Özel Atıklar Atık Yağlar ve Çevresel Etkileri. Prof. Dr. Bülent MERTOĞLU

Benzer belgeler
Özel Atıklar Prof. Dr. Bülent MERTOĞLU

Atık pilleri ne yapmalı?

ATIK YAĞLARIN KONTROLÜ YÖNETMELĠĞĠ VE UYGULAMALARI

ÇEVRE KORUMA VE KONTROL MÜDÜRLÜĞÜ

ÇEVRE KORUMA VE KONTROL MÜDÜRLÜĞÜ

GAZİANTEP BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı Atıklar Şube Müdürlüğü ATIK PİLLER

ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ

Atık Yönetimi Mevzuatı ve Yeni Uygulamalar. Oğuzhan AKINÇ Kimya Yüksek Mühendisi

ÇEV 455 Tehlikeli Atık Yönetimi


Çevre İçin Tehlikeler

PİL ve AKÜMÜLATÖRLER GENEL BİLGİ

ÖZEL ATIKLARIN YÖNETİMİ

LIFE Programme 2006 LIFE06 TCY/TR/ HaWaMan

Çevre ve Şehircilik Bakanlığından: ATIK YAĞLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve İlkeler Amaç MADDE 1- (1) Bu

ÇİMENTO FABRİKALARINDA ALTERNATİF YAKIT OLARAK KULLANILACAK ATIK KODLARI

Tehlikeli Atıkların Yönetimi. Betül DOĞRU Şube Müdürü

Değerlendirilebilir atıkların çeşitli fiziksel ve/veya kimyasal işlemlerle ikincil hammaddeye dönüştürülerek tekrar üretim sürecine dahil edilmesine

PCB Derişimi (ppm) > 500. Analiz Tarihi Sorumlu Birim Envanter Kayıt No.

Atık Yönetiminde Ulusal Mevzuat ve Avrupa Birliği Uyum Çalışmaları. Betül DOĞRU Şube Müdürü

BEYAZ EŞYA ÜRETİM SEKTÖRÜNDEN KAYNAKLANAN TEHLİKELİ ATIKLARIN YÖNETİMİ

ATIK PİL NEDEN TOPLAMALIYIM Pil üreticileri, kullandıkları yeni teknolojilerle hem daha çok fayda yaratmakta, hem de çevre için daha dost üretim

ATIK YAĞLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ UYGULAMALARI VE KARŞILAŞILAN SORUNLAR

BİTKİSEL ATIK YAĞLARIN YÖNETİMİ

ÇEV 455 Tehlikeli Atık Yönetimi

Ek-1. Ömrünü Tamamlamış Araç Geçici Depolama ve İşleme Tesislerinin Asgari Teknik Özellikleri ve Bu Tesislerde Uygulanacak İşlemler

Türkiye de ÖTA Atık Yönetimi Sempozyumu ( 2012 )

ATIK BİTKİSEL YAĞLARIN YÖNETİMİNDE YASAL SORUNLAR

KANLIĞI ÇEVRE SÜRECİNİN N TAMAMLANMASI

ÖTA Ekonomik Operatör AB ve Geri Dönüşüm

Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği Yürürlüğe Girdi Pınar ELMAS

ATIK PİLLERİN TOPLANMASI VE BERTARAFI. Taşınabilir Pil Üreticileri ve İthalatçıları Derneği Web:

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü

Fıçı, Varil, IBC ve Tanklardan Atık Yağ Numunelerinin Alınması, Atık Yağ Analizleri ve Yaşanan Sorunlar. Erkan BAYSAL İZAYDAŞ Laboratuvar Şefi

BazI TEHLİKESİZ ATIKLARIN GERİ KAZANIMI TEBLİĞİ UYGULAMALARI

TEHLİKELİ ATIK KODLARI *:Tehlikeli maddeler içeren sondaj çamurları ve diğer sondaj atıkları *:Tehlikeli maddeler içeren talaş, yonga,


ATIK AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE UYGULAMALARI

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü GENELGE (2012/ )

TÜRKİYE DE PCB YÖNETİMİ. ATIK YÖNETİMİ SEMPOZYUMU Nisan 2012

Türkiye de Çevre Yönetimi için Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi Projesi

ATIK ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EŞYALARIN (AEEE) KONTROLÜ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK TASLAĞI HAKKINDA TÜSİAD GÖRÜŞLERİ

ATIK KODLARI VE LİSANS L

ENTEGRE KATI ATIK YÖNETİMİ

Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği 25 Kasım 2014 tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

ATIK YAĞLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve İlkeler

Katı Atık yani Çöp Nedir?

ATIK PİLLERİN TOPLANMASI NEDEN GEREKLİDİR?

ATIK YAĞLARDAN KAYNAKLANAN ÇEVRE SORUNLARI

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü

ENFEKSİYON KONTROLÜNDE TIBBİ ATIK YÖNETİMİ

ATIK YAĞLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve İlkeler

BĐRĐNCĐ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Đlkeler

Ülkemizde 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu çerçevesinde birçok hüküm, ilgili AB Direktifi ile uyumludur.

TÜRKİYE DE ATIK YÖNETİMİ

ÇEVRE LİSANSI BAŞVURUSUNDA BULUNACAK İŞLETMELERİN SAĞLAMASI GEREKEN FİZİKİ ŞARTLAR. İşletmenin Sağlaması Zorunlu Fiziksel Şartlar EVET HAYIR

AB KATILIM SÜRECİNDE YEREL YÖNETİMLER İÇİN ATIK YÖNETİMİ YAKLAŞIMLARI. Atık Yönetimi ile İlgili AB Direktifleri ve Türk Mevzuatına Aktarımları

ATIK YAĞLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

ATIK YAĞDA ELEMENT TAYİNİ YETERLİLİK TESTİ RAPORU TÜBİTAK ULUSAL METROLOJİ ENSTİTÜSÜ REFERANS MALZEMELER LABORATUVARI. Rapor No: KAR-G3RM

TEHLİKELİ ATIK ÖN İŞLEM TESİSLERİ

ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ İZİN VE DENETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İZİN VE LİSANS DAİRESİ BAŞKANLIĞI

ATIK ELEKTRİKLİ ve ELEKTRONİK EŞYALARIN TOPLANMASI, DEĞERLENDİRİLMESİ ve BERTARAF EDİLMESİ

BURSA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA

TÜRKİYE AB İLİŞKİLERİ, ÇEVRE FASLI MÜZAKERELERİNDEKİ GELİŞMELER VE SEKTÖRE OLAN ETKİLERİ. Banu GÖZET Çevre Mühendisi Çevre ve Şehircilik Uzmanı

ENDÜSTRİYEL ATIK YÖNETİM PLANI

ATIK YAĞLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve İlkeler

BİTKİSEL VE HAYVANSAL ATIKLARDAN BİYOGAZ VE ENERJİ ÜRETİM TESİSİ

Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği 25 Kasım 2014 tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü

MALZEMELERİN GERİ KAZANIMI

TÜRKİYE DE ÜRETİLEN TEHLİKELİ ATIKLAR VE UYGUN BERTARAF YÖNTEMLERİ

ENDÜSTRİYEL (TEHLİKELİ VE TEHLİKESİZ) ATIK YÖNETİM PLANI. A Kapısı, Pegasus Hava Yolları Teknik O-P Blok Kurtköy-Pendik / ĠSTANBUL

Kalıcı Organik Kirleticiler ve Stockholm (KOK) Sözleşmesi

Termik santrallerinin çevresel etkileri şöyle sıralanabilir: Hava Kirliliği Su Kirliliği Toprak Kirliliği Canlılar üzerinde Yaptığı Etkiler Arazi

UATF (Ulusal Atık Taşıma Formu) Hakkında Önemli Bilgiler

ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ UYGULAMALAR ATIK YÖNETİM DAİRESİ BAŞKANLIĞI ÖZEL ATIKLARIN YÖNETİMİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

4. ATIK TEKNOLOJİLERİ SEMPOZYUMU ve SERGİSİ

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü

BİRİM/LOKASYON:Sabiha Gökçen Havalimanı

ATIK ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EŞYALARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

ATIK PİLLERİN TOPLANMASI VE BERTARAFI. Taşınabilir Pil Üreticileri ve İthalatçıları Derneği Web:

Evlerden Kaynaklanan Tehlikeli Atıklar. Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı Atıklar Şube Müdürlüğü

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü

ATIK PİLLERİN TOPLANMASI BERTARAFI. Taşınabilir Pil Üreticileri ve İthalatçıları Derneği Web:

ğ) (Ek:RG-21/12/ ) Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin beşinci fıkrasına göre yeniden kullanım amaçlı satışa

Resmi Gazete Tarihi: Resmi Gazete Sayısı: 26952

Atık Pil ve Akümülatörlerin Yönetimi. Halime SEZER

Doç. Dr. Cevat Yaman. Gebze Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü

BİLECİK VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRE YÖNETİMİ VE DENETİMİ ŞUBESİ ATIK YAĞLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE UYGULAMALARI

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Gaz arıtımı sonucu oluşan ve tehlikeli maddeler içeren çamurlar ve filtre kekleri dışındaki gaz arıtımı sonucu oluşan çamurlar

Hava Kirliliğinin Sucul Ekosistemlere Etkileri

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü

ATIK YÖNETİM UYGULAMASI. Fatih YILMAZ Çevre Mühendisi İstanbul Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Çevre Denetimi Şube Müdürlüğü

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü

Resmî Gazete YÖNETMELİK ATIK YAĞLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve İlkeler

YÖNETMELİK ATIK YAĞLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve İlkeler

BAZI TEHLİKELİ MADDELERİN, MÜSTAHZARLARIN, EŞYALARIN ÜRETİMİNE, PİYASAYA ARZINA VE KULLANIMINA İLİŞKİN KISITLAMALAR HAKKINDA YÖNETMELİK

ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ İZİN VE DENETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İZİN ve LİSANS DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Transkript:

Özel Atıklar Atık Yağlar ve Çevresel Etkileri Prof. Dr. Bülent MERTOĞLU

ATIK YAĞLAR Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği (30.07.2008 Resmi Gazete Sayısı: 26952)

Yağlama ve yağ tipleri

Yağ içeriği Baz yağ Petrol türevleri (mineral yağlar) Sentetik yağlar Bitkisel yağlar Katkılar Sürtünme azaltıcılar Viskozite azaltıcılar Viskozite indisi düzelticiler Oksitlenme direnci artırıcılar Deterjanlar Diğerleri

Atık Yağlar nelerdir? Kullanılmış benzinli motor, dizel motor, şanzıman ve diferansiyel, transmisyon, gres ve diğer özel taşıt yağları ile hidrolik sistem, türbin ve kompresör, kızak, açık-kapalı dişli, sirkülasyon, metal kesme ve işleme, metal çekme, tekstil, ısıl işlem, ısı transfer, izolasyon ve koruyucu, izolasyon, trafo, kalıp, buhar silindir, pnömatik sistem koruyucu, gıda ve ilaç endüstrisi, kağıt makinesi, yatak ve diğer özel endüstriyel yağlar ve endüstriyel gresler, kullanılmış kalınlaştırıcı, koruyucu, temizleyici ve benzeri özel müstahzarlar ve kullanıma uygun olmayan yağ ürünleri

Atık yağların kimyasal içerikleri

Atık yağlardaki kirleticiler Ağır metaller (Arsenik, kadmiyum, kurşun, krom) Halojenler Poliaromatik hidrokarbonlar

Atık Yağların Kimyasal İçerikleri

Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği, Madde 5: Atık motor yağları dahil atık yağlar ile bu yağların işlenmesi sonucu çıkan atıkların insan ve çevreye zarar verecek şekilde sahada boşaltılması veya yenisi ile değiştirilmesi, depolanması, doğrudan veya dolaylı bir biçimde yüzeysel sular ile yeraltı suyuna, denizlere, drenaj sistemleri ile toprağa verilmesi, fuel-oil veya diğer sıvı yakıtlara karıştırılması ve mevcut düzenlemeler ile belirlenen limitleri aşarak hava kirliliğine neden olacak şekilde işlenmesi veya yakılması yasaktır.

Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği, Madde 5: Atık yağlara su, çözücüler, PCB, toksik ve tehlikeli maddeler ile diğer maddelerin ilave edilmemesi ve farklı kategorilerdeki atık yağların birbiriyle karıştırılmaması esastır. Atık yağların yarattığı çevresel kirlenme ve bozulmadan doğan zararlardan dolayı, atık yağ üreticileri, taşıyıcıları, işleme ve bertarafçıları kusur şartı aranmaksızın sorumludur.

Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği, Madde 12, 15: Yağ üreticileri, bir önceki yıl piyasaya sürülen yağ miktarlarını EK-3 de yer alan Yağ Beyan Formu ile her yıl Şubat ayı sonuna kadar Bakanlığa bildirmekle yükümlüdür. Kullanılan yağ türünde değişiklik yapılmaması durumunda atık yağ kategori analizleri atık üreticisi tarafından bir kez yaptırılarak EK-2 de yer alan Atık Yağ Beyan Formuyla Bakanlığa beyanda bulunulur.

Motor Yağları Atık motor yağları, motor yağı üreticileri veya bunların yetkilendirilmiş kuruluşları tarafından toplanır. Bunlar dışındaki gerçek ve tüzel kişiler tarafından atık motor yağları toplanmaz. Atık motor yağlarının toplanması aşamasında motor yağı üreticileri veya bunların yetkilendirilmiş kuruluşlarınca kategori analizleri aylık olarak yaptırılarak Ulusal Atık Taşıma Formlarıyla birlikte Bakanlığa gönderilir.

Çeşitlik yakıtların kalorifik değerleri

Atık Yağların Kod Numarası Nasıl Belirlenir Atık yağlar Atık Yönetimi Genel Esaslarına ilişkin Yönetmeliğin Ek- 4 ünde Yer Alan Atık Listesinde nde 12- Metallerin ve plastiklerin fiziki ve mekanik yüzey işlemlerinden ve şekillendirilmesinden kaynaklanan atıklar 13-Yağ ve Sıvı Yakıt Atıkları kapsamında tehlikeli atık olarak tanımlanmaktadır. Atık yağlara atık kodu verilirken oluşum kaynağına göre bu başlıklar altındaki kod numaralarına bakılır ve uygun kod numarası belirlenir. Örneğin araçların yağ değişiminden kaynaklanan atık yağların kod numarası ; 13 02 05 : Mineral esaslı klor içermeyen motor, şanzıman ve yağlama yağları dır.

ATIK YAĞLAR- Örnekler Atık motor yağı Atık sanayi yağı 1302 1301-1308 (1307 hariç) Benzinli motor Dizel motor Transmisyon Gres Şanzıman/diferansiyel Diğer özel taşıt yağları Hidrolik sistem Kompresör Kızak/dişli yağı İzolasyon yağı Trafo yağı Isı transfer yağı

ATIK YAĞLAR- Örnekler 1301 Hidrolik yağlar 1302 Motor, şanzıman ve yağlama yağları 1303 Yalıtım ve ısı iletim yağları 1304 Sintine yağları 1305 Yağ/su ayırıcısı atıkları 1307 Sıvı yakıt atıkları 1308 Başka şekilde tanımlanmamış yağ atıkları

Atık Yağların Kullanım Alanları Kapsamda yer alan yağlar Yönetmelikle 3 kategoriye ayrılmıştır. I. Kategori Atık Yağlar : Ürün ve enerji geri kazanımı yapılabilir. II. Kategori Atık Yağlar: Enerji geri kazanımı yapılabilir. Klorür, toplam halojen ve PCB parametreleri aşılmayan endüstriyel yağların ürün geri kazanımı da yapılabilir. III. Kategori Atık Yağlar: Tehlikeli atık yakma tesislerinde bertaraf edilmelidir.

Yönetmelik Uygulamaları Atık motor yağlarının toplanması: Motor yağı üretici ve ithalatçıları adına Türkiye genelinde Petrol Sanayi Derneği (PETDER) tarafından toplanmaktadır. Atık endüstriyel yağların toplanması: Bakanlıktan lisans alan geri kazanım ve bertaraf tesisleri adına lisanslı taşıyıcı firmalar tarafından toplanmaktadır.

PETDER 2014 de 17.750 ton atık yağ topladı

Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğinin yürürlüğe girmesi ile geri kazanım tesisinin sayısı, 2013 yılı itibariyle 42 tesistir. 2013 yılında 30 adet bitkisel atık yağ geri kazanım tesisi lisanslandırılmıştır.

Avrupa Birliği Ülkelerinde Durum

Bitkisel Atık Yağlar Bu Yönetmelik; 2/4/2015 tarihli ve 29314 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Atık Yönetimi Yönetmeliğinin ek4 Atık Listesinde yer alan; 20 01 25 Yenilebilir sıvı ve katı yağlar kodu kapsamında değerlendirilen bitkisel atık yağlar ve 20 01 26* 20 01 25 dışındaki sıvı ve katı yağlar (A) kodu kapsamında değerlendirilen kullanılmış kızartmalık yağları kapsar.

Genel İlkeler Bitkisel atık yağların ithalatı yasaktır. Bitkisel atık yağların kaynakta azaltımı, ayrı toplanması ve geri kazanımı esastır. Bitkisel atık yağlar ile bu yağların işlenmesi sonucu oluşan atıkların çevreye zarar verecek şekilde depolanması, taşınması, doğrudan veya dolaylı olarak yüzey suları ile yeraltı suyuna, denize, kanalizasyona, drenaj sistemi ile toprağa verilmesi ve mevcut düzenlemelerle belirlenen sınır değerleri aşarak hava kirliliğine neden olacak şekilde yakılması yasaktır. Bitkisel atık yağlar, lisanslı firmalar tarafından toplanır.

Genel İlkeler Bitkisel atık yağlar ilgili teknik düzenlemelere uygun olarak sadece biyodizel ve biyogaz üretiminde kullanılabilir. Bitkisel atık yağların yarattığı çevresel kirlenme ve bozulmadan doğan zararlardan dolayı, bitkisel atık yağ üreticileri, toplayıcıları, taşıyıcıları, geri kazanım ve bertarafçıları müteselsilen sorumludur. Geçici depolama amacıyla kullanılan bidonlar/variller/tankların bulunduğu sahanın yağmura karşı korunaklı olması, zemininin en az 25 cm kalınlıkta sızdırmaz betonarme bir zemine sahip olması ve döküntülere karşı gerekli tedbirler alınmış olması zorunludur.

YAPILAN ÇALIŞMALAR YÜRÜRLÜĞE GİREN MEVZUAT: Yönetmelik: Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 21.03.2014 tarihli ve 28948 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 11.03.2015 tarihli ve 29292 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Atık Yönetimi Yönetmeliği 02.04.2015 tarihli ve 29314 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği, 06.06.2015 tarihli ve 29378 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Maden Atıkları Yönetmeliği 05.07.2015 Sayısı: 29417 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

YÜRÜRLÜĞE GİREN MEVZUAT: YAPILAN ÇALIŞMALAR Tebliğ: Atıktan Türetilmiş Yakıt, Ek Yakıt ve Alternatif Hammadde Tebliği 20.06.2014 tarihli ve 29036 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Atıktan Türetilmiş Yakıt, Ek Yakıt ve Alternatif Hammadde Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ 23.12.2014 tarihli ve 29214 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Atık Getirme Merkezi Tebliği 31.12.2014 tarihli ve 29222 sayılı (4. Mükerrer) Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Kompost Tebliği 05/03/2015 tarihli ve 29286 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ 11.03.2015 tarihli ve 29292 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Atıkların Karayolunda Taşınmasına İlişkin Tebliğ 20.03.2015 tarihli ve 29301 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Mekanik Ayırma, Biyokurutma ve Biyometanizasyon Tesisleri ile Fermente Ürün Yönetimi Tebliği 10.10.2015 tarihli ve 29498 sayılı Resmî Gazete de yayımlanmıştır.

PCB ve PCT POLİKLORLU BİFENİL VE POLİKLORLU TERFENİLLERİN KONTROLÜ HAKKINDA YÖNETMELİK (27.12.2007 Resmi Gazete Sayısı: 26739)

PCB'ler Poliklorlu bifeniller (PCB) transformatörler ve kondansatörler için soğutucu ve yalıtım sıvısı olarak, elektrik kablolarının ve elektronik ekipmanların esnek PVC kaplamalarında dengeleyici katkı maddesi olarak, pestisitlerin katkı maddesi, kesme yağlarında, alev geciktiricilerde, hidrolik sıvılarında, contalarda, yapıştırıcılarda, ağaç cilalarında,boyalarda, toz alma maddelerinde ve karbonsuz kopya kâğıtlarında kullanılır.

Poliklorlu bifeniller (PCB) BM Kimyasallar Birimi tarafından hazırlanan çevre ve insan sağlığına olumsuz etkilerinden dolayı kullanılmasına yasaklama ve sınırlama getirilen 12 adet kalıcı organik kirleticiden biridir. PCB üretimi 1970'lerde yüksek toksisite nedeniyle yasaklanmıştır. PCB'ler, hayvanlarda vücutta biriken, çevre kirliliğine yol açan, kalıcı organik kirletici madde olarak sınıflandırılmıştır. PCB'ler kokusuz, tatsız, berrak ile açık sarı arası renkli visköz sıvılardır.

Poliklorlu bifeniller (PCB) Türkiye de PCB kullanımı 1995-1996 yılında yasaklanmış olmasına karşın 2000 li yıllara kadar ithalatının devam ettiği düşünülmektedir. PCBler yüksek orandaki izolasyon kapasitesi, aşırı ısınmaya ve ateşe karşı dayanıklı yapısı sebebiyle, özellikle elektrik üretim/iletiminde transformatör ve kapasitör gibi ekipmanlar içerisinde, eski floresan ampulleri, elektriksel devreler, televizyonlar, radyolar, çamaşır yıkama ve kurutma makineleri, fırınlar, mikrodalga fırınlar, klimalar ve buzdolaplarında kullanılmış olduğu tespit edilmiştir.

İnsan Sağlığı Üzerinde Etkileri PCB ler, yağ oranı yüksek besinlerle, yüzey toprakları, içme suyu ve yer altı suyuyla, kapasitör ve elektrikli ekipman üretim yerleri, kondansatör fabrikaları, trafoların yerleştirilmesi ve tamiri yapılan kapalı ortamlar gibi çalışma yerlerinde inhalasyon ve deri yoluyla vücuda alınabilirler. Dermal toksisite, bağışıklık sistemi toksisitesi, endokrin yapısında bozukluklar ve kanserojen etkiler bu toksik bileşiğin sebep olduğu başlıca hastalıklardır. (USEPA, 2001). Ayrıca, yağlı içeriğinden dolayı anne sütünde birikmeleri sonucu bebekler üzerinde mutasyonlara sebep olmaktadır.

Bertaraf Yolları Genel olarak PCB ler yüksek ısılarda yakma, kimyasal ve biyolojik yöntemlerle klorsuzlaştırma ve bifenil yapısının parçalanması gibi farklı yollarla bertaraf edilebilmektedir. Yakma, günümüzde PCBlerin parçalanmasında kullanılan en yaygın yöntemdir. (furanlar ve dioksinler). Ükemizde İZAYDAŞ ve PETKİM (%50 si ticari kullanımda) dışında lisanslı nihai bertaraf tesisi bulunmamaktadır. Bununla birlikte TAKY ne göre bu tür atıkların yurtdışına ihraç edilebilmesi mümkündür.

Atık Pil ve Akümülatörler Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği (03.03.2005 Resmi Gazete Sayısı: 24744)

Piller PİL NEDİR? Kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürerek bünyesinde depolayan cihazlara PİL denir. Elektrik enerjisi tekrar kimyasal enerjiye çevrilebiliyorsa ve bu suretle uzun sürelerle enerji kullanımı sağlanabiliyorsa pil şarj edilebilir özelliklere sahip bir pildir. Çoğunlukla aynı kimyasal yapıya, ölçülere ve elektrik kapasitelerine sahip piller, tek tek bir araya getirilerek pil grupları oluşturulabilir ve bunlara BATARYA BLOĞU veya kısaca adlandırıldığı gibi BATARYA denilebilir.

Piller Taşınabilir pil türleri A- Şarj edilmeyen piller: 1- Çinko Karbon (cep fenerleri, radyolar, vs) 2- Alkali Mangan (radyolar, oyuncaklar, kameralar, vs) 3- Lityum (uzaktan kumandalar, hesap makineleri, hafıza devreleri, vs) Çinko Karbon Alkali Mangan Lityum

Piller B- Şarj edilebilen piller: 1- Nikel kadmiyum,nicd (kablosuz motorlu el aletleri, acil aydınlatma sistemleri, alarm cihazları, vs) 2- Nikel metal hidrit, NiMH (telsiz telefonlar, dijital kameralar, vs) 3- Lityum iyon, Li-İon (cep telefonları, dizüstü bilgisayarlar, dijital kameralar, vs) 4- Lityum polimer (cep telefonları, akıllı kartlar, vs) NiCd NiMH Li-İon Li polymer

Piller C - Düğme piller: 1- Gümüş oksit (kol saatleri, hesap makineleri, kameralar, vs) 2- Çinko hava (işitme cihazları, vs) 3- Lityum (fotoğraf makineleri, kol saatleri, hafıza koruma devreleri, taşınabilir bilgisayarlar, vs) 4- Alkali mangan (kol saatleri, işitme cihazları, minyatür el fenerleri,vs)

Atık Pil nedir? Kullanım ömrünü tamamlamış ve/veya uğramış olduğu fiziksel hasar sonucu kullanılamayacak hale gelmiş olan pillere, atık pil denir. Atık Piller Neden Zararlıdır? Atık piller yani kullanılmış piller; gelişigüzel çevreye veya çöpe atıldığında pilin dışındaki koruyucu kap zamanla delinerek içindeki bazı zararlı maddeler (civa, kadmiyum, nikel v.b.) ayrışarak su, toprak ve havayı kirletebilirler.

Zararlı Maddeleri İçeren Piller: a) Ağırlıkça % 0.0005 den fazla cıva (Hg) içeren piller b) Alkali-mangan piller hariç, pil başına 25 mg dan fazla cıva (Hg) içeren piller c) Ağırlıkça % 0.025 den fazla cıva (Hg) içeren alkalimangan piller d) Ağırlıkça % 0.025 den fazla kadmiyum (Cd) içeren piller e) Ağırlıkça % 0.4 den fazla kurşun (Pb) içeren piller

Yönetmelik Genel İlkeler: MADDE5: b) Uzun ömürlü ve şarj edilebilir pil ve akümülatörlerin üretimi öncelikle tercih edilir. c) (Değişik: RG 3/3/2005-25744) Ağırlıkça yüzde iki (% 2) den fazla cıva oksit veya cıva içeren düğme tipi pillerin üretimi ve ithalatı yasaktır. d) (Değişik: RG 3/3/2005-25744) Ağırlıkça yüzde iki (% 2) ye kadar cıva oksit veya cıva içeren düğme tipi piller ve ağırlıkça % 2 ye kadar cıva içeren düğme tipi pillerden oluşan piller; 1) Ağırlıkça milyonda beş (% 0,0005) den fazla cıva içeren (Hg) pillerin, 2) Ağırlıkça onbinde yirmibeş (% 0,025) den fazla Kadmiyum (Cd) içeren primer pillerin, ithalatı ve üretimi yasaktır.

Zorunlu kota uygulaması Pil üreticileri, bir önceki yıl piyasaya sürdükleri miktarları hesaba katarak atık haline gelen I. grup pilleri yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ilk yıl % 15, ikinci yıl % 25, üçüncü yıl % 30, dördüncü yıl % 35, beşinci yıl % 40 ve devamı yıllarda ise Bakanlığın belirleyeceği oranlarda toplamak veya toplatmak ve bertaraf etmek, bu işlemleri Bakanlığa belgelemekle yükümlüdür. Atık haline gelen II. grup piller için kota oranları ilk yıl % 25, ikinci yıl % 35, üçüncü yıl % 50, dördüncü yıl % 65, beşinci yıl % 80 ve devamı yıllarda ise Bakanlığın belirleyeceği oranlarda uygulanır.

Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği 25 Kasım 2006 tarih ve 26357 sayılı Resmi Gazete

ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ LASTİKLERİNİN GERİ KAZANIMI Zor ayrışır olmaları ve hacimsel geniş bir alan kaplamaları sebebiyle, atık lastikler önemli bir çevre problemi olarak karşımıza çıkar. Hurda lastikler eğer geri dönüşüme kazandırılmazsa yığıldığı yerlerde çevreye zararlı olmaktadırlar: 1- Bu lastik yığınlarında oluşabilecek şiddetli yangınlar ve 2- Bu yığınlarda rahatça çoğalma imkanı bulan böcekler toplum sağlığını için oldukça tehdit edici unsurlardır. İstanbul (Harem) Sahili

LASTİKLERİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ Lastiklerde üç ana malzeme mevcuttur: 1- Kauçuk 2- Çelik 3- Lif ve diğer atıklar Atık lastiğin % 95 i geri dönüştürülebilen ürünlerden oluşmaktadır.

Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Tespiti Trafik denetimi Muayene İstasyonları

Ömrünü Tamamlamış Araçlar MEVCUT DURUM / UYGULAMALAR Ömrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Hakkında Yönetmelik 30.12.2009 tarih ve 27448 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. Yeni üretilecek araçlarda kurşun (Pb), cıva (Hg), artı altı değerlikli krom (Cr6+) ve kadmiyum (Cd) kullanılması istisnalar dışında yasaktır. Üreticilerin ömrünü tamamlamış araçları bedelsiz geri alma zorunluluğu bulunmaktadır. Emniyet Genel Müdürlüğü ile çevresel açıdan uygun bir hurda araç kayıttan düşme sistemi geliştirilmiştir. HEDEFLER: Tüm hurda araçların kayıt altına alınarak, belirlenen oranlarda arındırma, geri dönüşüm ve bertarafının sağlanması. AB YE TAM UYUM: 01.01.2014

YAPILAN ÇALIŞMALAR 29.710 60.626 17.750 18.400 11.355 9.444 0 2005 2014 2015 Eylül Atık Motor Yağı (ton) Atık Endüstriyel Yağ (ton) Atık Madeni yağ toplama 40.000 36.375 24.000 10.000 6.000 2005 2014 2015 Eylül Toplanan Atık Akü( ton) Geri kazanılan Kurşun (ton) Atık akü toplama Ülkemizde 2005 yılında 9.444 ton atık madeni yağ toplanmış iken bu rakam 2014 yılında 47.460 ton olup 2015 yılı Eylül ayı itibari ile bu miktar 29.755 tondur. Atık akü toplama miktarı 2005 yılında 10.000 ton iken, bu rakam 2014 yılında 60.000 ton olup 2015 yılı Eylül ayı itibari ile bu miktar 40.000 tondur.

YAPILAN ÇALIŞMALAR 555 400 11.998 ton 31 2005 2014 2015 Eylül 2014 Toplanan Atık Pil Miktarları (ton) Atık Pil Ömrünü Tamamlamış Araç Ülkemizde 2005 yılında toplanan atık pil miktarı 31 ton iken 2014 yılında bu rakam 555 ton olup 2015 Eylül ayı itibari ile bu miktar 400 tondur. Hurdaya ayrılan ömrünü tamamlamış araç sayısı 2014 yılı itibariyle 11.998 adettir.

YAPILAN ÇALIŞMALAR 120.425 80.337 10.000 11.500 9.800 2007 2014 2015 Eylül Ömrünü Tamamlamış Lastik (ton) 1.800 2006 2014 2015 Eylül Toplanan AEEE Miktarı (ton) Ömrünü Tamamlamış Lastik Atık elektronik eşya toplama Ülkemizde 2005 yılında ömrünü tamamlamış lastik toplama miktarı 9.800 ton iken, 2014 yılında bu rakam 120.425 ton olup 2015 Eylül ayı itibariyle bu miktar 80.337 tondur. Atık elektrikli ve elektronik eşyaların toplanma miktarı 2006 yılında 1.800 ton iken, bu rakam 2014 yılında 10.000 ton olup 2015 eylül ayı itibariyle bu miktar 11.500 tondur.

YAPILAN ÇALIŞMALAR 2003 1 2015 2014 41 38 Atık Yakma ve Beraber Yakma Tesisi 2015 2014 2003 1 8 7 Sanayi tesislerinde ortaya çıkan atıklar kapsamında atık yakma beraber yakma tesisi 2003 yılında 1 adet iken 2014 yılında 38 2015 yılında 41 e, tehlikeli atık düzenli depolama tesis sayısı (1. Sınıf ) ise 2003 yılında 1 adet iken 2014 yılında 7, 2015 yılında 8 e ulaşmıştır. Tehlikeli Atık Düzenli Depolama Tesisi (1. Sınıf)

YAPILAN ÇALIŞMALAR 2003 18 2014 313 2015 370 Tehlikeli Atık Geri Kazanım Tesisi Sayısı 2003 yılında 18 adet olan Tehlikeli Atık Geri Kazanımı tesisi sayısı ise 2014 yılında 313, 2015 yılında ise 370 tir.

YAPILAN ÇALIŞMALAR Mevcut Düzenli Depolama Tesisleri 97