HAZIRLAYAN :Dursun DEMİR
OKULDA ÇALIŞAN HERKESİN GÖREVİ OLARAK DEĞERLER EĞİTİMİ: Eğitimin temel işlevi ;başarılı ve iyi insan yetiştirmektir.hatta iyi insan olarak Yetişmenin beraberinde başarıyı da getirdiği istatistiklerle ortaya konmuştur. *İyiyi bilen ve uygulayan, *Görgü kuralları çerçevesinde sosyal, *Varlık gayesini bilen.
Son yıllarda sıkça duyduğumuz okullarda şiddet erken yaşta uyuşturucu bağımlılığı, gençlerde suç oranının artması v.b olaylara dair haberler insanlara şu soruları sordurmaktadır; *Ne olacak bu gençliğin hali? *Ne olacak eğitimin hali? *Bir hata mı yapıyoruz? *Aile kurumu çözülüyor mu? V.b Benzer şekilde,zaman zaman şöyle cümleler kullandığımız olur: Çocuklara sorumluluk bilinci vermeliyiz, Çevremizi korumalıyız, Yaşlılara yardım etmeliyiz, Dürüstlük önemlidir, Her şeyin başı sevgidir,başkasının hakkını almamalı
BİZLER BU SÖZLERİ SÖYLERKEN: Bazılarımız değerler eğitimi, Bazılarımız ahlak eğitimi, Bazılarımız karakter eğitimi, Bazılarımız etik eğitimini kastediyoruz. DEĞER NEDİR? Bir nesneye,varlığa veya faaliyete bireysel ve toplumsal açıdan tanınan önem ya da üstünlük demektir.
DEĞERLER Sosyal hayatı düzenler,bireyler arası bağlılığı arttırır.birlikte yaşayan insanları hangi değerleri merkez alacakları konusunda konuşmaları,fikir birliğine varmaları gerekir. Farklı değerlere sahip kişiler arasında veya kuşaklar arasında oluşan farklı değerlerden kaynaklanan çalışmalar ortaya çıkabilir.ancak bu çatışmaları da barışmak uzlaşmak gibi başlıca ortak evrensel değerler yardımıyla çözmek mümkündür.
DEĞERLER; İnsanların çoğunluğu tarafından üzerinde uzlaştıkları ve paylaşılan gerçek davranış standartlarıdır. HAYATIMIZDA BİZLERİ YÖNLENDİREN PEK ÇOK DEĞER TÜRÜ VARDIR: Sağlık gibi biyolojik; Güzel-çirkin gibi estetik; İyi-kötü gibi ahlaki değerler; Sevap-günah gibi dini değerler; Doğru yanlış gibi mantıksal değerler;
DEĞERLER; *Değerler öğretilebilir ve öğrenilebilen olgulardır. *Değerlerin öğrenilmesi;rol öğrenmesi şeklinde bir sosyal öğrenmedir.
DEĞER NEDİR? Mevlana Mesnevisinde Değer Nedir? diye sorar ve cevaplar: Buğday ve un değerlidir. Asıl amaç ve ürün olan ekmek daha değerlidir. En değerli nedir? Tohumun ekmeğe dönüşmesine şükreden insan daha değerlidir. Bu insan sadece bedenini değil canını da beslemiştir. Önce yok olmuş sonra başak vermiştir.
NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ? Televizyonlarda bu kadar şiddet içerikli programı seyrederken barışçı olabilecekler mi? Biz aşırı korumacı ve müdahaleci davranırken onların özgüvenleri gelişecek mi? Biz şimdi onlar mutlu olsun, üzülmesinler diye uğraşırken, onlar mücadele etmeden mutlu olabilecekler mi?
NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ? Okullar, sadece akademik açıdan başarılı bireylerin yetiştirildiği kurumlar olarak mı düşünülmeli? Temel insanî değerleri benimsemiş bireyler yetiştirmek de okulun temel misyonları arasında değil mi? Çağın getirdiği olumsuz durumlar karşısında, okullar öğrencilerine rehber olabiliyor mu?
NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ? Yükselen şiddet eğilimleri, Sahtekârlıkta artış (yalan söyleme, kopya çekme ve hırsızlık), Anne-babaya, öğretmene, yetkili kişilere karşı gelme,
NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ? İş ahlâkında düşüş, Kişisel ve toplumsal sorumluluk bilincinde azalma, Kendine zarar verici davranışlarda (madde bağımlılığı ve intihar) artış vb.
NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ? Değişen ve gelişen dünya ile beraber televizyon, bilgisayar oyunları, sinema, dergi, internet, oyuncaklar ve reklamlar aracılığıyla bütün dünya, artık çocuklarımızın sosyal çevresi olmuştur.
NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ? Aile ve okul tarafından verilen değerlerle televizyon ve dış dünyanın verdiği değerler çoğu zaman farklılık göstermektedir. Bu noktada anne babaların işleri daha da zorlaşmaktadır.
NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ? Hızlı ve baş döndürücü şekilde değişim içinde olan değerler, bunlarla baş etmek zorunda kalan ve değer karmaşası yaşayan çocuklar için değer aktarımı çok daha önemli bir hâle gelmiştir. Ortak değerler oluşturamayan bir toplumun bütünleşme değil, tersine toplumsal çözülme yaşaması kaçınılmaz bir gerçektir.
NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ? Çocuklarımızın zihinlerini bilgiyle doldurarak öğretim yaparken gönüllerini de sevgiyle donatıp onların ahlâklı birer fert olarak yetişmeleri için okullarımızda Değerler Eğitimi çalışması yapmamız gerekir.
DEĞERLER EĞİTİM PROGRAMININ AMAÇLARI İyi karakterli bireyler yetiştirmek, Temel değerleri pekiştirmek, Çocukların kendilerine ve topluma yararlı olacak temel değerleri psikolojik, bilişsel ve sosyal gelişimlerine uygun olarak kazanmalarını sağlamak.
DEĞERLER EĞİTİMİ PROGRAMININ AMAÇLARI Çocukların kazandıkları değerleri davranışla ifade etmeleri yönünde fırsat vermek. Karakter ve Değerler Eğitiminin ailede ve okulda paralel bir şekilde işleyişini sağlamak.
DEĞERLER EĞİTİMİ NASIL UYGULANACAK? Değerler eğitimi belirli bir süreyle sınırlandırılamaz. Amaç, çocukların yıl boyunca bu değerleri içselleştirmesidir. Bu konuda velilerimizin katkı ve desteklerini önemsiyoruz. Belirlenen değerlerin kazandırılmasına, sonraki eğitim-öğretim yıllarında da, gelişimsel süreçler dikkate alınarak devam edilecektir. Yaparak ve yaşayarak öğrenmenin etkisi düşünülerek çocukların aktif oldukları etkinlikler yoluyla değerleri özümsemeleri sağlanacaktır.
DEĞERLER EĞİTİMİNİ NASIL VERMELİYİZ? Program, birbirini tamamlayan üç boyutta geliştirilmiş etkinlikleri içermektedir: (1) (2) Sınıf İçi Etkinlikler, Okul İçi Etkinlikler, (3) Aileye Yönelik Etkinlikler.
OKUL ETKİNLİKLERİ Okulun seçilen değeri destekleyecek görsel malzemelerle donatılması, (Okullarda bir pano sadece Değerler Eğitimi için ayrılıp düzenlenmelidir.) Okulda bulunan kulüplere ve ders dışı çalışmalara etkinlik önerileri hazırlanması ve bunların uygulanmasına liderlik edilmesi,
OKUL ETKİNLİKLERİ Her değerin başlangıcında görevli öğretmen ve öğrenciler tarafından bütün okula o değerle ilgili tanıtım sunumu yapılması. Okul personelinin değerlerle ilgili olarak bilinçlendirilmesi, Çalışmalar sonucu ortaya çıkan ürünlerin sergilenmesi, Duvar gazeteleri, broşürler ve benzeri basılı materyaller hazırlanması,
OKUL ETKİNLİKLERİ Çocukların özdeşim kurabilecekleri ve örnek alabilecekleri tanınmış kişilerin okulda konuk edilmesi, Okul genelinde ve sınıflarda proje çalışmaları gerçekleştirilmesi. (Özellikle ortaöğretim öğrencileri projeyi kendileri bulup uygulamalı)
SINIF ETKİNLİKLERİ Bu etkinlikler, temelde öğretmen görevlerini desteklemeye dönüktür. Ders programlarının içine yedirilmiş bu etkinlikler, öğrenci merkezli ve aktif öğrenme esaslıdır. Etkinlikler sınıf rehber öğretmenleri, sınıf öğretmenleri veya özel alan bilgisi gerektiren branş öğretmenleri tarafından uygulanır. Her sınıf bir pano düzenlemeli.
AİLEYE YÖNELİK ETKİNLİKLER Çocuklarımıza kazandırmaya çalıştığımız bu değer ve davranışların kalıcı olması, okul-aile işbirliği sayesinde mümkün olacaktır. Değerler eğitimine aileleri de dâhil etmek için Veli mektuplarıyla ailelere bilgi verilecek, okul web sitelerinde ve sınıf toplantılarında değerler eğitimi konusunda bilgilendirmeler yapılacaktır.
AİLE EĞİTİMLERİ ÖNEMLİ Ailelere değerler eğitiminin önemi kavratılmalı. İkna çalışmaları yapılmalı. Karakteri sağlam, değerleri özümsemiş bireylerin akademik başarıyı da yakalayacakları önemle vurgulanmalı. Veliye sonuç gösterilmeli,somut örnekler verilmeli. Değerler Eğitim uygulamaları öğrencilerde dış disiplin yerine iç disiplinin geliştirecek ve akademik başarıya da doğrudan etki edecektir.
SEVGİ DEĞERİ ETKİNLİK ÖRNEKLERİ Velilere Değerler eğitimi tanıtılması ve sevgi konulu seminer düzenlenmesi(sınıflar bazında), Hacı Bektaş-ı Veli, Yunus Emre ve Mevlana ile ilgili çalışmalar yapılması(sunu, pano, yarışma vb.) gösterilmesi, Sevgi konulu şiir/ kompozisyon yazma çalışması yapılması, Sevgi konulu resim, afiş, poster çalışması yapılması Yarışmalar düzenlenmesi
SEVGİ DEĞERİ ETKİNLİK ÖRNEKLERİ Sevgi konulu şarkıların öğretilmesi (ilköğretim ve okulöncesi) Sevgi konulu eğitici, etkili şiir veya öykülerin sınıflarda okunup yorumlanması. Sevgi konulu drama çalışmaları yapılması(okulöncesi ve ilköğretimlerde) Sevgi konulu şiir dinletisi veya kısa bir oyun hazırlığı (ilköğretim 2. kademe, ortaöğretim öğrencileri)
SEVGİ DEĞERİ ETKİNLİK ÖRNEKLERİ Sevgi konulu çizgi film gösterimi (anaokulu ve ilköğretim ana sınıfı, 1. kademe) Sevgi konulu film gösterimi (ilköğretim 2. kademe ve ortaöğretim ) Değerle ilgili münazara, konferans, panel, forum gibi etkinliklerin yapılması (ilköğretim 2. kademe ve ortaöğretim ) Sevgi Ağacı nın sınıflarda oluşturulup sergilenmesi,(anaokulu ve ilköğretim 1.kademe)
SEVGİ DEĞERİ ETKİNLİK ÖRNEKLERİ Konu ile ilgili resim sergisi düzenlenmesi, Doğa sevgisi ile ilgili bir okul etkinliği planlanıp uygulanması (çevre gezisi, ağaç veya çiçek dikimi vs.) Huzurevi ziyaretleri.
Elimiz Taşın Altında Değerlerle ilgili etkinlikler; rehberlik ve serbest zaman etkinlik saatlerinde, etkinliklere uygun branş derslerinde, kulüp çalışmalarında ve ders dışı çalışmalarda ilgili öğretmen tarafından yürütülecektir. Bütün branş öğretmenleri ele alınan değere derslerinde muhakkak 3-5 dakika da olsa değinecek, öğrencilerle ilgili sorunlara yaklaşırken de seçilen değeri l kt
"Eğer sizden sokakları süpürmeniz istenirse Michelangelo nun resim yaptığı, Beethoven in beste yaptığı veya Shakespear in şiir yazdığı gibi süpürün. O kadar güzel süpürün ki herkes durup burada dünyanın en iyi çöpçüsü yaşıyormuş desin."
TEŞEKKÜR EDERİZ