İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM VERGİ İNCELEME REHBERİ 1. HAZIRLIK SÜRECİ: (İŞE BAŞLAMA) VE İNCELEME DOSYASININ OLUŞTURULMASI... 3 1.1. HAZIRLIK SÜRECĠ (ĠġE BAġLAMA)... 3 1- Vergi İncelemesinin Aşamaları Nelerdir?... 3 2- İncelemeye Hazırlık Evresi ve İşe Başlama Neyi İfade Eder? İşe Başlama ve İncelemeye Başlama Kavramları Aynı Anlamda mıdır?... 3 3- İşe Başlanıldığının Göstergeleri Nelerdir?... 4 4- İşe Başlama Süresi Kaç Gündür ve Hangi Tarihten İtibaren Başlar?... 4 5- Belirlenen Sürelerde İşe Başlanılamaması Halinde İnceleme Elemanına Düşen Yükümlülük Nedir?... 4 6- İşe Başlanılamaması Halinde İnceleme ve Denetim Birimi Uygulamaya Nasıl Yön Verir?... 4 7- Hazırlık Sürecinin Aşamaları Nelerdir?... 5 8- Hazırlık Sürecinin Görev Yazısı ve Ekleri ile Vergi Dairesi Dosyalarının Tetkiki Aşamasında Yapılabilecekler Nelerdir?... 5 9- Hazırlık Sürecinin Harici Araştırmalar Aşamasında Yapılabilecekler Nelerdir?... 6 10- İncelenecek Mükellef Nezdinde Yapılacak İlk Görüşmenin Önemi Nedir? Nelere Dikkat Edilmelidir?... 6 11- İncelenecek Mükellef Nezdinde İlk İrtibat Eskiden Nasıl Gerçekleştiriliyordu? Yeni Düzenlemeler Neleri Değiştirdi?... 7 12- Mükellefle Telefon veya E-Posta Yoluyla Görüşme Ayarlanması Aşamasında Dikkat Edilecek
II Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları Hususlar Nelerdir?... 7 13- İncelenecek Mükelleflerle İlk Görüşme Toplantısı Ne Zaman Yapılmalıdır?... 8 1.2. ĠNCELEME DOSYASI OLUġTURULMASI... 8 14- İnceleme Dosyası Ne Demektir?... 8 15- İnceleme Dosyasının Faydaları Nelerdir?... 9 16-İnceleme Dosyası Elektronik Ortamda Tutulabilir mi?... 9 17-İnceleme Dosyasında Bulunması Öngörülen Bilgiler Nelerdir?... 10 18- İnceleme Dosyası Devredilebilir mi?... 11 19- İnceleme Dosyasının Muhafaza Süreci Nasıl İşler?... 11 2. İNCELEMEYE BAŞLAMA... 11 2.1. YENĠ DÜZENLEMELER IġIĞINDA ĠNCELEMEYE BAġLAMA KAVRAMI... 11 20- İncelemeye Başlama Vergi Hukuku Açısından Neyi İfade Eder?... 11 21- İncelemeye Başlama Süresi Kaç Gündür ve Hangi Tarihten İtibaren Başlar?... 12 22- İşe Başlama Süresi İle İncelemeye Başlama Süresi Beraber İşler mi?... 13 23- Belirlenen Sürelerde İncelemeye Başlanılamaması Halinde İnceleme Elemanına Düşen Yükümlülük Nedir?... 13 24- İncelemeye Başlanılamaması Halinde İnceleme ve Denetim Birimi Uygulamaya Nasıl Yön Verir?... 13 25- İncelemeye Başlanılması Pişmanlık ve Islah Hükmünden Yararlanma İmkanını Ortadan Kaldırır mı?... 13 26- İşe Başlama ve İncelemeye Başlama Aşamaları Arasındaki Farklar ve Benzerlikler Nelerdir?... 15 2.2. MÜKELLEFLE ĠLK GÖRÜġME VE ĠNCELEMEYE BAġLAMA TUTANAĞI ALINMASI... 16
Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları III 27- Mükellefle İlk Görüşmede İnceleme Elemanının Yükümlülükleri Nelerdir?... 16 28- İncelemeye Başlama Tutanağında Yer Alması Gereken Asgari Unsurlar Nelerdir?... 17 29- İncelemeye Başlama Tutanağı Kaç Nüsha Düzenlenir ve Nüshaların Dağıtımı Nasıl Yapılır?... 18 2.3. ĠBRAZ YAZISI VE DEFTER BELGELERĠN ALINMASI... 18 30- İncelemenin İşyerinde Yapılması Kuralının Yasal Dayanağı Nedir?... 18 31- İnceleme Hangi Durumlarda İşyerinde Yapılmaz?... 18 32- Defter ve Belge İbraz Yazısının Yasal Dayanağı ve Zorunlu Unsurları Nelerdir?... 19 33- Defter ve Belge İbraz Zorunluluğunun Vergi Ceza Hukuku Açısından Doğurduğu Sonuçlar Nedir?... 19 34- Haklı Mazeret Gösterme Hakkı Neyi İfade Eder?... 21 35- Mücbir Sebep Hallerinin İbraz Süresine Etkisi Nedir?... 23 36- Defter ve Belge İbraz Yazısı Kendisine Tebliğ Edilen Mükellefin Bilgilendirme Yükümlülüğü Neyi İfade Eder?... 23 37- İbraz Ödevinin Yerine Getirilmemesi Durumunda Vergi İdaresi Süreci Nasıl İşletir?... 24 38- Teslim Tutanağının Yasal Dayanağı ve Asgari Unsurları Nelerdir?... 25 39- Teslim Tutanağı Kaç Nüsha Düzenlenir ve Nüshaların Dağıtımı Nasıl Yapılır?... 25 40- Mükellefin Elektronik Defter Tutması Durumunda İbraz Ödevi Nasıl Yerine Getirilir?... 26 3. İNCELEMENİN YÜRÜTÜLMESİ VE TAMAMLANMASI... 27 3.1. YENĠ DÜZENLEMELER IġIĞINDA VERGĠ ĠNCELEMESĠ KAVRAMI... 27 41- Vergi İncelemesinin Yasal Dayanağı, Tanımı ve
IV Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları Amacı Nedir?... 27 42- Vergi İnceleme Süreci Hangi Aşamalardan Meydana Gelir?... 28 43- Vergi İncelemesi Yürütülürken Hangi Usul ve Esaslar Dikkate Alınmalıdır?... 28 3.2. ARAġTIRMA VE ĠNCELEME... 31 44- Mükellef Nezdinde Vergi İncelemesi Nasıl Yürütülür?... 31 45- Vergi İncelemesi Hangi Hallerde Mükellefin Gıyabında Yürütülür?... 32 46- Mükellefin Gıyabında Vergi İncelemesi Nasıl Yürütülür?... 33 47- Vergi İncelemesinde Araştırma ve İncelemelerin Temel Amacı Nedir?... 33 48- Vergi İncelemesinde Delillerin Elde Edilmesinde Benimsenen Yöntem Nedir?... 34 49- Vergi İncelemelerinde Kullanılan Delil Örnekleri Nelerdir?... 35 50- Delillerin Usulüne Uygun Elde Edilmesi Kuralı Neyi İfade Eder?... 35 3.3. TESPĠTLERĠN YAPILMASI VE TUTANAK ALINMASI... 36 51- İnceleme Tutanağı Ne Zaman Düzenlenir? Düzenlenmesi Zorunlu mudur?... 36 52- İnceleme Tutanağı Düzenlenmediği Durumlarda İncelemenin Tamamlandığı Mükellefe Nasıl Bildirilir?... 36 53- İnceleme Tutanağında Yer Alması Zorunlu Unsurlar Nelerdir?... 37 54- İnceleme Tutanağına Mükellefin İtirazları Alınır mı?... 38 55- İhtirazi Kayıtla İnceleme Tutanağının İmzalanması Mümkün müdür?... 39 56- İnceleme Tutanağı Kaç Nüsha Düzenlenir ve Dağıtımı Nasıl Yapılır?... 39 57- Mükellefin İnceleme Tutanağını İmzalaması Zorunlu mudur? İmzalamaması Durumunda Herhangi Bir Yaptırımla Karşılaşır mı?... 40
Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları V 3.4. DEĞERLENDĠRME AġAMASI: VERGĠ ĠNCELEME RAPORLARININ DÜZENLENMESĠ... 41 58- Vergi İnceleme Raporunun Tanımı Nedir?... 41 59- Vergi İnceleme Raporları Hangi Bölümlerden Oluşur?... 41 60- İnceleme Raporlarının Farklı Vergi Türü ve Dönemlerinde Ayrı Düzenlenmesi İlkesi Neyi İfade Eder?... 42 61- İnceleme Raporlarının Farklı Vergi Türü ve Dönemlerinde Ayrı Düzenlenmesi İlkesi nin İstisnası Var mıdır?... 44 62- Vergi İnceleme Raporunun Türleri Nelerdir?... 45 63- Eleştiri Raporu Hangi Hallerde Düzenlenir? İçeriğinde Hangi Hususlar Yer Alır?... 46 64- Vergi Tekniği Raporu Hangi Hallerde Düzenlenir?... 46 65- Vergi Suçu Raporu Hangi Hallerde Düzenlenir?... 46 3.5. VERGĠ ĠNCELEME RAPORLARININ RAPOR DEĞERLENDĠRME KOMĠSYONUNA GÖNDERĠLMESĠ... 47 66- Rapor Değerlendirme Komisyonlarının Yasal Dayanağı Var mıdır?... 47 67- Rapor Değerlendirme Komisyonları Kaça Ayrılır?... 49 68- Rapor Değerlendirme Komisyonlarına Üye Seçimi Hususunda Getirilen Yasaklar Nelerdir?... 52 69- Rapor Değerlendirme Komisyonlarının Görevleri Nelerdir?... 53 70- Komisyonlara Raporun İletilmesi ve Komisyonlarca Raporun Değerlendirilmesi Süreci Nasıl İşler?... 55 71- Komisyonlarca Raporların Olumlu Olarak Değerlendirilmesi Ne Demektir? Bu Durumda Süreç Nasıl İşler?... 55 72- Vergi Müfettişlerince Düzenlenen Raporların Komisyonlarca Olumsuz Olarak Değerlendirilmesi Halinde Süreç Nasıl İşler?... 56 73-Vergi Müfettişleri Tarafından Yapılan Vergi İncelemeleri Neticesinde Bir Vergi Türü ve Vergilendirme Dönemi İçin Düzenlenen ve Tarhı
VI Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları Öngörülen Vergi Tutarının, Üst Sınırı Aştığı Vergi İnceleme Raporlarının Merkezi Komisyonca Olumsuz Olarak Değerlendirilmesi Halinde Değerlendirme Süreci Nasıl İşler?... 58 74- Vergi Suçu Raporlarının Değerlendirilmesinde Süreç Nasıl İşler?... 59 3.6. ĠNCELEMEDE BAĞLAYICI KAYNAKLAR VE YORUM... 60 75- Yeni Düzenlemelere Göre Vergi İncelemelerine Yön Verecek Bağlayıcı Kaynaklar Nelerdir?... 60 76- Vergi İncelemelerinin Bağlayıcı Kaynaklara Uygunluğunun Denetimi Nasıl Yapılır?... 61 77- Özelge ve Sirküler Bağlayıcı Kaynak mıdır?... 62 78- Özelge nin Yanlış İzahat İçerdiği Yönünde Kanaat Oluşursa Süreç Nasıl İşler?... 63 79- Vergi İncelemesi Devam Ederken Özelge İstenebilir mi?... 63 4. VERGİ İNCELEMESİNDE ZAMAN VE SÜRE SINIRLARI... 63 80- Vergi İncelemesinde Süre Sınırı Var mıdır?... 63 81- Vergi İncelemesi Habersiz Yapılabilir mi?... 64 82- İşe ve İncelemeye Başlama Tarihine İlişkin Süre Sınırları Nelerdir?... 64 83- Vergi İncelemesinin Tamamlanma Tarihi Neyi İfade Eder? Yeni Düzenlemelerde Bu Tarihe İlişkin Yapılan Değişiklik Nedir?... 64 84- İncelemenin Tamamlanma Tarihinin Süre Sınırını Aşması Durumu Nasıl Bir Hukuki Sonuç Doğurur?... 65 85- Yeni Düzenlemelerle Getirilen Vergi İncelemesinin Süre Sınırı İçinde Süre Sınırı Neyi İfade Etmektedir?... 65 86- İncelemenin Tamamlanmasına İlişkin Süre Sınırı İncelemenin Türüne Göre Değişir mi?... 65 87- İncelemenin Azami Sürede Bitirilemeyeceğinin
Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları VII Anlaşılması Halinde Süreç Nasıl İşler?... 66 88- İncelemenin Başka Bir İnceleme Elemanına Devredilmesi Gerektiği Hallerde İncelemenin Tamamlanma Süresi Uzar mı?... 66 89- Sınırlı İncelemenin Tam İncelemeye Dönüşmesi Halinde Önceden İşleyen Süreler Silinir mi?... 67 90- Aynı Mükellef Hakkında Farklı Zamanlarda Yapılan İncelemelerin İnceleme Süresine Etkisi Var mıdır?... 67 91- Kurumlar Vergisi Kanununa Göre Tasfiye İşlemlerinin İncelenmesinde İncelemenin Tamamlanma Süresi Ne Olmalıdır?... 67 92- Mali Tatil Uygulamasının İncelemeye İlişkin Sürelere Etkisi Var mıdır?... 67 5. DEFTER VE BELGELERİN İADE EDİLMESİ... 69 93- Defter ve Belgeleri İade Tutanağının Yasal Dayanağı Nedir?.. 69 94- Rapor Değerlendirme Komisyonlarının Kararlarını Vermeleri İçin Azami Bir Süre Belirlenmiş midir?... 69 95- Yeni Düzenlemelere Göre İncelemenin Tamamlanma Süresinin Rapor Değerlendirme Komisyonlarının Karar Tarihi İle Olan İlişkisi Nedir?... 70 96- Hangi Durumlarda Defter ve Belgelere El Koyulur?... 70 97- Defter ve Belgelere Geçici El Koyma İşleminin Yasal Dayanağı Nedir?... 71 98- Defter ve Belgelerin Suç Delili veya Unsuru Olması Nedeniyle El Koyma İşleminin Yasal Dayanağı Nedir?... 71 99- El Konulan Defter ve Belgelerin Muhafazası Hangi İdari Kurum Tarafından Gerçekleştirilir?... 72 6. TARHİYAT ÖNCESİ UZLAŞMA... 72 100- Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Müessesesinin Yasal Dayanağı ve Kapsamı Nedir?... 72
VIII Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları 101- Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Komisyonları Kaça Ayrılır?... 73 102- Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Başvurusu Kim Tarafından, Nasıl ve Nereye Yapılmalıdır?... 76 103- Mükellef Nezdinde Gerçekleştirilen İncelemelerde Uzlaşma Talebine İlişkin Süresel Sınırlar Nelerdir?... 76 104- Uzlaşmaya Davet Hangi Hallerde Gerçekleştirilir? Usul ve Esasları Nelerdir?... 77 105- Uzlaşma Talebinden Vazgeçilmesi Mümkün müdür?... 77 106- Uzlaşma İle İlgili İnceleme Elemanının Yükümlülükleri Nelerdir?... 77 107- Uzlaşma Komisyonunun Toplanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Nelerdir?... 79 108- Uzlaşma Toplantılarının Ertelenmesi Mümkün müdür?... 79 109- Uzlaşma Toplantılarına Mükellef ve Temsilcilerinin Haricinde Kimler Katılabilir?... 79 110- Uzlaşmanın Sağlanması Durumunda Süreç Nasıl İşler?... 80 111- Uzlaşma Tutanağında Yer Alması Zorunlu Unsurlar Nelerdir?... 80 112- Hangi Hallerde Uzlaşmanın Temin Edilemediği Kabul Edilir?... 80 113- Uzlaşmanın Temin Edilememesi Durumunda Süreç Nasıl İşler?... 80 114- Uzlaşmaya Varılamaması Durumunda Mükellefin Uzlaşma Komisyonunun Nihai Teklifini Kabul Etmesi İçin Belirlenen Süre Sınırı Nedir?... 81 115- Kısmi Uzlaşma Mümkün müdür?... 81 116- Uzlaşma Toplantısında Belirlenen Hususlar Dava Edilebilir Mi?... 82 117- Üzerinde Uzlaşılan Cezalar Hakkında İndirim Talebinde Bulunulabilir mi?... 82 118- Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Sağlanamaması Durumunda
Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları IX Tarhiyat Sonrası Uzlaşma Talep Edilebilir mi?... 82 119- Üzerinde Uzlaşılan Vergi ve Cezalar Ne Zamana Kadar Ödenmelidir?... 83 120- Uzlaşılan Vergi Miktarları Üzerinden Gecikme Faizi Hesaplanır mı?... 83 2. BÖLÜM REVİZYON SORU VE CEVAPLAR 1. CEP TELEFONU TİCARETİ... 87 1.1. TUTANAK... 87 1.2. TESPĠT EDĠLEN FĠĠLLER VE SONUÇLARI... 93 1.2.1. SatıĢ Hasılatının Defterlere Eksik Kaydedilmesi... 93 1.2.2. SatıĢ Hasılatının Defterlere Kaydedilmemesi... 95 1.2.2.1. Belgelerin ve Kayıtların İncelenmesi Neticesinde Tespit Edilen Belgesiz Satış Hasılatı... 95 1.2.2.2. Fiili ve Kaydi Envanter Sonucu Tespit Edilen Kayıtdışı Hasılat... 96 1.2.3. Ar-Ge Faaliyetinde Bulunan Kuruma Yapılan Nakdi BağıĢın Gelir Vergisi Beyannamesinde Ġndirim Konusu Yapılması... 99 1.2.4. Henüz ÖdenmemiĢ Giderlerin Değerleme ĠĢlemleri ve Giderin Mükerrer Olarak Kaydedilmesi... 100 1.2.5. Menkul Kıymetin Kıst Getirisinin YanlıĢ Hesaplanması... 101 1.2.6. KDV si Tahsil Edilerek Personele Ayın Olarak Ücret Verilmesi ĠĢleminde KDV nin Gider Yazılması... 102 1.2.7. Avans Niteliğindeki Senetlerin Reeskonta Tabi Tutulması... 104 1.3. YAPILACAK ĠġLEMLER... 105 1.3.1. Gelir Vergisi Yönünden... 105 1.3.1.1. Mükellefin Gelir Tablosunun Yeniden Düzenlenmesi... 105 1.3.1.2. Tarh Edilmesi Gereken Gelir Vergisinin Hesaplanması... 106 1.3.2. Katma Değer Vergisi Yönünden... 107 2. İÇ FINDIK ÜRETİMİ... 109
X Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları 2.1. TUTANAK... 109 2.2. TESPĠT EDĠLEN FĠĠLLER VE SONUÇLARI... 114 2.2.1. Kaydi Envanter Sonucu Tespit Edilen KayıtdıĢı Hasılat... 114 2.2.2. 01.01.2004 ten Önce Ġktisap Edilen Kıymetler Ġçin Uygulanan Amortisman Oranının Faydalı Ömre Göre Belirlenip DeğiĢtirilmesi... 117 2.2.3. Devir Alınan ĠĢletmenin Ġktisadi Kıymetlerine Amortisman Uygulanırken Kıst Dönem Esasına Aykırı Hareket Edilmesi... 118 2.2.4. Hatır Senetlerine Reeskont Ayrılması... 118 2.2.5. PeĢin Ödenen Giderlerin Tamamının Ödemenin Yapıldığı Yılda Sonuç Hesaplarına Ġntikal Ettirilmesi... 119 2.2.6. Bağlı Menkul Kıymetlere Değer DüĢüklüğü KarĢılığı Ayrılması... 121 2.3. YAPILACAK ĠġLEMLER... 122 2.3.1. Kurumlar Vergisi Yönünden... 122 2.3.1.1. Mükellef Kurumun Gelir Tablosunun Yeniden Düzenlenmesi.. 122 2.3.1.2. Tarh Edilmesi Gereken Kurumlar Vergisinin Hesaplanması... 123 2.3.2. Katma Değer Vergisi Yönünden... 124 3. TÜP TİCARETİ... 125 3.1. TUTANAK... 125 3.2. TESPĠT EDĠLEN FĠĠLLER VE SONUÇLARI... 129 3.2.1. Kaydi Envanter Sonucu Tespit Edilen Belgesiz SatıĢ ĠĢlemi... 129 3.2.2. Satılan Ticari Mallar Maliyetinin Eksik Hesaplanması... 131 3.2.3. Hisse Senetlerindeki Değer DüĢüklüğüne KarĢılık Ayrılması... 132 3.2.4. Özel Maliyet Kapsamındaki Tesisatın Kiraya Verene Bedelsiz Teslimi... 132 3.2.5. Kurum Ortaklarının Yakınları Ġçin Tebrik ve Ġlan Gideri Yapılması... 134 3.2.6. Kanunen ġüpheli Sayılmayan Alacağa KarĢılık Ayrılması... 135 3.3. YAPILACAK ĠġLEMLER... 136
Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları XI 3.3.1. Kurumlar Vergisi Yönünden... 136 3.3.1.1. Mükellef Kurumun Gelir Tablosunun Yeniden Düzenlenmesi... 136 3.3.1.2. Tarh Edilmesi Gereken Kurumlar Vergisinin Hesaplanması... 137 3.3.2. Katma Değer Vergisi Yönünden... 138 3.3.3. Muhtasar Beyanname Yönünden... 139 4. KÖMÜR TİCARETİ... 141 4.1. TUTANAK... 141 4.2. TESPĠT EDĠLEN FĠĠLLER VE SONUÇLARI... 145 4.2.1. Ticari Kazancın Tespitine ĠliĢkin EleĢtirilen Hususlar... 145 4.2.1.1. Belgesi Düzenlenen Hasılatın Yasal Kayıtlara ve Beyanlara İntikal Ettirilmemesi... 145 4.2.1.2. Kaydi Envanter İncelemesi Neticesinde Belirlenen Kayıtdışı Hasılat... 147 4.2.1.3. Satılan Malın Maliyetinin Noksan Hesaplanması... 148 4.2.1.4. Mükellefin 2009 Yılı Ticari Kazancının Tespiti... 149 4.2.2. Gayrimenkul Sermaye Ġradının Tespitine ĠliĢkin EleĢtirilen Hususlar... 150 4.2.2.1. Kira Gelirinin Beyan Dışı Bırakılması ve Safi İradın Tespitinde Gider Fazlalığı Sayılmayan İktisap Bedeli Ödemeleri... 150 4.2.2.2. Cari Dönemde Elde Edilen Önceki Dönemlere İlişkin Gayrimenkul Sermaye İradının Beyan Edilmemesi... 152 4.2.3. Menkul Sermaye Ġradı (Alacak Faizi) Ġle Ġlgili Tespitler... 152 4.2.4. Arızi Serbest Meslek Faaliyeti Ġle Ġlgili Tespitler... 153 4.3. YAPILACAK ĠġLEMLER... 153 4.3.1. Gelir Vergisi Yönünden... 153 4.3.2. Katma Değer Vergisi Yönünden... 154 5. TOPTAN GIDA TİCARETİ... 155 5.1. TUTANAK... 155
XII Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları 5.2. TESPĠT EDĠLEN FĠĠLLER VE SONUÇLARI... 159 5.2.1. SatıĢ Hasılatının Defterlere Kaydedilmemesi... 159 5.2.2. Satılan Ticari Mallar Maliyetinin Eksik Hesaplanması... 161 5.2.3. Cari Döneme Ait PeĢin Tahsil EdilmiĢ Hasılatın Kurum Kazancına Dahil Edilmemesi... 162 5.2.4. Fevkalade Amortisman Tutarının YanlıĢ Hesaplanması... 163 5.2.5. KDVK Md. 17/1 de Sayılan Ancak KVK Md. 10/1-c de Belirtilmeyen Kuruma Sınır ġartına Uyularak Yapılan BağıĢ ve Yardım Tutarının Ġndirim Konusu Yapılması... 163 5.2.6. Ġstisna ġartlarını TaĢımayan Gayrimenkul SatıĢ Kazancının Beyana Dahil Edilmemesi... 165 5.3. YAPILACAK ĠġLEMLER... 167 5.3.1. Kurumlar Vergisi Yönünden... 167 5.3.1.1. Mükellefin Gelir Tablosunun Yeniden Düzenlenmesi... 167 5.3.1.2. Tarh Edilmesi Gereken Kurumlar Vergisinin Hesaplanması... 168 5.3.2. Katma Değer Vergisi Yönünden... 169 6. ZİRAİ EMTİA TİCARETİ... 171 6.1. TUTANAK... 171 6.2. TESPĠT EDĠLEN FĠĠLLER VE SONUÇLARI... 175 6.2.1. SatıĢ Hasılatının Defterlere Kaydedilmemesi... 175 6.2.2. Emtia AlıĢının Defterlere Kaydedilmemesi... 178 6.2.3. Ortakların KiĢisel Ġhtiyaçları Ġçin Kullanılan ĠĢletmeye Kayıtlı TaĢıta Ait Giderlerin ve Giderlere ĠliĢkin KDV nin Ġndirime Konu Edilmesi... 179 6.2.4. Ortakların KiĢisel Faaliyetlerinde Kullanılan ĠĢletmeye Kayıtlı Maddi Duran Varlığın Ġktisabında Ödenen KDV nin Ġndirime Konu Edilmesi... 179 6.2.5. ĠĢletme Faaliyetleri Ġle Ġlgisi Olmayan ĠletiĢim Harcamalarının Gider Olarak Kaydedilmesi... 180 6.2.6. Yenileme Kararına Dayalı Olarak Ġktisap Edilen Binek Otomobile ĠliĢkin Amortismanın Önceden Ayrılan Fondan Mahsubu Yerine Sonuç Hesaplarına Ġntikal Ettirilmesi... 180
Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları XIII 6.3. YAPILACAK ĠġLEMLER... 182 6.3.1. Kurumlar Vergisi Yönünden... 182 6.3.1.1. 2009 Hesap Dönemine İlişkin Tarhiyat İşlemleri... 182 6.3.1.2. 2010 Hesap Dönemine İlişkin Düzeltme İşlemleri... 183 6.3.2. Muhtasar Beyanname Yönünden... 183 6.3.3. Katma Değer Vergisi Yönünden... 183 7. TUĞLA İMALATI... 185 7.1. TUTANAK... 185 7.2. TESPĠT EDĠLEN FĠĠLLER VE SONUÇLARI... 189 7.2.1. Randıman Hesaplamaları ve Kaydi Envanter Sonucu Tespit Edilen Belgesiz SatıĢ ĠĢlemleri... 189 7.2.2. Nedeni Bulunamayan Kasa Sayım Fazlalığının Gelir Olarak Kaydedilmemesi... 191 7.2.3. Yabancı Paraların Satılması ve Değerlemesi Sonucunda OluĢan Kur Farklarının Kurum Kazancına Eklenmemesi... 191 7.2.4. TaĢıtın Maliyet Bedeline Eklenmesi Gereken Yenileme Harcamalarının Doğrudan Gider Olarak Kaydedilmesi... 192 7.2.5. Mükellef Olmayan KiĢiden Yapılan Kiralama ĠĢlemi Nedeniyle Doğan Stopaj Yükümlülüklerinin Yerine Getirilmemesi... 194 7.3. YAPILACAK ĠġLEMLER... 195 7.3.1. Kurumlar Vergisi Yönünden... 195 7.3.1.1. Mükellefin Gelir Tablosunun Yeniden Düzenlenmesi... 195 7.3.1.2. Tarh Edilmesi Gereken Kurumlar Vergisinin Hesaplanması... 197 7.3.2. Katma Değer Vergisi Yönünden... 198 7.3.3. Stopaj Gelir Vergisi Yönünden... 198 8. SAC ÜRÜNLERİ İMALATI... 201 8.1. TUTANAK... 201 8.2. TESPĠT EDĠLEN FĠĠLLER VE SONUÇLARI... 207
XIV Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları 8.2.1. Randıman Hesaplamaları ve Kaydi Envanter Sonucunda Tespit Edilen Belgesiz AlıĢ ve Belgesiz SatıĢ ĠĢlemleri... 207 8.2.2. Azalan Bakiyeler ile Kıst Amortisman Usullerinin Birlikte Uygulanması... 212 8.2.3. Sonraki Döneme Devreden AR-GE Ġndirim Hakkının YanlıĢ Hesaplanması... 214 8.2.4. Borsa Rayici Ġle DeğerlenmiĢ Menkul Kıymetin Değer ArtıĢının Ġlgili Dönem Gelirine Eklenmesi Zorunluluğu... 215 8.2.5. KVK Md. 10/1-c de ve KDVK Md. 17/1 de Belirtilen Kuruma Yapılan BağıĢ ve Yardım Tutarının Sınır ġartına Uyulmadan Ġndirim Konusu Yapılması... 216 8.2.6. Pazar AraĢtırmasının AR-GE Faaliyeti Olarak Nitelendirilmesi ve Yapılan Pazar AraĢtırması Giderlerinin Beyanname Üzerinden Ġndirime Konu Edilmesi... 217 8.3. YAPILACAK ĠġLEMLER... 218 8.3.1. Kurumlar Vergisi Yönünden... 218 8.3.1.1. Mükellef Kurumun Gelir Tablosunun Yeniden Düzenlenmesi... 218 8.3.1.2. Bağış ve Yardımın Üst Sınırının Tespit Edilmesi... 219 8.3.1.3. Tarh Edilmesi Gereken Kurumlar Vergisinin Hesaplanması... 220 8.3.2. Katma Değer Vergisi Yönünden... 221 9. UN İMALATI... 223 9.1. TUTANAK... 223 9.2. TESPĠT EDĠLEN FĠĠLLER VE SONUÇLARI... 230 9.2.1. Randıman Hesaplamaları ve Kaydi Envanter Sonucu Tespit Edilen Belgesiz SatıĢ ĠĢlemleri... 230 9.2.1.1. İmalata Sevk Edilen Buğday Miktarının Tespit Edilmesi... 230 9.2.1.2. Randıman Hesaplamaları Sonucunda Tespit Edilen Kayıtdışı Hasılat... 231 9.2.1.3. Kaydi Envanter Sonucunda Tespit Edilen Kayıtdışı Hasılat... 234 9.2.1.3.1. Mamullere ĠliĢkin KayıtdıĢı Hasılatın Tespiti... 234 9.2.1.3.2. Buğday Takası Neticesinde Elde Edilen KayıtdıĢı
Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları XV Hasılatın Tespiti... 235 9.2.2. TaĢıtın Ġktisabında Ödenen KDV nin Ġndirime Konu Edilmesi... 235 9.2.3. Amortismana Tabi Ġktisadi Kıymetin SatıĢı Neticesinde Elde Edilen Karın KayıtdıĢı Bırakılması... 236 9.3. YAPILACAK ĠġLEMLER... 237 9.3.1. Kurumlar Vergisi Yönünden... 237 9.3.1.1. Toplam Matrah Farkının Tespit Edilmesi... 237 9.3.1.2. Tarh Edilmesi Gereken Kurumlar Vergisinin Hesaplanması... 238 9.3.2. Katma Değer Vergisi Yönünden... 238 9.3.3. Stopaj Gelir Vergisi Yönünden... 239 10. TEKSTİL ÜRÜNLERİ İMALATI... 241 10.1. TUTANAK... 241 10.2. TESPĠT EDĠLEN FĠĠLLER VE SONUÇLARI... 244 10.2.1. Randıman Hesaplamaları ve Kaydi Envanter Sonucu Tespit Edilen Belgesiz SatıĢ ĠĢlemleri... 244 10.2.1.1. Üretime Sevk Edilen Kumaş Miktarının Tespit Edilmesi... 244 10.2.1.2. Üretilmesi Gereken Mamul Miktarının Tespit Edilmesi... 244 10.2.1.3. Mamullere İlişkin Kaydi Envanter Sonuçları... 245 10.2.1.4. Kayıtdışı Hasılat Tutarının Hesaplanması... 246 10.2.2. Üretilen Mamullerin KDV Tahsil Edilip ÇalıĢanlara Hediye Olarak Verilmesi... 246 10.2.3. Hizmet KarĢılığı Olarak Serbest Meslek Erbabına Gayrimenkul Kiralanması... 248 10.2.4. Avansa ġüpheli Ticari Alacak KarĢılığı Ayrılması... 248 10.2.5. Yabancı Paraların Değerleme ĠĢlemine Tabi Tutulması Neticesinde OluĢan Kur Farkının Gelir Hesaplarına Ġntikal Ettirilmemesi... 249 10.3. YAPILACAK ĠġLEMLER... 249 10.3.1. Kurumlar Vergisi Yönünden... 249 10.3.1.1. Toplam Matrah Farkının Tespit Edilmesi... 249
XVI Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları 10.3.1.2. Tarh Edilmesi Gereken Kurumlar Vergisinin Hesaplanması... 250 10.3.2. Katma Değer Vergisi Yönünden... 251 10.3.3. Stopaj Gelir Vergisi Yönünden... 251 11. ET VE ET ÜRÜNLERİ İMALATI... 253 11.1. TUTANAK... 253 11.2. TESPĠT EDĠLEN FĠĠLLER VE SONUÇLARI... 257 11.2.1. Randıman Hesaplamaları ve Kaydi Envanter Neticesinde Tespit Edilen KayıtdıĢı Hasılat... 257 11.2.1.1. Büyükbaş Hayvandan Elde Edilen Mamullerin Satışı Dolayısıyla Sağlanması Gereken Hasılat... 257 11.2.1.2. Küçükbaş Hayvandan Elde Edilen Mamullerin Satışı Dolayısıyla Sağlanması Gereken Hasılat... 259 11.2.1.3. Mükellefin Ticari Kazancına Eklenmesi Gereken Hasılat Farkının Tespiti... 260 11.2.2. Özel ĠletiĢim Vergisinin Mali Karın Tespitinde Gider Olarak Dikkate Alınması... 261 11.2.3. Afet Nedeniyle Zarar Gören Ġktisadi Kıymete ĠliĢkin Sigorta Tazminatının Ġktisadi Kıymetin Değerini AĢan Kısmının Ticari Kazanca Dahil Edilmemesi... 262 11.2.4. KarĢılık Ayrılan ġüpheli Ticari Alacağa ĠliĢkin Tahsilatın Kayıtlara Ġntikal Ettirilmemesi... 263 11.2.5. Hisse Senetlerindeki Değer DüĢüklüğüne ĠliĢkin Ayrılan KarĢılığın Mali Karın Tespitinde Gider Olarak Dikkate Alınması... 263 11.3. YAPILACAK ĠġLEMLER... 264 11.3.1. Gelir Vergisi Yönünden... 264 11.3.1.1. Toplam Matrah Farkının Tespit Edilmesi... 264 11.3.1.2. Tarh Edilmesi Gereken Gelir Vergisinin Hesaplanması... 264 11.3.2. Katma Değer Vergisi Yönünden... 265
Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları XVII 12. KUYUMCULUK... 267 12.1. TUTANAK... 267 12.2. TESPĠT EDĠLEN FĠĠLLER VE SONUÇLARI... 271 12.2.1. Fiili ve Kaydi Envanter Neticesinde Tespit Edilen Belgesiz AlıĢ ve SatıĢ ĠĢlemleri... 271 12.2.1.1. 01.01.2009-09.09.2009 Dönemine İlişkin Tespit Edilen Belgesiz Alış ve Satış İşlemleri... 271 12.2.1.2. 09.09.2009-31.12.2009 Dönemine İlişkin Tespit Edilen Belgesiz Satış İşlemleri... 273 12.2.1.3. Katma Değer Vergisi Matrahı ile KDV Tutarlarının Tespiti... 275 12.2.1.4. KDV Hariç Belgesiz Satış Hasılatının Tespiti... 278 12.2.2. Borsa Rayici Ġle Değerleme ĠĢlemine Tabi Tutulması Gereken Devlet Tahvili ve Hazine Bonosuna ĠliĢkin Değer DüĢüklüğüne KarĢılık Ayrılması... 279 12.2.3. Aciz Vesikalı Borçludan Olan Alacağın Değersiz Alacak Olarak Kaydedilmesi... 279 12.2.4. Ġki Tam Yıldan Daha Az Süreyle Aktifde KalmıĢ Hisse Senetlerine Ait Rüçhan Hakkı Kuponlarının SatıĢ Tutarının Ġstisna Kapsamında Beyan Edilmesi... 279 12.2.5. Henüz Tahsil EdilmemiĢ Ancak Tahakkuk EtmiĢ Gelecek Dönemlere Ait Hasılatın Dönem Kazancına Dahil Edilmemesi... 280 12.3. YAPILACAK ĠġLEMLER... 281 12.3.1. Kurumlar Vergisi Yönünden... 281 12.3.1.1. Toplam Matrah Farkının Tespit Edilmesi... 281 12.3.1.2. Tarh Edilmesi Gereken Kurumlar Vergisinin Hesaplanması... 282 12.3.2. Katma Değer Vergisi Yönünden... 283 13. PAMUK YAĞI İMALATI... 285 13.1. TUTANAK... 285
XVIII Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları 13.2. TESPĠT EDĠLEN FĠĠLLER VE SONUÇLARI... 293 13.2.1. Randıman Hesaplamaları ile Fiili ve Kaydi Envanter Neticesinde Tespit Edilen Belgesiz SatıĢ ĠĢlemleri... 293 13.2.1.1. Üretime Sevk Edilen Çiğit Miktarının Tespiti... 293 13.2.1.2. Üretimin I. Aşamasına İlişkin Randıman Hesaplamaları ve Kaydi Envanter... 293 13.2.1.2.1. Çiğitten Ham Yağ Elde Edilmesine Kadar Olan ĠĢlemler... 293 13.2.1.2.2. Üretimin I. AĢamasında Kullanılan Yardımcı Malzemelere ĠliĢkin ĠĢlemler... 296 13.2.1.3. Üretimin II. Aşamasına İlişkin Randıman Hesaplamaları ve Kaydi Envanter... 298 13.2.1.3.1. Ham Yağdan Nötralize Yağ ve Sopstok Elde Edilmesine Kadar Olan ĠĢlemler... 298 13.2.1.3.2. Üretimin II. AĢamasında Kullanılan Yardımcı Malzemelere ĠliĢkin ĠĢlemler... 299 13.2.2. Yenileme Fonu ġartlarının Ġhlali ve Ġktisap Edilen Binek Otomobile ĠliĢkin KDV nin Ġndirime Konu Edilmesi... 301 13.2.3. Tahsilinden Vazgeçildiği Ġçin Fona Alınmasına Rağmen Süresinde Kullanılmayan Alacağın Dönem Karı Hesaplamalarına Dahil Edilmemesi... 303 13.2.4. Kurum ÇalıĢanlarının ġahsi Nitelikteki Harcamalarının Mali Karın Tespitinde Gider Olarak Dikkate Alınması... 304 13.2.5. Sebebi Bulunamayan Kasa Noksanlığının Gider Olarak Kaydedilmesi... 305 13.3. YAPILACAK ĠġLEMLER... 306 13.3.1. Kurumlar Vergisi Yönünden... 306 13.3.1.1. Toplam Matrah Farkının Tespit Edilmesi... 306 13.3.1.2. Tarh Edilmesi Gereken Kurumlar Vergisinin Hesaplanması... 306 13.3.2. Katma Değer Vergisi Yönünden... 307 14. ÇİVİ VE TEL İMALATI... 309
Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları XIX 14.1. TUTANAK... 309 14.2. TESPĠT EDĠLEN FĠĠLLER VE SONUÇLARI... 313 14.2.1. Randıman Hesaplamaları ve Kaydi Envanter Neticesinde Tespit Edilen Belgesiz SatıĢ ĠĢlemleri... 313 14.2.1.1. Üretilmesi Gereken Mamul Miktarlarının Hesaplanması... 313 14.2.1.2. Üretime Sevk Edilmesi Gereken Demir Miktarının Hesaplanması... 314 14.2.1.3. Üretime Sevk Edilmesi Gereken Kutu Miktarının Hesaplanması... 315 14.2.1.4. Üretime Sevk Edilmesi Gereken PE (Naylon) Miktarının Hesaplanması... 316 14.2.1.5. Üretimden Çıkması Gereken Hurda Miktarının Hesaplanması... 317 14.2.2. Tahsili Ġmkansız Hale Gelen Alacağın Vazgeçilen Alacak Olarak Değerlendirilmemesi... 318 14.2.3. Sahte Belge Kullanılması... 319 14.2.3.1. Mükellef Kurumun Sahte Faturaları Bilerek ve İsteyerek Kullanıp Kullanmadığı İle İlgili Değerlendirme... 319 14.2.3.2. Mükellef Kurumun Sahte Faturalar İle Belgelendirilen Alımlarının Kurumlar Vergisi Kanunu Açısından Değerlendirilmesi... 321 14.2.3.3. Mükellef Kurumun Sahte Faturalarda Gösterilen KDV Tutarlarını İndirim Konusu Yapmasının Vergi Kanunları Karşısındaki Durumu... 321 14.2.4. Binek Otomobil Ġktisabı Ġle Ġlgili KDV, Kredi Faiz Ödemeleri ve Kıst Amortisman Uygulamalarına ĠliĢkin Fiiller... 323 14.2.4.1. Binek Otomobilin Alımına İlişkin KDV nin Maliyete İntikal Ettirilmesi... 323 14.2.4.2. Binek Otomobilin Alındığı Yıla İlişkin Kredi Faiz Giderlerinin Doğrudan Sonuç Hesaplarına İntikal Ettirilmesi... 323 14.2.4.3. Binek Otomobile İlişkin KDV Hariç Tutar Üzerinden Yıllık Amortisman Ayrılması... 324
XX Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları 14.2.5. Arsa SatıĢından Elde Edilen Karın Yenileme Fonuna Alınması... 325 14.3. YAPILACAK ĠġLEMLER... 325 14.3.1. Kurumlar Vergisi Yönünden... 325 14.3.1.1. Toplam Matrah Farkının Tespit Edilmesi... 325 14.3.1.2. Tarh Edilmesi Gereken Kurumlar Vergisinin Hesaplanması... 326 14.3.2. Katma Değer Vergisi Yönünden... 327 15. MÜCEVHERAT İMALATI... 329 15.1. TUTANAK... 329 15.2. TESPĠT EDĠLEN FĠĠLLER VE SONUÇLARI... 332 15.2.1. Ticari Kazanca ĠliĢkin Tespit ve Değerlendirmeler... 332 15.2.1.1. Fiili ve Kaydi Envanter Neticesinde Tespit Edilen Belgesiz Satış İşlemleri... 332 15.2.1.2. Fiili ve Kaydi Envanter Neticesinde Tespit Edilen Belgesiz Alış İşlemleri... 336 15.2.1.3. Tespit Edilen Ticari Kazanç Farkı... 337 15.2.2. Menkul Sermaye Ġradına ĠliĢkin Tespit ve Değerlendirmeler... 338 15.2.2.1. 01.01.2006 Tarihinden Önce İhraç Edilen TL Cinsinden Devlet Tahvili ve Hazine Bonosundan Elde Edilen Faiz Gelirleri... 338 15.2.2.2. 01.01.2006 Tarihinden Önce İhraç Edilen Dövize, Altına vb. Endeksli Devlet Tahvili ve Hazine Bonosu Faiz Gelirleri... 340 15.2.2.3. Tam Mükellef Kurumlardan Elde Edilen İştirak Kazancı, Kar Payı vb. Türündeki Gelirler... 341 15.2.2.4. GVK nun Geçici 67 nci Maddesi Kapsamında Vergilendirilecek Menkul Sermaye İratlarının Elde Edilmesi... 342 15.2.2.4.1. Mevduat Faizleri... 342 15.2.2.4.2. Repo Gelirleri... 342
Vergi Ġnceleme Teknikleri ve Revizyon Uygulamaları XXI 15.2.2.4.3. 01.01.2006 Tarihinden Sonra Ġhraç Edilen Devlet Tahvili ve Hazine Bonosu Faiz Gelirleri... 342 15.2.2.5. 1999-2002 Tarihleri Arasında Sona Eren Hesap Dönemlerinde Elde Edilen Kurumlar Vergisinden İstisna Kazançların Dağıtımı Halinde Elde Edilen Kar Payları... 343 15.2.2.6. 2009 Takvim Yılı Gelir Vergisi Beyanına Dahil Edilmesi Gereken Menkul Sermaye İradı... 344 15.3. YAPILACAK ĠġLEMLER... 345 15.3.1. Gelir Vergisi Yönünden... 345 15.3.2. Katma Değer Vergisi Yönünden... 345 16. PİRİNÇ İMALATI... 347 16.1. TUTANAK... 347 16.2. TESPĠT EDĠLEN FĠĠLLER VE SONUÇLARI... 355 16.2.1. Randıman Hesaplamaları ile Fiili ve Kaydi Envanter Neticesinde Tespit Edilen Belgesiz AlıĢ ĠĢlemleri... 355 16.2.1.1. Mükellef Kurum Nezdinde Yapılan 24.04.2009 Tarihli Fiili Envanter... 355 16.2.1.2. Dönem Başı Stok Bilgileri... 355 16.2.1.3. Kapasite Raporuna İlişkin Bilgiler... 356 16.2.1.4. Hammadde ve Mamul Alışları... 357 16.2.1.5. Hammadde ve Mamul Satışları... 359 16.2.1.6. Çeltik ve Kahverengi (Kargo) Pirinç Hammaddeleri ile İlgili Kaydi Envanter... 360 16.2.1.7. Çeltik Ürünleri ile İlgili Randıman ve Kaydi Envanter... 360 16.2.1.8. Tespit Edilen Belgesiz Alış İşlemlerinin KDVK Açısından Sonuçları... 362 16.2.1.9. Tespit Edilen Belgesiz Alış İşlemlerinin Geçici Vergi Yönünden Sonuçları... 363 16.2.2. Geçici Vergiye Esas Kazancın Tespitinde ġüpheli Ticari Alacak Uygulaması... 363