TÜRKMEN LİDER: TÜRKİYE İLE İLİŞKİLERİMİZ ÖRNEK DÜZEYDE Türkmenistan Devlet Başkanı sayın Gurbanguli Berdimuhamedov, Türkiye ile ilişkilerinin örnek düzeyde olduğunu kaydetti. Dışişleri Bakanlığı na bağlı Uluslararası İlişkiler Enstitüsü nün yeni binasının açılışında konuşan sayın Berdimuhamedov, ülkesinin bölge devletleriyle sıcak ilişki kurmak istediğinin altını çizdi. Türkiye, ile ilişkilerinin uluslararası işbirliğinde örnek düzeyde olduğunu kaydeden Türkmen Lider, karşılıklı anlayış çerçevesinde sürdürülen bu ilişkileri bundan sonra da devam ettireceklerini söyledi. 2011-2012 yeni eğitim-öğretim yılının başlaması dolaysıyla düzenlenen açılışa katılan Türkmen lider, dış politika açılımlarından da bahsetti. Yabancı misyon şefleri ve bakanlar kurulu üyelerinin de hazır bulunduğu törende konuşan sayın Berdimuhamedov, tarafsızlık statüsü doğrultusunda uluslararası işbirliğinin geliştirilmesine büyük önem verdiklerini ve dünya ülkeleri ile çok yönlü işbirliğini geliştirmek istediklerini belirtti. Birleşmiş Milletler şemsiyesi altında dünyada barışın sağlanmasına katkı sağlamak istediklerini belirten sayın Berdimuhamedov, ülkesinde BM teşkilatlarının birçoğunun başarılı faaliyet gösterdiğini belirtti. Türkmen Lider, çeşitli sorunların çözülmesinde askeri gücün kullanılmasına karşı olduklarını ve bunların diplomatik yollarla halledilebileceğini belirtti. Türkmenistan ın bu yönde önemli girişimlerinin olduğunu hatırlatan sayın Berdimuhamedov, geçmişte BM himayesi altında Tacikistan daki iç savaşın sona erdirilmesinde Tacikistan hükümeti ile muhalif gruplar arasındaki toplantıya ve yine Afganistan ile ilgili de benzer oturuma ev sahipliği yaptığını belirtti. Türkmen lider, komşu ülkeler ile barışçıl ilişki kurmak istediklerini kaydederek, Azerbaycan, Kazakistan, Afganistan, Özbekistan ile ve Orta Asya daki diğer ülkeler olan Kırgızistan ve Tacikistan ile ekonomik işbirliğimizi geliştirmek istiyoruz. Komşularımız ile bizleri tarih, kültür, 1
gelenek ve görenek bağlarımız birleştiriyor. Bölgede istikrar ve barışın devam ettirilmesi için BM ile çalışıyoruz. 2007 yılında Aşkabat ta BM Önleyici Diplomasi Merkezi faaliyete başladı. diye konuştu. ABD ve Avrupa ülkeleri ile dostane ilişkilerin kurulduğunu ifade eden Türkmen lider, Arap, Latin Amerika ve Afrika ülkeleriyle de ilişkilerinin geliştirdiklerini söyledi. Sayın Berdimuhamedov, Türkmenistan ın 42 uluslararası örgüte üye olduğunu ve 120 in üzerinde uluslararası anlaşmaya imza attığını bildirdi. Türkmenistan Birleşmiş Milletler Genel Kuruluna Hazırlanıyor" Sayın Berdimuhamedov, BM Genel Kurulu nun 66. dönem toplantısına hazırlandıklarını ve dünya ülkelerinin devlet ve hükümet başkanlarının katılacağı oturumda yeni dış politika inisiyatiflerini sunacaklarını belirtti. Yeni girişimlerinde politika, ekonomi, ekoloji ve enerji gibi konulara odaklandıklarını belirten Türkmen Lider, enerji sektöründe işbirliği adına önemli bir teklifte bulunmaya hazırlandıklarını söyledi. Türkmen lider, yeni önerilerin küresel barış ve güvenliğin sağlanması, ortak çıkarları uygun verimli bir işbirliğinin güçlendirilmesi, bütün dünyada ve bölgede sürdürülebilir kalkınma için uygun koşulların yaratılmasına yönelik olduğunu ifade etti. EKONOMI BAKANIMIZ SN. ÇAĞLAYAN: TÜRKMENISTAN A İHRACATIMIZ İSTIKRARLI ARTIYOR Ekonomi Bakanımız sayın Çağlayan açıklamasında "Ağustos 2011'de ihracatın 2010 yılı Ağustos ayına göre yüzde 29, NAFTA ülkelerine yüzde 2,8, diğer Amerika ülkelerine yüzde 62,8, BDT ülkelerine yüzde 41,2, Uzakdoğu ülkelerine yüzde 36,9, Diğer Avrupa ülkelerine yüzde 22,4 ve diğer Asya Ülkelerine yüzde 35,2 artması, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'da yaşanan gelişmelere ve Avrupa Birliği'nin yaşadığı ekonomik dalgalanmaya rağmen ihracatçılarımızın artık belirli pazarlara odaklanmadığının, Pazar çeşitlendirilmesini başardığının kanıtıdır" diyerek Hedef ülkeler ve hedef pazarlar stratejisinin "mayasının tuttuğunu" söyledi. 2
İhracat rakamlarını ayrıntıları ile değerlendiren Çağlayan şunları söyledi: "Bu çerçevede Güney Kore'ye yapılan ihracat Ağustos ayında şimdiye kadar yapılan en yüksek düzeye ulaşmıştır. Bu ülkeye en yüksek aylık ihracatımızı bu yıl Mart ayında 57.3 milyon dolar iken, Ağustos ayında 92.6 milyon dolara yükselmiştir. Son dönemde ağırlık verdiğimiz Çin'e Ağustos ayı ihracatımız en yüksek düzeye çıkmıştır. 2002 yılında Çin'e yaptığımız ihracat aylık düzeyde 22 milyon dolar iken sadece Ağustos ayında 242 milyon dolarlık ihracat yapılmıştır. Türkmenistan'a yapılan 156 milyon dolarlık ihracatımız bu ülkeye yapılan ihracatın istikrarlı şekilde sürdüğünü açıkça göstermektedir. Ağustos ayında Irak'a yapılan aylık 694 milyon dolarlık ihracat 2010 Aralık ayından (734 milyon $) sonra şimdiye kadarki en yüksek seviyedir. Ukrayna'ya yapılan Ağustos ihracatımız 183 milyon dolar olmuştur. Bu gelişme de 2008 Eylül ayı ihracatından (245 milyon $) sonra Ukrayna'ya yapılan en yüksek ihracat rakamıdır. Ağustos ayında Suudi Arabistan'a yapılan 316 milyon dolarlık ihracat bu ülkeye yapılan şimdiye kadarki en yüksek ihracatlardan biridir. Kuzey Afrika ve Orta Doğu'da yaşanan olayların durulması ve sükunetin temin edilmesiyle birlikte bu ülkelere ihracatımızda yaşanan daralmalar yerini yüksek artışlara bırakacaktır. Ağustos 2011'de ihracatımızın yüzde 29.89 oranında artması, Türkiye'nin 2023 yılında hedeflediği 500 milyar dolar ihracat rakamına ulaşılmasında önemli mihenk taşlarından biri olacaktır. Zira, AB'nin içinde bulunduğu durum, dünya ekonomisinde yaşanan olumsuzluklar, Japonya'nın yaşadığı doğal felaket, Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkelerinde yaşananlar ihracatçılarımızın "ihracat yapmalarını engelleyemediğini" ihracatçılarımızın 2023 hedefine şimdiden kilitlendiğinin işaretidir." Türkmenistan ın Toplam İthalatı İçerisinde; Ülkemizin Ürün Bazında Payları: - halı ve diğer yer kaplama ürünlerinin %93,64 ü; - alüminyum ve aliminim ürünlerinin %76,51 i; - boya ürünlerinin %64,40 ı; - plastik ve plastik mamullerinin %54,67 si; - mobilya ve prefabrik yapılarının %45,36 sı; - taş, çimento ve benzeri ürünlerinin %43,66 sı; 3
- tahta ve tahta ürünlerinin %37,17 si; - demir ve çeliğin %35,94 ü; - elektrik ve elektrik teçhizatının %32,20 si; - çeşitli kimyasal ürünlerinin %20,83 ü - demir ve çelik ürünlerinin % 13,95 i; - makinelerinin %8,52 si; Ülkemizden karşılanmaktadır. TÜRKMENİSTAN'DA 2012'DE BDT ZİRVESİ YAPILACAK Tacikistan ın başkenti Duşanbe de Bağımsız Devletler Topluluğu na (BDT) üye ülke devlet başkanları zirvesi devam ediyor. Liderler, bir sonraki zirvenin Kasım 2012 de Türkmenistan da yapılması konusunda anlaştı. BDT İcra Komitesi Başkanı Sergey Lebedev, 2012 yılında Türkmenistan ın BDT dönem başkanlığına üsleneceğini kaydederek, bir sonraki BDT Devlet Başkanları Zirvesi nin de Türkmenistan da yapılacağını belirtti. Duşanbe de başlayan BDT zirvesine 8 devlet başkanı katılıyor. Zirveye ev sahipliği yapan Tacikistan Devlet Başkanı İmamali Rahman, mevkidaşlarını BDT nin kuruluşunun 20. yıldönümü ile kutlayarak, eski Sovyetler Birliği bölgesindeki bu örgütün önemli olduğunu belirtti. Örgütün ülkeler arasındaki tarihi ilişkilerin kurulmasında önemli rol oynadığını belirten Rahman, Bundan sonra da çok yönlü işbirliğinin geliştirilmesi için sahip olduğumuz potansiyeli kullanmak gerek. diye konuştu. Bu yıl kuruluşunun 20. yıldönümü kutlayan BDT'nin liderler zirvesine 8 devlet başkanı katıldı. Zirvede, Tacikistan Devlet Başkanı İmamali Rahman, Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev, Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov, Kırgızistan Devlet Başkanı Roza Otunbayeva, Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev, Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç ve Ermenistan Devlet Başkanı Serj Sarkisyan hazır bulundu. Zirveye, Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev, Özbekistan Devlet Başkanı İslam Kerimov ve Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko katılmadı. Bu ülkeler başbakan düzeyinde katılım 4
sağlandı. Gürcistan'ın ayrılmasının ardından 11 ülkeye düşen BDT'de Rusya, Azerbaycan, Ermenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan, Özbekistan, Belarus, Moldova ve Ukrayna yer alıyor. İLK 8 AYDA TÜRKMENISTAN DA ALDIĞIMIZ MÜTEAHHITLIK İŞLERİNİN TOPLAMI: 2,6 MILYAR DOLAR Türk inşaat şirketlerinin en çok iş aldıkları ülke konumunda olan Türkmenistan da müteahhitlerimiz, 2011 yılının ilk 8 ayında 2,6 milyar dolardan falza çeşitli projelerin ihalelerini kazandılar. İlk 8 ayda, lüks ve modern konutlar, okullar -kreşler, spor kompleksleri, hastaneler, çeşitli sanayi tesisleri, 5 yıldızlı oteller ve dinlenme tesisleri, elektrik santralleri, tren yolu istasyonları, karayolları, idari binaları bakanlıklar, belediye ve kamu kuruluşları gibi 50 ye yakın projenin taahhüt ihalelerini kazandılar. Firmalarımız Türkmenistan da geçtiğimiz 2010 yılında ise toplam 4,5 milyar dolarlık iş almışlardı. Yılın ilk ayında Rönesans İnşaat şirketi Mari eyaletinde 350 milyon dolara gübre ve amonyak fabrikası inşaatı işini alırken, Lotus Enerji Şirketi de 390 milyon dolara Mari-Lebap vilayetleri arasında yüksek voltajlı elektrik hatları ihalesini kazandı. Geçtiğimiz aylarda Belda İnşaat Şirketi de Avaza Turizm bölgesinde yaklaşık 150 milyon dolara iki ayrı otel ve dinlenme tesisi ihalesini almıştı. Türk Şahin İnşaat şirketi ise, Türkmenbaşı Bankası tarafından aynı turizm bölgesinde yaşam kompleksi inşaatına ilişkin açtığı ihaleyi kazandı. Tekfen İnşaat ve Tesisat AŞ, Güney Yoloten Gaz Sahası Projesinde alt yüklenici olarak proses sahası yardımcı tesisleri işlerinin yapılması ve doğalgaz boru hattı inşası işini 261 milyon dolara yapacak. Son dönemde bu ülkede önemli işlere imza atan Rönesans Holding, 226 milyon dolara polis eğitim merkezi, yine toplam 210 milyon dolara ise Karayolları Bakanlığı ve Demiryolları Bakanlıklarına Bakanlık Binası ihalelerini aldı. Uslu Yapı ise, 2015 yılına kadar tamamlanmak üzere Karayolları Bakanlığından 115 milyon dolara yol inşaatını üstlendi. 5
Eser Taahhüt ise, 266 milyon dolara ülkenin batısındaki 160 km'lik Serdar-Bereket-Gumdağ karayolunu yapacak. Çalık Holdinge bağlı GAP İnşaat şirketi 34 milyon dolara Diş Hastalıkları Hastanesi, 30 milyon dolara da Serum Fabrikası inşa edecek. Geçen günlerde ise Aşkabat hekimliği tarafından, Polimeks İnşaat a, Sanat anıtını inşa edilmesi, havanın derecesini ölçecek ekipmanlı kulenin inşa edilmesi, Bitarap Türkmenistan şayolunda inşa edilmekte olan 20.000 kişilik stadyuma giden yolda bir çıkışı olan yeraltı tuneli inşa etmek ile ilgili sözleşmeleri akdetmeye izin verildi. İnşaatlar Ağustos 2011 de başlayacak ve Ekim 2011 de tamamlanacak. Bunun yanı sıra okul, konut, spor kompleksleri, anıt, altyapı gibi onlarca projenin inşaatları da devam ediyor. Söz konusu projelerin tamamının 2011-2013 yılları arasında tamamlanarak hizmete açılması öngörülüyor. Türkmenistan ın imarında Türk şirketleri önemli görev alırken, Türk inşaat şirketlerinin ülkenin bağımsızlığını kazandığı 1991 yılından beri aldıkları işin toplam hacmi 25 milyar doları aştı. İHALE DUYURULARI Türkmennebit Devlet İdaresi Teknik Kaynaklar ve Donanım Müdürlüğü sene sonuna kadar aşağıdaki ürünleri satın alacağını duyurmuştur. -Borular ve metal ürünler - Genel fabrika, teknolojik ve sondaj ekipmanları Ayrıntılı bilgi için: Tel 60647 (Balkanabat) son başvuru tarihi 7 Eylül 2011. Başvuruların Türkmennebit Devlet İdaresine yapılması gerekmektedir. Balkanabat Türkmenistan. Türkmenistan Motorlu Taşıtlar Bakanlığı İhalesi, Aşkabat'ta otomobil terminalinin bütün ekipmanları ile birlikte inşa edilmesi amacıyla uluslararası bir ihale duyurmuştur. Başvuruların söz konusu Bakanlığı'a yapılması gerekmektedir. Son başvuru tarihi 30 Eylül 2011. 6