Candida albicans Suşlarının Genotiplendirmesinde 25S İntron Analizini Takiben Restriksiyon Enzim Analizi Uygulanması*

Benzer belgeler
COMPARISON OF DIFFERENT PRIMERS USED FOR THE GENOTYPING OF CANDIDA ALBICANS CLINICAL ISOLATES BY RANDOMLY AMPLIFIED POLYMORPHIC DNA METHOD

Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri

MANTARLARIN EPİDEMİYOLOJİK TİPLENDİRİLMESİ. Dr. Ayşe Kalkancı Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Ankara

SALGIN ARAŞTIRMASINDA KULLANILAN TİPLENDİRME YÖNTEMLERİ

CANDIDA KRUSEI KLİNİK İZOLATLARININ GENOMİK DNA RESTRİKSİYON ENZİM ANALİZİ VE POLİMERAZ ZİNCİR REAKSİYONU İLE TİPLENDİRİLMESİ*

FUNGAL SALGINLARIN ARAŞTIRILMASI;

Nejla CEBECİ GÜLER, İlknur TOSUN, Gülçin BAYRAMOĞLU, Kurtuluş BURUK, Faruk AYDIN

Genom analizi için belirteç olarak kullanılan DNA dizileri

Karbapeneme Dirençli Acinetobacter baumannii Suşlarının PFGE Yöntemiyle Genotiplendirilmesi

TÜRKİYE DE BULUNAN BAZI YERLİ SIĞIR IRKLARININ GENETİK YAPILARININ KARAKTERİZASYONU

Zeynep Ceren Karahan 1*, Alper Tekeli 2, Figen Atalay 3*, Nejat Akar 1

Nilgün Çerikçioğlu Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

PULSED-FIELD GEL ELECTROPHORESIS Bengül Durmaz, Rıza Durmaz

Klinik Örneklerden İzole Edilen Hastane Kaynaklı Metisiline Dirençli Staphylococcus aureus Suşlarının rep-pcr ile Genotiplendirilmesi

Hastane Salgınlarında Moleküler Epidemiyolojik Yaklaşım. Barış Otlu İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

Candida albicans suşlarının Moleküler Yöntemler Kullanılarak Tanımlanması

Çeşitli Klinik Örneklerden İzole Edilen Kandida Türlerinin Dağılımı ve Antifungal Duyarlılıkları

Dilara YILDIRAN. Candida İzolatlarının Tür Düzeyinde. ve MALDI-TOF MS Sistemlerinin Karşılaştırılması. Mikr. Uzm.

TÜBERKÜLOZUN MOLEKÜLER TANISINDA GÜNCEL DURUM

Mine Doluca Dereli Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim

Emrah Salman, Zeynep Ceren Karahan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi. Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

Türkiye de İlk Kez Saptanan Hepatit B Virus Genotip E Enfeksiyonu*

Kenan ŞENER*, Mehmet Ali SARAÇLI**, Cengiz Han AÇIKEL***, Levent DOĞANCI****

Doripenem: Klinik Uygulamadaki Yeri

Steril pyrüili böbrek nakli hastalarında gerçek zamanlı multipleks polimeraz zincir reaksiyon test sonuçları

Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan Hastaların İdrarlarından İzole Edilen Candida Türlerinin Moleküler Epidemiyolojisi ve Antifungal Duyarlılıkları*

CANDİDA İLE UYARILMIŞ VAJİNAL VE BUKKAL EPİTEL HÜCRELERİNİN SİTOKİN ÜRETİMİ

SERVİKAL YETMEZİĞİNDE MCDONALDS VE MODDIFIYE ŞIRODKAR SERKLAJ YÖNTEMLERININ KARŞILAŞTIRILMASI

Çocuk ve Yetişkin Üriner Escherichia coli İzolatlarında Plazmidik Kinolon Direnç Genlerinin Araştırılması

HIZLI VE YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜKTE BRUCELLA GENOTİPLENDİRİLMESİ İÇİN MOLEKÜLER BİR YÖNTEM GELİŞTİRİLMESİ

Yoğun bakım hastalarına ait çeşitli örneklerden izole edilen Candida izolatlarında antifungal direnç

Agaroz jel elektroforezi

* Bu çalışma, Erciyes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi (Proje No: TSY ) tarafından desteklenmiştir.

Gelişen teknoloji Tanı ve tedavide kullanım Uygulanan teknikler çok gelişmiş bile olsalar kendine özgü komplikasyon riskleri taşımaktadırlar

Candida Epidemiyolojisi. Dr. Nur Yapar Aralık 2009 Çeşme İzmir

Çeşitli Klinik Örneklerden Soyutlanan Kandidaların Tür Dağılımı ve Antifungal Direnci*

Hastane Enfeksiyonu Etkeni Olarak İzole Edilen Candida Suşlarının Genotipik ve Fenotipik Olarak Tanımlanması

KLİNİK ÖRNEKLERDEN İZOLE EDİLEN KARBAPENEME DİRENÇLİ ACINETOBACTER BAUMANNII SUŞLARINDA SINIF 1 İNTEGRON TAŞIYICILIĞININ ARAŞTIRILMASI*

Ayşe Karacalı Accepted: September ISSN : erkanyula@gmail.com Hatay-Turkey

IL28B genotip tayini kronik hepatit B hastalarında oral antiviral tedavi cevabını öngörmede kullanılabilir mi?

Yoğun Bakımlarda İnfeksiyon Kontrolü: Haricen Klorheksidin Uygulanmalı mı?

Uluslararası Pencereden Enfeksiyon Kontrolü

MANTAR ENFEKSİYONLARININ MOLEKÜLER YÖNTEMLERLE TANISI

REKOMBİNANT DNA TEKNOLOJİSİ. Araş. Gör. Dr. Öğünç MERAL

İstanbul daki El Ayak Ağız Hastalığı Vakalarında Coxsackievirus A6 ve Coxsackievirus A16 nın Saptanması

Nozokomiyal İnfeksiyonlardan İzole Edilen Pseudomonas aeruginosa Suşlarının Epidemiyolojik Analizi #

Mikrobiyolojide Moleküler Tanı Yöntemleri. Dr.Tuncer ÖZEKİNCİ Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji A.D

DNA Dizileme (Sekanslama)

Enterobacteriaceae Ġzolatlarında Karbapenemazların Saptanmasında Modifiye Hodge Testi ve Carba NP Testlerinin Karşılaştırılması

FEN TEDAVİSİNDE GENEL ANTİBİYOTERAPİ EĞİLİMİ

HASTANE VE TOPLUM KAYNAKLI STAPHYLOCOCCUS AUREUS İZOLATLARINDA ÇEŞİTLİ VİRÜLANS FAKTÖRLERİNİN REAL-TİME PZR YÖNTEMİ İLE ARAŞTIRILMASI

KLİNİK ÖRNEKLERDEN İZOLE EDİLEN CANDİDA ALBİCANS KÖKENLERİNİN MOLEKÜLER ANALİZİ

Human Papillomavirüs DNA Pozitif ve E6/E7 mrna Negatif, Anormal Sitolojili Servikal Örneklerin Genotiplendirilmesi

Hematolog Gözüyle Fungal İnfeksiyonlara Yaklaşım. Dr Mehmet Ali Özcan Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı İzmir-2012

NAT Yöntem onayı. Dr. A. Arzu Sayıner Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD

Bir yýl içerisinde kan kültürlerinden izole edilen candida türlerinin daðýlýmý ve antifungal duyarlýlýklarý

ÖZGÜN ARAŞTIRMA Kan Kültürlerinden İzole Edilen Candida Suşlarının Tiplendirilmesi ve Antifungal Duyarlılıklarının Araştırılması

Prof.Dr. Meltem Yalınay Çırak Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. SALGINLARIN İZLENMESİ VE MOLEKÜLER

MİKOZLARIN EPİDEMİYOLOJİK ANALİZİNDE MOLEKÜLER YÖNTEMLERİN YERİ VE MLST YÖNTEMİNE ÖZET BİR BAKIŞ

Doğrudan klinik örnekte hızlı tanı. Prof. Dr. Cengiz ÇAVUŞOĞLU Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD, Bornova, İZMİR

* Bu çalışma, Mersin Üniversitesi Bilimsel Araştırma Proje Birimi tarafından [BAP ECZ F TEB (AD) A] desteklenmiştir.

HİPERVİRÜLAN ESCHERİCHİA COLİ ST131 KLONU ÜLKEMİZDE YENİ Mİ?

Hastane infeksiyonlar nda moleküler biyolojik. Hastane nfeksiyonu Salg n nda Moleküler Biyolojik Yöntemler

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ. Duygu ÖZÇALIK

TÜBİTAK BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ, MATEMATİK- PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI LİSE3 (Çalıştay 2013) BİYOLOJİ GRUP TUHAF

Emine Zuhal Kalaycı Çekin 1, Gülşah Malkoçoğlu 3, Nicolas Fortineau 2, Banu Bayraktar 1, Thierry Naas 2, Elif Aktaş 1

Moleküler Testlerde Yöntem Geçerliliğinin Sınanması. Dr. Arzu Sayıner Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD

Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Cerrahi Yoğun Bakım Ünitesinde Yıllarında İzole Edilen Mikroorganizmalar ve Antibiyotik Duyarlılıkları

POYRAZ TIBBİ CİHAZLAR EDVOTEK

İvesi Koyunlarında Mitokondriyal 16S rrna Gen Bölgesi Polimorfizmlerinin PCR-RFLP Yöntemiyle İncelenmesi

Zamanında verilen doğru sonuç hayat kurtarır. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Tıbbi Mikrobiyoloji AD

Çoklu İlaç Dirençli A. baumanni İzolatlarının OXA tipi Karbapenemaz Genlerinin Tespiti ve PFGE ile Moleküler Epidemiyolojik Analizi

Candida Türlerine Bağlı Nozokomiyal Enfeksiyonların Epidemiyolojik ve Mikrobiyolojik Açıdan Değerlendirilmesi

Investigation of Antifungal Susceptibilities and Some Virulence Factors of Candida Strains Isolated from Blood Cultures and Genotyping by RAPD-PCR

Candida Epidemiyolojisindeki Değişikliklerin Araştırılması*

GİRİŞ. Kan dolaşımı enfeksiyonları (KDE) önemli morbidite ve mortalite sebebi. ABD de yılda KDE, mortalite % 35-60

IV. Türk Tıp Dünyası Kurultayı, Ekim 2017, İstanbul

VİRUS HASTALIKLARINDA TANI YÖNTEMLERİ

Kan Kültürlerinden İzole Edilen Maya Türlerinin Vıtek 2 Sistemi ile Tanımlanması ve Antifungal Duyarlılıkları

Dr. Özlem Doğan Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi. Yoğun Bakımda İnvazif Fungal İnfeksiyonlar-Fungall Akademi 29 Eylül İstanbul

N. Tiryakioğlu, B. Aksu, M. U. Hasdemir. Marmara Üni. Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul


Deneysel Hayvan Modelinde Candida Tropicalis Peritonitinin Tedavisinde Kaspofungin ve Amfoterisin B Etkinliğinin Karşılaştırılması

Streptococcus pyogenes'in Etken Olduğu Cerrahi Alan İnfeksiyonu Salgını

Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Lisans 2003

NEVŞEHİR İLİNDE HEPATİT C VİRÜS GENOTİP DAĞILIMI İLE SERUM ALANİN AMİNOTRANSFERAZ VE KANTİTATİF SERUM HCV RNA DÜZEYLERİ İLİŞKİSİ*

CANDIDA GLABRATA NIN TANISINDA HIZLI TREHALAZ TESTİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ*

Domuz Ayrığı (Dactylis glomerata L.) Populasyonlarında Genetik Çeşitliliğin Belirlenmesi

TÜBERKÜLOZ DIŞI MİKOBAKTERİLERİN TANIMLANMASINDA PCR-RFLP VE DNA SEKANS ANALİZİ SONUÇLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

ÖZGEÇMİŞ DİL ADI SINAV ADI PUAN SEVİYE YIL DÖNEM. Almanca KPDS 81 ÇOK İYİ 1992 Bahar

t030, Türkiye deki Hastanelerden İzole Edilen Metisiline Dirençli Staphylococcus aureus İzolatları Arasında En Yaygın spa Tipidir*

Komplike deri ve yumuşak doku enfeksiyonu etkeni çoklu dirençli patojenlerin bakteriyofaj duyarlılıklarının araştırılması

Rekombinant DNA Teknolojisi-II

Çeşitli Klinik Örneklerden İzole Edilen Candida Kökenlerinin İdentifikasyonu ve Antifungal Duyarlılıklarının Araştırılması

Febril Nötropenide Fungal İnfeksiyonlara Klinik Yaklaşım

Rutin Laboratuvarda Candida albicans Tanısı Almış İzolatlarda Üç Farklı Yöntemle Candida dubliniensis Araştırılması(*)

STREPTOMİSİNE DİRENÇLİ MYCOBACTERIUM TUBERCULOSIS KOMPLEKS İZOLATLARINDA rpsl VE rrs GEN BÖLGESİ MUTASYONLARININ ARAŞTIRILMASI*

Kan Dolaşım Enfeksiyonlarında Karar Verme Süreçleri. Prof. Dr. Aynur EREN TOPKAYA Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD

İSTANBUL MEDENİYET ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIBBİ MİKROBİYOLOJİ ANABİLİM DALI MEZUNİYET SONRASI (UZMANLIK) EĞİTİMİ DERS MÜFREDATI

Transkript:

Özgün Çalışma/Original Article Mikrobiyol Bul 2012; 46(2): 257-265 Candida albicans Suşlarının Genotiplendirmesinde 25S İntron Analizini Takiben Restriksiyon Enzim Analizi Uygulanması* 25S Intron Analysis Followed by Restriction Enzyme Digestion Performed for Genotyping Candida albicans Isolates Zeynep Ceren KARAHAN 1, Begüm SARAN 1, Sevinç YENİCE 1, Handan AĞIRBAŞLI 2, Özay ARIKAN AKAN 3, Alper TEKELİ 1 1 Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Ankara. 1 Ankara University Faculty of Medicine, Department of Medical Microbiology, Ankara, Turkey. 2 İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Mikrobiyoloji Laboratuvarı, İstanbul. 2 Istanbul University Istanbul Faculty of Medicine, Microbiology Laboratory, Istanbul, Turkey. 3 Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, İbn-i Sina Hastanesi, Merkez Laboratuvarı, Ankara. 3 Ankara University Faculty of Medicine, Ibn-i Sina Hospital, Central Laboratory, Ankara, Turkey. * Bu araştırma, Ankara Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü desteği ile (Proje no. 2001K120240) gerçekleştirilmiş ve çalışmanın bir bölümü, 18. Avrupa Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Kongresi (19-22 Nisan 2008, Barcelona, İspanya) nde poster olarak sunulmuştur. Geliş Tarihi (Received): 11.08.2011 Kabul Ediliş Tarihi (Accepted): 07.01.2012 ÖZET Candida albicans, özellikle bağışıklığı baskılanmış konaklarda enfeksiyon etkeni olarak en sık izole edilen fungal patojendir. Uygun enfeksiyon kontrol stratejilerinin geliştirilmesi ve epidemiyolojik veri toplanması açısından, enfeksiyon etkeni olan mikroorganizmaların genotiplendirilmesi önem taşımaktadır. 25S intron analizi, C.albicans suşlarının genotiplendirilmesinde kullanılan kolay ve güvenilir bir yöntem olarak kabul edilmektedir. Bununla birlikte, ayırım gücünün düşük olması, epidemiyolojik araştırmalarda bu yöntemin kullanımını sınırlandırmaktadır. Bu çalışmada, enfeksiyon etkeni olarak izole edilen C.albicans suşlarının polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) ile 25S intron analizini takiben, elde edilen PCR ürünlerinin restriksiyon enzim analizine tabi tutulmasıyla ayırım gücü daha yüksek olan bir genotiplendirme sistemi oluşturulması amaçlanmıştır. Bu çalışmaya, çeşitli klinik örneklerden (121 kan, 69 balgam, 36 vajinal akıntı, 26 yara, 8 idrar) enfeksiyon etkeni olarak izole edilmiş 260 adet C.albicans suşu dahil edilmiştir. Tüm izolatlara, PCR ile literatürde belirtildiği şekilde 25S intron analizi uygulanmış ve elde edilen PCR ürünleri HaeIII restriksiyon enzimi ile kesilerek genotiplendirilmiştir. Her iki yöntemin ayırım gücü ayrı ayrı hesaplanmıştır. 25S intron analizi ile 184 (%70.8) izolat genotip A, 42 (%16.2) izolat genotip B ve 34 (%13) İletişim (Correspondence): Doç. Dr. Zeynep Ceren Karahan, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Morfoloji Binası, Sıhhiye, 06100, Ankara, Türkiye. Tel (Phone): +90 312 595 8120, E-posta (E-mail): ckarahan@medicine.ankara.edu.tr

Candida albicans Sufllar n n Genotiplendirmesinde 25S ntron Analizini Takiben Restriksiyon Enzim Analizi Uygulanmas izolat da genotip C olarak bulunmuş; yöntemin ayırım gücü 0.46 olarak hesaplanmıştır. PCR ürünlerinin HaeIII ile kesimi sonucunda genotip A da 10, genotip B de bir ve genotip C de beş ayrı kesim paterni (genotip) tespit edilmiş; böylece restriksiyon enzim analizi eklenmesiyle elde edilen genotip sayısı 16 ya, yöntemin ayırım gücü de 0.79 a yükselmiştir. Farklı genotiplendirme yöntemlerinin birlikte kullanımı, genotip sayısını artırarak ayırım gücünü yükseltmekle birlikte, aynı suşların farklı genotiplere dağılmasıyla sonuçlanabilmekte ve bu durum değerlendirmede güçlüklere neden olabilmektedir. 25S intron analizini takiben HaeIII restriksiyon enzim analizi uygulanması ise, tamamen farklı bir genotiplendirme yöntemi eklenmesine gerek kalmaksızın yöntemin ayırım gücünü yükseltmekte ve yöntemi epidemiyolojik araştırmalar ve klinik izolatların genotiplendirilmesi için daha uygun hale getirmektedir. HaeIII yerine başka enzimlerin kullanılması yöntemin ayırım gücünü daha da yükseltebilir. Bu yöntemle elde edilen genotiplerle hasta özellikleri, klinik veriler, antifungal duyarlılıklar gibi parametreler arasında ilişki olup olmadığını araştırmak için daha detaylı araştırmalar planlanabilir. Anahtar sözcükler: Candida albicans; genotip; polimeraz zincir reaksiyonu; PCR; 25S intron analizi; restriksiyon enzim analizi. ABSTRACT Candida albicans is the most frequently encountered fungal pathogen especially in the immunocompromised hosts. Genotyping clinical microbial isolates is important for obtaining epidemiological data and for establishing appropriate infection control strategies in the hospital setting. 25S intron analysis is an easy and reliable method used for genotyping C.albicans strains. As it has a low discriminatory power, its use is limited in epidemiological studies. In this study, our aim was to genotype clinical C.albicans isolates by using 25S intron analysis followed by restriction enzyme digestion in order to develop a more discriminative genotyping system for C.albicans. A total of 260 clinical C.albicans strains isolated from various infection sites (121 blood, 69 sputum, 36 vaginal discharge, 26 wound, 8 urine samples) were genotyped by 25S intron analysis, and all the products obtained by polymerase chain reaction (PCR) were digested with HaeIII restriction enzyme. Discriminatory power of each method was calculated. Among the isolates 184 (70.8%) were classified as genotype A, 42 (16.2%) as genotype B, and 34 (13%) as genotype C by 25S intron analysis. Discriminatory power of the method was calculated as 0.46. HaeIII restriction of genotype A, B and C isolates produced ten, one, and five restriction patterns (genotypes), respectively. By the addition of restriction enzyme analysis, the number of genotypes obtained was increased to 16, and the discriminatory power of the method to 0.79. Combining different genotyping methods increases the discriminatory power by increasing the number of genotypes obtained. However, there is also a risk to split certain strains in different genotypes by the different methods used and this makes the genotypic evaluation more difficult. On the other hand, combining 25S intron analysis with restriction enzyme analysis increases the discriminatory power without introducing a totally different method, and makes the method more suitable for epidemiological purposes and for genotyping clinical isolates. Different enzymes instead of HaeIII should be tested to evaluate the effect on the discriminatory power. In order to evaluate the relationship between the genotypes obtained by this method and parameters such as patient characteristics, clinical data, and antifungal susceptibilities, more sophisticated studies can be performed. Key words: Candida albicans; genotype; polymerase chain reaction; PCR; 25S intron analysis; restriction mapping. GİRİŞ Candida albicans, insanlarda normal cilt ve mukozaların flora elemanı olarak kabul edilen, ancak bağışıklık sistemi baskılanmış konaklarda ağır sistemik enfeksiyonlar oluş- 258

Karahan ZC, Saran B, Yenice S, A rbafll H, Ar kan Akan Ö, Tekeli A. turabilen, fırsatçı bir maya mantarıdır. Candida türünün en patojen üyesi olarak, sistemik mantar enfeksiyonlarının %50-70 inden sorumlu tutulmaktadır 1-3. Kandidemi mortalitesi, altta yatan hastalığın ciddiyetine bağlı olarak %30-40 arasında değişmektedir 4. Uygun enfeksiyon kontrol stratejilerinin geliştirilmesi ve epidemiyolojik veri toplanması açısından, enfeksiyon etkenlerinin genotiplendirilmesi önemlidir. Moleküler yöntemlerin gelişmesi ve polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) nun keşfi sonrasında, diğer etkenler için olduğu gibi, Candida türlerinin genotiplendirilmesinde de yeni moleküler yöntemler kullanılmaya başlanmıştır. Bu yöntemler arasında, genom dizileme, multilokus dizi tiplendirmesi (MLST), multilokus enzim elektroforezi (MLEE), restriksiyon enzim analizi (REA), pulsed field jel elektroforezi (PFGE), mikrosatellit analizi ve randomly amplified polymorphic DNA analizi (RAPD) sayılabilir 5-14. Bu yöntemler içerisinde, suşların genetik yakınlığı hakkında en doğru sonuç vereni ve en güvenilir olanı dizi analizi olup, Candida suşlarının genotiplendirilmesinde altın standart olarak kabul edilmektedir 13,14. Bununla birlikte, yöntemin pahalı olması, özel donanım ve deneyim gerektirmesi nedeniyle, her klinik örnek için uygulanması mümkün değildir. Ribozomal diziler, birçok fungal patojenin genotiplendirilmesinde yaygın olarak kullanılan hedeflerdendir. McCullough ve arkadaşlarının 13, 25S rrna geni üzerinde aktarılabilir bir grup I intron varlığını göstermeye yönelik olarak geliştirdikleri genotiplendirme sistemi olan 25S intron analizinde, PCR ile elde edilen ürünün büyüklüğüne göre C.albicans suşları üç genotipe (Genotip A-C) ayrılmaktadır. Daha önce yaptığımız bir çalışmada, genotip A izolatları arasında restriksiyon enzim analiziyle gösterilebildiğini bulduğumuz ve dizi analiziyle doğruladığımız dizi değişkenliklerinin varlığı, 25S intron analizini takiben elde edilen ürünlerin enzimle kesilmesinin, genotip sayısını artırarak daha yüksek ayırım gücüne sahip, dolayısıyla epidemiyolojik araştırmalarda kullanmaya daha elverişli bir genotiplendirme sistemi sağlayabileceğini düşündürmüştür 15. Bu çalışmanın amacı, klinik C.albicans izolatlarının 25S intron analizini takiben restriksiyon enzim analiziyle genotiplendirilmesidir. GEREÇ ve YÖNTEM C.albicans Suşları ve DNA Ekstraksiyonu Çalışmaya, Haziran 1999-Mart 2009 tarihleri arasında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi ve İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi hastanelerinde ayaktan ya da yatarak tedavi gören hastalardan enfeksiyon etkeni olarak izole edilen 260 C.albicans izolatı dahil edildi. İzolatlar farklı hastalardan, farklı enfeksiyon alanlarından (121 kan, 69 balgam, 36 vajinal akıntı, 26 yara, 8 idrar örneği) izole edildi ve çalışılıncaya kadar %20 gliserol içeren beyin-kalp infüzyon besiyeri içerisinde -20 C de saklandı. C.albicans tiplendirmesi rutin mikrobiyolojik yöntemlerle (Gram boyama ve germ-tüp testleri) ve API 20C AUX (BioMérieux, Marcy l Etoile, Fransa) sistemi kullanılarak yapıldı. Suşlardan DNA ekstraksiyonunda Kaiser ve arkadaşlarının 16 önerdiği yöntem kullanıldı. Elde edilen DNA örnekleri çalışılıncaya kadar -20 C de saklandı. 259

Candida albicans Sufllar n n Genotiplendirmesinde 25S ntron Analizini Takiben Restriksiyon Enzim Analizi Uygulanmas 25S İntron Analizi ve Restriksiyon Enzim Analizi (REA) 25S intron genotipleri, CA-INT-L ve CA-INT-F primerleri kullanılarak, literatürde belirtildiği şekilde PCR yöntemiyle gerçekleştirildi 8,13. 450 baz çift (bç) lik tek bant gözlenen izolatlar genotip A, 840 bç lik tek bant gözlenen izolatlar genotip B, 450 ve 840 bç lik iki bant veren izolatlar ise genotip C olarak tanımlandı (Resim 1). Tüm PCR ürünleri, uygun tampon içerisinde, 10 U HaeIII restriksiyon enzimi (Fermentas, Litvanya) kullanılarak 37 C de bir gece tutularak kesildi. Ürünler %3 lük (w/v) agaroz jel elektroforezine (100V altında dört saat) tabi tutulduktan sonra etidyum bromür ile boyandı ve ultraviyole altında görüntülendi (Resim 2-4). 25S intron analizi ve REA için ayırım gücü (AG), aşağıdaki formüle göre hesaplandı: AG= 1-1 s xj (xj-1) N (N-1) j=1 Bu formülde s, elde edilen genotip sayısını; xj ve j genotipte yer alan izolatların sayısını; N çalışılan toplam örnek sayısını ifade etmektedir 17. Tüm PCR-REA uygulamaları, ikişer kere tekrarlanarak yöntemin tekrarlanabilirliği değerlendirildi. BULGULAR 25S intron analizi ile, 260 izolatın 184 (%70.8) ü genotip A, 42 (%16.2) si genotip B ve 34 (%13) ü genotip C olarak bulunmuş; yöntemin ayırım gücü 0.46 olarak hesaplanmıştır. PCR ürünlerinin HaeIII enzimi ile kesimi sonrasında genotip A, B ve C de yer alan M B B A C C B A Resim 1. C.albicans izolatlarının 25S intron genotipleri. M: Moleküler büyüklük belirteci (O Range ruler, 50 bç, Fermentas, Litvanya). 260

Karahan ZC, Saran B, Yenice S, A rbafll H, Ar kan Akan Ö, Tekeli A. A2 A1 A9 A4 M M A8 A1 A3 A5 A1 A3 A7 A6 M M A1 A3 A5 A2 A5 A1 A10 A1 A1 A2 A6 A3 A4 A3 A2 A4 A4 Resim 2. Genotip A C.albicans izolatlarının HaeIII kesim paternleri. M: Moleküler büyüklük belirteci (O Range ruler, 50 bç, Fermentas, Litvanya). izolatlar sırasıyla 10 (A1-A10), 1 (B1) ve 5 (C1-C5) farklı kesim paterni oluşturmuştur. REA sonucu elde edilen A1 (n= 100), A2 (n= 42) ve A3 (n= 20) genotipleri, genotip A suşlarının %88 ini oluşturmakta olup, bu genotipler daha önceki çalışmamızda 5 tespit ettiğimiz a, b, c, d ve e alt tiplerine karşılık gelmektedir. Tüm genotip B izolatları tek bir kesim paterni oluşturmuştur. HaeIII REA ile elde edilen bant sayısı 2-7 arasında, bant büyüklükleri yaklaşık 70-390 bç arasında değişmiştir. Bir genotipe düşen minimum ve mak- 261

Candida albicans Sufllar n n Genotiplendirmesinde 25S ntron Analizini Takiben Restriksiyon Enzim Analizi Uygulanmas B B B B B B B B B M Resim 3. Genotip B C.albicans izolatlarının HaeIII kesim paternleri. M: Moleküler büyüklük belirteci (O Range ruler, 50 bç, Fermentas, Litvanya). simum izolat sayıları 1 ve 100 olmuştur (Tablo I). HaeIII REA yönteminin ayırım gücü 0.79 olarak hesaplanmıştır. REA nın tekrarlanması sonucunda, izolatlarda aynı bant paternleri tespit edilmiş, yöntemin tekrarlanabilir olduğu sonucuna varılmıştır. TARTIŞMA Enfeksiyon etkenlerinin genotiplendirmesi için bir moleküler yöntem seçilirken birkaç kriterin dikkate alınması gereklidir. Yöntem yeterli sayıda suşu birbirinden ayırt edebilmeli; yakın ilişkili veya birbirine uzak türleri tanımlayabilmeli; hızlı, güvenilir ve tekrarlanabilir sonuçlar vermelidir. Klinik mikrobiyoloji laboratuvarlarında yaygın olarak kullanılabilmesi için uygulaması kolay olmalı ve özel donanım gerektirmemelidir 1,13-15. Bu çalışmada C.albicans suşlarının genotiplendirilmesinde kullandığımız 25S intron analizi kolay ve tekrarlanabilir bir yöntemdir. Değerlendirilen izolatlar arasında genotip A, diğer çalışmalarda olduğu gibi, suşların çoğunluğunu oluşturmuştur 8,18,19. Epidemiyolojik çalışmalarda kullanılabilmesi için bir genotiplendirme yönteminin ayırım gücünün 0.90 ın üzerinde olması arzu edilmektedir. Bu değerden uzaklaştıkça yöntemin güvenilirliği azalmaktadır. 25S intron analizi, C.albicans suşlarını sadece üç genotipe ayırdığından ve genetik olarak birbiriyle çok yakın olmayan türleri de aynı genotip altında topladığından, ayırım gücü istenen değerin çok altında kalmakta ve epidemiyo- 262

Karahan ZC, Saran B, Yenice S, A rbafll H, Ar kan Akan Ö, Tekeli A. M C3 C1 C1 C3 C2 C2 C5 C4 Resim 4. Genotip C C.albicans izolatlarının HaeIII kesim paternleri. M: Moleküler büyüklük belirteci (O Range ruler, 50 bç, Fermentas, Litvanya). lojik amaçlarla kullanılmasını engellemektedir 18,20. 25S intron analizi sonrasında izolatlara HaeIII restriksiyon enzim analizinin uygulanması, elde edilen genotip sayısını 16 ya, ayırım gücünü ise 0.79 a yükseltmiştir. Hattori ve arkadaşları 18 ile Iwata ve arkadaşları 20, 25S intron analizinin ayırım gücünü artırmak için, yöntemi, tekrarlayan dizilere dayalı genotiplendirme [Repetitive sequence-based genotyping (RPS)] yöntemiyle kombine etmişler ve yöntemin ayırım gücünü sırasıyla 0.40 tan 0.67 ye ve 0.61 den 0.80 e yükseltmişlerdir. Bir genotiplendirme yönteminin bir başka yöntemle birlikte kullanılması, genotip sayısını artırarak yöntemin ayırım gücünü yükseltmektedir. Birlikte kullanılan yöntemler birbirinden tamamen farklı olabileceği gibi, belli bir yöntemin modifikasyonları (RAPD analizinde farklı primerler kullanılması veya mikrosatellit analizinde farklı bölgelerin hedeflenmesi gibi) da olabilir 6,9,21,22. Birbirinden farklı genotiplendirme yöntemlerinin ayırım gücünü artırmak amacıyla kullanılmasının en önemli dezavantajı, bazı suşların ayrı genotiplerde kümelenebilmesi ve değerlendirmeyi zorlaştırmasıdır 23-25. Bizim kullandığımız yöntemde suşlar, aynı genotip içerisinde alt tiplere ayrıldığından, farklı genotiplerde kümelenme riski ortadan kalkmaktadır. Sonuç olarak; 25S intron analizini takiben REA analizi uygulanması, başka bir yöntem eklenmesine gerek kalmadan ayırım gücünü yükseltmekte ve epidemiyolojik çalışmalar için istenen değere yaklaştırmaktadır. Yöntem ucuz ve tekrarlanabilir bulunmuştur; uygulanması ve değerlendirmesi kolaydır; ek donanım gerektirmeden PCR imkanları olan laboratuvarlarda uygulanma şansı vardır. Farklı enzimlerin kullanımı ve farklı enzimlerle 263

Candida albicans Sufllar n n Genotiplendirmesinde 25S ntron Analizini Takiben Restriksiyon Enzim Analizi Uygulanmas Tablo I. 25S İntron ve HaeIII Restriksiyon Enzim Analizleri Sonucu Elde Edilen C.albicans Genotiplerinin Dağılımı 25S intron İzolasyon bölgesi (n) analizi HaeIII restriksiyon enzim analizi Vajinal genotipleri genotipleri ve bant paternleri (~bç) Kan Balgam akıntı Yara İdrar Toplam A [n= 184] A1 70-90-300 45 20 20 10 5 100 A2 70-390 23 14 4 1-42 A3 70-110-300 6 8 4 1 1 20 A4 70-90-300-390 - 2 1 2-5 A5 70-310-390 2 2-1 - 5 A6 70-90-110-300-390-2 - 1-3 A7 70-90-240-300-390 - - 1 2-3 A8 70-90-110-300 - 1-2 - 3 A9 70-110-300-390 - 1 1 - - 2 A10 70-90-110-240-300 1 - - - - 1 B [n= 42] B1 70-90-110-240-350 24 13 3 2-42 C [n= 34] C1 70-90-240-300-390 6 6 2 4 2 20 C2 70-90-110-240-300 5 - - - - 5 C3 70-90-110-240-300-350-390 4 - - - - 4 C4 70-90-240-300 3 - - - - 3 C5 70-90-300-390 2 - - - - 2 TOPLAM 121 69 36 26 8 260 elde edilen sonuçların kombinasyonu, genotip sayısını daha da artırarak ayrım gücünü daha da yükseltebilir. Bu yöntemle elde edilen genotiplerle hasta özellikleri, klinik veriler, antifungal duyarlılıklar gibi parametreler arasında ilişki olup olmadığını araştırmak için daha detaylı araştırmalar planlanabilir. KAYNAKLAR 1. Dalle F, Franco N, Lopez J, et al. Comparative genotyping of Candida albicans bloodstream and non bloodstream isolates at a polymorphic microsattelite locus. J Clin Microbiol 2000; 38(12): 4554-9. 2. Shi WM, Mei XY, Gao F, et al. Analyses of genital Candida albicans infection by rapid microsatellite markers genotyping. Chin Med J 2007; 120(11): 975-80. 3. Tay ST, Chai HC, Na SL, Ng KP. Molecular subtyping of clinical isolates of Candida albicans and identification of Candida dubliniensis in Malaysia. Mycopathologia 2005; 159(3): 325-9. 4. Arendrup MC. Epidemiology of invasive candidiasis. Curr Opin Crit Care 2010; 16(5): 445-52. 5. Chen KW, Lo HJ, Lin YH, Li SY. Comparison of four molecular typing methods to assess genetic relatedness of Candida albicans clinical isolates in Taiwan. J Med Microbiol 2005; 54(Pt3): 249-58. 6. Clemons KV, Feroze F, Holmberg K, Stevens DA. Comparative analysis of genetic variability among Candida albicans isolates from different geographic locales by three genotypic methods. J Clin Microbiol 1997; 35(6): 1332-6. 264

Karahan ZC, Saran B, Yenice S, A rbafll H, Ar kan Akan Ö, Tekeli A. 7. Dassanayake RS, Samaranayake LP. Amplification-based nucleic acid scanning techniques to assess genetic polymorphism in Candida. Crit Rev Microbiol 2003; 29(1): 1-24. 8. Karahan ZC, Güriz H, Ağırbaşlı H, et al. Genotype distribution of Candida albicans isolates by 25S intron analyses with regard to invasiveness. Mycoses 2004; 47(11-12): 465-9. 9. Odds FC, Brown AJ, Gow NA. Candida albicans genome sequence: a platform for genomics in the absence of genetics. Genome Biol 2004; 5(7): 230. 10. Odds FC, Jacobsen MD. Multilocus sequence typing of pathogenic Candida species. Eukaryot Cell 2008; 7(7): 1075-84. 11. Pujol C, Joly S, Lockhart SR, Noel S, Tibayrenc M, Soll DR. Parity among the randomly amplified polymorphic DNA method, multilocus enzyme electrophoresis, and southern blot hybridization with the moderately repetitive DNA probe Ca3 for fingerprinting Candida albicans. J Clin Microbiol 1997; 35(9): 2348-58. 12. Valério HM, Weikert-Oliveira Rde C, Resende MA. Differentiation of Candida species obtained from nosocomial candidemia using RAPD-PCR technique. Rev Soc Bras Med Trop 2006; 39(2): 174-8. 13. McCullough MJ, Clemons KV, Stevens DA. Molecular and phenotypic characterization of genotypic Candida albicans subgroups and comparison with Candida dubliniensis and Candida stellatoidea. J Clin Microbiol 1999; 37(2): 417-21. 14. Soll DR. The ins and outs of DNA fingerprinting the infectious fungi. Clin Microbiol Rev 2000; 13(2): 332-70. 15. Karahan ZC, Akar N. Subtypes of genotype A Candida albicans isolates determined by restriction endonuclease and sequence analyses. Microbiol Res 2005; 160(4): 361-6. 16. Kaiser C, Michaelis S, Mitchell A. Methods in Yeast Genetics, pp: 137-47. 1994. Cold Spring Harbor Laboratory Press, New York. 17. Hunter PR, Gaston MA. Numerical index of the discriminatory ability of typing systems: an application of Simpson s index of diversity. J Clin Microbiol 1988; 26(11): 2465-6. 18. Hattori H, Iwata T, Nakagawa Y, et al. Genotype analysis of Candida albicans isolates obtained from different body locations of patients with superficial candidiasis using PCRs targeting 25S rdna and ALT repeat sequences of the RPS. J Dermatol Sci 2006; 42(1): 31-46. 19. Qi QG, Hu T, Zhou XD. Frequency, species and molecular characterization of oral Candida in hosts of different age in China. J Oral Pathol Med 2005; 34(6): 352-6. 20. Iwata T, Hattori H, Chibana H, et al. Genotyping of Candida albicans on the basis of polymorphisms of ALT repeats in the repetitive sequence (RPS). J Dermatol Sci 2006; 41(1): 43-54. 21. Garcia-Hermoso D, Cabaret O, Lecellier G, et al. Comparison of microsatellite length polymorphism and multilocus sequence typing for DNA-based typing of Candida albicans. J Clin Microbiol 2007; 45(12): 3958-63. 22. Robles JC, Koreen L, Park S, Perlin DS. Multilocus sequence typing is a reliable alternative method to DNA fingerprinting for discriminating among strains of Candida albicans. J Clin Microbiol 2004; 42(6): 2480-8. 23. Dassanayake RS, Ellepola ANB, Samaranayake YH, Samaranayak LP. Molecular heterogeneity of fluconazole-resistant and -susceptible oral Candida albicans isolates within a single geographic locale. APMIS 2002; 110(4): 315-24. 24. Metzgar D, van Belkum A, Field D, Haubrich R, Wills C. Random amplification of polymorphic DNA and microsatellite genotyping of pre- and posttreatment isolates of Candida spp. from human immunodeficiency virus-infected patients on different fluconazole regimens. J Clin Microbiol 1998; 36(8): 2308-13. 25. Wilson MJ, Williams DW, Forbes MD, Finlay IG, Lewis MA. A molecular epidemiological study of sequential oral isolates of Candida albicans from terminally ill patients. J Oral Pathol Med 2001; 30(4): 206-12. 265