Global Ekonomi ve Yurtdışı Piyasalar Mart 2010
Görünüm Ekonomi: ABD tarafında zaman zaman veriler beklentilerden kötü gelse de, genel olarak toparlanma sürecinin devam ettiğini görüyoruz. Avrupa tarafında ise borçluluktan kaynaklanan sıkıntılar büyüme üzerinde risk teşkil ediyor. Yunanistan ın ardından İspanya ve Portekiz de de sorunlar ağırlık kazanmaya başladı. Bu sebepten de toparlanma, özellikle gelişmiş ekonomilerde, beklendiği kadar güçlü olmayacak. Finansal koşullarda normalleşme başlasa da, kriz öncesi büyüme rakamlarına ulaşmak vakit alacak. IMF nin son yaptığı tahminlere göre dünya ekonomisinin 2009 yılında %0.8 daralması 2010 yılında ise %3.9 büyümesi beklenmektedir. Gelişmiş ekonomilerin 2009 yılında %3.2 daralması beklenirken, 2010 yılında %2.1 büyüyeceği öngörülmektedir. Avrupa da ise daralmanın şiddeti daha yüksek olurken, 2010 yılındaki toparlanmanın da %1 gibi düşük seviyede gerçekleşmesi beklenmektedir. Gelişmekte olan ülkelerdeki büyümenin 2009 da %2.1, 2010 da ise %6 olması beklenmektedir. Piyasalar: Dow Jones endeksi kısa vadeli yükselen trendini korumakla birlikte, 10,700-750 direnç bölgesine doğru hareketlerde kar satışlarının gelebileceği göz önüne alınmalı. Ayrıca, Dax da da 5,750 desteğine doğru bir geri çekilme görmemiz muhtemel. Avrupa da bazı ülkelere yönelik kaygıların önümüzdeki dönemde de gündeme gelmesi piyasalar üzerinde baskı yaratabilir. IMKB de 53,100-53,300 direnç bölgesi önemini koruyor. 52 bin ana desteği üzerinde ise görünüm olumlu. 52,000 nin aşağı kırılması halinde gerileme 50,900-50,100 ve 49,500 desteklerine doğru devam edebileceğinden bu seviye yakından izlenmeli. 53,850-54,200 ve 55,000 ise diğer direnç seviyeleridir. Yatırımcılara dirençlere doğru yükselişlerde kar realizasyonuna yönelmelerini, 52 bini ise trade amaçlı pozisyonlar için stop loss seviyesi olarak izlemelerini öneriyoruz. 2
IMF Büyüme ve Enflasyon Tahminleri yıllık değişim, % 8 yıllık ortalama 4 yıllık ortalama Tahminler 4 yıllık ortalama 1991-98 1999-2006 2007-10 2008 2009 2010 2011 2011-14 Büyüme 2,8 4 2,50 3,0-0,8 3,9 4,3 4,4 Gelişmiş Ekonomiler 2,5 2,7 0,30 0,6-3,2 2,1 2,4 2,5 ABD 3.4 (91-00 ort.) 0,33 0,4-2,5 2,7 2,4 2.1(2014) Avrupa ---- -0,13 0,7-3,9 1,0 1,6 2.1(2014) Japonya 1.2 (91-00 ort.) -0,53-0,7-5,3 1,7 2,2 1.8 (2014) Gelişmekte olan Ekon. 3,3 5,8 5,20 6,0 2,1 6,0 6,3 6,4 Enflasyon Orta ve Doğu Avrupa 2.0 (91-00 ort.) 1,33 3,0-4,3 2,0 3,7 4 (2014) Gelişmekte olan Asya 7.4 (91-00 ort.) 7,93 7,6 6,5 8,4 8,4 8.5(2014) Gelişmiş Ekonomiler 2,9 2 1,70 3,4 0,1 1,3 1,5 1,6 Gelişmekte Olan Ekonomile 54,4 7,5 6,50 9,3 5,2 6,2 4,6 4,2 Kaynak: IMF- Dünya Ekonomik Görünümü, Ocak 2010 3
ABD Ekonomisi-Enflasyon 7 6 5 4 3 2 1 0-1 ABD- Avrupa- Japonya Faiz Oranları (%) FED faizleri %0-0.25 seviyesinde sabit tutmaya devam ediyor. ABD tarafında gevşek para politikasının bir süre daha devamı söz konusu. İngiltere MB nın (BoE) politika faizleri ise %0.5 seviyesindedir. Avrupa MB ise faizleri %1 seviyesinde tutuyor. 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% -1% -2% -3% ECB FED BoJ Enflasyon (TÜFE, yıllık, %) ABD tarafında, ekonomideki durgunlukla beraber enflasyonist sürecin deflasyona döndüğünü görüyoruz. Yıllık enflasyon -%1.6 seviyesine kadar geriledikten sonra en son %2.5 civarında seyretmektedir. 2010 yılıyla beraber enflasyonun normalize olduğunu görüyoruz. ABD de enflasyonun, 2010 yılında ise +%1.7 olması bekleniyor (IMF). 07-04 10-04 01-05 04-05 07-05 10-05 01-06 04-06 07-06 10-06 01-07 04-07 07-07 10-07 01-08 04-08 07-08 10-08 01-09 04-09 07-09 10-09 01-10 4
ABD Ekonomisi-Büyüme 10.0 8.0 6.0 4.0 2.0 0.0-2.0-4.0-6.0-8.0 ABD - Büyüme (%) ABD finansal piyasalarında yaşanan gerginlik 2008 yılı büyümesine yansımış, reel piyasalardaki etkisi ise 2008 son çeyrek ve 2009 birinci yarıda belirginleşmişti. 2009 yılında, geçici verilere göre ABD ekonomisi yaklaşık %2.4 daralmıştır. ABD nin 2010 yılında %2.7 büyümesi beklenmektedir. 6 3 0-3 -6-9 -12-15 Sanayi Üretimi (Yıllık, %) Sanayi üretimine baktığımızda ise yıllık bazda 2009 un yarısında başlayan toparlanmanın devam ettiğini görüyoruz. Yıllık sanayi üretiminde daralma Haziran 2009 da dip yapmış, onun ardından daralma hız kesmişti. Ocak sonu itibariyle sanayi üretiminde 2008 den bu yana ilk kez artı büyüme (%0.25) görülmüştür. 12-02 05-03 10-03 03-04 08-04 01-05 06-05 11-05 04-06 09-06 02-07 07-07 12-07 05-08 10-08 03-09 08-09 01-10 12-02 04-03 08-03 12-03 04-04 08-04 12-04 04-05 08-05 12-05 04-06 08-06 12-06 04-07 08-07 12-07 04-08 08-08 12-08 04-09 08-09 12-09 çeyreksel 5
ABD Ekonomisi-Göstergeler 20 15 10 5 0-5 -10-15 -20-25 -30 Dayanıklı Mal Siparişeri (Yıllık, %) 6 01-05 05-05 09-05 01-06 05-06 09-06 01-07 05-07 09-07 01-08 05-08 09-08 01-09 05-09 09-09 01-10 100 Kişisel Tüketim Harcamaları (12 Aylık%) 90 80 70 60 50 40 İşsizlik Oranı (%) 11 10 9 8 7 6 5 4 Perakende Satışlar (Yıllık, %) 10.0 5.0 0.0 (5.0) (10.0) (15.0) 01-05 03-05 05-05 07-05 09-05 11-05 01-06 03-06 05-06 07-06 09-06 11-06 01-07 03-07 05-07 07-07 09-07 11-07 01-08 03-08 05-08 07-08 09-08 11-08 01-09 03-09 05-09 07-09 09-09 11-09 01-10 03-04 06-04 09-04 12-04 03-05 06-05 09-05 12-05 03-06 06-06 09-06 12-06 03-07 06-07 09-07 12-07 03-08 06-08 09-08 12-08 03-09 06-09 09-09 12-09 05.06 07.06 09.06 11.06 01.07 03.07 05.07 07.07 09.07 11.07 01.08 03.08 05.08 07.08 09.08 11.08 01.09 03.09 05.09 07.09 09.09 11.09 01.10
Global Ekonomi-Büyüme 5.0 3.0 1.0-1.0-3.0-5.0-7.0 11.0 9.0 7.0 5.0 3.0 1.0-1.0-3.0-5.0 Büyüme (reel, %) Japonya ABD Euro Bölgesi Dünya 2008 2009* 2010* 2011* Büyüme (reel, %) 2008 2009* 2010* 2007 yılında %5.2 büyüyen dünya ekonomisi 2008 de %3 büyümüştür. (IMF) 2009 yılında ise dünya ekonomisinin %0.8 küçülmesi beklenirken 2010 yılında büyümenin %3.9 a yükseleceği öngörülmektedir. Dünyadaki toparlanmanın gelişmekte olan ekonomilerdeki hızlı toparlanmayla gerçekleşmesi beklenmektedir. 2008 de %0.7 büyüyen Avrupa nın 2009 da %3.9 küçülmesi, 2010 yılında da %1 büyümesi beklenmektedir. Gelişmekte olan ülkelere baktığımızda ise 2008 yılında ortalama %6 büyüyen bu ekonomilerin 2009 yılında dünyadaki yavaşlamayla beraber %2.1, 2010 yılında ise %6 büyümesi beklenmektedir (IMF). Yükselen Asya Orta ve Doğu Avrupa Kay nak: IMF WEO, Ekim 2009 *Projeksiyon 7
Global Ekonomi-Enflasyon 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Enflasyon (TÜFE, %) 2006 2007 2008 2009* 2010* 2011* Gelişmiş ülkeler Yükselen Ekonomiler Kaynak: IMF World Economic Outlook, Ekim 2009 Enflasyon beklentilerine baktığımızda, 2008 yılında gelişmiş ekonomilerdeki enflasyon %3.4 seviyelerinde gerçekleşirken, 2009 yılında ekonomik yavaşlamayla beraber enflasyonun %0.1 e gerilemesi beklenmektedir. ABD gibi bazı gelişmiş ülkelerde ise deflasyon tehlikesi (negatif enflasyon) gündemde olmakla beraber bunun 2010 da ise sürmeyeceği beklenmektedir. 2008 yılında, yükselen ekonomiler üzerindeki enflasyonist baskılar güçlenirken, 2009 yılında, dünya ekonomisinde yaşanan krizin etkisiyle enflasyonda belirgin düşüşler olmaktadır. 2010 yılında beklenen toparlanma dahilinde de daha yüksek enflasyon öngörülmektedir. 2009 yılında gelişmekte olan ülkelerde enflasyonun yaklaşık %5.2 olması beklenmektedir (2008 yılında gelişmekte olan ülkelerde ortalama enflasyon %9.3 seviyesindeydi). 8
9 Global Ekonomi Petrol 30 50 70 90 110 130 150 04-05 06-05 08-05 09-05 11-05 01-06 03-06 05-06 07-06 08-06 10-06 12-06 02-07 04-07 06-07 07-07 09-07 11-07 01-08 03-08 05-08 07-08 08-08 10-08 12-08 02-09 04-09 05-09 07-09 09-09 11-09 01-10 03-10 1.10 1.16 1.22 1.28 1.34 1.40 1.46 1.52 1.58 1.64 04-05 06-05 08-05 10-05 12-05 02-06 04-06 06-06 08-06 10-06 12-06 02-07 04-07 06-07 08-07 10-07 12-07 02-08 04-08 06-08 08-08 10-08 12-08 02-09 04-09 06-09 08-09 10-09 12-09 02-10 /$ Paritesi 80 90 100 110 120 130 10-05 12-05 02-06 04-06 06-06 08-06 10-06 12-06 02-07 04-07 06-07 08-07 10-07 12-07 02-08 04-08 06-08 08-08 10-08 12-08 02-09 04-09 06-09 08-09 10-09 12-09 02-10 JPY/ $ Paritesi 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 01-07 03-07 04-07 06-07 08-07 10-07 12-07 02-08 04-08 05-08 07-08 09-08 11-08 01-09 03-09 04-09 06-09 08-09 10-09 12-09 02-10 VIX
Uluslararası Piyasalarda Veri Takvimi TARİH SAAT VERİLER ÜLKE DÖNEMİ BEKLENTİ GERÇEKLEŞME/ ÖNCEKİ 01 Mart 17:00 İnşaat Harcamaları ABD Ocak -0.80% -0.60% 01 Mart 17:00 ISM İmalat Endeksi ABD Şubat 57.5 56.5 03 Mart 15:15 ADP Özel Sektör İstihdam Değişimi ABD Şubat -22,000-20,000 03 Mart 17:00 ISM Hizmet Endeksi ABD Şubat 51.0 53.0 04 Mart 17:00 Bekleyen Ev Satışları ABD Ocak 1.00% -7.60% 04 Mart 17:00 Fabrika Siparişleri ABD Ocak 2.0% 1.7% 04 Mart 15:30 Haftalık işsizlik başvuruları ABD 27 Şubat 475,000 469,000 04 Mart 14:45 Avrupa Merkez Bankası faiz kararı Avrupa Şubat 1.0% 1.0% 05 Mart 15:30 İstihdam Raporu-Tarımdışı İstihdam ABD Şubat -50,000-20,000 11 Mart 15:30 Dış ticaret açığı ABD Ocak ABD$ -40.2 mlr ABD$ -40.6 mlr 11 Mart 15:30 Haftalık işsizlik başvuruları ABD 7 Mart - 469,000 12 Mart 15:30 Perakende Satışlar ABD Şubat 0.20% 0.50% 12 Mart 16:55 Michigan Üni.Tüketici Güv. ABD Şubat 73.6 73.7 15 Mart 15:15 Sanayi Üretimi, Kapasite Kullanım Oranı ABD Şubat 0.00% / 72.30% 0.9% / 72.6% 16 Mart 15:30 Konut Başlangıçları ABD Şubat 587,000 591,000 16 Mart 20:15 FED Faiz Kararı ABD 17 Mart 0.25% 0.25% 17 Mart 14:30 ÜFE ABD Şubat -0.10% 1.40% 18 Mart 14:30 TÜFE ABD Şubat 0.10% 0.20% 18 Mart 15:30 Haftalık işsizlik başvuruları ABD 14 Mart - - 23 Mart 17:00 İkinci El Ev Satışları ABD Şubat 5,050,000 24 Mart 17:00 Yeni Ev Satışları ABD Şubat 309,000 24 Mart 15:30 Dayanıklı Mal Siparişleri ABD Şubat 3.0% 25 Mart 15:30 Haftalık işsizlik başvuruları ABD 21 Mart - - 26 Mart 15:30 Büyüme ABD 4.çeyrek-Nihai 5.9% 10
Yurtdışı Borsalar Şubat ayı başında yurtdışı borsalardaki satış baskısının ardından global piyasalar toparlanırken, IMKB-100 endeksi ise içeride artan siyasi gerilimin etkisiyle ay içinde 48 bin seviyelerine kadar geriledi. Siyasi tansiyonun düşmesiyle toparlanmaya çalışan IMKB-100 endeksi Şubat ayını %9 luk kayıpla 49,705 den tamamladı. Avrupa da Yunanistan a yönelik kaygılar kısa vadede azalsa da, Yunanistan ın ardından İspanya ve Portekiz gibi diğer sorunlu ülkelerin gündeme gelmesi oldukça olası. Dolayısıyla ülkelere yönelik bu sorunlar zaman zaman piyasalarda tedirginlik yaratabilir ve yukarı yönlü hareketleri sınırlayabilir. Dow Jones endeksi kısa vadeli yükselen trenddeki hareketine devam etmekle birlikte 10,700-10,750 direnç bölgesine yakın seviyelerde realizasyonlara karşı temkinli olmakta fayda var. Diğer taraftan göstergelerin aşırı alım bölgesinde bulunduğu Dax da 5,750 ana desteğine doğru bir çekilme görebiliriz. Bovespa da yükselen trend desteği 66,500 de bulunurken, Rusya RTS de ise 1,515 direnci önemini koruyor. IMKB de 53,100-53,300 direnç bölgesi önemini koruyor. 52 bin ana desteği üzerinde ise görünüm olumlu. 52,000 nin aşağı kırılması halinde gerileme 50,900-50,100 ve 49,500 desteklerine doğru devam edebileceğinden bu seviye yakından izlenmeli. 53,850-54,200 ve 55,000 ise diğer direnç seviyeleridir. Yatırımcılara dirençlere doğru yükselişlerde kar realizasyonuna yönelmelerini, 52 bini ise trade amaçlı pozisyonlar için stop loss seviyesi olarak izlemelerini öneriyoruz. 11
Teknik Görünüm ABD - Dow Jones Industrial Uzun vadeli yükselen trendini kıran Dow oluşturduğu sıkışma formasyonunu da aşağı yönde tamamlayarak görünümünü zayıfladı. 9,850 desteği üzerinde tutunarak kısa vadeli güç toplayan endekste 10,550 ve 10,700 direnç seviyeleridir. Kısa vadede oluşturduğu yükselen takoz formasyon riski sebebiyle temkinli olunmalıdır. 10,400-10,250 destek seviyeleridir. İngiltere- FTSE 100 Mart 2009 dan bu yana devam eden yükselen trendini altına sarkan ve tekrar trendin üzerine dönen endekste görünüm olumlu. 5,400-5,550 güçlü dirençlerini kırarak yukarı yönlü ivme kazanan hareketin 5,650 direncine doğru devam etmesi muhtemel. 5,550-5,400 seviyeleri destek haline gelirken, uzun vadeli trend desteği 5,310 seviyesinde bulunuyor. 12
Almanya - DAX Uzun vadeli yükselen trendini kırarak görünümü zayıflayan Dax 5,430 güçlü desteği üzerinde güç topladı. 5,900 direncinin hemen üzerinde seyreden Dax ta bu direncin kırılması halinde 6,060 direncine doğru hareket görülebilir. 5,750-5,510 ve 5,430 destek seviyeleridir. 5,430 orta vadeli pozisyonlar için stop-loss seviyesidir. Japonya- Nikkei 225 Orta vadeli yükselen trendde hareket eden Nikkei de oluşturduğu ikili tepe formasyonu nedeniyle aşağı yönlü risk devam ediyor. 10,900 seviyesi geçilmedikçe aşağı yönlü risk devam edecektir. 10,100-9,850 destek seviyeleri iken 9,850 aynı zaman yükselen trend destek seviyesi ve orta vadeli pozisyonlar için stop-loss durumundadır. 13
Brezilya- Bovespa Orta vadeli yükselen kanalını aşağı kırmasıyla görünümü zayıflayan Bovespa da 62,000 üzerinde tutunmayı başardı. Kısa vadede oluşturduğu yükselen takoz formasyonu sebebiyle aşağı yönlü risk oluşturmaktadır. 69,350-69,900 dirençler, 67,450-66,500 destek seviyeleridir. Rusya- RTS Index Kısa vadeli yükselen trendini kıran ve tekrara üzerine dönen endekste görünüm olumlu. Ancak 1,480 kritik destek seviyesi takip edilmelidir. 1,520-1,550 direnç bölgesi Orta vadeli yükselen trendin bulunduğu 1,330 üzerinde kaldığı sürece görünüm orta vadede olumlu kalacak. 14
Bu rapordaki veri ve grafikler güvenirliliğine inandığımız sağlam kaynaklardan derlenmiş olup, yapılan yorumlar sadece GARANTİ YATIRIM MENKUL KIYMETLER A.Ş. nin görüşünü yansıtmaktadır. Bu bilgiler ışığında yapılan ve yapılacak olan ileriye dönük yatırımların sonuçlarından Şirketimiz hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. 15