KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ TARİH ÖĞRETMENLİĞİ 12 13 Nisan 2014 TG 5 ÖABT TARİH Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının İhtiyaç Yayıncılık ın yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğrafının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
AÇIKLAMA DİKKAT! ÇÖZÜMLERLE İLGİLİ AŞAĞIDA VERİLEN UYARILARI MUTLAKA OKUYUNUZ. 1. Sınavınız bittiğinde her sorunun çözümünü tek tek okuyunuz. 2. Kendi cevaplarınız ile doğru cevapları karşılaştırınız. 3. Yanlış cevapladığınız soruların çözümlerini dikkatle okuyunuz.
2014 ÖABT / TAR TARİH ÖĞRETMENLİĞİ TG 5 1. Nümismatik; Eski metal paraları, sikke ve madalyonların tarihini ve bunların tanımlanıp sınıflandırılması ile uğraşan bilim dalıdır. Nümismatike sikkecilik de denilmektedir. Madeni para anlamına gelen Latince nomisma kelimesinden türemiştir. Nümismatik bilim dalıyla uğraşan kişilere Nümismat adı verilir. Nümismatlar madeni ve kağıt paralar, madalyonlar, nişanlar, hatıra madalyonları ile ilgilenirler. Nümismatiğin tarih araştırmalarına katkıları: Paranın basımında kullanılan madenin türüne göre o toplumun, o dönemdeki ekonomik durumu konusunda ipuçları sağlar. Kaybolmuş uygarlıkların, kentlerin ve yerleşim yerlerinin kesin olarak belirlenmesine katkı sağlar. Soyu tükenmiş bitki ve hayvanların varlıklarını bildirir ve kanıtlar. Özellikle tarihsel süreç içinde egemenliği elinde tutmuş kişilerin ve ailelerin soylarını bildirir. Yazılı tarihlerde anlatılan olayların kanıtlanmasına yardım eder. Çeşitli nedenlerle tarihsel süreç içinde yok olmuş anıt ve yapılara ilişkin kanıtlar sunar. Sikkeyi basan devletin egemenlik alanlarının tespitinde ciddi delil niteliği taşır. Yöneticilere verilmiş ad ve unvanları gösterir. Sikkenin basıldığı dönemin dinsel inançları ve sanat anlayışı konusunda bilgi verir. Hükümdarların saltanatlarının başlangıç tarihlerinin, almış oldukları unvanların, dönemleri boyunca yaptıkları işlerin, kazandıkları zaferlerin ya da yenilgilerin kesin biçimde belirlenmesine yardım eder. 2. Naklî veya rivayetçi tarih: Hadiseleri hiçbir yoruma tâbi tutmaksızın olduğu gibi aktarmaktır. Rivayetçi tarih yazımında tarihçi vakıaları sistemleştirmek, onları kronolojik bir tasnife tâbi tutmak kaygısını taşımaz. Hadiseyi nasıl duydu, gördü veya okuduysa o şekilde sözlü veya yazılı olarak aktarır. Rivayetçi tarih yazımı hadiselerin bir nevi çetelesini tutmaktır ve diğer tarih yazım kurallarına malzeme oluşturması bakımından önemlidir. Taberi ve İbn-ül âsir in tarihleri, Heredot tarihi bu tür tarih yazımına örnek teşkil ederler. Pragmatik veya öğretici tarih: Tarihçinin tarihi hadiselerden faydalı sonuçlar çıkarma gayesine uygun olarak yazılır. Biyografiler, siyer kitapları, menakıbnâmeler bu gayeye matuf olarak yazılmış tarih kitapları olarak telâkki edilebilir. Tekevvünî veya genetik tarih: Hadiselerin doğuş sebeplerini araştırmak, nasıl olduğunu belirlemek gayesini güden tarih yazım şeklidir. Bu usule göre tarih, bir bakıma tarihî vakıalara yönelttiğimiz nasıl sorusuna cevap aramaktır. Neden-nasılcı tarih olarak da isimlendirilmektedir. 3. Dünyanın en önemli Sümerologlarından biri olan Muazzez İlmiye Çığ, 20 Haziran 1914 te Bursa da doğdu. 1935 te Ankara Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Sümeroloji bölümüne girdi. 1940 yılında mezun olan Çığ, İstanbul Arkeoloji Müzesine tayin edildi. Burada, dünya için çok büyük önem taşıyan bir işe imza attı ve Sümer, Akad ve Hitit dillerinde yazılmış 74 bin tabletten oluşan çivi yazılı belgeler arşivini oluşturdu ve katalog haline getirdi. Philadelphia Üniversitesi Müzesi Tabletler Bölümü Başkanı Prof. Kramer ile yaptığı çalışmalar ile Sümer edebiyatına yeni konular kazandırıldı, eksik olanlar tamamlandı. 1957 de Münih te düzenlenen Oryantalistler Kongresi ne katıldı. 1960 yılında Heidelberg Üniversitesinden aldığı davet üzerine 6 ay burada araştırma yaptı. 1965 yılında Roma da sergilenen Hitit sergisine başkanlık ederek sergiyi Londra ya götürdü. Sümer ve Hitit kültürlerinin en önemli araştırmacılarından olan Muazzez İlmiye Çığ, on üç kitap ve birçok bilimsel makale yazdı. Bir çok ödül alan Sümerolog çalışmalarına hâlâ devam etmektedir. 4. Ahmet Zeki Velidi Togan: Tarih çalışmalarında yardımcı bilimlerin önemine vurgu yaparken özellikle bunlardan arkeolojiyi tarihin eşi şeklinde nitelendirmektedir. 5. MÖ II. binyılın ortalarında Orta Asya dan Hindistan a gelen Ariler siyasi, sosyal ve kültürel yapılarını bu bölgeye taşımışlar ancak burada merkezî bir otorite sağlayamamışlardır. Bu nedenle Hindistan racalık adı verilen küçük prenslikler tarafından yönetilmiştir. 3
6. Asklepedio Sağlık Merkezi: Helen uygarlığına ait sağlık merkezi Büyük İskender: Helen İmparatoru Arşimed: Eski Yunan ve Helen uygarlıklarında yaptığı çalışmaları ile tanınan bilim insanı Bergama Kütüphanesi: Diğer adı Pergamon olan Helenistik dönem kütüphanesi Beşyüzler Meclisi: Eski Yunan da 30 yaşını doldurmuş kişilerin katıldığı meclis 7. Avrupa Hun Hükümdarları Kama Tarkan Balamber(Balamir) Alypbi (Baltazar) Muncuk Uldız Karaton Oktar Rua Attila Bleda İlek Tuldila Dengizik İrnek Ancak Kubrat Han Bulgar hükümdarıdır. 9. Verilen eserler Rusya nın Ermitaj Müzesi nde bulunmaktadır. Ayrıca bunun dışında Türk silah ve sikkeleri, Osmanlı dönemine ait değerli takılar, Rusya ve Osmanlı imparatorlukları arasında yaşanan savaşlarda elde edilen ganimetler, Sultan II. Mahmut tarafından İmparator Nikolay a hediye edilen at koşum takımı, Sultan II. Murat Han ın isminin yazıldığı altın ve gümüşle işlenmiş bronz kâse, Türk silah koleksiyonu (kılıçlar, hançerler, palalar), Sultan III. Selim Han tarafından, Yaş Anlaşması vesilesiyle Rus Çariçesi II. Katarinaya hediye edilen çadır bulunmaktadır. 10. Emevi Halifesi Muaviye, ölmeden önce Halifeliği oğlu Yezit e vererek, bu makama ırsi nitelik kazandırmıştır. 12. Abbasi toprakları üzerinde Samaniler Karahanlılar Fatımiler Tolunoğulları Hamdaniler Tahiriler İhşidiler gibi bağımsız devletler kuruldu. Ancak Eretnalılar Anadolu da kurulmuş II. Beylikler Dönemi olarak anılan süreçte varlığını sürdürmüş bir beyliktir. 13. Selçuk Bey in oğlu Arslan Yabgu nun yönetiminde, Karahanlıları ve Gaznelileri endişelendirecek kadar güçlendiler. Arslan Yabgu nun Gaznelilerce esir edilmesi ve 1032 de ölmesinden sonra, Selçuk Bey in torunları Tuğrul Bey ve Çağrı Bey bağımsızlıklarını elde etmeye giriştiler. Selçukluların teşkilatlı devlet düzenine girmesi bu dönemde oldu. Devletin ilk yöneticisi Tuğrul Bey di. Selçuklular 1035 te büyük bir Gazneli ordusunu yenerek Horasan içlerine doğru ilerlediler. 1037 de de, bugünkü Türkmenistan da yer alan Merv kentini ele geçirdiler. 1038 de Gaznelileri ikinci kez yendiler ve Nişabur kentine girerek bağımsızlıklarını ilan ettiler. Tuğrul Bey sultan sanıyla hükümdar ilan edildi ve Büyük Selçuklu Devleti de böylece kurulmuş oldu. 8. Göktürk alfabesinde kullanılan işaretler, Runik diye adlandırılan eski İskandinav yazısındaki işaretlere benzediği için Runik karakterli sayılmış ve o alfabeyle ilişkili olabileceği öne sürülmüştür. Yazıyı çözen Thomsen, bu Türk alfabesinin Arani alfabesinden türemiş olabileceği görüşünü savunmuştu. Buna karşın Aristov gibi Rus bilginleri, bu yazıdaki işaretlerin eski Türk damgalarından alınmış olabileceğine dikkatleri çekmiştir. A. Cevat Emre ise, Göktürk yazısının Sümer yazısı ile aynı kökten gediğini varsaymıştır. Bütün bu, birbiriyle çelişen savlar arasında Thomsen tarafından ileri sürülen görüşün bilim dünyasında daha çok itibar gördüğü anlaşılmaktadır. 11. Bağdat ilk defa Abbasi Halifesi Ebu Cafer el-mansur tarafından Bağdat adlı eski bir Sasani köyünün yerine Darü s-selâm adıyla kuruldu (MS 766). Daha sonra Medinetü s-selâm adını alan şehir, halk arasında Bağdat adıyla anıldı. Harun Reşid Devri nde büyük bir kültür merkezi ve Abbasilerin başkenti oldu. Bundan sonraki dönemlerde de Bağdat kültür ve ticaret merkezi olarak önemini sürdürdü. 14. Abbasilerin varlığına son veren Altın Orda Devleti değil İlhanlılardır. 15. Divan-ı Risalet: Elçilerin kabul edildiği divan Divan-ı Pervane: Toprak kayıt ve dağıtım işleri ile ilgilenen divan Divan-ı İstifa: Mali işlerle ilgilenen divan Divan-ı Arz: Askeri işlerle ilgilenen divan Divan-ı İnşa: Yazışma işlerini yürüten divan 4
16. Vitray kelimesi hem renkli camların birleşmesiyle oluşturulan yapıyı hem de bunu yapma sanatını ifade etmek için kullanılır. Vitray genel olarak renkli cam parçalarının kurşun dolgu malzemesiyle birleştirilerek lehimlenmesiyle yapılsa da; tasarımını zenginleştirmek için boyanmış camlar ve pirinç renkli birleştirme malzemesi de kullanılabilir. Bu sanatta şemsiye önemli bir türdür. 19. Osmanlı kara ordusunda Canbazlar Yörükler Ulufeciler Beşliler bulunmaktadır. Ancak Levendler Osmanlı donanmasında görev yapan denizcilerdir. 21. Ermeni azınlığa ait ilk okul, XVIII. yüzyılın sonunda İstanbul da açılmıştı. O zamana kadar, eğitim, kiliselerde papazların gayretiyle yapılan bilgi aktarımı şeklindeydi. Daha çok, Ermenice öğretiliyor ve dinî bilgiler veriliyordu. XIX. yüzyılın başından itibaren, Ermeni azınlığın açtığı okulların sayısı çoğalmaya başladı. Ermeni Patrikhanesi 1824 te bir emir yayınlayarak, Anadolu da Ermenilerin yaşadığı en küçük yerlerde bile okul açılmasını istedi. Bunun üzerine Anadolu da da Ermeni okullarının birbiri ardına açıldığı görüldü. Bu okulların sayısı on yıl içinde 120 ye ulaştı. 17. Robert Grosseteste: İngiliz devlet adamı, skolastik filozof, ilahiyatçı, bilim adamıdır. İbn Sînâ dan etkilenen Grosseteste, doğayı tanımaya yönelik bilimsel araştırmalar sırasında kullanılması maksadıyla önce resolutio (çözme) ve sonra compositio (birleştirme) işlemlerinin yapılmasını gerektiren iki aşamalı yeni bir araştırma yöntemi geliştirmiş ve böylece Descartes tan dört yüzyıl önce Descartesçı yöntemin temellerini atmıştır. Ona göre, çözmeden sonraki birleştirme aşamasında, yani olguların oluş biçimlerini anlamlandırmaya yönelik varsayımların kurulması sırasında, deneyden yararlanmak gerekir. Deney, birleştirme işleminin doğru bir biçimde yapılıp yapılmadığını gösterecek yegâne ölçüttür. Optiğin Yunanlılardan beri matematiksel bir bilim olarak değerlendirilmesinden esinlenen Grosseteste, ilginç bir yaklaşımla fizik ile matematik arasında bir bağlantı kurmuş ve sonradan öğrencisi Roger Bacon tarafından da benimsenecek olan bu yaklaşım aracılığıyla, fiziksel olguların matematiksel modellerle betimlenebileceğini göstermiştir. Ona göre, ışığın devinimi geometrinin kurallarına uygun bir biçimde gerçekleştiğinden, doğadaki diğer bütün devinimlerin de geometrinin kurallarına uygun bir biçimde gerçekleşmesi gerekir. 18. I. Haçlı seferi ile İznik, Anadolu Selçuklu Devleti nin elinden çıkarak Haçlıların eline geçmiştir. 20. Nakibüleşraf, ilk olarak Abbasi Halifesi Mütevekkil zamanında oluşturulan bir kurumdur. Bu zamandan itibaren diğer İslâm devletlerinde nikâbet teşkilatı varlığını sürdürmüştür. Nakibüleşraf, Osmanlı Devleti nde protokole tâbi değildir. Vasıtasız olarak ve vaktini kendi belirleyerek padişahla görüşebilir. Padişahın başkanlık ettiği divanlarda diğer devlet erkânından ayrı olarak padişah ile aynı sedire oturur. Osmanlı Devleti nde de ilk olarak sâdât nikâbeti Yıldırım Bayezid zamanında Mayıs 1400 tarihinde tesis edilmiştir. İlk Nakibüleşraf da Seyyid Ali Nata b. Muhammed olmuştur. Nakibüleşraflık, ilmiye sınıfının en üst seviyesine çıkan seyyidlere veriliyordu. Nakibüleşraflar, kadılar gibi belirli bir süre için görevlendirilmiyor, kendi rızaları ile çekilmedikleri sürece ömür boyu görevde kalabiliyorlardı. Resmi giysileri, konakları ve kendilerine hizmet eden adamlarıyla saygın bir yere sahiplerdi. Nakibüleşrafın başlıca görevi, Hz. Muhammet in soyundan geldiklerine ilişkin ellerinde belgeleri bulunan seyyid ve şeriflere tanınmış olan ayrıcalıkları korumaktı. 22. 1699 yılında imzalanan Karlofça Antlaşması ile Osmanlı Devleti ilk ciddi toprak kaybına uğramıştır. Bu antlaşma ile Türklerin Avrupa dan geri çekiliş süreci başlamıştır. 23. A, B, C ve D seçeneklerinde verilen bilgiler III. Selim Dönemi yani Nizam-ı Cedit Dönemi reformlarındandır. Ancak Reisülküttaplık yerine Hariciye Nazırlığının kurulması II. Mahmut Dönemi reformudur. 24. Teşkil-i Vilayet Nizamnamesi 8 Ekim 1864 yılında Abdülaziz tarafından kabul edilen nizamnamedir. Bu düzenleme ile sancakların yerine livalar kurulmuştur. 5
25. Ermeni İsyanları Musa Bey Olayı Erzurum Olayı Kumkapı Gösterisi Birinci Samsun İsyanı Zeytun İsyanı Van İsyanı Osmanlı Bankası Baskını Yıldız Suikastı Adana Olayı Bursa Olayı Fındıkçık Olayı Musadağı Olayı Şebinkarahisar Olayı Urfa Olayları İzmit ve Adapazarı Olayları 28. Mustafa Kemal in manevi evlatları Afet İnan Sabiha Gökçen Ülkü Adatepe Abdurrahim Tuncak Fikriye Hanım Nebile Hanım Rukiye Hanım Zehra Hanım Çoban Mustafa İhsan Bey Ancak Halide Edip bunlar arasında yoktur. 30. Sivas Kongresi, her bakımdan ulusal tek kongredir. Bu nedenle tüm ülkeyi ilgilendiren kararlar alınmıştır. 31. Lozan Antlaşması nda Batı Trakya nın Yunanistan a bırakılması maddesi yoktur. Zaten bu toprakların bir kısmı Yunanistan ve bir kısmı da Bulgaristan ın kontrolü altındadır. 26. Takvim-i Garbi: II. Meşrutiyet Dönemi nde İttihatçilerin etkisi ile kullanılmaya başlanan takvimdir. 27. I. Dünya Savaşı öncesinde İngiltere de bulunan özel tersanelere sipariş edilen iki gemi, Osmanlı Dünya Savaşı na girdiği için İngiltere tarafından gönderilmedi. 29. I. İnönü Muharebesi nin sonuçları: Yunanlıların ilerleyişi durduruldu. Daha iyi hazırlanmak için, zaman kazanıldı. Türk halkının kurtuluş ümidi arttı. Düzenli orduya olan güven ve katılım arttı. Cephe komutanı İsmet Paşa generalliğe yükseldi. Çerkez Ethem ve kardeşlerinin isyanı bastırıldı. TBMM ile ilişkilerde çekingen davranan Sovyet Rusya, TBMM ile ilişkilerine önem verdi. Moskova Antlaşması imzalandı. Sevr in Türk milletine kolayca kabul ettirilemeyeceği gösterildi. İtilaf Devletleri arasında görüş ayrılıkları iyice su yüzüne çıktı. İtilaf Devletleri Sevr Antlaşması şartlarının yeniden gözden geçirilmesini görüşmek için TBMM hükûmetini Londra da topladıkları konferansa davet ettiler. Yeni bir devletin kurulduğunu göstermek ve yaptığı işleri hukukî zemine oturtmak için TBMM ilk anayasasını kabul etti. Türk-Afgan Dostluk Antlaşması imzalandı. Ancak Gümrü Antlaşması I. İnönü Muharebesi öncesinde imzalanmıştır. 32. İzmir suikast girişimi sanıklarının yargılanması için kurulan mahkemelere Aliler Mahkemesi adı verilmişti. 33. Atatürk Dönemi nde okur yazar oranını artırmak için; Harf Devrimi yapıldı Köy Yatı Okulları açıldı Halk Okuma Odası kuruldu Millet Mektepleri kuruldu 6
34. Serbest Cumhuriyet Fırkası 1930 yılında Ali Fethi Okyar tarafından kurulmuştur. Yeni Türk Devleti nin üçüncü partisi olan bu fırkanın kuruluşunda Mustafa Kemal in büyük rolü vardır. Fırka yine aynı yıl eski rejim taraftarlarının merkezi haline gelmesi, adının belediye seçimlerinde adının yolsuzluğa karışması, İzmir mitinginde yaşanan gelişmeler nedeni ile kendini feshetmiştir. 37. Pearl Harbor Saldırısı, Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetlerinin 7 Aralık 1941 sabahı Hawaii adalarının Oahu adasında bulunan Pasifik Filosu ve Pearl Harbor askerî üslerine karşı düzenlediği sürpriz saldırıdır. Operasyonun amacı, Büyük Okyanus ta kuvvetle muhtemel olan bir Amerikan askeri müdahalesini önlemektir. Japon saldırısı sonucu 12 Amerikan savaş gemisi ciddi şekilde hasara uğramış veya batmış ve 188 savaş uçağı imha olmuş, 403 Amerikan askeri ile 68 sivil hayatını kaybetmiştir. Bu saldırı ABD nin II. Dünya Savaşı na dahil olmasına yol açmıştır. 39. Türkiye nin doğal gaz ithal ettiği devletler arasında Irak yer almamaktadır. 35. Küreselleşme süreci Ulusları alanda çatışmaların azalmasına yol açmamıştır. Hatta küreselleşme bir çok sorunun genel boyut kazanmasına yol açmıştır. 36. Türkiye ve Yunanistan arasında, Ege Denizi ndeki ulusal sınırların saptanmasında, geleneksel deniz hukuku ilkeleri göz önünde bulundurularak, 3 millik kural temel kabul edilmiş ve Lozan Barış Antlaşması sırasında iki ülke arasındaki denge ve sınır, bu 3 millik kurala göre saptanmıştır. Türkiye ve Yunanistan arasında fiili olarak saptanan 3 millik ulusal karasuları sınırı, 1930 ların ikinci yarısından itibaren değişmiştir. Yunanistan, 1936 yılında almış olduğu bir kararla ulusal karasuları sınırını 6 mil olarak saptamıştır. Yunanistan ın bu kararı, Türkiye ve Yunanistan arasındaki yakınlaşmanın dorukta olduğu ve İtalya nın Akdeniz de bir tehlike olarak belirdiği dönemde, pek fazla önemsenmemiştir. Türkiye açısından ulusal karasularının 6 mile genişletilmesi durumu ise, ancak 1964 yılında gerçekleşebilmiştir. Ancak bu konuda Yunanistan ın bunu 12 mile çıkarma isteği soruna yol açmaktadır. 38. Baas Partisi, Arap ulusunun tek bir sosyalist devlette birleşmesini amaçlayan siyasal milliyetçi sol partidir. Parti, Arap dünyasında birlik, özgürlük ve sosyalizmi gerçekleştirmeye çalışmaktadır. İlk kongresi 1947 de Şam da yapılan Baas, kısa süre içinde Arap ülkelerinin büyük bölümünde ve öbür ülkelerdeki Arap toplulukları arasında örgütlendi. Baas Partisi Suriye ve Irak ta yaptıkları devrimlerle iktidarı ele geçirmişlerdir. Daha tutucu ve ulusçu olan askerî kanadı, 1968 de Irak ta, 1970 de Suriye de iktidarı ele geçirdi. Baas, Suriye de iktidarını koruduysa da Irak taki Baas iktidarı 2003 yılındaki ABD işgaliyle son buldu. Irak ta Saddam Hüseyin, Suriye de Hafız Esed Baas akımının son büyük savunucularıdır. 40. Ulu Önder in 15 yıl süre ile kaldığı Etnografya Müzesindeki geçici kabri 4 Kasım 1953 de açıldı. Geçici kabrin açılmasında; Meclis Başkanı Refik Koraltan, Başbakan Adnan Menderes, Genelkurmay Başkanı Nuri Yamut, Eski Meclis Başkanı Abdülhalik Renda, Cumhurbaşkanlığı Genel Katibi Nurullah Tolon, Eski Genel Katip Kemal Gedeleç, Ankara Valisi Kemal Aygün ve Belediye Başkanı Atıf Benderlioğlu hazır bulundular. Kabrin açılmasında, Erkek Teknik Sanat Okulu ve Yapı Enstitüsü öğretmen ve öğrencileri de görev aldı. Kabrin açılmasına saat 09. 05 de başlandı. Atatürk ün naaşı Etnografya Müzesindeki katafalka konuldu. Tabut katafalka konduktan sonra, kabrin açılmasında hazır bulunan resmi heyet tarafından bir protokol hazırlanarak imzalandı. Daha sonra Kız Teknik Öğretmen Okulu öğrencilerinin hazırladığı Türk Bayrağı, katafalkın üzerine serildi. Ulu Önder Atatürk ün aziz naşının önünde, 4 Kasım dan 9 Kasım a kadar yüksek öğretim öğrencileri, subaylar, sivil erkan ve generaller saygı nöbeti tuttular. Yapılan törenlerin ardından Ulu Önder in cenazesi ebedi istirahatgahı olan Anıtkabir e defnedildi. 7
41. İnkılap Tarihi dersi ilk defa İstanbul Üniversitesi bünyesinde verilmeye başlanmıştır. Daha sonra bu dersin sorumluluğu Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesine bağlı olarak kurulan Türk İnkılap Tarihi Enstitüsüne verilmiştir. 42. Matematik öğretmeni olmak isteyen Fatma Refet Angın, Atatürk ün de isteği ile tarih öğretmeni olmaya karar vermiştir. Türkiye Cumhuriyeti tarihinin ilk kadın öğretmenlerindendir. Ankara Bahçelievler Deneme Lisesi müdüreliği yapmıştır. 1982 de tarih öğretmenliğinden emekli olmuştur. Yıldız Teknik Üniversitesi nin 2006 da aldığı kararla onursal doktora ünvanını almıştır. 2010 yılında 95 yaşındayken hayatını kaybetmiştir. 45. Tarihî şartlara bağlı olarak nesne ve olayları, ortaya çıkma ve gelişmeleri açısından inceleme historizm ile ifade edilir. Historizm, tarihin koşullarına göre tarihi yorumlama bilimidir. Anakronizm: Bir olayın, olgunun ya da varlığın kronolojik açıdan içinde bulunduğu dönem ile uyumsuz olmasıdır. Örneğin, 1900 lü yılları konu alan bir filmde helikopter olması. Diyakronizm (art zamanlı), öncelik sonralık ilişkisidir. Senkronizm (eş zamanlı), tarihin eş zamanlı algılanmasıdır. Analoji, benzerliklere dayanarak çıkarım yapmadır. 48. Atatürk ün manevi kızı olan Afet İnan, Cumhuriyet in ilk tarih profesörlerindendir. Ayrıca sosyoloji ile de ilgilenmiştir. Türk Tarih Kurumunun asbaşkanlığını yapmıştır. Soruda verilen özelliklerinin dışında Piri Reis Haritası nı dünyaya tanıtmaya çalışmıştır. Türk ırkının kafatasını tespit etme çalışmalarında yer almıştır. Birçok üniversitede akademik dersler vermiştir. 43. Bir boyutunda özellikleri çözümlenecek kavramların, diğer boyutunda ise çözümlenecek kavram özelliklerinin sıralandığı iki boyutlu görsellere anlam çözümleme tablosu denir. Bu tablonun gelişim basamakları şöyledir. Konunun başlığı tahtaya yazılır. Tablonun ilk sütununa öğretilmek istenen kavramlar yazılır. İlk satıra ise özellikleri sıralanır. Öğrencilerden, tabloda bulunan sol sütundaki kavramlarla yatay kısımdaki özelliklerin doğru eşleştiği hâllerde karşısına x ya da işareti koymaları istenir. 46. Sınıfta işlenen konularla ilgili olarak yapılan planlı ziyaretlere gezi denir. Süleyman Öğretmen, sınıfta işleyeceği konuyu öğrenciler için daha anlamlı hâle getirmek üzere gerekli yerlerden izin alarak onları Anıtkabir e götürmüştür. Gezi tekniğinin bazı özellikleri şunlardır: Öğrencilerin ilk elden tecrübe yaşamalarını sağlar. Öğrenciler konuyu çok sayıda duyu organlarını kullanarak öğrenirler. Sorunları analiz etme, eleştirel düşünme, iş birliği, grupla çalışma, kurallara uyma yeterlilikleri kazandırır. 49. İsoteg tekniğinin bölümleri şunlardır: İnceleme: Okumaya başlamadan önce konu, ana başlık ve alt başlıkları, görselleri, özet bilgileri hazırlık ve değerlendirme soruları incelenir. Soru sorma: Kitapta bulunan bilgilere Ne, nerede, niçin, ne zaman, kim? soruları yöneltilir. Okuma: Metin okunur. Okuma sırasında dikkat çeken yerler kaydedilir. Tekrar etme: Birey kendine soru sorarak cevabı kendi verir. Gözden geçirme: Okunan metin baştan sona gözden geçirilir. 44. Corney ve Levin e göre bir metin içerisinde kullanılan resimler kullanım amaçlarına ve gösterdikleri etkiye göre beş grupta ele alınır. Yorumlayıcı resimler: Zorluk derecesi yüksek olan resimlerin açıklanmasında kullanılır. Dönüştürücü resimler: Metinde yer alan bilginin okuyucu tarafından hatırlanmasını kolaylaştırıcı işlev gören resimlerdir. Düzenleyici resimler: Metnin çatısını oluşturan resimlerdir. Açıklayıcı resimler: Metnin içeriğini ya da tamamını yansıtan resimlerdir. Süsleyici resimler: Metnin içeriği ile çok az ya da hiç ilişkisi olmayan resimlerdir. 47. Soru sorma, öğrencilerin öğrenme sürecine katılmasını sağlar ve karşılıklı etkileşim sürecini başlatır. Sorular bilişsel alanın bilgi, kavrama, uygulama, analiz, sentez ve değerlendirme düzeylerinin her biri için olabilir. Bunlardan bilgi, kavrama ve uygulama basamağındaki sorular alt düzeydeki sorular; analiz, sentez ve değerlendirme basamağındaki sorular üst düzey sorulardır. Üst düzey sorular genellikle açık uçu sorulardır. kim, nerede, ne, ne zaman, nasıl soruları bilgi basamağındaki sorulardır. 50. A, B, C ve E seçenekleri tarihsel analiz ve yorum becerisine sahip bir öğrencinin göstereceği davranışlardır. Bu beceriler öğrencilerin tarihsel metinleri incelerken analitik bir biçimde düşünmelerini gerektirir. Bu metinler incelenirken öğrenciler farklı seçeneklerin tarihte nasıl sonuçlara yol açacağını irdelemesi ve tarihte mutlak, değişmez sonuçların olmadığının farkına varmalıdır. Bu bağlamda öğrencinin D seçeneğindeki ifadeyi yapması beklenemez. 8