Farkl nkübatörlerin Tatl su stakozu (Astacus leptodactylus Esch, 1823) Yumurtalar n n Ç k Oran Üzerine Etkileri

Benzer belgeler
1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ

Yumurta Kabu u S cakl n n Ölçülmesi

ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ (YAŞLANDIRMA) DENEYİ

Her inkübatördeki s cakl ölçmek için ayn ekipman kullan n ve test termometrelerinin uygun ekilde kalibre edildi inden emin olun.

Ara rma, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba

Yakıt Özelliklerinin Doğrulanması. Teknik Rapor. No.: 942/

YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ

Döküm. Prof. Dr. Akgün ALSARAN

AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ

4- Solunum Sisteminin Çalışması : Solunum sistemi soluk (nefes) alıp verme olayları sayesinde çalışır.

SİİRT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar. Amaç

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS HAYVAN BESLEME VE YEM BİLGİSİ TEKNOLOJİSİ

Mardin Piyasasında Tüketime Sunulan Bulgurların Bazı Fiziksel Özelliklerinin Türk Standartlarına Uygunluklarının İstatistikî Kontrolü

Ç N ÖNEML OLAN FAKTÖRLER NELERD R?

Fizik I (Fizik ve Ölçme) - Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi Ku çu

SICAKLIK VE ENTALP KONTROLLÜ SERBEST SO UTMA UYGULAMALARININ KAR ILA TIRILMASI

Bitkilerde Çiçeğin Yapısı, Tozlaşma, Döllenme, Tohum ve Meyve Oluşumu

SERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN. GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL

STYROPOR ĐÇEREN ÇĐMENTO VE ALÇI BAĞLAYICILI MALZEMELERĐN ISIL VE MEKANĐK ÖZELLĐKLERĐ*

Çipura - Levrek Yem Kataloğu

Araştırma Notu 15/177

Karıştırcılar ve Tikinerler

KAPLAMA TEKNİKLERİ DERS NOTLARI

-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onikinci kez gerçekleştirilmiştir.

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog

Özden BARIM Fırat Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi, 23119, Elazığ

KÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ

Dünya Hububat Pazarında Neredeyiz?

ANALOG LABORATUARI İÇİN BAZI GEREKLİ BİLGİLER

Binalarda Enerji Verimliliği ve AB Ülkelerinde Yapılan Yeni Çalışmalar

Hayvancılığın Desteklenmesi Hakkında Karar. Bakanlar Kurulu Kararı -BKK. Tarih: 15 Nisan Salı. Resmi Gazete Sayısı: 26848

İngilizce Öğretmenlerinin Bilgisayar Beceri, Kullanım ve Pedagojik İçerik Bilgi Özdeğerlendirmeleri: e-inset NET. Betül Arap 1 Fidel Çakmak 2

ISSN: (NWSAELS) Received: January 2016 ID: A0077 Accepted: April 2016

Basın Bülteni. Marmaray Projesinde Rota Teknik İmzası BD

İNOVASYON GÖSTERGELERİ VE KAYSERİ:KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ. Prof. Dr. Hayriye ATİK 16 Haziran 2015

Akaryakıt Fiyatları Basın Açıklaması

ÇUKUROVA'DA OKALİPTÜS YETİŞTİRİCİLİĞİ VE İDARE SÜRELERİNİN HESAPLANMASI

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ENGELLİLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİ (1) BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

4. Numaralandırdığımız her boru parçasının üzerine taşıdıkları ısı yükleri yazılır.

YÖNETMELİK KAFKAS ÜNİVERSİTESİ ARICILIĞI GELİŞTİRME UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ

Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi

NIR Analizleri için Hayvansal Yem ve G da Numunelerinin Haz rlanmas

BOYAR MADDELERDE AKTİF KARBONUN ADSORPLANMA ÖZELLİĞİNE HİDROJEN PEROKSİTİN ETKİSİ

ÖRNEK HAVUZ PROJESĐ HESAP ÖZETĐ

BİYOEŞDEĞERLİK ÇALIŞMALARINDA KLİNİK PROBLEMLERİN BİR KAÇ ÖZEL OLGUYLA KISA DEĞERLENDİRİLMESİ Prof.Dr.Aydin Erenmemişoğlu

ÖZEL SEKTÖR DI BORCU_2015 UBAT

Malatya İli Kayısı Alanlarında Bulunan Forficula auricularia (Linnaeus, 1758) nın Populasyon Değişimleri

Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı) tan:

Mamasın Baraj Gölü (Aksaray-Türkiye) Tatlısu İstakozu (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) nun Boy-Ağırlık İlişkisi ve Et Verimi

YERLİ ÜRETİCİLER TARAFINDAN ÇİN HALK CUMHURİYETİ MENŞELİ PVC İTHALATINA YÖNELİK YAPILAN KORUNMA ÖNLEMİ BAŞVURUSUNUN GİZLİ OLMAYAN ÖZETİ

İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ

İnşaat Firmalarının Maliyet ve Süre Belirleme Yöntemleri Üzerine Bir Alan Çalışması

MUŞ ALPARSLAN ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ

Banka Kredileri E ilim Anketi nin 2015 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 10 Nisan 2015 tarihinde yay mland.

Analiz aşaması sıralayıcı olurusa proje yapımında daha kolay ilerlemek mümkün olacaktır.

INSURAL* ATL ALUMİNYUM VE ÇİNKO İÇİN YALITKAN POTA ASTARLARI. Kolay astarlama. Yüksek enerji tasarrufu. Yüksek mekanik mukavemet

DENEY 5 SOĞUTMA KULESİ PERFORMANSININ BELİRLENMESİ

Tatlı Su İstakozu Astacus leptodactylus (Eschscholtz, 1823) Yetiştiriciliğinde Yavru Dönemde Muhtemel Ölüm Nedenleri

BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM KURULU KARARI. : İnceleme Abonelik Sözleşmeleri ve Faturalama Denetimi.

FINDIĞIN HASAT,HARMAN VE DEPOLANMASI

F. Ü. Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17 (2), , 2005

TEMİZ SU DALGIÇ POMPA

Küçük Çaplı Yatayda 1 Saatlik Yangın Dayanım Testi 1

Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü :18

75 ini

Demirköprü Baraj Gölü nde (Manisa) Yaşayan Tatlısu Istakozunun (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) Bazı Üreme Özellikleri

ÖNSÖZ. Sevgili MMKD üyeleri,

Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man

KYM454 KĠMYA MÜHENDSĠLĠĞĠ LAB-111 ATOMĠZER DENEYĠ

BÖLÜM 3 FREKANS DAĞILIMLARI VE FREKANS TABLOLARININ HAZIRLANMASI

2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL


BİNALARDA ENERJİ PERFORMANSI YÖNETMELİĞİ Bayındırlık ve İskan Bakanlığı

Dr. Erdener ILDIZ Yönetim Kurulu Başkanı ILDIZ DONATIM SAN. ve TİC. A.Ş.

TÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI

AFRİKA HASTALIĞI -SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ -LUMPY SKIN DISEASE (LSD)

Tayfur Sökmen Kampusü, 31034, HATAY

HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI MALİ SEKTÖRLE İLİŞKİLER VE KAMBİYO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YURTDIŞI DOĞRUDAN YATIRIM RAPORU 2013

DÜNYA KROM VE FERROKROM PİYASALARINDAKİ GELİŞMELER

SERMAYE ġġrketlerġnde KAR DAĞITIMI VE ÖNEMĠ

KURUL GÖRÜ Ü. TFRS 2 Hisse Bazl Ödemeler. Görü ü Talep Eden Kurum : Güreli Yeminli Mali Mü avirlik ve Ba ms z Denetim Hizmetleri A..

Balkanlar da Refah: Kısa Rapor

Temiz Enerji Kaynaklar Uygulamalar. Pamukkale Üniversitesi Temiz Enerji Evi Örne i

YAPILARDA DERZLER VE SIZDIRMAZLIK MALZEMELERİ

Kıbrıs ın Su Sorunu ve Doğu Akdeniz in Hidrojeopolitiği

SİRKÜLER. 1.5-Adi ortaklığın malları, ortaklığın iştirak halinde mülkiyet konusu varlıklarıdır.

Bu konuda cevap verilecek sorular?

E P O T A P E. EPOTAPE Su tutucu bant

HÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU

Öncelikle basın toplantımıza hoş geldiniz diyor, sizleri sevgiyle ve saygıyla selamlıyorum.

PLASTİK MALZEMELERİN İŞLENME TEKNİKLERİ

T.C. ÇANAKKALE ONSEK Z MART ÜN VERS TES

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Öğretmeni

KALİTE HER ZAMAN PAHALI DEĞİLDİR. Dünyanın 4. Büyük fabrikası teknolojinin önünde

Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi. Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü PROJE HAZIRLAMA ESASLARI

Tam yağlı süt ürünleri tüketen erkeklere kötü haber

TOBB ETÜ LİSANSÜSTÜ BURSLU ÖĞRENCİ YÖNERGESİ* (*) Tarih ve S sayılı Senato oturumunun 4 nolu Kararı ile Kabul edilmiştir.

a) Birim sorumluları: Merkez çalışmalarının programlanmasından ve uygulanmasından sorumlu öğretim elemanlarını,

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1

01 OCAK 2015 ELEKTRİK AKIMI VE LAMBA PARLAKLIĞI SALİH MERT İLİ DENİZLİ ANADOLU LİSESİ 10/A 436

Transkript:

Süleyman Demirel Üniversitesi E irdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi Cilt:2-3; Say :1-2; 12-16 ( 2006-2007) Farkl nkübatörlerin Tatl su stakozu (Astacus leptodactylus Esch, 1823) Yumurtalar n n Hamdi AYDIN 1 Ferhat ÇA ILTAY 2 1 Kocaeli Üniversitesi, Gazanfer Bilge Meslek Yüksekokulu, Karamürsel, Kocaeli 2 stanbul Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Laleli, stanbul ÖZET Bu çal mada tatl su istakozu (Astacus leptodactylus Esch, 1823) yumurtalar zuger i elerinde, alabal k yumurta eleklerinde ve anneleri (pleopod) üzerinde inkübasyona tabi tutularak yumurta ç k oranlar tespit edildi. Çal ma sonunda zuger i elerinde tutulan yumurtalarda aç lma oran % 40.3, alabal k yumurta eleklerinde tutulan yumurtalarda aç lma oran % 23.2 ve annelerinden ayr lmayan yumurtalarda aç lma oran % 87.3 olarak bulundu. Anahtar kelimeler: Tatl su stakozu, Astacus leptodactylus, yumurta inkübasyonu, aç lma oran Effects of Different Incubators on Hatching Rates of Crayfish (Astacus leptodactylus Esch, 1823) Eggs ABSTRACT In this study, freshwater crayfish (Astacus leptodactylus Esch,1823) eggs were incubated on plepod, in zuger jars and trout eggs incubation trays and egg hatching rates were determined. As a result of the study it was found that the egg hatching rates were in the zuger jars 40.3 %, in the trout eggs incubation trays 23.2 % and maternal incubation 87.3 %. Key words: Freshwater crayfish, Astacus leptodactylus, incubation of eggs, hatching rate

G R Dünya üzerinde çok geni bir alana yay l m gösteren tatl su stakozunun ülkemizdeki tek türü Astacus leptodactylus tur. Dünyada A. leptodactylus, Türk, Galiçya, batakl k, havuz veya uzun k skaçl (long-clawed crayfish) kerevit olarak da bilinmektedir. Do al ortamda cinsi olgunlu a ula ma 3 ya nda (80-100 mm Total Boy) olmaktad r. Çiftle me su s cakl n n 7-12 o C oldu u Ekim- Aral k aylar nda meydana gelir. Yumurtalar n inkübasyon süresi s cak iklimlerde 5-6 ay, so uk iklimlerde ise 6-7 hatta 8 ay devam etmektedir. Yumurtadan ç kan larvalar n gövde yap lar ilk günler farkl d r ve 8-10 gün sonra ilk kabuklar n de i tirerek ergin kerevit eklini al rlar. Bir süre daha annelerinin yan nda ve üzerinde dola an yavru kerevitler, daha sonra onlar terk ederler (Köksal, 1988). 1984 y l na kadar ülkemiz su ürünleri içerisinde çok önemli bir yeri olan kerevitin bu tarihten sonra görülmeye ba layan kerevit vebas (Aphanomyces astaci) nedeniyle do al stoklar k sa sürede neredeyse bitme noktas na gelmi tir. Bu tarihe kadar Türkiye, Avrupa n n bir numaral kerevit ihracatç s iken, günümüzde Türkiye nin bo lu unu di er ülkeler doldurmu tur. 1971 ve 1985 y llar aras ndaki kerevit ihracat 1300 ile 2500 ton aras nda de i irken, 1985 y l ndan sonra Türkiye deki göllerin büyük bir k sm nda kerevit üretimi önemli derecede azalm ve bunun nedeni de kerevit vebas olarak rapor edilmi tir (Baran ve ark. 1987; Köksal, 1988; Rahe and Soylu 1989; Harl o lu ve ark. 2002). Avrupa ülkelerinde de kerevit vebas hastal nedeniyle azalan do al stoklar n restorasyonu amac yla yerli ve yabanc kerevit türlerinin üretimleri yap lmaktad r. Ülkemizde de bu türün laboratuar artlar nda üretilerek azalan do al stoklar n desteklenmesi büyük önem ta maktad r. Di er su ürünleri üretiminde oldu u gibi kerevit üretiminde de yumurtalar n inkübasyonu ve larval besleme dönemi üretimin en önemli k sm n olu turur. Bu dönemdeki ba ar üretimi do rudan etkilemektedir. Kerevit yumurtalar n n yapay inkübasyonu konusunda birçok ara t rmalar yürütülmü tür (Mason 1977; Rhodes 1981; Carral ve ark.. 1988, 1992; Matthews and Reynolds 1995; Perez ve ark.. 1998, 1999; Henryon and Purvis 2000). Baz kerevit türlerinin yumurtalar n n yapay inkübasyonunda yüksek oranda ba ar sa lan rken baz türlerde ya ama oran dü ük veya çok az olmaktad r. Ara t rmac lar kerevit yumurtalar n n inkübasyonunda zuger i elerinin, delikli elek sistemlerinin veya tanklar ile anneleri üzerinde olmak üzere farkl metotlar n kullan labilece ini bildirmi lerdir (Ackefors 1989; Carral ve ark.. 1988; Leonard ve ark.. 2001). Köksal 1988, Astacus leptodactylus un üretiminde yumurtal di i kerevitlerin yumurtalar aç l ncaya kadar havuzlarda tutulmas veya di iden ay r lan yumurtalar n inkübatörlerde inkübe edilmesi eklinde iki farkl metodun kullan ld n bildirmi tir. Kerevit yumurtalar n n yapay inkübasyonunda, gözlenmi olan yumurtalar kerevitlerin yüzme bacaklar ndan ma a ya da makas gibi bir alet ile di i kerevitlerin abdomeninden sökülerek konik tabanl zuger i elerine konulup yavru kerevit (II.safha) oluncaya kadar burada tutulmakta ve bu dönemden itibaren de beslenmeye ba lanmaktad r (Lee ve Wickins 1992). Genel olarak bu teknikte yapay inkübatörler bir bak ma yumurtalar n havaland r lmas, predatörlerden koruma, ölü yumurtalar n uzakla t r lmas ve aç lmalar n n sa lanmas amac yla anaç kerevitin yerini almaktad r (Henryon and Purvis 2000). Bu çal mada da Astacus leptodactylus yumurtalar zuger i elerinde, alabal k yumurtalar n n inkübasyonunda kullan lan kaliforniya tipi eleklerde ve pleopodlar üzerinde olmak üzere üç farkl ekilde inkübasyona tabi tutularak aç lma oranlar takip edildi. MATERYAL VE METOT Çal mada kullan lan dam zl k kerevitler Bursa znik Gölü nden temin edildi. 10 May s 2005 tarihinde znik Gölü nden pinterlerle avlanan (500 adet) yumurtal kerevitler bal k nakil tank na (500 litre) konularak.ü. Su Ürünleri Fakültesine ba l Sapanca çsu Ürünleri Üretimi, Ara t rma ve Uygulama Birimi ne getirildi. Kerevitler 200 x 100 x 60 cm ölçülerindeki iki adet beton havuza yerle tirildi. Havuzlarda su yüksekli i 40 cm olacak ekilde ayarland ve kerevitlere gizlenme yeri olarak havuzlar içerisine 70 mm çap nda, 150 mm uzunlu unda plastik borular b rak ld. ki beton havuza da Ara t rma Biriminde kullan lan ve bu tarihlerde s cakl 15-16 o C olan dere suyu verildi. Çal ma ba lang c na kadar kerevitler bu havuzlarda 5 gün boyunca adaptasyona tabi tutuldu. 15 May s 2005 tarihinde beton havuzlardaki kerevitlerden yumurtalar sa l kl görülenler çal mada kullan lmak üzere seçildi. Kerevit yumurtalar n n inkübasyonu için yakla k 6 litre hacmindeki 6 adet zuger i esi, 8 adve ark.abal k yumurta ele i (50 x 30 cm) ve 3 adet fiberglas tank (230 x 50 x 60 cm) kullan lm t r. Zuger i eleri Yakla k 6litre hacmindeki camdan yap lm 6 adet zuger i esinin her birine 1.000 adet olmak üzere toplam 6.000 kerevit yumurtas b rak ld. Rast gele seçilen her bir kerevitin yüzme bacaklar ndaki (pleopodlar) yumurtalar n yar s bir pens yard m yla al narak zuger i elerine konuldu, di er yar s da anneleri üzerinde b rak ld. Zuger i elerinin her birine su ak yakla k 1,5 litre/dakika olacak ekilde sabitlendi. Yumurta Elekleri Alabal k yumurtalar n n inkübasyonunda kullan lan 230 x 50 x 60 cm ölçülerindeki iki tank içine 50 x 30 cm (1500 cm 2 ) ölçülerindeki 6 adet yumurta ele i yerle tirilip her bir ele e de 1.000 adet olacak ekilde toplam 6.000 adet kerevit yumurtas b rak ld. Tanklara verilen su ak h z yakla k 10 litre/dakika olacak ekilde sabitlendi.

Fiberglas Tanklar Anne üzerinde yumurtalar n inkübasyonunu sa lamak için 3 adet 230 x 50 x 60 cm ölçülerinde (11.500 cm 2 taban alan ) plastik tanklar kullan ld. Yumurtalar n n yar s zuger i elerine ve alabal k yumurta inkübatörlerine konmu kerevitler (60 Adet) 3 plastik tanka e it olarak yerle tirildi. Yumurtal kerevitlerdeki toplam yumurta say s da yakla k 6000 tane olacak ekilde ayarland. Yumurtal kerevitlere gizlenme yeri olarak 70 mm çap nda, 150 mm uzunlu unda plastik boru parçalar b rak ld. Her bir tanka su ak h z yakla k 10 litre/dakika olarak ayarland. Çal mada kapal devre su sistemi kullan ld. Zuger i elerinden, yumurta eleklerinden ve fiberglas tanklardan ç kan sular filtrelerden geçirilip bir motor sistemiyle yüksekteki bir depoya (500 litre) pompaland. Bu depodaki su tekrar zuger i elerine, yumurta eleklerine ve tanklara da t ld. Depodaki su içerisine bir hava ta yerle tirilerek sürekli olarak havaland rma sa land. Çal mada 17±0,5 o C sabit s cakl kta su kullan ld ve su s cakl depoya yerle tirilen termostatl bir s t c ile ayarland. Her iki günde bir depodaki suya 50 litre temiz su ilavesi yap ld (Çizelge 1). Çizelge 1. Sapanca Ara t rma Birimi Su Analiz De erleri Total sertlik (mg/l) 120 Kalsiyum (Ca 2+ ) (mg/l) 46,89 Magnezyum (Mg 2+ ) (mg/l) 7,29 ph 7,66-8,00 Alüminyum (mg/l) 0,069 Karbondioksit (CO 2 ) (mg/l) 5,3 Çözünmü Oksijen (O 2 ) (mg/l) min. 7,5 Su S cakl ( o C) 17±0,5 Su s cakl klar her gün, çözünmü oksijen miktarlar ise haftada üç kere ölçüldü. Dam zl k di i kerevitler haftada iki kere taze alabal k etiyle beslendi. Yenmeyen yemler ve art klar, zuger i elerinde ve yumurta eleklerindeki ölü yumurtalar iki gün ara ile sifonlanarak temizlendi. Yumurtal kerevitlerde yumurta geli imini takip etmek için yumurtal kerevitler her iki günde bir kontrol edilerek ölü yumurtalar say ld. statistikî de erlendirmeler ANOVA ve student-t testi ile Microsoft EXCEL Program kullan larak yap ld. BULGULAR 15 May s 2005 tarihinde zuger i elerine, yumurta eleklerine ve anneleri üzerinde inkübasyona tabi tutulan kerevit yumurtalar 2 Haziran 2005 tarihinde aç lmaya ba lad. Bu tarihe kadar yumurtalarda aç lma oran zuger i elerinde % 88,5, alabal k yumurta eleklerinde % 58,9 ve anneleri üzerinde tutulanlarda % 98,3 olarak tespit edildi. Çal man n sona erdirildi i 12 Haziran 2005 tarihine kadar ise (II.Safha) aç lma oranlar zuger i elerindeki yumurtalarda % 40,3, alabal k yumurta eleklerinde % 23,2 ve pleopodlar üzerinde tutulan yumurtalarda % 87,3 olarak tespit edildi. ( ekil 1, Çizelge 2) Yap lan istatistik hesaplamalar sonucunda aç lma oran bak m ndan guruplara aras fark n önemli ( P<0,05 ) oldu u tespit edildi. Çal maya ba lanmadan önce yap lan say mlarda kerevitlerin sa ve sol pleopodlar ndaki yumurta say lar n n e it olup olmad na bak ld. Her ne kadar sa ve sol pleopodlardaki yumurta say lar nda küçük farkl l klar olsa bile bu fark n istatistik bak mdan önemli olmad (P>0,05) tespit edildi. Yumurta Aç l m Oran (%) 120 100 80 60 40 20 0 15.May 21.May 23.May 25.May 28.May 01 Haz. 02.Haz. 05.Haz. 07 Haz. Pleopodlar üzerinde Zuger i eleri Yumurta Elekleri ekil 1. A.leptodactylus yumurtalar n n pleopodlar üzerinde, zuger i elerinde ve alabal k yumurta inkübasyon eleklerinde aç lma oranlar 12 Haz. Çizelge 2. Farkl inkübatörler ve pleopodlar üzerinde inkübasyona tabi tutulan kerevit (A. leptodactylus) yumurtalar n n aç l m oran Gruplar Ba lang çtaki Çal ma Sonunda Aç l m Oran Yumurta Say s Larva Say s % Zuger i eleri 6.000 2418 40,3 Yumurta elekleri 6.000 1392 23,2 Pleopodlar üzerinde 6.000 5238 87,3

TARTI MA VE SONUÇ Kerevit yumurtalar n n yapay inkübasyonu üzerine yap lan çal malar oldukça azd r ve yap lan çal malar n büyük ço unlu u da özellikle yaz n yumurtlayan türler üzerinedir. Henryon ve Purvis 2000 e göre, Cherax tenuimanus ta yumurta inkübasyonunun k sa olmas nedeniyle yapay inkübasyonunun kolay oldu u, yüksek ya ama oran elde edilebildi i, Astacidae türlerinde ise, yumurta inkübasyon süresinin çok uzun (7-9 ay) olmas, enfeksiyon hastal klar ve mekanik zedelenmeler nedeniyle ya ama oran dü ük (% 0-70) olmaktad r. Kerevit yumurtalar n n yapay inkübasyonunda inkübatör tipi, su kalitesi ve di er faktörlerin optimum olmas n n ya ama oran n büyük oranda etkiledi ini bildirmi lerdir (Perez et.al., 1998 ; Leonard et. al., 2001). Yine Nakata ve ark. (2004) yapt klar çal mada Cambaroides japonicus türü Japon kerevitleri yumurtalar n n yapay inkübasyon materyali olarak kulland klar mikroplaklarda yüksek aç lma oranlar elde etmi lerdir. Bu çal mada Astacus leptodactylus yumurtalar 3 farkl sistemde inkübasyona tabi tutuldu ve en yüksek yumurta ç k oran (% 87,3) pleopodlar üzerinde b rak lan yumurtalarda meydana geldi. Zuger i elerine yerle tirilen yumurtalarda ya ama oran % 40,3, alabal k yumurta inkübatörlerine b rak lan yumurtalarda ya ama oran % 23,2 olarak tespit edildi. Leonard ve ark.., 2001 bentik ve süspansiyon olmayan inkübasyon sistemlerinde Cherax destructor yumurtalar nda % 0 ya ama oran elde ederken, yumurtalar n süspansiyon halde tutuldu u zuger i elerinde (upweller inkübatör) % 93 ya ama oran elde etmi lerdir. Çal mam zda ise zuger i elerindeki yumurtalar n aç lmaya ba lad döneme kadar ya ama oran yüksek (% 88,5) olmas na kar n jüvenillerin ilk kabuklar n de i tirdi i (II. safha) safhada ise ölüm oran artt ve ya ama oran % 40,3 oldu. Alabal k yumurta inkübatörlerindeki yumurtalarda ise % 23.2 oran nda ya ama oran elde edildi. Zuger i elerinde ilk dönemlerde yüksek bir ya ama oran na sahip olmas sürekli havaland rma sonucu yumurtlar n bol miktarda oksijene maruz kalmalar sebep olurken daha sonraki zamanlarda meydana gelen ölüm oranlar n n artmas na su ak h z nedeniyle juvenillerin ilk kabuk de i tirmeleri s ras nda mekanik veya fiziksel zedelenmeleri sonucu oldu u gözlemlendi. Bunu engellemek için su ak h z minimum tutulmas na ra men ölümler devam etti. Lee ve Wickins (1992), kerevit yumurtalar n n yapay inkübasyonunda yavrular n birbirine yap malar n engellemek için gerekirse ortama küçük sünger parçalar eklenebilece ini ve parazitlerin kontrol alt na al nmas içinde yavrular n 15-20 dakika boyunca 10 ppm lik malahit ye ili ile banyo ettirilebilece ini bildirmi lerdir. Çal mam zda bunlar yap lmad ndan ölümlerin bu nedenle yüksek oldu u tahmin edildi. Ara t rmac lar, kerevit yumurtalar n n yapay inkübasyonunda yumurtalar n di i kerevitlerden ay r larak inkübatörlere al nma zaman n n çok önemli oldu unu ve al nan yumurtalar n embryonik geli melerini tamamlam olmalar gerekti ini bildirmi lerdir (Cukerzis 1988; Arignon 1981; Rhodes 1981; Köksal 1988). Birçok ara t rmac (Perez et. al., 1999; Leonard et. al., 2001) k n yumurtlayan kerevit türlerinde yumurtalar n aç lma dönemine yak n yapay inkübasyonlar nda anne üzerindekine e ya da daha fazla ba ar sa lanabilece ini bildirmi lerdir. Mason 1977; Carral et.al. 1988, 1992, Pacifastacus leniusculus, Rhodes 1981; Perez et. al. 1998, 1999, Austropotamobius pallipes yumurtalar n n geç embriyo dönemlerinde suni inkübasyonlar nda anne üzerinde inkübasyona e ya da daha yüksek ba ar elde edilebilece ini bildirmi lerdir. Yine (Köksal 1988), Astacus leptodactylus yumurtalar n n zuger i elerinde inkübasyonunda yumurtalar n gözlenmi olmas gerekti ini ve bu yumurtalar n 18-20 o C su s cakl nda 5-7 gün içerisinde inkübasyonu tamamlad n bildirmi tir. Çal mam zda di ilerden al narak zuger i eleri ve yumurta eleklerine konan yumurtalar aç lma dönemlerine yak n bir zamanda yap ld. Ancak yine de en yüksek yumurta ç k oranlar pleopodlara tutunan yumurtalardan elde edildi. Ülkemiz sular ndaki Astacus leptodactylus un do al ortamdaki yumurta inkübasyonu may s ay sonu ve Haziran ay n n ilk haftas nda kadar sürmektedir (Köksal 1988; Ayd n 1999; Ackefors 2000; Güven ve ark. 2002). Çal mam zda Astacus leptodactylus yumurtalar 15 May s 2005 tarihinde di i kerevitlerden ayr larak yapay inkübatörlere konulmu tur. Çal ma süresince znik Gölündeki kerevitlerde de yumurta geli imi takip edilmi tir ve znik Gölündeki kerevitlerde yumurtalar haziran ay n n ilk haftas nda aç lmaya ba lad ve 8-10 Haziran 2004 tarihine kadar da tamamen annelerinden ayr ld klar tespit edildi. Çal mam zda da zuger i elerine ve alabal k yumurta inkübatörlerine yerle tirilen gözlenmi kerevit yumurtalar 15 May s 2005 tarihinde annelerinden ayr lm ve 17±0,5 o C su s cakl nda 18 gün sonra 2 Haziran 2005 tarihinde aç lmaya ba lad ve 12 Haziran 2005 tarihine kadar da ilk kabuklar n de i tirerek ergin kerevit eklini (II. safha) ald lar. Çal mada kapal devre su sistemi kullan ld, inkübatörlere ve tanklara 17±0,5 o C sabit s cakl kta su verildi. Deneme süresince mantarla maya kar hiçbir ilaç uygulamas yap lmad. Zuger i elerinde ve alabal k yumurta inkübatörlerinde meydana gelen ölümlerin mantarla ma (Saprolegnia sp.) nedeniyle oldu u tespit edildi. E er kapal devre sistemi kullan lmay p mantarla maya kar ilaç uygulamas yap labilseydi yumurta ç k oranlar daha da yüksek olabilirdi. Sonuç olarak, bu çal ma ile Astacus leptodactylus yumurtalar gözlenmi safhadan sonra zuger i eleri ve alabal k yumurta inkübatörlerinde de inkübasyona tabi tutulabilece i ancak aç lma oran n n dü ük olaca, pleopodlar üzerinde inkübasyona tabi tutulmas nda ise yüksek aç lma oran elde edilebilece i tespit edildi.

KAYNAKLAR Ackefors, G. E. H., 1989. Intensification of European Freshwater Crayfish Culture in Europe. Special Session of Crayfish Culture of Aquaculture 89 World Aquaculture Society. Los Angeles, USA, February 13, 29 pp. Ackefors, G. E. H, 2000. Freshwater Crayfish Farming Technology in the 1990 s: a European and Global Perspective, Fish and Fisheries, 1, 337-359. Arrignon, J., 1981. L Ecrevisse et Son Elevage, Editons Gauthiers-Villars, Paris (In French). Ayd n H., 1999. Growth and Maturity of Freshwater Crayfish (Astacus leptodactylus leptodactylus Esch. 1823) Juveniles in Concrete Fish Ponds, The Proceeding of the First International Symposium on Fisheries and Ecology. 2-4 Sep.1998, Trabzon/Turkey. Baran., Timur M., Oray. K., Timur G., Rahe R. and Soylu E. 1987. Investigation on a Disease Causing Serious Mortality on Crayfish (Astacus leptodactylus) Populations in Turkey, European Aquaculture Society in Sweden (in English)., pp: 6-7. Carral, J. M., Celada, J. D., Gaudisio, V. R., Temino, C., Fernandez, R., 1988. Artificial Incubation Improvement of Crayfish Eggs (Pacifastacus leniusculus Dana) under Low Temperature during Embryonic Development, Freshwater Crayfish 7, 230-250. Carral, J. M., Celada, J. D., Gonzales, J., Gaudisio, V. R., Fernandez, R., Lopez-Baisson, C., 1992. Artificial Incubation of Crayfish Eggs (Pacifastacus leniusculus Dana) from Early Stages of Embronic Development, Aquaculture 104, 261-269. Cukerzis J. M., 1988. Astacus astacus in Europe. In: D. M. Holdich and R. S. Lowery (Editors), Freshwater Crayfish. Biology, Management and Exploitation. Croom Helm, London, pp. 309-340. Güven, E., Çolak, S., Sava E., 2002. znik Gölü nde Kerevitlerin (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) Üreme Döneminin Tespiti, stanbul Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 16 (13):35-51. Harl o lu M. M., Köprücü K., Özdemir Y. 2002. The Effect of Dietary Vitamin E on the Pleopodal Egg Number of Astacus leptodactylus (Eschscholtz, 1823), Aquaculture International 10:391-397. Henryon, M., Purvis, I.W., 2000. Eggs and Hatclings of the Freshwater Crayfish Marron (Cherax tenuimanus) Can Be Successfully Incubated Artificially, Aquaculture 184, 247-254. Köksal, G. 1988. Astacus leptodactylus in Europe. In: D. M. Holdich and R. S. Lowery (Editors), Freshwater Crayfish. Biology, Management and Exploitation. Croom Helm, London, pp. 365-400. Lee, D. O C. Wickins, J. F. 1992. Crustacean Farming. Blackwell Scientific Publications. ISBN 0-632-02974-9, 392 pp. Leonard, B. V., Lennard, W. A., Kildea, D. G., 2001. A Method for Testing the Effectiveness of Artificial Incubation of Eggs vs. Maternal Brooding in the Freshwater Crayfish Cherax destructor, Aquaculture 195, 299-309. Mason, J.C., 1977. Artificial Incubation of Crayfish Eggs (Pacifastacus leniusculus Dana), Freshwater Crayfish 3, 119-132. Matthews, M., Reynolds, J. D., 1995. In Vitro Culture of Crayfish Using a Recirculating Airlift Incubator, Freshwater Crayfish 8, 300-306. Perez, J. R., Carral, J. M., Celeda, J. M., Munoz, C., Saez- Royuela M., Antolin, J. I., 1998. Effects of Stripping Time on the Success of the Artificial Incubation of White- Clawed Crayfish, Austropotamobius pallipes (Lereboullet), Eggs, Aquaculture Research, 29, 389-395. Perez, J. R., Carral, J. M., Celeda, J. M., Munoz, C., Saez- Royuela M., Antolin, J. I., 1999. The Possibilities for Artificial Incubation of White Clawed Crayfish (Austropotamobius pallipes Lereboullet) Eggs: Comparison between Maternal and Artificial Incubation, Aquaculture, 170, 29-35. Rahe R., Soylu E., 1989. Identification of the Pathogenic Fungus Causing Destruction to Turkish Crayfish Stocks (Astacus leptodactylus), Journal of Invertebrate Pathology 54: 10-15. Rhodes, C.P., 1981. Artificial Incubation of the Eggs of the Crayfish Austropotamobius pallipes (Lereboullet) Aquaculture, 25, 129-140.