İlk yarı kötü geçti, gözler ikinci yarıda...

36 TEMMUZ 2015 10 TL İlk yarı kötü geçti, gözler ikinci yarıda... Temalı oteller, tatilcilerin de otelcilerin de ilgi alanında Mary Palace Resort & Spa Hotel Özel Bölümü İstanbul a 2015 te 36 yeni otel ile 12 bin yatak geliyor Havuz sektöründeki gelişmeler, otellere hareketlilik getiriyor

6 54 Umut, son dakika satışlarında Son yılların en zor sezonlarından birini yaşayan turizmciler, sezonun ikinci yarısı için gözünü son dakika satışlarına dikti. Rusya da yaşanan ekonomik kriz ve Avrupa pazarlarındaki rezervasyonlarda yaşanan durağanlığın yanı sıra bölgemizdeki IŞİD tehdidinin yaygınlaşması ve savaş söylemleri sezona dair kaygıları daha da artırdı. Paket tur fiyatlarının ve geceleme sayılarının düştüğü sezonda, yeni açılan otellerle yatak sayılarının yükselmesi de kaygılara tuz biber ekiyor. acente/havayolları Umut, son dakika satışlarında...6-20 Oteller 30 Haber...22-28 Temalı oteller tatilcilerin de otelcilerin de ilgi alanında...30-39 Haber...40-50 Söyleşi / Hilton Garden Inn Diyarbakır Genel Müdürü İnan Doğan...52-53 yatırımlar İstanbul a 2015 te 36 yeni otel ile 12 bin yatak geliyor...54-58 Haber...60-67 Söyleşi / Ünsa Group Genel Koordinatörü Fatma Altun...68-69 Tedarikçiler 70 Havuz sektöründeki gelişmeler, otellere hareketlilik getiriyor...70-76 Haber...78-83 Haberler...84-92 İstatistikler... 93-94 Mary Palace Hotel Özel Bölümü... 95-112 Yetkin Medya Yayıncılık Ticaret Limited Şirketi Adına Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Sebahattin Ercan sebahattin.ercan@turizmyatirimdergisi.com.tr Genel Koordinatör Bülent Büyükaras bulent.buyukaras@turizmyatirimdergisi.com.tr Editör Özlem Kasa ozlem.kasa@turizmyatirimdergisi.com.tr Görsel Yönetmen Eylül Eren eylul.eren@turizmyatirimdergisi.com.tr eyluleren@hotmail.com.tr Yazı İşleri Pınar Çoban pinar.coban@turizmyatirimdergisi.com.tr Yayın Danışmanı Erol Karabulut İletişim Tel: 0 212 278 77 41 pbx www.turizmyatirimdergisi.com.tr Reklam Tel: 0 212 278 77 42 pbx Faks: 0 212 278 77 68 Baskı: Özgün Ofset Tel: 0212 280 00 09 Issn: 2147-2300 Adres: Yetkin Medya Yayıncılık Emniyetevler Mah. Bornova Sok. No: 5/B, 4. Levent / İstanbul Abonelik 12 aylık abonelik bedeli 90 TL dir. Abone olmak isteyenler için hesap numarası: Yetkin Medya Yayıncılık Ltd. Şti. Türkiye İş Bankası 4. Levent-İstanbul Şubesi. IBAN: TR57 0006 4000 0011 1400 7932 49 (Dekont ve adres bilgilerinizi 0212 278 77 68 nolu faksa gönderiniz.) Yayın Türü: Ulusal, süreli, aylık Baskı yeri ve tarihi: İstanbul, Temmuz 2015 2 turizm&yatırım 07 2015

SUNUŞ Turizmci ilk yarıyı düşüşle kapattı, gözler son dakika satışlarında Turizm sektörü yılın ilk yarısını geride bıraktı. Seneye ciddi bir tedirginlikle başlayan turizmcilerin kaygıları artarak devam ediyor. İçinde bulunduğumuz bölge çalkantılı günlerden geçerken, Türkiye nin de bunun dışında kalması pek mümkün gözükmüyor. Ekonomik daralma, savaş söylemleri, siyasi ve ekonomik kriz tehdidini artırırken, Suriye de devam eden çatışmalar ve IŞİD in tüm bölgeyi tehdit eder hale gelmesi sorunları daha da büyütüyor. Hatırlanacağı gibi İŞID geçtiğimiz Haziran ayında Tunus'un Sousse kentinde iki otele saldırı düzenlemiş ve 38 kişinin ölümüne birçok kişinin de yaralanmasına sebep olmuştu. Durum bu kadar hassasken, kaynağı belirsiz haberlerle Çin in Müslüman Uygur Türkleri ne şiddet uyguladığı gerekçesiyle yapılan gösteriler ve gelen turistlere uygulanan şiddet kötü gidişe tuz biber ekiyor. Tüm bu yaşananlar Türkiye nin son yıllarda bozulmakta olan imajını iyice zedeliyor. Yılın ilk yarısındaki verilere bakıldığında gelen yabancı ziyaretçi sayısındaki düşüş devam ediyor. Ocak-Mayıs döneminde Türkiye ye gelen yabancı ziyaretçi sayısı yüzde 1,21 gerileyerek 10 milyon 771 bine indi. Antalya daki düşüş ise ilk yarıda yüzde 9,4 ü buldu. Gelen ziyaretçi sayısı 4 milyon 514 binden, 4 milyon 88 bine düştü. Yine İzmir de yılın ilk yarısındaki düşüş yüzde 12,36, Muğla da ise yüzde 7 seviyelerinde görülüyor. Tek artış yaşayan il ise İstanbul. Ancak İstanbul a gelen ziyaretçilerin bir bölümünü günübirlik ve transit yolcuların oluşturması nedeniyle çok da bir artış söz konusu değil. Türkiye nin ana pazarlarından Rusya daki düşüş artarak devam ediyor. Antalya da bu oran yüzde 27 ye çıktı. Almanya pazarındaki yükseliş bir nebze moral verse de açığı telafi edecek gibi değil. İlk kez bu yıl turizmciler sezonda işten çıkarmalardan bahsediyor. Zor bir yarı yıl geçiren turizmciler, ikinci yarıda umutlarını son dakika satışlarına bağlamış durumda. Turizmciler, tanıtım, tur operatörlerinin desteklenmesi, istihdam, planlı yatak arzı konularında Kültür ve Turizm Bakanlığı ndan acil önlem bekliyorlar. Tablo çok iç açıcı değil ancak yine de umut var. Çünkü politik iklim çok hızlı değişebiliyor. Umuyoruz ki beklenen adımlar atılsın ve ikinci yarı daha az hasarla atlatılsın. Bu ayki dosya konularımız arasında, bizim için bir standart haline gelen Sezon Değerlendirmesi yer alıyor. Turizmcilerin sezona dair beklentilerini bu dosyamızdan takip edebilirsiniz. Bir diğer konumuz, Temalı Oteller. Özellikle kıyı otellerinde yatırımcılar arasında trend haline gelen tema, neden tercih ediliyor, hangi temalar seçiliyor ve temanın otele artıları neler, bunları incelemeye çalıştık. Dosya konularımızdan birini de Otellerde Havuz konusu oluşturdu. Otellerin vazgeçilmezleri arasında yer alan havuzlar ve içerisinde eğlenceyi barındıran aqua parklar, özellikle kıyı otellerinde turistler başta olmak üzere tur operatörü ve acentelerin de ilk tercihi oluyor. Türkiye de büyüme potansiyeli olan sektörler arasında yer alan havuzların, güvenilirliği ve hijyenik olması hayati önem taşıyor. Tüm bu gelişmeleri de dosyamızdan takip edebilirsiniz. İstanbul otel yatırımlarıyla ilgili bir incelemenin de yer aldığı bu sayımızda Antalya da hizmete giren Mary Palace Hotel ile ilgili hazırladığımız özel bölümünü de bulacaksınız. Tesisin baştan sona tanıtıldığı bölümde, otele mal ve hizmet veren tedarikçi firmaların da çalışmaları yer alıyor. Keyifle okumanız dileğiyle Turizm ve Yatırım Dergisi 4 turizm&yatırım 07 2015

ACENTELER DOSYA ACENTELER Umut, son dakika satışlarında Son yılların en zor sezonlarından birini yaşayan turizmciler, sezonun ikinci yarısı için gözünü son dakika satışlarına dikti. Rusya da yaşanan ekonomik kriz ve Avrupa pazarlarındaki rezervasyonlarda yaşanan durağanlığın yanı sıra bölgemizdeki IŞİD tehdidinin yaygınlaşması ve savaş söylemleri sezona dair kaygıları daha da artırdı. kaygılara tuz biber ekiyor. Paket tur fiyatlarının ve geceleme sayılarının düştüğü sezonda, yeni açılan otellerle yatak sayılarının yükselmesi de Türkiye'nin ana pazarları arasında yer alan Rusya'daki krizin ve yılın başından bu yana Avrupa'da yaşanan durağanlığın devam etmesi nedeniyle sektör, son dakika satışları ile toparlanmayı umuyor. Türkiye'nin yurtdışındaki imajının zedelenmesi ve yakın bölgemizdeki IŞİD saldırılarının yarattığı huzursuz ortam, sezonun başından itibaren beklentilerin düşük seviyede tutulmasına neden oldu. Yılın ikinci yarısı için de beklentiler düşüş yönünde Türkiye den vazgeçen Avrupalı turistin İspanya, Yunanistan, İtalya ve Bulgaristan gibi destinasyonlara yöneldiği tahmin ediliyor. Ziyaretçi sayısı ilk 5 ayda eksiye düştü Türkiye ye Ocak-Mayıs döneminde gelen yabancı ziyaretçi sayısı geçen yıla göre yüzde 1,21 gerileyerek 10 milyon 771 bine indi. 5 aylık dönemde Almanya pazarından gelenlerin sayısı yüzde 12,4 lük artışla 1 milyon 553 bine yükseldi. Öte yandan bu yılı düşüşle sürdüren Rusya pazarındaki gerileme ise yüzde 28,3 olarak gerçekleşti. Geçen yıl 1 milyon 118 bin kişinin geldiği bu pazar, 316 bin kayıpla 2015 te 801 bin dolayına indi. Türkiye, Rusya nın dışında; İngiltere, Hollanda, Fransa, Yunanistan, Ukrayna, İtalya, Belçika, Avusturya, Danimarka, İsviçre, Polonya, Kazakistan, İsrail ve Romanya gibi önde gelen pazarlarda da gerileme yaşadı. 5 aylık dönemde Almanya ile beraber yükselişte olan pazarlar arasında; Bulgaristan, İran, Irak, ABD, İsveç, S. Arabistan ve G. Kore de yer alıyor. 6 turizm&yatırım 07 2015

Antalya ilk yarıyı yüzde 9,4 düşüşle kapattı Antalya ya yılın ilk yarısında gelen yabancı ziyaretçi sayısı yüzde 9,4 gerileyerek 4 milyon 514 binden, 4 milyon 88 bine düştü. Rusya pazarındaki gerileme ise yüzde 27, Almanya pazarındaki yükseliş ise yüzde 11 i buldu. Antalya da Avrupa pazarlarında Mayıs ayında başlayan gerileme eğilimi Haziran ayında da sürerken, İsrail, İran gibi pazarlar da geçen dönemlerdeki ılımlı iyileşme yerini gerileme ve durağanlığa bıraktı. İzmir yılın ilk yarısını yüzde 12,36 düşüşle kapattı. Şehre altı aylık dönemde 425 bin 360 yabancı ziyaret etti. Muğla, ise aynı dönemi yüzde 7 düşüş ile kapattı. Ocak-Haziran 2015 döneminde Muğla yı 1 milyon 15 bin 990 kişi geldi. Yüzde 5,5 artış gösteren İstanbul a Ocak-Haziran aylarında 5 milyon 680 bin 398 kişi geldi. Hacısüleyman: Sezon sonunda turist kaybı 1 milyonu bulacak Rusya daki kriz nedeniyle bu pazardan ülkemize gelen turist sayısında yüzde 30 azalma yaşanırken bu kaybın ekonomik bedelinin 2,5 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor. Akdeniz Turistik Otel İşletmecileri Birliği (AKTOB) Başkanı Yusuf Hacısüleyman, 2015 yılı sezon sonunda Antalya nın turist kaybının 1 milyonu bulacağını vurguladı. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Antalya da düzenlenen Turizm Değerlendirme Toplantısı nın ardından basına açıklama yapan Hacısüleyman, Rusya daki pazarı karşılayabilecek bir başka pazarımız yok. Bu yıl Rus turistte yaşanan sıkıntı Türk ekonomisinde 2,5-3 milyar dolarlık kayba neden olacak. Açığı yerli turistin kapatması pek mümkün değil. 1 Eylül den itibaren kış dönemini destekleyecek yönde uçak desteğinin sınırsız bir şekilde nisan ayına kadar sürdürülmesi gerekiyor diyor. Kriz, birkaç yıl sürebilir Gelen turist sayısındaki azalmanın yanı sıra turistin geceleme sayıları da düşüş gösteriyor. Gelen turistlerin geceleme sayılarında yüzde 20 civarında düşüş olurken, düşüşün fiyatlarda yüzde 35-40 ları bulduğu belirtiliyor. Ortadoğu ülkeleri için geceleme sayıları çok fazla değişmezken, Türkiye nin ana pazarları arasında yer alan Rusya daki düşüş dikkat çekici. Krizin birkaç yıl daha sürebileceğini öngören sektör profesyonelleri, firmaların fiyat kırmak ya da birbirlerinden müşteri çekmelerinin yerine, alternatif pazarlara odaklanmalarının orta ve uzun vadede daha olumlu sonuçlar getirebileceğini belirtiyorlar. İlk kez sezonda işten çıkarmalardan söz ediliyor Ziyaretçi sayılarında yaşanan düşüş nedeniyle bu sezon ilk kez işten çıkarmalar söz konusu oldu. AKTOB Başkanı Yusuf Hacısüleyman, Antalya da SGK ya kayıtlı 189 bin turizm çalışanı varken, bu sayıda yaklaşık 18-20 bin kişilik azalma görüldüğünü belirterek, gelecek misafir sayısındaki azalmanın istihdama yaklaşık yüzde 10 olumsuz etkisi olduğunu söyledi. Hacısüleyman, Evet, ülkemizin turizm gelirine ihtiyacı var ama esas sosyal hayatın devamı için de önemli. Turizm gençlere daha çok istihdam sağlayan bir sektör. O yüzden istihdama yönelik alınacak önlemler özellikle kış dönemi için çok önemli diye konuştu. Yatak arzı fazlası fiyat rekabetini kızıştırıyor Öte yandan hızla artan otel yatırımları ile sektöre sunulan yatak sayısı karşısında, gelen turist sayısındaki Türkiye ye gelen yabancı ziyaretçiler (Ocak-Mayıs) 2014 2015 Değişim ALMANYA 1 381 068 1 553 114 12,46 RUSYA FED. 1 118 520 801 915-28,31 BULGARİSTAN 615 034 665 489 8,2 GÜRCİSTAN 642 549 665 421 3,56 İRAN 616 792 656 164 6,38 İNGİLTERE 601 784 592 146-1,6 HOLLANDA 399 904 375 166-6,19 IRAK 291 281 307 659 5,62 YUNANİSTAN 315 803 298 282-5,55 FRANSA 323 489 252 489-21,95 A.B.D. 228 476 232 353 1,7 AZERBAYCAN 213 073 210 591-1,16 UKRAYNA 211 263 192 237-9,01 İSVEÇ 183 513 188 433 2,68 İTALYA 204 952 161 049-21,42 BELÇİKA 163 696 154 057-5,89 S.ARABİSTAN 97 586 144 150 47,72 ROMANYA 124 748 121 407-2,68 AVUSTURYA 122 989 112 866-8,23 G. KORE 101 538 107 756 6,12 DANİMARKA 111 272 107 339-3,53 İSVİÇRE 107 755 106 567-1,1 ÇİN HALK CUM. 71 620 106 070 48,1 LİBYA 116 211 104 547-10,04 POLONYA 98 959 96 829-2,15 KAZAKİSTAN 97 256 93 646-3,71 İSPANYA 77 514 84 227 8,66 K.K.T.C. 79 130 84 054 6,22 AVUSTRALYA 49 132 78 245 59,25 FİNLANDİYA 68 048 76 337 12,18 NORVEÇ 78 344 74 195-5,3 TÜRKMENİSTAN 62 609 63 587 1,56 KUVEYT 40 385 61 572 52,46 MAKEDONYA 54 657 61 490 12,5 CEZAYİR 53 538 60 479 12,96 İSRAİL 71 700 57 935-19,2 KANADA 50 674 55 578 9,68 ÖZBEKİSTAN 54 069 53 611-0,85 LÜBNAN 47 174 52 314 10,9 SIRBİSTAN 51 462 50 513-1,84 DİĞER 1 503 579 1 449 766-3,57 TOPLAM 10 903 146 10 771 645-1,21 07 2015 turizm&yatırım 7

ACENTELER DOSYA düşüş de 2015 için hedeflenen rakamlara ulaşılmasını zorlaştırıyor. Müşteri memnuniyeti konusunda öne çıkan ve markalaşmış oteller süreci daha rahat yönetiyor olsa da, yatak arzı fazlası nedeniyle fiyat rekabeti kızışıyor. Sektör temsilcileri, yatak arzında daha planlı gidilmesini bekliyor. Umut son dakika satışlarında Bundan sonrası için sezonun geri kalanı daha kritik bir rol oynuyor. Sezonu kurtarmak isteyen turizmciler, fiyat indirimleriyle gözünü son dakika satışlarına dikmiş durumda. Seyahat acentesi yetkilileri, Türkiye nin bu sezon tekrar son dakika satışlarına odaklı bir ülke konumuna geldiğini ifade ediyorlar. Sezona dair beklentilerini genel olarak düşük tutan acenteler, 2014 sezonunun rakamlarını yakalamak ya da biraz üzerinde bir kapanışa ulaşmak gayretindeler. IŞİD in bölgede yarattığı tehdit nedeniyle kriz giderek büyüyor. Adı savaş ve terörle anılmaya başlayan Türkiye, İslamofobi den de nasibini alıyor. Müslüman ülkelere gitmeyin çağrısı, Türkiye yi de kapsarken, yurtdışında Türkiye imajı giderek zayıflıyor. İlk 5 ayı düşüşle kapatan Türkiye de talebin daha da düşmesinden endişe ediliyor. İç pazarda talep bayram sonrasına kaydı İç pazarda ise genel seçim ve ardından gelen Ramazan ayının etkisi yaşanıyor. Tatil planlarını ağırlıklı bayram sonrasına bırakan yerli turist, temmuzun ikinci yarısına yoğunlaştı. Kişi başı geceleme sayılarında ciddi bir düşüşün yaşanmadığı iç pazarda son dakika satışlarının daha da artıracağı beklentisi var. İç pazarda yoğun talep gören destinasyonlar Bodrum, Marmaris, Kemer ve Belek olmaya devam ediyor. Antalya'ya özgü yatak yatırımının kontrollü yapılması gerektiğini belirttik. Teşvik belgesinin 2-3 yıl, bazı bölgeler için 4 yılda bir yapılması ve daha sağlam bir turizm altyapısı oluşturulması yönünde taleplerde bulunduk dedi. Sezona dair gelişmeleri değerlendiren tur operatörleri ile seyahat acentecilerinin gözlemleri şöyle: Sektör teşvik bekliyor Yaşanan kayıpların önüne geçilebilmesi için sektör profesyonellerinin buluştuğu ortak paydada; yurtdışı tanıtım çalışmalarına ağırlık verilmesi, ülkemiz ile ilgili oluşan olumsuz algının yok edilmesi, fiyat ve kaliteden ödün vermek yerine yeni pazarlarda potansiyel yaratılması geliyor. Yusuf Hacısüleyman, Bakanlık yetkililerine bazı öneriler sunduk. Nisan- Mayıs'taki uçak desteğinin 1 Eylül'den itibaren yeniden yürürlüğe konulması, kış döneminde çalışanların istihdamına yönelik destekler ve 12 ay turizm politikasının geliştirilmesi yönünde çalışmalar yapılmasını önerdik. Bu konular çok önemli. İspanya yüzde 5 yükselişte Türkiye nin en büyük rakibi İspanya, Ocak-Mayıs döneminde yabancı ziyaretçi sayısını yüzde 5 artırarak, 22 milyon 520 bin kişiyi ağırladı. Rusya pazarında yüzde 28,7 kayıp yaşayan İspanya, ana pazarları İngiltere ve Almanya da yüzde 3 ün üzerinde gelişme gösterdi. En güçlü artış Fransa da yaşanırken, İskandinavya pazarlarında yüzde 5 in üzerinde gerileme kaydedildi. İspanya ya gelen yabancı ziyaretçi sayısı, (Ocak-Mayıs) Ziyaretçi Değişim,% İngiltere 4.945.507 3,3 Almanya 3.632.891 3,1 Fransa 3.703.125 8,2 İskandinavya 1.883.790-5,7 Hollanda 913.804 1,2 İtalya 1.303.566 11,3 Belçika 770.455 7,4 İsviçre 590.747 12,1 İrlanda 438.534 7,4 Portekiz 600.362 1,8 Rusya 241.940-28,7 Toplam 22.520.292 5,06 8 turizm&yatırım 07 2015

ACENTELER GÖRÜŞLER ı ş 2015 sezonu için son 6 aya bakıldığında bütçelerimizin tutacağını ve hedeflenen büyümenin yakalanacağını görüyoruz. Bu yıl ortalama büyüme hedefimiz yüzde 25. Alman dinamik pazarındaki büyümemiz yüzde 36 iken İngiliz dinamik pazarındaki büyümemiz yüzde 5 civarında. Klasik tur operatörlerimizde şu ana kadar 2015 yılı için ortalamada yüzde 5 lik bir daralma mevcut. İsviçre pazarında ise yüzde 23 lük bir daralma yaşanıyor. İstatistiklere baktığımızda kişi başı gelirimiz geçen yıl ile aynı, herhangi bir artış veya düşüş mevcut değil. Şu anda sistemimize girilen son dakika fiyatlarının bu ortalamayı sene sonuna kadar 2014 ün altına çekeceğini düşünüyorum. Geçen yıla kıyasla şu ana kadar otel fiyatlarında ve kişi başı geceleme sayılarında bir değişiklik yok. Alman ve İsviçre pazarında paket fiyatlarında geçen yıl ile karşılaştırıldığında düşüş olduğunu gözlemliyoruz, bunun sebebi de online pazarda bulunan uçak koltuklarının arzıdır. 2015 için Antalya da şu anda Alman pazarında yüzde 9 luk bir artış mevcut. Son dakika satışlarında hem otel fiyatlarının düşmesi hem de uzun zamandır diplerde olan uçak fiyatları ile birleştiğinde paket fiyatların geçen yıla oranla daha da düşeceğini tahmin ediyoruz. İngiltere pazarındaki ortalama büyümemiz olan yüzde 5 haftalar geçtikçe eriyor, havalimanı raporlarına baktığımızda bu pazarda yüzde 6 lık bir düşüş mevcut. Bunun sebeplerinden bir tanesi EUR/GBP paritesinin açılmış olması, diğeri de Türkiye uçak fiyatlarının Yunanistan, İspanya ve Portekiz ile karşılaştırıldığında çok yüksek olmasıdır. Bu iki etken bir araya geldiğinde bu yıl İngilizlerin daha çok Avrupa ülkelerini tercih ettiğini görüyoruz. Son dönemlerde uçak fiyatları biraz toparlanmış gibi gözükse de bölge olarak İngiliz pazarında bir kaybın olacağı aşikardır. Rusya daki düşüşü Alman pazarındaki artışla kapatamayız Rusya da yaşanan krizin etkilerinin aşılabildiğini düşünmüyorum, piyasaya ve sayılara baktığımızda krizin etkileri açıkça görülüyor. Rus müşterilerin Türkiye ye gelmiyor olmalarının etkisi sadece bu sene değil, önümüzdeki birkaç senede de görülecektir. Bu yıl gelmeyen Rus müşterilerin üzerine bölge kapasitesine her sene eklenen binlerce yatak nedeniyle, sonuç son dakika pazarında daha dramatik hale geldi. Geçen senelerde görülmeyen boşluklar ve bu boşlukları doldurmaya yönelik atılan adımlar fiyatları ister istemez aşağıda çekiyor. Bölge, temmuz ve ağustos aylarında biraz daha toparlanacaktır fakat Rusya daki düşüşü Alman pazarındaki artışımızla kapatamayacağımız bir gerçek. Belek- Antalya dolmadan Side ve Alanya ya müşterinin daha az gideceğini biliyoruz. Deniz Karakaya /MTS Incoming Türkiye Director of Product Bu durumda rekabetten en çok Alanya etkilenecek gibi gözüküyor. Avrupa pazarında sene başında bir durağanlık vardı, sonrasında uzun bir süre devam etti. Paskalya ve Pfingsten zamanlarına iyi rezervasyonlar alındı. Nisan ayının başlamasıyla son dakika pazarı hız kazandı ve artışlar tekrardan yükseldi. Avrupa pazarının böyle devam etmesini bekliyoruz. Türkiye ye gelmeyen turistlerin daha çok İspanya, Yunanistan ve Portekiz i tercih ettiklerini düşünüyorum. Mısır ise hala kan kaybetmeye devam ediyor. ı ı ğı ı Ayhan Mavisu / Fibula Travel 2015 sezonunda hedefimiz geçen yılın üzerine eklemekti. Şu ana kadar geçen yılların sayılarını koruduğunu söyleyebiliriz. Yurtdışında ağırlıklı olarak Balkan pazarı ile çalışıyoruz ve oradaki durum geçen yılı koruyor. Fiyatlar açısından 2015 sezonu, 2014 yılının aynı dönemine kıyasla düşüş gösterdi. Neredeyse yüzde 50 lere varan düşüşler söz konusu. Yurtdışından gelen turistlerin gecelemelerinde yüzde 20, paket fiyatlarda ise yüzde 35 düşüş var. Rusya daki krizin etkileri devam ediyor ve tüm sezonda devam edecek gibi görünüyor. Avrupa pazarındaki durağanlık da devam ediyor. Türkiye ye gelmeyen turistin tercihi Yunanistan ve İspanya'dan yana oluyor. Bu yılın ikinci yarısı için beklentilerimiz yükseliş olması yönünde. En azından pazarlarımızda son dakika satışları ivme kazanacaktır diye düşünüyoruz. Zor bir sezon olacağı aşikar, tanıtıma ağırlık verilmesi gerekiyor. 10 turizm&yatırım 07 2015

ACENTELER GÖRÜŞLER Yılın ilk yarısıyla ilgili görünüm maalesef olumsuz. Rusya-Ukrayna gibi C.I.S kaynak pazarlardaki devalüasyona bağlı satınalma gücündeki bozulma, Suriye ve Irak ta yaşanan çatışmaların getirdiği bölgesel istikrarsızlık, Avrupa içlerinde yaşanan IŞİD saldırıları ve Müslüman ülkelere yönelik artan olumsuz algı, maalesef bizi kötü bir sezonla karşı karşıya bıraktı. Yeni bağlantılarımız ve 30 a yakın pazardaki partnerlerimizin bir kısmının pazar paylarında gerçekleşen artışa paralel, sezonu kayıpsız hatta geçen yılın biraz üzerinde kapatabileceğimizi ümit ediyoruz. Ancak pek çok pazarda birçok tur operatörünün risk altında olduğunu biliyoruz. Her an iflaslarla karşılaşarak hedefleri revize etmek durumunda kalabiliriz Bu yıl ana pazarlarımızın sıralamasında değişiklik oldu ve Ukrayna 1 numaraya yerleşecek gibi görünüyor. Ukrayna nın bu yıl ülke genelinde kaybı yüzde 8 e yaklaşırken biz pazardaki altı bin pax lık kapasitemizi 45 bine çıkarmayı hedefledik. İkinci sırada bu yıl 28 bin kişiye çıkmayı planladığımız Macar pazarı ve onu benzer sayılarla takip eden Hollanda pazarımız var. Romanya, İrlanda, Moldovya, Bulgaristan, Sırbistan ve İran da 10 biner kişinin üzerinde misafir ağırlayacağımız pazarlar arasında olacak. En dramatik düşüşü Fransız ı ş ş 2015 yılı için büyüme hedefledik, ancak erken rezervasyon döneminde büyük düşüşler yaşandı. Bunları son dakika satışları ile kapattık. Şu an 2014 sayılarını yaklaşık olarak yakaladık. Yurtdışında ağırlıklı olarak Polonya, Belçika, Almanya ve Hollanda pazarlarında çalışıyoruz. Belçika ve Polonya da düşüşlerimiz var, Hollanda da ise hemen hemen aynı sayılardayız. 2015 sezonunu fiyatlar açısından değerlendirdiğimizde paket satış fiyatlarında yüzde 5 lik bir düşüş var. Bu gerek bizim kar marjından yaptığımız fedakârlığın bir sonucu, gerekse otellerde meydana gelen düşüşlerin fiyatlara yansıması. Hollanda 12 turizm&yatırım 07 2015 Fahrettin Çiçek /Peninsula Tours Genel Müdürü ve TÜRSAB Kuşadası Bölgesel Yürütme Kurulu Başkanı pazarında yaşıyoruz. Bu pazardaki kaybımız yüzde 50 nin üzerinde olacak gibi gözüküyor. Turizmde daha çok tanıtım yapılmalı, olumsuz algılar yok edilmeli Maalesef bu yıl fiyat yine en etkili satış-pazarlama enstrümanı olarak kullanılıyor. Yeterli tanıtımın yapılamadığı bir yılı yaşıyoruz. Yeni müşteri bulabilmek adına fiyatların yer yer yüzde 50'den fazla düştüğüne tanık oluyoruz. Bunun zararını devam eden ve Belçika pazarlarında geceleme sayılarında kayda değer düşüş yok, ancak Polonya pazarında ortalama 1 gecelik kısalma söz konusu. Polonya pazarı için gerek ekonomik gerekçeler gerekse Tunus ta yaşanan terör saldırısı sonrası hayatını kaybeden Polonyalıların olması, öte yandan Türkiye nin de bir İslam ülkesi olarak kafalarda oluşan yanlış imajı, tur operatörlerini fiyatla rekabet etmeye itmiştir. Benzer güven sorunu Avrupa nın geneli için düşüş nedenleri arasında yer alıyor. Rusya da yaşanan kriz ise henüz aşılamadı. Kısa vade de durumunun düzelmesi çok mümkün değil. Avrupa pazarında ise son dakika satışları yıllarda da göreceğiz. Ancak elimizde çok sayıda alternatifin olmadığı da açık. En iyi ürünü çok cazip fiyatlarla satarak tüm kaynak pazarlarda ürünümüzün cazibesini devam ettirmeye çalışıyoruz. Bu yıl ortalama kalış süreleri de kısalıyor. Bu iki kayba, normal ücretlerin çok altında fiyatlarla geldiklerini de eklersek turizm gelirlerindeki kayıplar çok daha yüksek olacaktır. Rus ve BDT pazarlarında kısa sürede krizin aşılabilmesi mümkün gözükmüyor. Salt son dakikaya güvenip, hiçbir tur operatörünün bu aşamada elinde ek kapasite tutmayı göze alabileceğini söylemek biraz zor. Ancak uçak şirketlerinin ellerindeki atıl koltuk kapasitesini tur operatörlerinin yardımıyla bu aşamada en iyi değerlendirebilecekleri destinasyonun Türkiye olduğunu da göz ardı etmemek gerek. Polonya vatandaşlarının ülkemize vizesiz seyahatlerinin önünü açacak uygulama henüz hayata geçmedi. Bu durum karışıklığa yol açıyor. Rus vatandaşları için düşünülen Türkiye'ye (pasaportsuz) kimlik kartı ile giriş imkânı tüm Avrupa Birliği'ne üye ülke vatandaşlarına uygulanması sektörümüz acısından kilit bir öneme sahiptir. İran ve BDT ülkelerinden gelecek olan charter şirketlerine 6.000 USD ilk akaryakıt desteğinin içeriği ve uygulama detayları netleştirilmesi gerekiyor. Niyazi Emir Yıldırır / Corendon Touristic Operasyon Müdürü ve revize edilmiş fiyatlarla 2014 yılının sayılarını yakalamak mümkün görünüyor. Türkiye ye gelmeyen turist, İspanya ve Yunanistan ı tercih ediyor. Bu yılın ikinci yarısı için son dakika satışlarıyla artış olacaktır. Çalıştığımız pazarlarda 2014 yılıyla aynı sayılara ulaşabileceğimizi düşünüyoruz.

ACENTELER GÖRÜŞLER Ethem Okudur / Akay Travel Service & FIT Holidays Genel Müdürü 2015 sezonu bölgemizde çok farklı bir sezon olarak seyrediyor. Hedefimiz, değişen sezon dinamiklerinin pazarlarımıza hareket getirmesi ve yüzde 5 ila 15 arasında artıştı ve bu yolda yürüyoruz. Baltık- Balkan ülkeleri yanında, Ortadoğu ve Rus&CIS pazarlarından etkin sayıda incoming yapıyoruz. Baltık ve Balkan operatörlerimizin hepsinde 2014 e göre bir artış var, ancak yeni ilave ettiğimiz Romanya ve Moldovya pazarları ile 2015 yılı beklediğimiz gibi gelişiyor. Tur operatörümüz, geçen sezonun yüzde 10 gerisinde kalacağımızı öngörmekteydi. Firma olarak yurtdışında sadece İskandinav ülkeleriyle çalışıyoruz ve Thomas Cook Northern Europe un Türkiye temsilcisiyiz. Çalıştığımız pazarlar arasında en yoğun düşüş Norveç te yaşanıyor. 2015 sezonunda geçtiğimiz yıla kıyasla yüzde 20 civarında bir gelir kaybı var. Yurtdışından gelen turistlerin kişi başı geceleme sayılarında ve paket fiyatlarında ise oranla ifade edilebilecek bir değişiklik söz konusu ı ı ş ş kıyaslama yapmak doğru olmaz. 2015 te Lübnan ve Irak pazarlarını da Ortadoğu daki lokomotifimiz İran ın yanına ekledik. En büyük çıkışımızı ise düşen Rus pazarındaki yeni partnerimizle gerçekleştiriyoruz. Mayıs başlarında gelen günlük rezervasyon sayıları haziran başı itibariyle iki katına ulaştı. Ama 2015 sezon fiyatlarında, 2014 yılının aynı dönemine kıyasla maalesef büyük bir değişim var ve kontrat fiyatlarında yüzde 50 ye yakın aksiyonlar geliyor. Üzücü, ancak artan yatak sayısı, eksilen turist sayısı, birçok otel için bırakın kar etmeyi ayakta kalma mücadelesine dönüştü. Markalaşmış ve müşteri memnuniyetini yakalamış oteller sıkıntılı sezonlarda bunun faydasını görüyorlar. Ortadoğu da geceleme sayıları değişmedi, ancak Doğu Avrupa da çifte tatil sayısı arttı. Rus pazarında ise beklenenin aksine kişi başı averaj konaklama, geceleme sayılarında bir düşüş yok. Rusya da krizin normale dönmesi uzun zaman alacak. Sorun, bu boyuttaki bir meselenin hükümet desteği olmadan sadece özel sektörün çaba ve fedakârlıkları ile aşılmaya çalışılmasıdır. Doğu Avrupa içinse mevcut durum bir fırsat yarattı ve Doğu Avrupa ve Baltık ülkeleri son 6-7 senedir ğ ı ı ı ı ı değil. Türkiye nin ana pazarlarından Rusya da yaşanan kriz aşılamadı ve aşılması da birkaç yılı bulacak. Avrupa pazarında ise bu ay itibariyle hareketlilik söz konusu... Öte yandan Türkiye ye gelmeyen turistin tercihi öncelikle İspanya ve Yunanistan oluyor. Yaşanan durağanlık 2015 yılının kalanında da devam edecektir. Ancak okulların kapalı olduğu ağustos ayı ortalarına kadarki dönemde belirgin bir artış olacağı muhakkaktır. Çünkü yüksek sezonda İspanya ve Yunanistan da yer bulma şansı yoktur. bu kadar uygun fiyatlara tatil paketi almamışlardı. Bulgaristan gerçeği pek fark edilmiyor Türkiye ye gelmeyen turistin tercihi neresi oluyor diye sorulduğunda Yunanistan ya da İtalya gibi cevaplar verilse de, Bulgaristan gerçeği pek fark edilmiyor. Yüksek sezonda Türkiye yerine tercih edilen ülkelerden bir tanesi de Bulgaristan. Hep son dakika beklentisi ile yaşarsak son dakikalara gebe kalırız. Hiçbirimiz alternatif pazarlara bakmayı, orta-uzun vadeli değerlendirme yaparak karar alıp uygulamayı düşünmüyoruz. Artan ve gelişen Rus pazarımızda bize destek olan bağımsız otellere teşekkür ediyorum. Maalesef serbest ticaret anlayışına karşı ve tedirgin otelciler, piyasanın kartelleşmesine ön ayak oluyorlar. Günü kurtarmak isterken geleceklerini karartıyor. Her otelin özellikle büyük pazarlarda alternatif +1 daha acenteye ihtiyacı vardır, hele ki bu acente 40 yıllık ticari geçmişi, sicili temiz bir kimlikte ise. Oysaki bazı geçmiş alacaklarını kurtarma hevesinde olanlar, bizim sezonda bir bakiye borç bırakmayan, 1 sene ötesine çek vermeyen, büyüyen acentelere de haksız uygulamalar yapıyorlar. Mehmet Bastıyalı / Bastıyalı Turizm İşletmeleri AŞ Yönetim Kurulu Başkanı 14 turizm&yatırım 07 2015

ACENTELER GÖRÜŞLER ış ı ış 2015 sezonu için talepte ciddi bir düşüş gerçekleştiğini söyleyebiliriz.sezon başında ortalama yüzde 30 bir büyüme planlamıştık. Ancak eylül ayı itibariyle kaynak pazarımız Rusya Federasyonu nda dolar-ruble kurundaki anlık yükselişlerin başlaması ile yüzde 100 lere varan devalüasyonlar yaşandı. İlk 6 aylık dönemde bu pazardan Türkiye ye gelen sayısında yüzde 30 lar civarında düşüş gerçekleşti. Rusya dan gelen sayılarımızdaki düşüş ise yüzde 22 seviyesinde kaldı. Sezonun kalan döneminde bu rakamda iyileşme bekliyoruz. Çalıştığımız pazarlarda yurtdışına çıkış rakamlarında özellikle Rusya ve Ukrayna da düşüşler var. Otel fiyatlarında düşüş çok değişken, bölge ve kategori bazında yüzde 15 lerden yüzde 40 lara varan oranlarda eksi yönde değişim var. Gecelemelerde ise ortalama bir gün dolayında düşüş var. Paket fiyatlarındaki düşüş yüzde 15 ile yüzde 40 arasında Rusya ve Ukrayna da yaşanan devalüasyon sebebi ile paket fiyatlarında yüzde 15 ile yüzde 40 arasında düşüş olduğunu söyleyebiliriz. Rusya daki ekonomik sorunlar konusunda genel söylem bu sürecin en az 2 yıl devam edeceği yönünde. Avrupa pazarından gelen sayılarda ise olumsuz bir tablo şu an için görünmüyor. Ancak, Avrupa pazarında da fiyatlar beklentinin daha da altına düşmüş vaziyette. Rusya dan yurtdışına çıkışlarda genel olarak yüzde 30-35 oranında bir azalma olması bekleniyorken, iç pazarda ise yüzde 30 dolayında artış tahmin ediliyor. Dolayısıyla, Türkiye ye gelmeyen turistin bir kısmının Rusya içinde tatil yapacağını söyleyebiliriz. Bir başka potansiyel tercih destinasyonu ise Mısır. Çünkü Mısır daki fiyatlar Türkiye ye göre daha düşük. Düşüş oranlarının biraz daha Ercüment Ünalan / Coral Travel Genel Direktörü iyileşeceğini düşünüyoruz. Elbette genel olarak son dakika satışları ile bu potansiyel gelecek. Fakat görünen o ki bu rakamlar konaklama tesislerimizi doldurmaya yetmeyecek. Rusya ve Ukrayna dan yurtdışına çıkışlarda, potansiyelimizde düşüş olmasına karşın, Polonya, Türkiye iç pazar, Rusya iç pazar ve Gürcistan da potansiyelimizi artırarak bu düşüşü dengelemeye çalışıyoruz. ı ğ ş 2015 yılı maalesef her yıl artarak ilerlemesine alıştığımız Türk turizmi için duraklama, hatta geriye gitme yılı olacak. 2015 Şubat ayına gelene kadar bu yılı yüzde 15 lik bir artış ile kapatmayı ön görüyorduk. Ancak mart ve nisan ayı sürecindeki yavaşlamalar beklentilerimizi geçen yılda ulaştığımız hedeften bile geriye çekti. Yurtdışında ağırlıklı olarak çalıştığımız ana pazarlarımız, İtalya ve İspanya. İtalya da bu yıl ilk 6 ay şiddetli düşüş yaşadık. İspanya ise zaten önceki yıllarda krize girdiği için daha fazla azalma beklemiyoruz. Geçen yılın sonlarında anlaşmaları yaparken otelci ve tedarikçi dostlarımız 2015 yılı için fiyatları arttırmışlardı. Sezonun çok iyi gitmediği anlaşıldığından fiyatlar yeniden gözden geçirildi. Fiyat dalgalanmaları hala devam ediyor. Yurtdışından gelen turistlerin geceleme sayılarında bir azalma olduğunu düşünmüyorum. Buna 16 turizm&yatırım 07 2015 karşın paket/tur fiyatlarında söz ettiğim sebeplerden ötürü bazı düşüşler oldu. Avrupa pazarındaki durağanlık devam ediyor Türkiye'nin ana pazarları arasında yer alan Rusya'daki krizin etkileri tamamen aşılamadı, ancak kontrol altına alındığını zannediyorum. Maalesef Avrupa pazarındaki durağanlık aynı şekilde devam ediyor. Rusya tarafında Türkiye nin kaybettiği turisti hiçbir yere gidemeyen turist olarak değerlendiriyorum. Avrupa pazarında ise İspanya da neredeyse bütün kapasitelerin dolduğunu ve Alman müşteriler hariç Yunanistan ın da iyi gittiğini gözlemliyorum. Jeopolitik durum çok büyük değişiklik göstermediğinden 2015 in kalanında olumlu ya da olumsuz yönde büyük bir değişiklik beklemiyorum. Ağustos ayı için İtalya Ertuğrul Karaoğlu / Intra Turizm Grup ve İspanya'da biraz güçlenebilmek için yoğun şekilde uğraşıyoruz. Önümüzdeki yılı toparlayabilmek amacıyla tanıtımdan ziyade, PR ve ana medya kanallarında ülkemiz için çok çalışılmalı.

ACENTELER GÖRÜŞLER ı ı 2015 sezon hedeflerimize göre şu an; Karavan Travel da yüzde 15 düşüş, KMICE da yüzde 20 düşüş ve Karavanmar: Cruise Services te yüzde 5 lik bir artış söz konusu. Yurtdışında ağırlıklı olarak Akdeniz ülkeleri (İtalya, İspanya, Fransa), İngiltere, Avustralya, ABD, Güney Amerika ve Rusya ile çalışıyoruz. Akdeniz Ülkeleri nde (İtalya, İspanya, Fransa) yüzde 35 düşüş, İngiltere de yüzde 20 artış, Avustralya da yüzde 40 artış, ABD de yüzde 10 artış, Güney Amerika yüzde 5 artış ve Rusya da yüzde 40 lık bir düşüş söz konusu. 2015 yılının ilk 6 ayı geçen yılın aynı Giancarlo Baltazzi / Karavan Turizm AŞ dönemine kıyasla fiyatlarda yüzde 15 oranında bir düşüş var. Genel olarak FIT bazında artış, grup bazında düşüş gözüküyor. MICE gruplarında adet ve geceleme bazında ciddi bir düşüş var. Fiyatlar çok değişken. Belli periyotlarda geçen sene fiyatları geçerli ama ilk 6 ay genelinde yüzde 15 bir gerileme var. Bu durumun nedenlerinin başında ilgili ülkelerdeki ekonomik durum ve Türkiye nin yurtdışındaki algısı geliyor. Rusya daki krizin etkilerinin kısa vadede geçeceğini düşünmüyorum. Avrupa pazarında ise yıl başında yaşanan durağanlık ciddi bir düşüşe dönüştü. Ahmet Pandır / CSO - Meeting Point İ ı ış ı 2015 sezonunda hedeflerimizi tutacağımıza inanıyoruz. Yurtdışında çalıştığımız birçok pazar var. Ağırlıklı çalıştığımız pazar ise Batı Avrupa. Çoğu pazarda yükseliş trendleri var, ancak yaz aylarında son dakika satışlar her şeyi değiştirebilir. 2015 sezonu fiyatlarında geçen yıla kıyasla şu ana kadar malum sebeplerden dolayı hafif düşüşler var. Sonuçta çok dikkatli olunması gereken 2-3 yıllık bir sürece giriliyor. Akdeniz çanağındaki tüm ülkeler aynı turist için savaş veriyor. Dolayısıyla herkesin, özellikle otellerimizin fiyatlandırma konusunda çok dikkatli olması gerekiyor. Düşüşler var, oranları konuşmak içinse daha çok erken. Avrupa pazarında yılın ilk altı aylık dönemini göz önünde bulundurduğumuzda düşüşlerin yaşandığı pazarlar var. Türkiye'ye gelmeyi tercih etmeyen turistler İspanya ve Yunanistan'a gitmeyi tercih ediyorlar. 2015 yılının ikinci yarısında son dakika satışları muhtemelen geçen yıla göre daha kuvvetli olacaktır. İ ı Sezonun ilk 6 aylık dönemi hiç iç açıcı değildi. Buna rağmen sektör ve devlet politikası olarak elle tutulur, yapıcı bir adım atıldığı söylenemez. Uçak teşvikleri için konuşulan düşüncelerin de içinde bulunduğumuz seçim sonrası ortamda gerçekleşmeyeceğini düşünürsek ikinci 6 aylık dönem de epey zor geçecek. 2015 yılını geçtiğimiz seneye nazaran yüzde 10-12 arası bir eksiyle tamamlayacağımızı tahmin ediyoruz. Yurtdışında ağırlıklı olarak İngiltere, Orta Avrupa, Baltık ve Balkan ülkeleriyle çalışıyoruz. İngiltere geçen seneki seviyelerdeyken, Orta Ediz Ergün / Mina Travel Firma Ortağı & Genel Müdür Avrupa da hissedilir bir düşüş var. İngiltere pazarında bu yıl uygulamaya başladığımız online satış sistemimiz sayesinde geçen yıla oranla şimdiden büyük bir artış yakaladık. Geceleme sayılarında bir düşüş olduğu aşikar. Satış kısmında özellikle Orta Avrupa da paket fiyatlarından yüzde 70 indirimlerle boş koltuklarını doldurmaya çalışan operatörler görmek artık doğal karşılanır oldu. Belli bir müşteri potansiyeli olup normalde satış zorluğu çekmeyecek operatörler bile dengesiz fiyatlar karşısında belli indirimler sunmak zorunda kalıyorlar. Turizmde bir kriz yaşadığımız apaçık. 18 turizm&yatırım 07 2015

ACENTELER GÖRÜŞLER Last Minute ile büyük ı ğı Kadir Uğur / Bentour CEO su 2015 sezonuna yüzde 16 oranında bir kayıp ile devam ediyoruz. Bu yıl için gelmesi planlanan turist sayısı 120 bindi, ancak 105 bin kişi ile kapatırsak sevineceğiz. Tekrar bir Last Minute ülkesi olduk. Yurtdışında ağırlıklı olarak Almanya, Avusturya, İsviçre ve Hollanda ile çalışıyoruz. Almanya dan yüzde 5 lik bir artış yakalarken, Avusturya ve İsviçre pazarlarında düşüş söz konusu... Avusturya da eksi yüzde 18, İsviçre de ise eksi yüzde 14 oranında bir kayıp var. Yeni başladığımız Hollanda pazarında ise yüzde 100 bir artış mevcut. Düşüşlerin sebebi Türkiye nin siyasi nedenlerle yaşadığı imaj kaybıdır 2015 sezonu fiyatları 2014 yılına göre yüzde 10'luk bir düşüş gösteriyor. Yurtdışından gelen turist sayısı düştükçe geceleme sayısı da düşüyor. Sayıdaki, dolayısıyla gecelemedeki düşüşlerin sebebi Türkiye nin siyasi nedenlerle yaşadığı imaj kaybıdır. Yaşanan gelişmelere paralel olarak şunu söyleyebilirim ki, Avrupa da Almanya dışındaki ülkelerde turist kaybımız devam ediyor. Almanya'da fiyatları düşürmemiz ve Last Minute'e girmemiz nedeniyle artış sağlayabildik. Ancak bu ne bizler ne uçak şirketleri ne de otelciler açısından avantajlı bir durum. Türkiye ye gelmeyi tercih etmeyen turistlerin avantajlı konuma getirdiği ülkeler arasında; İspanya, Fransa, Portekiz, Bulgaristan ve biraz da Yunanistan var. Tabi Yunanistan macerası ne zaman nasıl son bulur bakmak lazım. 2015 yılının ikinci yarısı için bu saatten sonra yapacak fazla bir şey kalmadı. Last Minute ile büyük gölde balık avlayacağız. Bakanlığımızın Avrupa da yeterli reklam yapmaması, sektör olarak bize bir şey olmaz anlayışı ve kriz planlarımızın olmaması sezonun bu şekilde yani şöyle böyle geçmesine neden oldu. İnşallah bundan ders çıkartmayı biliriz. ı Levent Bekaroğlu / V.Ö. Travel Türkiye Direktörü Sezon, yoğun olarak son dakika satışlarına dönmüş durumda. Geçmiş yıllarda erken rezervasyon döneminde yaz satışını kapatan otellerin bile büyük bir kısmında müsaitlik devam ediyor. Ocak-mayıs döneminde Antalya daki kayıp yüzde 10 düzeyindeki ana etken BDT pazarındaki gerileme. Hizmet kalitesi yüksek tesislerde kayıplar daha makul düzeylerde olmasına rağmen gerçekleşen satış fiyatları ve özellikle BDT pazarındaki durum ve üst segment oda satışındaki gerileme nedeniyle gelirlerdeki kayıplar çok daha yüksek seviyelerde. Bizler de hedeflerimizi revize etmek zorunda kaldık, ancak revizelerimiz erken rezervasyon beklentilerini düşürerek, sezon içi ve son dakika satış hedeflerimizi artırmak yönünde oldu. Almanya pazarı geneli ve V.Ö. Travel özelinde ileriye yönelik rezervasyonlar ekside, geçmiş dönem gerçekleşmeler ise artıda. Sene başından bu yana da böyle devam ediyor. Bu da rezervasyonların yoğun olarak son dakikada gerçekleştiği anlamına geliyor. Ana pazarımız Almanya kaynak pazarında gün itibariyle gelişmeler artış ış 2015 yılının ilk yarısında seçim, Rus pazarında yaşanan daralma, faiz ve dövizde sektörümüzü ilgilendiren çok ciddi gelişmeler yaşandı. Beşir Kara / Tabi ki bu gelişmeler Mika Tur bizi de etkiledi. 2015 hedeflerimizi buna göre planlamıştık. Şu an için beklentiler doğrultusunda bir sene geçiriyoruz. Bazı pazarlarda yaşanan daralma nedeniyle otellerde oluşan boşluklar, fiyatlarının düşmesine vesile oldu. Talepte ciddi bir artış var ve özellikle temmuz ağustos ayları yoğun talep görüyor. Erken rezervasyon satışlarımızda geçen seneye göre yaklaşık yüzde 55 civarında bir arttı. En çok talep her zamanki gibi Bodrum, Marmaris, Kemer ve Belek e. Kişi başı geceleme sayılarında geçen seneye göre bizim açımızdan bir düşüş yaşanmadı. Ancak sezon öncesi periyodlarda istediğimiz artışı yakalayamadığımız bölgeler var. Seçim, seçim sonrası belirsizlik ve ramazanın başlaması; ilk başta insanlarda bir şok etkisi yarattı. Ancak şu an şok atlatılmış gibi görünüyor. Talepte çok ciddi bir artış var. Son dakika satışlarının artacağını düşünüyorum. yönünde. Sezon sonu itibariyle pazarın yüzde 5-7 civarında artışla kapatacağını öngörüyoruz. Ancak bu artış sadece gelen kişi sayısında olurken, kişi başı gelirlerde 2 haneli düşüşler yaşanacaktır. Aksiyon ve erken rezervasyon indirimleriyle beraber fiyatlarda ortalama yüzde 15 lerde bir indirim olduğu gözleniyor. Bu yıl toplam kaybımız aslında 1,7 milyon civarında olacak Geçmişte yılda 1-2 uzun tatil yapan Almanlar, son senelerde tatil sayısını artırarak, değişik ya da aynı destinasyonlara daha sık gidiyorlar. 2015 sezonunun tamamı son dakika olarak devam edecek. Antalya, BDT pazarında yüzde 20 lerde bir düşüş, Almanya pazarında yüzde 5-7 lerde bir artış, sezon genelinde ise yüzde 8-9 lara yakın bir genel gerilemeyle kapatacaktır. 20 turizm&yatırım 07 2015

ACENTELER HABER 24 bin ek koltuk koydu Corendon Airlines, 2015 yaz sezonunda Almanya ve İsviçre den gerçekleşecek Antalya uçuşları için 24 bin ek koltuk daha arz etti. Rekabetin yüksek olduğu pazarda son iki yıldır operasyon yapan firma, ağustos ve eylül ayları boyunca Münich, Stuttgart, Nurnberg ve Zürich ten Antalya ya cumartesi, pazar, pazartesi ve perşembe günleri ek seferler düzenleyecek. Alman pazarındaki koltuk hedefini 300 bin olarak açıklayan Corendon Airlines, bu ek seferlerle pazardaki pozisyonunu sağlamlaştırırken, tur operatörlerinin taleplerine karşılık vererek iyi ilişkilerini de güçlendirmeyi amaçlıyor. Sezon boyunca Almanya nın 14 havalimanından Antalya ya uçan havayolu şirketi, yolcularına 20 kg ücretsiz bagaj, uçak içi sandviç ve içecek ikramı ve online koltuk seçimi hizmetleri de sağlıyor. Batuğhan Karaer, Corendon Airlines ın genel müdürü oldu Corendon Airlines ın Genel Müdürlüğü ne Batuğhan Karaer atandı. 2006 yılından itibaren Corendon Airlines da genel müdür yardımcılığı görevini üstlenen Batuğhan Karaer, profesyonel iş hayatı süresince Tepe Grubu, Club Dedeman A.Ş., CITY Hospital Sağlık Hizmetleri A.Ş. ve T.S.K. Güçlendirme Vakfı nda birçok üst düzey yöneticilik pozisyonlarında görev aldı. Aynı zamanda, TÖSHİD (Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmecileri Derneği) Denetim Kurulu Üyeliğini ve Finans Derneği 2. Başkanlığını da yürütmekte olan Batuğhan Karaer, evli ve iki çocuk babasıdır. Şu anda 43 ülkede 190 havalimanına uçan ve yılda 2,5 milyon yolcu taşıyan havayolunun kurucu ortağı ve genel müdürü olan Yıldıray Karaer ise görevi Batuğhan Karaer e devrettikten sonra şirketin yönetim kurulu başkanı olarak devam edecek. Batuğhan Karaer ış yükseltti Türk Hava Yolları (THY) ile Lufthansa nın ortak şirketi SunExpress, 2015/2016 kış sezonuna yönelik olarak Almanya dan uçuş kapasitesini artırma kararı aldı. Kış seferlerini geçen kışa göre üçte bir oranında artıran firma, Türkiye ve Mısır'ın yanı sıra, ilk kez Fas a da uçuş gerçekleştirecek. Kış sezonu haftalık planına 70 yeni uçuş ekleyen firma, haftada toplam 218 uçuş gerçekleştirecek. SunExpress, haftada 110 uçuş Türkiye ye, 45 uçuş Mısır a, 16 uçuş ise Fas a gerçekleştirecek. ış ı ı ı ı Seyahat pazarındaki hareketlilik devam ediyor. Alman Rewe Grubu bünyesindeki Der Touristik, İsviçre nin en büyük tur operatörü Kuoni yi satın aldığı açıklandı. İsviçre nin en büyük tur operatörü Kuoni, daha önce tur operatörü faaliyetlerini durduracağını açıklamıştı. Yapılan satış anlaşmasına göre Kuoni nin İsviçre, İngiltere, İskandinavya, Finlandiya ve Benelüks teki tur operatörlüğü kolunun tamamı, seyahat acenteleri ve online satış kanallarının hepsi Der Touristik e geçti. Satışın AB ve İsviçre rekabet kurumlarının onayının ardından tamamlanacağı bildirildi. Anlaşmaya göre, satış sonrası Kuoni markasının isim hakkı Kuoni Group ta kalıyor. Der Touristik in bağlı olduğu REWE Grubu, İngiltere ve İsviçre de Kuoni markasını kullanabilecek. Kuoni nin Hindistan, Hong Kong ve Çin deki faaliyetlerini devretmek için de bir alıcı aradığı belirtiliyor. 22 turizm&yatırım 07 2015

ACENTELER HABER ı Jolly Tur, 2015 yılı için belirlediği hedefler doğrultusunda Bodrum daki ofisini açtı. Jolly Tur, bu yatırımla Türkiye nin turizmdeki en önemli değerlerinden biri olan ve gelecekte yıldızının çok daha parlayacağına inanılan Bodrum daki etkinliğini daha da artırmış oldu. Bodrum Belediye Başkanı Mehmet Kocadon un yanı sıra Jolly Tur un Türkiye çapındaki 200 partnerinin katıldığı açılışta tüm Jolly Tur yönetimi de yer aldı. Tüm Türkiye Jolly Tur ile Tatile misyonu çerçevesinde yeni ofis yatırımlarına devam edeceklerini belirten Jolly Tur Yönetim Kurulu Başkanı Mete Vardar, şöyle konuştu: Ana misyonumuz çerçevesinde yeni yatırımlarımıza devam edeceğiz. Sadece Türkiye nin değil, dünyanın en önemli turizm destinasyonlarından biri olma iddiasını giderek yükselten Bodrum da Jolly Tur olarak ofis açmamızı; ilçenin bu gelişme kararlılığına destek vermemiz şeklinde de okumak gerekir. Jolly Tur Genel Müdürü Figen Erkan ise, Bu ofisi açarken 2 hedefimiz var. Birincisi Bodrum a gelen tatilciye aradığı hizmeti en kolay ve en avantajlı şekilde sunmak... İkincisi ise son yıllarda Bodrum, yaz-kış yaşanan ciddi nüfusa sahip bir ilçe özelliğine kavuşmuştu. Bodrumluların yurtdışı, kültür turları, gemi ve Kıbrıs turları için bir adım yakınında olarak seyahatle ilgili tüm hizmetlerini Jolly Tur Bodrum Ofisi aracılığıyla sağlamak dedi. ı ş ı Misafirlerini egzotik coğrafyalardaki nehir turlarından, Antartika ve Uzakdoğu gibi uzak destinasyonlardaki okyanus turlarına çıkaran Gazella Turizm, haziran ayı itibariyle 12 ay boyunca lüks cruise seyahatleri de düzenleyecek. Gazella Turizm düzenlediği cruise seyahatleriyle Grönland, İzlanda Fiyortları, Kaliforniya Sahilleri, Alaska, Avustralya, Yeni Zelanda, Antarktika, Küba gibi birbirinden farklı coğrafyalar ve Mississippi, Myanmar gibi dünyanın en mistik nehirlerinde, gerçek gezginlere klasik rotaların aksine sıra dışı bölgeleri tanıtacak. Gazella Turizm CEO su Velit Gazel, konuyla ilgili; Gazella Turizm olarak misafirlerimizin karşısına birbirinden farklı konsept turlar ile çıkmaya devam ediyoruz. Gazella Gemi Turları ile birbirinden farklı coğrafyalara düzenlediğimiz seyahatlerle misafirlerimize farklı deneyimler yaşatıyoruz. Gazella Gemi Turları'nda öne çıkan en önemli nokta, daha önce Türkiye de hiç yolculuk planlarına eklenmemiş rotalara da yer vermemiz. Küba için planladığımız Curize&Stay Turu bunun bir örneği. Gazella Gemi Turları'nı tercih eden misafirlerimiz öncelikle Havana da üç gün konaklayıp Havana ve Küba nın tadını çıkarttıktan sonra Küba yı baştan sona gemi ile keşfetme imkanı yaşayabiliyor ve birbirinden egzotik coğrafyaları keşfedebiliyorlar diye konuştu. ı ı ı Türkiye'nin önde gelen havayolu şirketlerinden Onur Air, küresel teknoloji sağlayıcısı Sabre Corporation ile bir sözleşme imzalayarak tarifelerini Sabre seyahat pazarı üzerinden kullanıma sundu. Sabre, Zorlu Grubu Jules Verne Travel & Event ile anlaştı Sabre, lider seyahat şirketi Jules Verne Travel and Event ile uzun süreli stratejik ortaklığa imza attı. Jules Verne Travel & Events in Genel Müdürü Ayşe Yağcı, Özellikle iş seyahatlerinde seçenekler çok önemli. Dünyanın çeşitli yerlerinde çok ani kararlar ve değişiklikler oluşabiliyor. Kullandığınız sistemin bunu size sağlıyor olması lazım. Sabre ın bize çok daha hızlı çözümler ve seçenekler sunduğunu görüyoruz. Bu yüzden Sabre ile ortak çalışmalarımızda en önemli konularımızdan bir tanesi daha fazla seçenek sunması ve inovasyona önem vermesi. Dünyada ne kullanılıyorsa, nasıl bir gelişme yapıldıysa biz de aynı anda bunu görebilecek, kullanabilecek olacağız. Türk pazarına dair bir blokaj söz konusu değil. Yani Amerika da kullanılıyor, Türkiye de kullanılamaz gibi bir durum olmayacak. Bize hız kazandıracağını ve en iyi deneyimleri paylaşma imkanı sağlayacağını düşünüyoruz dedi. 24 turizm&yatırım 07 2015

ACENTELER HABER ğ 38.050 uçak talebi öngörüyor Boeing 20 yıllık Mevcut Piyasa Görünümü (CMO) raporunu açıkladı. Rapora göre, 2014 tahminine kıyasla talepte yüzde 3,5 lik artış gösteriyor. Önümüzdeki 20 yıl içinde yeni uçak talebinin, geçen yılki tahmine kıyasla yüzde 3,5 artış göstererek 38.050 adet olacağını öngörüyor. Tek koridorlu ve küçük/orta büyüklükteki çift koridorlu uçak piyasası büyüyor Şirketin açıkladığı yıllık Mevcut Piyasa Görünümü raporunda (CMO), yeni uçakların toplam değeri 5,6 trilyon dolar olarak tahmin ediliyor. Boeing Ticari Uçaklar Pazarlama Başkan Yardımcısı Randy Tinseth, Ticari uçak piyasası güçlü ve dayanıklı olmaya devam ediyor. İleriye baktığımızda, uçak piyasasının büyümeye devam etmesini, yeni uçaklara ilişkin talebin artmasını bekliyoruz dedi. Yolcu trafiği yüzde 5 olan tarihi eğilim çizgisine yakın olarak yaklaşık yüzde 4,9 oranıyla büyümeye devam edecek. Tahmin döneminin sonuna kadar 7 milyardan fazla yolcu uçakla seyahat edecek. Kargo trafiği ise yılda yüzde 4,7 oranında büyüme gösterecek. Tek koridorlu uçak pazarı, gelecek yirmi yıl içerisinde 26.730 adet uçaklık taleple, en hızlı büyüyen ve en büyük segment olmaya devam ediyor. Bu sektör itici gücünü, düşük maliyetli havayollarından ve gelişmekte olan ve yeni ortaya çıkan pazarlardaki havayollarının büyümesinden alıyor. Yeni uçak taleplerinin büyük bir çoğunluğu havayollarının büyümesi nedeniyle gelirken, sayıları çok fazla olan ve artmaya devam eden yaşlanmış uçakların da değiştirilmesi gerekecek. Gelecek 20 yıl boyunca, Çin de dahil olmak üzere Asya pazarı, toplam uçak teslimatlarında başı çekmeye devam edecek. ışı ı Atlas Holidays i kurdu Etstur ile iç pazarda çalışan Atlasglobal, yurt dışındaki turistleri Türkiye ye çekmek için uçak, tatil ve transfer hizmeti sunan Atlas Holidays adı altında bir şirket kurdu. Atlasglobal Yönetim Kurulu Başkanı Murat Ersoy, yolcu trafiğini turist trafiğine çevireceklerini, bu şekilde 4 kat fazla ekonomik değer yaratılacağını söyledi. Yeni hava yolu şirketi kurdukları tüm ülkelerde bu hizmeti sunacaklarını belirten Ersoy, uçak bileti arayan yolcuya en uygun konaklama ve transfer seçenekleri sunacaklarını dile getirdi. Yurtdışına Ets markası ile çıktıklarını ancak başarılı olmadıklarını belirten Ersoy, İran da Etstur ile hizmet vermek istedik, olmadı. Çünkü Ets yurtdışında bilinmiyor. Diğer yandan 14 ülkede 8 yeni havayolu şirketi kuracaklarını belirten Murat Ersoy, Kuzey Irak ve Ukrayna nın ardından Arnavutluk, Suudi Arabistan ve Merkezi Irak, bayraklı yeni şirketlerimizi kuruyoruz. Grubumuzdaki uçak yoğunluğu büyüyecek. Bu yaz 25 uçağa çıkıyoruz. Gelecek dönemde 2018 yılı sonuna kadar bu rakamı 3 misline çıkartacağız. Birkaç milyar dolarlık yatırım olacak. 75 uçakla birlikte yılda 240 bin saat havada uçan bir firma olacağız. Amacımız en çok noktaya uçmak değil, yeni pazarlardan en yüksek payı alıp yeni adreslerde de büyümek dedi. ı ş ı Akay Travel, Freebird Havayolları ile Antalya ile Lübnan ın başkenti Beyrut u direkt seferlerle birbirine bağlıyor. Freebird Havayolları ile haftanın 2 günü yapılacak seferler kapsamında paket turlar satışa sunuldu. 22 Haziran dan itibaren Pazartesi ve Cuma olmak üzere haftada 2 kez düzenlenmeye başlayan Antalya-Beyrut seferlerinde uçuş süresi 75 dakika olacak. Akay Travel, bu uçuşlarla, vize gerekmeyen Beyrut a 3, 4 ve 7 günlük paket turlar da düzenliyor. ş ı ı Alman seyahat Acentaları ve Tur Operatörleri Birliği nin (DRV) Ekim 2016 da düzenlenecek Genel Kurulu, Kuşadası Efes Kongre Merkezi nde yapılacak. Avrupa nın seyahat pazarındaki loko motif ülkesi Almanya da, acente, tur operatörü, oteller, hava, kara, demiryo lu taşımacılığı bünyesinde toplayan se ktör çatı örgütü Alman Seyahat Birliği DRV 26-30 Ekim 2016 tarihinde Genel Kurulu nu Kuşadası nda toplayacak. 26 turizm&yatırım 07 2015