EDİRNE HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ Şehirler Sultanı, Sultanlar Şehri Edirne. Edirne, yalnızca ülkemizin batıya açılan sınır kapısı değil; aynı zamanda zengin tarihi dokusu ile batıya açılan prestij kapımızdır. Edirne, dinlerin, dillerin ve nehirlerin buluştuğu yerdir. Camileri, Kiliseleri, Sinagogları, Bahai evi ile toplumsal hoşgörüyü komşu ülke halkları ile birlik beraberlik içinde yaşayan bir şehirdir. Zengin tarihi dokusu ile adeta bir açık hava müzesidir. En yakın zamanda 651. Düzenlenen Kırkpınar Yağlı Güreşleri ile geleneklerimizi nesilden nesile taşımasına da öncülük etmektedir. Akıl ve Ruh sağlığı bozuk hastaların eziyetler edilerek yakıldığı bir dönemde bu insanların su ve musıki sesi ile tedavi edildiği Avrupa Müze Konseyinden ödüllü Beyazıt Külliyesi (Sağlık Müzesi) insana verdiğimiz değerin yüzyıllar öncesinden günümüze somut bir kanıtıdır. Edirne, Selimiye Camii Külliyesi ile 2011 Yılında UNESCO Dünya Mirası listesinde yer almanın haklı gururunu yaşamaktadır. Meriç, Arda ve Tunca nehirlerin buluştuğu coğrafyası; bu coğrafyada yoğun olarak yaşayan sıcak ve sempatik tavırları ile Roman vatandaşları ile pek çok şenliğe ev sahipliği yapmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Kakava Şenlikleridir. İlkbaharı karşılamak için yapılan yapılan eğlencelerden biri olan Kakava Şenlikleri ve Hıdrellez kutlamaları her yıl Mayıs ayının 5. Ve 6. Günlerinde düzenlenmektedir. Ertesi gün bütün Türkiye de kutlanan Hıdrellez çok ilginç bir şekilde Edirne de de yapılır. O gün herkes sabahın erken saatlerinde kalkıp nehir kenarına gider. Ellerinde su kaplarıyla yüzlerini yıkarlar. Genç kızlar gelinlik veya en yeni elbiselerini giyerek Sarayiçi nde Söğüt dallarıyla yürüyüş yaparlar. Bazıları şafak vaktinde günahlardan arınmak, zinde kalmak ve yılın bereketli, bolluk içinde geçmesi için nehrin sularında yüzerler. Koparılan söğüt dalları evlerin kapılarına asılır. Akşam hazırlanan niyet çömleklerinin başlarına toplanıp maniler ve gerçekleşmesi dileğiyle niyetler söylenir.
Edirne personel sayısı anlamında çok sıkıntı yaşamayan bir il. Bir şekilde yolu buraya düşen insanların daha sonra kalmak istediği güvenli bir il. Büyük illerin keşmekeşinin yaşanmadığı her türlü işinizi en kısa sürede halledebileceğiniz bir yer. İnsanlarının sosyo kültürel olarak oldukça modern olduğu ilde akşamları kaç olursa olsun güvenle dolaşabilirsiniz. Tarım için bereketli toprakları, turizm adına çok güzel sahilleri, tarihi dokusu ile mutlaka bir gün gezmeniz gereken illerden biridir. 663 Sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 02 Kasım 2011 tarihinde yayımlanması ülkemizin her yerinde olduğu gibi Edirne de de Halk Sağlığı Müdürlüğü kuruldu. Her yerde olduğu gibi geçmişte yıllarca beraber görev yaptığımız arkadaşlarımızdan, idarecilerimizden hatta çalıştığımız binalardan ayrılmanın burukluğu içinde geçti ilk zamanlar. Sonra Halk Sağlığı Müdürlüklerinin çalışma alanları belirlendikçe, yapılması gereken çok işimizin olduğunu anladık. Bir an önce üzerimizdeki burukluktan sıyrılıp, yepyeni umutlarla ve heyecanla işimize sarılmamız gerekiyordu. Nufus kriterlerine göre İ8 iller arasında yer alan ilimizde bir tane Müdür yardımcısı ve Dört tane Birim Sorumlusu (Şimdi Şube Müdürü oldular), olan arkadaşımızla Edirne Halk Sağlığı Müdürlüğü olarak göreve başladık. İlimiz Halk Sağlığı Müdürlüğünde yer alan 4 adet Şubemiz şunlardır. Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar, Programlar ve Kanser Şubesi, Aile Hekimliği ve Toplum Sağlığı Hizmetleri Şubesi, Bulaşıcı Hastalıklar, Çevre ve Çalışan Sağlığı Şubesi ve Destek Hizmetleri Şubesi dir. Edirne Halk Sağlığı Müdürlüğü işine gönül vermiş ve tecrübeli personeli ile kendini geliştiren gücünü geçmişten alan ancak yüzünü geleceğe dönen bir bakış açısıyla çalışmaktadır. Ağırlıklı olarak sahada yer alıyoruz. İkinci Basamak Sağlık Hizmetleri ile de KETEM ler (Kanser Erken Tanı ve Eğitim Merkezi), Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri ve Çocuk İzlem Merkezleri gibi ortak çalışma alanlarımız bulunmaktadır. İlimizde 01.12.2006 tarihinde Aile Hekimliği uygulaması başlamıştır. Aile hekimliği uygulamasına geçen ilk dördüncü iliz. Bu uygulama konusundaki tecrübemizle altıncı yılımızı tamamlamış bulunmaktayız. Şu anda ülkemizin 81 ilinde Aile Hekimliği uygulamasına geçilmiştir. İlimizde toplam 9 adet Toplum Sağlığı Merkezi Hizmet vermektedir. 50 Aile Sağlığı merkezinde 114 Aile Hekimi hizmet vermektedir. İlimizdeki 114 Aile hekiminden 68 Aile Hekimi tarafından toplam 248 köyümüzün 184'üne gezici hizmet verilmektedir (%74). İlimiz Aile Hekimliği uygulamasına ilk geçen illerden olduğu için uygulama başlangıcında eczanesi olmayan 7 birimimiz için 18.09.2009 tarihinde imzalanan protokol ile eczanesi olmayan yerleşim bölgelerine ilaç temini hususunda çalışma başlatılmıştır. Edirne eczacı odası ve Müdürlüğümüz işbirliğiyle Enez ilçesinde 1 Kasım 2009 itibariyle pilot uygulama başlatılmıştır. Aile Hekimlerinin hastalara hizmet sunarken gerekli olan laboratuar hizmetlerini karşılamak için oluşturulan ring sistemi ile aile hekimlerinden alınan tahlil numuneleri hastanelerimizle yaptığımız protokol gereği hastanemiz laboratuarında incelenerek, sonuçları aile hekimlerine ulaştırılmaktadır.
İlimizde doğan tüm bebeklerimizin doğum ve aile bilgileri resmi web sitemizden Aile hekimlerimiz tarafından kendilerine verilen özel şifreleri ile online olarak öğrenilmektedir. Edirne Halk Sağlığı Müdürlüğümüz ve Nüfus Müdürlüğümüzce yapılan protokol gereği İlimizde doğan tüm bebeklerimizin nüfus kaydı yapılmadan önce kayıtlı oldukları Aile Hekiminden belge almaları sağlanarak kayıtsız kişi kalması engellenmiştir. Müdürlüğümüzün teklifiyle Hıfzıssıhha kurulundan çıkan kararla yeni doğan bebeklerimize doğum raporlarında aile hekimi onayı olmadan kimlik kartının çıkarılmamaktadır. Altı yıllık süreç içerisinde yapılan tüm çalışmalar neticesinde her üç ayda bir periyodik olarak yüz yüze görüşme ile yapılan Hasta Memnuniyet anketleri sonuçları da %90'ların üzerindedir. 2011 yılı Nisan ayında verilmeye başlanan evde sağlık hizmetleri kapsamında toplam 430 hastaya verilen hizmetin 320 si Aile Hekimleri tarafından, kalan ise Toplum Sağlığı Merkezi ve Hastane evde sağlık birimleri tarafından verilmektedir. Hastalarımıza hizmet verilen mekanların iyileştirilmesi için yeni birimler açılmakta ve eski birimlerin fiziki yapısı modern hale getirilmektedir. Özellikle Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar, Programlar ve Kanser Şubesimiz 7 alt başlık altında en yoğun şubemizdir. Bunlar; Çocuk ve Ergen Sağlığı, Kadın ve Üreme Sağlığı; ruh Sağlığı; Tütün ve Diğer Bağımlılık Yapıcı Maddeler Birimi, Obezite Diyabet ve Metabolik Hastalıklar, Kronik durumlar ve Kanser alt birimlerimizdir. Bu şubemizin amacı; Bebek,
çocuk, adelosan, kadın, gebe, kısacası tüm halkımızın sağlığının korunması ve geliştirilmesi için bilgilendirme,danışmanlık ve gerekli tüm koruyucu sağlık hizmetlerini sunmak, izlemek ve değerlendirmektir. Hedefimiz; Anne ve bebek ölümlerini en aza indirmek,yaşam boyu kadın ve erkeğin üreme sağlığının korunması ve geliştirilmesini sağlamaktır. İlimizin Temel Sağlık Göstergeleri Anne ölüm oranı Yüz binde Bebek ölüm hızı binde Hastanede yapılan doğum oranı yüzde 2011 50 (2 anne) 7,6 99,9 2012 49,5(1 anne) 7,4 97 (6 aylık) TÜRKİYE 2011 : Anne ölüm oranı yüz binde 15,5 Bebek ölüm hızı binde 9,6 İlimizdeki Sezaryen Oranları 2011 YÜZDE 2012 YÜZDE (6 AYLIK) DEVLET HASTANELERİ 42,34 37,44 ÜNİVERSİTE HASTANESİ 64,65 61,81 ÖZEL HASTANELER 88,08 86,61 İL GENELİ 64,71 65,40 Sezaryan ile yapılan doğum oranında iki yıl öncesinde ülke düzeyinde ilk sıralarda iken, ilimizdeki tüm hastanelerde kadın doğum uzmanları ve başhekimlerle yaptığımız toplantılar, eğitimlerlerle %71 lerden %65 lere doğru bir düşüş trendini yakalamış bulunmaktayız. 1927 yenidoğan taraması yapılan bebeğimizin (fenilketonüri, doğumsal hipotiroidi, biotinidaz eksikliği hastalıkları tarandı). 5 doğumsal hipotiroidi,1fenilketonürili bebek tespit edildi. 2412 bebek işitme taramasından geçirildi,3 ü il içi 9 bebekte işitme bozukluğu tespit edildi. Anne sütünün teşviki ve emzirmenin sürdürülmesi ile ilgili yaptığımız çalışmalardan dolayı İlimiz 2006 yılında Bebek Dostu İl,devam çalışmaları ile de 2010 yılında Altın
Bebek Dostu İl ünvanını alan 11 ilden biri olmuştur. İl Merkezindeki tüm hastaneler Bebek Dostu Hastane ünvanı almışlardır. Uzunköprü ve Keşan Devlet Hastanelerimiz de bebek dostu hastanelerimizdir. Kanser ile mücadele ederek, toplum tabanlı taramalar yaparak erken teşhisin önemini vurgulamaktayız. Ekim ayı meme kanseri bilinçlendirme ayı olması sebebiyle ilimizde pek çok etkinlik yaptık. Bunlardan bazılarına ait görüntüleri sizlerle paylaşmak isteriz. Cuma Pazarı stantımızdan görüntüler. Yürüyüşümüzden görüntüler. Dumansız Hava Sahası Projesi ile kapalı alanlarda sigara denetimlerini son teknoloji tablet bilgisayarlarla yapılarak halkımızın sağlığı korunmasına ve bu bilincin oluşmasına katkıda bulunmaktayız. İhbar ve şikayetlerin değerlendirilmesi ile rutin denetimlerin anlık olarak takibini ve raporlamasını sağlamak amacıyla Bakanlığımızca geliştirilen sistemde kullanılmak üzere ilimiz için 10 adet tablet bilgisayarların merkez ve ilçelerdeki ekiplere dağıtımı yapılmış ve kullanımı ile ilgili eğitimler yapılarak kullanıma açılmıştır.
Abe Hareket Edin Be Ya sloganıyla tüm halkımızı yürüyüş yapmaya davet ederek, obezite ile mücadele etmeye, yeterli ve dengeli beslenmeye, hareketli yaşama davet etmekteyiz. Edirne ülkemiz nüfusu dikkate alındığında en yaşlı ikinci il. Bu da Yaşlı Sağlığı ile ilgili çalışmalar yapmamızı gerekli kılıyor. 1 Ekim Dünya yaşlılar günü nedeniyle Huzurevi ziyaretimizde yaşlılarımızla birlikte sohbet etme imkanı bulduk. Yaşlılarımız geçmiş ile günümüz arasında köprü kuran, gelenek ve göreneklerimizi, kültürümüzü, milli ve manevi değerlerimizi yarınlara taşımamızı sağlayan en değerli hazinemizdir. Yaşlılarımıza gösterdiğimiz sevgi, saygı ve hoşgörü, onlara olan minnet borcumuzun temelini oluşturmalıdır. Unutmayalım ki, bir gün herkes yaşlanacaktır! İlimiz sınır şehri olmasından dolayı, bulaşıcı hastalıklarla mücadelede sürekli tetikte, olabilecek risklere hazırlıklı olarak çalışmaktayız. 4'ü kara 2'si demiryolu olmak üzere toplam 6 sınır kapımız vardır. Bu kapılardan herkes tarafından en çok bilinen Kapıkule sınır kapısı dünyada Meksika Amerika sınır kapısından sonra dünyadaki en büyük kara sınır kapısıdır. Yalnızca Kapıkuleden yaz aylarında ilimize günlük olarak yaklaşık 20.000 kişinin giriş yaptığı bilinmektedir. İlimizdeki tüm sınır kapılarından aylık geçen yolcu sayısı yaklaşık 400 000 kişidir. Edirne nin nüfusunun 396 000 olduğu düşünülürse her ay Edirne nüfusundan daha fazla sayıda insan bu kara sınır kapıları aracılığı ile ilimizden geçmektedir. Bu kadar çok insanın hareket halinde olduğu ilimizin bulaşıcı hastalıklar adına ne denli risk altında olduğu aşikardır.
Üç nehrin birleştiği bir yer olması nedeniyle yasa dışı yollarla başka ülkelere gitmek isteyen çok fazla sayıda yabancı uyruklu kişi bu nehirlerde yakalanmakta, Emniyette geri gönderme merkezlerinde misafir edilmektedir. Emniyetten alınan bilgilere göre yıllık yaklaşık yirmi bin kişi bu şekilde bulunmaktadır. Yakalanan kişiler sağlıksız yaşam koşulları içinde yasa dışı yollarla geldiği için bulaşıcı hastalıklar riskini arttırmaktadır.bu merkezde bulunan yabancı uyruklu kişilere de sağlık hizmeti verilmekte, ayrıca sıtma hastalığı için tarama yapılmaktadır. Edirne, 473.766 dekar sulak ve sulamalı tarım alanı Anofel cinsi sivrisinek varlığı ve nüfus hareketleri ile ilimiz Sıtma hastalığı bakımından riskli bölge konumunu korumaktadır. Çeltik ekimi ve dolayısıyla sulu tarım yapıldığı için Sıtma ile mücadelenin yoğun olarak yapıldığı bir ildir. Bunun dışında vektörlerle bulaşan hastalıkları önlemek amacıyla açık ve kapalı alanlarda kurumlar arası işbirliği ile ilaçlama hizmetlerini yapmaktayız. Özellikle komşumuz Yunanistan da Batı Nil Hastalığının görülmesi sebebiyle vektörlere karşı mücadelemiz aralıksız sürmektedir. Kenelerin çok görüldüğü yaz aylarında ilimizde başta sağlık personeli olmak üzere öğrenciler, öğretmenler,din adamları, muhtarlar, özellikle kırsal kesimde yaşayan halka yönelik olarak Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığı ile ilgili 54202 kişiye eğitim verilmiştir. Mobil Tarama Aracı Kırım Kongo Eğitim toplantısı Verem hastalığı ile mücadele kapsamında, 2012 yılı ilk 6 ay da 6970 kişi muayene için başvurmuştur.103 kişi tüberküloz tedavisi görmektedir. Hastaların tümü Sağlık Personelince Doğrudan Gözetimli Tedavi almaktadır.;tüberküloz hastasının sağlık personeli gözetiminde ilaçlarını sağlık kuruluşunda yada kendi evinde içmesi anlamına gelen Doğrudan Gözetimli Tedavi sayesinde 2011 yılında Türkiye ortalaması %91 olan tedavi başarısı ilimizde %92.4'tür. Sadece 15 ilde bulunan mobil tarama aracı ile Kırklareli ve Tekirdağ
illerine de hizmet vermekteyiz. 2012 yılında 1294 kişinim mobil taraması yapılmıştır. Çocuklar hastalıklardan ancak aşılarla korunur. İnsana değer veren toplumların aşıya da önem vermesi gerektiğini düşünerek, yaptığımız aşılama çalışmaları; ilk sekiz ay için BCG %102, DaBT-İPA-Hib3 %104, KKK %99, Hep3 %105 dir. Çevre Sağlığı hizmetlerini yerine getirirken en temel amacımız bireylerin sağlıklısuya ulaşabilmesidir. Amacımızı gerçekleştirmek için ilimizde belirlenmiş 346 odak noktasından düzenli aralıklarla numune almaktayız. Sağlık Bakanlığı nın içme kullanma ve yüzme suyu kalite kontrol sistemi sayesinde su analiz sonuçları anlık değerlendirilmesi mümkün olmakta, mevcut problemlere müdahale erken ve etkili olabilmektedir. Meriç ve Tunca nehirlerinin ilimizde bulunması, İlkbahar da yağışların artması ve zaman zaman Bulgaristan ın baraj kapaklarını açması sebebiyle ilimizde taşkınlar görülebilmektedir. Olumsuz çevre koşullarına bağlı olarak vatandaşlarımızı hastalıklara karşı korumak için bölgede taşkın dönemlerinde düzenli su numuneleri alınmakta, eğitimler yapılmakta ve klorlama hizmetleriyle su sanitasyonu sağlanmaya çalışılmaktadır.
Su taşkınında tarihi köprülerimiz Su taşkını sırasında sular altındaki yerleşim merkezleri Keşan ve Enez İlçelerimizin Saroz Körfezinde sahili olması sebebiyle Haziran ve Eylül ayları arasında yüzme suyu kalitesini izlemek ve değerlendirmek amacıyla 9 noktadan numune almaktayız. Saroz körfezindeki sahil şeridimiz altın kumu ve A kalite yüzme suyu ile tatilcilere hizmet vermektedir. Saroz Körfezi Deniz,kum, güneş ve SAROZ Çalışan Sağlığı hizmetleri olarak iş yeri hekimliği hizmeti verme çalışmalarına başlanmış olup, eksiklerimiz tamamlanmaya çalışılmaktadır. Edirne Halk Sağlığı Müdürlüğünü sizlere kısaca tanıtmaya çalıştık. Ülkemizin en batı sınırından sınırsız bir sevgi ve muhabbetle hepinize sağlık ve esenlikler dileriz.