GENEL CERRAHİ STAJI EĞİTİM DÖNEMİ STAJ SÜRESİ : Dönem IV : 30 iş günü STAJIN TANITIMI YERLEŞKE : İbni Sina Hastanesi ve Cebeci Hastanesi EĞİTİM BİRİMLERİ : Genel Cerrahi Anabilim Dalı Klinikleri, Poliklinikleri, Endoskopi Ünitesi, Damar Laboratuvarı ve Dershaneleri DERSHANE : İbni Sina Hastanesi 2. Kat Genel Cerrahi ABD Dershanesi, 1. Kat 8 ve 9 No lu Dershaneler; Cebeci Hastanesi Çukur Amfi ve 2. Kat Genel Cerrahi ABD Dershanesi ADRES Prof. Dr. Mehmet GÜREL Prof. Dr. Sabri Cihan BUMİN Prof. Dr. Ahmet Nezih ERVERDİ Prof. Dr. İbrahim Ethem GEÇİM Prof. Dr. Mehmet Kaan KARAYALÇIN Prof. Dr. Mehmet Ayhan KUZU Prof. Dr. Seher DEMİRER Prof. Dr. M. Selçuk HAZİNEDAROĞLU Prof. Dr. Acar TÜZÜNER Prof. Dr. Ayhan Bülent ERKEK Prof. Dr. Atıl ÇAKMAK Prof. Dr. İlknur KEPENEKCİ BAYRAM Doç. Dr. Volkan GENÇ Doç. Dr. Deniz BALCI Doç. Dr. Cihangir AKYOL Doç. Dr. Nahit ARDA DEMİRKAN EĞİTİCİLER CERRAHİ ONKOLOJİ BİLİM DALI Prof. Dr. Salim DEMİRCİ Prof. Dr. Sancar BAYAR Prof. Dr. Ali Ekrem ÜNAL Prof. Dr. Aydan EROĞLU PERİFERİK DAMAR CERRAHİSİ BİLİM DALI Prof. Dr. İskender ALAÇAYIR Prof. Dr. Uğur BENGİSUN Prof. Dr. Cüneyt KÖKSOY Prof. Dr. Hakan UNCU ANATOMİ ANABİLİM DALI Prof. Dr. Eray TÜCCAR Prof. Dr. Halil İbrahim AÇAR FİZYOLOJİ ANABİLİM DALI Prof. Dr. Nezahet ZALOĞLU Yrd. Doç. Dr. Ali Doğan DURSUN EĞİTİM SORUMLUSU: Prof. Dr. Ahmet Nezih ERVERDİ İLETİŞİM : Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, İbni Sina Hastanesi ve Cebeci Hastanesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı TELEFON : 0312 508 22 93 E-POSTA SEKRETER : genelcerrahiogrenciisleri@gmail.com : Ceyda ARCAK
GENEL CERRAHİ STAJININ AMACI Erişkin hastalarda gastrointestinal sistem, endokrin sistem, vasküler sistem, abdomen ve meme ile ilgili cerrahi veya girişimsel tedavi gerektiren sağlık sorunlarını tanıma ve tedavi yöntemlerini açıklama; acil durumları ayırt edebilme, ilk müdahaleyi yapma ve uygun bir şekilde sevk edebilme için gerekli olan bilgi, beceri ve tutumları kazandırmaktır. GENEL CERRAHİ STAJININ ÖĞRENME KAZANIMLARI 1. Gastrointestinal sistem, endokrin sistem, vasküler sistem ve abdomen organlarının ve memenin cerrahi anatomisini açıklar. 2. Sık görülen cerrahi hastalıkların nedenlerini, oluşum mekanizmalarını, klinik, laboratuvar, radyolojik ve patolojik bulgularını sıralar ve yorumlar, tanı-tedavi yaklaşımlarını ve ilkelerini açıklar. 3. Etkili iletişim tekniklerini kullanarak hastanın ana yakınma, özgeçmiş, soygeçmiş ve sistem sorgularından oluşan tıbbi öyküsünü alır. 4. Sistemlere yönelik fizik muayene yapar. 5. Klinik olguları hazırlar ve sözel olarak sunar. 6. Tanı yöntem/test/araçları ve özellikleri bilgisini kullanarak, tanısal testleri amaca yönelik olarak uygun sırada seçer. 7. Hastanın anamnez, fizik muayene ve tanısal test sonuçlarını değerlendirerek ayırıcı tanı yapar ve ön tanı/tanı koyar. 8. Birinci basamak düzeyinde tanıya uygun tedavi planlar ve sevk kriterlerini açıklar. 9. Acil cerrahi hastalıkların/durumların klinik özelliklerini açıklar. 10. Acil cerrahi durumları/hastalıkları yönetme (ilk tedavisini yapma, uygun koşullarda uygun birime sevk etme) ilkelerini açıklar. 11. Cerrahi hastalıklara yönelik temel tıbbi girişimleri (yüzeyel sütür atma ve alma, yara bakımı vb) uygular. 12. Ülkemizde sık görülen kanserlerin (meme, kolorektal) önlenmesi, erken tanı ve tedavisine yönelik yaklaşımları ve sağlık politikalarını benimser. 13. Tanımlanan amaç doğrultusunda literatür taraması yapar, ulaştığı bilgiyi eleştirel değerlendirir, organize eder ve sunar. 14. Hasta yönetiminde etik değerleri uygular.
GENEL CERRAHİ STAJININ ÖĞRENME KAZANIMLARI İLE PROGRAM YETERLİKLERİNİN EŞLEŞTİRME MATRİKSİ ÖĞRENME KAZANIMLARI Gastrointestinal sistem, endokrin sistem, vasküler sistem ve abdomen organlarının ve memenin cerrahi anatomisini açıklar. Sık görülen cerrahi hastalıkların nedenlerini, oluşum mekanizmalarını, klinik, laboratuvar, radyolojik ve patolojik bulgularını sıralar ve yorumlar, tanı-tedavi yaklaşımlarını ve ilkelerini açıklar. Etkili iletişim tekniklerini kullanarak hastanın ana yakınma, özgeçmiş, soygeçmiş ve sistem sorgularından oluşan tıbbi öyküsünü alır. Sistemlere yönelik fizik muayene yapar. Klinik olguları hazırlar ve sözel olarak sunar. Tanı yöntem/test/araçları ve özellikleri bilgisini kullanarak, tanısal testleri amaca yönelik olarak uygun sırada seçer. Hastanın anamnez, fizik muayene ve tanısal test sonuçlarını değerlendirerek ayırıcı tanı yapar ve ön tanı/tanı koyar. Birinci basamak düzeyinde tanıya uygun tedavi planlar ve sevk kriterlerini açıklar. Acil cerrahi hastalıkların/durumların klinik özelliklerini açıklar. Acil cerrahi durumları/hastalıkları yönetme (ilk tedavisini yapma, uygun koşullarda uygun birime sevk etme) ilkelerini açıklar. Cerrahi hastalıklara yönelik temel tıbbi girişimleri (yüzeyel sütür atma ve alma, yara bakımı vb) uygular. Ülkemizde sık görülen kanserlerin (meme, kolorektal) önlenmesi, erken tanı ve tedavisine yönelik yaklaşımları ve sağlık politikalarını benimser. Tanımlanan amaç doğrultusunda literatür taraması yapar, ulaştığı bilgiyi eleştirel değerlendirir, organize eder ve sunar. Hasta yönetiminde etik değerleri uygular. KARŞILADIĞI PROGRAM YETERLİKLERİ Hekim-1 Hekim-1, Hekim-2 Hekim-2, İletişimci-1 İletişimci-2 Hekim-2 Hekim-2, İletişimci-5 Hekim-1, Hekim-2 Hekim-2 Hekim-1, Hekim-2 Hekim-1 Hekim-1 Hekim-3 Sağlık savunucusu-2 Bilimsel-4 Profesyonel-1, Profesyonel-3
Abdominal distansiyon Anorektal ağrı Boyunda kitle Bulantı-kusma GENEL CERRAHİ STAJI SEMPTOMLAR / DURUMLAR LİSTESİ Deri ve tırnak değişiklikleri (kuruluk, renk değişikliği vb) Disfaji Dispepsi Halsizlik / Çabuk yorulma Hematokezya / Rektal kanama Hepatomegali Hipotansiyon Jinekomasti Kabızlık Karın ağrısı Karında kitle Kas-iskelet sistemi ağrıları (bel, boyun, sırt, kalça ve ekstremite ağrısı) Kasıkta / skrotumda kitle Kazalar (Ev-iş-trafik kazaları, elektrik çarpması, düşme) Kilo artışı / fazlalığı Kladikasyo intermittant Kolik ağrılar (bilier, intestinal) Korozif madde maruziyeti Lenfadenopati Melena-hematemez Meme akıntısı Memede kitle Olağan dışı durumlarda sağlık hizmetleri (Deprem, sel, salgın, nükleer, biyolojik ve kimyasal yaralanmalar gibi)
Ödem Parestezi Pelvik ağrı Sarılık Yaralar ve yaralanmalar
GENEL CERRAHİ STAJI HASTALIKLAR / KLİNİK PROBLEMLER LİSTESİ Dehidratasyon Bası yaraları Gastro-özefageal reflü Guatr Peptik hastalık (ülser) Hemoroid Hipotiroidizm Anal fissür Crush yaralanması Kompartman sendromu Sıvı ve elektrolit (Na, K, Ca, Mg, P) denge bozuklukları Akut karın Alt gastrointestinal kanama Karın duvarı / Kasık hernileri Periferik arter hastalığı Şok Üst gastrointestinal kanama İleus Tromboflebit Deri tümörleri Derin ven trombozu Ekstremitede varis Gastrointestinal sistem kanserleri Kist hidatik hastalığı Kolorektal kanserler Meme hastalıkları ve tümörleri Tiroid kanseri TT-A-K TT-K-İ TT-K-İ TT-K-İ TT-K-İ TT-K TT-İ TT T-A-K T-A-K T-A-K T-A T-A T-A T-A T-A T-A T T -K -K -K -K -K -K -K -K
Akalazya Akut arter tıkanıklığı Akut pankreatit Aort anevrizması / rüptürü Aort disseksiyonu Apandisit Diafragma hernileri Divertiküler hastalıklar Feokromositoma Hiperparatiroidizm Hipertiroidizm İnflamatuar barsak hastalığı İntestinal poliposis Kolesistit, kolelitiazis Kronik venöz yetmezlik Lenfödem Pelvik kitle Perianal abse Peritonit Pilor stenozu Portal hipertansiyon Vasküler malformasyon Arter ve ven yaralanmaları İnvajinasyon Karın travmaları A A A
ÖĞRENME DÜZEYİ A T TT İ K AÇIKLAMA Acil durumu tanıyarak acil tedavisini yapabilmeli, gerektiğinde uzmana yönlendirebilmeli. Ön tanı koyarak gerekli ön işlemleri yapıp uzmana yönlendirebilmeli. Tanı koyabilmeli ve tedavi hakkında bilgi sahibi olmalı, gerekli ön işlemleri yaparak uzmana yönlendirmeli. Tanı koyabilmeli, tedavi edebilmeli. Birinci basamak koşullarında uzun süreli izlem ve kontrolünü yapabilmeli. Korunma önlemlerini (birincil, ikincil, üçüncül korunmadan uygun olan/ olanları) uygulayabilmeli.
GENEL CERRAHİ STAJI HEKİMLİK UYGULAMALARI LİSTESİ UYGULAMA DÜZEYİ ASGARİ SAYI Genel ve soruna yönelik öykü alabilme Yardımsız yapma 10 Baş-boyun muayenesi Yardımsız yapma 10 Batın muayenesi Yardımsız yapma 10 Dijital rektal muayene Gözleme 5 Genel durum ve vital bulguların değerlendirilmesi Yardımsız yapma 10 Meme ve aksiller bölge muayenesi Yardımsız yapma 10 Epikriz hazırlayabilme Yardımsız yapma 5 Hasta dosyası hazırlayabilme Yardımsız yapma 5 Reçete düzenleyebilme Yardımsız yapma 5 Direkt radyografileri okuma ve değerlendirebilme Yardımla yapma 5 Tarama ve tanısal amaçlı inceleme sonuçlarını yorumlayabilme Dekontaminasyon, dezenfeksiyon, sterilizasyon, antisepsi sağlayabilme Yardımsız yapma 10 Yardımla yapma 5 Deri ve yumuşak doku apsesi açabilme Gözleme 3 El yıkama Yardımsız yapma 10 Lavman yapabilme Gözleme 3 Nazogastrik sonda uygulayabilme Gözleme 3 Parasentez yapabilme Gözleme 3 Yara-yanık bakımı yapabilme Yardımla yapma 10 Yüzeyel sütür atabilme ve alabilme Yardımla yapma 3 Kendi kendine meme muayenesini öğretebilme Yardımla yapma 3 Periyodik muayene, kontrol (kanser taraması) Gözleme 3 Sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonları engelleyici önlemleri alabilme Gözleme 3
GENEL CERRAHİ STAJI ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ STAJ SONU SÖZLÜ SINAV Olguya dayalı yapılandırılmış sözlü sınav STAJ SONU YAZILI SINAV ARA SINAV KARNE NOTU STAJ BAŞARI NOTUNUN HESAPLANMASI Toplam 50 çoktan seçmeli sorudan oluşur. 1. Düzey: Klinik bilgileri değerlendiren çoktan seçmeli sorular. 2. Düzey: Klinik karar vermeyi değerlendiren olguya dayalı çoktan seçmeli sorular (Soruların % 30-50 sini oluşturur). Genel Cerrahinin temel veya tartışmalı konularından birisi hakkında seminer sunumu Aşağıdaki uygulamalar değerlendirilecektir: Sabah kuşağında yapılan pratik eğitim etkinliklerindeki bilgi, beceri, tutum ve davranışlar Genel ve soruna yönelik öykü alma Baş-boyun muayenesi Batın muayenesi Genel durum ve vital bulguları değerlendirme Meme ve aksiller bölge muayenesi Tarama ve tanısal amaçlı inceleme sonuçlarını yorumlama Staj sonu sözlü sınav % 50 Staj sonu yazılı sınav % 30 Ara sınav % 10 Karne notu % 10
GENEL CERRAHİ STAJI EĞİTİM ETKİNLİKLERİ MATRİKSİ ETKİNLİĞİN TÜRÜ ETKİNLİĞİN ADI SÜRESİ Cerrahiye giriş 1 saat ÇSS ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ Akut apandisit Akut intestinal obstrüksiyon ve ileus 2 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav Mide ve duodenum anatomisi 1 saat ÇSS Pankreas anatomisi 1 saat ÇSS Karaciğer segmenter anatomisi 1 saat ÇSS Safra kesesi, intrahepatik ve ekstrahepatik safra yolları anatomisi 1 saat ÇSS Karın duvarı fıtıkları 1 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav Mide ve duodenumun benign hastalıkları, gastroözefageal reflü Cerrahi enfeksiyonlar, cerrahi asepsiantisepsi 1 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav 2 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav Akut karın 1 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav Şok 1 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav Kanama-transfüzyon 1 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav Asit-baz dengesi 1 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav Sıvı-elektrolit tedavisi 1 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav Yara iyileşmesi ve travmaya nöroendokrin yanıt 2 saat ÇSS, Sözlü sınav İnce barsak ve kolon anatomisi 1 saat ÇSS Rektum ve pelvis anatomisi 1 saat ÇSS İnguinal ve femoral bölge anatomisi 1 saat ÇSS Tiroid ve paratiroid anatomisi 1 saat ÇSS Peritonitler ve karın içi apseler İntraabdominal sepsis, multisistem organ disfonksiyonu Mide kanseri 2 saat ÇSS, Sözlü sınav Abdominal travma 2 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav Anorektal laboratuvar incelemeleri, tanısal cerrahi endoskopi ve endoskopik girişimler
İnce barsağın cerrahi hastalıkları Kolon polipleri Kolonun malignite dışı cerrahi hastalıkları 2 saat ÇSS, Sözlü sınav Tiroid fizyolojisi 1 saat ÇSS Paratiroid fizyolojisi 1 saat ÇSS Mide, duodenum ve pankreas fizyolojisi 1 saat ÇSS Karaciğer, safra kesesi ve safra yolları fizyolojisi 1 saat ÇSS Kolorektal kanserler 2 saat ÇSS, Sözlü sınav Anorektal kanserler 2 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav Safra kesesi ve karaciğer dışı safra yolları hastalıkları Tıkanma sarılığı Karaciğerin primer ve metastatik tümörleri 2 saat ÇSS, Sözlü sınav Pankreasın benign hastalıkları Pankreasın ekzokrin ve endokrin tümörleri Klinik içi propedötik eğitim 3 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav Karaciğerin benign cerrahi hastalıkları ve karaciğer kist hidatiği Portal hipertansiyon ve dalağın cerrahi hastalıkları Deri kanserleri ve malign melanom Retroperitoneal tümörler ve malign mezanşimal tümörler Transplantasyonun temel ilkeleri Mezenterik damar hastalıkları 2 saat ÇSS, Sözlü sınav Periferik damar hastalıklarında tanı yöntemleri, vasküler travma Akut arter tıkanıklığı: Emboli ve trombozlar Anevrizmalar: Abdominal aort anevrizması, periferik ve visseral arter anevrizmaları Damar hastalıklarının tedavisinde endovasküler yöntemler, konjenital vasküler malformasyon Meme kanseri 2 saat ÇSS, Sözlü sınav Obezite cerrahisi Venöz hastalıklar: Varisler ve tedavisi
Venöz tromboemboli ve posttrombotik sendrom, lenfödem Kronik tıkayıcı arter hastalığı: Aortoiliak, femoral ve diz altı tıkanıklıklar 1 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav 1 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav Fonksiyonel damar hastalıkları Sürrenal bezi hastalıkları Paratiroid bezi hastalıkları Hasta başı eğitim / İş başında öğrenme İnteraktif olgu tartışması Benign meme hastalıkları ve prekanseröz meme lezyonları Benign tiroid hastalıkları, tiroid kanserleri ve cerrahi tedavi ilkeleri Hasta viziti, tartışması, klinik ve poliklinikte beceri uygulamaları Genel Cerrahinin sık görülen olguları 2 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav 2 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav 36 saat Karne notu 15 saat O-ÇSS, Sözlü sınav, Karne notu ÇSS: Çoktan seçmeli soru; O-ÇSS: Olguya dayalı çoktan seçmeli soru
GENEL CERRAHİ STAJI İÇİN ÖNERİLEN KAYNAKLAR 1. Cerrahide Muayene Usulleri ve Hastalıklardaki Bulgular. Orhan Bumin (Editör); İlk-San Matbaası. 2. Temel Cerrahi. İskender Sayek (Editör); Güneş Tıp Kitabevleri. 3. Sabiston Textbook of Surgery. Courtney M. Townsend Jr, R. Daniel Beauchamp, B. Mark Evers, Kenneth L. Mattox (Editors); Elsevier Saunders. 4. Sabiston Textbook of Surgery: Modern Cerrahi Pratiğin Biyolojik Temeli. Ali Naki Ulusoy (Çeviri editörü); Nobel Tıp Kitabevleri. 5. Schwartz s Principles of Surgery. F. Brunicardi, Dana Andersen, Timothy Billiar, David Dunn, John Hunter, Jeffrey Matthews, Raphael E. Pollock (Editors); McGraw-Hill. 6. Schwartz s Cerrahinin İlkeleri. İ. Ethem Geçim, Arda Demirkan (Çeviri editörleri); Habitat Yayıncılık. 7. UpToDate (http://www.uptodate.com). 8. Öğretim Üyelerinin Ders Notları. Ankara Üniversitesi Moodle Sistemi.