DENİZCİ 1.DEMİR DONANIMININ BAKIMINI YAPMAK 1.1.Donanım Kontrolü Gemilerin demir, zincir ve bağlantıları ile zincirlik periyodik olarak kontrole tabi tutulur. Bu kontrolde aşağıdaki hususlara bakılır; # Koruyucu boyanın durup durmadığı, # $şaretleyici boyanın durup durmadığı, # $şaretleyici tellerin durup durmadığı, # Maça kilidinin emniyet telinin durup durmadığı, # Kilitlerin tespit pimlerinin üzerine dökülen kurşunların sağlam olup olmadığı, # Lokmalı baklaların düşüp düşmediği, Kontrol işlemlerinin tamamlanmasından sonra eksik durumlara göre onarım ve bakım işlemleri yapılır. Tüm demirleme donanımı çelik olduğundan bakımı genel demir malzeme bakımı gibi yapılır. Boyanın ilk amacı koruma, ikinci amacı ise işaretlemedir. Özellikle denize atılan demirin arkasından giden veya alınan demirde kaç kilit kaldığını bu işaretleme ile anlayabiliriz. Demir donanımının bakımında ihtiyaç olan ortam; gemi, ihtiyaç olan malzeme; salyafora kancası[1], raspa çekici, tel fırça, antipas ve son kat siyah, kırmızı, sarı ve beyaz boyalar, boya fırçası, tiner, üstüpü, demir zincir bosasıdır. # Demir gözden çıkartılmadan suya değmeyecek şekilde su seviyesine kadar denize salya edilir. # Demir, anale kilidi, fırdöndü ve yetişilebildiği kadarı ile zincir denizden raspa edilerek tel fırça ile temizlenir. # Boyaya hazırlanan kısma antipas sürülür. Page 1 of 6
# Antipası kuruyan kısma siyah zincir boyası sürülür. # Boyanın kuruması ile demir tekrar göze alınır. # Demir bosa ile askıya alınır. # Zincir hayboci ile güverteye veya rıhtıma salya fora[2] edilir. # Zincir, zincir kilitleri, hırça maça ve mapası raspa edilerek tel fırça ile temizlenir. # 1. kilidi 2. kilide bağlayan kilit ile 1.ve 2. kilit zincirlerin son lokmasız baklaları kırmızı, ilk lokmalı baklaları beyaz boyanır. Beyaz boyanan bakla aynı zamanda üzerine tel bağlanarak işaretlenir. (Bundan amaç boyanın silinmesi halinde tel ile kilit sayısının anlaşılabilmesidir.) # 2. kilidin 3. kilide bağlayan kilit ile 2.ve 3. kilit zincirlerin son lokmasız baklaları kırmızı, ilk iki lokmalı baklaları beyaz boyanır. Beyaz boyanan son lokmalı baklalar ayrıca tel bağlanarak işaretlenir. # Kilitlerin işaretlenmeleri son kilide kadar bunun gibi kaçıncı kilit bittiyse o kadar lokmalı bakla beyaz boyanacak şekilde devam eder. # $şaretlenen baklaların dışındaki baklalar siyah boyanır. # Son kilit kırmızı boyanır. (Zincirin bittiğini göstermesi için.) # Hırça mapa ve maçası sarı boyanır. (Zincirliğin boyanmasında kullanılan boya kırmızı renkli olduğundan kolay görülebilmesi için sarı tercih edilir.) # Boyanın kuruması üzerine boyanan ve işaretlenen zincir tekrar zincirliğe alınır. 2.ZİNCİRLİĞİN BAKIMINI YAPMAK 2.1.Zincirliğin Kontrolü Zincirliğin bakım amaçlı kontrolünde aşağıdaki hususlara bakılır; # Koruyucu boyanın durup durmadığı, # Zincir altı ahşap ızgaranın sağlam olup olmadığı, Page 2 of 6
# Zincirlik su giderinin açık olup olmadığı Kontrol işlemlerinin tamamlanmasından sonra eksik durumlara göre onarım ve bakım işlemleri yapılır. Zincirlik ve tüm demirleme donanımı çelik olduğundan bakım genel demir malzeme bakımı gibi yapılır. Ahşap ızgarası da genel koruyuculu ahşap malzeme bakımı gibi yapılır. 2.2.Uygulama Zincirliğe bakımında ihtiyaç olan ortam; gemi, ihtiyaç olan malzeme; salyafora kancası[3], raspa çekici, tel fırça, anticorrasive karina boyası, boya fırçası, tiner, üstüpü, demir zincir bosasıdır. # Zincir hayboci ile güverteye veya rıhtıma salya fora[4] edilir. # Zincirin salya forasından sonra zincir altı ahşap ızgarası güverteye çıkartılır. # Izgara temizlenerek kurumaya bırakılır. # Zincirlik su gideri temizlenerek tıkanıklık varsa açılır. # Zincirlik tazyikli deniz suyu ile yıkanır. # Zincirlik raspa edilerek boyaya hazırlanır. # Hazırlanan zincirlik yüksek rutubete dayanıklı paslanmaya karşı karina astar boyası ile boyanır. # Kuruyan ahşap ızgaranın varsa kırık olan kısımları onarılır. # Ahşap ızgara boyanır ve kurutulur. # Kuruyan ızgara yerine konur. 3.AMBARIN BAKIMINI YAPMAK 3.1.Ambar Bakımı Ambar; gemilerin kuru yüklerini koydukları yerlerdir. Bu ambarların bakımı üzerindeki yükün tahliyesinden sonra yapılır. Yük gemilerinde yeni yükün alınabilmesi için ambarların yeni yük alımına uygun şekilde bakımlı ve temiz olması Page 3 of 6
gerekir. Aksi takdirde gemiler yük alamazlar. Bu neden ile yük alımından önce gemi ambarlarının bakımı ve temizliği yapılır. Yük tahliyesinde yükün cinsine göre ambar içinde ağır makineler kullanılır. Forklift ler, dozerler, kepçeler. Bunların çalışmaları sırasında dikkatsizlik sonucu çarptıkları yerlerde kaynak atmaları, posta eğilmeleri, saclarda çökmeler, yırtılmalar olur. Ayrıca balast{5] tank perdelerinde çürüme nedeni ile delinmeler, ambar kapaklarında, raylarda ezilme, baskı elemanları ile contalarında bozulmalar olabilir. Tüm bunlar kontrol edilerek onarılır. Küçük onarımlar güverte fiteriyle, büyük onarımlar klas kuruluşunun gözetiminde tersane ekipleri tarafından yapılır. Ambarların yeni yüke hazırlanmasında ikinci derecede önemli bakım aşaması temizliktir. Geminin cinsine göre taşıdıkları yükler ve temizlik sorunları farklılık gösterir. Ambarın yeni yüke hazırlanmasında esas sorun yaşayan gemiler dökme yük gemilerindedir. Dökme yük tahliye olduğunda liman görevlileri ambardaki yükü tam anlamı ile almazlar. Ambarın yapı elemanlarının kenarlarında, üstlerinde, aralarında ve zeminde daima bir miktar yük kalır. Bunlar özellikle almazlar. Bunun nedeni gemi çelik olduğundan mutlaka ambar dibinde pas olur ve bu kenarda köşede kalan mal da bu pasla karışık bulunur. Bu kalan malı atık haline getirir. Atıklar yüke karıştırılmaz. Bunlar çöp olarak sahile verilmelidir. Ancak yük gümrüklü yükse maalesef bu atıklar çöp olarak da sahile verilemez, gemide kalır. Geminin yeni yük alabilmesi içinde mutlaka bu atıktan kurtulması gerekir. Bu konuda mevzuatlar ve uygulamalar bir çözüm getirmediğinden bu atıklar gemi limandan ayrıldıktan sonra denize atılmaktadır. Bu da denizleri kirletmek anlamına gelmektedir. Olması gereken bu atıkların bir şekilde sahile verilebilmesidir. Ambarın tam temizlenebilmesi için süpürme sonrası bir de ambarlar deniz suyu ile yıkanırlar. Hatta alınacak yükün özelliğine göre ilaveten tatlı su ile de yıkanırlar. Bu kirli suların atılmasında da aynı çaresizlik vardır ve bunlarda denize basılır. Bu konuda da mevzuat ve uygulama bir çözüm üretememiştir. Ambarların yıkanmasında kirli su ve onunla akan pislik ambar sintinesine{6] dökülür, su buradan pompa ile çekilerek denize basılır. Kuyularda kalan katı pislikler de kürek ile toplanarak diğer tahliye artığı katı atıkların arasına konur. Ambarların yeni yüke hazır olmasından sonra gemiye gelen sörveyörlerce ambarlar Page 4 of 6
kontrol edilir ve uygunsa gemiye yükleme izni verilir. Diğer tip gemilerde de yük gemilerindekiler benzer ambar ve sintineler bulunmaktadır. Bunların da temizliğinde dikkat edilmesi gereken en önemli husus, atıkların denize atılmaması, sahile verilmesidir. 3.2.Uygulama Ambarların bakımında ihtiyaç olan ortam; gemi, ihtiyaç olan malzeme; vinç, süpürge, kürek, fıçı, kova, raspa çekici, yangın hortumu ve nozulu, # Tahliye işçilerinin ambardan çıkmasından sonra temizlik için gerekli malzemeler ile ambara inilir, # Ambarın yapı elemanları arasında kalan atıklar dökülür, # Tüm zemin süpürülür ve atıklar bir yere toplanır, # Toplanan atıklar kürekler ile fıçılara doldurulur, # Fıçılar vinçle güverteye çıkartılır, # Gümrüksüz alanda bu atıklar çöp kamyonlarına verilir, # Ambarlar çekilen yangın hortumları yıkanır, # Ambar sintinesine dolan su denize tahliye edilir, # Ambar sintinesi içine dolan katı atıklar kürekle kovalara alınır, # Kovalar halatla güverteye çekilir, # Atıklar fıçılara konur, # Çöp kamyonu çağrılır, # Fıçılar sahile indirilerek, içindeki atıklar çöp kamyonlarına verilir, # Yapı unsurları gözle ve raspa çekici ile kontrol edilir, # Ambar kapakları kapatılır gözle kapakların ışık sızdırma kontrolü yapılır, Page 5 of 6
Kapalı ambar kapaklarına basınçlı su basılarak su sızdırmazlık kontrolü yapılır, Ambar yapı elemanlarında veya kapaklarda onarım gerektiren yerler, onarımları yaptırılır, "Yazı, edinilen yeni bilgi, de i im ve yapılan yorumlar ile tekrar tekrar güncellenmektedir. Bu neden ile kopyalayıp almak yerine ihtiyacınız oldu unda tekrar açıp okumanızda yarar bulunmaktadır. Bu yazı her zaman burada olacaktır." [1] Salya fora kancası: Zincirin güverteye veya rıhtıma serilmesi sırasında zinciri çekmek için kullanılan kanca. [2] Salya fora: Demir zincirinin bakım, onarım gibi i lemler için güverte veya rıhtıma serilme i lemidir. [3] Salya fora kancası: Zincirin güverteye veya rıhtıma serilmesi sırasında zinciri çekmek için kullanılan kanca. [4] Salya fora: Demir zincirinin bakım, onarım gibi i lemler için güverte veya rıhtıma serilme i lemidir. [5] Balast (Ballast): Safra. A ırlık için alınan deniz suyu. [6] Ambar sintinesi: Ambar yıkama suyunun döküldü ü ve oradan pompalar ile emilerek alındı ı kuyular. Coskun YALCINALP