SÜRDÜRÜLEBİLİR BİNA KABUĞU TASARIMI VE FOTOVOLTAİK PANELLER

Benzer belgeler
(FOTOVOLTAİK MALZEME İLE) ELEKTRİK ÜRETEN CEPHELER VE ÇATILAR

GÜNEŞ PİLLERİ (FOTOVOLTAİK PİLLER) II. BÖLÜM

Güneşten Elektrik Üretme Zamanı! Etik Olarak Doğru, Finansal Olarak Akılcı, Çocuklarımızın Geleceği için Kritik Bu Yatırımı Yapmalıyız!

ÇEVRE DOSTU BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ÖRNEK UYGULAMALAR Seda YÖNTEM / EKODENGE A.Ş.

BİNALARIN ENERJİ İHTİYACININ FOTOVOLTAİK (PV) BİLEŞENLİ CEPHELER İLE AZALTILMASI

MİMARİDE İNCE FİLM FOTOVOLTAİK TEKNOLOJİSİ

Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015

GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ (GES) BİLGİLENDİRMESİ

YENİ YAPI MALZEMESİ FOTOVOLTAİK PANELLER, ÖZELLİKLERİ VE TARİHÇESİ

DÜNYA DA VE TÜRKİYE DE GÜNEŞ ELEKTRİĞİNDE GELİŞMELER

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

Enerji ve İklim Haritası

Doç. Dr. Emin Açıkkalp Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi

TÜRKİYE DE YEŞİL BİNA KAVRAMI ÖRNEK : GAZİANTEP EKOLOJİK BİNA

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI


Konya Sanayi Odası. Ocak Enis Behar Form Temiz Enerji twitter/enisbehar

GÜNE ENERJ PV Sistemleri: PV uygulamaları

Yaklaşık Sıfır Enerjili Binalar (nnzeb)

Solar PV Paneller Genel Bilgi

ENERJİ ETKİN TASARIMIN ÇATI VE CEPHELERE YANSIMASI

7.Uluslararası %100 Yenilenebilir Enerji Konferansı 18 Mayıs 2017 de İstanbul da

AVRUPA BİRLİĞİ BELEDİYE BAŞKANLARI SÖZLEŞMESİ/COVENANT OF MAYORS M. TUNÇ SOYER SEFERİHİSAR BELEDİYE BAŞKANI

BERKAY FOTOVOLTAİK & ISITMA & SOĞUTMA & SİSYEMLERİ BERKAY ISITMA&SOĞUTMA&FOTOVOLTAİK SAĞLIK & KONFOR & EKONOMİ

AB Müzakere Süreçlerinde Tesisat Mühendisliğinin Durumu

DÜNYADA VE TÜRKİYEDE BİNALARDA KULLANİLAN YENİLENEBİLİR ENERJİ (GÜNEŞ VE RÜZGÂR) SİSTEMLERİNİN İNCELENMESİ

İZMİR KEMALPAŞA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ GÜNEŞ SANTRALİ UYGULAMASI

BÜTÜNLEŞİK TASARIM BİNA ENERJİ VERİMLİLİĞİ YEŞİL BİNALAR

ŞEBEKE BAĞLANTILI FOTOVOLTAİK ELEKTRİK ÜRETİM SİSTEMLERİNİN GÜÇ KALİTESİNE ETKİLERİ VE PERFORMANS ANALİZİ

Sapa Building System, ilk kez BAU fuarında

Celal Bayar Üniversitesi Köprübaşı MYO 30kWp Çatı Uygulamalı Fotovoltaik Güç Sistemi

ENERJİ KANUNU. İ.Yenal CEYLAN Makina Mühendisi. Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü

SOLAR ENERJİMİZ YARINLARINIZ İÇİN

Sağlık, Turizm ve Yerleşkelerde Kojenerasyon Uygulamaları

PREFABRİK YAPI A.Ş. EKO KONTEYNER PROJESİ ENERJİ MODELLEMESİ RAPORU

Küresel Isınma ile Mücadelede Kentlerin Rolü: Ulaşım ve Yapı Sektöründen Uluslararası Örnekler 12 Eylül 2014

İÇERİK 1. HAKKIMIZDA 2. GRUP ŞİRKETLERİ 3. FAALİYET ALANLARI 4. ÇÖZÜM ORTAKLARI. Bir Dünya Enerji

Türkiye ve Dünyada Güneş Enerjisi Mevcut Durum ve Gelecek

1 MW Lisanssız GES Projeleri

MULTIPLAN Sürdürülebilir Sistemler Serisi LEED Sertifikasyonu

Güneşten Elektrik Üretimi

GDF SUEZ de Su Ayak İzi ve Su Risklerinin Yönetimi. Peter Spalding: HSE Manager, GDF SUEZ Energy International April 2015

BİR OTELİN ENERJİ VERİMLİLİĞİNİN İNCELENMESİ VE VERİMLİLİK KRİTERLERİNE GÖRE TASARLANMASI

GÜNEŞ ENERJISININ DIĞER UYGULAMA GÜNEŞ ENERJISI İLE KURUTMA GÜNEŞ MIMARISI. ALANLARı

GÜNEŞ PİLLERİ (FOTOVOLTAİK PİLLER) I. BÖLÜM

Çatı Mevzuatındaki Gelişmeler ve Çatı Pazarı

ANEL ENERJİ GELİŞEN KENTLER ZİRVESİ, KONYA

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR --

BİNA ENERJİ PERFORMANSI VE BÜTÜNLEŞİK BİNA TASARIM YAKLAŞIMI

Temiz enerjide dünyanın kazancı var!

Enerji Verimliliği ve İklim Değişikliği

ĞİŞİKLİĞİ. Yeni Mücadele ile Yüzleşmek. Kasım 2006

Enerji Verimliği 2. A. Naci IŞIKLI EYODER (Yönetim Kurulu Murahhas Üye)

EKOTEC ISITMA SOĞUTMA ÇÖZÜMLERİ

! 2010: Solimpeks Almanya Münih te kuruldu.! 2011: Solimpeks Solar İspanya kuruldu.! 2011: Solimpeks Kenya kuruldu.! 2011: Solimpeks Moritanya

6. Güneş Enerjisi Sistemleri Sempozyumu ve Sergisi Aralık 2013, Kültür Merkezi-Mersin

Güneş Enerjisi nde Lider

İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE YENİLENEBİLİR ENERJİ

TÜRKİYE DE BULUNAN FARKLI BİNA TİPOLOJİLERİNDE YERİNDE ÜRETİM OLANAKLARININ ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ

Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi

H+Bredgatan H+ BREDGATAN KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ. Erik Giudice Architects sunar. Helsingborg, İsveç

Aslı Karabacak

Dr. Murat Çakan. İTÜ Makina Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü BUSİAD Enerji Uzmanlık Grubu 17 Nisan 2018, BURSA

KÖMÜRÜN ENERJİDEKİ YERİ

Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu

Diğer yandan Aquatherm kataloglarında bu konuda aşağıdaki diyagramlar bulunmaktadır.

Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi YATLARDA KULLANILAN GÜNEŞ ENERJİSİ SİSTEMLERİNİN TASARIMI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Mühendislik Çevre Danışmanlık Gıda Tarım Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ

Yaklaşık Sıfır Enerjili Binalar Ve Entegre Tasarım. Dr. İbrahim ÇAKMANUS 1

GÜNEŞ ENERJİSİYATIRIMINDA 2018 YILININ SON FIRSAT ÜRÜNÜ!

FOTOVOLTAIK HÜCRELERIN YAPıSı VE ÇALıŞMA PRENSIPLERI DOĞRUDAN ELEKTRIK ÜRETIMI

Bina Sektörü. Teknik Uzmanlar Dr. Özge Yılmaz Emre Yöntem ve Duygu Başoğlu

ENERJİ VERİMLİLİĞİ İMRAN KILIÇ DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ FEN FAKÜLTESİ FİZİK BÖLÜMÜ

Daha Yeşil ve Daha Akıllı: Bilgi ve İletişim Teknolojileri, Çevre ve İklim Değişimi

Hibrit Yenilenebilir Enerji Sistemlerinin Ekonomik Analizi

SANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ

GÜNEŞ ENERJİLİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİS KURULUMU

Çakmanus Mühendislik Enerji Ltd. Şti.

D U M A N K A Y A İ N Ş A A T. Kurtköy Flex LEED UYGULAMALARI

SOĞUTMANIN GELECEĞİ: ENERJİ-VERİMLİ KLİMALAR İÇİN FIRSATLAR*

Onur ELMA TÜRKIYE DE AKILLI ŞEBEKELER ALT YAPISINA UYGUN AKILLI EV LABORATUVARI. Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği

BREEAM* sertifikası almayı mı düşünüyorsunuz? Hangi dereceyi istediğinize karar verin:

ve ELEKTRİK Y.Mim. Çelik ERENGEZGİN

TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU

Antak Enerji KW lık yani 40MW/ Yıl Üretim kapasitesine sahiptir.

ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI

Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA. Yenilenebilir Enerji Kaynakları

ENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ

ENJ 503 Güneş Elektrik Dönüşümü. Bina ile Bütünleşmiş Fotovoltaik Uygulamalar ( BIPV Building Integrated Photovoltaics)

TASARRUFLU ENERJİ KULLANIMI

Güneşin Gölgesinde Kalan Türkiye

Doğalgaz Kullanımı ve Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi

PV SİSTEMİN ÇATI YÜZEYİNDE VE CEPHEDE GÖLGELEME ELEMANI OLARAK KULLANIMININ BİR OFİS BİNASININ ENERJİ PERFORMASINA ETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

KOMPLE ÇÖZÜM ÇEVRE DOSTU ESNEK ÇÖZÜM. Tekli Uygulama. İkili Uygulama. Montaj Kolaylığı

ÇATI MALZEMESĐ OLARAK GÜNEŞ ENERJĐSĐ SĐSTEMLERĐ

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÖN ETÜDÜ

SOLAR GÜNEŞ ENERJİSİ

BEP-TR YAZILIMI İLE KONUTLARDA ENERJİ KİMLİK BELGESİ UYGULAMASI VE AYDINLATMAYA YÖNELİK TÜKETİLEN ENERJİNİN TASARRUF POTANSİYELİNİN BELİRLENMESİ

Transkript:

_ 1491 SÜRDÜRÜLEBİLİR BİNA KABUĞU TASARIMI VE FOTOVOLTAİK PANELLER Müjde ALTIN ÖZET Bina kabuğu, bir binanın iç mekanını dış mekandan ayıran bir yapı bileşeni olup binaların enerji etkinliğinde önemli bir yeri olduğu için sürdürülebilirlikte de önemlidir. Yapı dış kabuğunda kullanılan fotovoltaik (PV) paneller binanın enerji ihtiyacını azalttığı için binaların enerji etkinliğine, dolayısıyla sürdürülebilirliğine de önemli katkıları olmaktadır. Buradan hareketle bu çalışmada amaç, bina kabuğunun sürdürülebilirliğinde fotovoltaik panel kullanımının enerji etkinliği açısından irdelenmesidir. Bunun için öncelikle sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir mimarlığın tanımı verilerek enerji etkinliğinin sürdürülebilir bina tasarımındaki yeri irdelenmiş, daha sonra bina dış kabuklarında, gerek cephede, gerekse çatıda PV panel kullanımı örnekler üzerinde incelenerek enerji etkinliği açısından irdelenmiş ve sonuçta sürdürülebilir bina kabuğu tasarımında PV panel kullanımı için öneriler getirilmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Enerji etkinliği, Sürdürülebilir Mimarlık, Fotovoltaik Paneller, Bina Kabuğu. ABSTRACT Building envelope is important in sustainability as it is a structure that seperates the interior from the outer space and has an important place in the energy efficiency of buildings. Photovoltaic (PV) panels that are used in the outer facade of the building have important contributions to the energy efficiency, thus sustainability of the building since they decrease the energy demand of the buildings. Therefore the aim of this study is to examine the PV panel use for the sustainability of the building envelope from the viewpoint of energy efficiency. To achieve this, first of all sustainability and sustainable architecture terms are described and the place of the energy efficiency in the sustainable building design is examined, and then PV panel use on building envelope, either on roof or on the façade, is examined on case-studies from the viewpoint of energy efficiency, and in conclusion suggestions for PV panel use on the building envelope design are given. Key Words: Energy efficiency, Sustainable Architecture, Photovoltaic Panels, Building Envelope. 1. GİRİŞ Bina dış kabuğu, bir binanın iç mekanını dış mekandan ayıran bir yapı bileşeni olup binaların enerji etkinliğinde önemli bir yeri olduğu için sürdürülebilirlikte de önemlidir. Yapı dış kabuğunda kullanılan fotovoltaik (PV) paneller, en sıcak devre dediğimiz dönemde güneşten olan istenmeyen ısı kazançlarını azalttığı ve aynı zamanda bu istenmeyen fazla güneş ışınımını kullanabileceğimiz enerjiye yani elektriğe dönüştürerek binanın enerji ihtiyacını azalttığı, hatta bazen sıfırladığı için binaların enerji etkinliğine, dolayısıyla sürdürülebilirliğine de önemli katkıları olmaktadır.

_ 1492 Buradan hareketle bu çalışmada amaç, bina dış kabuğunun sürdürülebilirliğinde fotovoltaik panel kullanımının enerji açısından irdelenmesidir. Bunun için öncelikle sürdürülebilirlik tanımı verilerek enerji etkinliğinin sürdürülebilir bina tasarımındaki yeri irdelenmiş, daha sonra bina dış kabuklarında, gerek cephede, gerekse çatıda PV panel kullanımı örnekler üzerinde incelenerek enerji etkinliği açısından irdelenmiş ve sonuçta sürdürülebilir bina dış kabuğu tasarımında PV panel kullanımı için öneriler getirilmeye çalışılmıştır. 2. MİMARİDE ENERJİ ETKİNLİĞİ VE SÜRDÜRÜLEBİLİR BİNA TASARIMI Mimaride enerji etkinliğinin sağlanmasında kullanılan yöntemlerden bir tanesi, binalarda PV panel kullanılmasıdır. Böylelikle, PV eklenen bina kendi enerji ihtiyacını kendisi üretmeye başlamaktadır. Bu durumda, kullanılan PV sistemin gücüne, binanın enerji ihtiyacına, bulunulan enleme ve o yörenin güneşlenme durumuna bağlı olarak binanın enerji ihtiyacının ya bir kısmı, ya da tamamı üretilmekte, bazı durumlarda eğer uygunsa fazlası da üretilerek bu fazla kısım şehir elektrik şebekesine satılmaktadır. Böylelikle yine üretilen bu fazla enerji ile de bir ek gelir sağlanmış olmaktadır. PV modüllerin üretimleri sırasında, oldukça yüksek miktarda enerji kullanılmaktadır. Bu enerji de genellikle fosil kaynaklı yakıtlardan sağlandığından, PV bileşenlerin karbon salımları yüksek olmaktadır. PV bileşenlerin yaşam boyu karbon salımları genellikle üretimlerindeki bu yüksek enerji ihtiyacından kaynaklanmaktadır [1]. Orta Avrupa da polikristal modüller kullanarak şebekeye bağlı PV sistemleri tarafından üretilen elektrik enerjisinden kaynaklanan spesifik CO 2 salınımı, ortalama bir karma santral ile konvansiyonel elektrik üretiminden kaynaklanan spesifik CO 2 salınımının yalnızca %20'sidir. Bu durumda PV bileşenlerin karbon salınımı açısından düşünülenden daha iyi durumda olduğu görülmektedir. PV bileşenlerin yanında konvansiyonel enerji santralleri için enerji geri ödeme süresi bir kriter olamaz, çünkü her durumda bu santraller, ürettiklerinden daha fazla enerji tüketecekler, dolayısıyla karbon ayak izleri oldukça yüksek olacaktır. [2] PV sistemlerin sürdürülebilir bina tasarımındaki yeri ve önemi tartışılırken dikkate alınması gereken bir başka konu ise bileşenlerin enerji geri ödeme süreleridir (EGÖS). Şebekeye bağlı polikristal PV sistemlerde geri ödeme süresi, güney Avrupa da iki, orta Avrupa da ise üç yıl olup, sistem bu süreden sonra geri kalan ömründe (Net Enerji Ömrü) karbon salımlarından bağımsız olarak enerji üretmeye devam edecektir (Net Enerji Ömrü = Sistemin Ömrü Enerji Geri Ödeme Süresi). Bir PV sistemin ömrünün 25 yıl olduğu düşünülürse, Avrupa için Net Enerji Ömrü 20 yıldan fazla bir süre olacaktır [2]. PV bileşenler, binalara entegre veya eklenmiş haldeyken sürekli olarak, güneş ışınımı olduğu müddetçe elektrik üretmeye, dolayısıyla karbon salımını azaltmaya devam etmektedirler. Fotovoltaik bileşenlerin patenti 1954 te alınmış, ancak ilk yıllarda, pahalı olmaları ve düşük verimleri nedeniyle sadece uzay araçlarında kullanılmıştır. 1970 lerdeki enerji krizi sonrası, bu teknolojinin yeryüzünde kullanımı araştırmacılar tarafından düşünülmeye başlanmış olup, ilk PV panel entegresi, 1978 de ABD de Boston yakınlarında inşa edilmiş olan çok katlı bir binaya uygulanmıştır [3]. Daha sonra 1980 yılında şehir elektrik şebekesine bağlı ilk uygulama olan 7,5 kwp lık güce sahip PV sisteme sahip Carlisle Evi inşa edilmiştir[3]. Şekil 1 de maket fotoğrafı görülen bu ev, tüm enerji ihtiyacını kendisi karşılarken, ürettiği fazla elektriği de şehir şebekesine aktarmaktaydı. Daha sonra yine ABD, Brookline de gelecekteki eğilimleri gösteren bir örnek olarak, Şekil 2 de fotoğrafı görülen Impact 2000 Evi inşa edilmiş olup[3], o günden günümüze kadar oldukça fazla sayıda binaya fotovoltaik bileşen entegresi veya eklenmesi gerçekleştirilmiştir. Yaklaşık 35 yıl olan bu süreç sonunda ilk uygulamalar dahil binalara entegre edilmiş veya eklenmiş tüm PV sistemlerin halen enerji üretimlerine devam ettiklerini söyleyebiliriz. Dolayısıyla bu sistemler, binanın üstünde durdukları sürece, kısaca ömürleri boyunca karbon salımını azaltmaya devam etmektedirler.

_ 1493 Şekil 1. Carlisle Evi Maketi [4] Şekil 2. Impact 2000 Evi, Boston, ABD [5]. 3. FOTOVOLTAİK PANEL KULLANILAN BİNA ÖRNEKLERİNİN İRDELENMESİ Bu bölümde, son yıllarda inşa edilmiş veya yenilenmiş binalara entegre edilmiş veya eklenmiş PV bileşen uygulama örnekleri ele alınmış olup öncelikle bu binalar genel olarak tanıtılmış, daha sonra enerji etkinliği ve sürdürülebilirlik açısından karşılaştırılmışlardır. 3.1. Novartis Gehry Binası nda PV Panel Kullanımı Novartis Gehry binası, Basel, İsviçre de bir ilaç firması için Frank O.Gehry tarafından tasarlanarak inşa edilmiş bir binadır. Zemin kotu seviyesi üstünde 5 kat ve yeraltında 630 kişilik bir oditoryum dan oluşmaktadır. Hem kullanıcının hem de ilaç firmasının hedefi, kullanım aşamasında toplam ısıtma, soğutma ve elektrik tüketimi 300MJ/yıl olan düşük enerjili bir bina inşa edilmesi olduğu için, bunu karşılayan bir konsept geliştirilmiştir [6]. Binanın çatısına yerleştirilen fotovoltaik hücreler, 1300 m 2 lik yüzey alanıyla, toplam çatı alanının %85 inden fazlasını kaplamaktadır (Şekil 3) [8]. Bu hücreler bir yandan binanın aydınlatma enerjisini üretirken diğer yandan ise gölgeleme elemanı olarak görev yaparak binanın istenmeyen ısı kazancını engellemekte, gelen güneş ışınımının %88 ini filtrelemektedir [9] (Şekil 4). Binanın elektrik tüketimi

_ 1494 sürekli olarak izlenmekte, elektrikli aydınlatma sadece yeterli günışığı olmadığında veya geceleri kullanılmaktadır [10]. Binanın Künyesi Binanın adı, yeri Mimarı İnşaatın tamamlanma tarihi Haziran 2009 Toplam alan 19.500 m 2 Sistem gücü Fotovoltaik Güneş Modülleri Enerji üretimi CO 2 salımı kazancı Novartis Gehry Binası, Basel İsviçre Frank O. Gehry ve Ortakları 92,74 kwp Schüco & Sunways, 1300 m 2 125.000 şeffaf, mono-kristal, kare, gümüş güneş hücresi. 65,000 kwh/yıl 32,5 ton/yıl Şekil 3. Novartis Gehry Binasının Havadan Görünümü [7] Şekil 4. Novartis Gehry Binasında Kullanılan PV Bileşenlerin İç Mekandan Görünümü [7]

_ 1495 3.2. BMW World Binası nda PV Panel Kullanımı Binanın tasarımı, beş ana bloktan oluşmuştur: hol, prömiyer, forum, kule ve çift koni. Yeni tasarlanan bina sadece firmanın prestijini değil, çevreye saygısını, yeni teknolojilere bakış açısını da göstermektedir. Binanın tasarımında pasif ilkelerin yanı sıra oldukça büyük kapasiteli bir PV sistem kurulu olup, bu bina için paneller özel olarak tasarlanmış, böylelikle verimleri arttırılmıştır. Açılan yarışma sonucu otomotiv firması, tasarımının vizyon sahibi, sürdürülebilir, çok yönlü bir duruşu olmasından ve binanın tek bir çatı altında genişleyebilen konsepti nedeniyle Avusturya lı Coop Himmelb(l)au nun projesini seçmiştir [11]. Binanın Künyesi Binanın adı, yeri Mimarı BMW World Binası, Münih, Almanya COOP Himmelb(l)au, Viyana Avusturya Yapım tarihi 2003-2007 Toplam alan Yaklaşık 16.000 m 2 Sistem gücü Fotovoltaik Güneş Modülleri Enerji üretimi - CO 2 salımı kazancı - 823,5 kwp 8000 m² - 3.660 adet mono-kristal yüksek performanslı modül, 220.000 adet siyah mono-kristal güneş hücresi Binanın çatısı, hemen yanındaki Olimpia Kulesi nden ve BMW Grup Binası ndan her an görülebildiği için, çatının mimari tasarımına büyük özen gösterilmiş, dikkatle detaylandırılmıştır. Siyah parlayan fotovoltaik modüllerin arasında, paslanmaz çelikten şeritler tasarlanmış, bu şeritler çatı boyunca devam ederek çatı yüzeyinde değişik bir örgü yaratmıştır. (Şekil 5, 6, 7, 8) Şekil 5. BMW World Binası nın Çevresiyle Birlikte Görünüşü [11]. Fotovoltaik modüller, çatı drenajının üstüne, paslanmaz çelik bir koruyucu ile gömme montaj sistemiyle monte edilmişlerdir [9] (Şekil 7). Gömme montaj sistemi ile kullanılan siyah arka cam, ayaklı standla monte edilen sisteme göre enerji veriminde %16 verim artışını sağlamıştır[9].

_ 1496 Şekil 6. BMW World Binası nın Çatısının Görünüşü [9]. Şekil 7. BMW World Binası nın Çatısından Detay [9]

_ 1497 Şekil 8. BMW World Binası nın Çatısından Detay [9] 3.3. Westendgate Binası nda PV Panel Kullanımı Bina, 1976 da inşa edildiğinde, 159 metrelik yüksekliğiyle Almanya nın en yüksek binası olmuş ve bu ünvanı bir süre devam ettirmiştir. 2008-2010 yılları arasında bina kompleksi tamamen yenilenmiş, enerji konusunda da köklü bir yenileme yapılmıştır. Kulelerin güneybatı köşelerine, çift cam arasında PV güneş hücreleri yer alan PV modüller yerleştirilmiştir (Şekil 9). Gündüz güneş ışınımından üretilerek depolanan enerji, gece LED aydınlatma bantlarında kullanılarak binaya görsel bir zenginlik katmakta, aynı zamanda binanın karbon salımını azaltmaktadır. [12] Binada, cepheye entegre edilmiş PV sistem, binanın enerji etkinliğini arttırmak için, optimize edilmiş yalıtım-aydınlatma ve teknoloji ile elde edilen enerji tasarrufu konseptiyle birlikte çalışmaktadır. Bunun sonucu olarak enerji ihtiyacında ve CO 2 salımında %36 lık bir azalma olmuştur. Sonuç olarak, Avrupa Birliği binayı Yeşil Bina sertifikası ile ödüllendirmiştir. [12], [13]. Binanın Künyesi Binanın adı, yeri Mimarı Yenileme: 2008-2010 Toplam alan m 2 Sistem gücü Fotovoltaik Güneş Modülleri Enerji üretimi & CO 2 salımı %36 kazancı Westendgate Binası, Frankfurt, Almanya Just/Burgeff Architekten & a3lab (Asterios Agkathidis Architecture) Siegfried Hoyer, Richard Heil 23,4 kwp 10,500 zümrüt-yeşili güneş hücresi (mono-kristal silikon, 125 x 125mm) 298 emaye-destekli çift cam modül

_ 1498 Şekil 9. WestendGate Binası Genel Görünümü [14] 3.4. Gaita Evi nde PV Panel Kullanımı Bina, pozitif enerjili bir bina olarak tanımlanmaktadır. Ahşap taşıyıcı sistemli bu bina, 3 katlı olup 280m 2 yaşama alanına sahiptir. Pozitif enerji dengesi, fotovoltaik paneller, jeotermal enerji ve değişik tasarım ilkeleriyle sağlanmıştır. Binanın Künyesi Binanın adı, yeri Mimarı Gaita Evi, Paris, Fransa Pascal Gontier Yapım tarihi - Toplam alan 280 m 2 Sistem gücü Fotovoltaik Güneş Modülleri Enerji üretimi - CO 2 salımı kazancı - Çatı: 235 kwp Siyah mono-kristal güneş hücreleri (125x125 mm) Çatıda 10 adet PV panel (235 W) 18 adet çift cam arası PV modül Siyah mono-kristal güneş hücrelerinden üretilmiş çift cam arası PV modüller, binanın güney cephesine, gölgeleme elemanı olarak monte edilmiştir. Binanın aşırı ısınmasını önlerken, bir yenilenebilir enerji kaynağı olan güneş enerjisinden elektrik üretmektedir (Şekil 10).

_ 1499 Şekil 10. Gaita Evi Genel Görünümü [15] 3.5. Karşılaştırma Binaların sürdürülebilir olmasında etkili özelliklerden birisi enerji etkinliği, bir diğeri de karbon ayakizidir. Enerji etkinliğini sağlayan önemli etkenlerden birisi de, binanın enerji tüketiminin azaltılmasıyla birlikte yenilenebilir enerji kaynakları kullanmaktır. Özellikle PV bileşen kullanımı durumunda, binanın elektrik enerjisi ihtiyacı binanın kendisi tarafından üretildiği için, hem enerji etkinliği arttırılmış olmakta, hem de karbon salımı azaltılarak, binanın karbon ayakizi düşürülmektedir. Böylelikle bina daha sürdürülebilir olmaktadır. Tablo 1. İncelenen Örneklerin Karşılaştırma Tablosu. Binanın adı, yeri Mimarı Novartis Gehry Binası, Basel İsviçre Frank O. Gehry ve Ortakları BMW World Binası, Münih, Almanya COOP Himmelb(l)au, Viyana Avusturya Westendgate Binası, Frankfurt, Almanya Just/Burgeff Architekten & a3lab (Asterios Agkathidis Architecture) Siegfried Hoyer, Richard Heil Gaita Evi, Paris, Fransa Pascal Gontier Açılış tarihi Haziran 2009 2007 2008-2010 - 19.500 m 2 Yaklaşık 16.000-280 m 2 Toplam alan m 2 Sistem gücü 92,74 kwp 823,5 kwp 23,4 kwp Çatı: 235 kwp Fotovoltaik Güneş Modülleri Schüco& Sunways, 1300 m 2 125.000 şeffaf, mono-kristal, kare, gümüş güneş hücresi. 8000 m² 3.660 adet monokristal yüksek performanslı modül, 220.000 adet siyah mono-kristal güneş hücresi 10,500 zümrütyeşili güneş hücresi (monokristal silikon, 125 x 125mm) 298 emayedestekli çift cam modül Enerji üretimi 65,000 kwh/yıl - %36 - CO 2 salımı 32,5 ton/yıl - - kazancı Siyah monokristal güneş hücreleri (125x125 mm) Çatıda 10 adet PV panel (235 W) 18 adet çift cam arası PV modül

_ 1500 İncelenen örneklerde, ulaşılan bilgilere göre, Novartis Gehry binasında 125.000 adet PV güneş hücresi, BMW World binasında 220.000 adet PV güneş hücresi, WestendGate binasında 10.500 adet PV güneş hücresi kullanılmıştır. Enerji üretimi ve CO 2 salımı kazancı değerlerinde ise sadece Novartis Gehry binasının bilgilerine ulaşılabilmiştir. Buna göre binanın PV sisteminin enerji üretimi 65.000kWh/yıl, CO 2 salımı kazancı değerleri ise 32,5 ton/yıl olarak verilmiştir. Diğer binalarla ilgili bu verilere ulaşılamamış olup ancak WestendGate binası dışında diğer iki binanın sistem gücünün Novartis Gehry binasının sistem gücünden daha büyük olduğu düşünülürse, en az onun kadar enerji üreteceği ve daha fazla CO 2 salımı kazancı değerine sahip olacakları düşünülebilir. Ortalama bir ailenin ısıtma, soğutma, yemeklerin pişirilmesi ve saklanması, bulaşık ve çamaşırların yıkanması, televizyon gibi eğlence araçlarının kullanılması ve aydınlatma amacıyla harcadığı elektrik enerjisinin yılda 6 bin kwh civarında [16] olduğu kabul edilirse, Novartis Gehry binasının yıllık elektrik üretimi yaklaşık 11.000 ailenin yıllık enerji tüketimini karşılamaktadır. TEDAŞ a göre, 2011 yılı elektrik ithalatımız (satın alınan enerji) 92,5Milyar kwh (92.486.404 MWh) olarak gerçekleşmiştir [17]. Buna göre, basit bir hesapla, Novartis Gehry binası kadar enerji üreten 1.422.868 tane bina inşa edilse, tüm elektrik ihtiyacı hemen hemen bu binalardan karşılanacağı için, enerji ithal edilmesine gerek bile kalmayacaktır. Bunun yapılması zordur; ancak enerjinin tüketildiği yer olan binaların hepsinin üzerinde PV paneller kullanılırsa, yine aynı şekilde enerjide dışa bağımlılığın önüne geçilmiş olacaktır. TÜİK verilerine göre, 2010 yılında gerçekleşen kişi başına CO 2 emisyonu 4.5 ton/kişi olarak gerçekleşmiştir [18]. Bu karbon salımı tasarruf değerleri dikkate alındığında ise, Novartis Gehry binasının karbon salımı tasarrufu yılda 7 kişinin karbon salımına karşılık gelmektedir. SONUÇ Bina dış kabuğunda kullanılan fotovoltaik paneller, binanın enerji ihtiyacını azalttığı için, binaların sürdürülebilirliğinde önemli bir yer tutmaktadır. PV paneller, elektrik üreterek fosil kaynaklı yakıt tüketimini azaltırken, aynı zamanda çevre kirliliğine ve küresel ısınmaya sebep olan karbon gazı salımını da azaltmaktadırlar. İncelenen örneklerde de görüldüğü gibi, binalar oldukça önemli enerji üretim alanları olarak kullanılabilmekte, enerji santrali gibi çalıştırılabilmektedirler. Böylelikle hem herkes için serbestçe kullanılabilen bir enerji kaynağı olan güneş enerjisi, enerji kaynağına para ödenmeden kullanılmakta, hem de aynı zamanda fosil enerji kaynağı kullanımı ve dolayısıyla karbon salımı azaltılarak çevreye verilen zarar da engellenmektedir. Bu durum, PV paneller güneş ışınımını gördüğü süre boyunca devam etmekte, kısaca PV panelli binalar ömürleri boyunca karbon salımını azaltmaya devam etmektedirler. Böylelikle bina kabukları, sürdürülebilirliği sağlayan yapı bileşenleri olarak karşımıza çıkmakta, geleceğin enerji kaynağı olarak bizlere hizmet vermeye devam etmektedirler. Dolayısıyla, her binanın üzerine PV sistem kurulduğu taktirde, binalar kendi enerjilerini kendileri üretecekler, enerjide dışa bağımlılık ortadan kalkmış olacaktır. KAYNAKLAR [1] Altın, M. & Orhon, A. V., Binalarda Kullanılan Fotovoltaik Bileşenlerin Sürdürülebilirlik Açısından İrdelenmesi, Sürdürülebilir Yapı Tasarımı Ulusal Konferansı, 12-13 Kasım 2012, İzmir (sunulmuş bildiri-yayın aşamasında), 2012. [2] Pehnt, M., Bubenzer, A., & Rauber, A., Life Cycle Assessment of Photovoltaic Systems - Trying to Fight Deep-Seated Prejudices, A. Bubenzer, & J. Luther içinde, Photovoltaics Guidebookfor Decision-Makers (s. 179-214), Berlin, Germany: Springer-Verlag, 2003. [3] www.solardesign.com adresinden 24.01.2013 tarihinde alınmıştır. [4] http://museum.mit.edu/150/138 adresinden 01.02.2013 tarihinde alınmıştır. [5] http://www.cirenew.org/renew/solar.html adresinden 01.02.2013 tarihinde alınmıştır.

_ 1501 [6] Novartis Campus: Gehry Building Wsj242, Basel (Ch). 23.01.2013 tarihinde Trans Solar: http://www.transsolar.com/htmldocs/04_projekte/04_projekte_novartis_e.htm adresinden alınmıştır. [7] Novartis Gehry Building, 24.01.2013 tarihinde http://www.tritec-energy.com/en/referencecases/1007-novartis-gehry-building-basel/ adresinden alınmıştır. [8] Gehry Building Basel - Energy within a Glass Envelope, 26.01.2013 tarihinde Sunways Photovoltaic Technology: http://www.sunways.eu/en/references/building-integration/gehrybuilding-basel/ adresinden alınmıştır. [9] Sunways broşürü Quality in Detail. Syste Matic Innovation. 23.01.2013 tarihinde www.sunways.eu/en adresinden alınmıştır. [10] Lentz, L. C. (2011, August). Fabrikstrasse 15, 26.01.2013 tarihinde Architectural Record: http://archrecord.construction.com/projects/lighting/2011/08/fabrikstrasse-15.asp adresinden alınmıştır. [11] http://en.wikiarquitectura.com/index.php/bmw_welt adresinden 01.02.2013 tarihinde alınmıştır. [12] http://www.sunways.eu/en/ adresinden 24.01.2013 tarihinde alınmıştır. [13] WestendGate Frankfurt with Building-Integrated PV from Sunways,24.01.2013 tarihinde http://news.enf.cn/en/news/news_17810.html adresinden alınmıştır. [14] http://www.archiscene.net/hotels/westendgate-just-burgeff-architekten-a3lab/ adresinden 25.01.2013 tarihinde alınmıştır. [15] http://www.enerzine.com/1037/10862+la-maison-gaita---une-maison-a-energie-positive-aparis+.html adresinden 23.01.2013 tarihinde alınmıştır. [16] Elektrikli Ev Aletlerinin Enerji Etiketlemesinin İncelenmesi, 28.01.2013 tarihinde http://www.mmo.org.tr/resimler/dosya_ekler/728306c33e38495_ek.pdf?tipi=.. adresinden alınmıştır. [17] http://www.tedas.gov.tr/bilgibankasi/kitaplikistatistikibilgiler/2011%20y%c4%b1l%c4%b1%20faa liyet%20raporu.pdf adresinden 28.01.2013 tarihinde alınmıştır. [18] http://www.tuik.gov.tr/prehaberbultenleri.do?id=10910 adresinden 28.01.2013 tarihinde alınmıştır. ÖZGEÇMİŞ Müjde ALTIN 1974 yılı İzmir doğumludur. 1997 yılında DEÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü nü bitirmiştir. Aynı üniversitenin Yapı Bilgisi Anabilim Dalı ndan 1999 yılında Yüksek Mimar ve 2005 yılında Doktor unvanını almış olup, 1998-2006 yılları arasında Araştırma Görevlisi olarak görev yapmış, 2006 yılından beri Yrd. Doç. Dr. olarak görev yapmaktadır. Yapı bilgisi, enerji, yenilenebilir enerji kaynakları, güneş mimarisi, sürdürülebilir mimarlık konularında çalışmaktadır.