Tarih : 11.01.2017 Sayı : 2017/0007 İSTANBUL ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ NE İTİRAZ EDEN : Adı ya da unvanı : T.M.M.O.B ORMAN MÜHENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBESİ Adresi : Mecidiyeköy Mah. Büyükdere Cad. Nadide Apt, No:73, Kat:6, D:11 Mecidiyeköy / İSTANBUL İTİRAZIN KONUSU : 12.12. 2016 tarihinde askıya çıkarılan İstanbul İli, Sarıyer İlçesi, Parkorman Tabiat Parkının 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı Değişikliği ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Değişikliği, Bakanlık makamının 06.12.2016 tarih ve 12538 sayılı olurları ile 644 Sayılı KHK nin 13/A maddesi uyarınca onaylanan ve askıda bulunan Plan hükümlerine itiraz. AÇIKLAMALAR : Parkorman Tabiat Parkı 2008 yılında Tabiat Parkı olarak ilan edilmiş, yaklaşık 148 hektarlık bir alanı kaplamaktadır. Flora açısından ağırlıklı olarak iğne yapraklı ağaçlar, yer yer yapraklı ağaçlar ile ağaççık ve çalılar yer almaktadır. Alandaki bitki çeşitliliği özellikle ağaççık ve çalılar dikkati çekmektedir. Bitki türleri orman alanlarında Karaçam (Pinus nigra), Kızılçam (Pinus brutia), Sarıçam (Pinus sylvestris), Fıstık Çamı (Pinus pinea), Macar Meşesi (Quercus frainetto), Saplı Meşe (Quercus robur), Sapsız Meşe (Quercus petraea), Anadolu Kestanesi (Castanea sativa), Doğu Kayını (Fagus orientalis), Gürgen (Carpinus betulus), Dişbudak (Fraxinus excelsior), Doğu Çınarı (Platanus orientalis), Böğürtlen (Rubus spp.), Funda Çalısı (Erica arborea), Dikenli Mersin (Ruscus aculeata) olarak görülürken; konser alanı etrafında Japon Akçaağacı (Acer palmatum), Türk Fındığı (Corylus colurna), Çakal Eriği (Prunus spinosa), Kartopu (Viburnum tinus), Sabin Ardıcı (Juniperus sabina), Süs İğdesi (Elaeagnus angustifolia), Karayemiş (Laurocerasus officinalis), Japon Defnesi (Aucuba japonica), Kurtbağrı (Ligustrum vulgare), Alev Ağacı (Photinia serrulata), Büyük Çiçekli Manolya (Magnolia grandiflora), Ters Aşılı Keçi Söğüdü (Salix caprea pendula ), Zakkum (Nerium oleander), Malta Eriği (Eriobotrya japonica); Japon Bahçesi içinde görülen bitki türleri Gürgen (Carpinus betulus), Kızılçam (Pinus brutia), Macar Meşesi (Quercus frainetto), Bambu (Bambusa
oldhamii), Bonzai, Süs Kirazı (Prunus serrulata), Yaprak Döken Manolya (Magnolia liliiflora), Japon Akçaağacı (Acer palmatum), Japon Kadife Çamı (Cryptomeria japonica elegans ), Çin Mabed Ağacı (Gingko biloba), Kamelya (Camellia japonica), Pieris bitkisi (Pieris japonica), Mayasıl Otu (Ajuga reptans), Turuncu Zambak (Hemerocallis x fulva), Çin Kadın Tuzluğu (Berberis thunbergii atropurpurea ), Şimşir (Buxus sempervirens), Bodur Osmanlı Çimi (Ophiopogon japonicus tinus ), Japon Defnesi (Aucuba japonica), Japon Fatsiyası (Fatsia japonica), Altın Çanı (Forsythia x intermedia), Kaymak Çalısı (Feijoa selloana), Osmantus (Osmanthus heterophyllus) ; Osmanlı Bahçesi nde görülen bitki türleri Akdeniz Servisi (Cupressus sempervirens), Gürgen (Carpinus betulus), Macar Meşesi (Quercus frainetto) Kızılçam (Pinus brutia), Çitlenbik, Erguvan (Cercis siliquastrum), Manolya (Magnolia grandiflora), Karayemiş (Laurocerasus officinalis), Ortanca (Hydrangea macrophylla), Gül (Rosa spp.), Şakayık, Lale (Tulipa spp.), Lavanta (Lavandula angustifolia), Biberiye (Rosmarinus officinalis), Adaçayı, Pitosporum (Pittosporum tobira nana ), Kurtbağrı (Ligustrum vulgare), Yayılıcı Dağ Muşmulası (Cotoneaster horizontalis), Süs Eriği (Prunus cerasifera) olarak gözlemlenmiştir. Fauna açısından ise, alanda gözlemlenen hayvan türleri başlıca Yabani Sincap, Köstebek, Kirpi, Kaplumbağa, Kertenkele ile Serçe, Saka, İspinoz, Bülbül, Saksağan, Ağaçkakan, Küçük Karga gibi çeşitli kuş türlerinden oluşmaktadır. Görüldüğü üzere hem flora hem de fauna açısından oldukça zengin olan Park Orman Tabiat Parkı, korunması ve sürekliliğinin sağlnaması gereken korunan alanlardan biridir. 2873 Sayılı Milli Parklar Kanunun 1. Maddesi kanunun amacını; yurdumuzdaki milli ve milletlerarası düzeyde değerlere sahip milli park, tabiat parkı, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanlarının seçilip belirlenmesine, özellik ve karakterleri bozulmadan korunmasına, geliştirilmesine ve yönetilmesine ilişkin esasları düzenlemek olduğunu belirtmiştir. Kanunun 2. Maddesinin B bendi ise Tabiat parklarını; bitki örtüsü ve yaban hayatı özelliğine sahip, manzara bütünlüğü içinde halkın dinlenme ve eğlenmesine uygun tabiat parçaları olarak belirlemiştir. 12.12.1986 tarihli 19309 sayılı Milli Parklar Yönetmeliği 6/B maddesi ise Tabiat Parkları ayırma kriterlerini tanımlamış, buna göre Tabiat parkının bölge seviyesinde üstün tabii fizyocoğrafik yapıya, bitki örtüsü ve yaban hayatı özelliklerine ve manzara güzellikleri ile rekreasyon potansiyeline sahip alanlar olduğunu belirtmiştir. Yine Yönetmeliğin 13. Maddesi, Tabiat parkı, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanı olarak tesbit edilmiş yerler
için hazırlanacak planların; milli park planlama usul ve teknikleriyle, uygulanan statünün amaçları, kriterleri, genel politika ve ilkeler ile uyumlu olarak ve planlanan sahanın kaynak değerleri ve özellikleri gözönünde bulundurularak, yapılmasını düzenlemiştir. 2873 Sayılı Kanunun 14. maddesi milli park, tabiat parkı, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanlarında yasaklanan faaliyetleri düzenlemiş ve; Tabii ve ekolojik denge ve tabii ekosistem değeri bozulamaz, Yaban hayatı tahrip edilemez, Bu sahaların özelliklerinin kaybolmasına veya değiştirilmesine sebep olan veya olabilecek her türlü müdahaleler ile toprak, su ve hava kirlenmesi ve benzeri çevre sorunları yaratacak iş ve işlemler yapılamaz, hükümlerini getirmiştir. Bununla birlikte 12.12.1986 tarihli 19309 sayılı Milli Parklar Yönetmeliği 5. Maddesi Tabiat Parklarını da kapsayan temel ilkeleri belirlemiş, ve bu yönetmeliğin uygulandığı yerlerde; Kanunun 14 üncü maddesi ile yasaklanan faaliyetler yapılamaz. Kaynak değerleri ile koruma ve kullanma esaslarının belirlenmesinde, ilmi ve teknik araştırmalara en geniş ölçüde yer verilir. Kaynakların tabii karakterinin mutlak korunması ve devamlılığı sağlanır. Tabii kaynakların işletilmesi yasaktır. Tabii denge ve manzara bütünlüğünü bozacak ve tabii çevrenin bakir karakteri ile bağdaşmayacak hiçbir faaliyete izin verilmez. Bu yerler sadece koruma, yönetim, araştırma, ziyaretçi, tanıtım tesis ve hizmetleri ile donatılır; bu tesisler ile kaynak amenajmanı ve restorasyon esasları planlarında belirtilir. Kullanma ve yararlanma şartları ve seviyesi idarece belirlenir ve taşıma kapasitesinin dışına çıkılmaz. Tabii ve kültürel kaynaklara, kaynak değerini bozmayacak, ancak tamamlayıcı ve restorasyon amaçlı müdahalelerde bulunulabilir. Tabiatı mutlak koruma zonlarında, tabii kaynaklar insan etkisi olmaksızın tabii haline bırakılır. hükümlerini getirmiştir.
06.12.2016 tarih ve 12538 sayılı olur ile onaylanan Parkorman Tabiat Parkına İlişkin 1/5000 ölçekli Parkorman Tabiat Parkı Nazım İmar Planı Değişikliği ve 1/1000 ölçekli Parkorman Tabiat Parkı Uygulama İmar Planı değişikliği ile plan notları incelendiğinde, Yönetim merkezi (İdare ve Ziyaretçi Merkezi) adı altında içerisinde, yönetim, danışma, ofis birimleri, konferans salonu, sinevizyon salonu ve benzerlerinin yapılabileceğinin belirtildiği çok amaçlı salon, doğa müzesi, çocuk müzesi, eğitim ve bilimsel araştırma birimleri, eğitim ve bilimsel faaliyetlerin yapılacağı salonlar, broşür, kitap, anı amaçlı hediyelik eşya satış ve otopark gibi, yerlerin; Büfe, lokanta, pastane ve benzerlerini içeren ünitelerin, Doğal zemin altında müzeye dahil edilebilecek fonksiyonlar için 2 bodrum katların, Günübirlik kullanım için sabit tesis niteliğinde giriş, kontrol ve danışma, kafetarya, kır lokantası, WC, Büfe, Spor ve oyun sahaları, tematik bahçeler, sayısı alan büyüklüğüne göre değişebilecek sağlık kabini, bebek bakım odası, çeşmeler, mescit, piknik masası, çöp bidonları ve bilgilendirme levhaları ile alt yapı tesislerin Kamping alanları adı altında TAKS=0,06, KAKS= 0,12 olan ve kat yüksekliği 6,5 metreye kadar olan çok amaçlı konaklama ünitelerinin, yine bu yapılara ait açık yüzme havuzlarının, Emsal=0,20 olan ve 4.5 metre yüksekliğinde kapalı otoparkların, Emsale dahil olmayan otopark olarak kullanılabilecek bodrum katların, yapılacağı görülmüştür. Bir tabiat parkı olan ve başta 2873 Sayılı Milli Parklar Kanunu hükümleri ile 12.12.1986 tarihli 19309 sayılı Milli Parklar Yönetmeliği hükümleri ile bağlı bulunan Parkorman Tabiat Parkına ilişkin 1/5000 ölçekli Parkorman Tabiat Parkı Nazım İmar Planı Değişikliği ve 1/1000 ölçekli Parkorman Tabiat Parkı Uygulama İmar Planı değişikliği ile plan notların belirtilen yapı ve tesislerin yapılması mümkün değildir. Çünkü, plan notlarında belirtilen tesis ve yapılar başta 2873 Sayılı Milli Parklar Kanununun 14. Maddesinde belirtilen, Tabii ve ekolojik denge ve tabii ekosistem değeri bozulamaz, Yaban hayatı tahrip edilemez, Bu sahaların özelliklerinin kaybolmasına veya değiştirilmesine sebep olan veya olabilecek
her türlü müdahaleler ile toprak, su ve hava kirlenmesi ve benzeri çevre sorunları yaratacak iş ve işlemler yapılamaz, hükümlerini ihlal etmektedir. Yapılan tesis ve binalar, bir korunan alan olan Parkorman Tabiat Parkının, bölge seviyesinde üstün tabii fizyocoğrafik yapıya, bitki örtüsü ve yaban hayatı özelliklerine ve manzara güzellikleri ile rekreasyon potansiyeline sahip Tabiat parkının tabi ve ekolojik dengesini bozacaktır. Yaban hayatı zarar görecektir ve yoğun yapılaşma ve tesisleşme ile toprak, su ve hava kirlenmesi ile çevre kirliliği yaratarak ciddi çevre sorunlarına sebep olacaktır. Bununla birlikte, 12.12.1986 tarihli 19309 sayılı Milli Parklar Yönetmeliği nin 5. Maddesinde belirtilen genel ilkelere açıkça aykırılık teşkil etmektedir. Şöyle ki; yönetmeliğin 5. Maddesi bu yerlerde sadece koruma, yönetim, araştırma, ziyaretçi, tanıtım tesis ve hizmetleri ile donatılacağını hüküm altına almışken plan notlarında belirtilen; Danışma, ofis birimleri, konferans salonu, sinevizyon salonu ve benzerleri yapılar, çok amaçlı salon, doğa müzesi, çocuk müzesi, hediyelik eşya satış, Spor ve oyun sahaları, tematik bahçeler, sayısı alan büyüklüğüne göre değişebilecek sağlık kabini, bebek bakım odası, Doğal zemin altında müzeye dahil edilebilecek fonksiyonlar için 2 bodrum kat, Kamping alanları adı altında çok amaçlı konaklama üniteleri, yine bu yapılara ait açık yüzme havuzları, kapalı otopark, Emsale dahil olmayan otopark olarak kullanılabilecek bodrum katlarının yapılması, tamamen yönetmelik hükümlerinde belirtilen koruma, yönetim, araştırma, ziyaretçi, tanıtım tesis ve hizmetleri düzenlemesine aykırıdır. Söz konusu bu yapı ve tesisler yönetmelikte belirtilen temel ilkelerden, kaynakların tabii karakterinin mutlak korunması ve devamlılığının sağlanmasına aykırı olmakla beraber, tabii denge ve manzara bütünlüğünü bozacak ve tabii çevrenin bakir karakteri ile bağdaşmayacak faaliyetler yapılmasına imkan vermektedir.
SONUÇ VE İSTEM : İtiraza konu Parkorman Tabiat Parkının 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı Değişikliği ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Değişikliğine, yukarıda da açıklandığı üzere, Bölge seviyesinde üstün tabii fizyocoğrafik yapıya, bitki örtüsü ve yaban hayatı özelliklerine ve manzara güzellikleri ile rekreasyon potansiyeline sahip Tabiat parkının tabi ve ekolojik dengesini bozacağı, Yaban hayatı zarar göreceği, Yoğun yapılaşma ve tesisleşme ile toprak, su ve hava kirlenmesi ile çevre kirliliği yaratarak ciddi çevre sorunlarına sebep olacağı, Tabiat Parklarının sadece koruma, yönetim, araştırma, ziyaretçi, tanıtım tesis ve hizmetleri ile donatılacağını hüküm altına almışken, bu kısıtlamalara aykırı olarak; danışma, ofis birimleri, konferans salonu, sinevizyon salonu ve benzerleri yapılar, çok amaçlı salon, doğa müzesi, çocuk müzesi, hediyelik eşya satış, Spor ve oyun sahaları, tematik bahçeler, sayısı alan büyüklüğüne göre değişebilecek sağlık kabini, bebek bakım odası, Doğal zemin altında müzeye dahil edilebilecek fonksiyonlar için 2 bodrum kat, Kamping alanları adı altında çok amaçlı konaklama üniteleri, yine bu yapılara ait açık yüzme havuzları, kapalı otopark, Emsale dahil olmayan otopark olarak kullanılabilecek bodrum katlarının yapılmasına imkan tanıdığı, Kaynakların tabii karakterinin mutlak korunması ve devamlılığının sağlanmasına aykırı davranıldığı, Tabii denge ve manzara bütünlüğünü bozacak ve tabii çevrenin bakir karakteri ile bağdaşmayacak faaliyetler yapıldığı, gerekçeleri ile itiraz ediyoruz. TMMOB Yönetim Kurulu