İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İTFAİYE DAİRE BAŞKANLIĞI

İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İTFAİYE DAİRE BAŞKANLIĞI İSTATİSTİKLER 2014 1

İÇİNDEKİLER Sayfa 1. Kaynaklar 5 1.1 Personel 5 1.2 Araç 6 1.3 İstasyon 7 2. Müdahale Çalışmaları 8 2.1 İtfai olaylar 8 2.2 Yangınlar 9 3. Varış Süreleri 14 4. Yangın Sebepleri 15 5. Eğitim 17 6. Yangın Önlem 18 7. Ambülans Hizmeti 19 8. Tanımlar 20 9 Veri Derlemeve Değerlendirme 22 2

TABLOLAR LİSTESİ Sayfa Tablo 1. Çalışan sayısı (2009-2014) 5 Tablo 2. Araç Sayısı (2009-2014) 6 Tablo 3. İstasyon Sayısı (2009-2014) 7 Tablo 4. İtfai Olaylar (2009-2014) 8 Tablo 5. Yangınlar (2009-2014) 9 Tablo 6. 100 bin kişiye düşen Yangın Sayıları (2008-2013) 10 Tablo 7. Saatlere göre yangınların dağılımı. (2013-2014) 11 Tablo 8. Aylara göre yangınların dağılımı. (2013-2014) 13 Tablo 9. Ortalama Varış Süreleri (2009-2014) 14 Tablo 10. Yangın Kaynağı (2009-2014) 15 Tablo 11. Eğitimler (2009-2014) 17 Tablo 12. Yangın Önlem (2009-2014) 18 Tablo 13. Ambülans çıkış nedenleri (2009-2014) 19 3

ŞEKİLLER LİSTESİ Sayfa Şekil 1. Çalışan sayısı (2009-2014) 5 Şekil 2. Araç sayısı (2009-2014) 6 Şekil 3. İstasyon sayısı (2009-2014) 7 Şekil 4. İtfai olaylar (2009-2013) 9 Şekil 5. Yangınlar (2009-2013) 10 Şekil 6. 100 bin kişiye düşen Yangın Sayıları (2008-2013) 11 Şekil 7. Saatlere göre yangınların % dağılımı. (2014) 12 Şekil 8. Aylara göre yangınların % dağılımı. (2013) 14 Şekil 9. Ortalama Varış Süreleri (2009-2014) 15 Şekil 10. Yangın Kaynağı (2009-2013) 16 Şekil 11. Yangın kaynaklarının tüm yangınlar içindeki oranı (2014) 17 Şekil 12. Eğitimler (2009-2013) 18 Şekil 13. Yangın Önlem (2009-2013) 18 Şekil 14. Ambülans çıkış nedenleri (2009-2013) 19 4

1. KAYNAKLAR 1.1 PERSONEL Tablo 1. 2014 Mart ayı sonu itibariyle İtfaiye Daire Başkanlığı nda üzere 4.165 çalışan görev yapmaktadır. Ayrıca 21 Gönüllü itfaiye istasyonunda 474 Gönüllü İtfaiyeci görev yapmaktadır. TÜİK resmi rakamları referans alınarak yapılan değerlendirmede İstanbul da 100 bin kişiye düşen İtfaiye çalışanı sayısı 2004 yılında yaklaşık 16 iken 2014 yılı Şubat ayı sonu itibariyle 30 e ulaşmıştır. Tablo 1. Çalışan sayısı (2009-2014) Yıl Çalışan(Sayı) İtfaiyeci ATT Doktor Toplam Gönüllü İtfaiyeci 2009 4.623 100 80 4.803 7 2010 4.460 100 40 4.600 18 2011 4.538 108 32 4.678 18 2012 4.183 140 20 4.343 188 2013 4.080 142 25 4.247 510 2013 Mart 4.146 140 25 4.311 225 2014 Mart 3.998 142 25 4.165 474 Sayısal Değişim Oransal Değişim Ocak-Mart 2013 Ocak-Mart 2014 Aralık 2009 Aralık 2013 Ocak-Mart 2013 Ocak-Mart 2014-148 2 0-146 249-543 42-55 -556 503-4% 1% 0% -3 111% Aralık 2009-12% 42% -69% -12% 7186% Aralık 2013 Not: 2005 yılından itibaren İstanbul plajlarında verilmeye başlanan Plajlarda Cankurtaran hizmetindebu yıl 411 personel 1 Haziran 15 Eylül tarihleri arasında görev yapacaktır. 5

Söndürme ve/veya Kurtarma Merdiven Aracı Su İkmal Tehlikeli Maddelere Müdahale Çok Fonksiyonlu Robotik Müdahale Destek Ambülâns 1.2 ARAÇ Tablo 2. 2014 Mart ayı sonu itibariyle İtfaiye Daire Başkanlığı 34 ü ambulans olmak üzere 685 araç ile hizmet vermektedir. Tablo 2. Araç Sayısı (2009-2014) İtfaiye Araçları (Sayı) Yıl Toplam 2009 237 51 81 2 13 131 30 545 2010 249 51 78 2 13 174 23 590 2011 242 51 87 2 13 185 32 612 2012 220 51 86 2 13 168 30 578 2013 220 51 110 2 13 233 31 660 2013 Mart 218 51 88 2 13 217 33 622 2014 Mart 219 51 135 2 13 231 34 685 Sayısal Değişim Ocak-Mart 2013 Ocak-Mart 2014 Aralık 2009 Aralık 2013 1 0 47 0 0 14 1 63-17 0 29 0 0 102 1 115 Oransal Değişim Ocak-Mart 2013 Ocak-Mart 2014 Aralık 2009 Aralık 2013 0,5% 0% 53,4% 0% 0% 6,5% 3,0% 10,1% -7,2% 0% 35,8% 0% 0% 77,9% 3,3% 21,1% Not: 2005 yılından itibaren İstanbul plajlarında verilmeye başlanan Plajlarda Cankurtaran hizmetinde bu yıl 30 jet-ski, 13 atv aracı, 7 zodyak bot ile 1 Haziran -15 Eylül tarihleri arasında hizmet verilecektir. 6

Grup Müfreze Gönüllü Toplam 1.3 İSTASYON Tablo 3. 2014 Mart ayı sonu itibariyle İtfaiye Daire Başkanlığı 90 itfaiye istasyonu, 21 gönüllü itfaiye istasyonuyla hizmet vermektedir. On yedisi itfaiye istasyonları içinde 3 ü istasyon haricinde olmak üzere 20 ambülâns bekleme noktası bulunmaktadır. Tablo 3. İstasyon Sayısı (2009-2014) İtfaiye İstasyonları(Sayı) Yıl 2009 28 41 1 70 2010 28 47 2 77 2011 30 50 2 82 2012 30 56 9 95 2013 32 55 21 108 2013 Mart 31 55 10 96 2014 Mart 32 58 21 111 Sayısal Değişim Oransal Değişim Ocak-Mart 2013 Ocak-Mart 2014 Aralık 2009 Aralık 2013 Ocak-Mart 2013 Ocak-Mart 2014 Aralık 2009 Aralık 2013 1 3 11 15 4 14 20 38 3,2% 5,5% 110,0% 15,6% 14,3% 34,1% 2000,0% 54,3% 7

Ocak-Mart Ocak-Mart 2009 2010 2011 2012 2013 Ocak-Mart 2013 Ocak-Mart 2014 Aralık 2009 Aralık 2013 Ocak-Mart 2013 Ocak-Mart 2014 Aralık 2009 Aralık 2013 2013 2014 2. MÜDAHALE ÇALIŞMALARI 2.1 İTFAİ OLAYLAR Tablo 4. 2014 Ocak-Mart döneminde İstanbul da 5.410 yangın, 301 sıkışmalı trafik kazası, 31 sel/su baskını, 638 güvenlik tedbirleri, 1.954 can kurtarma, 1.092 itfai olay zannı, 484 diğer itfaiye olayı, 12.955 acil ambülans çıkış olmak üzere toplam 22.865 olaya müdahale edilmiştir. Tablo 4. de görüldüğü üzere bir önceki yılın aynı dönemine göre %0,0 ve 2013 yılı sonu itibariyle 2009 yılına göre %11 lik bir artış meydana gelmiştir. Bu artışın İstanbul un gelişimi ve nüfus artışıyla ilişkili olduğu söylenebilir. Tablo 4. İtfai Olaylar (2009-2014) Yıl / Sayı Sayısal Değişim Oransal Değişim Olay 1 Yangınlar 1.1 Yapısal yangınlar 1.1.1 Konut yangını 4.744 4.869 5.474 5.209 5.209 1.501 1.513 12 224 0,80% 4,72% 1.1.2 Fabrika/İşyeri 110 132 132 138 138 35 24-11 51-31,43% 46,36% 1.1.3 Diğer bina yangını 6.188 5.783 6.801 6.836 6.836 1.986 2.004 18 1498 0,91% 24,21% 1.1.4 Araç yangını 1.507 1.398 1.543 1.529 1.529 365 359-6 95-1,64% 6,30% Toplam 12.549 12.172 13.950 13.712 13.712 3.887 3.900 13 1868-0,33% 14,89% 1.2 Yapısal olmayan yangınlar 17.540 78.74 12.494 11.757 11.757 1.109 1.510 401-4240 36,16% -24,17% Yangınların toplamı (1) 30.089 20.046 26.444 25.469 25.469 4.996 5.410 414-2372 8,29% -7,88% 2 Yangın olmayan diğer acil olaylar 2.1 Sıkışmalı trafik kazası 1.055 1.030 1.328 1.609 1.609 317 301-16 393-5,0% 37,3% 2.2 Sel / Su baskını 952 892 286 886 886 43 31-12 -671-27,9% -70,5% 2.3 Güvenlik tedbirleri 3.257 3.780 3.073 4.192 4.192 749 638-111 88-14,8% 2,7% 2.4 Can kurtarma 5.282 6.205 7.175 9.103 9.103 1.690 1.954 264 5.339 15,6% 101,1% 2.5 İtfai olay zannı ile çıkış 3.261 2.954 3.634 4.298 4.298 1.048 1.092 44 1.750 4,2% 53,7% Yangın olmayan diğer acil olayların toplamı (2) 13.807 14.861 15.496 20.088 20.088 3.847 4.016 169 6.899 4,4% 50,0% 3 Diğer itfaiye çıkışları (3) 1.156 964 1.603 1.528 1.528 598 484-114 541-19,1% 46,8% İtfai olayların toplamı (1+2+3) 45.052 35.871 43.543 47.085 47.085 8.033 8.460 469 5.068 5,0% 11,2% 4 Ambülans (4) 42.564 34.013 32.118 46.018 46.018 13.430 12.955-475 4.529-3,5% 10,6% Genel Toplam (1+2+3+4) 87.616 69.884 75.661 93.103 93.103 22.871 22.865-6 9.597 0,0% 11,0% İtfai olay: Yangın, can kurtarma, su tahliyesi ve sıkışmalı trafik kazası gibi acil yardım olayları ile tedbir amaçlı çıkşlar genel olarak İtfai olay olarak adlandırılmaktadır. Yapısal yangınlar:genel olarak konut, bina, araç(karayolu, denizyolu, havayolu), trafo gibi mülk-eşya niteliği taşıyan, can kaybı riski olan kurtarma işinin olabileceği yangınlardır. Yapısal olmayan yangınlar: Ot, çöp, çöp konteynırı, ormanlık, metruk alan vb. daha çok mülk-eşya niteliği taşımayan yangınları kapsar. Sıkışmalı trafik kazası: Araç içinde sıkışma ve mahsur kalma nedeniyle yaralanma ve can kaybı riski olan trafik kazalarıdır. Sel / Su baskını: Yoğun yağış sonucu nedeniyle yaşanan su tahliyesi ve kurtarma işi gerektiren sel/su baskınlarıdır. Can kurtarma: Bina-duvar çökmesi, asansör, kuyu vb. yerlerde sıkışan, mahsur kalan insanları kurtarma, intihara teşebbüs olayları, bir yerde sıkışmış hayati tehlikesi bulunan kedi, köpek, kuş büyükbaş ve küçükbaş hayvanları kurtarma olayıdır. Güvenlik tedbirleri: Yaralanma ve can kaybı bakımından tehlike arz eden tabela, ağaç ve direklerin kaldırılması ve tehlikeli madde taşıyan araçların geçişlerinde tedbir amaçlı bulunulmasını kapsar. İtfai olay zannı ile çıkış: Yangın vuku bulduğu sanılarak yapılan acil durum çağrısına mütakip ekiplerin olay yerine sevk edildiği fakat müdahaleni gerçekleşmediği tfai olaylardır. Örnek olarak; duman ve benzeri yangın belirtisi içeren bilgilerle yapılan çağrıya mütakip olay yerine sevk olunmuş fakat yangın olmadığı olay yerine varılınca anlaşılmış bir yangın. Yada olay yerine sevk olunmuş fakat ekip olay yerine varıncaya kadar sonlanmış itfai olaylarda örnek verilebilir. Diğer itfaiye çıkışları:itfai olaylar harici kurum içi araç görevlendirme, eğitim ve tatbikat amaçlı yapılan araç çıkışlarıdır. Ambülans: Trafik kazası, yangın ve diğer kazalarda acil tıbbi müdahale, şehirlerarası hasta nakil ve tedbir amaçlı ambülans çıkışlarıdır. 8

2.2 YANGINLAR Tablo 5.2014 Ocak-Mart döneminde İstanbul da 1.513 konut, 2.004 diğer bina, 359 araç, 109 ot, 1.388 çöp ve 13 ormanfundalık yangına müdahale edilmiştir. Tablo 5. de görüldüğü üzere tüm yangınlarda bir önceki yılın aynı dönemine göre %8 ve 2013 yılı sonu itibariyle 2009 yılına göre %8 lik bir artış meydana gelmiştir. Buna rağmen genel olarak yapısal yangınlarda bir önceki yılın aynı dönemine göre %0, konut yangınlarında ise %1 lik bir artış gözlemlenmiştir. Aynı dönem için ot yangınlarında %64 artış, çöp yangınlarında ise %334 artış görülmektedir. Yine 2009-2013 döneminde meydana gelen yangınların ortalaması göz önüne alındığında her yıl meydana gelen yangınların yaklaşık %28 ini konut, %37 sini diğer bina, %6,6 sını araç, %2,2 sini ot, %25,7 sını çöp ve %0,2 sini orman-fundalık yangınları oluşturmaktadır. Tablo 5. Yangınlar (2009-2014) Yangın (Sayı) Yıl Konut Fabrika İşyeri Yapısal yangınlar Diğer Bina Araç Toplam Ot Çöp Yapısal olmayan yangınlar Orman Fundalık Toplam Genel Toplam 2009 4.744 110 6.188 1.507 12.549 13.326 3.927 287 17.540 30.089 2010 4.869 122 5.783 1.398 12.172 4.338 3.407 129 7.874 20.046 2011 5.474 132 6.801 1.543 13.950 8.106 4.133 255 12.494 26.444 2012 5.209 138 6.836 1.529 13.712 7.407 4.029 321 11.757 25.469 2013 4.968 161 7.686 1.602 14.417 7.911 5.111 278 13.300 27.717 2013 Ocak-Mart 1.501 35 1.986 365 3.887 45 1.054 10 1.109 4.996 2014 Ocak-Mart 1.513 24 2.004 359 3.900 109 1.388 13 1.510 5.410 Sayısal Değişim Oransal Değişim Oc-Mart 2013 Oc-Mart 2014 Aralık 2009 Aralık 2013 Oc-Mart 2013 Oc-Mart 2014 Aralık 2009 Aralık 2013 12-11% 18-6 -13 64 334 3 401 414 224 51% 1498 95 1.868-5.415 1.184-9 -4.240-2.372 1% -31% 1% -2% 0% 142% 32% 30% 36% 8% 5% 46% 24% 6% 15% -41% 30% -3% -24% -8% 9

Tablo 6.2008 yılında 100 bin kişi başına 196 yangın meydana gelirken bu sayı 2013 yılında 195,7 olarak gerçekleşmiş olup % lık bir düşüş sağlanmıştır. Bu düşüş konut yangınlarında %4, diğer bina yangınlarında %13, araç yangınlarında %3, ot yangınlarında %46, orman-fundalık yangınlarında %12 olarak gerçeklemiştir. Çöp yangınlarında ise bunun aksine %19 lik bir artış gözlemlenmiştir. Genel olarak yangın zararlarını azaltmanın en etkili yolu yangını çıkarmamaktır. Bu amaçla çıkan yangınların ana faktörü olan insanın yangın güvenliği konusunda farkındalık ve bilgi düzeyini artırmaya yönelik yapılan çalışmalar önem arz etmektedir. Bu bilgiler ışığında Tablo 6. da görüldüğü üzere 2008-2013 döneminde sağlanan %16lık bu düşüşte İ.B.B. İtfaiye Daire Başkanlığının hassasiyetle önem verdiği toplumun her kesimine yönelik düzenlemiş olduğu eğitim programları ve düzenlenen tatbikatları ile şehir genelinde yapılaşmadaki iyileşmenin etkisi olduğu söylenebilir. Tablo 6. 100 bin kişiye düşen Yangın Sayıları (2008-2013) 1 Yangın Yıl Konut Fabrika İşyeri Yapısal yangınlar Diğer Bina Araç Toplam Ot Çöp Yapısal olmayan yangınlar Orman Fundalık Toplam Genel Toplam 2008 38,2 1,3 46,8 10,9 97,2 65,5 30,6 2,7 98,8 196,0 2009 36,7 0,8 47,9 11,7 97,2 103,2 30,4 2,2 135,8 233,0 2010 36,7 0,9 43,6 10,5 91,08 32,7 32,7 1,0 59,4 151,2 2011 40,2 1,0 49,9 11,3 102,4 59,5 59,5 1,9 91,7 194,1 2012 37,6 1,0 49,3 11,0 99,0 53,5 53,5 2,3 84,9 183,8 2013 35,1 1,0 54,3 11,3 101,8 55,9 36,1 2,0 93,9 195,7 Sayısal Değişim Oca-Ara 2008 Oca-Ara 2013-1,6 0,1 6,4-0,4 4,6-47,3 5,7-0,3-41,9-37,2 Oransal Değişim Oca-Ara 2008 Oca-Ara 2013-4% 17% 13% -3% -5% -46% 19% -12% -31% -16% 1 Nüfus verileri olarak Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) web sitesinde yer alan Adrese Dayalı Kayıt Sisteminden İstanbul İline ait veriler kullanılmıştır. 2007 yılında TÜİK tarafındanadnks e geçildiğinden bu yıla ait oranlara tabloda yer verilmiştir. 10

Tablo 7. 2014 yılı verileri göz önüne alındığında Şekil 7. de de görüldüğü üzere meydana gelen yangınların yaklaşık %37, si saat 18:00-23:59 arasında meydana gelirken %32,3 ü ise 12:00-17:59 saatleri arasında meydana geldiği gözlemlenmiştir. Konut yangınlarının en çok meydana geldiği saatler %10,4 ile 12:00-17:59 arasında olduğu görülmektedir. Bu durum araç yangınlarında %2,3 ile 18:00-23:59, ot yangınlarında %1,4, ile 12:00-17:59, çöp yangınlarında %10,4 ile 18:00-23:59 arasındadır. Tablo 7. Saatlere göre yangınların dağılımı. (2013-2014) Yangınlar Saat / Yıl Konut Yapısal yangınları Fabrika İşyeri Yapısal olmayan yangınlar Diğer Bina Araç Ot Çöp Orman Fundalık Toplam Sayı Yüzde Sayı Yüzde Sayı Yüzde Sayı Yüzde Sayı Yüzde Sayı Yüzde Sayı Yüzde Sayı Yüzde 00:00-05:59 2014 187 3,5% 3 0,1% 287 5,3% 82 1,5% 6 0,1% 196 3,6% 1 0,0% 762 14,1 % 2013 201 4,0% 6 0,1% 261 5,2% 71 1,4% 1 0,0% 162 3,2% 0 0,0% 702 14,1% 06:00-11:59 2014 263 4,9% 6 0,1% 359 6,6% 82 1,5% 5 0,1% 178 3,3% 1 0,0% 894 16,5% 2013 278 5,6% 7 0,1% 364 7,3% 56 1,1% 4 0,1% 156 3,1% 1 0,0% 866 17,3% 12:00-17:59 2014 561 10,4% 10 0,2% 574 10,6% 71 1,3% 74 1,4% 452 8,4% 8 0,1% 1.750 32,3% 2013 554 11,1% 13 0,3% 623 12,5% 111 2,2% 27 0,5% 307 6,1% 6 0,1% 1.641 32,8% 18:00-23:59 2014 502 9,3% 5 0,1% 784 14,5% 124 2,3% 24 0,4% 562 10,4% 3 0,1% 2.004 37,0% 2013 468 9,4% 9 0,2% 738 14,8% 127 2,5% 13 0,3% 429 8,6% 3 0,1% 1.787 35,8% 11

Şekil 7. Saatlere göre yangınların dağılımı. (2014) Tablo 8. 2013 yılı verileri göz önüne alındığında Şekil 8. de görüldüğü üzere meydana gelen yangınların yaklaşık %13,0 ı ağustos, %13 temmuz ve %11,9 u eylül ayında meydana gelmiştir. Yaz mevsimi ile sıcaklık artışının ot yangınlarında meydana gelen artışa etkisi olduğu söylenebilir. Haziran-Temmuz-Ağustos döneminde meydana gelen yangınların yaklaşık %54 ünü ot yangınları oluşturmaktadır. Yıl içinde meydana gelen konut yangınlarının yaklaşık %30 u Ocak-Şubat-Mart döneminde meydana gelmektedir. 12

Tablo 8. Aylara göre yangınların dağılımı. (2013-2014) Yıl Konut Yapısal yangınları Fabrika İşyeri Yangınlar Yapısal olmayan yangınlar Diğer Bina Taşıt Ot Çöp Orman Fundalık Toplam Sayı Yüzde Sayı Yüzde Sayı Yüzde Sayı Yüzde Sayı Yüzde Sayı Yüzde Sayı Yüzde Sayı Yıl içi oran (%) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 2014 521 28,5% 8 0,4% 669 36,7% 125 6,8% 27 1,5% 472 25,39% 3 0,2% 1.825 100,0% 2013 510 1,8% 8 0,5% 711 2,6% 135 0,5% 4 0,0% 297 1,1% 2 0,0% 1.667 6,5% 2014 508 14% 5 0,1% 674 18,5% 105 2,9% 43 1,2% 474 13,0% 6 0,2% 1815 35,8% 2013 503 1,8% 7 0,5% 624 2,3% 119 0,4% 11 0,0% 286 1,0% 1 0,0% 1.551 6,0% 2014 484 8,9% 11 0,0% 661 12,2% 129 2,4% 39 0,7% 442 8,2% 4 0,1% 1.770 32,5% 2013 490 1,8% 20 1,1% 650 2,3% 110 0,4% 30 0,1% 471 1,7% 7 0,0% 1.778 7,5% 2014 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 2013 411 1,5% 10 0,6% 601 2,2% 152 0,5% 47 0,2% 405 1,5% 2 0,0% 1.628 6,5% 2014 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 2013 353 1,3% 16 0,7% 650 2,3% 138 0,5% 512 1,8% 472 1,7% 6 0,0% 2.147 8,4% 2014 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 2013 344 1,2% 19 0,6% 580 2,1% 132 0,5% 1,501 5,4% 378 1,4% 9 0,0% 2.963 11,3% 2014 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 2013 337 1,2% 14 0,4% 645 2,3% 154 0,6% 1,951 7,0% 380 1,4% 31 0,1% 3.512 13,0% 2014 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 2013 356 1,3% 9 0,3% 629 2,3% 115 0,4% 1.957 7,1% 441 1,6% 36 0,1% 3.543 13,0% 2014 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 2013 295 1,1% 5 0,2% 636 2,3% 157 0,6% 1.573 5,7% 561 2,0% 30 0,1% 3.257 11,9% 2014 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 2013 374 1,3% 12 0,6% 627 2,3% 127 0,5% 274 1,0% 485 1,7% 2 0,0% 1.901 7,4% 2014 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 2013 429 1,5% 17 1,0% 622 2,2% 115 0,4% 92 0,3% 458 1,7% 7 0,0% 1.740 7,2% 2014 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 2013 502 1,8% 22 1,1% 878 3,2% 145 0,5% 17 0,1% 465 1,7% 1 0,0% 2.030 8,3% 13

2009 2010 2011 2012 2013 2013 Ocak-Mart 2014 Ocak-Mart Oca-Mart 2013 Oca-Mart 2014 Oc-Aralık 2009 Oc-Aralık 2013 Oca-Mart 2013 Oca-Mart 2014 Oc-Aralık 2009 Oc-Aralık 2013 Şekil 8. Aylara göre yangınların dağılımı. (2013) 3. VARIŞ SÜRELERİ Tablo 9.Yangınlara ortalama varış süresi 2009 yılında 06:18 iken 2013 yılında bu değer 06:00 olarak gerçekleşmiştir. Yine aynı şekilde itfai olaylara bakıldığında 2009 yılında 06:26 iken 2013 yılında bu değer 06:03 olarak gerçekleşmiştir. Yeni açılan istasyonlarla birlikte her istasyonun sorumluluk alanının daralması, yeni alınan araçlar, hizmet içi eğitimler ve şehir genelinde trafik akışını iyileştirmeye yönelik alınan tedbirlerin bu düşüşte etkisi olduğu yorumu yapılabilir. Ayrıca 2014 Ocak- Mart dönemi verileri değerlendirilerek meydana gelen yangınların yaklaşık %90 ına 10 dakikanın altında müdahale edildiği %96 sına ise 12 dakikanın altında müdahale edildiği kaydedilmiştir. Tablo 9. Ortalama Varış Süreleri (dakika: saniye)(2009-2014) Yıl Sayısal Değişim Oransal Değişim Olay 1. Yangınlar 1.1 Yapısal yangınlar 05:57 05:53 05:42 05:51 05:46 05:53 05:41 00:12 00:11-5,52% -3,18% 1.2 Yapısal olmayan yangınlar 06:33 06:15 06:14 06:21 06:14 05:46 05:33 00:13 00:19-3,90% -5,0% Yangınların ortalaması 06:18 06:02 06:01 06:08 06:00 05:52 05:39 00:13 00:18-3,83% -5,0% 2. Yangın olmayan diğer acil olaylar 06:47 06:33 06:16 06:24 06:08 06:12 06:05 00:07 00:39-1,92% -10,60% 3. İtfai olayların ortalaması 06:26 06:14 06:06 06:14 06:03 05:59 05:49 00:10 00:23-2,87% -6,34% 4. Ambülans 07:46 08:14 07:42 07:14 07:18 07:09 06:57 00:12 00:28-2,88% -6,39% 14

YANGIN SEBEPLERİ Tablo 10. 2009-2013 beş yıllık dönemin ortalaması göz önüne alındığında ilk üç sırada yangınların yaklaşık %50,5 nin sigara, %18,3 ünün elektrik kontağı ve %5,7 inin çocukların ateşle oynamasından kaynaklandığı gözlemlenmiştir. Yine Tablo 10. da görüldüğü üzere 2009-2013 yıllarında sigara kaynaklı yangınlarının sayısının toplam yangınların içindeki oranı % 50-55 bandında iken 2009 sonrası %45-50 seviyesine indiği gözlemlenmektedir. Bu düşüşte Sağlık Bakanlığının ülke çapında yürütmüş olduğu Dumansız hava sahası uygulaması sonucu sigara kullanımındaki düşüş ve İstanbul İtfaiyesinin yürütmüş olduğu bilinçlendirme çalışmalarının etkisi olduğu yorumu yapılabilir. Tablo 10. Yangın Kaynağı (2009-2014) Kaynak 2009 2010 2011 2012 2013 Yıl 2014 Ocak-Mart Sayı Yüzde Sayı Yüzde Sayı Yüzde Sayı Yüzde Sayı Yüzde Sayı Yüzde Sigara 17.396 57,8% 8.546 42,6% 13.032 49,3% 12.399 48,7% 13.010 50,5% 2.122 39,2% Elektrik kontağı 4.253 14,1% 4.567 22,8% 4.771 18,0% 5.012 19,7% 5.133 18,3% 1.278 18,6% Baca 1.142 3,8% 1.244 6,2% 1.422 5,4% 1.389 5,5% 1.298 5,1% 439 5,7% Ütü, ocak (gazlı dahil) elektrikli ev aletleri 1.026 3,4% 1.090 5,4% 1.130 4,3% 1.144 4,5% 1.190 4,2% 271 4,5% Çocukların ateşle oynaması 2.013 6,7% 1.171 5,8% 1.543 5,8% 1.242 4,9% 2.097 5,7% 155 5,5% Kasıt(sebebi meçhul) 987 3,3% 622 3,1% 985 3,7% 932 3,7% 1.454 3,2% 263 3,5% Kıvılcım sıçraması 894 3,0% 750 3,7% 860 3,3% 865 3,4% 967 3,6% 246 3,7% Kızışma (yüksek ısı ile) 627 2,1% 561 2,8% 726 2,7% 714 2,8% 677 2,4% 172 2,6% Tespit Edilemedi 409 1,4% 235 1,2% 564 2,1% 542 2,1% 762 1,6% 172 1,7% Parlama (yanıcı sıvı, yemek par. v.b.) 545 1,8% 492 2,5% 440 1,7% 395 1,6% 422 1,9% 67 2,0% Trafo 266 0,9% 245 1,2% 240 0,9% 251 1,0% 202 1,0% 62 0,9% Diğer 531 1,8% 523 2,6% 731 2,8% 584 2,3% 505 2,3% 163 2,3% Toplam 30.089 100% 20.046 100% 26.444 100% 25.469 100% 27.717 100% 5.410 100% 15

16

2009 2010 2011 2012 2013 2014 Ocak-Mart Toplam Şekil 11. Yangın kaynaklarının tüm yangınlar içindeki oranı (2014) 4. EĞİTİM Tablo 11. Eğitimler (2009-2014) Yıl Eğitim Kurum içi Temel İtfaiye er eğitimi 348 270 250-53 43 964 Hizmet içi eğitim 4.009 4.461 4.517 1.781 2.042 0 16.927 Toplam 4.357 4.731 4.767 1.781 2.095 43 17.891 Kurum dışı İl ve İlçe itfaiyelerine yönelik eğitim 62 220 503 484 407 157 1.833 Kamu ve Özel sektöre yönelik Yangın güvenlik eğitimi 6.934 8.061 9.958 13.479 15.776 12.049 66.257 Gönüllü İtfaiyeci eğitimi - - - 431 1.161 0 1.592 Meslek Lisesi ve Meslek Yüksekokulu öğrencilerine yönelik eğitim - - - 1.530 1.469 609 3.608 İlk yardım eğitimi ve semineri(hızır Acil) 9.423 9.250 8.526 9.829 12.191 12.364 61.583 İtfaiye gönüllüsü eğitimi 208 9.095 1.670 6.236 5.423 45 22.677 Anaokulu ve İlköğretim Okulu öğrencilerine verilen eğitimler Okullarda ve Kurumlarda yapılan tatbikatlar ve İstasyonlara yapılan ziyaretler 681 19.262 1.345 2.456 2.707 646 27.097 703.718 594.153 742.582 673.835 691.264 237.052 3.642.604 Afetlerden korunma eğitimleri (AKOM) 1.826 9.267 2.186 - - - 13.279 Toplam 722.852 649.308 766.770 708.280 730.398 262.922 3.840.530 Genel Toplam 727.209 654.039 771.537 710.061 732.493 263.082 3.858.421 17

2009 2010 2011 2012 2013 2014 Ocak-Mart Toplam 5. YANGIN ÖNLEM Tablo 12. Yangın Önlem (2009-2014) Yıllar Önlem İşlemi İtfaiye görüş 31.507 43.468 46.327 49.564 39.632 5.576 216.164 Proje ve İskan 7.866 9.641 11.479 9.818 15.400 3.347 57.551 Toplam 39.373 53.109 57.806 59.472 55.032 8.923 273.715 18

2009 2010 2011 2012 2013 2014 Ocak-Mart Toplam 6. AMBÜLÂNS Tablo 13. Ambulans çıkış nedenleri (2009-2014) Yıllar Neden Acil tıbbi müdahale Medikal 30.465 24.980 23.902 35.926 37.541 10.836 163.650 Trafik kazası 3.513 2.438 2.205 2.954 2.505 554 14.169 Diğer kazalar 623 506 352 754 814 199 3.248 Yaralanma 717 508 506 769 817 228 3.545 İntihara teşebbüs 267 203 169 326 295 102 1.362 Yangın 1.841 1.442 1.425 1.266 1.229 291 7.494 Toplam 37.426 30.077 28.559 41.995 43.201 12.210 193.468 Tedbir ve destek amaçlı ambülans çıkışı Sağlık tedbirleri 3.553 3.351 3.087 3.482 3.315 642 17.430 Şehirlerarası nakil 124 110 131 101 168 41 675 Diğerleri 1.461 475 341 440 409 62 3.188 Toplam 5.138 3.936 3.559 4.023 3.559 4.023 21.293 Toplam 42.564 34.013 32.118 46.018 47.093 12.955 214.761 Medikal: Kalp krizi, beyin kanaması, senkop, diyabet, hipertansiyon, solunum sıkıntısı, düşme vb. gibi acil tıbbi müdahale ile hastaneye nakil gerektiren durumlardır. Trafik Kazası: Meydana gelen araç içi veya araç dışı trafik kazalarında olay yerinde bulunan yaralıya acil tıbbi müdahale ile hastaneye nakil gerektiren acil durumlardır. Diğer Kazalar: Boğulma, elektrik çarpması, iş kazası, düşme vb. durumlarda olay yerinde bulunan yaralıya acil tıbbi müdahale ile hastaneye nakil gerektiren acil durumlardır. Yaralanma: Ateşli silahla yaralanmalarında, kesici ve delici alet yaralanmalarında olay yerinde bulunan yaralıya acil tıbbi müdahale ile hastaneye nakil gerektiren acil durumlardır. İntihara Teşebbüs: İlaç ve zehirli madde içilmesi, yüksekten atlama, kendine zarar verme vb. durumlarda olay yerinde bulunan yaralıya acil tıbbi müdahale ile hastaneye nakil gerektiren acil durumlardır. Yangın: Konut, işyeri, araç ve diğer yangınlarda, yangında dumandan zehirlenme, yanma gibi durumlarda olay yerinde bulunan yaralıya acil tıbbi müdahale ile hastaneye nakil gerektiren acil durumlardır. Sağlık Tedbiri: Konser, miting, spor müsabakaları, doğalgaz çalışması vb. durumlarda meydana gelebilecek acil sağlık durumlarında olay yerinde müdahaleyi başlatmak ve nakli gerçekleştirebilmek için tedbir amaçlı ambülans görevlendirilmesidir. Şehirlerarası Nakil: Şehir dışından gelip ilimizde tedavisi tamamlanan veya ambulans ile transferi gerekli olan hastaların memleketlerine ambülansla naklinin gerçekleştirilmesidir. Diğerleri : Ambülans ile transferi gerekli olan ve hastaneye gidip tedavisi tamamlandıktan sonra tekrar evine gelmesi gereken hastaların ambulans ile nakillerinin gerçekleştirilmesidir. 19

7. Tanımlar İtfai olay: Yangın, can kurtarma, su tahliyesi ve sıkışmalı trafik kazası gibi acil yardım olayları ile tedbir amaçlı çıkşlar genel olarak İtfai olay olarak adlandırılmaktadır. Yapısal yangınlar :Genel olarak konut, bina, araç(karayolu, denizyolu, havayolu), trafo gibi mülk-eşya niteliği taşıyan, can kaybı riski olan kurtarma işinin olabileceği yangınlardır. Yapısal olmayan yangınlar: Ot, çöp, çöp konteynırı, ormanlık, metruk alan vb. daha çok mülkeşya niteliği taşımayan yangınları kapsar. Sıkışmalı trafik kazası: Araç içinde sıkışma ve mahsur kalma nedeniyle yaralanma ve can kaybı riski olan trafik kazalarıdır. Sel / Su baskını: Yoğun yağış sonucu nedeniyle yaşanan su tahliyesi ve kurtarma işi gerektiren sel/su baskınlarıdır. Can kurtarma: Bina-duvar çökmesi, asansör, kuyu vb. yerlerde sıkışan, mahsur kalan insanları kurtarma, intihara teşebbüs olayları, bir yerde sıkışmış hayati tehlikesi bulunan kedi, köpek, kuş büyükbaş ve küçükbaş hayvanları kurtarma olayıdır. Güvenlik tedbirleri: Yaralanma ve can kaybı bakımından tehlike arz eden tabela, ağaç ve direklerin kaldırılması ve tehlikeli madde taşıyan araçların geçişlerinde tedbir amaçlı bulunulmasını kapsar. İtfai olay zannı ile çıkış: Yangın vuku bulduğu sanılarak yapılan acil durum çağrısına mütakip ekiplerin olay yerine sevk edildiği fakat müdahaleni gerçekleşmediği tfai olaylardır. Örnek olarak; duman ve benzeri yangın belirtisi içeren bilgilerle yapılan çağrıya mütakip olay yerine sevk olunmuş fakat yangın olmadığı olay yerine varılınca anlaşılmış bir yangın. Yada olay yerine sevk olunmuş fakat ekip olay yerine varıncaya kadar sonlanmışitfai olaylarda örnek verilebilir. Diğer itfaiye çıkışları:itfai olaylar harici kurum içi araç görevlendirme, eğitim ve tatbikat amaçlı yapılan araççıkışlarıdır. 20

Medikal: Kalp krizi, beyin kanaması, senkop, diyabet, hipertansiyon, solunum sıkıntısı, düşme vb. gibi acil tıbbi müdahale ile hastaneye nakil gerektiren durumlardır. Trafik Kazası: Meydana gelen araç içi veya araç dışı trafik kazalarında olay yerinde bulunan yaralıya acil tıbbi müdahale ile hastaneye nakil gerektiren acil durumlardır. Diğer Kazalar:Boğulma, elektrik çarpması, iş kazası, düşme vb. gibi durumlarda olay yerinde bulunan yaralıya acil tıbbi müdahale ile hastaneye nakil gerektiren acil durumlardır. Yaralanma: Ateşli silahla yaralanmalarında, kesici ve delici alet yaralanmalarında olay yerinde bulunan yaralıya acil tıbbi müdahale ile hastaneye nakil gerektiren acil durumlardır. İntihara Teşebbüs: İlaç ve zehirli madde içilmesi, yüksekten atlama, kendine zarar verme vb. gibi durumlarda olay yerinde bulunan yaralıya acil tıbbi müdahale ile hastaneye nakil gerektiren acil durumlardır. Yangında Medikal yardım:konut, işyeri, araç ve diğer yangınlarda, yangında dumandan zehirlenme, yanma gibi durumlarda olay yerinde bulunan yaralıya acil tıbbi müdahale ile hastaneye nakil gerektiren acil durumlardır. Sağlık Tedbiri: Konser, miting, spor müsabakaları, doğalgaz çalışması vb. gibi durumlarda meydana gelebilecek acil sağlık durumlarında olay yerinde müdahaleyi başlatmak ve nakli gerçekleştirebilmek için tedbir amaçlı ambulans görevlendirilmesidir. Şehirlerarası Nakil:Şehir dışından gelip ilimizde tedavisi tamamlanan veya ambulans ile transferi gerekli olan hastaların memleketlerine ambulansla naklinin gerçekleştirilmesidir. Diğerleri : Ambulans ile transferi gerekli olan ve hastaneye gidip tedavisi tamamlandıktan sonra tekrar evine gelmesi gereken hastaların ambulans ile nakillerinin gerçekleştirilmesidir. 21

8. Veri Derleme ve Değerlendirme Bu dokümanda Tablo 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 de yer alan bilgiler 2008 yılında kullanılmaya başlanan İ.B.B. Veri Ambarı programında düzenlenen raporlardan derlenmektedir.veri Ambarında derlemesi ve analizi yapılacak veriler İtfaiye Daire Başkanlığı İtfai Olay Rapor programı, Yangın Önlem vb. programından çekilmektedir. Verilerin güncelleme periyodu aylık olup İ.B.B. İtfaiye Daire Başkanlığının kullanmış olduğu programlara girilen bir olay veya iş kaydının açılması, bilgilerin girilmesi ve kaydın kapatılması olay/iş sürecine bağlı olarak gelen bilgiler ile eş zamanlı yürütüldüğünden bazı olay/işlerde birkaç günü bulabilmektedir. Bundan dolayı Veri Ambarından alınan raporlarda yer alan olay sayısı devam eden kayıtların durumuna bağlı olarak gerçekleşen sayılarla örtüşmeyebilir. Devam eden birkaç gün içinde gerçekleşen ile programa girilen kayıt sayıları birbiriyle örtüşmektedir. Tablo 1, 2, 3, 11 ve 13 de yer alan bilgiler ise İtfaiye Daire Başkanlığı kayıtlarından derlenmektedir. 22

2014 yılı İstatistikleri İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı Bu yayının bütün hakları İstanbul Büyükşehir Belediyesi ne aittir. Kamu yararına ve eğitim amaçlı çalışmalarda önceden izin almak ve kaynak göstermek şartıyla kısmen veya aynen çoğaltılabilir. Bu yayın ticari amaçla çoğaltılamaz. Ücret karşılığında satılamaz. Bu yayın İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı tarafından hazırlanmıştır. Bu yayında yer alan veriler bilgilendirme amaçlıdır. İtfaiye Daire Başkanlığı Adres: Zeyrek Mah. İtfaiye Cad. İtfaiye Daire Başkanlığı Tel: 0212 402 84 00-01 www.ibb.gov.tr/itfaiye 23