ANKARA ÜNİVERSİTESİ Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi Sosyoloji Bölümü BAP Öğrenci Projesi: Türkiye de Sosyoloji Araştırması Akademisyen Formu Türkiye de sosyolojinin sorunlarını belirlemek için siz akademisyenlerin düşüncelerini öğrenmek bizler için büyük önem taşımaktadır. Sorunların tespiti ve çözüm önerilerinde bulunabilmek için eğitim, istihdam, disiplinler arası olma, batı merkezciliği başta olmak üzere çeşitli konularda fikirlerinize ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle, ekte sunulan anketi eksiksiz olarak doldurmanız beklenmektedir. Değerli katkılarınız için şimdiden teşekkür ederiz. BÖLÜM GENEL BİLGİLER. Akademik unvanınız: Prof. 4 Öğretim Gör. Doçent 5 Araş. Gör 3 Yrd. Doçent. Hizmet süreniz: 3. Cinsiyetiniz :. 4. Yaşınız:.. 5. Mezun olduğunuz üniversite ve bölümün adı:. Halen görev yaptığınız üniversite ve bölümün adı :.... 7. Bildiğiniz yabancı dil(diller) ve derecesi (çok iyi-iyi-orta): DİLLER DERECE A B C 8. Yurt dışında eğitim aldınız mı? Yanıtınız Evet ise, süresini yazınız. Evet (Süre:.) Hayır
BÖLÜM Aşağıda bazı ifadeler bulunmaktadır. Bu ifadelerle ilgili düşüncelerinizi bölümünüzdeki ortamı dikkate alarak ve ölçek üzerine bir çarpı (x) koyarak belirtiniz. [ ] Çok yetersiz [ ] Yetersiz 3[ ] Orta 4[ ] Yeterli 5[ ] Çok yeterli Bölümünüzce sağlanan eğitim-öğretim Bölümünüzdeki öğretim elemanı sayısal durumu 3 Bölümünüzdeki öğrenci öğretim elemanı dengesi 4 Kütüphane olanakları 5 Yabancı dil eğitiminin yeterliliği Türkiye deki diğer üniversitelerin Sosyoloji Bölümleriyle karşılaştırıldığında bölümünüzün düzeyi 7 Sosyoloji öğrencilerinin bölüm toplantılarına katılımı ve bölüm yönetimine etkileri Çok yetersiz Yetersiz Orta Yeterli Çok yeterli BÖLÜM 3. Aşağıdakilerden hangisi alan araştırmalar sırasında insanlarla olan iletişiminizi öncelikli olarak olumsuz etkilemektedir? (Lütfen tek seçenek işaretleyiniz) Unvanınız 4 Cinsiyetiniz Hizmet süreniz 5 Hiçbiri 3 Yaşınız Diğer.. Size göre bir sosyolog temel olarak hangi özelliklere sahip olmalıdır? Aşağıdaki seçeneklerin üçünü önem sırasına göre sıralayınız. ( ) Devletin/ resmi kuruluşların ihtiyaçlarıyla uyumlu çalışan ( ) Araştırma şirketlerinin ihtiyaçlarıyla uyumlu çalışan ( ) Ötekilerden (dezavantajlı/etnik/cinsiyet vb. ayrımına uğrayanlardan) yana tavır sergileyebilen ( ) Eleştirel bakış açısıyla çalışmalar yapan ( ) Sivil toplum kuruluşlarında aktif görev alan ( ) Uluslar arası yayın yapan ( ) Diğer... Alanınızda güncel sorunlara dair bilgi edinmek için en fazla kullandığınız araçlardan üçünü önem sırasına göre sıralayınız. ( ) Kongre, seminer ve paneller ( ) İlgili internet siteleri ( ) İlgili kitaplar ( ) Bilimsel dergiler, süreli yayınlar ( ) Gazete (basılı veya internet) ve popüler dergiler ( ) Diğer..
BÖLÜM 4 Aşağıdaki cümleleri dikkatle okuduktan sonra katılma derecenizi işaretleyiniz. [ ] [ ] 3[ ] Kararsızım 4[ ] Katılıyorum 5[ ] Katılıyorum Sosyoloji bölümü için açılan lisans kontenjanlarının gereğinden fazla olduğunu düşünüyorum Birçok üniversitede yeterli alt yapı (akademik kadro, kütüphane gibi) sağlanmadan sosyoloji bölümü açılmıştır/açılmaktadır 3 Sosyologların genelde aldıkları eğitimle uyumlu yerlerde çalıştığını düşünüyorum. 4 Açık öğretim, sosyoloji lisans eğitimi için uygundur. 5 Uzaktan Eğitim sosyoloji lisans eğitimi için uygundur 7 8 9 0 Sosyoloji eğitimi YÖK tarafından belirlenen standart programlarda esneklik yapılmadan verilmelidir. Yüksek öğretimin merkezden planlanmasını sağlayan kurumlara (YÖK gibi) ihtiyaç vardır. Yeni YÖK yasa taslağı yükseköğretimde işletmeci mantığının hakim olmasını sağlayacaktır. Üniversitelerin maddi olarak özerk kılınması sosyoloji eğitimini daha nitelikli kılacaktır. ÖYP kapsamında ALES de türkçe-matematik soruları çözerek sosyolojiye akademisyen olarak atanılmasını bir sorun olarak görüyorum. Kararsızım Katılıyorum Sosyoloji bölümünün yeterince tanınmamaktadır. 3 4 5 7 Sosyoloji nin toplumda uyandırdığı çağrışım ve yarattığı imaj olumsuz yöndedir. İstihdam sorununda sosyologların mesleki örgütlenmedeki yetersizlikleri etkili olmaktadır. Sosyoloji öğrencileri, kendilerine sosyolog olmanın en temel özellikleri kazandırılarak mezun edilmektedir. Akademisyenlere bilimsel araştırmalarını yapabilmelere için yeterli imkanlar üniversiteleri tarafında sağlanmaktadır. Sosyal araştırmalar için verilen proje desteklerinin alınması ve kullanılmasındaki bürokratik süreçler araştırmayı ve araştırmacıyı olumsuz yönde etkilemektedir. Fen bilimleri ile sosyal bilimler arasında hiyerarşik bir ilişki bulunmaktadır. 8 Türkiye de sosyolojinin gelişiminden memnunum. 9 Türkiye de nerede sosyologlara ihtiyaç olduğu bilinmemektedir. 0 Mikro çalışmaların yaygın olması, makro boyutun gözden kaçırılmasına neden olmaktadır. Sosyolojideki iş bölümü ve uzmanlaşma, bilginin parçalanmasına sebep olmaktadır. Hızlı bilgi üretimi bir çok kaynağı kısa zamanda değersizleştirmektedir. 3 Teori yoğun çalışan akademisyenler topluma yabancılaşmaktadır. 3
Aşağıdaki cümleleri dikkatle okuduktan sonra katılma derecenizi işaretleyiniz. [ ] [ ] 3[ ] Kararsızım 4[ ] Katılıyorum 5[ ] Katılıyorum 4 Uygulamacı akademisyenler kısır bir bakış açısına sahiptir. 5 7 Batı da geliştirilen sosyoloji evrensel olduğu için Türkiye de aynen kullanılmalıdır. Batı aktarmacılık yönü ağır basan öğretim nedeniyle, ülke gerçeklerine yönelik eğitim yapılmamaktadır. Kuramsal ve metodolojik yaklaşımlar arasında bir ayrım yapılmasına gerek yoktur. Kararsızım Katılıyorum 8 Kuramlar uygulanırken tarafsız davranılmaktadır. 9 Sosyologlar arasında kuramsal tartışmalar yeterince yapılmaktadır. 30 3 3 33 Türkiye deki sosyologlar, genellikle birbirinin çalışmalarını okumakta, bu çalışmalara gereken değeri vermekte ve referans göstermektedir. Sosyoloji, sosyal problemlerin çözümü sırasında diğer disiplinlerden gereğince yararlanmaktadır. Sosyoloji öğretim üyeleri, kamusal sorunlarla ilgilenmekte ve görüş bildirmektedir. Sosyoloji öğretim üyeleri siyasal ve hukuki baskılara karşı tavır koymalıdır. 34 Pozitivist gelenek hegemonyası söz konusudur. 35 Yorumlayıcı sosyoloji yeterince kullanılmaktadır. 3 37 38 39 40 4 4 43 Nitel araştırma tekniklerine yapılan araştırmalarda çok az yer verilmektedir. Bilimsel çalışma ve yayınların değerlendirilmesinde ulusal ölçütlerden ziyade uluslar arası ölçütler kullanılması uygundur. Toplumsal sorunları açıklarken Türkiye ye özgün kavramlar üretmek yeterince önemsenmemektedir. Bir akademisyen sosyolog için yabancı dilde yayın yapmak, Türkçe yayın yapmaktan daha önemlidir. Türkiye deki araştırma, yayınlarda kuram ve uygulama bütünlüğü sağlanmaktadır. Batı literatüründen yapılan tercümeler derslerde eleştirilmeden okutulmaktadır. Sosyologların yararlanabileceği uluslar arası gündemin de izlendiği, yerel ve özgün gündemli toplantılar yeterince yapılmaktadır. Resmi politikaları eleştiren veya yeniden düzenlenmesini öneren araştırmalara devlet desteği olmamaktadır. 44 Türkiye deki sosyologların ulusal kongrelere katılımı yeterli düzeydedir. 45 4 Türkiye deki sosyologların uluslararası kongrelere katılımı yeterli düzeydedir. Türkiye nin Avrupa ile bütünleşme derecesini hızlandıran Bolognizasyon (Avrupa Birliği Yüksek Öğretim Alanı/ hareketlilik) olumlu bir süreçtir 4
BÖLÜM 5 Aşağıda bölümünüze özgü ifadeler kullanılmıştır. Bu ifadelerle ilgili düşüncelerinizi ölçek üzerine bir çarpı (x) koyarak belirtiniz. [ ] Hiçbir zaman sorun değildir. [ ] Çoğunlukla sorun değildir. 3[ ] Fikrim yok. 4[ ] Önemli bir sorundur. 5[ ] Çok önemli bir sorundur. Hiçbir zaman sorun değildir Çoğunlukla sorun değildir Fikrim yok Önemli bir sorundur Proje ve ödevlerin niteliksizliği Derslerin sıklıkla öğrencileri anlattırılması 3 Grup çalışmalarının niteliksizliği. 4 Bazı dersler için tek dönemin yetersizliği 5 Bölüm dışı seçmeli derslerin az olması. Derslerde görsel-işitsel eğitim araçlarının kullanılmaması.( tepegöz, video, slayt, vb.). 7 Yeterli sayıda sosyoloji dersi açılmaması. 8 Öğretim elemanı öğrenci diyalogundaki kopukluklar. 9 E- Kütüphane olanaklarının yetersizliği. 0 Sosyolojideki temel kuramcılara derslerde yeterince yer verilmemesi. Sosyoloji lisans eğitimini seçen öğrencilerin beklentileriyle, kendilerine verilen eğitim arasındaki fark. Sosyologluğun salt bir meslek olmaktan öte bir yaşam tarzı olduğunun bilincinde bir eğitim yapılmaması. 3 Derslerin kuramsal olarak işlenmesi uygulama ve stajlara yeterince yer verilmemesi. 4 Öğrencilerin bölümü öncelikle tercih ederek gelmemesi nedeniyle, derslere ve alanlarına ilgisiz kalmaları. 5 Bölüm ile mezunlarımızı istihdam eden kuruluşlar arasında diyalog kopukluğu. Üniversite / Fakülte yönetimlerinin sosyoloji bölümü hakkındaki algısı. Çok önemli bir sorundur Son olarak, bu anket formunda yer almadığı halde sizce önemli olan sorunları lütfen yazınız. Teşekkürler Görüşülen Kişinin Adı- Soyadı: İl: Ev Telefonu: Cep Telefonu: Anketör Adı-Soyadı: Katılımcı Bilgileri 5