İneklerde Üremenin Kontrolü Embriyo Transferi

Benzer belgeler
Sığrlarda Embryo Transferi. Prof.Dr.Serhat Pabuccuoğlu

BİYOTEKNOLOJİ NEDİR? Canlılar aracılığı ile ürün ve hizmet üretmektir

Üremenin Kontrolü ve Çevresel Faktörlerin Fertiliteye Etkisi PROF.DR.SERHAT PABUCCUOĞLU

Çiftlik Hayvanlarında Embriyo Aktarımı. Prof Dr Fatin Cedden

YUMURTA TİPLERİ BÖLÜNME ŞEKİLLERİ İNVİTRO FERTİLİZASYON VE EMBRİYO NAKLİ. Doç. Dr. Alev Gürol BAYRAKTAROĞLU

GENİTAL SİKLUS Östrus Siklusu

FERTİLİZASYON-Döllenme

Çiftlik Hayvanlarında Türlere Göre Üreme Özellikleri. Prof. Dr. Fatin CEDDEN

P U B E R TA S, SUNİ T O H U M L A M A, G E B E L İ K V E T E R İ N E R HEKİ M : A H M E T K E S K İ N

Seksüel Siklus ve Suni Tohumlama

ÜREMENİN KONTROLÜ. PROF. DR. Nafiz YURDAYDIN

Genital siklus Pubertaya ulaşan bir dişide, hipotalamus ve hipofiz bezinin kontrolü altında ovaryum ve uterusta bazı değişiklikler meydana gelir.

T.C. ADNAN MENDERES ÜNĐVERSĐTESĐ SAĞLIK BĐLĐMLERĐ ENSTĐTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜNE AYDIN

Reprodüktif Endokrinoloji. Prof. Dr. Mithat EVECEN

Sperma DNA İçeriği. Cinsiyeti Belirlenmiş Sperma Gebelik Oranları?

Senkronizasyon. Prostaglandin ile senkronizasyon Kontrolü yöntem Pazartesi yöntemi 2+2 yöntemi ½ yöntemi

Spermatozoanın Dişi Genital Kanalındaki Hareketi. Üreme Biyolojisi ve Yapay Tohumlama Prof. Dr. Fatin CEDDEN

DİŞİ ÜREME ORGANLARI

ULUSAL 2-3 KONGRESİ. Türk Veteriner Jinekoloji Derneği Ekim Tohumlama: % Tohumlama: % 90 GİRİŞ. 83 Günde Görülen Östrus

Çiftlik Hayvanlarında Cinsiyetin Denetimi

Ovaryum kistleri: Tanısı ve tedavide yaklaşımlar

DÜVELERDE PROGESTERON DESTEKLİ FARKLI RESENKRONİZASYON PROTOKOLLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

İN-VİTRO FERTİLİZASYON (IVF) VE EMBRİYO TRANSFERİ (ET)

PROSPEKTÜS Sadece Hayvan Sağlığında Kullanılır DALMAZİN Enjeksiyonluk Çözelti Veteriner Sentetik Prostaglandin

PROSPEKTÜS Sadece Hayvan Sağlığında Kullanılır Buserin Enjeksiyonluk Çözelti Hormon GnRH analoğu

Irkların Sınıflandırılması

DİŞİ EŞEY HÜCRELERİNİN GELİŞMESİ OLGUNLAŞMASI. Doç. Dr. A. Gürol BAYRAKTAROĞLU

SÜT İNEKLERİNDE ÜREME HORMONLARI

BÜYÜKBAŞ HAYVANCILIK ARAŞTIRMALARI ÇALIŞMA GRUBU. Önder SÖZEN Koordinatör

Araştırmacılar. Araştırma İNEKLERDE ÜREME VERİMİ KLİNİK ENDOMETRİTİS

İN VİTRO EMBRİYO ÜRETİMİ

Östrus Belirtleri VEYSEL TAHİROĞLU

T. C. DİCLE ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ KAMU HİZMET STANDARTLARI TABLOSU

EMBRĐYO TRANSFERĐ. Dr. Numan Akyol Lalahan. lalahanakyol 1

Gonadlar: Dişide ovaryumlar (yumurtalıklar), erkekte de testislerdir. Gametler: Yeni bir canlının gelişmesini başlatmak için bir araya gelen dişi ve

İneklerde Döl Verimi Sorunları. Prof.Dr.Melih Aksoy Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi AYDIN

İLK TRİMESTERDE PROGESTERON. Dr. Tuncay Nas Gazi Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim

Gebelikte Karşılaşılan Anormal Olgular. Prof Dr Fatin Cedden Üreme Biyolojisi ve Yapay Tohumlama

Reprodüktif Endokrinoloji. Prof. Dr. Mithat EVECEN

LAKTASYONDA OLMAYAN İSVİÇRE ESMERİ İNEK ve DÜVELERDE KETOPROFEN ve FLUNİXİN MEGLUMİN UYGULAMASININ GEBE KALMA ORANI ÜZERİNE ETKİSİ

Fertilizasyon ve Erken Embriyogenez

Islah Stratejileri ve Türkiye Ulusal Sığır Islah Programı

Dişi genital organları; Ovaryum,ovidukt, uterus, serviks, vagina, vulva Ovaryum; sağda ve solda karın boşluğuna asılı olarak bulunan 1 çift organdır.

İnfertil Dişiler. Çiftleşme zorlukları. Deneyimsiz erkek. Normal çiftleşmeden sonra başarısız gebelik. Seyrek östrus. Deneyimsiz dişi.

EMBRIYO TRANSFERIYLE BIR INEKTEN?100 BUZAGI ALINACAK

ÜREME SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ

SIĞIR YETİŞTİRİCİLİĞİ VE BESİCİLİĞİ

SÜT İNEKLERİNDE ÜREME HORMONLARI-2

HAYVANCILIKTA BİYOTEKNOLOJİ DR. ONUR YILMAZ

İNEKLERDE OVSYNCH VE CO-SYNCH YÖNTEMLERİ İLE OVULASYONUN SENKRONİZASYONU

2019 YILI ÇİFTLİK HAYVANLARI ALT SINIR ÜCRET TARİFESİ (At, Sığır, Tay-Buzağı, Koyun-Keçi, Domuz)

Süt Sığırcılığında Döl Verimi ve Yönetimi

Nişasta Esaslı Biyoyapışabilen Polimerlerin Sentezi ve İlaç Taşıyıcı Sistemlerde Uygulamaları

Prenatal devre insan ve memeli hayvanlarda uterus içerisinde geçer. Kanatlı hayvanlarda ise yumurta içinde kuluçkada geçen devredir.

MENSTURASYON VE HORMONLAR

FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ

Gebeliğin Erken Teşhisi

IVF DE KULLANILAN İLAÇLAR VE PROTOKOLLER

Damızlık İnek Seçimi. Zir. Müh. Zooteknist. Tarım Danışmanı Fatma EMİR

ANKARA KEÇİLERİNDE EMBRİYO TRANSFER UYGULAMALARI GİRİŞ TUIK, 2014; ULUSAL KONGRESİ. Ø Sağlıklı ve ferkl, VE YÖNTEM. Ø kg ağırlığında

SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ JOURNAL OF HEALTH SCIENCES Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır

Sadece Hayvan Sağlığında Kullanılır OPROSYN Enjeksiyonluk Çözelti Sentetik Prostaglandin

SIĞIRLARDA KIZGINLIĞIN BELİRLENMESİ VE ÜREME KUSURLARI. Araş. Gör. Koray KIRIKÇI

10. SINIF KONU ANLATIMI. 16 ÜREME BÜYÜME GELİŞME Döllenme ve Aile Planlaması Soru Çözümü

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ

Yardımcı üreme teknolojisi (YÜT) son yıllarda birçok infertil çiftin çocuk sahibi olmalarını sağlamaktadır.

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ DERGİSİ Journal of Faculty of Veterinary Medicine, Erciyes University

Danışmanlık Raporu Mayıs 2012

SAKIZ IRKI MELEZİ KOYUNLARDA KISA SÜRELİ UYGULAMALAR İLE MEVSİM İÇİ ÖSTRÜS SENKRONİZASYONU

Üreme Biyolojisi ve Yapay Tohumlama

Süt İneklerinde Üreme

Analizi. Önder AYTEKİN* Özet. A Retrospective Analysis of Artificial Insemination Applications Carried out under Field Conditions Abstract

KEDİLERDE Reprodüksiyon ve Sun i Tohumlama

ÜREME SİSTEMİNİN FİZYOLOJİSİ

DAMIZLIK SIĞIR YETİŞTİRİCİLERİ BİRLİĞİ NE

POSTPARTUM FARKLI GÜNLERDE DOUBLE-OVSYNCH İLE SENKRONİZE EDİLEN İNEKLERDE BAZI REPRODÜKTİF PARAMETRELERİN İNCELENMESİ

Prof.Dr. Selahattin Kumlu

Sığırlarda Embriyo Transfer Uygulaması ve Türkiye Açısından Önemi

(Study of Superovulation and Embryo Transfer in Cattle)

POSTPARTUM SORUNSUZ SÜT İNEKLERİNDE PRID UYGULAMASI SONRASI OVARYUM ULTRASONOGRAFİSİ VE FERTİLİTE PARAMETRELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

SIĞIRLARDA SUNİ TOHUMLAMA

DERLEME /REVIEW. Osman ERGENE*

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Kocatepe Veteriner Dergisi * Kocatepe Veterinary Journal

ÇİFTLİKLERİN GELECEĞİ. birlikte inek sayısının artışına

1. İÇİNDEKİLER. Kabul ve Onay. İçindekiler. Önsöz. Simgeler ve Kısaltmalar. Şekiller. Çizelgeler 1. GİRİŞ Vücut Kondisyon Skoru (VKS) 6

REPEAT BREEDER İNEKLERDE TOHUMLAMAYI İZLEYEN FARKLI GÜNLERDE PRID ve GnRH ile SAĞALTIM GİRİŞİMLERİ

OVSYNCH UYGULANAN İNEKLERDE SUN İ TOHUMLAMA SONRASI 12.GÜNDE YAPILAN GnRH ENJEKSİYONUNUN GEBELİK ORANINA ETKİSİ

ÖZET CEVAP: Oosit retrivalin hemen ardından intrauterin hcg uygulaması implantasyon oranlarını, kimyasal ve klinik gebelik oranlarını artırmaktadır.

Sadece Hayvan Sağlığında Kullanılır OPROSYN Enjeksiyonluk Çözelti Sentetik Prostaglandin

LAKTASYONDAKİ PIRLAK IRKI KOYUNLARDA FLUOROGESTON ASETAT Ve Ecg UYGULAMALARININ BAZI REPRODÜKTİF PARAMETRELER ÜZERİNE ETKİLERİ

DAMIZLIK SIĞIR YETİŞTİRİCİLİĞİNDE KADININ ROLÜ. Zerrin KUMLU. Salahattin KUMLU. DGRV Eğitim Ekibi Ankara, 2016

Danışman Raporu Kasım Lindell Whitelock. WWS Teknik Danışmanı

KADIN HAYATININ EVRELERİ I

HİTİT ÜNİVERSİTESİ DERS BİLGİ FORMU

LAKTASYON VE SÜT VERİMİ

CA ve kalitesine göre 2-6 kg kaba yem 10 aylık yaşta meme bezi gelişimini tamamlar;

Doğum Sonrası (post-natal) Büyüme

DÜVE VE İNEKLERDE KIZGINLIK TAKİBİ

HAYVANCILIKTA BİYOTEKNOLOJİ DR. ONUR YILMAZ

Transkript:

İneklerde Üremenin Kontrolü Embriyo Transferi PROF.DR.SERHAT PABUCCUOĞLU 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 1

Konu Başlıkları İneklerde Üremenin kontrolü Başarıyı etkileyen faktörler Folliküler Dalga Östrus senkronizasyonu teknikleri Korpus luteum taklit edilerek yapılan senkronizasyon Var olan korpus luteumun fonksiyonlarının dudurularak yapılan senkronizasyon 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 2

Konu Başlıkları Embriyo transferi Amaç Yöntemin sağladığı faydalar Verici ve alıcı hayvanların seçimi Verici ve alıcı hayvanlarda Östrus senkronizasyonu Süperovulasyon Embriyoların kazanılması Embriyoların seçilmesi Embriyoların uzun süreli saklanması Embriyoların transferi 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 3

İneklerde üremenin kontrolü 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 4

Dölverimini Etkileyen Faktörler KALITIM SEVK VE İDARE HİJYEN BESLENME İKLİM Kaynak : 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 5

Vücut Kondisyonu Değerlendirme Noktaları 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 6

Laktasyondaki İdeal Vücut Kondisyon Eğrisi (Holştayn) Kondisyon puanı Kuru dönem Laktasyonun 1. dönemi Laktasyonun 2. dönemi Laktasyonun 3. dönemi Kuru dönem İDEAL EĞRİ DOĞUM LAKTASYON GÜNLERİ 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 7

Örnek Vücut Kondisyon Skorları <2 2,5 3 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 8

Üreme mekanizmaları Doğum, Laktasyon ve ekonomik bir işletmedeki bir sonraki gebelik zamanlamasının önemi Folliküler Dalga Spermanın hazırlanması ve fertilizasyon İmplantasyon ve gebeliğin devam etmesi 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 9

Doğum Sonrası Sütçü İneklerde Folliküler Dalganın Gelişimi ve siklusların başlaması 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 10

İşletmelerdeki Randımanlı verim için laktasyon ve gebe kalma zamanları ilişkisi Süt miktarı Tekrar Gebe kalma Kuruya Çıkma zamanı Bir sonraki doğum 60 90 305 365 Doğum sonrası gün 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 11

İneklerin Östrus Siklusu Sırasında Şekillenen Folliküler Dalgalar ve Dominant Folliküllerin Dönüşümü 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 12

İnek Östrus Siklusu Sırasında Kan Hormon Parametrelerindeki Değişimler 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 13

Spermanın hazırlanması ve fertilizasyon Başarılı bir işletmede suni tohumlamanın başarısı önemlidir. Bunun için de kızgınlık başlangıç zamanına göre ideal tohumlama zamanının belirlenmesi gerekir. Unutulmamalıdır ki dişi genital kanala depolanan spermatozoa hemen oositi dölleyebilme kapasitesine sahip değildir. Spermatozoanın oositi dölleyebilme yeteneği kazanabilmesi için dişi genital kanalında KAPASİTASYON diye tanımlanan ikinci bir olgunlaşma dönemi geçirmelidir. Türlere göre değişen sürelerde gerçekleşen bu olay sığırlarda 6 SAAT sürer Bu da spermanın ovulasyon olmadan en az 6 saat önce dişi genital kanalına depolanmış olma zorunluluğunu ortaya çıkartır. Geleneksel olarak östrusun 12. saati yani ikinci yarının başlangıcında tohumlamaların yapılması olması tavsiye edilir. 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 14

İmplantasyon ve gebeliğin devam etmesi Fertilizasyon şekillendikten sonra embriyonun uterus içine implante olması gerekir. Bu süreçte annenin embriyodan haberdar olması embriyonun kendi varlığını anneye göstermesi için sinyalizasyon mekanizmaları gelişmiştir. İnterferon tau embriyonun trofoblast hücreleri tarafından salgılanır ve uterusdaki PgF 2α salgısını tetikleyen oksitosin reseptörlerinin sayısını azaltarak PgF 2α salgısını engellemekte implantasyon şekilleninceye ve diğer kontrol mekanizmaları devreye girinceye kadar korpus luteumun varlığını garanti altına almaktadır. Gerek İnterferon tau yetersizlikleri gerekse de luteal yetersizlikler gebeliğin erken döneminde kayıplara neden olmaktadır. 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 15

Üremenin kontrol altına alınması Östrus senkronizasyonu 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 16

Östrus senkronizasyonu Memelilerde östrus başlangıcının istenilen bir zamana getirilmesi, farklı bireylerin aynı anda östrus göstermelerinin sağlanmasıdır 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 17

Üremenin kontrol altına alınması teknikleri Östrus senkronizasyonu teknikleri Korpus luteum taklit edilerek yapılan senkronizasyon Var olan korpus luteumun fonksiyonları durdurularak yapılan senkronizasyon Başarıyı etkileyen faktörler 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 18

SIĞIRLARDA FOLLİKÜLER VE LUTEAL DEVRENİN ŞEMATİZE GÖRÜNÜMÜ Folliküler devre Luteal devre Progesteron Hormonu Folliküler devre 1. Gün östrus + ovulasyon 5. Gün 16-17. Gün 21. Gün östrus + ovulasyon 5. Gün 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 19

Östrus senkronizasyonu teknikleri: Korpus luteum taklit edilerek yapılan senkronizasyon Doğal süreçte luteal faz 11-12 gün sürmektedir. Ovulasyondan endojen PgF 2α salgılamasına kadar yaklaşık 16-17 gün geçer. Ortalama olarak bir inekte lueal fazın taklit edilebilmesi için 12-14 günlük progesteron hormonu uygulamasına ihtiyaç bulunmaktadır. Piyasada progesteron/progestagen emdirilmiş vaginal uygulamalar için geliştirilmiş aparatlar (CIDR) bulunmaktadır. Kısa süreli uygulamalar endojen progesteron kaynağı olarak korpus luteum varlığı olasılığında dolayı mutlaka PgF 2α enjeksiyonunu gerektirir. Kullanılan tedaviler genellikle progesteron + PgF 2α uygulamalarının birlikte kullanıldığı farklı programlardan oluşmaktadır. Protokollerin temel amacı folliküler dalganın senkronize edilmesi ve mevcut korpus luteumun ortadan kaldırılarak yeni bir östrusun başlatılmasına dayanır 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 20

Ovsynch porotokolü ile östrus senkronizasyonu 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 21

Dublesynch porotokolü ile östrus senkronizasyonu (Doç.Dr. Ümüt CİRİT) PgF 2α GnRH PgF 2α GnRH Zamanlanmış tohumlama 2 gün 7 gün 48 h 16-20 h 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 22

Progesteron + Prostaglandin uygulaması ile östrus senktonizsyonu 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 23

Östrus senkronizasyonu teknikleri: Var olan korpus luteumun fonksiyonları durdurularak yapılan senkronizasyon Doğal süreçte endojen salgılanan PgF 2α korpus luteumu besleyen kılcal damarlar üzerinde etki ederek büzülmesine ve öncelikle kan dolaşımına engel olarak progesteron hormonu sentezi durdurulmakta daha sonra da nekroz şekillenerek varlığını kaybetmesine neden olur. Böylece yeni bir östrus başlatılmış olur. Piyasada doğal veya sentetik pek çok PgF 2α preparatı bulunmaktadır. Siklusu kontrol altında olan ve aktif bir korpus luteumu olan bireylerde tek enjeksiyon, Kontrol altına olmayan siklusun hangi döneminde olduğu bilinmeyen bireylerde ise 11 gün arayla çift PgF 2α enjeksiyonu uygulanır. Protokollerin temel amacı mevcut korpus luteumun ortadan kaldırılarak yeni bir östrusun başlatılmasına dayanır 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 24

Onbir Gün Ara İle İki Kez PGF 2a Enjeksiyonu Uygulayarak Sığırlarda Östrusun Senkronizasyonu HAYVANLARIN SİKLUS GÜNLERİ 1. PGF 2a Enjeksiyonu 1 Ağustos 3-4 5 Ağustos 2. PGF 2a Enjeksiyonu ve Siklus Günleri 12 Ağustos 14-15 16 Ağustos 0-5 ETKİSİZ METÖSTRUS/ DİÖSTRUS 11-16. GÜN Östrus + Toh. (72-96 saat) 6 16/17 ETKİLİ 17/18-21 ETKİSİZ ÖSTRUS ÖSTRUS / METÖSTRUS 7 9. GÜN 7 11. GÜN LUTEAL FAZ } ETKİLİ Östrus + Toh. (72-96 saat) Östrus + Toh. (72-96 saat) 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 25

İneklerin Östrus Siklusu Sırasında Dominant Folliküllerin Dönüşümü 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 26

Tabii ve Suni Tohumlamanın Zamanlanması Östrus başlangıcı Östrus bitimi 0 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40 44 10 18 6 saat Uygun değil Uygun tohumlama zamanı Şans olabilir proöstrus Vulva dudaklarında şişme Vagina girişi ıslak östrus Gerginlik, bağırma Diğer ineklerin atlamasına müsaade Vulva dudakları ödemli, hiperemik İpliksel ve renksiz müköz akıntı (Çara) ovulasyon kanama Uygun değil Tabii tohumlama için en uygunzaman 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 27

SIĞIRLARDA EMRİYO TRANSFERİ 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 28

Konu Başlıkları Embriyo transferi Amaç Yöntemin sağladığı faydalar Verici ve alıcı hayvanların seçimi Verici ve alıcı hayvanlarda Östrus senkronizasyonu Süperovulasyon Embriyoların kazanılması Embriyoların seçilmesi Embriyoların transferi Embriyoların uzun süreli saklanması 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 29

Sığırlarda Embriyo Transferi Ne Amaçla Yapılır? Kıymetli damızlıklardan daha fazla yavru elde edebilmek Eldeki sürünün ıslahında ve safkan damızlıklara dönüştürülmesinde yararlanmak Hayvan ıslahı çalışmalarına hız kazandırmak Cinsiyeti önceden belirlenmiş embriyoların transferi ile doğrudan damızlık olarak kullanılabilecek dişi yavru elde etmek 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 30

Sağladığı/Beklenen Faydalar Yaşam içinde kıymetli damızlıklardan daha fazla yavru elde edebilme Bol miktarda kıymetli damızlık üretimi Bir jenerasyonda sürüye %100 saf ırk özellik kazandırma Hayvan ıslahı çalışmalarına hız kazandırma Zorunlu kesime giden damızlıklardan kesim sonrası in vitro embriyo üretimi ile damızlık olarak faydalanabilme 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 31

Embryo transferinin sektördeki yerine bir örnek 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 32

Sığırlarda Embriyo Transferi Uygulamasının Aşamaları Verici (Donor) ve Alıcı (Recipient) hayvanların seçimi Alıcı ve Verici ineklerin östrus senkronizasyonu Vericilerde süperovulasyon [multiple ovulasyon (MOET)] Vericilerde uterus yıkaması ile embriyoların elde edilmesi Elde edilmiş embriyolardan sağlıklı, transfer edilebilir olanların seçilmesi ve transfer için hazırlanması Embriyoların alıcı hayvanların uteruslarına transfer edilmesi Embriyoların uzun süreli saklanması için dondurulması 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 33

Verici (Donor) ve Alıcı (Recipient) hayvanların seçimi Alıcılar: Sağlıklı bulaşıcı, genetik veya diğer hastalıkları taşımayan bireyler olmaları Mümkünse düve olmalı Gebe kalmalarını engel problemi olmayan, genital kanalı sağlıklı bireyler olmalı Transfer edilecek embriyonun ırk özelliklerine göre doğumda zorluk yaşamayacak bireyler olması komplikasyonları önleyecektir. Vericiler: Sağlıklı bulaşıcı, genetik veya diğer hastalıkları taşımayan bireyler olmaları Irk özelliklerini taşıyan %100 saf ırk olmalı Verim düzeyleri yüksek kaliteli damızlık olmalı Üreme ile ilgili problem yaşamayan genital kanalı sağlıklı bireyler olmalı 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 34

Alıcı ve Verici ineklerin östrus senkronizasyonu Temel amaç: Vericilerde süperovulasyona hazırlanacak olan havuzun tazelenmesi ve fazla sayıda genç follikülün FSH tedavisine yanıt verecek düzeye getirilmesi Alıcılarda vericilerle dönemsel olarak aynı zamanda kızgınlık semptomlarının başlaması ve ovulasyonun aynı dönemde şekillenmesi, transfer zamanında uygun büyüklükte iyi gelişmiş fonksiyonlarını iyi bir şekilde yerine getiren korpus luteum şekillenmesini sağlamak 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 35

Alıcı ve Verici ineklerin östrus senkronizasyonu Kullanılan yöntemler: Vericilerde folliküler dalganın daha iyi senkronize olması nedeniyle Progesteron + PgF 2α kombine kullanımı yaygınlaşmaktadır. Alıcılarda vericilerde uygulanan yöntem kullanılabileceği gibi 11 gün arayla çift PgF 2α enjeksiyonundan da yararlanılabilir. Her iki hayvanda da yapılabiliyorsa ovaryumdaki faaliyetler ultrasonografi ile takip edilmelidir. 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 36

Alıcı ve Verici Hayvanlardaki Östrus Senkronizasyonu VERİCİLERDEKİ PROSTAGLANDİN ENJEKSİYON GÜNLERİ 0. gün 11. Gün sabah Östrus takibi ve tohumlama 48. saat ALICILARDAKİ PROSTAGLANDİN ENJEKSİYON GÜNLERİ 0. gün 11. Gün akşam veya 12. gün sabah Östrus takibi 48. saat 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 37

Süperovulasyon Amacıyla Kullanılan Hormonlar Temel amaç: Ovaryumlar üzerinde bir yerine birden fazla follikül gelişiminin sağlanması Uygulama: Vericilere dışarıdan FSH veya benzer etkili hormonların uygun dozlarda ve sürelerde verilmesi FSH PMSG HMG 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 38

Örnek Süperovulasyon Tedavi Protokolu UYGULAMA HORMONLAR GÜNLER PGF2α FSH HMG PMSG PMSG + Anti PMSG 0. gün 1. enj. 8. gün (sabah) 5 mg 8. gün (akşam) 5 mg 375 IE FSH 2500 IU 2500 IU 9. gün (sabah) 5 mg 375 IE FSH 9. gün (akşam) 5 mg 375 IE FSH 10. gün (sabah) 5 mg 375 IE FSH 10. gün (akşam) 5 mg 375 IE FSH 11. gün (sabah) 2. enj. 5 mg 375 IE FSH 11. gün (akşam) 5 mg 375 IE FSH 14. gün (sabah) ST ST ST ST 14. gün (akşam) ST + hcg ST + hcg ST + hcg ST + Anti PMSG 15. gün (öğle) ST ST ST ST 21. gün yıkama yıkama yıkama yıkama 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 39

Yıkama Öncesi Ovaryum Kontrolu 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 40

Doğal Östrusta Gelişmiş Bir Follikül ve Siklik Korpus Luteum 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 41

Siklusun 6. Gününde Gelişmekte Olan Korpus Luteum 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 42

Süperovulasyon Oluşturulmuş İnekte Ovaryum Reaksiyonları 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 43

Yıkama Kateterleri 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 44

Yıkama Kateterinin Uterusa Yönlendirilmesi 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 45

Yıkama Kateterinin Uterus İçine Yerleştirilmesi 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 46

Yıkama Kateterinin Uterus İçine Yerleştirilmesi 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 47

Uterus Yıkama Sıvısının Toplanması (Ada Çiftliği- Beylikdüzü, İstanbul; 1987) 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 48

Yıkama işleminin sıvısının kendi akışıyla gerçekleştirilmesi 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 49

Embriyoların Sedimentasyonu Sonrası Üst Yıkama Sıvısının Ayrılması (Ada Çiftliği - Beylikdüzü, İstanbul; 1987) 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 50

Çökeltiyi İçeren Yıkama Sıvısının Saat Camlarına Aktarılması (Ada Çiftliği - İstanbul Beylikdüzü; 1987) 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 51

Filtre Kullanılarak Embriyoların Yıkama Sıvısından Kazanılması Uterus yıkaması sonrası elde edilen sıvı Embriyo filtresi 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 52

Zigot Aşamasındaki Bir Embriyo 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 53

İki Blastomerli Bir Embriyo 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 54

Dört Blastomerli Bir Embriyo 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 55

Gelişiminin 8 Blastomer ve Morula Aşamasındaki Embriyolar 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 56

Uterus Yıkaması İle Kazanılmış Ekspanded Blastosist Aşamasındaki Embriyolar 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 57

Uterus Yıkaması İle Kazanılmış Farklı Aşamalardaki Embriyolar 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 58

Gelişiminin Hatching (Zonadan Çıkan) Blastosist Aşamasında Bir Embriyo 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 59

Zonadan Çıkmış (Hatched) Bir Blastosist Ve Boş Zona 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 60

Embriyo Transfer Pipetinin Hazırlanması 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 61

Embriyo Transfer Kateteri 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 62

Türkiye de İlk Embriyo Transferi Uygulanan İnek (İstanbul Beylikdüzü, Ada Çiftliği-1985) 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 63

Türkiye de Embriyo Transferinden Doğan İlk Buzağı (İstanbul Beylikdüzü, Ada Çiftliği-1985) 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 64

Ebmriyo Transfer Uygulamasından Doğan Buzağılar (Tigem İnanlı İşletmesi, Muratlı-tekirdağ-1987) Kaynak: Dr. M.E.Cumhur SÖNMEZ doktora tezi-1990 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 65

EBMRİYO TRANSFER UYGULAMASINDAN DOĞAN BUZAĞILAR (Tigem İnanlı İşletmesi, Muratlı-tekirdağ-1987) Kaynak: Dr. M.E.Cumhur SÖNMEZ doktora tezi-1990 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 66

EBMRİYO TRANSFER UYGULAMASINDAN DOĞAN BUZAĞI (ırklar arası transfer) (İstanbul Beylikdüzü, Ada Çiftliği-1988) 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 67

Ebmriyo Transfer Uygulamasından Doğan Buzağı (Irklar Arası Transfer) (İstanbul Beylikdüzü, Ada Çiftliği-1989) 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 68

Embriyoların uzun süreli saklanması için dondurulması Amaç: Elde edilmiş kaliteli embriyoların uzun süreli saklanması Uzun mesafelerde transportu Gen kaynaklarının koruma altına alınması Yöntemler: Vitrifikasyon Kademeli Kontrollü yavaş dondurma 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 69

Vitrifikasyon işlemi sırasında embriyolarda gözlenen değişimler VS1 VS2 VS3 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 70

Embriyonun vitrifikasyon için payete yüklenmesi Fitil Fitil 0.5 M sukroz hava VS3 hava sukroz hava polivinil alkol pastör pipeti 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 71

Embriyo Yüklenmiş Payetin Sıvı Nitrojene Daldırılışı 45 o Açı 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 72

Embriyolarda Cinsiyetin Kontrolü ve Tayini 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 73

Embriyolarda cinsiyetin belirlenmesi 1. Biyopsi tekniği uygulanarak alınan materyalde kromozom eşleştirme ile (karyotiping) 2. Biyopsi tekniği uygulanarak alınan materyalde PZR tekniği kullanılarak Y kromozomuna özel bölgelerin çoğaltılarak örneklerde bu bölgelerin belirlenmesi 3. Floresan işaretlenmiş HY antijenine spesifik antikorlarla erkek embriyoların belirlenmesi 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 74

Blastomer biyopsisi 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 75

Karyotipleme (insan örnek) PZR tekniği ile cinsiyet tayini (sığır) 28.10.2013 İNEKLERDE ÜREMENİN KONTROLÜ EMBRİYO TRANSFERİ 76