Spot fiyatlar bir haftada %45 düştü

Sayı: 6 petroturkcom montelforeks İçindekiler Piyasalar....................... Arz-Talep Genel Bakış............ Sektörden Haberler.............. Hava Durumu................... Arıza & Bakım................... Ekonomik Takvim................ 1 4 6 8 10 11 Gündemden Başlık lar > Şubat ayının ilk 8 gününde PTF ortalaması 124,74 TL/MWh olarak belirlendi. > Ocak ayında toplam elektrik tüketimi 23.729.607 MWh oldu. > Ülke genelinde toplam elektrik üretimi 23.213.778 MWh olarak belirlendi. > Sıcaklık endeksinin 2,3 derece seviyelerinde gerçekleşmesi bekleniyor. > Montel-Foreks Online'dan anlık TFS ve GFI verilerine ulaşabilirsiniz* Spot fiyatlar bir haftada %45 düştü Gün Öncesi Piyasasında Ocak ayının son haftasında 218,88 TL/MWh seviyesine yükselen fiyatlar Şubat'ın ilk haftasında %43,5 düşüş kaydetti. Geçen Hafta GÖP & DGP (TL/MWh) Veri Ort. Değişim* PTF 124 % 43,5 SMF 120 % 44,1 * Önceki haftaya göre değişim oranıdır. PİYASALAR GÜN ÖNCESİ PİYASASI BOTAŞ'tan gelen gaz kısıntısı talimatı sebebi ile Ocak ayının son haftasında spot fiyat ortalaması 218,88 TL/MWh seviyelerine kadar yükselmiş, 27 Ocak günü saat 17:00 için belirlenen saatlik fiyat 372,22 TL/MWh seviyesine fırlamıştı. Şubat ayı itibarı ile fiyatlar da düşüşe geçti. Ayın ilk haftasında spot piyasada fiyat ortalaması 123,60 TL/MWh'e geriledi. Montel-Foreks'in görüştüğü traderlar, Şubat ayı için benzer bir gaz sıkıntısı beklemediklerini belirtiyorlar. Montel-Foreks'in görüştüğü traderların Şubat ayı beklentisi 145,00 TL/MWh bandında belirlendi. DENGELEME PİYASASI Ocak ayında Sistem marjinal fiyatı 140,7 TL/MWh olurken, aynı rakam 2015 yılı Ocak ayında 172,6 TL/MWh seviyesinde gerçekleşmişti. Aralık ayında ise SMF 152,3 TL/MWh seviyesinde gerçekleşmişti. Şubat ayının ilk 6 gününde SMF 117,8 TL/MWh oldu. Geçtiğimiz hafta en yüksek SMF 130,9 TL/MWh ile 31 Ocak Pazar günü, en düşük ortalama SMF ise 97,8 TL/MWh ile 6 Şubat Cumartesi günü gerçekleşti.

KARŞILANABİLİR GÜÇ / PUANT TEZGAHÜSTÜ PİYASALAR Tezgahüstü piyasalarda haftanın ilk günü Şubat ay sonu ürün 135-137 TL/MWh, Mart ayı baz yük ürün ise 123,5-123,75 TL/MWh'ten işlem görüyor. Ürünün işlemi önceki hafta 131,5-132 TL/MWh seviyesinden gerçekleşiyordu. Piyasada Nisan ayı baz yük ürün 113-115 TL/MWh seviyesinde değerlenirken, Mayıs ve Haziran ayları sırasıyla 116,60-118 TL/MWh ve 126,26-127 TL/MWh seviyesinde belirlendi. Ocak ayı boyunca en yüksek ani puant 41.041 MW ile 26 Ocak Salı günü, en düşük ani puant ise 31 Ocak Pazar günü 31.043 MW ile gerçekleşti. Ocak ayının ani puant ortalaması ise 37.298 MWh olarak belirlendi. Aralık ayında rakam 37.865 MW olarak tespit edilmişti. 2016 ikinci çeyrek (Q22016) ürün önceki haftaya göre 10 TL değer kaybetti ve 119-119,50 TL/MWh seviyesinde işlem gördü. 2016 üçüncü çeyrek (Q32016) ise 146,25-147 TL/MWh seviyesinde belirlendi. 2016 dördüncü çeyrek (Q42016) ürünü ise 141-143 TL/MWh bandında duruyor. Piyasada 2016 ikinci yarı ürününün (2016H2) değeri 143,50-143,75 TL/MWh seviyesinde belirlendi. Haftanın ilk gününde 2017 yıllık üründe 143,5 TL/MWh seviyesinden teklifler dikkat çekiyor. SINIR ÖTESİ TİCARET TEİAŞ tarafından Ocak ayı için yapılan, Bulgaristan-Türkiye yönündeki 166 MW kapasitenin tamamı 7 firma tarafından paylaşıldı. İhalede takas fiyatı 8,66 olarak belirlendi. Türkiye-Bulgaristan yönündeki ihale ise katılımcılar tarafından teklif yapılmadığından iptal edildi. Bulgaristan İletim Sistem Operatörü ESO tarafından Ocak ayı için yapılan, Bulgaristan-Türkiye yönündeki 166 MW kapasitenin tamamı 10 firma tarafından paylaşıldı. İhalede takas fiyatı 8,03 olarak belirlendi. Türkiye-Bulgaristan yönündeki ihale ise katılımcılar tarafından teklif yapılmadığından iptal edildi. SEE-CAO tarafından yapılan GR-TR yönlü ihalede 168 MW kapasite ihaleye açılırken, takas fiyatı 1,23 oldu. 3

ARZ-TALEP KAYNAKLARA GÖRE ÜRETİM Türkiye genelinde Ocak ayında toplam elektrik tüketimi 23.729.607 MWh oldu, Aralık ayında aynı rakam 23.952.766 MWh olarak gerçekleşmişti. Ülke genelinde toplam üretim ise 23.213.778 MWh olarak belirlendi. İthalat rakamı 704.650 MWh olurken, ihracat 188.821 MWh seviyesinde belirlendi. Yılın ilk ayında termik kaynaklardan elektrik üretimi toplamı 16.087.143 MWh oldu. 2015 yılı Aralık ayında aynı rakam 17.752.578 MWh olmuştu. Hidrolik kaynaklardan elektrik üretimi Aralık ayında 4.269.060 MWh iken, Ocak ayında rakam 5.517.237 MWh seviyesine yükseldi. Rüzgâr kaynaklarından elektrik üretimi 1.257.062 MWh olurken, geçtiğimiz ay aynı rakam 1.053.568 MWh seviyesinde belirlenmişti. Ocak ayında jeotermal kaynaklardan üretimin ise 352.335 MWh olduğu tespit edildi. 630.000 580.000 530.000 480.000 430.000 380.000 330.000 280.000 270.000 250.000 230.000 210.000 190.000 170.000 150.000 130.000 110.000 90.000 70.000 Termik Üretim (MWh) Hidrolik Üretim (MWh) KURULUŞLARA GÖRE ÜRETİM Ocak ayında lisanslara göre üretime bakıldığında serbest üreticilerin elektrik üretimi toplamı 13.450.488 MWh, EÜAŞ'ın ise 4.549.779 MWh seviyesinde olduğu tespit edildi. Yap-İşlet santralleri ise ay boyunca 3.659.883 MWh elektrik üretti. Aralık ayında ise serbest üreticilerin elektrik üretimi toplamı 13.821.657 MWh, EÜAŞ'ın ise 4.297.227 MWh, Yap-İşlet santrallerinin ise 3.799.929 MWh elektrik ürettiği tespit edilmişti. 4

BARAJLARA GELEN SU Ocak ayında toplam barajlara gelen su miktarı 4.619.121 milyon m3 oldu. Geçtiğimiz ay aynı rakam 2.650.125 milyon m3 seviyesinde belirlenmişti. 2015 yılında barajlara gelen toplam su miktarı 58.946.574 milyon m3 olurken, 2014 yılında rakam 29.668.759 milyon m3 seviyesindeydi. RÜZGÂR ENERJİSİNDEN ÜRETİM Ocak ayında rüzgâr kaynaklarından elektrik üretimi 1.257.062 MWh olurken, geçtiğimiz ay aynı rakam 1.053.568 MWh seviyesinde belirlenmişti. 2015 yılının Ocak ayında ise rakam 996.354 MWh olmuştu. Rüzgâr tahmini yapan kuruluşlar, bugün için 220 MW yarın için ise 150 MW civarında elektrik üretimi bekliyorlar. ELEKTRİK TÜKETİMİ Türkiye genelinde Ocak ayında toplam elektrik tüketimi 23.729.607 MWh oldu, Aralık ayında aynı rakam 23.952.766 MWh olarak gerçekleşmişti. Ülke genelinde toplam üretim ise 23.213.778 MWh olarak belirlendi. İthalat rakamı 704.650 MWh olurken, ihracat 188.821 MWh seviyesinde belirlendi. Montel-Foreks'in hava durumu kaynaklarına göre, Önümüzdeki hafta Türkiye genelinde sıcaklık endeksinin 2,3

PİYASA HABERLERİ İRAN GAZININ FİYATI 2011'DEN İTİBAREN %10-15 İNDİRİLDİ Uluslararası Tahkim Mahkemesi, İran gazının fiyatının 2011'de itibaren yüzde 10-15 indirilmesine karar verdi. İran Ulusal Gaz Şirketi (NIGC) Genel Müdürü Hamid Rıza Araqi, Botaş'ın İran doğal gaz fiyatında 2010'dan itibaren yüzde 35,5 oranında indirim talebiyle Uluslararası Tahkim Mahkemesi'ne açtığı davada, Mahkeme'nin 2011'den itibaren fiyatta yüzde 10-15 indirimi kabul ettiğini bildirdi. Araqi açıklamasında Türkiye'nin ek doğal gaz talebi olduğunu ve İran'ın 2 mcm/gün gaz sağlamaya hazır olduğunu ifade etti. İRAN-TÜRKİYE DOĞALGAZ BORU HATTI %83 İLERLEDİ Hatem-ul Enbiya Karargâhı'na bağlı Nirugoster firmasından bir yetkili, İran'dan Türkiye'ye uzanan doğalgaz boru hattı projesinde %83 ilerleme kaydedildiğini açıkladı. Fars Haber Ajansı'nın internet sitesinde yer alan habere göre, söz konusu yetkili, projenin inşaat aşaması Dehgolan bölgesine gelince, yeni bir aşamaya geçtiğini, Türkiye'ye uzanan 600 kilometrelik boru hattı, İran'ın devasa projelerinden biri olduğunu ve şimdiye kadar da %83 ilerleme kaydettiğini vurguladı. Söz konusu yetkili, proje İran'a günde 110 milyon metreküp doğalgaz ihraç etme imkânı sağladığını, projenin amacı, Türkiye üzerinden Avrupa'ya doğalgaz ihraç etmek olduğunu vurguladı. PETROL FİYATI UZUN SÜRE 20-40 DOLAR/VARİL BANDINDA KALABİLİR Rusya Merkez Bankası, OPEC üyesi ve üyesi olmayan ülkeler arasında petrol üretim miktarının tartışılacağı bir toplantının gerçekleşmesi olasılığının düşük göründüğüne işaret ederek petrol fiyatlarının uzun bir dönem cari seviyelerde kalabileceğini bildirdi. Rusya MB Araştırma ve Tahmin Departmanı tarafından yapılan açıklamada, petrol fiyatının uzun süre 20-40 dolar/varil aralığında kalmasın muhtemel olduğu ifade edildi. Banka ayrıca, Rusya'dan 2015 yılında 57 milyar dolar olan sermaye çıkışının 2016'dan 30-45 milyar dolar aralığında düşmesinin beklendiğini de belirtti. AKSA GÖYNÜK ENERJİ SANTRALİ'NİN 2. FAZININ KABULÜ YAPILDI Aksa Enerji tarafından temeli 2012 yılında atılan, yerli kömür kullanarak enerji üreten Aksa Göynük Enerji Termik Santrali'nin 135 MW'lık ikinci fazının kabulü Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yapıldı. Türkiye'nin özel sektör tarafından yatırımı yapılarak devreye alınan ve yerli kömür kullanılan iki santralinden biri olan Aksa Göynük Enerji Termik Santrali'ne 390 milyon Amerikan Dolar'ı yatırım yapıldı. Toplam 270 MW kurulu gücüyle yılda 2 milyar kilowatt saatlik (kwh) üretim yapacak santralde üretilen elektrikle 150 bin hanenin, başka bir deyişle 600 bin kişinin enerji ihtiyacı karşılanacak. Türkiye'nin halka açık lider serbest elektrik üreticisi olan Aksa Enerji, yerli kömürden enerji üreteceği Aksa Göynük Enerji Termik Santrali'nin ikinci fazını devreye aldı. Temeli 2012 yılında atılan, ilk fazı 15 Temmuz 2015 tarihinde ticari faaliyete geçen Aksa Göynük Enerji Termik Santrali'nin 135 MW'lık ikinci fazının kabulü Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yapıldı. 390 milyon Amerikan Dolar'ı yatırımla faaliyete geçen santralle Aksa Enerji, kurulu gücünü 2,211 MW'a yükseltti. MERKEZ BANKASI OCAK'TA BOTAŞ'A 862 MİLYON DOLAR SATTI Merkez Bankası'nın Ocak ayında BOTAŞ'a döviz satışı 862 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Merkez Bankası verilerine göre, 2015 yılının tamamında BOTAŞ'a satış 10,5 milyar dolar olmuştu. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, son basın toplantısında BOTAŞ'ın döviz ihtiyacının Mart ayından itibaren azalacağını ifade etmişti. ALBAYRAK: DOĞAL GAZ FİYATINDA İNDİRİM TÜKETİCİYE YANSIYACAK Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, İran'dan alınan doğal gaz fiyatında Uluslararası Tahkim Mahkemesi kararı ile çıkan indirimin tüketiciye yansıtılmasını düşündüğünü söyledi. Bayraktar konu ile ilgili gazetecilere yaptığı açıklamada, geriye dönük indirim kararının olumlu olduğunu, bunun enerji faturalarındaki indirime yansıyacağını ifade etti. Albayrak, Uluslararası Tahkim'in indirim için yüzde 13,3 ile yüzde 15,8 arasında bir aralık verdiğini, önümüzdeki birkaç ay içinde tarafların mutabakata varması ile ilgili bir süreç olacağını belirtti. İran Milli Gaz Şirketi Genel Müdürü ve Petrol Bakan Yardımcısı Hamid Rıza Iraki, Türkiye'nin şikâyeti üzerine Uluslararası Tahkim Mahkemesi'nde yapılan doğalgaz anlaşmazlığının ikinci aşamasını İran'ın kaybettiğini belirtti. Ankara'ya ödenecek cezanın miktarının daha kesinleşmiş olmadığını söyleyen Iraki, '2011 yılından itibaren 4 yıl boyunca satılan doğalgaz fiyatının yüzde 10 ila 15'ini ceza olarak ödeyeceğiz. Rakamın netleşmesi için Ankara'yla görüşmelerimiz devam ediyor. 1 milyar dolara kadar ceza ödeyebiliriz' diye konuştu. 6

TTES ELEKTRİK TEDARİK SATIŞ, EPDK'DAN TEDARİK LİSANSI ALDI TTES Elektrik Tedarik Satış A.Ş., Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan Tedarik Lisansı aldı. Türk Telekom'dan konu ile ilgili KAP'a yapılan açıklamada, "Bağlı ortaklığımız TTES Elektrik Tedarik Satış A.Ş., Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan Tedarik Lisansı almıştır." denildi. OCAK AYINDA YAĞIŞLAR GENEL OLARAK NORMALİNDEN FAZLA OLDU 2016 yılı Ocak ayında yağışlar genel olarak normalinden ve geçen yıl Ocak ayı yağışından fazla oldu. Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün aylık raporuna göre, Ocak ayı yağış ortalaması 114,1 mm, normali 67,3 mm ve 2015 yılı Ocak ayı yağış ortalaması ise 84,9 mm'dir. Yağışlarda normaline göre % 69,4; geçen yıl Ocak ayı yağışına göre ise % 34,4 artış gözlendi. Bölgeler itibariyle yağış durumu şu şekilde oluştu: "Marmara: Bölge yağış ortalaması 138,1 mm, normali 77,3 mm, 2015 Ocak ayı yağışı ise 98,9 mm'dir. Yağışlarda normaline göre % 78,7; geçen yıl Ocak ayı yağışına göre ise % 39,7 artış gözlenmiştir. Ege: Bölge yağış ortalaması 158,4 mm, normali 83,6 mm, 2015 Ocak ayı yağışı ise 128,4 mm'dir. Yağışlarda normaline göre % 89,6; geçen yıl Ocak ayı yağışına göre ise % 23,4 artış gözlenmiştir. Akdeniz: Bölge yağış ortalaması 112,2 mm, normali 103,1 mm, 2015 Ocak ayı yağışı ise 154,2 mm'dir. Yağışlarda normaline göre % 8,8 artış; geçen yıl Ocak ayı yağışına göre % 27,3 azalma gözlenmiştir. İç Anadolu: Bölge yağış ortalaması 80,6 mm, normali 40,4 mm, 2015 Ocak ayı yağışı ise 40,7 mm'dir. Yağışlarda normaline göre % 99,2; geçen yıl Ocak ayı yağışına göre % 97,9 artış gözlenmiştir. Karadeniz: Bölge yağış ortalaması 119,7 mm, normali 63,7 mm, 2015 Ocak ayı yağışı ise 79,1 mm'dir. Yağışlarda normaline göre % 88,0; geçen yıl Ocak ayı yağışına göre ise % 51,4 artış gözlenmiştir. Doğu Anadolu: Bölge yağış ortalaması 107,2 mm, normali 54,0 mm, 2015 Ocak ayı yağışı ise 57,9 mm'dir. Yağışlarda normaline göre % 98,4; geçen yıl Ocak ayı yağışına göre ise % 85,3 artış gözlenmiştir. Güneydoğu Anadolu: Bölge yağış ortalaması 122,9 mm, normali 81,3 mm, 2015 Ocak ayı yağışı ise 83,2 mm'dir. Yağışlarda normaline % 51,1; geçen yıl Ocak ayı yağışına göre % 47,8 artış gözlenmiştir." GAZPROM'UN TÜRKİYE'YE İHRACATI ARTTI Rus doğal gaz devi Gazprom'un Türkiye'ye olan ihracatı Ocak ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,2 artarak 2,82 milyar metreküp oldu. Gazprom Başkanı Alexei Miller yaptığı açıklamada, Türkiye'nin Gazprom'un ikinci büyük müşterisi olmaya devam ettiğini ifade etti. 2015 yılında Türkiye Gazprom'dan 27 milyar metreküp gaz aldı. AKENERJİ, AKOCAK HES SATIŞ İŞLEMİNİ TAMAMLADI Akenerji, Akocak Hidroelektik Santrali ve ilgili ekipmanının satışı işlemini tamamladı. Şirket'ten konu ile ilgili KAP'a yapılan açıklamada şu bilgiler verildi: "18.09.2015 tarihli Özel Durum Açıklamamız ile satışı konusunda mutabakat sağlandığını bildirdiğimiz Trabzon İli, Araklı İlçesi'nde EÜ/582-5/590 numaralı elektrik üretim lisansı ile faaliyet gösteren 80.1 MW kurulu gücündeki Akocak Hidroelektik Santralimiz ve ilgili ekipmanının satışı işleminin tamamlandığını bildiririz." YURT İÇİ ÜRETİCİ ENERJİ FİYATLARI %2,33 AZALDI Yurt içi üretici enerji fiyatlarında Ocak ayında düşüş yaşandı. Türkiye İstatistik Kurumundan yapılan açıklamaya göre, aylık bazda yurt içi enerji fiyatları bir önceki aya göre yüzde 2,33 geriledi. Aynı ayda geçen yılın aynı ayına göre ise yüzde 2,49 düşüş yaşandı. Yurt içi elektrik ve gaz sektörü üretici fiyatları aylık yüzde 0,96 artarken, yıllık yüzde 0,20 artış gösterdi. Aynı ayda su temini yurt içi üretici fiyatları aylık yüzde 2,20, yıllık yüzde 10,14 arttı. BOTAŞ'IN DOĞALGAZ İTHALATI 2015'TE 41,3 MİLYAR M3 BOTAŞ'ın doğalgaz ithalatı Aralık ayında 4 milyar 423 milyon metreküp oldu. BOTAŞ'ın internet sitesinde yer alan bilgiye göre, aynı dönemde satış 4 milyar 839 milyon metreküp olarak gerçekleşti. Doğalgaz ihracatı ise 69 milyon metreküp olarak belirlendi. Böylece yılın tamamında ithalat 41 milyar 300 milyon metreküp, ihracat 635 milyon metreküp ve satışlar 41 milyar 63 milyon metreküp seviyesine geldi. FAS'TA 'DÜNYANIN EN BÜYÜK GÜNEŞ SANTRALİ' AÇILDI Fas Kralı 6. Muhammed, dünyanın en büyük güneş enerji santrali Noor-Ouarzazate (Noor I) projesinin ilk etabını Ouarzazate kentinde törenle açtı. Fas Kralı aynı zamanda projenin 2 ve 3'üncü etapları olan Noor II ve Noor III'ün temellerini de attı. Noor I Santrali'nin üretim kapasitesi 160 MegaWatt olacak. Cihan'ın haberine göre, Fas Güneş Enerjisi Ajansı (MASEN) Başkanı Mustapha Bakkoury, Noor I Santrali'nin yapımının 30 ay gibi bir sürede 2 bin kişiyle gerçekleştirildiğini söyledi. 7 Milyar Dirhem'e (yaklaşık 630 milyon Euro) mal olan Noor I Santrali, 480 hectar üzerine kurulmuş ve 3 saat kesintisiz depolama kapasitesine sahip. Noor II etabı için 810 milyon Euro harcanakcak, 200 MW üretim kapasitesine sahip olacak ve 7 saat aralıksız depolama gerçekleştirecek. Noor II projesi 680 hektarlık bir alan üzerine kuruluyor. Noor III etabında ise 150 MW üretim kapasitesi ile 8 saate yakın depolama gücüne sahip olacak ve 645 milyon Euro'ya mal olacak. 7

METEOROLOJİ 8

METEOROLOJİ Bu tablodaki veriler MeteoGroup tarafından sağlanmaktadır. Detaylı ve yüksek çözünürlükte hava tahminleri için www.meteogroup.com.tr adresine başvurabilirsiniz. 9

BAKIM & ARIZA BİLDİRİMLERİ Dönem: 02.02.2016 08.02.2016 10

EKONOMİK TAKVİM Dönem: 09.02.2016 15.02.2016 11