SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Sunanlar: MEHMET EREN ERSOY ÇAĞLAR UZUNALİ DOĞAÇ TÜFENGİ EMİR MURZİOĞLU Sunum Tarihi: 15.05.2014
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK NEDİR? Eğer Dünya insanların yuvası olmaya devam etmeliyse, bu amaca ancak sürdürülebilir bir alt yapı hazırlayarak destek olabiliriz. Dünya da kalıcı olmak, doğayı her daim kullanabilmek çevresel temizliğe önem verirler, kısıtlı kaynakların verimli bir şekilde kullanılmasıyla gerçekleşebilir. Yani en kısa açıklamasıyla günü kurtarmak yerine yarın için pozitif değerler simgeleyen çalışmalar yapmak sürdürülebilirlik için atılan bir adımı temsil eder.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK KAVRAMI Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Komisyonu'nun 1987 yılında yaptığı tanıma göre: "Gelecek kuşakların gereksinimlerine cevap verme yeteneğini tehlikeye atmadan, insanlığın günlük ihtiyaçlarının temin edilmesi, kalkınmayı sürdürülebilir kılma yeteneğine sahip olmasıdır." Sürdürülebilir kalkınma, ekonomik büyüme ve refah seviyesini yükseltme çabalarını, çevreyi ve yeryüzündeki tüm insanların yaşam kalitesini koruyarak gerçekleştirme yöntemidir
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ TETİKLEYEN KAVRAMLAR - Ozon tabakasının delinmesi - Küresel ısınma - Erozyon - Su kirlenmesi - Nükleer sızıntılar - Aşırı nüfus artışı - Gelişmemiş ülkelerde açlık gibi doğal ve insan yapısı - http://www.youtube.com/watch?v=88tlvgtv534
SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA HEDEFLERİNE ULAŞMADA İZLENECEK TEMEL İLKELER ŞÖYLE ÖZETLENEBİLİR 1. Küresel Sorumluluk 2. Ortak Bir Yaklaşım 3. Ortaklık 4. Katılımcı Yaklaşım 5. Yenilenen Yönlendirme 6. Sürdürülebilir Kentleşme Politikası
1. KÜRESEL SORUMLULUK Bütün dünya şehirleri ve aynı zamanda ülkeleri, önemli küresel sonuçlar ortaya çıkaran atıkları ve kirliliği üretmektedirler. Bu durumda bütün şehir ve ülke yönetimlerinin hem kendi vatandaşlarının hem de başka ülkelerde yaşayan insanların yararına olacak çözümleri üretmede küresel sorumluluğa sahip olmaları gereklidir.
2. ORTAK BİR PAYLAŞIM Çoğu çevresel problemler doğrudan insan aktiviteleri ile ilişkili olup, doğrudan veya dolaylı olarak insan sağlığını etkilemektedir. Örneğin ekonomik ve diğer bazı insan aktiviteleri hem çevre hem de insan sağlığını olumlu veya olumsuz yönde etkilemektedir. Bunun için bütün dünya ülkelerinin sürdürülebilir kalkınmanın ana unsurları olan ekonomi, çevre ve sağlık konusunda ortak bir yaklaşımı benimsemeleri gereklidir.
3. ORTAKLIK Toplum katılımı ve bilinçlendirmenin yeni biçimleriyle bütün sektörlerin çabalarının koordine edilmesi ve eyleme geçirilmesi için bir ortaklığa ihtiyaç vardır. Böyle bir yaklaşım, farklı seviyelerde alınacak olan kararların çevreye ve sağlığa yönelik etkilerinin belirlenmesinde oldukça kapsamlı stratejilerin belirlenmesine yardımcı olacaktır.
4. KATILIMCI YAKLAŞIM Vatandaşların demokrasi araçlarına daha etkili bir şekilde ulaşımlarının sağlanması suretiyle hem yerel hem de küresel gerçekler konusunda duyarlı olunması hem de farklı görüşlerin temsil edilmesi imkân dâhilinde olacaktır.
5. YENİLENEN YÖNLENDİRME Sivil toplum ve yönlendirmedeki dinamikler son derece önemli hale gelmektedir. Geleneksel paydaşların yanı sıra kar amaçlı olmayan kurumlar, uluslar arası şirketler ve uluslararası medya gibi yeni yeni taraflar da bu alanda rol oynamaya başlamışlardır. Bu eğilim, herkes için sağlık ve sürdürülebilir kalkınma hedefleri için uluslararasından ziyade küreselliğe doğru bir değişimi gerekli kılmaktadır.
6. SÜRDÜRÜLEBİLİR KENTLEŞME POLİTİKASI Sürdürülebilir bir kentleşme politikası sektörler arası işbirliğini gerekli kılmaktadır.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK VE ENDÜSTRİ Endüstriye olan ihtiyacımız aynı zamanda dünyamızı mahvetmemize yol açıyor.bu yüzden daha temiz daha tasarruflu bir üretim izlemeli ihtiyacımız dışında üretimleri de dahil tüm üretimleri geri dönüştürülebilir olarak tasarlamalıyız.temiz enerji kaynaklarına yönelmeli onları geliştirmeli ve dünyamızı yaşanılabilir bir dünya haline yeniden getirmeli gelecek nesilleri temiz bir çevre bırakmalıyız.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK NEDEN ÖNEMLİ? Doğayı temel alarak sürdürülebilirlik çalışmalarını değerlendirmek eksik bir yaklaşımı temsil eder. Firmalar çalışanlarının verimliliğini, müşterileriyle iş birliği yapabilmeyi ve en önemlisi geleceği önemsemeyi, gelecek farkındalığını geniş kitlelere aşılamayı göz önünde bulundurmalılar. Eğer bu noktalar doğrultusunda çizilen bir yolun varlığı söz konusuysa, bu durumun etkileri finansal, çevresel, toplumsal ve global düzeylerde başarı elde edilecektir.
TÜRKİYE DE SÜRDÜRÜLEBİLİR FİRMALAR -Vodafone -Koç -Hsbc -Arçelik -Akçansa -Havaş -Unilever -Abdiibrahim -Çimsa -Siemens -Tav -Avea -Shell -Samsung -Borusan -Akbank -McDonald s -Turkcell -Opet -Yapı Kredi -Garanti
AVEA SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU 1.E-fatura hizmetini kullanan 3,9 milyon Avea abonesi bu duyarlılıklarıyla faturalar için 2007'de yıllık 1,010 ton olan kağıt tüketiminin, 2009'da yıllık 763 tona düşmesini sağladı. 2.E-fatura ile 2 yılda sağlanan 247 ton kağıt tasarrufuyla toplam 4 bin 199 yetişkin ağacın kesilmesi önlendi. 3.Avea, kaynakların korunması ve verimliliği artırma çalışmaları sayesinde 1 yılda direkt ve dolaylı olarak 300 bin kilovat saat tasarruf hedefliyor.
AVEA SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU 4.Bu tasarruf miktarı, yaklaşık 110 hanenin yıllık ortalama elektrik tüketimine denk geliyor. 5.Atık kağıt programı kapsamında Avea, bünyesinde toplanan yaklaşık 14 ton atık kağıdın geri dönüşümünü sağladı. 6.Avea, geri dönüşüme kazandırılan 14 ton atık kağıt ile tam 224 yetişkin ağacın kesilmesini önledi.
DÜNYA DA VE TÜRKİYE DE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK - 1992 yılında Rio de Jenerio da yapılan Çevre ve Kalkınma Konferansı ile birlikte sürdürülebilirlik kavramı küresel ölçekte kabul görmeye başladı. - Sürdürülebilir başarıda dünyadaki örnekleri arasında öne çıkan Toyota, Türkiye de ise 1992-2000 yılları arasında Garanti bankasıdır.
COĞRAFYA DA SÜRDÜREBİLİRLİK KAVRAMI Sürdürülebilir Gelişme; Gelecek nesillerin kendi gereksinimlerini karşılayabilmelerini tehlikeye atmadan bugünün ihtiyaçlarına karşılamaktır. Sürdürülebilir Tarım; Tarımsal faaliyetin uzun dönemde verimliliği çevreyi koruyacak, ekonomik gelişmeyi sağlayacak, kırsal yaşam kalitesini yükseltecek şekilde yönlendirilmesidir. Bir başka deyişle tarımın sürekli yapılabilme olanaklarına sahip olmasıdır. Tarımsal çeşitlilik korunur ve bu tarıma konu olan ürünler gelecek nesillere aktarılır.
COĞRAFYA DA SÜRDÜREBİLİRLİK KAVRAMI Ekolojik Sürdürülebilirlik; Çevreyi en fazla doğanın kendi kendini yenileyebileceği kadar doğadan faydalanmaktır. Bu kapsamda sürdürülebilirlik biyofiziksel işlemler ile ekosistemin devam eden üretkenliği ve fonksiyonu üzerinde odaklaşır. Aynı zamanda uzun dönemde kaynakların kalite ve üretkenliği, su ve toprak gibi fiziksel şartların korunması, genetik kaynakların korunması, biyolojik farklılıkların muhafaza edilmesi gibi konularda ekolojik sürdürülebilirlik kavramı içine girer. Sosyal Sürdürülebilirlik; Gıda ve barınma gibi temel gereksinimlerin sürekli temini yanında güvenlik, eşitlik, özgürlük, eğitim, istihdam gibi kültürel ve sosyal zorunluluklarda karşımıza çıkar. Bu da çeşitli olumsuzlukları beraberinde getirir bu olumsuzlukların önlenmesi ve gerekli önlemlerin alınmasıdır. Örneğin; kırdaki olumsuz şartlardan dolayı kırdan kente göç yaşanmaktadır bu kırdan kente göçü önlemek.
Şekil 1. Sürdürülebilirliğin üç temel ayağı ( ekonomik, çevresel ve toplumsal)
ÇEVRESEL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK 1. Enerji Yönetimi 2. Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm 3. Su Kullanımı Yönetimi 4. Taşıma/Ulaşım 5. Çevre Kirliliğini Önleme 6. Çevresel Regülasyonların Takibi 7. Çevreye Duyarlı Tedarikçi Yaklaşım
ALGİDA SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU Sera Gazları: İklim değişikliği ile mücadele ediyoruz. Dünya çapında soğutma işlemiyle ortaya çıkan sera gazlarının azaltılması için çalışıyoruz Dünyanın en büyük dondurma üreticisi olarak, çevre dostu (Hydrokarbon) soğutucular kullanan buzdolaplarımızın yaygınlaştırılmasını hızlandırıyoruz. Türkiye de de 2015 itibarıyla satın alınan buzdolapların %100 ü çevre dostu soğutuculu olacak.
ALGİDA SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU Sürdürülebilir Kaynak Kullanımı: Gelecek için büyüyoruz. Sürdürülebilir kakao Magnum dondurmamızın kakao kaynağını 2015 itibarıyla dünya çapında sürdürülebilir hale getireceğiz. Diğer bütün kakao kaynakları da 2020 itibarıyla sürdürülebilir bir şekilde elde edilecek
ALGİDA SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU Beslenme:İnsanlara sağlıklı tercihler yapmaları için yardımcı oluyoruz. Kalorileri azaltmak 2014 yılı itibarıyla çocuk dondurmalarımızın %100 ü porsiyon başına 110 ya da daha az kilokalori içerecek. 2012 de ürünlerimizin %60 ında bu hedefe ulaşacağız.
AKÇANSA SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU Akçansa her gün 125.000 kg atığı değer e dönüştürmekte, sürdürülebilir büyüme anlayışıyla tüketilenden üretmektedir. Fabrikalardaki bütün filtreler ile ana bacalardaki toz ve gaz emisyonları konusunda tüm yasal zorunluluklar, akredite kuruluşlarca yapılan yıllık ölçümlerle düzenli olarak kontrol edilmektedir. Ayrıca, atıkların fırınlarda yakılmasından dolayı üçer aylık periyotlarda yapılan ölçümler Çevre ve Orman Bakanlığı na raporlanmaktadır.
VİTRA SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU 2,5 / 4 litre suyla yıkama yaparak dünyanın en az su harcayan klozet Su harcamadan hijyen sağlayan susuz pisuvar Duşta harcanan suyu % 60 oranında azaltan debi regülatörü Suyun sıcaklığını ayarlayarak boşa harcanan sudan tasarruf ettiren termostatik bataryalar http://www.youtube.com/watch?v=njm6urp0kb8
BOYTAŞ SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU Karbon ayak izini azaltmak adına, Karbon salınımında etkini olan; elektrik tüketimi, doğalgaz, lojistik, araç kullanımı, katı yakıt kırılımlarında öncelikli alanlarda faaliyetler sürdürülmektedir. Karbon ayak izini bertaraf etmenin bir yolu da kendi ormanınızı oluşturmaktır. Bu amaçla Boydak Ormanına her yıl ağaç dikme kapmanyaları gerçekleştirilmektedir.
KARBON SALINIMINI AZALTMAYA YÖNELİK ÖNERİLER Basılı materyallerin geri dönüşümlü malzemeden üretilmesi ve en aza indirgenmesi, Mümkün olduğunca elektronik bilgilendirme yönteminin kullanılması, Toplu taşımanın tercih edilmesi Atık yönetiminin gerçekleştirilmesi ve teşvik edilmesi, Tüm süreçlerde enerji verimliliği ve tasarrufu ile hareket edilmesi, Yiyeceklerde mevsim ürünlerinin kullanılması.
Türkiye nin 5 Aşamada Sürdürülebilir Kalkınma Anlayışı 1972... Stockholm Konferansı 1987... Ortak Geleceğimiz Raporu 1992... Rio Zirvesi 1996... Habitat II Zirvesi 1997... Rio+5 Zirvesi 2002... Johannesburg Zirvesi
Hart a Göre Sürdürülebilirliğin Tanımı
HART GRAFİĞİNİN AÇIKLAMASI 1. Sürdürülebilir kalkınma, ekonomik kalkınma ile gelişme fikrini kapsar; fakat 2. Sürdürülebilir kalkınma insanoğlunun yaşamını olumsuz olarak etkilememelidir. 3. Aynı zamanda doğal ve kültürel mirası da göz önünde bulundurmalı, ve 4. Şimdiki ve gelecekteki nesillerin dayanışmasını garanti etmeye çalışmalıdır.
GELECEĞİNİZ İÇİN HAREKETE GEÇMEK İSTİYORSANIZ İŞE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİKLE BAŞLAYIN! Enerji tasarrufu sağlayan ampuller hem çevre için hem de göz sağlığımız için hayatımızda yer almalılar. Değiştireceğiniz ampuller %80 oranında tasarruf sağlarken hem kendiniz için hem de Dünya için bir adım atmış olacaksınız!
Oturma odaları, çalışma alanları genellikle kişinin zevkine ve motivasyon şekline gore düzenlenirken artık bu etkenlerin yanına bir de aydınlatma kavramını eklemelisiniz. Gün ışığından maksimum düzeyde faydalanmak için yeniden tasarlayacağınız yaşam alanlarınız, geleceğin verimli yaşam alanlarının habercisi olabilir!
Elde yıkanan bulaşık ve çamaşırlar kişiyi bedenen yıpratırken, su kaynaklarının da adeta kökünü kurutabiliyor. Böylesi olumsuzluklardan kaçınmak için sürdürülebilirlik adına atacağınız adımlar kurtarıcınız olabilir! Tam olarak doluyken çalıştırılan çamaşır ve bulaşık makineleri hem zamandan tasarruf etmenizi, hem bedenen daha zinde olmanızı hem de kaynakların akıllıca kullanılmasına yardımcı olacaktır.
Olası bir elektrik kesintisinde açık konumda olan elektronik cihazlar siz evde yokken dahi yeniden elektrik bağlantısına kavuştuklarında zarar görebilirler. Bu nedenle kullanılmayan her elektronik alet mutlaka kapalı durumda bırakılmalıdır. Gerçekleştireceğiniz bu eylem hem ekonomik açıdan bütçenize olumlu bir etki yapacak hem de sürdürülebilirlik adına atılan öenmli bir adım olacaktır.
Çeşitli firmaların sürdürülebilirlik adına gerçekleştirdiği eylemlerin rekabet halinde olması dah akaliteli girişimlerin daha faydalı sürdürülebilirlik çalışmalarının ortaya çıkmasına vesile olacaktır. Tüketiciler olarak bu rekabette ortaklarımıza destek vermeil, geleceğimiz için birşeyler yapmaya başlamalıyız.
SONUÇ VE ÖNERİLER Türkiye, bazı özel sektör ve üniversitelerce araştırmalar yapılmakla birlikte, ülkede kullanılabilir bir sürdürülebilirlik modellemesi ve dolayısı ile de ölçme ve değerlendirme sistemi bulunmamaktadır. Bu tespitler ışığında, ülkemizde bu konuda olan boşluğu doldurmak için, politik entegrasyonu kolaylaştırıp insan sağlığı dikkate alınarak, çevresel ve ekolojik değerleri barındıran ekonomik çözümler üretilmesi için sürdürülebilir bir kalkınma modeli oluşturulması hedeflenmelidir. Bu model oluşturulurken, hedefler saptanmalı, bu hedefleri sağlamak için gerekli kriterler belirlenmeli ve stratejiler geliştirilmelidir.
KAYNAKÇA Adams, W.M. (2001). Green Development: Environment and sustainability in thethird world (2.Baskı). London: Routledge. Altunbas, D. (2004). Uluslararası sürdürülebilir kalkınma ekseninde Türkiye dekikurumsal degisimlere bir bakıs. Yönetim Bilimleri Dergisi, 1 (1-2), 103-118. Baskaya, F. (1994). Kalkınma iktisadının yükselisi ve düsüsü. Ankara: İmgeKitabevi. Budak, S. (2000). Avrupa Birligi ve Türkiye çevre politikası. Istanbul: BökeYayınları.
BİZİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ..