t V t in l n ğ ty i c S i Vtin Fmklji v Tksiklji Dnği Bültni Vtin Fmklji v Tksiklji Dnği Yyın Ognı Yıl: 2016 Syı: 14 ISSN: 1309-4769 www.vtfmtks.g.t m F in V k l ji v T k s ik ji D y P h m c l 1997 gy n T d xi g l c y Dnk Bşknındn Sygıdğ mslktşlımız; Vtin Fmklji v Tksiklji Dnği Bültni nin 14. Syısınd d biliktyiz. 2016 yılı ilk dönmini mslğimiz v Dnk fliytlimiz çısınd sizll kısc pylşmk dğlndimk istiyum. Mslğimiz çısındn önmli bi gün ln Düny Vtin Hkimli Günü bu yıl d 30 Nisn d kutlndı. An Tm lk Tk Sğlık Knspti v Sükli Eğitim Kvmı nın sçildiği Gün; ülkmizd mslk ögütlimiz tfındn v Tük Vtin Hkimli Biliği tfındn fklı tkinlikll kutlndı. Bu kpsmd Ank d gçklştiiln Tön Pgmınd bu knuyu işlyck bi Pnl düznlndi. Pnlistl sınd Dnk Gnl Sktimiz Dç.D. Bgüm Yudkök Dikmn d y ldı; Pnl kpsmınd yptığı Sunu Bültnimiz içsind d Mkl lk sizl sunuldu. Vtin Fmklji v Tksiklji Dnği lk; mslktşlımızın bu nlmlı gününü kutluy; mslğimiz v ülkmiz lumlu ktkıl sğlmsını tmnni diyuz. Dğli mslktşlım bu Dönm içisind Dnk lk yptığımız önmli bi Fliyt; Kııkkl Ünivsitsi Kmpüsündki Ağçlndım çlışmmız ldu. Rktölük mkmının d luu il bu Kmpüs içisind bizl yıln ln, h üymiz için bi ğç lck şkild yklşık 150 Çm Fidnı dikildi. Ssyl nlmd d Dnğimiz için önmli bi fliyt ldu. Bu vsilyl mği gçnl, dstk lnl yıc tşkkü diyum. Bu Dönmd svindiğimiz lyldn biisi d Dnğimiz Üysi Pf.D. Abduhmn Aksy Th Intntinl Bsl Dcltin Scity tfındn viln Th Awd f Eductin in Animl Rsch ödülü lmuştu. Syın Aksy u bu bşısındn dlyı Tbik diy, bşılının dvmını diliyuz. Amikn Tksiklji Dnği (SOT-Scity f Txiclgy) tfındn gniz diln SOT-2016 (55. Yıllık Tksiklji Kngsi-54 th Annul Mting nd TxExp) Kngsi 13-17 Mt 2016 tihli sınd Nw Olns, Lusin, Amik Bilşik Dvltli nd gçklştiildi. Tksiklji Alnınd n büyük kng ln v bu sn 6843 üzind kişinin ktılımı il tmmlnn SOT 2016 y Dnk Gnl Skti Dç.D. Bgüm Yudkök Dikmn il Anbilim dlımız Öğtim Üysi Pf.D. Ayhn Filzi ktılım sğlmışldı. Uludğ Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı il tklş düznlycğimiz 5.Ulusl Vtin Fmklji v Tksiklji Kngsi nin hzılıklı tüm hızıyl dvm diy. 1-4 Eylül 2016 tihlind Bus d gçklştiilck ln Kngmizd tüm mslktşlımızl bilikt lmyı ümit diyuz. Bütün bu düşüncll hpiniz sygılımı sun; çlışmlınızd bşıl dilim. Pf.D. End YARSAN Vtin Fmklji v Tksiklji Dnği Bşknı 15 Tmmuz 2016 tihind Yüc Milltimizin idsin kşı düznlnn v dmksi tihimiz k bi lk lk gçn bu klkışmyı şiddt v nftl kınıy; bu hin klkışm giişimi sısınd hytını kybdn Dmksi Şhitlimiz Allh tn hmt, ylıl cil şifl diliyuz. Vtin Fmklji v Tksiklji Dnği Htı Omnı Vtin Fmklji v Tksiklji Dnği lk Kııkkl Ünivsitsi Kmpüsünd; 12 Myıs 2016 tihind h üymiz bi ğç lck şkild üylimiz dın 150 dt çm dikk Vtin Fmklji v Tksiklji Dnği Htı Omnı luştuulmuştu. Bu süçt mği gçnl, ktkı sğlynl v dstk lnl Dnğimiz dın tşkkü diz. İçindkil VFTD Htı Omnı 1 Anbilim Dllımızı Tnıylım 2 Uluslsı Ölçkt Vtin Hkimlik Eğitimi 3 Hbl 7 Bilimsl Etkinlikl 8 Dnk Üyliği 8 1
ANABİLİM DALLARIMIZI TANIYALIM Ülkmizdki Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji Anbilim Dllını kuuluş yıllın gö tnımy dvm diyuz. Bu syımızd d Kııkkl Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı n y vilmişti. KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ FARMAKOLOJİ v TOKSİKOLOJİ ANABİLİM DALI Kııkkl Ünivsitsi 3837 syılı Knun uyınc döt fkültli (Fn-Edbiyt, Vtin Fkültsi, Mühndislik, İktisdi v İdi Biliml Fkültli) lk 1992 yılınd kuulmuştu. Bu fkültldn bii ln Vtin Fkültsi, 1998-1999 Eğitim-Öğtim yılınd fliyt gçmişti. Anbilim Dlı Gnl Bilgil Kııkkl Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlınd 1 Pfösö (Pf.D. Dinç EŞ- SİZ, Anbilim Dlı Bşknı), 1 Dçnt (Dç.D. Ebu YIL- DIRIM), 1 Ydımcı Dçnt (Yd.Dç.D. Hüsmttin EKİCİ) v 1 Aştım Gövlisi (Aş.Gö. Ens GÜNCÜM) göv ypmktdı. Anbilim Dlınd lisns ğitimi kpsmınd öğncil, Fmklji I (3. Sınıf), Fmklji II (3. Sınıf), Tksiklji (5.Sınıf), Tksikji v Fmklji (5.Sınıf İntön) dsli zunlu v Klinik Fmklji (3. Sınıf), Çv Kililiğinin Cnlıl Üzin Etkisi (Ünivsit gnli) sçmli ds lk vilmktdi. Anbilim Dlınd Kııkkl Ünivsitsi Sğlık Bilimli Enstitüsü Yüksk Lisns v Dkt Pgmı il Ank Ünivsitsi Sğlık Bilimli Enstitüsü sınd yüütüln tk pgm kpsmınd Fmklji v Tksiklji lnlıyl ilgili tik v ptik dsl vilmktdi. Bu kpsmd 2 dkt v 13 yüksk lisns öğncisi lisnsüstü ğitim dvm tmktdi. Anbilim Dlı Öğtim Üylinin yüüttüğü v ydımcı ştııcı lk göv ldıklı tmmlnmmış 2 TÜBİTAK pjsi, tmmlnmış 7 TÜBİTAK pjsi, 1 TAGEM pjsi, 1 AB Pjsi, 1 DPT, 17 tmmlnmış v 7 dvm dn Ünivsit Bilimsl Aştım Pjli Biiminc dstkli pj bulunmktdı. Ayıc Anbilim Dlı Öğtim Üylinin WEB f SCIENCE d tnn 70 dt ştım mklsi bulunmktdı. Anbilim dlınd kns ştımlı, ksidtif sts v lipid pksidsyn, fmkdinmi, fmkkintik, biyşdğlilik, gıd v ymld klıntı nlizlin yönlik çlışml yüütülmktdi. Anbilim Dlı Lbtuvlı Anbilim dlı lbtuvlınd İzl gn sistmi, UV- VIS Spktftmt, ELISA, sntifüj, hmjniztö, çk ck, distil su cihzı, ph mt, hsss tzi, çlklmlı su bnysu, t t, ht plt, Til flick gibi cihzl ynınd, çlışmlın yüütülbilcği tml lbtuv kipmnlı bulunmktdı. Anbilim Dlı Öğtim Üyli Pf.D. Dinç EŞSİZ 1975 Ks dğumludu. Kfks Ünivsitsi Vtin Fkültsi ndn 1993 yılınd mzun lmuştu. 2004 yılınd Ank Ünivsitsi Sğlık Bilimli Enstitüsü Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı nd dktsını tmmlmış, 2008 yılınd Ydımcı Dçnt, 2010 yılınd Dçnt, 2015 yılınd is Pfsö ünvnını lmıştı. 2005-2012 yıllı sınd Kfks Ünivsitsi Vtin Fkültsind Öğtim Üysi lk göv ypmıştı. 2013 yılındn itibn Kııkkl Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı Bşknlığı gövini südümktdi. Evli v iki çcuk bbsıdı. İltişim Tl: 0318 357 42 42/6555 E-pst: dincssiz@htmil.cm Dç.D. Ebu YILDIRIM 12.09.1974 Ank dğumludu. 1992 yılınd Ank Ünivsitsi Vtin Fkültsi ni kznıp, 1997 yılınd mzun lmuştu. Aynı yıl Ank Ünivsitsi Sğlık Bilimli Enstitüsü Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı nd dkt ğitimin bşlmış, 1998 yılınd Kııkkl Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı nd Aştım Gövlisi kdsun tnmıştı. 2003 yılınd dkt ğitimini tmmlmıştı. 2004 yılınd Ydımcı Dçnt kdsun tnmıştı. 2010-2013 yıllı sı Kııkkl Ünivsitsi Vtin Fkültsi Anbilim Dlı Bşknlığı, 2010-2015 yıllı sı Kııkkl Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fkült Yöntim Kuulu Üyliği ypmıştı. 2012 yılındn itibn Kııkkl Ünivsitsi Çv Sunlı Aştım v Uygulm Mkzi Üyliği, 2013 yılındn itibn is Kııkkl Ünivsitsi Kızılımk Aştım v Uygulm Mkzi Yöntim Kuulu Üyliği ypmktdı. 2015 yılınd Dçnt lmuştu. Hln Kııkk- 2
Yd.Dç.D. Hüsmttin EKİCİ, Dç.D. Ebu YILDIRIM, Pf.D. Dinç EŞSİZ, Aş.Gö. Ens GÜNCÜM l Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı nd gövin dvm tmktdi. Çk iyi dcd İngilizc bilmktdi. Evli v 2 çcuk nnsidi. İltişim Tl: 0318 357 42 42/6556 E-pst: bu32yildiim@gmil.cm Yd.Dç.D. Hüsmttin EKİCİ 1981 Kııkkl dğumludu. İlk, t v lis ğitimini Ank d tmmlmıştı. 1999 yılınd gidiği Kııkkl Ünivsitsi Vtin Fkültsindn 2004 yılınd mzun lmuştu. Aynı yıl Kııkkl Ünivsitsi Vtin Fkültsin ştım gövlisi lk tnmıştı. 2007 yılınd 2547 syılı Yüksköğtim Knununun 35. Mddsi gği Ank Ünivsitsi Sğlık Bilimli Enstitüsü Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlınd dkt ğitimin bşlmış v 2011 yılınd dkt ğitimini tmmlmıştı, 2011 yılınd Kııkkl Ünivsitsi Vtin Fkültsind D.Aş. Gö. lk göv bşlmış v 2013 yılınd ynı kuum Ydımcı Dçnt lk tnmıştı. 2015 yılındn itibn Kııkkl Ünivsitsi Bilimsl v Tknljik Aştım Lbtuvlı Müdülüğü İnviv Tksisit Lbtuvı Sumlusu lk d göv ypmktdı. Evli v bi çcuk bbsıdı. İltişim: Tl. 0318 357 42 42/6557 E-pst: hkici@kku.du.t Aş.Gö. Ens GÜNCÜM İstnbul dğumludu. 2010 yılınd İstnbul Ünivsitsi Vtin Fkültsi ndn mzun lmuştu. Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı nd 2011 yılınd bşldığı dkt ğitimin hln dvm tmktdi. 2012 yılındn bi Kııkkl Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlınd Aştım Gövlisi lk göv ypmktdı. İltişim: Tl. 0318 357 42 42/6558 E-pst: gunc@htmil.cm Uluslsı Ölçkt Vtin Hkimlik Eğitimi Dç.D. Bgüm Yudkök DİKMEN Ank Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı, Ank. Uluslsılşm, vtin hkimlik ğitiminin mçlın uygun ğitim, ştım v hlk sğlığı hizmti tkinliklin uluslsı v kültülsı byut ntg tmsi süci v bu dğultudki sistmtik v südüülbili çbldı. Vtin hkimlik ğitimi vn kuumld (ünivsit, sükli ğitim vn kmu v diğ kuuluşl) uluslsılşm il tk bi mkz bğımlı lmdn çğulcu kuumsl işbilikli v yni pfsynl ilişki ğlın imkân sğlnı (Şkil 1). Vtin hkimlik ğitimi vn kuumld (ünivsit, sükli ğitim vn kmu v diğ kuuluşl) tk bi mkz bğımlı lmdn çğulcu kuumsl işbilikli v yni pfsynl ilişki ğlın imkân sğlnı (Şkil 2). 3
Şkil 1. Vtin hkimlik ğitimind uluslsılşm gkçli. Şkil 2. Ünivsit-Kmu-Sktö tklığı il uluslsılşm. Vtin Hkim Ünvnı Vtin hkim lbilmk için dyın vtin hkimliği ğitimini tmmlyk ilgili dcyi bşılı lk tmmlmsı gki. Fklı ülkld lisns v/vy yüksk lisns il bilikt ğitim vilmsin gö lınn ünvnl dğişbili. Bu dcl (DVM, VMD, BVS, BVSc, BVMS, BVM, cnd.md. vt) lbili. Vtin Hkimliği ğitimi gnllikl Fkültld vilmktdi. ABD, Çin, Jpny, Güny K d is Klj Cllg f Vtiny Mdicin y d Schl f Vtiny Mdicin gibi Okul dı ltınd vilmktdi. İtly, Çin v Jpny nın bzı kullınd Dptmn (Bölüm) dı ltınd vilmktdi. Vtin Hkimlik ğitimi blli knsptldki Ünivsitld (Yşm Bilimli-Lif Scincs- Plny, Zit Bilimli-Agicultul Scincs- Çin, Vtin v Eczcılık Bilimli-Vtiny nd Phmcuticl Scincs- Slvky, Çk Cumhuiyti) tk bi bölüm/dptmn/fkült dı ltınd; y d fklı fkültlin bilştiilmsi il vilbilmktdi (tıp bilimli, zit v vtin bölümli- Jpny, Plny). ABD, Bngldş, Knd, Etiypy, Mcistn, İn, Mlzy, Nijy, Pkistn, Filipinl, Güny K, Tylnd, Tbg, Tinidd gibi ülkld Dct f Vtiny Mdicin (DVM) ünvnı vili. ABD d 4 yıllık DVM dcsi, önlisns lk 4 yıllık bi ğitimi tmmlmnın dındn Vtin Biliml, Vtin Hkim, Vtin Hkimlik v Chi bölümlin gö 4 snlik Bchl f Vtiny Scinc, Bchl f Vtiny Mdicin Bchl f Vtiny Mdicin nd Sugy bi ğitimin snsınd (Lis snsı tplm 8 snlik ğitim) vilmktdi. İngilt gibi vtin hkimlik ğitimind lisns düzyini uygulyn ülkld 5 y d 6 yıllık ğitim snsınd öğncil Bchl f Vtiny Scinc (dkt lmyn lisnsüstü dc il mzun ln v ABD DVM sistmi il şit ln ğitim sistmi) Bchl f Vtiny Scinc (BVSc BVSC; Ltin Bccluus Vtini Scinti), Bchl f Vtiny Mdicin (BVtMd), vy Bchl f Vtiny Mdicin nd Sugy, Bchl f Vtiny Mdicin nd Scinc ( BVM&S vy BVMS ). Bu ğitim gnllikl 5 snlik bi ğitimdi. 3 yıllık ğitimin tmmlnmsınd n sn BSc ünvnını, gi kln 2 snlik ğitimi tmmlmlındn sn BVSc ünvnını lıl. Önğin Bistl v Livpld BVSc, Edinbugh d BVM&S, Glsgwd BVMS, Nttinghm d is BVM, BVS v BVMS dcli vilmktdi. Ysl Dynkl v Ytlikl Vtin hkimliği ğitiminin AB dyndığı n iki diktif: 7 Eylül 2005 tih v 2005/36/EC Mslki ytliliklin düznlnmsi v tnınmsı hkkınd knun tsısı tslğı v 20 Ksım 2013 tih v 2013/55/EU- 2005/36/EC il 1024/2012 syılı Uluslsı Pz Bilgilndim Sistmi yöntsl işbiliği knunund dğişiklik diktifidi. Bu diktifll mslki ytlilikl düznlnmiş v güvnc ltın lınmıştı. Lisns (6.düzy), Yüksk Lisns (7. düzy), Dkt (8. düzy) düzyli için Vtin Hkimlik Tml Aln Ytlilikli Blilnmişti, nck mslki ğılıklı ytlilikl yönlik kısım mvzut gği uygulnmmktdı. Mslki Ağılıklı Ytlilikl vtin hkimlik ğitim pgmı içisind fklı ülkld, fklı düzyld blilnmiş lup, ğitimin h şmsınd öğncinin bu ytkinlikli sğlnk öğnim gömsin yönlik sistml luştuulmuştu. Stndt ğitim çıktılının bulunmsı, hdf yönlik ğitimi (stj ğitimind öğncilin öğnim çıktılının bu ytlilikll şlştiilmsi v n kdının tmmldığının kyddilmsi) v ğitim sücinin klitsini ldukç ttıcktı. Hllnd Utcht Ünivsitsi n it yz tfındn çviln ytlilikl ilişkin kısmın bi kısmı Şkil 3 d göülmktdi. Ülklin OIE nin ilk gün ytliliklin gö düznldiği bu ytlikl il bilikt yin mzuniyt için klinik bcil yönünd mzuniyt öncsi lt sınıl blilnmişti. ABD- Minnst önği Şkil 4 d göstilmktdi. İşvn, kdmik itib, ğitim v ştım fktöli göz önünd bulunduulk ypıln QS 2016, düny sılmsın gö n iyi 10 vtin fkültsinin 3 ü ABD (Clifni Dvis, Cnll, Pnnsylvni), 3 ü İngilt (Ryl Vtiny Cllg, Cmbidg, Livpl), 2 si diğ AB ülkli (Utcht, Cpnhgn) luştuukn listnin dvmınd Knd (Gulph) Avustly (Sydny) y lmktdı. Bu ünivsitl, öğncili ldukç z v fklı şmldn luşn dğlndimll ünivsity kbul tmktdi. Önğin ABD d GRE (Gdut Rcd Exm), Tıp Bşvuu tsti, İli ylştim tstli (Fizik/kimy), TOEFL tsti, Tnskipt (Klj) üzindn dğlndim ypılıkn; İtly d 60 suluk (gnl bilgi, mntıksl düşünm, biylji, kimy, fizik v mtmtik) tst fkülty kbulün %90 ını luştumkt, %10 is diplm ntu üzindn dğlndiilmktdi. İtly, Blgn Ünivsitsi nd tlm 716 bşvuudn, 108 i ğitim lnğın kvuşukn, Nvç t 1000 bşvuudn 70 i kbul dilmktdi. Ayıc, çşitli ülkld fkült kbul kmisynu tfındn dh spsifik mülktl d ypılbilmktdi. 4
Şkil 4. Minnst Ünivsitsi klinik ytlilik sınılı. Şkil 3. Vtin hkimlik ğitimind mslki ln ytlilikli (Utcht- Hllnd çviisi). Vtin Hkimlikt Eğitim Mdlli Ülkmizd glnksl müfdt yklşımı vtin hkimliği ğitimind yygın lk kullnılmkl bb, kulvlı ğitimi d içn ğitim mdlli uygulmlı d gidk tmktdı. Anck ğitim sistminin dğiştiilmsi, tknik v kdmik ltypı dğiştim v gliştimlin ndn lcğındn tcih dilmmktdi (Şkil 5 v Şkil 6). Şkil 5. Vtin ğitim mdlli kpsmınd fklı müfdt uygulmlı. 1. Glnksl Müfdt Yklşımı Adım-Kilit uygulmsı (Lck-Stp yklşımı) 1. yıl- Hyvnlın nml duum v fnksiynu (ntmi, fizylji, histlji) 2. yıl- Anml (Hstlıklı) duum v fnksiynu (ptlji, mikbiylji, immünlji, fmklji) 3. yıl- Hyvn (ytiştiicilik, pt hyvnlı) hstlıkl, chi, mvzut 4. yıl- Klinik tsyn dsli 2. Tml v Kulvlı (Tü Ayımlı) Müfdt Yklşımı C nd Tck 1. v 2. yılld Adım-Kilit müfdt uygulmsın bnziy (tml knul nck dh fzl kşılştımlı bi yklşım söz knusu) Dlyısıyl tü yımın gitmdn gnl lk vtin hkimliğin tml pnsiplini öğnmiş lunu. 1. yılld kulv yönlik sçmli dsl lınbili. 2. v 3. yılld kulv yönlik sçmli ds syısı tmıştı. 3. yıld öğncil tüm tül yönlik klinik hkimlik dslini tmmlmış lul. 4. yıl vcil hyvnl, t, bsin için ütiln hyvnl, gıd, pt hyvnlı, vhşi hyvn, ştım, hlk sğlığı 3. Sistml Yönlik Müfdt 1. yıl öğncil vk tkdimli üzindn, z syıd öğnciy uygulmlı lk hyvnlın nml fm v fnksiynu nltılı. 2. yıl- nml (hstlıklı) fm v fnksiynl yin vk tkdimi üzindn v pblm dylı lck şkild öğnciy vili. Hftlık vkl üzindn ttışm ypılı. 3. yıl- Klinik yklşıml (chi, dhiliy) 2. yıldkin bnz lk bşlnı, tkibind bu yılın yklşık 2/3lük kısmı öğncinin ilid pfsynllşmk istdiği vcil, t, gıd/vhşi hyvnl üzindn dvm dili. 4. yıl- Tü bzlı lk dvm d. (3. sınıftn dğiştimk istdiği kulv vs dvm dbili) Öğnci iki tüü d tkip dbili, nck ilgili tül için dh z klinik dnyim ship lk mzun lcktı. 4. Pblm Dylı- Yygınlştıılmış Klinik Yklşımı Pblm-Bsd Lning nd Distibutd Clinicl Cuiculum Appch Öğncil 1. sınıftn itibn vkll tnıştıılı. Öğncilin h hft yni vk il tnıştıılmsı v vk üzindn ttışılk tüm ğitimin sunulmsı mçlnı. Ds ntlın ilv lk, gkli göüldüğünd tik dsll ğitim dstklnbilmktdi. Üçüncü yıldn itibn klinik tsynl bşlnı. Dödüncü sınıft ptisyn vtin hkimlin ynınd v ünivsit kliniklind tsyn yp. Şkil 6. Vtin ğitim pgmlınd klinik ğitim yklşıml. Glnksl Klinik Eğitimi Glnksl dım-kilit uygulmsını tkip dck uygulmldı. Fkült içisindki klinikl/hstnd bibi ptik ğitimi lınmsı sğlnı. Öğncil nmnz lm, fiziksl muyn, uygun tşhis için tstlin sçilmsi (dygfik-biykimysl), numun lınmsı v dğlndim şmlınd dnyim kznı. Bun gö uygun tdvi yöntmini v hst tkibini öğni. Hst shipliyl iltişimi öğni. Vkl gö uygun littü tmsı ypılmsını öğni v bi kdmisyn tfındn süpviz dili. Böylc gçk uygulm dnyimini kznı Yygınlştıılmış Klinik Eğitimi Pblm dylı ğitim il bilikt gliştiiln bu sistml öğncil ülk içi-dışı klinikld sbst vtin hkimlin ynınd bibi çlışk ğitim lıl. İlgili tsynlınd lnd uzmnlşmış vtin hkimlin ynınd çlışmlı bklni. Bu pgmd dış dnışmnın (sbst vtin hkim) ynınd fkült kdintöü vdı v fkült kdintöü il vklı sükli lk lktnik tmdn ttışı 5
Wb Tbnlı Öğnm Otmı Vtin E-Öğnm Sistmi Önkli Sükli ğitim v ğitimin dimi bi pçsı lk wb tbnlı öğnm tmlı vzgçilmzdi. Vtin hkimlik lnınd gidk uygulm/kullnımı tn bu pltfml sınd AB Yşm Byu Öğnm tfındn dstklnn NO- VICE: Ntwk f Vtinins in Cntinuing Eductin (Sükli Eğitimdki Vtin Hkim Ağı) ön çıkmktdı. NOVI- CE vtin kullınd gövli kdmisynlin kuduğu, bilgi v iltişim tknljilinin öğnci-kdmisyn sınd pylşılmsını sğlyn bi AB dstkli pj üünü lk hizmt vmktdi. Vtin kdmisynll tk çlışm tmı, (Wb 2.0 tknikli kullnk- blgl, knul yönlik ttışm pltfmlı), kdmisyn-sktö-öğnciyi bibiin bğlyck ssyl ğlın luştuulmsını, klinik bci, iltişim bcili, Twitt, bilgisy ğitimi için ipucu v fiki pylşımlının ypılmsı sğlnmıştı. Bnz şkild fklı ünivsitlin (Cmbidg, Utcht, Glskw, Nttinghm gibi), yyınvlinin (Elsvi, Mnsn publishing) v wb sitlinin tklığı il nlin vtin ntmi müzsi (OVAM) çk büyük bi şivi kullnıcıl sunmktdı. Önmli ptll sınd Wikivt d (fklı disiplin, sistm, tü v öğnm kynklın gö sınıflndıılmış) milynlc kynğın pylşımını (pdcst, vid, çlışm ktlı, wb linkli, mkl/sunuml) sğlmktdı. iclick: Aktif öğnm sistmli için gliştiiln wilss mdldi. (Minnst d 2003 dn bi bşıyl kullnılmktdı). Öğncil ğitim bşldıklınd bu cihzı lmktdı. Eğitim sistmind bnz click (tıklm) yöntmlinin kullnılmsı; öğncinin ds ilgisinin tmsı, öğncinin dsi nlm duumunun ş zmnlı öğnilbilmsi (quiz, vk çlışmlı gibi), öğtim üylinin ktif öğnmy ilgisinin tmsını sğlmktdı. Dlylı lk öğncinin dvm duumu tspiti, bşı punın ktkı, mslkdşlının ynınd ynlış cvp vm kkusunun ynilmsi gibi pk çk kznımlı bulunmktdı. Mzuniyt Snsı Uzmnlşm Avup Vtin Uzmnlık Kuulu (Eupn Bd f Vtiny Spciliztin), 1990 yılınd 86/365/EEC diktifin uygun lk kuulmuş lup; günümüzd bu kuul tfındn nylnn 25 vtin uzmnlık klji bulunmktdı (Fmklji v Tksiklji, Lbtuv Hyvnlı, Rpdüksiyn, Nölji gibi). Bnz şkild ABD d is Amikn Vtin Uzmnlık Kuulu tfındn nylı 22 AVMA vtin uzmnlık gnizsynu tfındn 40 yı uzmnlık ğitimi vilmktdi (Tksiklji, Diş, Oftlmlji, Acil gibi). Kljld ğitim kbul is lnl gö dğişmktdi. Rzidnt: Lisnsüstü ğitimin içisind y lı. Klinik /uygulmlı bölümld uygulnı. Öğncil uygulm hstnsind çlışı (vk tkibi v lisns öğncilini süpviz tm- kntllü lk), yıc gi kln %25lik vktini smin, ştım v diğ uygulml yıbili. Öğnci dikt y d indikt lk knu lnınd uzmnlık blgsin ship vtin hkimin ynınd çlışı. Bu pgm bzı ünivsitld intönlük ğitiminin içisind vilbilmktdi. Bzı ülkl v bölümld sidnt pgmını tmmlynl yüksk lisns dcsin ship lu. Rzidnt lbilmk için hm fkült mzunu hm d bi snlik intönlük y d şdğ ptik ğitim lmış lmsı bklni. Rzisnslık 2-3 yıl sın dğişmktdi. Diplmt: Vtin uzmnlık lnlınd 4-8 yıllık bi ğitim snsınd uzmnlşn vtin hkim diplmt dnili. Yklşık 3 yıllık sün zidntlık süci snsınd 1-5 yıllık süci kps. Uygun syıd/çşitlilikt vksının, lnd yyınlının lmsının ynı sı ilgili kljl tfındn sözlü sınv/ y d dğlndimy lını. Diplmtl hstlık ştımlınd, n yni tkniklin gliştiilmsi/ uygulnmsınd v kndi uzmnlık lnlınd öncüdül. Diplmtlın shd çlışn mslktşlın gö dh fzl syıd vk bkmsı, üst düzy bilgilini öğncil v vtin hkimll pylşmsı bklni. AB d diplmtlık, vtin hkimlik pgmının tmmlnmsını tkibn 4 yıllık bi süci kps. Bu süç is intönlük v zidntlık lmk üz ikiy yılı. İntönlük sidntlığ bşlmdn öncki 1 snyi kpsmktdı. En z 36 y ğitim lmsı gki. Rzidntlık süci içisind n z 24 y EBVS diplmtı ln biinin dnışmnlığınd/göztimind çlışmlıdı. Rzidntlık pgmının tmmlnbilmsi için n yüksk sü 7 yıldı (Şkil 8). Şkil 8. Mzuniyt snsı uzmnlşmd y ln kvml. Vtin Hkimlikt Akditsyn Kuum vy Fkültnin gönüllü lk çlışn, smi lmmsın ğmn ülkl tfındn gçliliği kbul dilmiş bi kuum tfındn stndt v klitsinin tscillnmsidi. Vtin hkimliği ğitim kuumlınd ğitimin stnddiz tmk v iyilşmsi/glişmsini dstklmk v klitnin ttıılmsı sysind mzunlın n zındn OIE Biinci Gün Ytliliklini v dh kpsmlı bcili içn dnnım ship lmsını mçl (Şkil 9). Vtin hkimlik ğitimind kditsyn vn kuuluşl; RCVS (Ryl Cllg f Vtiny Sugns), EAEVE/FVE (Eupn Asscitin f Estblishmnts f Vtiny Eductin)/ Fdtin f Vtinins f Eup, AVMA (Amicn Vtiny Mdicl Asscitin), ABVC (Austlsin Vtiny Bds Cuncil), VEDEK (Vtin Hkimliği Eğitim Kuumlı v Pgmlı Dğlndim v Akditsyn Dnği, SAVC (Suth Aficn Vtiny Cuncil), AAVS (Asin Asscitin f Vtiny Schls), CONEVET (El Cnsj Ncinl d Educción d l Mdicin Vtini Ztcni). Şkil 9. Vtin hkim ğitimind fklı kuuluşl gö kditsyn stndtlı. 6
Snuç Eğitim v ştımd uluslsı stndtl işmk, klityi gliştimk, ulusun knmik kbt gücünü ttımk, küsl iş pzınd kbt dck mzunl ytiştimk gibi ndnlin ynınd uluslsılşmnın n önmli gkçsi Tük kültüünü yymktı. Ülkmiz v insnlığ ylı, bilgi ütn, ytkin v tkin biyl ytiştiilmsi; kndi dğlini dh çk shiplnn, h kşul dpt lup çözüm ütbiln biylin zihnn/klbn özgü lmsı il sğlnbili. Ülkmiz kşullı v VEDEK stndtlı göz önünd bulunduulk mzuniyt için tüm dlld uygulm ytliliklinin lt kitli blilnmli v mslki ln ytlilikli lk uygulnbilmlidi. Akditsyn için stndtlın gliştiilmsi, fklı ğitim mdllinin dğlndiilmsi, sükli ğitim, mzun tkibi, wb tbnlı uygulml gibi vtin hkimliği ğitimin di güncl v önmli knulın kdmisynl tfındn çşitli kmisyn-kmitlc sınılndıılmdn sükli lk ttışbilcği pltfmlın luştuulmsı önmli bi ihtiyçtı. Kynkl Alm Mt Studium Univsit di Blgn Diptimnt di Scinz Mdich Vtini. (2014). Slf Evlutin Rpt. http://www.v.g/fildmin/dwnlds/ser/blgn_stgi_ser_2014.pdf. Amicn Bd f Vtiny Spcilitis. (2015). Dfinitins f Tms Applid t Vtiny Spciliztin. https://www.vm.g/pfssinldvlpmnt/eductin/spciltis/pgs/bvs-plicis-viii.spx Amicn Vtiny Mdicl Lw Asscitin. (2016). Abut. http://www.vml.g/but/ AVMA. Amicn Vtiny Mdicl Asscitin. (2016). Vtiny ductin. https://www.vm.g/pfssinldvlpmnt/eductin/pgs/dfult.spx Bznsky B. (2004). Cmpisn f ccdittin pctics nd stndds f US schls f mdicin nd vtiny mdicin. J Vt Md Educ. 31(2):120-5. Cvn JA. (2009). Mtching vtiny schl ccdittin t th glbl nds f th pfssin nd glbl scity. Rv Sci Tch. 28(2):847-54. Çtinsy G (2014). Büyüm, Klit, Uluslsılşm: Tükiy Yüksköğtimi İçin Bi Yl Hitsı. S: 141-170. Yüksköğtim Kuulu Yyın N: 2014/2. Andlu Ünivsitsi Bsım Müdülüğü, Eskişhi Dictiv 2005/36/EC f Th Eupn Plimnt nd f th cuncil f 7 Sptmb 2005 n th cgnitin f pfssinl qulifictins. Dictiv 2013/55/EU f Th Eupn Plimnt nd f th cuncil f 20 Nvmb 2013 mnding Dictiv 2005/36/EC n th cgnitin f pfssinl qulifictins nd Rgultin (EU) N 1024/2012 n dministtiv cptin thugh th Intnl Mkt Infmtin Systm ( th IMI Rgultin ) EAEVE. Th Eupn Asscitin f Estblishmnts f Vtiny Eductin (EAEVE). (2016). http://www. v.g/but-v/missin-nd-bjctivs.html. EBVS. Eupn Bd f Vtiny Spciliztin. (2016). Cllgs. http://bvs.u/ Eupn schl f vtiny pstgdut studis (2016). Ctifictin. http://www.svps.g/hm/ Fnnds TH. (2005). Eupn vtiny ductin: bidg t qulity. Vt J. 169(2):210-215. Fnch BC. Hid DW, Rmn P, Hys RH, Nijhf AM, Jngjn F, Mll DJ, Sing RS, Fin AE, Gy JM, Dvis RG, Cnd PA (2007). Vitul intntinl xpincs in vtiny mdicin: n vlutin f studnts ttituds twd cmput-bsd lning. Junl f Vtiny Mdicl Eductin, 34(4): 502-509. Jpn Vtiny Mdicl Asscitin (2011). Ovviw f vtiny mdicin in Jpn. nichiju.lin.g.jp/ng/ Mdicin_in_Jpn2011.pdf Mslkî ytlilik kuumu knunu. 7/10/2006 tih v 26312 syılı Rsmi Gzt. Mslki Ytliliklin Düznlnmsi v Tnınmsı Hkkınd Knun Tsısı Tslğı. http://www.sp.g.t/ gnl/bizdn_dty.php?kd=40#.v5cjw0ltcs Nwgin Schl f Vtiny Scinc. (2014). Slf Evlutin Rpt 1 Stg n. http://www.v.g/ fildmin/dwnlds/ser/osl_stgi_ser_2014.pdf. Onlin Vtiny Antmy Musum (2016). www.nlinvtinyntmy.nt/ Suth Aficn Vtiny Cuncil. (2016). Guidlin f Vtinins. http://www.svc.g.z/ Tluğ C (2010). Tük yüksköğtiminin uluslsılşmsı. Eişim: http://www.yk.gv.t/dcumnts/10348274/11050812. Ulusl Ajns (2016). Bilgi Otklıklı. http://www.u.gv.t/pgml/smus-pgm%c4%b1/mkzifliytl/bilgi-tkl%c4%b1kl%c4%b1 Ulusl Ajns (2016). Sktöl Bci Otklıklı. http://www.u.gv.t/pgml/smus-pgm%c4%b1/ mkzi-fliytl/bilgi-tkl%c4%b1kl%c4%b1. VEDEK. Vtin Hkimliği Eğitim Kuumlı v Pgmlı Dğlndim v Akditsyn Dnği (2016). www.vdk.g.t Vts-Nt (2007). Univsitis, Institutins, Cllgs nd Schls Awding Vtiny Dgs. http://www. vts-nt.cm/th/glblvtschls.pdf Wikipdi cntibuts. Vtiny ductin. Wikipdi, Th F Encyclpdi. (2016) https://n.wikipdi. g/w/indx.php?titl=vtiny_ductin&ldid=712859876. WikiVt English (2016). https://n.wikivt.nt/ Zc L. 2009. Cunt ppchs t vtiny schl ccdittin in Ltin Amic. Rv Sci Tch. 28(2):855-60. HABERLER Tziy Adnn Mnds Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı Öğtim Üysi Syın Pf.D. Cvit KUM un bisi D. Hlit KUM; 11.07.2016 tihind vft tmişti. Mhum Allh tn hmt, Syın Hcmız v ykınlın bş sğlığı diliz. Nmık Kml Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı Öğtim Üysi Syın Yd.Dç.D. Mustf YİPEL in bbsı Mustf YİPEL; 24.07.2016 tihind vft tmişti. Mhum Allh tn hmt, Syın Hcmız v ykınlın bş sğlığı diliz. Y Dğişikliği Yd.Dç.D. Mustf YİPEL (Nmık Kml Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji AD, TEKİRDAĞ). D. Hidyt TUTUN (Mhmt Akif Esy Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji AD, BURDUR). Göv Dğişikliği Eciys Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı Öğtim Üysi Syın Pf.D. Gökhn ERASLAN, Anbilim Dlı Bşknlığı gövin tnmıştı. Afyn Kctp Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı Öğtim Üysi Syın Pf.D. Yvuz Osmn BİRDANE, Anbilim Dlı Bşknlığı gövin tnmıştı. Afyn Kctp Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı Öğtim Üysi Syın Dç.D. Sinn İNCE, Dny Hyvnlı Aştım Uygulm Mkzi Müdülüğü gövin tnmıştı. Nmık Kml Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı Öğtim Üysi Syın Yd.Dç.D. Nuullh ÖZDEMİR, Nmık Kml Ünivsitsi Vtin Fkültsi Dkn Ydımcılığı gövin tnmıştı. Unvn Dğişikliği Pf.D. Yvuz Osmn BİRDANE (Afyn Kctp Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı, 2016). Dç.D. Ftm Şhindkuyucu KOCASARI (Mhmt Akif Esy Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı, 2016). Dç.D. Mut BOYACIOĞLU (Adnn Mnds Ünivsitsi Vtin Fkültsi Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı, 2016). D. Hidyt TUTUN (Ank Ünivsitsi Sğlık Bilimli Enstitüsü Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı, 2016). D. İbhim Ozn TEKELİ (Fıt Ünivsitsi Sğlık Bilimli Enstitüsü Fmklji v Tksiklji Anbilim Dlı, 2016). Diğ Hbl Th Awd f Eductin in Animl Rsch Ödülü Th Intntinl Bsl Dcltin Scity tfındn viln Th Awd f Eductin in Animl Rsch ödülü bu yıl Dnğimiz Üysi Syın Pf.D. Abduhmn AKSOY vilmişti. Dnk Yöntim Kuulu lk Syın Hcmızı tbik d, bşılının dvmını diliz. Düny Vtin Hkiml Günü Düny Vtin Hkiml Biliğinin, h yıl nisn yının sn cumtsi gününü Düny Vtin Hkiml Günü lk kutlnmsını klştımsı il bilikt 2000 yılındn günümüz kd kutlnn Düny Vtin Hkiml Günü, bu yıl 30 Nisn 2016 tihind yudumuzun çşitli bölglind düznlnn tkinlikl il kutlnmıştı. Bu vsilyl Dnk Yöntim Kuulu lk tüm mslktşlımızın Düny Vtin Hkiml Günü nü Kutlız. 7
V. Ulusl Vtin Fmklji v Tksiklji Kngsi (01-04 Eylül 2016) Dğli üylimiz kngmizin hzılıklı hızl dvm tmktdi. Hnüz kyıt yptımyn üylimiz, kngy ilişkin dtylı bilgiy http://vtphmtx2016.g/ dsindn ulşbilil. Önmli Duyuu Dğli üylimiz, Dnk Yöntim Kuulumuzun kı il 2017 yılındn itibn Bültnimiz lktnik tmd çıkılcktı. Bilimsl Etkinlikl Etkinlik Adı Tih Yi Wb V. Ulusl Vtin Fmklji v Tksiklji Kngsi 1-4 Eylül 2016 Bus vtphmtx2016.g EUROTOX 2016-52 nd Cngss f EUROTOX 4-7 Eylül 2016 Svill, İspny http://www.utx2016.cm/ Sfty Phmclgy Scity 2016 Jint Mting 18-21 Eylül 2016 Vncuv, Knd http://www.sftyphmclgy.g/am2016/ indx.sp Cll & Gn Thpy Eup 21-22 Eylül 2016 Blin, Almny http://www.cgtup.cm/ 5 th Animl Hlth nd Vtiny Mdicin Cngss 26-27 Eylül 2016 Vlnsiy, İspny http://nimlhlth.cnfncsis.cm/ ICONAN 2016 - Intntinl Cnfnc n Nnmdicin nd Nnbitchnlgy 28-30 Eylül 2016 Pis, Fns http://pmc.g/icnn2016/ 4 th Intntinl BAU Dug Dsign Cngss 13-15 Ekim 2016 İstnbul http://budugdsign.cm/ Uluslsı Biylji, Mlkül Biylji v Gntik Aştımlı Smpzyumu 14-15 Ekim 2016 Sybsn, Bsn- Hsk http://isgmbb16.findv.b/ 6 th Glbl Summit n Txiclgy nd Applid Phmclgy 17-19 Ekim 2016 Hustn, Tkss, ABD http://txiclgy.glbl-summit.cm/ 5. Uluslsı Muğl Aıcılık v Çmblı Kngsi 1-5 Ksım 2016 Muğl http://www.muglcngss.g Th XIV Intntinl Cngss f Txiclgy (ICTXIV) 6-10 Ksım 2016 Mid, Mksik http://ict-mxic2016.g/ APAMT2016 - Asi Pcific Asscitin f Mdicl Txiclgy 15 th Scintific Cngss 17-20 Ksım 2016 Tn Tck Sn, Singpu http://www.pmt2016.cm/ Dnk Üyliği Aşğıdki blgli hzılyıp, dnk gnl sktliğin (vftd@vtfmtks.g.t yd vtfmtks@gmil.cm) ldn, nml pst yd kuy yluyl ulştıınız. Dnk E-pst dsindn (www.vtfmtks.g.t) Üy Kyıt Fmu, Bnk Dkntu (Tükiy İş Bnksı Dışkpı Şubsi, Şub Kdu: 4206, Hsp N: 0796832, IBAN: TR130006400000142060796832 n lu Vtin Fmklji v Tksiklji Dnği hsbın dnk sitsind (www.vtfmtks.g.t) blitiln giiş v yıllık idtı), Nüfus cüzdnı ftkpisi, 2 dt vsiklık ftğf. BÜLTEN Vtin Fmklji v Tksiklji Dnği Yyın Ognıdı. Dnk üylin üctsiz lk göndili. Yıl: 2016 Syı: 14 ISSN 1309-4769 Shibi: Pf.D. End YARSAN Yzı İşli Müdüü: Dç.D. Lvnt ALTINTAŞ Bültn Yyın Kuulu Dç.D. Lvnt ALTINTAŞ Dç.D. Bgüm Yudkök DİKMEN Yd.Dç.D. Hüsmttin EKİCİ Aş.Gö. Fh Gönül AYDIN Dnk v Yzışm Adsi: Atmc Skk N: 8/3 06110, Dışkpı- Ank Tl. 0312-3112426 - Blggç: 0312-3176073 Tsım v Bskı: Mdisn Yyınvi Ltd.Şti. Tl. 0312-3110057 - 3110087 Çnkıı Cddsi 45/ 347 Ulus - Ank Bsım Tihi v Adt: 30 Tmmuz 2016 500 dt Yl süli yyındı, 6 yd bi yyınlnı. Bültnd yyınlnn yzılın sumluluğu yzlın itti. 8