# Alçıya almak Alçı odasında veya Acil Servis (Spoed Eisende Hulp/SEH) bölümünde hasar gören yeriniz alçıya alınmış bulunmakta. Böyle bir durumda nasıl davranmanız gerektiğine bilmeniz için bu broşürü hazırladık. Broşürde ayrıca şikayetiniz olduğu zaman nereye başvurabileceğinizi, sorularınız varsa kime yöneltebileceğinizi ve alçı çıkarıldığı zaman neleri dikkate almanız gerektiğini de okuyabilirsiniz. Ancak, broşürde anlatılanların genel nitelik taşıdığını ve sizdeki durumun bundan farklı olabileceği göz önünde bulundurmanızı rica ediyoruz. Tümü çekilen röntgen filmleri her gün uzman bir ekip tarafından inceleniyor ve hastaya uygulanacak terapi görüşülüp, tespit ediliyor. Hasar gören yeriniz alçıya alındıktan sonraki ilk mesai günü Alçı Odası sekreteri telefon açar ve size kontrol için yeni randevu tarihini bildirir. Bu telefonu bekleyip, kendiniz telefon açmamanız rica olunur. Anılan kontrol görüşmesinde size uygulanacak terapi anlatılıp izah edilecektir. Bu genelde alçı uzmanı tarafından yapılır. Alçı Size yapılan uygulama sentetik maddeyle veya alçıyla yapılır ve hasar gören kısmın hareket etmemesini sağlar. Bu uygulama kemik kırıklarında kemiklerin hareket etmeden doğru yönde durmasını ve iyi kaynaşmasını sağlar. Fakat kiriş ve kas hasarları gibi veya yaralar ve sancı duyulması gibi durumlar da hasar gören yerin alçıya alınmasına sebep olabilir. Sertleşme Alçı 48 saat içerisinde sertleşir, sentetik madde ise 30 dakikada. Bu süre içerisinde alçının şekillendirebilmesi önemli bir özelliktir, örneğin kenarını sertleştirmek için. http://www.gipsverbandmeesters.com Copyright 2014 - Jan Cees Reijnders # 1 van # 7
Alçı ve su Sentetik madde neme dayanıklı olsa da alçı mutlaka kuru tutulması gerekir. Eğer alçı ıslanırsa altındaki çorap ve pamuk nemi çeker ve cildin yumuşayıp yaralanmasına yol açar. Alçılıyken duş almanız için Alçı Odası veya Acil Servisten özel duş torbaları temin edebilirsiniz. Bunun ücretinin ödenmesi, bir defaya mahsus, bankanızdan havale edilmesi için yetki belgesi imzalamanızla gerçekleşir. Özel duş torbasını geçirmeden önce alçının üzerine ince çorap geçirmeyi ihmal etmeyin. Şişlik Bilhassa alçıya alındığınız ilk hafta şişlik ve iç kanama gibi rahatsızlıklar meydana gelebilir. Olası sorunları cüziye indirmek için, hasar kolda meydana geldiyse kolunuzun kalpten yüksekte durması amacıyla kolunuzu askıda tutun. Fakat bundan daha önemli olmak üzere parmaklarınızı hareket ettirerek egzersiz yapmalısınız. Bunun için stres topu, kuru sünger, tomar çorap gibi bir araç kullanabilirsiniz. Nesneyi avucunuza alıp, parmak kemiği soluk (beyaz) renk alana kadar yumruğunuzu sıkın. Sonra da parmaklarınızı iyice gerin. Bunu devamlı tekrarlayın ki parmaklarınızın şişip, ağrıdan hareket edemez hale gelmesini önleyin. http://www.gipsverbandmeesters.com Copyright 2014 - Jan Cees Reijnders # 2 van # 7
Akşam yatarken kolunuzu askıdan çıkartıp bir yastık üzerine koyabilirsiniz. Hasar bacağınızda meydana geldiyse bu dönemde ayak bileğinizi kalpten yüksekte tutmanız önemlidir. Bunun için en pratik çözüm yatağa bir kutu veya sandık gibi bir şey koyup, üzerine yastık koyarak bacağınızı da üstüne koyabilirsiniz. Akşam yatarken de yatağın altına bir yastık veya bir el çantası gibi bir şey koyarak yatağın ayak kısmını yükseltebilirsiniz. # Eğer koltuk değneğiyle yürümenize müsaade varsa yürümek ile kalpten yüksekte tutmak arasında sağlıklı bir denge bulun. Şişkinlik rizikosunu dikkate alarak yüzük takmanız yasaktır. Ağrı Kırık çıkık gibi hasarlar çoğu zaman şiddetli ağrıya yol açar. O halde, eğer tıbbi bir sakıncası yoksa, rahatlıkla Paracetamol gibi bir ağrı kesici kullanabilirsiniz. Egzersizler Kan dolaşımını teşvik etmek, alçıda olmayan eklemlerin çevik kalması ve kuvvet kaybı olmaması için egzersizler yapmanız gerek. Aşağıdaki egzersizleri her gün birkaç defa ve her defa en az 5 kez uygulamaya çalışın. http://www.gipsverbandmeesters.com Copyright 2014 - Jan Cees Reijnders # 3 van # 7
Kollar için egzersizler: elinizi yumruk yapın ve 3 e kadar sayıp sonra da parmaklarınızı 3 e kadar sayarak gerin. Bir elinizi masa veya mutfak tezgahına yaslayarak öne doğru eğilin ve kolunuzun üst kısmını kahve çeker gibi veya yemek karıştırıyor gibi daire çizerek hareket ettirin. Dirseğiniz boşta duruyorsa dirseğinizi sırasıyla gerin ve bükün. # Bacaklar için egzersizler: ayak parmaklarınızı kendinize (burnunuza) doğru gererek çekin ve 3 e kadar sayın. Sonra da tam tersi kendinizden ittirip 3 e kadar sayın. Oturduğunuz yerden gerili bacağınızı on santim havaya kaldırın ve 10a kadar sayın. Sonra da bacağınızı indirin ve 10a kadar sayarak dinlendirin. Diziniz alçıya alınmamışsa dizinizi büküp, gerin. # Dirsek değneği Alçı yapılan yere yüklenmeli mi yüklenmemeli mi? Bu hususta alçı uzmanı, doktorunuz veya Acil Servisteki sağlık görevlisi size talimat verecektir. Dirsek değneğini Thuiszorgwinkel/Vegro namına Acil Servis aracılığıyla temin edebilirsiniz ya da Thuiszorgwinkel mağazasından alabilirsiniz. Dirsek değneğini Acil Servisten veya Alçı Odasından temin etmiş olsanız da sonuçta işiniz bittiği zaman Thuiszorgwinkel e kendiniz iade etmelisiniz. Kırık bacak alçısı http://www.gipsverbandmeesters.com Copyright 2014 - Jan Cees Reijnders # 4 van # 7
Bacağınız alçıya alındıktan sonra yürümenize müsaade varsa, henüz normal yürüyebildiğiniz gibi yürüyemeyeceğinizin de bilincinde olmalısınız. Evinizdeyken icabında tek değnekle nispeten yürüyerek hareket edebilseniz de dışarıya çıkarken her iki değneği de kullanmanız daha pratik olur. Yürümeniz sonucu bacak hareket ettiği için şişebilir. Yürümek ile bacağınızı yüksekte tutma arasında sağlıklı bir denge sağlayın. Cildiniz ve kaşıntı Kaşıntı çoğu zaman alçı altı kullanılan çorap ile cilt arası nem oluşmasıyla meydana çıkar. Saç kurutma makinesiyle soğuk hava üfürttürerek bunu önleyebilirsiniz. Ayrıca eczaneden Comfort-Aid, Cast Blast, Cool Talc gibi çeşitli spreyler de temin edebilirsiniz. Bunu uygun dozajda alçıya spreyleyebilirsiniz. Yalnız kaşınan yeri kaşımak için örgü şişi veya başka nesneler kullanmayın Bunlar cildinizi yaralayabilir. Tromboz Diziniz ve ayak bileğiniz aynı anda alçıya alınması durumunda doktor veya alçı uzmanı size Fraxiparine iğnesi (kan inceltici) denilen ilaç için reçete yazar. Eğer bacağınız için alçı yerine herhangi başka bir uygulama yapılırsa Fraxiparine kullanıp kullanmayacağınız boyunuz ve ağırlığınız arasındaki orantıya göre kararlaştırılır. Fraxiparine iğnesini kendiniz cilde zerk etmelisiniz ve icabında semt sağlık görevlisi size yardımcı olabilir. http://www.gipsverbandmeesters.com Copyright 2014 - Jan Cees Reijnders # 5 van # 7
İletişim Bu broşürde izah edilenlere rağmen aşağıdaki durumlardan biri söz konusu olursa hastanemize telefon açarak durumu danışın. Parmak veya ayak parmaklarınız karıncalanır, uyuşur, şişer veya morarırsa, Parmak veya ayak parmaklarınızı neredeyse hiç veya hiç hareket ettiremez iseniz, Alçı ağrı yaparsa veya fazla sıkıyorsa, Alçı çatladıysa. Eğer alçıyla yürümenize müsaade verilmiş durumda alçıda çatlak oluştuysa devamında ayağınıza yüklenmeyin. Alçı yaş olup, işlevselliğini yitirdiyse, Tedaviniz veya uygulanan önlem konusunda herhangi bir tereddüdünüz varsa. # # Terapiye son verilmesi Alçıyı aldırdıktan sonra kolunuzu veya bacağınızı henüz kırıktan önceki derecede kullanamayacağınızın bilincinde olmalısınız: halen engellisiniz. Ayrıca alçı alındıktan sonra hafif şişkinlik meydana gelmesi de normal sayılır. Çoğu zaman http://www.gipsverbandmeesters.com Copyright 2014 - Jan Cees Reijnders # 6 van # 7
alçı alındıktan sonra ilk dönem için gündüzleri takmanız için bir lastik çorap verilir. Çorabı gece yatarken çıkartmalısınız. Çorabın ne kadar kullanılması gerektiği kişiden kişiye değişir. Bacak kemiği kırıklarında alçıyı aldırmaya gelirken ayakkabılarınızı da yanınızda getirmeyi unutmayın. Telefon numaraları Alçı odasına mesai günleri saat 09.00 12.00 arası ve saat 13.30 15.30 arası ulaşabilirsiniz. Bu saatler dışında acil durumlar için Acil Servisi arayabilirsiniz. Alçı odası Acil Servis gipskamer@ziekenhuis.nl Copyright. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by means,electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the prior permission of the author. http://www.gipsverbandmeesters.com Copyright 2014 - Jan Cees Reijnders # 7 van # 7