaramadığı için makinenin tekrar başlatılması gerekiyordu. Çünkü eğer tekrar başlatılmazsa bir süre sonra aynı sorunla tekrar karşılaşılıyordu. Ancak Mac OS X te tüm bu sorunlar çözüldü. 3- Tüm bilgisayarlar uzun süre işlem yapmadığınızda elektrik tasarrufu için uyuma moduna geçer. Fakat Mac OS 9 da bilgisayar uyuma moduna geçtikten sonra tekrar açılmayabiliyor, bu yüzden de yeniden başlatmak gerekebiliyordu. Bu sorun da Mac OS X te çözüldü ve simdi daha sorunsuz çalışabilme olanağı var. Herhangi bir program istenilen anda iş bitimine zorlanabilir. Programlardan biri çakıldığı zaman veya uyuma moduna geçildiği anda da Mac OS X kullanıyorsanız sorun yasamıyorsunuz.

4- Mac OS 9 da hangi programlara ne kadar bellek ayrılması gerektiğine manuel olarak kullanıcı karar veriyordu. Bu kullanım verimli sonuçlar vermiyordu. Mac OS X bunu otomatik olarak gerçekleştiriyor. Kullanıcının yerinize optimizasyon yapıyor ve bellek yönetimini kendi kendine hallediyor. Sistemin Unix çekirdeğini oluşturan Darvin Pre-emptive Multi-tasking mimarisi sayesinde sistem kaynaklarının uygulamalar tarafından gereksiz yere meşgul edilmesi engelleniyor. Artık CD yazarken veya Photoshop üzerinde ağır bir efekt çalışırken işlemin bitmesini beklemek zorunda kalınmıyor. 5- Bugüne kadar Mac OS işletim sistemlerini kullanırken PC lerle haberleşmek için dışarıdan yazılım yüklemek gerekiyordu. Mac OS X te ise durum böyle değil. Bilgisayarınızı açar açmaz network e bağlı olan PC leri de görebiliyorsunuz. Network özellikleri, Mac OS X in en çok göze çarpan yanlarından biri olarak karşımıza çıkıyor. Mac OS X Apple Talk desteğine sahip olarak geliyor. Fakat Network özellikleri tamamen TCP/IP protokolü üzerine kurulmuş durumda. Bu Mac OS X in Network mimarisini çok daha sağlam ve tutarlı kılıyor. Mac OS X smb (samba) ve nfs dosya desteğini sunarak bağlanamayacağı sistem olmadığını gösteriyor. Böylece Windows tabanlı PC lerin olduğu bir Network üzerinde direkt bağlantı sağlanabiliyor. Bunun için DAVE veya PCMacLAN gibi üçüncü parti çözümlere de ihtiyaç kalmıyor. 6- Yine nfs desteği sayesinde Unix ya da Linux serverlara kolayca bağlanılabiliyor. Tüm ağ ayarlarını (TCP/IP, Apple Talk, Modem, PPP gibi) ise tek bir sistem panelinden ayarlanabiliyor. Bu yeni ağ özelliklerini kullanmak için ise Sistem 9 alışkanlıklarımızdan vazgeçmek gerekiyor. Artık Seçici diye bir şey yok. Bunun yerine sadece Network ağlarını keşfeden Connect to Server komutu var. Tüm yazıcı seçimi ve ayarlarını belirleyen bölüm ise Print Center adli uygulama yazılımı oldu. 7- Mac OS X in bir diğer avantajı Colorsync e verilen desteğin artırılması. Bu sayede monitörde gördüğünüz renklere çok yakın çıkışlar alabiliyorsunuz. 8-Apple, Mac OS X in çıkmasıyla birlikte Java2 yi işletim sistemi ile birlikte sunan tek üretici konumuna geldi. Java nın en belirgin özelliği, yazılan bir kodun işletim sisteminden bağımsız olarak farklı platformlarda çalıştırılmasıdır. Mac OS X Java Virtual Machine aracılığıyla hazır Java uygulamalarını çalıştırırken, diğer taraftan Java derleyicisi bir ortam sunarak Java uygulaması geliştirilebilen bir bünyeye sahip olarak geliyor. Java nın SWING adli eklentisi ise yazılan bir Java uygulamasının üzerinde çalıştığı işletim sisteminin özgün (native) yazılım olarak görünmesini sağlıyor. Yani bir Java uygulaması Windows altında gerçek bir Windows uygulaması olarak

çalışırken, ayni uygulama OS X altında özgün bir yazılım olarak çalışıyor. Program geliştiricilerinin daha çok ilgi göstereceği Mac OS X üzerindeki Java desteği, normal Mac kullanıcıları için ise Internet te gezinirken Mac OS 9 altında karsılaştığımız MRJ Java uyumsuzluklarının sonu demek oluyor. Bağımsız kullanıcılar tarafından yazılan Java uygulamalarının arşivinden güzel programları indirip keyfini sürmek ise cabası. 9- İstediğiniz font alfabesini Mac OS X te görüntüleyebilme şansına sahipsiniz. Bu da OS X in Unicode desteği sayesinde oluyor. 10- Yeni mimaride iki boyutlu grafikler özgün PDF desteği sunan Quartz tarafından yönetiliyor. Artık PDF dosyaları oluşturmak, yazıcıya baskı göndermek kadar kolay. OpenGL ise hızlı üç boyutlu modellemeyi Macintosh ortamına taşıyor. Böylelikle üç boyutlu modelleme yapmak ve oyun oynamak, yeni işletim sisteminde çok daha zevkli hale geliyor. Türkçeleştirme Yılan Hikayesi Gibi! Mac OS X te Türkçe yazı yazma, çıkış alma konusunda hiçbir problem yaşanmıyor. Ancak menüler İngilizce olarak okunabiliyor. Mac OS X in üç tane katmanı var. Birincisi geriye dönük olarak Mac OS 9 a destek veren Classic ortam. İkincisi Carbon katmanı, Mac OS 9 önceki sistemlerdeki uygulamaların Mac OS X e hızlı bir şekilde geçmesini sağlıyor. Mac OS X in esas katmanı ise Cocoa. Yazılım geliştiriciler Cocoa ile ilgili çalışmalarını sürdürüyorlar ancak bu çalışmalar uzun bir süreç alıyor. Bu yüzden Photoshop, FreeHand gibi programlar hala Carbon olarak çalıştırılabiliyor. Apple in Safari yazılımı ise Cocoa olarak yazıldı ve bu sayede oldukça hızlı çalışıyor. Mac OS X in yüzde 60 ini Finder oluşturuyor ve Finder bile Carbon olarak çalışıyor. Finder ve diğer programlar da Cocoa olarak üretildiği zaman Mac OS X in tüm avantajlarından daha verimli bir şekilde yararlanılabilecek ve buna bağlı olarak Türkçeleştirme sorunları azalacak. Aslında Mac OS X Unix tabanlı olması nedeniyle kodları açık bir yazılım. Yani Mac OS X i parça parça da Türkçe ye geçirebilirsiniz. Mac OS X Hangi Sektörlerin işine Daha Çok Yarıyor?

Hemen her kullanıcı için OS X in çok sayıda avantaj sağlıyor ama video ve matbaa sektörü Mac OS X ten daha fazla yararlanabiliyor. Jaguar da bulunan Extreme ve Quartz özellikleri sayesinde iki ve üç boyutlu görüntüler çok daha kaliteli gözüküyor. Bunun yanında resimlerin PDF olarak görülmesi paylaşım açısından avantaj yaratıyor. Bu da esnek ve güçlü grafik desteğinin varlığını sağlıyor. Matbaalar bu özellikten daha fazla yararlanabilirler. Video alanında çalışma yapanlar için de çok sayıda avantaj söz konusu. Apple video sektörüne yeni yeni giriyor ve çeşitli avantajlar sunuyor. Özellikle Mac OS X uyumlu son yazılımlar genel anlamda dijital video ve ses üzerine konumlanmış durumda. Halihazırda Mac OS X işlemcisi olan bir imac DV 400 satın alarak kolayca film yapabilmek mümkün. Özellikle OS X in kablosuz bağlantıları yapmadaki başarısı işleri oldukça kolaylaştırıyor. MAC OS X 10.1 Mac Os X 10.1 sürümü tam beklenildiği gibi. Genişletilmiş güvenilirlik, fark edilir derecede yükseltilmiş hız, bir çok arayüz gelişimi ve yerel yazılımı kapsaması ile bu OS X sürümü gerçekten genel kullanım için uygun bir sürüm. Bir çok Mac OS kullanıcısı, Apple a OS X in performansını yeni arayüz eklemeleri veya ağ olanakları eklemeden yükseltmelerini istedi. Bunun en büyük nedeni OS X in ilk sürümünün yavaş olmasıydı. Apple, 10.1 sürümünün tamamen performans olduğunu söylüyor. Şimdi Finder, tıklamalara, çift tıklamalara ve sürüklemelere bir çok açıdan daha çabuk yanıt veriyor. OS X in yanıtları bu sürümle OS 9 dan daha hızlı. Menüler, menü çubuğundan 10.0 sürümündekinden daha hızlı açılıyor ve artık orta büyüklükteki bir klasör göz açıp kapayıncaya kadar çabuk kopyalanabiliyor. Bu sürümde uygulamalar da daha hızlı açılıyor. Birkaç program çalışırken, yeni bir program Dock daki simgesine tek bir tıklamayla açılabiliyor. Ne kadar çok program çalıştırırsanız, yeni bir programın açılması o kadar uzun sürüyor. Fakat uygulamaları başlatmak OS X in bir önceki sürümündeki denemelerinde olduğundan daha uzun zaman almıyor. Mac Os X 10.1 ile Mac Os 10.0.4 ve Os 9.2.1 sürümleri karşılaştırıldığında OS X in bu sürümünün diğerlerine göre çok daha hızlı olduğu görülüyor. OS X 10.1 G4 sistemlerindeki OS 9 kadar hızlı fakat g3 Mac lerde biraz yavaş kalıyor.

Genel olarak 10.1 sürümünde ekran grafiklerinde -özellikle üç boyutlu alanlarbüyük bir yükseliş oldu. Apple a göre OpenGL ile grafik çizim hızı bu sürümde yüzde 20 oranında artıyor. Buna ek olarak, OS X 10.1, GeForce3 hızlandırıcı kartının yerel desteğini de sunuyor. 10.1 sürümü 10.0.4 sürümünden çok daha hızlı, fakat çift işlemcili 800 MHz Power Mac G4 haricindeki tüm sistemlerdeki OS 9 dan daha yavaştı. Tuhaf bir şekilde, OS X 10.1, yaptığımız PDF kaydırma testlerinde 10.0.4 sürümünden daha kötü bir performans göstermiştir ve her ikisi de OS 9 un - performansıyla hemen hemen aynıydı. Apple a göre, işletim sisteminin her bir boyutu performansını yükseltmek için tasarlandı sanal bellek sistemi, dosya sistemi, grafik alt sistemleri- ve sayısız küçük hız gelişimleri de eklendi. Apple ın OS X e olan eğiliminin sonucunda ortaya müthiş derecede kullanışlı bir işletim sistemi çıkmış. 10.0 sürümündeki pek çok hata da giderilmiş. Mac OS X in hızını yükseltmek Apple ın ilk hedefiydi. Fakat Mac OS X 10.1 hızın yanında bir çok arayüz değişikliğine de kucak açıyor. Bazı yeni eklemeler üretkenliği hızlandırıyor. Özellikler Neler Yeni Menü-bar araçları Veri CD si ve DVD kayıt DVD oynama (bazı sistemlerde) Gizli dosya uzantıları SMB dosya sunucusuna bağlantı AFB sunucusuna Apple Talk üzerinden bağlantı İki satır dosya isimleri Ağ destekli Apple Script Neler Geliştirildi

Daha hızlı Finder Uygulamaların açılışı hızlandı. Hızlı grafik Klasik çevrebirim hızı Dock tercihleri System tercihleri WebDAV dosya sunucu desteği Dijital kamera desteği Mac OS X 10.1.1 Güncellemesi OS X 10.1.1, dijital kameralar da olmak üzere bir çok USB ve Firewire cihazındaki iletişimi, CD ve DVD kaydetme işlemini ve baskı desteğini iyileştiriyor. Ayrıca, AFB, SMB ve WebDAV ağ iletişimindeki sorunlar da giderilmiş. Güncelleme Finder ve Mail uygulamalarına da ek yenilikler getiriyor. Mac OS X 10.2 Jaguar Güncellemesi Mac OS X, 10.2 güncellemesi ile tepeden tırnağa değişmiş durumda. Her ana güncelleme ile gücüne güç katarak ilerleyen OS X, 10.2 Jaguar ile ağırlığı uygulama kanadına veriyor. 10.1 güncellemesinde olduğu gibi 10.2 güncellemesinde de sistemin hemen hemen her noktası değişim geçirmiş durumda. Apple Jaguar da, 150 den fazla önemli düzeltme ve güncelleme bulunduğunu söylüyor. Jaguar ın, Mac kullanıcılarının bilgisayarlarından daha fazla keyif almalarını sağlayan bir işletim sistemi olduğunu söylemek yanlış olmaz. Farklı bir Mac OS X 10.2 ile OS X in arayüzü, çalışma yöntemi, imleci, uygulamaları yani kısaca hemen her şeyi değişmiş ve gelişmiş durumda. İşletim sistemi ile birlikte standart olarak gelen yazılımlara ichat isimli bir online sohbet uygulaması dahil olmuş. ichat, AOL nin Instant Messaging üyeleri ya da.mac üyeleri arasında kullanılabilecek bir sohbet uygulaması. ichat asıl olarak Internet üzerinden sohbete yönelik bir uygulama.

Ancak OS X in yeni Network teknolojisi Rendezvous aracılığıyla lokal ağ üzerinde haberleşme için de kullanılabiliyor. Özellikle Address Book ve Mail gibi uygulamalarla eşgüdümlü çalışabiliyor olması, lokal ağ desteği ve Aqua arayüzünün bütün nimetlerinden sonuna kadar yararlanması ichat i ICQ gibi Chat programlarından daha tercih edilir kılan özellikler arasında sayılabilir. ichat in yanı sıra Address Book, Mail, Sherlock, itunes, Calculator, Preview gibi uygulamalar radikal değişimler geçirmiş durumdalar. Kısaca uygulamalarda bulunan değişiklikleri şöyle sıralayabiliriz: Address Book: Mail, ichat gibi adres bilgisine ihtiyaç duyan uygulamalar için bir merkez konumunda bulunan Address Book un ara yüzünde de bir değişikliğe gidilmiş. Kayıtlarınızı Finder pencerelerinde olduğu gibi Column View şeklinde ya da kartlar halinde görebiliyorsunuz. Address Book ayrıca Bluetooth destekli cep telefonu ya da ipod la kontakt listesini paylaşabiliyor. Mail: OS X in dahili e-posta uygulaması olan Mail, 10.2 güncellemesi ile önemli bir değişim geçirmiş durumda. Mail, rule yaratma, tüm mailbox lar üzerinde aynı anda arama yapma gibi yeni ve gelişmiş özelliklerle daha stabil bir yazılım haline dönüşmüş. Bunların yanı sıra bütün tercihlerinin kullanıcıya bırakıldığı Junk mail filtresi de Mail de bulunan en önemli boşluklardan birini doldurmuş. Sherlock: 8.x li sistem sürümlerinden bu yana Mac kullanıcılarının yanından ayırmadıkları arama motoru Sherlock, tarihindeki en radikal yapısal değişikliğe uğrayarak sadece Internet üzerinden arama yapabilecek şekilde değiştirildi. Bilgisayar üzerinde yapacağınız aramalar için artık Sherlock yerine Finder pencerelerinde bulunan Search barını kullanmanız gerekiyor. Sherlock 3, ülkemiz için olmasa da özellikle Amerika daki Mac kullanıcılarına inanılmaz servisler sunuyor. Posta kodunuzu girdiğinizde size en yakın sinemada hangi filmlerin oynadığından tutun da sefer sayısını girdiğiniz bir uçağın kalkış, varış saatlerini, o anki durumunu bildiren bölümlere kadar günlük yaşamı kolaylaştırıcı her şey Sherlock 3 ün içinde... Calculator: Mart 2001 de Mac OS X 10.0 ın piyasaya sürülüşünden sonra Apple, hesap makinesi yazılımının OS 9 daki versiyonu ile aynı bırakılmış olmasından dolayı bazı eleştiriler almıştı. Jaguar da Calculator yazılımı önceki sürümlerine göre bir hayli yol katetmiş durumda. Kare, kök alma, geometrik hesaplar gibi detaylı işlemleri yapabiliyor. Bunların yanı sıra birçok birimden birçok birime çevrim de yapabiliyor. Örneğin Euro dan Dolar a ya da Santigrat tan Kelvin e çevrim işlemlerini Calculator aracılığı ile yapabilirsiniz. Calculator da bulunan 42 para birimi seçeneğinin arasında Türk Lirası bulunmuyor.

Preview: Zaten birçok iş için kullanılabilen hamarat yazılım, üstüne eklenen toolbar ve thumbnail penceresi ile daha da güçlenmiş. Birden fazla resminizi aynı anda açtığınızda hepsini aynı pencereden görüyorsunuz. Bu da ekranınızın pencerelerle dolmasını engelliyor. Sistem Cephesinde Neler Değişti? Her şeyden önce kod adından da anlaşılacağı gibi Jaguar, sisteme ilişkin görevlerini başarıyla yerine getiren hızlı bir sistem. Sadece verdiğiniz komutları hızlı bir şekilde gerçekleştirebiliyor olmasından dolayı değil, çalışma şeklinizi değiştiren ve pratikleştiren onlarca yenilik sizi bekliyor. Örneğin yaylanarak açılan klasörlerin tekrar sisteme dahil edilmiş olması; klasörlerin isminin altında, içinde kaç öğenin bulunduğunu göstermesi; bilgisayarınıza bağlı disklerin isimlerinin altında diskin toplam büyüklüğünün ve boş olan disk miktarının belirtilmesi; Dock a minimize edilmiş bir pencerenin kenarına hangi programın penceresi ise o programın ikonunu iliştirmesi; belgelerinizin isimlerinin 10-16 punto arası istediğiniz büyüklükte ve isterseniz ikonun altında, isterseniz de sağında kullanılabiliyor olması genel çalışma hızınızı doğrudan etkileyecek arayüz eklentileri arasında sayılabilir. Yukarıda saydıklarımız gibi küçük dokunuşların ardında bir de önemli sistem özellikleri bulunuyor. Bunların arasında QuickTime, Rendezvous, Quartz Extreme, Windows sunucularına bağlanabilme gibi özellikler bulunuyor. QuickTime 6, Jaguar ın Mpeg 4 ve AAC audio standartlarını destekleyen multimedia altyapısını oluşturuyor. Jaguar ın Network teknolojisi olan Rendezvous, ağ üzerinde birbirine çeşitli şekillerde bağlı bulunan bütün bilgisayarların birbirleri ile ve bilgisayarlara bağlı bulunan çevre birimleri ile iletişimini yönetiyor. Quartz Extreme, OS X in 3D ve 2D görüntüleme yöntemine gelen bir yenilik. OS X in önceki sürümlerinde ve diğer işletim sistemlerinde bulunmayan bir şekilde çalışıyor. Ekran kartının üzerinden olması gerekenden fazla işlemleri kaldırarak bu işlemleri işlemciye yöneltiyor. Böylece ekran kartı da tam olarak kendi işi ile meşgul oluyor. Jaguar, şu anda diğer ağlara bağlanabilme açısından en uyumlu işletim sistemi. Mac OS X 10.2, Unix, Linux, Windows NT, Windows 2000, AppleShare, Mac OS X Server gibi sunuculara bağlanarak AFP, SMB/CIFS, WebDAV ve NFS dosya sistemleri ile de çalışabiliyor.

Mac lerden kurulu bir ağ üzerine herhangi bir PC kurulduğunda ya da PC lerden kurulu bir ağa bir Mac kurulduğunda Jaguar herhangi bir uyum sorunu yaşamadan PC leri görebiliyor ve PC ler tarafından görülebiliyor. Hem de PC-Mac LAN veya Dave gibi yazılımlara ihtiyaç duymadan... Jaguar ın biz Türk Mac kullanıcılarını ilgilendiren bir diğer önemli yeniliği, Classic Environment ile Türkçe OS 9.2 nin çalışabiliyor olması. Bu sayede OS X e geçmek konusunda tereddütleri bulunan kullanıcıların bahaneleri kalmadı. Daha Neler Var Neler... Jaguar ın her bölümü ayrı bir yazı konusu olabilecek kadar geniş yenilikler içeriyor. System Preferences da bu bölümlerden biri. Hemen her sekmesi yeniden tasarlanmış olan System Prefs, Mac iniz üzerinde hakimiyet kurabileceğiniz bir kumanda odası niteliğinde. Özellikle Fiziksel engelli kullanıcılar için çok işe yarar araçlarla donanmış şekilde geliyor. Terfi Etmek İçin 10 Akıllı Neden 1. Geliştirilmiş Baskı Mimarisi sayesinde hızlı baskı, kolay yazıcı paylaşımı ve artırılmış yazıcı uyumluluğuna sahipsiniz. 2. Doğal Window Ağ Desteği ile ağınızdaki Windows işletim sistemine sahip bilgisayarlara kolayca ulaşabiliyorsunuz. 3. Finder Tabanlı Yeni Bul Komutu sayesinde Sherlock u açmadan klasörler arasına sıkışmış belgelerinizi kolayca bulabiliyorsunuz. 4. Baştan Sona Arttırılmış Hız için OS X in bir teknolojisi olan Quartz Extreme daha da geliştirilmiş. Hızı kullandıkça hemen fark edeceksiniz. 5. Classic Mod u Açılış Hızı yeni seçenekleri ile kontrolü ve denetimi öncekinden çok daha iyi durumda. 6. Mail Uygulaması Filtreleme ve Arama Özellikleri ile özellikle spam postalarından kurtulmak şimdi çok daha kolay. Junk mail ler artık sizi rahatsız etmeyecek. 7. Image Capture ve Twain Driver İle Tarama Yapma özelliği geliştirilmiş. Böylece OS X in kullanıcı dostluğu ön plana daha iyi çıkmış.

8. Yaylanarak Açılan Klasörler ve Finder daki küçük değişiklikler verimliliği artırıyor. 9. ichat İle Eş Zamanlı Sohbet yaparak müşterilerinize ya da asistanınıza daha kolay ulaşabiliyorsunuz. 10. Yeni Apple Uygulamaları, isync ve ical gibi sadece 10.2 kullanıcıları için hazırlanmış bir çok uygulama bulunuyor. Mac OS x 10.2.2 Güncellemesi Apple, Jaguar ı çıkardıktan sonra meydana gelen bazı aksaklıkları gidermek amacıyla 10.2.2 sürümünü çıkardı. Apple, önceki güncellemelerde olduğu gibi bu güncelleme paketinde de dijital hub üzerine odaklanmış durumda. Ayrıca çevre birimlere sistemin desteği daha da arttırılmış durumda. Örneğin Photoshop 7.0 da Postscript yazıcılardan çıkış alırken karşılaşılan sorun bu yama ile düzeltilmiş durumda. Ayrıca çeşitli firmaların çıkarmış oldukları CD yazıcılar desteklenir duruma gelmiş. Network ve modem ile karşılaşılan kimi sorunlar, hata mesajları artık yok. Windows PC ler ile dosya paylaşmayı sağlayan SMD de bazı aksaklıklar giderilmiş durumda. Ücretli olan idisk, kullanıcı sayılarını düşürse de Apple bu azınlığı da düşünmüş. Bu kullanıcıların aldığı hata mesajları artık daha da az. Address Book uygulamasına da yeni özellikler eklenmiş. Gelişen teknolojiye bu uygulamalar uyuyor. Örneğin Bluetooth telefonunuz ile adres defteriniz daha da entegre. Şimdi senkronizasyon işlemleri daha da başarılı. Bu güncellemelerde yok yok. Apple kendi yazılımlarında da çeşitli yamalarla bunları iyileştirmiş MAC OS X SERVER Mac OS X Server yazılımı üstün başarımı ve gücü, ileri düzey Internet çalışma grupları hizmetlerini, Macintosh'un kullanım kolaylığı ile birleştirerek uygun bir fiyata kullanıcılarına sunuyor. Mac OS X Server, Mac OS X işletim sistemini besleyen aynı modern kurulumları kullanmaktadır. Mach 2.5 ve BSD 4.4 temelli bu işletim sistemi inanılmaz derecede güvenilir bir yapıdadır ve ölçeklenebilir özelliklere sahiptir. Sistem

bütünlüğü içinde sistem çökmelerine karşı bellek koruması vardır. Önceliği belirlenebilen çok görevli yönetim sayesinde işlemci sadece tek bir işlem tarafından meşgul edilmemektedir. QuickTime Streaming Server ile QuickTime sayısal ses ve görüntü dosyalarınızı Internet üzerinden kolayca dağıtabilirsiniz. Endüstri standartlarındaki gerçek zaman (real-time) protokolleri (RTP ve RTSP) ve bilinen en iyi sıkıştırma tekniklerini kullanarak Internet üzerinden 2000'den fazla kullanıcıya hizmet verebilir, yerel iletişim ağınız üzerinden video kayıtlarınızın televizyon yayını kalitesinde dağıtımını yapabilirsiniz. QuickTime Streaming Server ile gerçek zamanda ses ve görüntü aktarabilir, canlı yayın gerçekleştirebilirsiniz. Dünyada en çok kullanılan iki Internet uygulamasi olan Apache Web Server ve WebObjects, Mac OS X ile birlikte gelmektedir. Apache, statik ve dinamik HTML sayfalarının dağıtımı için en yaygın olarak kullanılan bir sunucudur. Apache çalışma grubu, Web sunucusu ve birden fazla bölge tanım kümesi (domain) desteği için ölçeklenebilmektedir. Apple'in standart Apache uygulamasi Mac OS X Server ile tamamen bütünleştirilmiştir ve sunucu yazılımı Apache ile en iyi şekilde çalışmak üzere geliştirilmiştir. WebObjects yazılımı ağ uygulamalarını geliştirmek ve yerleştirmek için en esnek ve ölçeklenebilir özellikler taşımaktadır. Bu işlemleri herhangi bir Web tarayıcı üzerinden takip edebilirsiniz. Endüstri lideri bu gelişmiş teknoloji ile kritik görevler yapan binlerce dosya çalıştırılmaktadır. Mac OS X Server'la beraber gelen WebObjects geliştirme araçları ile kendi WebObjects uygulamalarınızı oluşturabilirsiniz. Bütün bunlara ek olarak, Mac OS X Server'da bulunan tamamen yeni bir özellikle Macintosh çalışma gruplarınızın yönetimini yapabilirsiniz. Apple'in gelişmiş NetBoot yazılımı Macintosh bilgisayar ağlarının paylaşıma açık tek bir sistem klasöründen çalışmasını sağlamaktadır. Bu uygulamalar NetBoot sunucusunda saklanmaktadır. Sadece NetBoot'un güncelleştirilmesiyle diğer bütün bilgisayarlar bu yeni yapılandırmalara anında ulaşabilmektedir. Mac OS X Server yüksek derecede ölçeklenebilir dosya hizmetleri sunmaktadır. Binlerce açık dosyayı destekleyebilmekte, ayni anda binden fazla kullanıcının bağlanabilmesini sağlamakta, iletişim ağı üzerinden saniyede binlerce magabit veri aktarımı yapabilmektedir. Mac OS Server, Internet hizmetleri ve Macintosh çalışma grupları için en güçlü yazılım. Mac OS X Server almak için 5 neden

1. Quicktime sayısal medyalarını dağıtabilirsiniz. 2. Macintosh platformu üzerinden yerel Apache web hizmetlerini sağlayabilirsiniz. 3. En önemli ağ uygulamalarını WebObjects ile geliştirebilir ve yapılandırabilirsiniz. 4. NetBoot sunucu uygulamasıyla işletim ağınızı yönetebilirsiniz. 5. Apple dosya hizmetlerini 1,000'den fazla kullanıcıya ölçekleyebilirsiniz. Mac OS X Server Sistem Gereksinimleri Power Macintosh G3, Power Mac G4, Macintosh Server G3 veya Macintosh Server G4 (imac, Macintosh PowerBook G3 veya daha önceki sistemleri desteklemez). 64 MB RAM 1 GB sabit disk Apple dan bulunabilen video kartı, Ethernet kartı veya disk kontrol kartı GÜVENLİK KARŞILAŞTIRMASI Geçenlerde dünya çapında milyonlarca kullanıcı So.Big virüsü saldırısını yaşadı. E-mail kutuları şişerken internet trafiği yavaşladı, anonim e-mailler e-mail kutularını doldurdu. Windows kullanıcıları virüslü e-mailleri silmekle uğraşırken, Linux ve Mac kullanıcıları ise virüsten etkilenmediler. Virüs saldırılarının Windows u etkilemesinin en önemli nedeni, Windows un herkesçe kullanılması. Zira geniş kullanım, virüs programcılarına aynı oranda etki ve hareket alanı sağlıyor. Windows un sık sık virüs saldırılarına uğraması bu açıdan bakıldığında doğal gözüküyor. Ancak bu sava karşı, Mac ve Linux un da milyonlarca kişi tarafından kullanıldığı ve dolayısıyla virüs programcılarına yeterince geniş bir pazar arz ettiği söylenebilir. Bu durumda şunu sormak lazım: virüs programcıları neden iki pazara birden saldırmıyorlar? Virüs programcılarının her iki kullanım alanına birden saldırdıkları düşünülse dahi, Windows virüsler için çok daha uygun ve rahat bir hedef olur. WİNDOWS VİRÜSLERİ DAVET EDİYOR