KURULUŞ DenizTemiz Derneği / TURMEPA, ülkemiz kıyı ve denizlerinin korunmasını ulusal bir öncelik haline getirmek ve gelecek nesillere temiz denizlerin kucakladığı yaşanabilir bir Türkiye bırakmak amacıyla, 8 Nisan 1994 yılında Rahmi M. Koç'un kurucu başkanlığında, Deniz Ticaret Odası ile birlikte kuruldu. Kurulduğunda 29 üyesi olan DenizTemiz Derneği/ TURMEPA, bugün; 350 yi aşkın tüzel olmak üzere 1000 e yakın üyesi, Hopa dan İskenderun'a kadar uzanan 8.333 km'lik kıyı şeridinde 7 şube ve çok sayıda gönüllüleriyle denizleri yaşatma çabasını sürdürüyor. 1995 yılında yayınladığı "Denizleri Koruma Deklerasyonu", IMO, UNEP, The Club of Rome, ICS ve IUCN gibi organizasyonların 2000 tarihinde Bakanlar Kurulu nca alınan kararla, kamu yararına çalışan dernek statüsünü elde etti.
Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu görev dağılımı: YÖNETİM ve DENETİM KURULU Deniztemiz Derneğ/ TURMEPA nın 26 Mayıs 2016 tarihinde yapılan Yönetim Kurulu Toplantısı nda yeni yönetim ve denetim kurulu aşağıdaki gibi belirlenmiştir. Yönetim Kurulu RAHMİ M. KOÇ - Kurucu ve Onursal Başkan ŞADAN KAPTANOĞLU - Yönetim Kurulu Başkanı TEZCAN M. YARAMANCI - Geçmiş Dönem Başkanı İBRAHİM YAZICI - Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı JONATHAN BEARD - Sayman Üye TURGUT KONUKOĞLU - Sekreter Üye ALDO KASLOWSKİ Üye ALİ ÜLKER Üye BAŞARAN ULUSOY Üye ERDAL BAHÇIVAN Üye EŞREF CERRAHOĞLU Üye HAMDİ AKIN Üye METİN KALKAVAN Üye ŞÜKRAN GÜZELİŞ Üye VERA BULGURLU Üye Denetim Kurulu AHMET BEDRİ İNCE - Denetim Kurulu Başkanı CENGİZ KAPTANOĞLU Üye ALİ TARIK UZUN Üye Genel Müdür M. Akşit Özkural
HEDEF Ülkemiz, deniz ve kıyılarının gerek doğal güzellikleri, tarihi ve kültürel, kaynakları, gerekse biyolojik çeşitliliği ve hem sualtı hem su üstü canlı ve cansız varlıkları açısından dünyanın en zengin ülkelerinden biridir. DenizTemiz Derneği/ TURMEPA, kurulduğu günden bu yana deniz ve kıyılarımızın korunmasını ulusal bir öncelik haline getirerek gelecek nesillere, kalkınmada sürdürülebilirlik hedefine ulaşmış yaşanabilir bir Türkiye bırakmak amacıyla çalışmalarını sürdürmektedir. MİSYON & VİZYON Denizlerimizin ve kıyılarımızın kirlenmesini önlemek. Kirlilikle mücadeleyi özendirmek, geliştirmek ve halk katılımını sağlamak. Gelecek nesillere yaşanabilir sağlıklı bir ortam bırakmak
TV programları, kamu spotu, yazılı basın ve billboardlarla 52 milyona ulaştık 22 YILA SAYILARLA GENEL BAKIŞ TURMEPA eğitimlerini 18 milyon öğrenciye sunduk 32 milyon litre sıvı atık topladık; 500 bin jumbo boy çöp torbası katı atığın denizlere karışmasını önledik; 8 milyon öğrenciye çevre dersleri vererek denizlerimizi sevdirdik 13 bin 100 eğitimci yetiştirdik Sosyal medyada 6 milyon kez görüldük! Ergene Havzası için AB projesi ürettik, çevre ödülü geliştirdik, uluslararası konferanslar düzenledik ve 20 yi aşkın önemli projede imzamız bulunuyor. Gönüllü sayımız 5.650 ye ulaştı.
ÇALIŞMALARI İLE KAMUOYUNU BİLİNÇLENDİRİYOR TURMEPA 22 yıldır sürdürdüğü ve geliştirdiği projelerde,küresel İlkeler Sözleşmesi nde de yer alan ilkelere bağlı olarak, iş dünyasını çevre sorunlarını karşı duyarlı olmaya çağırıyor, çevre dostu teknolojilerin ülke çapından yaygınlaştırılmasını için teşvik ediyor, bireylerin ve kurumların çevreye karşı duyarlılığını arttırmak için her türlü faaliyete destek veriyor. Dernek, son yıllarda özellikle eğitim ve kamuoyu bilinçlendirme konusunda yaptığı çalışmalarla öncü oldu. Türkiye de örnek alınan Sınırsız Mavi eğitim modülü geliştirilerek reform niteliğindeki Fatih Projesi nin bir parçası olmasını sağlayan, Sabri Ülker Çevre Ödülü ile de çevre konusunda örnek çalışmalara yapan halk kahramanlarını arayan TURMEPA, aynı zamanda kamu ve özel kamu kuruluşlarla çözüm odaklı konferanslar düzenleyen, AB Projesi çerçevesinde kamu kuruluşlarıyla çalışan bir çatı kuruluşu haline geldi. TURMEPA, mücadelesine gerek yazılı gerekse de TV yayınlarıyla milyonları dahil edebildi.
ÇALIŞMALARI İLE KAMUOYUNU BİLİNÇLENDİRİYOR TURMEPA, 2014 yılında gerçekleştirdiği bu farkındalık kampanyası ile bir buçuk ay gibi kısa bir zaman dilimi içinde 52 milyon kişiye ulaştı.
ÇEVREYE YATIRIM YAPIYOR 2010-2015 YILINDA KOYLARDAN 18 MİLYON LİTRE ATIKSU TOPLADIK TURMEPA, atık alım tekneleriyle her sene Ege ve Akdeniz koylarında milyonlarca ton sıvı ve katı atık toplamaktadır. Son beş yılda 4 ayrı körfezde 20 bini aşkın tekneden, 18 milyon litreyi aşkın atık su, 36 bin litreyi aşkın sintine ve 200 bine yakın jumbo boy poşet katı atık toplandı. Atık alım tekneleri, yat ve turistik tekne sahiplerinin uğrak yeri olan koylarda mobil olarak hizmet veriyor.
ÇEVREYE YATIRIM YAPIYOR TURMEPA DENİZ SÜPÜRGESİ YENİDEN İSTANBUL BOĞAZI NDA TURMEPA Temiz Deniz Süpürgesi 2015 yılının Mayıs ayında yeniden İstanbul Boğazı nda çalışmaya başladı. Deniz süpürgesi, çalışmaya başladığından Eylül 2016 ya kadar 104.045 kg katı atık topladı. Tekne, yıl sonuna kadar İstanbul Boğazı nın yüzeyinde bulunan çöpleri toplamaya devam edecek.
İNSANA YATIRIM YAPIYOR MİTSUİ & CO., LTD ÇEVRE FONU İLE MAVİ KUŞAK HAREKETİ VE İSTANBUL BOĞAZI PROJESİ Mavi Kuşak Hareketi-İstanbul Boğazı projesi, Mitsui & Co., LTD Environment Fund yarışmasında, 168 başvuru arasından hibe almaya hak kazanan 2 kurumdan biri oldu. Proje olarak Ekim 2013 te başlamış ve Aralık 2015 te sona erdi. Bu gelişme TURMEPA nın üretiği projelerle artık sadece yerel değil, uluslararası arenanın da dikkatini çekmeyi başardığının kanıtıdır. 2016 yılında da bu eğitimin bir kolu olarak geliştirilen Sürdürülebilir Türk Boğazlar Sistemi Çanakkale Boğazı projesi ile hareket Çanakkale ve çevresini korumak için harekete geçiyor.
İNSANA YATIRIM YAPIYOR MİTSUİ & CO., LTD ÇEVRE FONU İLE MAVİ KUŞAK HAREKETİ VE İSTANBUL BOĞAZI PROJESİ Proje çerçevesinde 27 ayda: Ankara Üniversitesi, Artvin Çoruh Üniversitesi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi önderliğinde,10 akademisyen, 20 doktora öğrencisi ve TURMEPA çalışanlarıyla, 3 farklı seviyede eğitim programları hazırlandı. İstanbul da 20 ilçede eğitici eğitimleri verildi ve bu yolla 1000 e yakın öğretmene ulaşıldı. İstanbul dahil 6 kentte eğitimler verildi. Bu süreçte lise ve üniversitelerden oluşan 9 Deniz Elçileri Topluluğu ve 68 gönüllü destek verdi. 6 STK ile işbirliği yapıldı. 262 okulda eğitim verilmiş ve 50.000 e yakın öğrenciye deniz ve ekosistem ile İstanbul Boğazı nın korunması konusunda bilinçlendirme eğitimleri verildi. Mavi Kuşak Hareketi nin daha geniş kitlelere ulaşması için çocuklara özel bir kamu spotu hazırlandı.
İNSANA YATIRIM YAPIYOR 7 YILDA 11 BİN ÇOCUĞU DENİZLE BULUŞTURDUK DenizTemiz Derneği/ TURMEPA,2008 den bu yana İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile birlikte denizi hiç görmemiş 11 bin e yakın çocuğu denizle tanıştırdı. İstanbul un dezavantajlı bölgelerinde yaşayan binlerce çocuğu, hem çevre konusunda bilinçlendirdi, hem de onları hayatlarında ilk kez Boğaz turuna çıkardı.
İNSANA YATIRIM YAPIYOR SABRİ ÜLKER ÇEVRE ÖDÜLÜ İLE ÜLKEMİZDEKİ ÇEVRE KAHRAMANLARINI ARIYORUZ DenizTemiz Derneği/ TURMEPA ile Yıldız Holding in su kaynaklarının sürdürülebilirliğini sağlamak adına bireysel ve toplumsal örnekleri çoğaltma stratejisi ile 2013 yılında Sabri Ülker Çevre Ödülü nü oluşturdu. "Sabri Ülker Çevre Ödülü platformu; gelecek nesillerin su kaynaklarını rahatlıkla kullanabilmesi için, kısıtlı kaynaklar dahilinde projeler geliştiren, toplumun bilinmeyen çevre kahramanlarının başarılarını kamuoyu ile paylaşmak ve bu konuda çalışma yapanları teşvik etmek hedefleniyor. Kazanana 100 bin TL verilen ödüle, İlk senesinde 200 e yakın, ikincisi senesinde 500 ü, üçüncü senesinde 600 ü aşkın başvuru alan ve büyük ilgi gören ödülün değerlendirmelerini önce her sene konusuna göre oluşturulan 7 kişilik bir seçici kurul yapıyor ardından Yıldız Holding ve TURMEPA tarafından oluşan 5 kişilik jüri nihayete erdiriyor. Ödülü ilk sene evlerde ya da diğer toplu yaşam alanlarında her türlü atığın birbirine karıştırılmadan ayrıştırılmasına olanak sağlayan Kaynayştır projesi ile Dumlupınar Üniversitesi nden Yrd. Doç. Dr. Yunis Karaca alırken ödülü ikinci sene Harran Ovası nda dengesiz sulamadan kaynaklanan çölleşmeyi engellemek için geliştirdiği Akıllı Sulama Sistemi AKUATİK ile GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü mühendisi Murat Aydoğdu kazandı. Üçüncü senede ise, su bulunan tüm kapalı ısıtma ve soğutma sistemlerinde suyun yerine kullanılmak üzere tasarlanmış bir enerji tasarruf sıvısı Hydromx ile Ümit Özdoruk ödülün sahibi oldu.
İNSANA YATIRIM YAPIYOR TÜRKİYE NİN İLK SUALTI ATIK SERGİSİNİ AÇTIK Denizden çıkarılan atıklarla oluşturulan Türkiye nin ilk Sualtı Atık Sergisi ve Eğitim Atölyesi denizlerimizi çöplük olarak kullandığımızı gözler önüne seriyor. Şişelerden plastiklere, elektronik eşyalardan giysilere kadar onlarca atığın yer aldığı Sualtı Atık Sergisi ni gezen binlerce çocuk, görerek ve eğlenerek denizlerimizi sevmeyi öğreniyor. Çocuklar denize atılanları görmenin yanı sıra, atıkların doğada yok olma süreleri, bu süre içinde verdiği zararlar, deniz kirliliğinin doğa ve canlı hayatına etkileri gibi konularda 90 dakikalık küçük ve eğlenceli interaktif eğitim de alıyor. 2011 yılında ilk Sualtı Atık Sergisi ve Eğitim Atölyesi ni hayata geçiren TURMEPA, 6 senedir derneğin bahçesinde faaliyet göstermekte olan bu sergiyle 9000 i aşkın çocuğa ulaşmıştı.
İNSANA YATIRIM YAPIYOR MASMAVİ DENİZ EĞİTİM KAMPI Çevre eğitimlerine yaz aylarında da devam eden TURMEPA, üniversiteli gençleri de kazanarak, onların desteğiyle 2012 yılından itibaren temel ve ortaöğretim öğrencilerine yönelik kamp düzenliyor. TURMEPA Masmavi Deniz Eğitim Kampı nın amacı; katılımcılara ekosistem sevgisini aşılamak, kendilerini keşfetmelerine katkıda bulunmak ve gençlerin denizlere karşı duyarlı birer vatandaş olarak yetişmelerini sağlamak. Masmavi Deniz Eğitim Kampı projesi kapsamında Türkiye nin farklı yerlerinden 320 çocuk ve 40 genç bu kamp sayesinde bir araya gelmiştir.
İNSANA YATIRIM YAPIYOR GÖNÜLLÜLERİMİZ İLE HER GEÇEN GÜN BÜYÜYORUZ TURMEPA, toplumsal farkındalığı ve ülkemizdeki deniz sever sayısını artırmak amacıyla, toplumun her kesimi ile buluşuyor. Denizlerin korunmasına yönelik çalışmalarında TURMEPA ile düşünmeye, tartışmaya ve harekete geçmeye hazır ve deniz sevgisine sahip her birey, TURMEPA Gönüllüsü olabiliyor. Gönüllüler, denizler ve deniz kirliliği hakkında temel bilgi ve mücadele araçlarına yönelik kapsamlı eğitimin yanı sıra eğitmen eğitimlerini kapsayan oryantasyon sürecinden geçiyor.
İNSANA YATIRIM YAPIYOR ONLARCA KURUM KIYI TEMİZLEME HAREKETİMİZE KATILDI Kıyı Temizleme Hareketi, çevre etkinliklerine kurumsal bir boyut kazandırıyor Kıyı temizliği, takım çalışması etkinliklerini ve denizlerin korunmasına yönelik eğitimleri kapsayan bu hareket, özel sektörün sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte çevreye yönelik ortak çalışmalar yapılmasını sağlıyor. Onlarca kurum bu etkinlikle temiz denizler için çalışıyor.
FARKINDALIK YARATIYOR FARKLI BİR DENİZ KÜLTÜRÜ VE ÇEVRE DERGİSİ: DENİZTEMİZ DERGİSİ TURMEPA, temiz denizler için sürdürdüğü mücadeleyi kamuoyuyla paylaşmak ve denizlerimizle ilgili bilgiler sunmak amacıyla geliştirdiği deniz kültürü ve çevre dergisi DENİZTEMİZ, büyük ilgi görüyor. Renkli içeriğiyle seçkin kitapevlerinde de satışa sunulan dergi, üyelerinin yanı sıra Türkiye ye yön veren 3000 isime ulaşıyor.
FARKINDALIK YARATIYOR HER KULAÇ DENİZE BİR NEFES Biyolojik çeşitliliğinin giderek azaldığı, kirliliğin tehlikeli boyutlara ulaşmaya başladığı denizlerimize dikkat çekmeyi hedefleyen proje, hem engellilerin su sporuna ilgisini artırmak hem de TURMEPA nın deniz kirliliği ile mücadelesini yaygınlaştırmak amacıyla 2012 de başlatıldı. Engelli milli sporcu Kemal Özdemir, temiz deniz maratonunu İstanbul, Antalya, İzmir, Çanakkale ve Zonguldak ta gerçekleştirdi.proje aynı zamanda tehlike altındaki göllerimizi de kapsıyor. Bu çerçevede Özdemir, Van, Bafa ve İznik göllerinde de temiz sular için kulaç attı.
ULUSLAR ARASI FAALİYETLER 2013 SANAYİDE ATIK YÖNETİMİ VE MAVİ DÖNÜŞÜM KONFERANSI İstanbul 11 Ekim 2013 tarihinde ikincisi düzenlenen Uluslar arası Mavi Çözüm Platformu nda Sanayide entegre atık yönetim çalışmaları ve mavi dönüşüm mercek altına alınmıştır. AB Bakanlığı desteği ile gerçekleştirilen konferansta katılım müzakereleri kapsamında çevre faslındaki son gelişmeler paylaşılmış ve AB penceresinden Türkiye nin müzakere süreci değerlendirilmiştir. Türkiye ekonomisinin önde gelen sanayicileri ise atık yönetimi ile ilgili çalışmaları düzenlenen özel oturumda katılımcılara aktarmıştır.
ULUSLARARASI FAALİYETLER AB DESTEĞİYLE ERGENE HAVZASI NA KORUMA ŞEMSİYESİ TURMEPA, Hayrabolu Belediyesi ve Namık Kemal Üniversitesi ile birlikte Ergene Havzası için el ele verdi. Proje 2012 yılında başlamış olup, 2015 yılı Aralık ayında tamamlandı. Program kapsamında Ergene Havzası üzerindeki delta ve lagün gibi kıyı alanları ile bu alanlara ait sulak alanlar için bir entegre arazi kullanımı yönetim modeli oluşturdu. Projede Ergene Havzasının yanı sıra, Bulgaristan ın Ropotamo ve Veleka deltaları, Ukrayna nın Tuna, Dinyester ve Dinyeper deltaları, Gürcistan ın Guria Bölgesi olmak üzere toplam 7 delta incelendi ve arazi kullanım modelleri hazırlandı. TURMEPA, bu çalışmaya paralel yetişkinlere ve gençlere yönelik Ekosistem Eğitim Programı nı hazırlayarak entegre arazi kullanımı yönetim modelinin önemine dikkat çekti. Proje kapsamında 3 ilde, 14 ilçede 3 üniversite, 600 ortaokul ve lise, 2000 öğretmen, 199.200 öğrenciye ulaşıldı. Türkiye deki Lider Faydalanacı ve IPA Ortakları; Hayrabolu Belediyesi, Namık Kemal Üniversitesi, TURMEPA dır. ENPI başvuru sahibi ve ortakları ise Bulgaristan - Bourgas Regioanl Tourism Assosication; Gürcistan - Civitas; Ukrayna - UKRMEPA dır.
ULUSLARARASI FAALİYETLER TÜBİTAK AB HİBESİ ile Karadeniz de Sıcak Noktalar Avrupa Birliği'nin desteklediği ve hibe verdiği TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi'nin hazırladığı "HOT BLACK SEA Sıcak Noktaların Bütünleşik Yönetimi ve Karadeniz Ekosisteminin Korunması Projesi"nin eğitim alanındaki paydaşı TURMEPA oldu. Proje ile Karadeniz de de ekosistemin karşı karşıya olduğu tehditlere dikkat çekildi. Eğitim programının ana hedefi, gençlerimizin karasal kaynaklı kirlilik sebebiyle denizlerimizde ve kıyı bölgelerimizde ortaya çıkan tehlikelerin bilincine varmalarını sağlamaktı. TURMEPA, proje kapsamında geliştirmiş olduğu «Ekosistem Bilinçlendirme Programı» ile Karadeniz de yaşayan binlerce ortaokul ve lise öğrencisinde bilinçlendirme çalışmaları gerçekleştirildi. 2015 yılında proje kapsamında 17 ilçede, toplam 12.059 öğrenci eğitim alırken, etkinliklere 180 öğrenci ve 110 öğretmen katıldı. Eğitici Eğitimi alan öğretmen sayısı ise 470 oldu.
ULUSLARARASI FAALİYETLER KIYILARDAN YOLA ÇIKIYORUZ ICC Türkiye'de 2002 yılından bu yana TURMEPA nın gerçekleştirdiği Uluslararası Kıyı Temizliği Kampanyası (ICC), Türkiye kıyılarının tamamında büyük katılımlarla gerçekleştiriliyor. 2014-2016 yılları arasında 240 kişinin katılımıyla 750 kg atığın denize karışması önlendi. AKDENİZ İ TEMİZ TUTALIM (Clean-Up The MED) Akdeniz'e kıyısı olan toplam 21 ülkede aynı günlerde gerçekleştirilenakdeniz'i Temiz Tutalım (Clean-Up The MED) Kampanyası, TURMEPA nın öncülüğünde gerçekleştiriliyor. Kıyılarda temizliğin yanı sıra dalgıçların da dip temizliği yaptığı etkinlikler, geniş katılımlarla gerçekleştiriliyor. Etkinlik kapsamında son 2 senede 1800 e yakın gönüllü ile 7.8 ton katı atığın denizlere karışması önlendi.
FAALİYETLER KİRLETMEDEN TEMİZLEYEN ÇEVRE DOSTU ÜRÜNLER GELİŞTİRDİK TURMEPA, denizlerin ve çevrenin korunmasına yönelik misyonu çerçevesinde tamamıyla geri dönüşümlü ambalajları içinde, fosfat ve formaldehit içermeyen, yüksek oranda çözünürlüklü, antiallerjen, Ecocert sertifikalı çevre dostu temizlik ürünleriyle, yaşanabilir bir çevre için kirletmeden temizlik sağlıyor. TURMEPA markalı sıvı el sabunu, bulaşık deterjanı, genel yüzey temizleyici ve ağır yağ çözücü ürünleri, hem ev hem de sanayi tipi ambalaj ile satışa sunuluyor.
Denizlerin TURMEPA ya ihtiyacı var, bizim de size... www. turmepa.org.tr www