VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ ÖĞR.GÖR.VOLKAN ALTINTAŞ 26.9.2016
Veri Tabanı Nedir? Birbiriyle ilişkisi olan verilerin tutulduğu, Kullanım amacına uygun olarak düzenlenmiş veriler topluluğunun, Mantıksal ve fiziksel olarak tanımlarının bulunduğu Bilgi depolarıdır.
Veri tabanı Veri tabanı kavramı ilk olarak 1980 li yıllar Basit bir web uygulamasından uluslararası kuruluşların büyük ve karışık verilerine kadar pek çok alanda veri tabanı uygulamalarına ihtiyaç durulmaktadır. Veri tabanı, veriler arasında bütünlük ve düzen sağlarken, veriye hızlı erişim ve bakım kolaylığı da sunar.
Veri Tabanı Örnekleri Üniversite- Öğrenci İşleri Bilgi Sistemi Hastane-Hasta, doktor, tedavi, araç-gereç, mali bilgiler Ticari bir şirket- Müsteri, Ürün, Satış, Ödeme, Teslimat bilgileri Banka-Müşteri, mevduat, kredi kartı, kredi bilgileri
Neden veri tabanı kullanılır? Verilerin tutulması, saklanması ve erişilmesinde geleneksel yaklaşım verilerin ayrı ayrı dosyalarda gruplanması yaklaşımını kullanmaktadır. Verilerin artması, verilere aynı anda erişme ve düzenlenme ihtiyacı ile geleneksel yakaşım yetersiz kalmıştır.
Veri Tabanı Yönetim Sistemi Nedir? Yeni bir veritabanı oluşturmak, Veri tabanını düzenlemek Kullanmak, Geliştirmek Bakımını yapmak için Çeşitli karmaşık işlemlerin gerçekleştirildiği bir yazılım sistemidir. Kullanıcıların izlenmesi Performans izleme Rapor üretimi
Veri Tabanı Yaklaşımının Avantajları Ortak verilerin tekrarını önienmesi; Verilerin merkezi denetiminin ve tutarlılığının sağlanması Veri payiaşımının sağlanması Fiziksel yapı ve erişim yöntemi karmaşıklıklarının, çok katmanlı mimarilerle kullanıcıdan gizlenmesi, Her kullanıcıya yalnız ilgilendiği verilerin, alışık olduğu kolay, anlaşılır yapılarda sunulması
Veri Tabanı Yaklaşımının Avantajları Sunulan çözümleme, tasarım ve geliştirme araçları ile uygulama yazılımı geliştirmenin kolaylaşması. Veri bütünlüğünün gerekli olanakların sağlanması, Güvenlik ve gizliliğin istenilen düzeyde sağlanması Yedekleme, yeniden başlatma, onarma gibi işletim sorunlarına çözüm getirilmesi
Veri Tabanı Yönetim Sistemlerinin Sınıflandırılması Veri Modeline Göre Hiyerarşik Ağ İlişkisel Nesneye Yönelik Kullanıcı Sayısına Göre Tek kullanıcılı Çok kullanıcılı
Hiyerarşik veritabanları Veri tabanları için kullanılan ilk modeldir Hiyerarşik veritabanları bilgileri bir ağaç yağısında saklarlar.
Ağ veritabanları Hiyerarşik veritabanları yetersiz kalınca 1960 ların sonunda verilerin ağaçların daha gelişmiş hali olan graflar şeklinde saklandığı yapı ortaya çıkmıştır.
İlişkisel veritabanları 1970 lerin başında geliştirilmiştir. Bu sistemde veriler tablo şeklinde saklanır. Tablolar arasındaki bağlantılar matematiksel ilişkilerle gösterilir. Günümüzdeki hemen hemen tüm veri tabanı programları bu yapıdadır.
İlişkisel veritabanları
Veri Tabanı Yönetim Sistemleri Oracle database IBM DB/2 Adaptive Server Enterprise Informix Microsoft Access ***Veri tabanı tanımlamak, yaratmak, yaşatmak ve veri tabanına denetimli erişim sağlamak için kullanılan yazılım sistemidir. Microsoft SQL Server Microsoft Visual FoxPro MySQL PostgreSQL Progress SQLite Teradata CSQL OpenLink Virtuoso
Veri Tabanı Dilleri SQL (Structured Query Language) PL/SQL (Procedural Language/SQL- Oracle tarafından kullanılan) T-SQL (MS SQLServer ve Sybase tarafından geliştirilen) OQL (OQL is a version of the Structured Query Language (SQL) )
Veri Tabanı Sorgulama Dili SQL SQL : İngilizce "Structured Query Language" kelimelerinin baş harfleri ile oluşturulmuş, Türkçesiyle Yapısal Sorgulama Dilinin kısa adıdır. SQL herhangi bir veri tabanı ortamında kullanılan bir alt dildir. SQL ile yalnızca veri tabanı üzerinde işlem yapılabilir. SQL e özgü cümleler kullanarak veri tabanına kayıt eklenebilir, olan kayıtlar değiştirilebilir, silinebilir ve bu kayıtlardan listeler oluşturulabilir.
VTYS Karşılaştırma Access - Microsoft Office ürünüdür. - Küçük ölçekli uygulamalar içindir. - Tablo başına 2 GB a kadar veri depolayabilir. - Aynı anda 255 bağlantıya izin verebilir. - Windows işletim sistemleri dışında kullanılamaz.
VTYS Karşılaştırma - Açık kaynak kodludur. MySQL - Windows/Unix/Linux, işletim sistemlerinde çalışır. (platform bağımsız) - Tablo başına 4 TB veri depolayabilir. - Web uygulamalarında PHP ile çok sık kullanılır.
VTYS Karşılaştırma SQL Server - Microsoft firmasına ait veritabanı sunucu yazılımıdır. - Orta ve büyük ölçekli işlemler için kullanılır. - Kullanım kolaylığı, güvenilirliği, işlem gücü - Tablo başına 4 TB veri depolama. - Transaction logging, trigger ve stored procedure özelliklerine sahip.
SQL Server (Dezavantajlar) - Sadece Windows üzerinde çalışır. (platform bağımlı) - Yüksek maliyet SQL Server Enterprise Edition Lisans Fiyatı = $8,592
VTYS Karşılaştırma PostgreSQL - UNIX, Linux ve Windows platformlarının hepsinde çalışır. - Ücretsiz, açık kaynak kodlu. - Çok güçlü işlem yapısı. - Tablo başına 64 TB veri depolama. - Transaction, trigger ve stored procedure özelliklerine sahip.
VTYS Karşılaştırma Oracle - Oracle firması tarafından geliştirildi. - Dünyanın en güçlü ve en güvenilir veritabanı olarak gösterilir. - Birçok işletim sistemi üzerinde kullanılabilir. - Çok yüksek ölçekli uygulamalar için tercih edilir. - Oluşturulabilecek tablo sayısı sınırsızdır. - Çok yüksek maliyet..!
Güncel Örnek Örnek : Amazon.com 2 terab (1012 B) 20 milyon kitap 200 sunucu bilgisayar üzerinde kayıtlı Günlük 15 milyon kullanıcı Yaklaşık 100 admin
Veri Tabanı Yapısı Veri tabanı Tablo Tablo Tablo Tablo Tablo Alan 1 Alan 2 Alan3 Alan4 1 2 3
Kaynaklar Köseoğlu, K. (2005). Veri Tabanı Mantığı. Şefik Matbaası. İstanbul Alokoç Burma, Z. (2005). Veritabanı Yönetim Sistemleri ve SQL / PL - SQL / T SQL. Seçkin Yayıncılık. Ankara http://www.muratyazici.com/wp-content/dersler/vt/vtys1.pdf http://sibelsomyurek.com/veritabani/ders_notlari.html http://ilkucar.com/veritabani_i/veri_tabani1_hafta1.pdf http://www.yildiz.edu.tr/~ukalay/index_files/vtsg/vtsg_files/1- Giris.pdf