İht. Seçmeli 3 : A Paketi : - End. Atıksuların Arıtılması - Arıtma Çamurlarının Stabilizasyonu - Deniz Deşarjı B Paketi : - Tehlikeli Atıklar - ÇED - End. Katı Atıklar Bölüm Adı Çevre Mühendisliği Ders Kodu ÇEV-401/A Ders Dili Durumu Ön şartlar ÇEV-401/A DERS TANITIM FORMU Ders Adı İ. S. III-Endüstriyel Atıksuların Arıtılması Dönem/Yıl Bahar/4.yıl AKTS Kredisi 0 Türkçe Seçmeli Matematik, Fizik ve Bilgisayar derslerinin herhangi birini almamış veya başarısız olmuş öğrenciler alamaz Kredi Teori Uygulama Laboratuar Sunum Proje/Alan Çalışması 3 3 - - - - Ders İçeriği Endüstriyel atıksuların özellikleri ve kaynakları Endüstriyel atıksuların analizlerinin yapılması Ön arıtım sistemleri, Koagülasyon, çökeltme, metal giderimi Havalandırma ve oksijen transferi Aerobik arıtımın esasları Biyolojik atıksu arıtma sistemleri Adsorpsiyon İyon değişimi Kimyasal oksidasyon Çamur işleme ve bertaraf Diğer artım metotları Çeşitli endüstriyel atıksuların arıtımı ve uygulamalardan örnekler Ders Planı Hafta Konular 1 Endüstriyel atıksuların özellikleri ve kaynakları; istenmeyen atıksu özellikleri, atıksu deşarj limitleri, yük, hacim, eşdeğer nüfus kavramları, atıksuların kaynakları ve özellikleri, endüstriyel atıksuların miktar ve nitelik bakımından incelenmesi, tesis içi kontrol ve atıksuların yeniden kullanımı
2 Endüstriyel atıksuların analizlerinin yapılması; BOİ, KOİ, TOK, toksisite, askıda katı madde analizleri, ağır metal analizleri, yağ-gres ölçümleri vb. ve bunların sektörel önemleri 3 Ön arıtım sistemleri, koagülasyon, çökeltme, metal giderimi; dengeleme, nötralizasyon, çökelme, yağ ayırma, flotasyon, 4 Koagülasyon, çökeltme, metal giderimi; koagülasyon, kimyasal çöktürme ile ağır metal giderimi 5 Havalandırma ve oksijen transferi; oksijen transferinin esaları, oksijen transferini etkileyen paramatreler, havalandırma ekipmanları, uçucu maddelerin sıyırılması 6 Aerobik arıtımın esasları; organik madde gideriminin esasları, sıcaklığın etkisi, çözülebilir mikrobiyal ürün oluşumu, nitrifikasyon - denitrifikasyon, kinetik katsayıların belirlenmesi 7 Biyolojik atıksu arıtma sistemleri; lagünler, stabilizasyon havuzları, aktif çamur havuzları, damlatmalı filtreler, döner biyokontaktörler, anaerobik dekompozisyon 8 Biyolojik atıksu arıtma sistemleri; lagünler, stabilizasyon havuzları, aktif çamur havuzları, damlatmalı filtreler, döner biyokontaktörler, anaerobik dekompozisyon 9 Adsorpsiyon; adsorpsiyonun teorisi, aktif karbon kolonları 10 İyon değişimi; iyon değişimi ile ağır metal giderimi ve iyon değiştici kolonlar 11 Kimyasal Oksidasyon; ozon, hidrojen peroksit, klor, potasyum permanganat ile oksidasyon, 12 Çamur işleme ve bertaraf; flotasyon, vakum filtrasyonu, pres filtreler, aerobik çürütme, anaerobik çürütme 13 Diğer artım metotları; membran prosesler, arazide arıtım, derin kuyu deşarjı, 14 Çeşitli endüstriyel atıksuların arıtımı ve uygulamalardan örnekler; deri, kağıt, tekstil, ilaç, boya, otomotiv, et balık, süt vb. Ders Kitapları ve/veya Kaynakları Yardımcı Kitaplar 1- Industrial water pollution Control,W.W.Eckenfelder, McGrow-Hill,2000 2- Wastewater Engineering,Metcalf-Eddy, McGrow-Hill, 2003 3- Theory and practice of wastewater treatment, R.L.Droste, J.Wiley,1997 1- Endüstriyel atıksuların ön arıtımı, Editörler: Olcay Tünay, Derin Orhon, Aylin Bederli, Su Kirlenmesi Araştırmaları Türk Milli Komitesi-İstanbul Sanayi Odası, 1991. 2- Endüstriyel Kirlenme kontrolü, Olcay Tünay, İTÜ Rektörlüğü, Sayı:1578, 1996 İçerik Ağırlıkları Yüzdesi (%) Ders Çıktıları (Kazanımlar) Dersin Hedefleri Matematik ve Temel Bilimler 10 Mühendislik Bilimleri 20 Mühendislik Tasarımı 70 Sosyal Bilimler - Endüstriyel atıksuların özellikleri ve çevresel etkilerinin öğrenilmesi Endüstriyel atıksuların özelliklerine göre arıtım alternatiflerinin belirlenebilmesi 1. Öğrencilere endüstriyel kirlenme ve atıksu kavramının öğretilmesi 2. Endüstriyel atıksuların özelliklerinin belirlenmesi ve özelliklerine göre arıtım alternatiflerinin geliştirilmesinin öğretilmesi 3. Endüstriyel atıksu arıtımında kullanılan arıtma sistemlerinin tanıtılması Dersin program çıktıları ile olan ilişkisi Program kazanımları 1 2 3 a) Matematik, fen ve mühendislik bilgilerini uygulama b) Deney tasarlama, deney yapma ve deney sonuçlarını analiz etme ve yorumlama c) İstenen gereksinimleri karşılayacak biçimde bir sistemi, parçayı ya da süreci tasarlama
d) Disiplinler arası takımlarda çalışabilme e) Mühendislik problemlerini tanımlama, formüle etme ve çözme f) Mesleki ve etik sorumluluk bilinci g) Etkin iletişim kurma h) Mühendislik çözümlerinin, evrensel ve toplumsal boyutlardaki etkilerini anlamak için gerekli genişlikte eğitim i) Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci ve bunu gerçekleştirebilme j) Çağın sorunları hakkında bilgi k) Mühendislik uygulamaları için gerekli olan teknikleri ve modern araçları kullanma Dersin Katkısı: 1:Hiç 2:Kısmi 3:Tümüyle Bölüm Adı Çevre Mühendisliği Ders Kodu ÇEV-401/A Ders Dili Durumu Ön şartlar ÇEV-401/A DERS TANITIM FORMU Ders Adı Dönem/Yıl İ.S.IV-Arıtma Çamurlarının Stabilizasyonu Güz/4.Sınıf Türkçe Seçmeli Matematik, Fizik ve Bilgisayar derslerinin herhangi birini almamış veya başarısız olmuş öğrenciler alamaz AKTS Kredisi 0 Kredi Teori Uygulama Laboratuar Sunum Proje/Alan Çalışması 3 3 0 0 0 0 Ders İçeriği Arıtma Çamuru Kaynakları Arıtma Çamurunun Fiziksel; Kimyasal ve Biyolojik Özellikleri Oluşan Arıtma Çamuru Miktarının Hesabı Arıtma Çamurunun İletilmesi ve Pompalanması Çamur Stabilitesinin Ölçümünde Önemli Parametreler Stabilizasyon Yöntemleri Ders Planı Hafta Konular 1 Arıtma çamuru tanımı, çamur kaynakları, ön arıtma, ikincil arıtma, kimyasal arıtma çamurları, çamurların genel özellikleri 2 Çamurun özgül ağırlığı, Çamurlar için hacim-kütle ilişkisi, ham ve çürük çamur hacminin
hesaplanması, çamurun katı madde içeriği, çeşitli arıtma işlemlerinde beklenen çamur katı madde konsantrasyonları 3 Çamurun çökelme özellikleri,çamur hacim indeksinin hesaplanması, partikül boyutu 4 Çamurdaki suyun dağılımı ve çamurun su verme kapasitesinin önemi 5 Çamurun akışkanlık özelliği, çamurun ısıl değeri, gübre değeri, besin değeri, çamur partiküllerinin elektriksel yükleri, çamurun biyolojik özellikleri ve tüm bu özelliklerin çamurun işlenmesindeki önemi 6 Klasik atıksu arıtma tesislerinde katı madde miktarı ve çamur kaynakları hakkında detaylı bilgi, genelleştirilmiş çamur işleme ve bertarafı akım diyagramı 7 Ön çökeltim, flotasyon çamuru miktarının hesabı 8 Kimyasal arıtma çamuru miktarının hesabı 9 Biyolojik arıtma çamuru miktarının hesabı 10 Çamur stabilizasyonunun tanımı, stabilitenin ölçümünde önemli parametreler, ısıl işlemle stabilizasyon, kireçle stabilizasyon, 11 Aerobik çürüme tanımı, tasarım kriterleri,aerobik çürütücü tasarımı 12 Anaerobik çürüme tanımı, tasarım kriterleri 13 Anerobik çürütücü tasarımı, kompostlaştırma 14 Arıtma çamurunun iletilmesi ve pompalanması Ders Kitapları ve/veya Kaynakları Yardımcı Kitaplar 1. Arıtma Çamurlarının İşlenmesi, Prof.Dr. Ayşe Filibeli 1- Atıksuların Tasfiyesi, Veysel Eroğlu 2- Biyolojik Arıtma ve Biyolojik Arıtma Sistemleri, Selçuk Soyupak İçerik Ağırlıkları Yüzdesi (%) Ders Çıktıları (Kazanımlar) Dersin Hedefleri Matematik ve Temel Bilimler %25 Mühendislik Bilimleri %50 Mühendislik Tasarımı %25 Sosyal Bilimler - Arıtma çamuru problemlerini tanımlama ve çözme nin kazanılması Çamur kaynağına bağlı olarak çamur miktarı hesaplanma ve uygun stabilizasyon yöntemini seçebilme ve biyolojik satabilizasyon tasarımlarını yapma nin kazandırılması 1. Arıtma çamuru, kaynakları ve özelliklerinin tanımlanması, farklı çamur kaynaklarınıa göre oluşan çamur miktarının hesaplanmasına yönelik metodların sunulması 2. Arıtma çamurunun stabilizasyonunun önemi, stabilizasyon yöntemleri ve özellikle biyolojik stabilizasyon yöntemlerine yönelik tasarım hesaplamaları hakkında detaylı bilgi verilecektir. Dersin program çıktıları ile olan ilişkisi Program kazanımları 1 2 3 a) Matematik, fen ve mühendislik bilgilerini uygulama b) Deney tasarlama, deney yapma ve deney sonuçlarını analiz etme ve yorumlama c) İstenen gereksinimleri karşılayacak biçimde bir sistemi, parçayı ya da süreci tasarlama d) Disiplinler arası takımlarda çalışabilme e) Mühendislik problemlerini tanımlama, formüle etme ve çözme f) Mesleki ve etik sorumluluk bilinci g) Etkin iletişim kurma
h) Mühendislik çözümlerinin, evrensel ve toplumsal boyutlardaki etkilerini anlamak için gerekli genişlikte eğitim i) Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci ve bunu gerçekleştirebilme j) Çağın sorunları hakkında bilgi k) Mühendislik uygulamaları için gerekli olan teknikleri ve modern araçları kullanma Dersin Katkısı: 1:Hiç 2:Kısmi 3:Tümüyle Bölüm Adı Çevre Mühendisliği Ders Kodu ÇEV-401/B Ders Dili Durumu Ön şartlar ÇEV-401/B DERS TANITIM FORMU Ders Adı İ.S. IV-Çevresel Etki Değerlendirmesi Dönem/Yıl Güz/4. sınıf AKTS Kredisi 0 Türkçe Seçmeli Matematik, Fizik ve Bilgisayar derslerinin herhangi birini almamış veya başarısız olmuş öğrenciler alamaz Kredi Teori Uygulama Laboratuar Sunum Proje/Alan Çalışması 3 3 0 0 0 0 Ders İçeriği ÇED Kavramı ÇED Raporu Hazırlanması Ders Planı Hafta Konular 1 Türkiye in doğal kaynakları ve Endüstriyel Kuruluşları, 2 Doğal Kaynakların Kullanımı ve Oluşan Çevre Sorunları. 3 ÇED kavramı 4 ÇED in Tarihçesi, Glişimi ve Uygulamaya Konuluşu 5 ÇED in Ülkemizdeki Gelişim ve Uygulama Aşamaları 6 ÇED Yönetmeliği, İlgili diğer Mevzuat ve Ülkemizdeki Uygulanışı 7 ÇED de kullanılan Yöntemler 8 ÇED Raporu hazırlanırken Dikkat Edilecek Hususlar 9 Çeşitli Sektörler İçin ÇED Raporu Hazırlanması( Örneğin, Madencilik) 10 Çeşitli Sektörler İçin ÇED Raporu Hazırlanması( Örneğin, Yol Yapımı) 11 Çeşitli Sektörler İçin ÇED Raporu Hazırlanması( Örneğin, Şeker Üretimi) 12 Çeşitli Sektörler İçin ÇED Raporu Hazırlanması( Örneğin, Çimento Üretimi) 13 Çeşitli Sektörler İçin ÇED Raporu Hazırlanması( Örneğin, Kağıt Üretimi) 14 Çeşitli Sektörler İçin ÇED Raporu Hazırlanması( Örneğin, HES yapımı) Ders Kitapları ve/veya Kaynakları Yardımcı Kitaplar 1. Çevresel Etki Değerlendirmesi (TÇV Yayını) 2. ÇED Eğitimi (ÇTV Yayını) 3. Çevre Atlası(Çevre Bakanlığı Yayını)
İçerik Ağırlıkları Yüzdesi (%) Ders Çıktıları (Kazanımlar) Dersin Hedefleri Matematik ve Temel Bilimler % 20 Mühendislik Bilimleri % 30 Mühendislik Tasarımı % 50 Sosyal Bilimler - Çevresel Etki Değerlendirmesi disiplini ilkeleri kullanılarak, doğal kaynakların belirlenmesi ve bu kaynaklardan insanların yararlanması esnasında doğaya zarar vermeden veya en az zararla kaynakların optimum biçimde kullanım ilkelerinin belirlenmesi. 1. Herhangi bir sanayi tesisi veya kuruluşun projesi veya planından yola çıkarak, tesis kurulmadan önce, kurulma aşamasında çevre kirliliğini önleyici tedbirleri irdelemek 2. Proje alternatiflerini gündeme getirerek en uygun metot ve planların tartışılmasını sağlamaktır. Dersin program çıktıları ile olan ilişkisi Program kazanımları 1 2 3 a) Matematik, fen ve mühendislik bilgilerini uygulama b) Deney tasarlama, deney yapma ve deney sonuçlarını analiz etme ve yorumlama c) İstenen gereksinimleri karşılayacak biçimde bir sistemi, parçayı ya da süreci tasarlama d) Disiplinler arası takımlarda çalışabilme e) Mühendislik problemlerini tanımlama, formüle etme ve çözme f) Mesleki ve etik sorumluluk bilinci g) Etkin iletişim kurma h) Mühendislik çözümlerinin, evrensel ve toplumsal boyutlardaki etkilerini anlamak için gerekli genişlikte eğitim i) Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci ve bunu gerçekleştirebilme j) Çağın sorunları hakkında bilgi k) Mühendislik uygulamaları için gerekli olan teknikleri ve modern araçları kullanma Dersin Katkısı: 1:Hiç 2:Kısmi 3:Tümüyle