TURKCELL İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2012 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR, DİPNOTLARI VE BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU Bu rapor 128 sayfadır.
TURKCELL İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2012 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR İÇİNDEKİLER SAYFA KONSOLİDE BİLANÇO... 1-2 KONSOLİDE GELİR TABLOSU... 3 KONSOLİDE KAPSAMLI GELİR TABLOSU... 4 KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU... 5 KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOSU... 6 KONSOLİDE FİNANSAL TABLO DİPNOTLARI... 7-128 NOT 1 ŞİRKET İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU... 7 NOT 2 FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR... 11 NOT 3 İŞLETME BİRLEŞMELERİ... 45 NOT 4 İŞ ORTAKLIKLARI... 47 NOT 5 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA... 47 NOT 6 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ... 51 NOT 7 FİNANSAL YATIRIMLAR... 51 NOT 8 FİNANSAL BORÇLAR... 53 NOT 9 DİĞER FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER... 56 NOT 10 TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR... 56 NOT 11 DİĞER ALACAK VE BORÇLAR... 57 NOT 12 FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAK VE BORÇLAR... 58 NOT 13 STOKLAR... 58 NOT 14 CANLI VARLIKLAR... 58 NOT 15 DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİN VARLIKLAR... 58 NOT 16 ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR... 58 NOT 17 YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER... 60 NOT 18 MADDİ DURAN VARLIKLAR... 61 NOT 19 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR... 64 NOT 20 ŞEREFİYE... 66 NOT 21 DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI... 67 NOT 22 KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER... 68 NOT 23 TAAHHÜTLER... 99 NOT 24 KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI... 100 NOT 25 EMEKLİLİK PLANLARI... 101 NOT 26 DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER... 101 NOT 27 ÖZKAYNAKLAR... 103 NOT 28 SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ... 106 NOT 29 FAALİYET GİDERLERİ... 107 NOT 30 NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER... 107 NOT 31 DİĞER FAALİYETLERDEN GELİR/GİDERLER... 107 NOT 32 FİNANSAL GELİRLER... 108 NOT 33 FİNANSAL GİDERLER... 108 NOT 34 SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER... 109 NOT 35 VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ... 109 NOT 36 HİSSE BAŞINA KAZANÇ... 112 NOT 37 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI... 113 NOT 38 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ... 119 NOT 39 BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR... 128 NOT 40 FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR... 128
31 Aralık 2012 Tarihli Konsolide Bilanço (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren finansal yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. VARLIKLAR Bağımsız Denetimden Geçmiş Dipnot referansları 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Dönen varlıklar 9.775.154 8.431.357 Nakit ve nakit benzerleri 6 6.998.870 4.738.360 Finansal yatırımlar 7 39.583 1.596.087 Ticari alacaklar 10 1.016.652 817.551 İlişkili taraflardan alacaklar 37 13.217 81.628 Diğer alacaklar 11 223.553 130.876 Stoklar 13 87.175 49.242 Diğer dönen varlıklar 26 1.396.104 1.017.613 Duran varlıklar 8.877.890 8.715.674 İlişkili taraflardan alacaklar 37-81 Diğer alacaklar 11 19.430 39.498 Finansal yatırımlar 7 51.263 42.074 Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar 16 452.294 777.034 Maddi duran varlıklar 18 5.447.159 5.106.430 Maddi olmayan duran varlıklar 19 2.259.312 2.299.677 Şerefiye 20 32.834 32.834 Ertelenmiş vergi varlığı 35 26.439 6.226 Diğer duran varlıklar 26 589.159 411.820 TOPLAM VARLIKLAR 18.653.044 17.147.031 İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır. 1
31 Aralık 2012 Tarihli Konsolide Bilanço (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. Bağımsız Denetimden Geçmiş KAYNAKLAR Dipnot referansları 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Kısa vadeli yükümlülükler 4.191.773 3.897.357 Finansal borçlar 8 1.938.486 1.535.746 Ticari borçlar 10 926.560 982.296 İlişkili taraflara borçlar 37 99.138 27.544 Diğer borçlar 11 509.667 539.168 Dönem karı vergi yükümlülüğü 35 136.427 116.906 Borç karşılıkları 22 155.319 237.852 Diğer kısa vadeli yükümlülükler 26 426.176 457.845 Uzun vadeli yükümlülükler 1.726.338 2.456.176 Finansal borçlar 8 1.103.779 1.997.284 Ticari borçlar 10 26.122 2.170 Diğer borçlar 11 31.134 31.768 Kıdem tazminatı karşılığı 24 73.892 53.379 Ertelenmiş vergi yükümlülüğü 35 73.101 120.501 Borç karşılıkları 22 265.419 109.970 Diğer uzun vadeli yükümlülükler 26 152.891 141.104 ÖZKAYNAKLAR 12.734.933 10.793.498 Ana ortaklığa ait özkaynaklar 27 12.875.257 10.907.840 Sermaye 2.200.000 2.200.000 Hisse senedi ihraç primleri 269 269 Katkı sermaye 35.026 35.026 Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu (461.150) (457.524) Finansal varlık değer artış fonu (2.349) (867) Yabancı para çevrim farkları 55.308 158.785 Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler 833.918 831.641 Geçmiş yıllar karları 8.131.190 6.957.246 Net dönem karı 2.083.045 1.183.264 Kontrol gücü olmayan paylar 27 (140.324) (114.342) TOPLAM KAYNAKLAR 18.653.044 17.147.031 İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır. 2
31 Aralık 2012 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Gelir Tablosu (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. Bağımsız Denetimden Geçmiş Dipnot referansları 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 ESAS FAALİYET GELİRLERİ Satış gelirleri 28 10.507.029 9.370.073 Satışların maliyeti (-) 28 (6.482.150) (5.948.759) BRÜT KAR 4.024.879 3.421.314 Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) 29 (1.705.725) (1.684.898) Genel yönetim giderleri (-) 29 (484.174) (410.915) Diğer faaliyet gelirleri 31 32.346 53.992 Diğer faaliyet giderleri (-) 31 (137.635) (271.254) FAALİYET KARI 1.729.691 1.108.239 Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların karlarındaki paylar 16 218.536 227.031 Esas faaliyet dışı finansal gelirler 32 691.662 545.629 Esas faaliyet dışı finansal giderler (-) 33 (224.191) (528.366) Parasal kazanç 169.926 273.538 VERGİ ÖNCESİ KAR 2.585.624 1.626.071 Vergi gideri (523.591) (486.063) Dönem vergi gideri 35 (564.340) (512.214) Ertelenmiş vergi geliri 35 40.749 26.151 NET DÖNEM KARI 2.062.033 1.140.008 Net dönem karının dağılımı Kontrol gücü olmayan paylar (21.012) (43.256) Ana ortaklık payları 2.083.045 1.183.264 Hisse başına / seyreltilmiş hisse başına kazanç 36 0,946839 0,537847 İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır. 3
31 Aralık 2012 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Kapsamlı Gelir Tablosu (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. Bağımsız Denetimden Geçmiş 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 NET DÖNEM KARI 2.062.033 1.140.008 Diğer kapsamlı gelirler Finansal riskten korunma fonundaki değişim (1.482) (867) Yabancı para çevrim farklarındaki değişim (64.657) (62.325) Tanımlanmış emeklilik fayda planlarındaki aktüeryal kayıplar (8.754) - Yabancı para çevrim farklarındaki değişime ilişkin vergi etkileri 3.822 (8.367) Tanımlanmış emeklilik fayda planlarındaki aktüeryal kayıpların ertelenmiş vergi etkisi 1.711 - DİĞER KAPSAMLI GELİR, VERGİ SONRASI (69.360) (71.559) TOPLAM KAPSAMLI GELİR 1.992.673 1.068.449 Toplam kapsamlı gelirin dağılımı Kontrol gücü olmayan paylar (11.160) (70.700) Ana ortaklık payları 2.003.833 1.139.149 İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır. 4
31 Aralık 2012 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Özkaynak Değişim Tablosu (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. Hisse senedi ihraç primleri Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu Finansal riskten korunma fonu Ana ortaklığa ait özkaynaklar Yabancı para çevrim farkları Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler Dipnot referansları Sermaye Katkı sermaye Toplam Toplam özkaynaklar 1 Ocak 2011 tarihindeki bakiye 2.200.000 269 35.026 (408.201) - 100.391 833.163 6.875.138 9.635.786 (37.134) 9.598.652 Toplam kapsamlı gelir Net dönem karı 27 - - - - - - - 1.183.264 1.183.264 (43.256) 1.140.008 Diğer kapsamlı gelir Yabancı para çevrim farkları - - - (101.642) - 58.394 - - (43.248) (27.444) (70.692) Finansal riskten korunma fonundaki değişim - - - - (867) - - - (867) - (867) Finansal varlıklar makul değer artışı (net) 27 - - - - - - - - - - - Toplam diğer kapsamlı gelir, vergi sonrası - - - (101.642) (867) 58.394 - - (44.115) (27.444) (71.559) Toplam kapsamlı gelir - - - (101.642) (867) 58.394-1.183.264 1.139.149 (70.700) 1.068.449 Yasal yedeklere transfer 27 - - - - - - (1.522) 1.522 - - - Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyon yükümlülüğü makul değer artışı 27 - - - 52.319 - - - - 52.319-52.319 Enflasyon muhasebesi etkisi - - - - - - - 80.586 80.586-80.586 Temettü ödemesi 27 - - - - - - - - - (7.535) (7.535) Kontrol gücü olmayan paylardaki değişim 27 - - - - - - - - - 1.027 1.027 31 Aralık 2011 tarihindeki bakiye (1) 2.200.000 269 35.026 (457.524) (867) 158.785 831.641 8.140.510 10.907.840 (114.342) 10.793.498 1 Ocak 2012 tarihindeki bakiye 2.200.000 269 35.026 (457.524) (867) 158.785 831.641 8.140.510 10.907.840 (114.342) 10.793.498 Toplam kapsamlı gelir Net dönem karı 27 - - - - - - - 2.083.045 2.083.045 (21.012) 2.062.033 Diğer kapsamlı gelir Yabancı para çevrim farkları - - - 32.790 - (103.477) - - (70.687) 9.852 (60.835) Tanımlanmış emeklilik fayda planlarındaki aktüeryal kayıplar 22 - - - - - - - (7.043) (7.043) - (7.043) Riskten korunma fonundaki değişim - - - - (1.482) - - - (1.482) - (1.482) Toplam diğer kapsamlı gelir, vergi sonrası - - - 32.790 (1.482) (103.477) - (7.043) (79.212) 9.852 (69.360) Toplam kapsamlı gelir - - - 32.790 (1.482) (103.477) - 2.076.002 2.003.833 (11.160) 1.992.673 Yasal yedeklere transfer 27 - - - - - - 2.277 (2.277) - - - Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyon yükümlülüğü makul değer azalışı 27 - - - (36.416) - - - - (36.416) - (36.416) Temettü ödemesi 27 - - - - - - - - - (15.327) (15.327) Kontrol gücü olmayan paylardaki değişim 27 - - - - - - - - - 505 505 31 Aralık 2012 tarihindeki bakiye (1) 2.200.000 269 35.026 (461.150) (2.349) 55.308 833.918 10.214.235 12.875.257 (140.324) 12.734.933 (1) Sermaye, hisse senetleri ihraç primleri ve kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilmiştir. İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır. Geçmiş yıllar karları Kontrol gücü olmayan paylar 5
31 Aralık 2012 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Nakit Akım Tablosu (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren finansal yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. Dipnot Referansları 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Net dönem karı 2.062.033 1.140.008 Net dönem karı ile işletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit girişleri mutabakatı için gerekli düzeltmeler: Amortismanlar ve maddi duran varlık değer düşüklüğü 18 1.005.590 1.094.190 İtfa payları ve maddi olmayan duran varlık değer düşüklüğü 19 400.935 493.192 Şerefiye değer düşüklüğü 20-100.057 Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar ve uzun vadeli finansal yatırımları değer düşüklüğü 16 72.282 38.114 Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar için ayrılan karşılık 16 34.375 - Net finansal gelir (570.757) (455.929) Vergi gideri 35 523.591 486.063 Özkaynak metoduyla muhasebeleştirilen iştirak karı 16-37 (242.835) (274.680) Maddi duran varlık satış (karı)/zararı (4.710) (5.677) İşletme sermayesi üzerindeki gerçekleşmemiş kur farkları (111.271) 223.009 Ertelenmiş gelirdeki (azalış)/artış (61.087) (30.232) Şüpheli alacak karşılıkları 10 111.786 51.214 3.219.932 2.859.329 Varlık ve yükümlülüklerdeki değişimler: Ticari alacaklardaki artış 10 (324.347) (120.464) İlişkili taraflardan alacaklardaki azalış 37 67.228 63.977 Stoklardaki artış (37.932) (11.541) Diğer dönen varlıklardaki artış (372.033) (231.444) Diğer duran varlıklardaki artış (181.485) (252.902) Diğer alacaklardaki artış (75.775) (16.873) Diğer uzun vadeli alacaklardaki azalış/(artış) 380 (23.791) İlişkili taraflara borçlardaki artış 37 3.004 8.008 Ticari borçlardaki (azalış)/artış (12.234) 90.595 Peşin ödenen giderlerdeki (azalış)/artış (22.449) 18.432 Diğer kısa vadeli yükümlülüklerdeki artış 15.323 47.141 Diğer kısa vadeli borç karşılıklarındaki artış 64.771 49 Diğer uzun vadeli yükümlülüklerdeki artış 15 1.218 28.922 Uzun vadeli borç karşılıklarındaki ve kıdem tazminatı yükümlülüğündeki artış 22-24 12.124 13.707 2.357.725 2.473.145 Ödenen faizler 33 (101.093) (78.163) Ödenen vergiler (564.821) (521.607) Alınan temettüler 430.900 122.582 İşletme faaliyetlerinden elde edilen net nakit 2.122.711 1.995.957 Yatırım faaliyetleri: Maddi duran varlık alımları 18 (1.352.813) (1.249.381) Maddi olmayan duran varlık alımları 19 (370.851) (375.149) Maddi ve maddi olmayan duran varlık satışlarından elde edilen nakit 9 17.337 14.364 Opsiyon kontratlarından elde edilen nakit 32 4.036 10.003 Opsiyon prim ödemeleri 33 (500) (2.068) Satılmaya hazır menkul kıymetlerdeki artış (48.772) (1.600.522) Satılmaya hazır menkul kıymetlerdeki azalış 1.596.087 17.114 İktisap edilen bağlı ortaklık nakit etkisi - 1.011 Tahsil edilen faizler 698.893 468.616 Yatırım faaliyetlerinden elde edilen/(kullanılan) net nakit 543.417 (2.716.012) Finansal faaliyetler: Kredi alımları 1.198.827 935.940 Kredi işlem maliyeti - (1.753) Kredi anapara ödemeleri (1.493.894) (879.625) Kontrol gücü olmayan paylardaki değişim 505 1.027 Ödenen temettüler (15.327) (7.535) Finansal faaliyetlerde (kullanılan)/elde edilen net nakit (309.889) 48.054 Nakit ve nakit benzeri değerlerdeki artış /(azalış) 2.356.239 (672.001) 1 Ocak itibariyle nakit ve nakit benzeri değerler 6 4.736.312 5.096.029 Nakit ve nakit benzerleri üzerindeki kur farkları (93.681) 312.284 Nakit ve nakit benzeri değerlerin dönem sonu bakiyesi 6 6.998.870 4.736.312 İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır. 6
31 Aralık 2012 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. 1 ŞİRKET İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU Turkcell İletişim Hizmetleri Anonim Şirketi ( Turkcell Ana ortaklık ), 5 Ekim 1993 tarihinde İstanbul da kurulmuş ve 1994 yılında faaliyetlerine başlamıştır. Turkcell in ticari adresi, Turkcell Plaza, Meşrutiyet Caddesi No: 71, 34430 Tepebaşı / İstanbul olarak kayıtlıdır. Turkcell in faaliyet konuları, T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ( Bakanlık ) ile imzalanmış bulunan GSM ( Global System for Mobile Communications ) Pan Avrupa Mobil Telefon Sistemi ihalesinde öngörülen iş ve hizmetler ile PTT kanununa aykırı olmamak üzere, her türlü telefon, telekomünikasyon ve benzeri hizmetler, IMT-2000/UMTS hizmet ve altyapılarına ilişkin yetkilendirme kapsamındaki faaliyetlerdir. 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla, Turkcell in hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası ( İMKB ) ve New York Hisse Senetleri Borsası nda ( New York Stock Exchange NYSE ) işlem görmektedir. Turkcell, 1993 yılında Türk Telekomünikasyon A.Ş. ( Türk Telekom ) ile bir gelir paylaşımı sözleşmesi imzalamış, bu sözleşme çerçevesinde, GSM standartlarında bir mobil telefon sistemini, yatırım bedelini de karşılamak suretiyle, gerçekleştirmekle sorumlu kılınmıştır. Abonelere yönelik ücretlerin tahakkuk ve tahsilatını ise Türk Telekom üstlenmiştir. 15 yıllık bir süreyi kapsayan sözleşmeye göre, Turkcell, tesis ücretleri, aylık sabit ücretler ve konuşma ücretlerinden elde edilen gelirler üzerinden %32,9 oranında pay almıştır. Turkcell, 27 Nisan 1998 tarihinde Bakanlık ile bir lisans sözleşmesi imzalamış ve bu sözleşme uyarınca, 500.000 Amerikan Doları lisans ücreti karşılığında 25 yıl süreli bir GSM işletme lisansı ( Lisans ) almaya hak kazanmıştır. Lisans sözleşmesi çerçevesinde, abonelere yönelik ücretlerin tahakkuk ve tahsilatı Turkcell tarafından yapılmakta ve tahsilat riski Turkcell tarafından üstlenilmektedir. Ayrıca, Turkcell, abonelerinden elde ettiği brüt gelirin %15 inin %90 ını her ay Türkiye Cumhuriyeti Hazine Müsteşarlığı na ( Hazine ) hazine payı ve %10 luk kısmını da Bakanlık a evrensel hizmet fonu olarak ödemektedir. Hazine payına ek olarak, Turkcell, elde ettiği brüt gelirin %0,35 ini (onbinde otuzbeş) kurum masraflarına katkı payı olarak yılda bir kez olmak üzere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu na ( BTK ) ödemekle yükümlüdür. Turkcell, BTK tarafından 2000/UMTS hizmet ve altyapılarının yetkilendirilmesine yönelik dört adet lisansın verilmesi için yapılan 3. Nesil ihalesinde, 358.000 Avro (KDV hariç) karşılığında en geniş frekans bandını içeren A tipi lisansını almaya hak kazanmıştır. 3. Nesil Lisans ( 3N Lisans ) ile ilgili onaylar tamamlandıktan sonra lisans bedelinin ödemesi yapılarak imtiyaz sözleşmesi 30 Nisan 2009 tarihinde Turkcell ve BTK arasında imzalanmıştır. Sözleşme imza tarihinden itibaren 20 yıl geçerli olacaktır. Operatörler sözleşme kapsamında fiilen hizmet sunmaya 30 Temmuz 2009 da başlamıştır. 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla, Turkcell in ana hissedarları, Sonera Holding B.V. ( Sonera ), Çukurova Grubu ve Alfa Telekom Turkey Limited dir. 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla Sonera ve Çukurova Grubu dolaylı ve dolaysız olarak, sırasıyla %37,1 ve %13,8 paya sahiptir. Alfa Grup, Çukurova Holdings Limited ve Turkcell Holding A.Ş. aracılığıyla dolaylı olarak Turkcell hisselerinin %13,2 sine sahiptir. Turkcell ve bağlı ortaklıklarının ( Şirket ) 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla ortaklık yapısı Not 27.1 de açıklanmıştır. 7
31 Aralık 2012 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren finansal yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. Bağlı ortaklıklar Ülke Faaliyet konusu Kıbrıs Mobile Telekomünikasyon Kuzey Kıbrıs Türk Limited Şirketi ( Kıbrıs Telekom ) Cumhuriyeti ( KKTC ) Telekomünikasyon Global Bilgi Pazarlama Danışma ve Çağrı Servisi Hizmetleri A.Ş. Müşteri ilişkileri yönetim ( Turkcell Global Bilgi ) Türkiye merkezi Turktell Bilişim Servisleri A.Ş. Bilgi teknolojisi, eğlence ve katma ( Turktell ) Türkiye değerli GSM hizmetleri yatırımları Superonline İletişim Hizmetleri A.Ş. ( Turkcell Superonline )* Türkiye Telekomünikasyon Turktell Uluslararası Yatırım Holding A.Ş. ( Turktell Uluslararası ) Türkiye Telekomünikasyon yatırımları Turkcell Satış ve Dağıtım Hizmetleri A.Ş. ( Turkcell Satış )*** Türkiye Telekomünikasyon East Asian Consortium B.V. ( Eastasia ) Hollanda Telekomünikasyon yatırımları Turkcell Teknoloji Araştırma ve Geliştirme A.Ş. ( Turkcell Teknoloji ) Türkiye Araştırma geliştirme Turkcell Interaktif Dijital Platform ve İçerik Hizmetleri AŞ ( Turkcell Interaktif )** Türkiye Radyo ve televizyon yayıncılığı Kule Hizmet ve İşletmecilik A.Ş. Telekomünikasyon alt yapı ( Global Tower ) Türkiye işletmeciliği Financell B.V. ( Financell ) Hollanda Finansman şirketi Rehberlik Hizmetleri A.Ş. ( Rehberlik Hizmetleri ) Türkiye Telekomünikasyon Corbuss Kurumsal Telekom Servis Hizmetleri A.Ş. ( Corbuss ) Türkiye WAP ve katma değerli GSM hizmetleri İnteltek İnternet Teknoloji Yatırım ve Danışmanlık Ticaret A.Ş. ( İnteltek ) Türkiye Şans oyunları Euroasia Telecommunications Holdings B.V. ( Euroasia ) Hollanda Telekomünikasyon LLC Astelit ( Astelit ) Ukrayna Telekomünikasyon Surtur B.V. ( Surtur )***** Hollanda Telekomünikasyon yatırımları Beltur Coöperatief U.A. ( Beltur ) Hollanda Telekomünikasyon yatırımları Turkcell Gayrimenkul Hizmetleri A.Ş. ( Turkcell Gayrimenkul ) Türkiye Gayrimenkul Yatırım Şirketi Beltel Telekomünikasyon Hizmetleri A.Ş. ( Beltel ) Türkiye Telekomünikasyon yatırımları Belarusian Telecommunications Network ( Belarus Telekom ) Belarus Telekomünikasyon LLC UkrTower ( Kule Ukrayna ) Ukrayna Telekomünikasyon alt yapı işletmeciliği LLC Global Bilgi ( Global Ukrayna ) Ukrayna Müşteri ilişkileri yönetim merkezi Talih Kuşu Altyapı Hizmetleri A.Ş. ( Talih Kuşu ) Türkiye Telekomünikasyon yatırımları FLLC Global Bilgi ( Global Belarus ) Belarus Müşteri ilişkileri yönetim merkezi Fizy İletişim A.Ş. ( Fizy ) Türkiye Müzik ve video yayını Azerinteltek QSC ( Azerinteltek ) Azerbaycan Şans oyunları Turkcell Europe GmbH ( Turkcell Europe ) Almanya Telekomünikasyon Lifetech LLC ( Lifetech )**** Belarus Bilgi işlem,programlama ve danışmanlık Müşterek yönetime tabi ortaklıklar Ülke Faaliyet konusu A-Tel Pazarlama ve Servis Hizmetleri A.Ş. Ön ödemeli hatların ( A-Tel ) Türkiye satışı ve dağıtımı 8
31 Aralık 2012 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren finansal yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. İştirakler Ülke Faaliyet konusu Fintur Holdings B.V. ( Fintur ) Hollanda Telekomünikasyon * Turkcell Superonline 30 Mart 2012 tarihinde Global İletişim Hizmetleri A.Ş. ( Global İletişim ) ile birleşmiştir. ** Şans Oyunları Yatırım Holding A.Ş. nin kayıtlı ismi Mayıs 2012 de Turkcell Interaktif Dijital Platform ve İçerik Hizmetleri A.Ş. olarak değişmiştir. ***Turkcell Kurumsal Satış ve Dağıtım Hizmetleri A.Ş. nin kayıtlı ismi 18 Aralık 2012 de Turkcell Satış ve Dağıtım Hizmetleri A.Ş. olarak değişmiştir. ****Lifetech bilgi işlem, programlama ve danışmanlık alanında faaliyet göstermek üzere 23 Temmuz 2012 de Belarus ta kurulmuştur. *****31 Ekim 2012 tarihinde gerçekleştirilen Yönetim Kurulu toplantısında, Surtur un tasfiyesine karar verilmiştir. Bilanço tarihi itibariyle tasfiye süreci devam etmektedir. Kıbrıs Telekom, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti nde ( KKTC ) bir GSM şebekesi kurmuş ve işletmektedir. Kıbrıs Telekom, KKTC Bayındırlık ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ile 27 Nisan 2007 tarihinde GSM Sayısal, Hücresel Mobil Telefon Sistemi Kurulması ve İşletilmesi ile ilgili Lisans verilmesine ilişkin yeni bir sözleşme imzalamış ve lisans sözleşmesi ile GSM 900, GSM 1800 frekans bantlarının kullanım haklarını ve bazı şartlara bağlı olarak IMT/2000/UMTS frekans bandının kullanım hakkını elde etmiştir. Yeni Lisans sözleşmesine göre Kıbrıs Telekom, aylık olarak süresinde ödenmeyen bedeller için abonelerine tahakkuk ettirilen gecikme faizi ile vasıtalı vergiler, harç ve resim gibi finansal yükümlülükler ve raporlama amacıyla muhasebeleştirilen tahakkuk tutarları, katma değerli hizmetlerden elde edilen gelirlerin, bu hizmetlerin içeriği karşılığında ilgili üçüncü şahıslara ödenecek olan bölüm, diğer işletmecilerden elde edilen ara bağlantı gelirleri ile yurt dışında bulunduğu sürece dolaşım aracılığıyla telekomünikasyon hizmetlerinden yararlanmaları karşılığında abonelerden tahsil edilen ücretlerin, dolaşım yapılan yurtdışı operatörüne ödenen bölümü hariç olmak üzere aylık brüt gelirin %15'ini her ay KKTC Gelir ve Vergi Dairesine ödemekle yükümlü tutulmuştur. Sözleşme imza tarihinden itibaren 18 yıl geçerli olacaktır. Sözleşmenin yürürlüğe girdiği 1 Ağustos 2007 tarihinden itibaren 25 Mart 1999 tarihinde imzalanmış bulunan gelir paylaşımı sözleşmesi yürürlükten kalkmıştır. Ayrıca, Kıbrıs Telekom 14 Mart 2008 tarihinde 3. Nesil altyapı lisansını almıştır. 2010 yılının 3. çeyreğinde Kıbrıs Telekom ses ve data bağlantısını sağlayan radyo transmisyon (airlink) projesini tamamlayarak KKTC nin Telekomünikasyon Dairesi dışındaki tek doğrudan çıkışına sahip oldu. Global, Global Ukrayna ve Global Belarus, müşteri ilişkileri yönetim merkezi olarak hizmet vermektedir. Turktell, bilgi teknolojisi, eğlence ve katma değerli GSM hizmetleri gibi hizmetler sunan şirketlere iştirak etmek ve bu hizmetlerin geliştirilmesi amacıyla kurulmuştur. Turkcell Superonline, telekomünikasyon hizmetlerinin verilmesi için gerekli yatırımları yapmak, işletmek ve bu hizmetleri veren yerli ve yabancı işletmelerin mümessilliğini üstlenmek amacıyla kurulmuştur. Ayrıca, Turkcell Superonline, uluslararası ve ulusal toplu ses taşıma, kurumlara özel uluslararası kiralık veri hattı temin etme ve yurtdışı bağlantılı internet erişim hizmetleri vermekte, bireysel ve kurumsal internet servisleri geliştirmektedir. Turktell Uluslararası, telekomünikasyon ve yüksek teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve bu hizmetleri veren yatırımlara iştirak etmek amacıyla kurulmuştur. Turkcell Satış, çocuklar için eğitim amaçlı dijital yayın hizmetleri sağlamak amacıyla kurulmuştur. 2006 yılında Turkcell Satış ın faaliyet konusuna telekomünikasyon ve bilgi teknolojileri ürünleri satışı yapmak, dağıtım ve pazarlama hizmetleri vermek eklenmiştir. 9
31 Aralık 2012 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren finansal yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. Eastasia, telekomünikasyon ve yüksek teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve İran İslam Cumhuriyeti nde ( İran ) İrancell ünvanlı, İran kanunlarına göre kurulması planlanan şirkete iştirak etmek amacıyla kurulmuştur. 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla Eastasia nın İran da operasyonel faaliyeti yoktur. Turkcell Teknoloji nin faaliyet konusu telekomünikasyon, iletişim ve bilişim konularında veya genel amaçlarla her türlü yazılım, donanım sistemleri geliştirmek, üretmek, kurmak, montaj, bakım ve onarım yapmak, işletmek, satın almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek ve danışmanlık yapmaktır. Şirket Nisan 2007 de Tübitak Marmara Araştırma Merkezi Teknoloji Serbest bölgesinde faaliyetine başlamıştır. Turkcell Interaktif, radyo ve televizyon yayıncılığı ile isteğe bağlı yayın hizmetleri kapsamında yurt içinde veya yurt dışında kablo, internet, mobil ve diğer teknolojileri kullanan şebekeler ve/veya IPTV platformu, web TV, mobil TV gibi gelişen ve gelişecek yeni teknolojiler üzerinden hizmet vermek amacıyla kurulmuştur. Global Tower ve Kule Ukrayna, telekomünikasyon ve medya sektörüne, özel ve kamu kurum ve kuruluşlarına kulelerde yer kiralayarak alt yapı işletmeciliği yapmak amacıyla kurulmuştur. Global Tower ve Kule Ukrayna, müşterilerine gerekli her türlü izinin alınması, yer ve saha kiralanması, kule yatırımının yapılması, orta ve alçak gerilim enerjisi ve konteyner alt yapısının sağlanması, dönemsel bakımlarının yapılmasını (kule, çit, enerji hattı, ulaşım yolu) içeren paket hizmetler sunmaktadır. Financell, finansal kuruluşlardan kredi alarak fon sağlamak amacıyla aracı finans şirketi olarak 19 Şubat 2007 tarihinde Hollanda da kurulmuştur. Rehberlik Hizmetleri, telekomünikasyon hizmeti verilmesi ve/veya altyapısı kurulması ve işletilmesi, rehberlik ve katma değerli hizmetler vermek ve bu hizmetlere ilişkin altyapı kurmak ve işletmek amacıyla 19 Temmuz 2007 tarihinde kurulmuştur. Corbuss, WAP ( Wireless Application Protocol ) ve katma değerli GSM hizmetleri gibi bilgi teknolojisi alanında hizmetler sunmak için kurulmuştur. İnteltek, çoklu erişimli elektronik ortamlar üzerinden müşterek şans oyunları oynatılması için merkezi sistem kurulması ve bu sistemin işletmeciliği amacıyla kurulmuştur. Inteltek, 1 Mart 2009 tarihine kadar Spor Toto Teşkilat Müdürlüğü A.Ş. ( Spor Toto ) ile imzaladığı eski sözleşme kapsamında şans oyunları oynatmaktaydı. Şans oyunları işletmeciliğinin tüzel kişilere verilmesi için 28 Ağustos 2008 tarihinde yapılan yeni ihalede İnteltek en iyi teklifi vermiş ve 29 Ağustos 2008 tarihinde Spor Toto ile 10 yıl süreli yeni bir sözleşme imzalamıştır. Yeni sözleşme kapsamında İnteltek in komisyon oranı 1 Mart 2009 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere %1,4 tür (önceki oran %7). Euroasia, telekomünikasyon ve yüksek teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve Ukrayna da bu hizmetleri veren Astelit e iştirak etmek amacıyla kurulmuştur. Astelit, telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak ve bunları işletmek için Ukrayna da kurulmuştur. Surtur, Beltur ve Beltel, telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve bu hizmetleri veren yatırımlara iştirak etmek amacıyla kurulmuştur. Belarus Telekom telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak ve bunları işletmek için Belarus ta kurulmuştur. 10
31 Aralık 2012 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren finansal yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. Turkcell Gayrimenkul, her türlü gayrimenkulleri kendi adına veya müşterileri adına almak, satmak, kiraya vermek; kendisine veya başkalarına ait gayrimenkuller üzerine her türlü inşaatları yapmak amacıyla kurulmuştur. Talih Kuşu, telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve bu hizmetleri veren yatırımlara iştirak etmek amacıyla hizmet vermektedir. Inteltek in %51 oranında pay sahibi olduğu Azerinteltek, 19 Ocak 2010 da Azerbaycan da kurulmuş olup, Azerbaycan da spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis oyunları alanında faaliyet göstermek üzere Azerbaycan Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından bahis oyunlarının düzenlenmesi, işletilmesi, yönetimi ve geliştirilmesi konularında 10 yıl süreyle yetkilendirilmiştir. Eylül 2010 da spora dayalı bahis oyunları ile ilgili Azerbaycan da çıkan yeni yasa gereği, sözleşme aynı şartlarla yenilenmiştir. Azerinteltek 18 Ocak 2011 tarihinde spor müsabakalarına dayalı bahis oyunlarında resmi olarak satış faaliyetlerine başlamıştır. Turkcell Europe toptan trafik alımı yaparak telekomünikasyon alanında faaliyet göstermek üzere Ağustos 2010 da Almanya da kurulmuştur. Turkcell Europe Mart 2011 tarihinden itibaren hizmet vermeye başlamıştır. Fizy, 6 Nisan 2011 tarihinde internet üzerinden müzik ve video yayını yapmak, müzik aboneliği satışı yapmak, prodüksiyon, reklam, tanıtım ve promosyon gibi hizmetler vermek üzere kurulmuştur. Lifetech, 23 Temmuz 2012 tarihinde bilgi işlem, programlama, danışmanlık alanlarında faaliyet göstermek üzere Belarus ta kurulmuştur. Lifetech Kasım 2012 tarihinden itibaren hizmet vermeye başlamıştır. 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla Şirket in çalışan sayısı 13.901 dir (31 Aralık 2011: 12.834). 2 FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (a) Uygunluk Beyanı Turkcell, yasal muhasebe kayıtlarını Tek Düzen Hesap Planı, Türk Ticaret Kanunu ve Türk Vergi Kanunları na uygun olarak tutmakta ve yasal finansal tablolarını da buna uygun olarak Türk Lirası ( TL ) bazında hazırlamakta ve finansal tablolarını bin TL ye yuvarlanmış olarak sunmaktadır. 11
31 Aralık 2012 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren finansal yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. Kıbrıs Telekom, Euroasia, Financell, Eastasia, Belarus Telekom, Lifetech, Astelit, Global Ukrayna, Global Belarus, Kule Ukrayna, Beltur, Surtur, Azerinteltek ve Turkcell Europe haricinde konsolidasyona dahil edilen bağlı ortaklıklar, yasal muhasebe kayıtlarını Tek Düzen Hesap Planı, Türk Ticaret Kanunu ve Türk Vergi Kanunları hükümlerine uygun olarak TL bazında hazırlamaktadırlar. Kıbrıs Telekom, KKTC de kayıtlı olup, yasal muhasebe kayıtlarını KKTC nin öngördüğü hükümler çerçevesinde TL bazında, Euroasia ve Financell Hollanda da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Hollanda da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Amerikan Doları ( ABD Doları ) bazında, Eastasia, Beltur ve Surtur Hollanda da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Hollanda da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Avro bazında, Astelit, Global Ukrayna ve Kule Ukrayna Ukrayna da kayıtlı olup, muhasebe kayıtlarını Ukrayna da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Hrivnia ( HRV ) bazında, Belarus Telekom, Global Belarus ve Lifetech Belarus ta kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Belarus ta geçerli olan muhasebe standartlarına göre Belarus Rublesi ( BYR ) bazında, Azerinteltek Azerbaycan da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Azerbaycan da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Azerbaycan Manatı bazında, Turkcell Europe Almanya da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Almanya da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Avro bazında hazırlamaktadırlar. Şirket in ilişikteki konsolide finansal tabloları Sermaye Piyasası Kurulu nun ( SPK ) 9 Nisan 2008 tarih ve 26842 sayılı Resmi Gazete de yayınlanan Seri: XI, No: 29 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği ( Tebliğ ) hükümlerine uygun olarak hazırlanmıştır. Tebliğ in 5 inci Maddesi ne göre işletmeler, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları nı ( UMS/UFRS ) uygularlar. Ancak Tebliğ de yer alan Geçici Madde 2 ye göre Tebliğ in 5 inci Maddesi nin uygulanmasında, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu ( UMSK ) tarafından yayınlananlardan farkları Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu ( TMSK ) tarafından ilan edilinceye kadar UMSK tarafından kabul edilen UMS/UFRS ler uygulanır. Bu kapsamda Şirket 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren hesap dönemine ilişkin konsolide finansal tablolarını UMSK tarafından kabul edilen UMS/UFRS lere uygun olarak hazırlamıştır. Şirket in konsolide finansal tablolarını değiştirme ve onaylama yetkisi Yönetim Kurulu na aittir. Şirket in finansal tabloları Denetim Komitesi nin tavsiyesi ile Yönetim Kurulu tarafından onaylanmaktadır. Yılsonu finansal tabloları Genel Kurul tarafından da onanmaktadır. 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren finansal yıla ait konsolide finansal tabloları, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. Şirket in UMSK tarafından kabul edilen UMS/UFRS lere uygun olarak 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ilişkin konsolide finansal tabloları, 21 Şubat 2013 tarihinde Şirket Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır. Şirket, gelir tablosunun sunumu açısından UMS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu standardı kapsamında giderlerin fonksiyonu gösterim formatını seçmiştir. Özkaynak kalemlerinden, sermaye, hisse senedi ihraç primleri ve yasal yedekler yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilmiştir. 12
31 Aralık 2012 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (b) Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren finansal yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. Finansal tabloların hazırlanış şekli Şirket, nakit akım tablosunda operasyonlardan elde edilen nakdin gösterimi için UMS 7 Nakit Akım Tabloları standardı kapsamında dolaylı yöntemi seçmiştir. Bu yöntem kapsamında net dönem kar / (zararı), gayri nakdi işlemlerin, geçmiş veya gelecek işlemlerle ilgili nakit giriş veya çıkışlarına ilişkin tahakkukların veya ertelemelerin ve yatırım veya finansman faaliyetleriyle ilgili nakit akışlarına ilişkin gelir veya gider kalemlerinin etkilerine göre düzeltilmektedir. 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablo ve dipnotların hazırlanmasında, SPK Karar Organı nın 17 Nisan 2008 tarih ve 11/467 sayılı karar ile açıklanan SPK Seri: XI, No: 29 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği Uyarınca Düzenlenecek Finansal Tablo ve Dipnot Formatları Hakkında Duyuru da belirtilen esaslar kullanılmıştır. 2 Kasım 2011 tarihinde Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 2499 sayılı Kanun un Ek 1 inci Maddesi iptal edilmiş ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ( Kurum ) kurulmuştur. Bu Kanun Hükmünde Kararname nin Geçici 1 inci Maddesi uyarınca, Kurum tarafından yayımlanacak standart ve düzenlemeler yürürlüğe girinceye kadar, bu hususlara ilişkin mevcut düzenlemelerin uygulanmasına devam edilecektir. Bu nedenle, söz konusu durum, raporlama tarihi itibarıyla, bu konsolide finansal tabloların dipnotunda açıklanan Finansal Tabloların Hazırlanış Şekli nde herhangi bir değişikliğe yol açmamaktadır. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye de faaliyette bulunan ve SPK tarafından kabul edilen muhasebe ve raporlama ilkelerine ( SPK Finansal Raporlama Standartları ) uygun finansal tablo hazırlayan şirketler için 10 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının geçerli olmadığını ilan etmiştir. Ekli konsolide finansal tablolarda, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren, UMSK tarafından yayımlanmış UMS 29 No lu Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı aşağıda belirtilen bağlı ortaklıkların finansal tabloları dışında uygulanmamıştır. Ekli konsolide finansal tablolar, satış opsiyonuna ilişkin finansal yükümlülükler, türev enstrümanları ve satılmaya hazır finansal varlıklar haricinde, tarihi maliyetlerin UMS 29 No lu Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı ( UMS 29 ) standardına göre düzeltilmesi suretiyle hazırlanmaktadır. Gerçeğe uygun değerlerin belirlenmesinde kullanılan metotlar Not 2.6 da açıklanmıştır. Tarihi maliyetin belirlenmesinde, genellikle varlıklar için ödenen tutarın gerçeğe uygun değeri esas alınmaktadır. Yukarıda açıklandığı üzere Türkiye deki Şirket ve Şirket in Türkiye de faaliyet gösteren bağlı ortaklıkları 31 Aralık 2004 tarihinde enflasyon muhasebesi uygulamasına son vermiştir. Belarus ta yüksek enflasyon dönemi 1 Ocak 2011 tarihinde başlamıştır. Belarus ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tablolarında Belarus rublesinin genel satın alım gücündeki değişmeler nedeniyle yapılan düzeltmelerde, UMS 29 esas alınmıştır. UMS 29, hiperenflasyonist ekonomilerin para birimi ile hazırlanan finansal tabloların bilanço tarihindeki ölçüm biriminden gösterilmesini öngörmektedir. UMS 29 un uygulanmasını gerektiren durumlardan biri, üç yıllık kümülatif enflasyon oranının, yaklaşık %100 veya üzerinde olmasıdır. Belarus Ulusal İstatistik Komitesi tarafından yayımlanan tüketici fiyat endeksi baz alındığında söz konusu kümülatif oran 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla sona eren üç yıllık dönem için %179 olmuştur. 13
31 Aralık 2012 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren finansal yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla Belarus ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tablolarının düzeltilmesinde kullanılan endeks ve katsayılar aşağıda belirtilmiştir: Tarihler Endeks Katsayı 31 Aralık 2008 1,3524 3,0692 31 Aralık 2009 1,4856 2,7940 31 Aralık 2010 1,6345 2,5395 31 Aralık 2011 3,4109 1,2169 31 Aralık 2012 4,1508 1,0000 Belarus Rublesi nin Amerikan Doları ve Euro karşısındaki yıllık değişiminin, Belarus taki tüketici fiyat endeksiyle karşılaştırılması aşağıdaki gibidir: Yıllar 2010 2011 2012 ABD Doları/BRY değişimi (%) 5% 178% 3% Avro/BRY değişimi (%) (3)% 172% 5% Belarus Tüketici Fiyat Endeksi (%) 10% 109% 22% 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla Belarus Merkez Bankası tarafından açıklanan döviz kuru 1 ABD Doları = 8.570 BYR, 1 Avro = 11.340 BYR dir (31 Aralık 2011: 1 ABD Doları = 8.350 BYR, 1 Avro = 10.800 BYR). UMS 29 endeksleme işlemlerinin ana hatları aşağıdaki gibidir: Belarus ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tabloları bilanço tarihi itibarıyla cari satın alma gücü ile gösterilenler dışındaki tüm kalemler ilgili genel fiyat endeksi katsayıları kullanılarak endekslenmiştir. Belarus ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tablolarında yer alan parasal aktif ve pasif kalemler, bilanço tarihinde cari satın alma gücü ile ifade edildiklerinden endekslemeye tabi tutulmamışlardır. Parasal kalemler nakit para ve nakit olarak alınacak veya ödenecek kalemlerdir. Belarus ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tablolarında yer alan parasal olmayan aktif ve pasifler satın alma veya ilk kayda alınma tarihinden bilanço tarihine kadar olan süre içerisinde genel fiyat endeksinde meydana gelen değişikliklerin alım maliyetlerine ve birikmiş amortisman tutarlarına yansıtılması suretiyle yeniden ifade edilmiştir. Böylece maddi ve maddi olmayan duran varlıklar, iştirakler ve benzeri aktifler piyasa değerlerini geçmeyecek şekilde alım değerleri üzerinden endekslenmiştir. Amortismanlar da benzeri şekilde yeniden düzeltilmişlerdir. Özkaynakların içerisinde yer alan tutarlar, bu tutarların şirkete katıldığı veya şirket içerisinde oluştuğu dönemlerdeki genel fiyat endekslerinin uygulanması neticesinde yeniden düzeltilmiştir. Belarus ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tablolarında parasal olmayan kalemlerin gelir tablosuna etkisi olanlar dışında gelir tablosunda yer alan tüm kalemler, gelir ve gider hesaplarının finansal tablolara ilk olarak yansıtıldıkları dönemler üzerinden hesaplanan katsayılar ile endekslenmişlerdir. Net parasal pozisyon üzerinden genel enflasyon neticesinde oluşan kazanç veya kayıp; parasal olmayan aktiflere, özkaynak kalemlerine ve gelir tablosu hesaplarına yapılan düzeltmelerin farkıdır. Net parasal pozisyon üzerinden hesaplanan bu kazanç veya kayıp net dönem karına / (zararına) dahil edilmiştir. 14
(c) (d) Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren finansal yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. 2010 yılı konsolide finansal tablolarında yer alan Belarus ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıklara ilişkin tutarlar yeniden düzenlenmemiştir. Bu nedenle konsolide finansal tablolara Belarus ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların sadece cari yıla ilişkin tutarları enflasyona göre düzeltilmiş tutarları dikkate alınarak dahil edilmiştir. Best in 1 Ocak 2011 tarihi itibariyle kayıtlı değerinin aynı tarih itibariyle değer düşüklüğü analizleri kapsamında tespit edilen kullanım değeri ile sınırlı olması nedeniyle; enflasyon muhasebesinin 1 Ocak 2011 tarihi itibariyle Belarus Telekom un kayıtlı değeri üzerindeki etkisinden aynı tarih itibariyle yeniden yapılan değer düşüklüğü analizi kapsamında ek olarak kayıtlara alınan 135.029 TL tutarındaki değer düşüklüğünün tenzili sonrası oluşan 80.586 TL net etki 2011 yılı finansal tablolarında enflasyon muhasebesi etkileri olarak geçmiş yıllar karlarının açılış bakiyesine dahil edilmiştir. 2011 yılı konsolide finansal tablolarında yer alan Belarus ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıklara ilişkin tutarlar yeniden düzenlenmemiştir. Enflasyon muhasebesinin uygulanması sonucu belirlenen BYR özkaynak kalemlerinin TL ye çevrim etkileri 31 Aralık 2012 tarihli konsolide finansal tablolarında yabancı para çevrim farkları hesabına dahil edilmiştir. Netleştirme/Mahsup Şirket in finansal varlıkları ve borçları netleştirmek için hukuki bir hakkı olduğunda ve söz konusu finansal varlıkları ve borçları netleştirmek suretiyle kapatma veya varlığın finansal tablolara alınmasını ve borcun ifasını aynı zamanda yapma niyetinin olması söz konusu olduğunda, Şirket finansal varlıkları ve borçları netleştirerek bilançoda net tutarları ile göstermektedir. Konsolidasyona İlişkin Esaslar Bağlı ortaklıkların finansal tablolarında Şirket tarafından uygulanan muhasebe politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından gerekli düzeltme ve sınıflamalar yapılmıştır. (i) Bağlı ortaklıklar İlişikteki konsolide finansal tabloların hazırlanmasında, Şirket in finansal ve faaliyet politikaları üzerinde kontrol gücüne sahip olduğu bağlı ortaklıklar aşağıdaki şekilde belirlenmiştir: (a) Şirket doğrudan ve/veya dolaylı olarak kendisine ait olan hisseler neticesinde şirketlerdeki oy kullanma hakkının %50 den fazlasını kullanma yetkisine sahipse veya (b) %50 den fazla oy kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte, finansal ve faaliyet politikaları üzerinde fiili kontrol etkisini kullanmak suretiyle finansal ve faaliyet politikalarını şirketin menfaatleri doğrultusunda kontrol etme yetkisi ve gücüne sahipse ilgili şirket konsolidasyona dahil edilmiştir. Kontrol gücü, Şirket in doğrudan veya dolaylı olarak şirketlerin finansal ve faaliyet politikalarını yönetmesini ve bundan yarar elde etmesini ifade eder. Bağlı ortaklıkların finansal tabloları yönetim kontrolünün başladığı tarihten kontrolün sona erdiği tarihe kadar konsolidasyon kapsamına dahil edilmiştir. Aşağıdaki tablo, Şirket in doğrudan veya dolaylı olarak ortak kontrolü altında toplanmış bütün bağlı ortaklıkların 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibarıyla toplam etkin kontrol oranlarını göstermektedir: 15
31 Aralık 2012 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren finansal yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. 16 (%) (%) 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Kıbrıs Telekom 100 100 Turkcell Global Bilgi 100 100 Turktell 100 100 Turktell Uluslararası 100 100 Turkcell Satış 100 100 Turkcell Gayrimenkul 100 100 Eastasia 100 100 Turkcell Teknoloji 100 100 Turkcell Interaktif 100 100 Global Tower 100 100 Financell 100 100 Rehberlik Hizmetleri 100 100 Surtur 100 100 Beltur 100 100 Beltel 100 100 Global Ukrayna 100 100 Global Belarus 100 100 Kule Ukrayna 100 100 Talih Kuşu 100 100 Turkcell Superonline(*) 100 100 Turkcell Europe 100 100 Global İletişim (*) - 100 Corbuss 100 100 Belarus Telekom 80 80 Fizy 70 70 İnteltek 55 55 Euroasia 55 55 Astelit 55 55 Azerinteltek 28 28 Lifetech 78 - * Turkcell Superonline 30 Mart 2012 tarihinde Global İletişim Hizmetleri A.Ş. ( Global İletişim ) ile birleşmiştir. (ii) İştirakler ve müşterek yönetime tabi ortaklıklar Şirket in ortak kontrolünde olmayan, ancak finansal ve faaliyet politikaları üzerinde önemli derecede etkisi bulunan şirketler iştirakler olarak tanımlanmıştır. Şirket in ortak kontrolünde olan ve finansal ve faaliyet politikaları üzerinde Şirket ve diğer tarafların oy birliği ile kararı gerektiren şirketler ise müşterek yönetime tabi ortaklıklar olarak tanımlanmıştır. İlişikteki konsolide finansal tablolara, Şirket in başlangıçta elde etme maliyeti ile kaydettiği iştiraklerin ve müşterek yönetime tabi ortaklıkların, net varlıklarından ilgili şirkete iştirak oranları doğrultusunda, özkaynak yöntemine göre, kar veya zarar yansıtılmaktadır. İştirak edenin iştirakteki tüm payının zararlar sonucunda sıfıra inmesi halinde, iştirak eden ortaklık iştirak adına yükümlülükler üstlendiği veya ödemeler yaptığı ölçüde, bu tutarları bir yükümlülük ve zarar olarak finansal tablolarında izler. İştirakin daha sonraki dönemlerde kar etmeye başlaması durumunda, bu karın daha önce finansal tablolara alınmayan zararları aşan kısmı iştirak edenin finansal tablolarına yansıtılır.
31 Aralık 2012 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren finansal yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. Şirket, uluslararası GSM sektöründe de yer alabilmek için, Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan ve Moldovya da faaliyet gösteren bazı GSM operatörlerinde ortaklığı bulunan ve Hollanda da kurulu olan Fintur a iştirak etmiştir. 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibarıyla, Şirket in özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirdiği Fintur da sahip olduğu hisse payı %41,45 tir. 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibarıyla UMSK tarafından kabul edilen UMS/UFRS lere uygun olarak hazırlanmış konsolide finansal tabloları kullanılarak, Şirket tarafından özkaynak metoduna göre muhasebeleştirilmiştir. Fintur un benzer işlemler ve koşullardaki olaylar için Şirket in kullandığından farklı olan muhasebe politikaları kullanması durumunda iştirakin muhasebe politikalarını Şirket in muhasebe politikaları ile uyumlu hale getirmek için gerekli düzeltmeler yapılmıştır. Kontrol gücü olmayan paylara ait hisse satış opsiyonunun muhasebeleştirilmesinde Fintur un seçtiği kontrol gücü olmayan payların kayıtlardan çıkarılmasıyla satış opsiyonuna ilişkin olarak kaydedilen finansal yükümlülüğün gerçeğe uygun değeri arasındaki fark şerefiyede artış meydana getirecek şekilde kaydedilmiştir. Şirket, satış opsiyonuna ilişkin muhasebeleştirilen finansal yükümlülüğün gerçeğe uygun değeri ile kayıtlardan çıkarılan kontrol gücü olmayan payların arasındaki farkı özkaynak kalemlerinde kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu nda muhasebeleştirmiştir. Fintur un benzer işlemler için kullandığı farklı muhasebe politikası özkaynak metoduna göre muhasebeleştirilmesi sırasında Şirket in muhasebe politikasıyla uyumlu hale getirilmiştir. Şirket, Turkcell in ön ödemeli hatlarının pazarlanması, satışı ve dağıtımı konularında faaliyet gösteren ve Muhabbet Kart ın tek dağıtıcısı konumunda bulunan A-Tel de %50 hisse sahibidir. 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibarıyla A-Tel müşterek yönetime tabi ortaklık olarak değerlendirilmiş ve özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilmiştir. (iii) Bağlı menkul kıymetler Şirket in doğrudan ve dolaylı pay toplamı %20 nin altında olan, teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve makul değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen bağlı menkul kıymetler, maliyet bedelleri ile konsolide finansal tablolara duran varlıklar içerisinde finansal yatırım olarak yansıtılmıştır. (iv) Konsolidasyonda düzeltme işlemleri Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin, bilançoları ve gelir tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş ve Şirket in aktifinde yer alan kayıtlı değerleri ile özkaynaklarındaki payları karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Bağlı ortaklıkların net varlıklarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımları konsolide bilançoda Kontrol gücü olmayan paylar kalemi içinde sınıflanmıştır. Yine bağlı ortaklıkların net dönem karlarından veya zararlarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımları, konsolide gelir tablosunda Kontrol gücü olmayan paylar kalemi içinde sınıflanmıştır. Konsolidasyona dahil edilen şirketler arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon sırasında silinmiştir. İştirakle ana ortaklık ve ana ortaklığın konsolidasyona tabi bağlı ortaklıkları arasında gerçekleşen işlemler neticesinde oluşan karlar ve zararlar, ana ortaklığın iştirakteki payı oranında netleştirilmiştir. Ancak, bu işlemler neticesinde oluşan zararlar, işleme konu varlığın değerinde bir düşüklüğün gerçekleştiğini gösteriyorsa netleştirilmemiştir. 17
31 Aralık 2012 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren finansal yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012 tarihli Genel Kurul toplantısı toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. 29 Temmuz 2008 tarihinde imzalanan, Beltel in alıcı, Belarus Cumhuriyeti Devlet Varlık Komitesi nin ( Belarus Cumhuriyeti ) satıcı olduğu Belarus Telekom şirketinin hisse alım satım sözleşmesine istinaden Beltel, Belarus Telekom un kontrol gücü olmayan ortağı olan Belarus Cumhuriyeti nin sahip olduğu hisseler için hisse satış opsiyonu vermiştir. Hisse satış opsiyonuna konu olan yükümlülükler gerçeğe uygun değerinden finansal tablolara kaydedilmiştir. Hisse satış opsiyonuna konu olan kontrol gücü olmayan paylar finansal tablolardan çıkarılmıştır. Gerçeğe uygun değerden kaydedilen hisse satış opsiyonuyla ilgili yükümlülük ve finansal tablolardan çıkarılan kontrol gücü olmayan paylar arasındaki fark özkaynaklar kalemlerinden kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu hesabına yansıtılmıştır. (v) Ortak kontrol altındaki işletme birleşmeleri Ortak kontrol altında gerçekleşen işletme birleşmeleri UFRS 3 İşletme Birleşmeleri nin kapsamı dışındadır ve muhasebeleştirilmesinde işletme birleşmesine konu olan varlık ve yükümlülükler kayıtlı değerleri ile konsolide finansal tablolara alınır. Gelir tabloları ise işletme birleşmesinin gerçekleştiği finansal yılın başlangıcından itibaren konsolide edilir. Önceki dönem finansal tabloları da tutarlılık ve karşılaştırılabilirlik amacıyla aynı şekilde yeniden düzenlenir. Bu işlemler sonucunda oluşan şerefiye veya negatif şerefiye konsolide finansal tablolarda muhasebeleştirilmez. İştirak tutarı ile satın alınan şirketin sermayesindeki payı nispetindeki tutarın netleştirmesi sonucu oluşan fark doğrudan özkaynaklar altında bir özkaynak işlemi olarak muhasebeleştirilir (örnek: ortaklarla ortakların kendi iradeleri dahilinde yapılan işlemlerin etkisi). 2.2 Muhasebe Politikalarındaki Değişiklikler ve Hatalar Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Şirket, 2012 yılında UMS 19 (2011) da meydana gelen ve konsolide bilanço kayda alınan yükümlülüklerin tam değerini yansıtabilmek için tüm aktüeryal kayıp ve kazançların diğer kapsamlı gelir olarak muhasebeleştirilmesini gerektiren değişikliklerin erken uygulamasına karar vermiştir. UMS 19 da yapılan değişikliklerin geriye dönük olarak uygulanması gerekmektedir. Bu sebeple Şirket yönetimi muhasebe politikası değişikliğinin 31 Aralık 2011 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemindeki finansal tablolara olan etkisini 343 TL olarak hesaplamış ve hesaplanan vergi sonrası etkilerin önemsiz görülmesi nedeniyle geçmiş dönem finansal tablolarının yeniden düzenlenmemesine karar vermiştir. 31 Aralık 2012 tarihinden itibaren Şirket, daha önce konsolide gelir tablosunda gösterilmekte olan aktüeryal kayıp ve kazançları diğer kapsamlı gelir olarak muhasebeleştirmeye başlamıştır. Yapılan bu değişikliğin parasal etkisinin gelecek yıllara ilişkin konsolide finansal tablolara olabilecek etkisi henüz tahmin edilememektedir. UMS 19 da meydana gelen değişikliğin erken uygulanması haricinde, Şirket muhasebe politikalarında önemli bir değişiklik meydana gelmemiştir. 2.3 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Şirket in cari dönem içerisinde muhasebe tahminlerinde Not 2.5 de açıklanan maddi ve maddi olmayan duran varlıkların faydalı ömürleri dışında önemli bir değişiklik olmamıştır. 18