DERGISININ ÜCRETSIZ EKIDIR TEMMUZ /2015 Ender Buruk tan BUBA
2015 FikirÇarkı Vodafone. Tüm hakları saklıdır. Bu ekitap, FikirÇarkı Vodafone (yazar) tarafından publitory.com da yaratılmış ve yazarın kendisi tarafından Creative Commons Attribution- NonCommercial-NoDerivs CC BY-NC-ND lisansıyla (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/legalcode) yayınlanmıştır. Bu ekitap dosyası, yazara atıfta bulunmak, içeriği herhangi bir değişikliğe uğratmamak ve ticari amaçla kullanmamak kaydıyla paylaşılabilir. Bu kitabın UUIDsi 7d0fecc8-248a-11e5-9c17-b97b1cf0468f
Vodafone Red lilere Budget ta %50 indirim Vodafone Red le araç kiralamak işte bu kadar kolay. Red li olmak için arayın, gelelim: 0 850 250 20 55 Vodafone 30.10.2015 e kadar geçerlidir. Vodafone Red Tarifelerindeki tüm aktif aboneler yararlanabilir. Güncel Liste Fiyatları üzerinden, ilk 3 gün için %50, sonraki günler için %30 indirim uygulanacaktır. Kampanya şifreleri Avantaj Cepte uygulaması üzerinden ya da ARAC yazıp 6666 ya gönderilerek alınabilir. Şifre ile cep telefonu numarasının Budget ofisinde belirtilmesi gerekmektedir. Rezervasyonlar, Budget Rezervasyon Merkezi (444 4 722) üzerinden yapılabilir. Başkasına devredilemez. Budget Genel Kiralama Bilgileri ve Koşulları geçerlidir. Kampanya kapsamında değişiklik yapma hakkı Budget ve Vodafone da saklıdır. Geçerli ofisler ve detaylı bilgi için: vodafone.com.tr/red
8 86 TEMMUZ 2015 ISSN:1308-2027 FikirÇarkı yeni girişimcilere ilham vermeyi amaçlıyor Türkiye nin dijital dönüşümüne liderlik etmek amacıyla çalışan Vodafone a göre, dijital dönüşümün en önemli itici gücü inovasyona dayalı girişimcilik. Türkiye nin ekonomik gelişimi ve sosyal kalkınması için de yeni fikirler, inovasyon ve girişimcilik oldukça önemli. Yenilikçi iş fikirlerini ekonomiye kazandırmak amacıyla oluşturulan Vodafone FikirÇarkı Girişimcilik programıyla başlayan dönüşüm hareketi, iki ayda bir sürekli olarak yayınlanacak olan Vodafone FikirÇarkı dergisiyle yeni bir ivme kazandı. Bununla birlikte Vodafone FikirÇarkı, girişimcilik ekosistemdeki gelişmeleri yakından takip etmek isteyen ve dijital bir girişim fikrine sahip herkese dijital dönüşüm gündemini yansıtmayı ve yeni girişimcilere ilham vermeyi amaçlıyor. Dijital dergiyi okumak için: fikircarki.vodafone.com.tr Sahibi Pelin Özkan pelinozkan@kapital.com.tr savasonemli@kapital.com.tr keremfindik@kapital.com.tr Sedef Sezgin sedefsezgin@kapital.com.tr Sezin Ersan sezinersan@kapital.com.tr Levent Kal leventkal@kapital.com.tr aysunzerenz@kapital.com.tr Cansu Ersöz cansuersoz@kapital.com.tr Gaye Gürer gayegurer@kapital.com.tr Meltem Gürsoy meltemgursoy@kapital.com.tr caglaparlak@kapital.com.tr savasseckinler@kapital.com.tr Nispetiye Cad. Akmerkez Faks: (0212) 282 26 32 İçindekiler 2 6 8 10 BUBA 12 13 14 VODAFONE 16 18 22 www.kapital.com.tr Tel: (0212) 798 28 40 www.digitalage.com.tr twitter.com/digitalage facebook.com/digitalagedergisi plus.google.com/+digitalagetr/posts
FikirÇarkı ndan, ortaya çıkış sürecinden, şu anda gelmiş olduğu noktadan ve neden önemli olduğundan bahsedebilir misiniz? Bugün, global ekonomide artan rekabette güç dengelerini belirleyen dijitalleşme, özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler için kritik önem taşıyor. Biz de Vodafone olarak bu bilinç ile ülkemizin dijital dönüşümüne liderlik etmek amacıyla çalışıyoruz. Dijital dönüşümün en önemli itici gücünü ise inovasyona dayalı girişimcilik oluşturuyor. Bununla birlikte girişimcilik, hem gençler için alternatif bir kariyer planı olması hem de yeni istihdam alanları yaratması nedeniyle de öncelikli olarak ele alınması gereken bir konu. Bu nedenle Vodafone olarak elimizi taşın altına koyarak yenilikçi iş fikirlerini ekonomiye kazandırmak için çalışmalara başladık ve geçtiğimiz Kasım ayında Vodafone FikirÇarkı Girişimcilik Programı nı başlattık. Küresel Girişimcilik Monitörü nün 2013 yılı raporuna göre gelişmekte olan 30 ekonomiden 8. si Türkiye nin girişimcilik ekosistemine baktığımızda, her 100 kişiden 32 si önümüzdeki 3 yıl içerisinde girişimcilik faaliyetine girme niyetinde olduğunu belirtiyor. Bu oran, diğer gelişmekte olan ülkelerde yüzde 29,09, gelişmiş ülkelerde ise yüzde 14,27. Sonuçlar Türkiye de yüksek bir girişimcilik potansiyelinin olduğunu ve ekosistemin gelişmeye ve büyümeye açık olduğunu gösteriyor. Diğer taraftan üniversite mezunu girişimci oranının 2006 da yüzde 15,30 iken, 2013 yılında yüzde 44 e yükselmesi, girişimciliğin alternatif kariyer planı olduğunu ortaya koyuyor.* Bu bulguları Vodafone Toplum ve İletişim Enstitüsü nün Aralık 2014 Berlin de gerçekleşen Dijitalleşen Avrupa Zirvesi nde belirtilen araştırma sonuçları da destekliyor. Gençlerimiz büyük çoğunlukla dijital dönüşümü desteklerken, bilgi ve iletişim teknolojileri alanında şirket kurma veya bir girişimin parçası olma fikrine olumlu yaklaşım gösteriyorlar. Bu sonuçlar ışığında, genç ve iyi eğitimli bireylerin, yenilikçi mesleklere ve girişimlere açık olduğunu görmek bizi daha da heyecanlandırdı. Böylelikle, Dijital Dönüşüm Hareketi kapsamında girişimcilik 2 TEMMUZ 2015
ekosisteminde çevirmeye başladığımız çarkımız çok kısa sürede, hızlı bir ivmeyle dönmeye başladı. Bugün bu çarkı, birlikte yürüdüğümüz global ve lokal stratejik partnerlerimizle ve gün geçtikçe sayıları artan girişimcilerimizle birlikte tam bir girişimci ruhu ile çeviriyoruz. Fikir Çarkı projesi Türkiye ye inovasyon ve istihdam alanında nasıl katkı sağlıyor? Türkiye nin dijital dönüşümü için birey ve kurumlara genişbant erişimi sağlamak yeterli değil. Bunların yanında insanların hayatlarında değer yaratabilecek altyapı yatırımlarını yapmak ve bu yatırımları inovasyonla desteklemek gerekiyor. Türkiye nin ekonomik gelişimi ve sosyal kalkınması yeni fikirler, inovasyon ve girişimcilik oldukça önemli. Ayrıca istihdam sağlaması açısından da girişimcilik dünyada kabul gören bir kavram olarak önem arz ediyor. Biz Vodafone FikirÇarkı ile inovatif ve ileri mobil teknolojilerinin ülke içerisinde üretiminin artmasını planlıyoruz. Bu nedenle de Vodafone Fikir- Çarkı Türkiye nin ve dünyanın dijital dönüşümüne katkı sağlayacak projeleri destekliyor. Girişim projelerini, en alt basamağı olan fikir aşamasından büyüme aşamasına kadar ihtiyaçları nezdinde değerlendirerek, gerekli eğitim, mentörlük, altyapı, pazarlama ve finansman desteklerini veriyoruz. Girişimcilerden de aldığı destekler ve profesyonel yönlendirmeler ile gerek mevcut sistemlerde iyileştirmeler yaparak verimliliği arttıracak, iletişim ve bilgi akışını kolaylaştıracak, gerekse geleneksel ekonomiyi global ekonomiyle entegre edebilecek üstün kalitede ürün, hizmet ve teknolojiyi ulaşılabilir kılacak projeleri hayata geçirmelerini bekliyoruz. Katma değeri ve verimliliği artıracak, rekabetçi, odağında tüketici olan projeler ile Türkiye ye inovasyon anlamında katkı sağlayacağımızı düşünüyoruz. FikirÇarkı Projesi nde Vodafone un iş ortağı olan kuruluşlar kimler oldu? Bu ortaklar nasıl belirlendi ve projeye nasıl destek oluyorlar? Biz zaten uzun süredir girişimcilik konusuyla ilgili Uluslararası Girişim Merkezi ile birlikte Anadolu yu gezerek 70 e yakın üniversitede, 7 binden fazla kişiye eğitimler veriyorduk. Hatta bu aşamada girişimcileri dinliyor ve onların fikirlerini hayata geçirebilmeleri için ihtiyaç duydukları gerek hukuk, pazarlama ve finans gibi alanlarda hizmet veren şirketlerle gerekse yatırımcılarla buluşabilecekleri girişimcilik ekosistemine girmelerini sağlıyorduk. Fakat bir noktada fikirlerin girişime, girişimlerin firmalara dönüştüğü bir model geliştirme ihtiyacı duyduk ve bunun gerçekleşebileceğini gösterelim istedik. Bu çerçevede yenilikçi fikirlerle bir araya gelmek için Vodafone FikirÇarkı Programını oluşturduk. Programda bizim dışımızda Türkiye Vodafone Vakfı(TVV), birçok girişimcilik etkinliğini birlikte yaptığımız uzun vadeli iş ortağımız Uluslararası Girişim Merkezi(UGM) ve çerçevesinde birçok melek yatırımcı bulunan Boğaziçi Üniversitesi Mezunlar Derneği Business Angels(BUBA) var. BUBA, birlikte çalıştığı melek yatırımcılar vasıtasıyla girişimlere sermaye desteği sağlıyor. Ayrıca kuluçka merkezileri de var. Bu merkezle ile ihtiyaç duyulan iş ortamı ve çalışabilecekleri altyapı gibi teknolojik destek de sağlıyorlar. FikirÇarkı na şu ana kadar kaç başvuru yapıldı? Başvurular arasında eleme yaparken ne gibi kriterlere başvuruyorsunuz? Öncelikle başvurular için herhangi bir dönem kısıtlamamız yok. Girişimciler, Vodafone FikirÇarkı na www.fikircarki.vodafone. com.tr üzerinden yılın her günü başvuru yapabiliyorlar. Programımız başladığı dünden bu güne 1500 üzerinde projeye ulaştık. Bu sayı her geçen gün artıyor. Gelen girişim başvuruları mevzuata uygun ve doğrulanabilir bilgiler ile oluşturulmuşsa Vodafone ekibinin, TEMMUZ 2015 3
stratejik ortakların ve sektör tecrübesine sahip mentörlerin oluşturduğu izleme komitelerinde objektif olarak değerlendiriyoruz. Bir girişimin Vodafone FikirÇarkı portföyüne alınması için fikrin özgünlüğü, teknolojik düzeyi, uygulanabilirliği, sürdürülebilirliği yenilikçi potansiyeli ve başvuran kişi veya ekibin bu fikri hayata geçirebilme uygunluğu bizim için önemli. Vodafone Fikir Her sene 5 milyon TL yatırım yapma iddiasında olduğunuz Fikir Çarkı projesine ilk 6 aylık süreçte ne kadar yatırım yaptınız? Bu rakamlar ışığında projeye olan ilgiden bahsedebilir misiniz? 2014 Kasım ayında yaptığımız lansmanda her sene 5 milyon TL yatırım yapmak istediğimizi belirtmiştik. Şimdiye kadar hem sermaye desteği hem de altyapı desteği olarak 1 milyon TL nin üzerinde girişimciliğe yatırım yaptık. Aslında girişim fikirlerinin gelmesi, geliştirilmesi ve yatırım yapılması zaman alan bir süreç. Bu nedenle bu kadar kısa sürede bu kadar yatırım yapabildiğimiz için çok memnunuz. Bu şunu gösteriyor ki; programa yoğun bir ilgi var ve biz pek çok başvuru değerlendirerek, yatırım yapabilecek girişimleri ortaya çıkartıyoruz. Sermaye almaya hak kazanan bu kadar çok girişimci fikir olduğunu görmek bizi gerçekten çok mutlu ediyor. Bu şekilde de Türkiye nin geleceğine iyi bir destek sağladığımızı da düşünüyoruz. Vodafone olarak Fikir Çarkı Programı na seçilen girişimlere maddî destek dışında nasıl katkı sağlıyorsunuz? Tabii ki yaptığımız yatırımın maddî boyutu bir hayli büyük. Ama girişimciler Vodafone un yılda 5 milyon TL lik maddi desteğinin yanında çok önemli teknik desteklerinden de faydalanabilecekler. Vodafone un tüm iletişim ağını kullanabilecek ve tüm GSM servislerinden yararlanabilecekler. Özellikle belirtmek isterim ki; Vodafone olarak biz girişimcilere verdiğimiz bu büyük destekler karşılığında hiçbir şekilde mezun ettiğimiz girişimcilerin şirketlerinden pay almayı şart koşmuyoruz. Bunu tamamen girişimciliğe ve dijital dönüşüme destek olarak yapıyoruz. Tabii ki eğer ileride üretilen ürün veya servisler bizim tarafımızdan da tüketicilere sunulacak olursa, gelir paylaşım modeliyle birlikte çalışma şansını veriyoruz. Dijitalde en çok hangi alanda faaliyet göstermek isteyen girişimlerden başvuru geliyor? Türkiye de girişimciliğe olan ilginin yüksek olması, gelen projelerin birçok farklı alandan gelmesini de beraberinde getiriyor. Ama bu geniş yelpazede özellikle 3 konuda ilginin yoğun olduğunu görüyoruz. Bunlardan ilki big data olarak özetleyebileceğimiz, verinin analizi ve yorumlanmasıyla oluşan hizmetler, bir diğeri olan e-ticaret oldukça popüler ve son olarak da M2M olarak ifade ettiğimiz makineler, cihazlar arasında kurulan iletişimden oluşan ürün ve hizmetlere ilgi yoğun. Biz 2015 yılı için odağımızda yine dijital olmakla birlikte; tarım, ticaret, medya, eğitim, sağlık, finans, yaşam ve çevre olarak geliştirilebilir sekiz alan belirledik. Bu alanlarda yapılan başvurulara öncelik sağlıyoruz. Gelen projelerdeki inovasyonların da teknoloji odaklı olmasından çok kullanım odaklı olmasına önem veriyoruz. Vodafone olarak girişimcilik projelerini desteklemek ve geliştirmenin yanında başarılı girişimcilerin kamuya duyurulması için de çaba harcıyoruz. Başarılı girişimlerin hem gelişim aşamasındaki diğer girişimler için önemli bir motivasyon kaynağı olması hem de sermaye sahiplerini daha fazla yatırım yapmaları için teşvik edici olması bizim için gerçekten önemli. Böylelikle girişimcilik ekosisteminin çok daha fazla paydaşla, çok daha hızlı bir şekilde gelişeceğine inanıyoruz. 4 TEMMUZ 2015
Kimler başvurabilir? FikirÇarkı, bir girişimin en alt basamağı olan fikir aşamasından büyüme aşamasına kadar her aşamada destek veriyor. Orjinal bir dijital fikrin hayata geçirilmesi için gerekli desteği veya geliştirilmiş bir projenin daha da büyümesi adına Vodafone FikirÇarkı hizmetlerinden yararlanılabilir. Fikir aşamasındaki girişimler fikirlerini FikirÇarkı eğitim araçlarıyla konseptleştirebilir. İlk aşama desteklerin yanısıra, kurulu işleri daha da büyütmek için de FikirÇarkı nin sayısız desteğinden yararlanılabilir. Vodafone FikirÇarkı programına nasıl başvurulur? Vodafone Fikir Çarkı programına baş- vurular fikircarki.vodafone.com.tr üzerinden yılın her günü online soruları cevaplayarak yapılıyor. Vodafone FikirÇarkı programı girişimciyi nasıl destekler? Vodafone Kuluçka Merkezi Girişimcilerin iş fonksiyonlarına en etkin şekilde odaklanması adına her türlü stratejik, teknolojik ve pazarlama desteğini uzmanlardan direkt olarak alabilecekleri Vodafone FikirÇarkı Kuluçka Merkezi Boğaziçi Üniversitesi nde bulunuyor. Vodafone Mentorluk Desteği Girişimcilere Türkiye nin önde gelen başarılı iş adamları ile projeler üzerinde birebir çalışma imkanı sunuluyor. Vodafone Network Girişimlerin büyümesi adına gereken iş bağlantıları için üst düzey Vodafone çalışanlarına ulaşılması sağlanıyor. Vodafone Operasyon Desteği Girişimlerin her türlü hukuki, finansal planlama ve teknolojik ihtiyaçları karşılıyor. Vodafone Finansman Desteği Projeleri hayata geçirmek veya kurulu işleri daha da büyütmek için karşılıksız sermaye desteği veriliyor. TEMMUZ 2015 5
Ortamlara ses getiren uygulama Oğuzhan Urulu ve Ayhan Dorman tarafından Hayata Ses Kat deyimiyle 2014 yılında kuruldu. 60 saniyelik ses kayıtlarının paylaşıldığı Türkiye nin ilk sesli sosyal ağı. Genellikle fotoğraf ve yazı paylaşımı ile oluşmuş sosyal medya platformlarının arasında sese odaklanan yepyeni bir mecra sunuyor. Whispto aynı zamanda Facebook, Twitter üzerinden de paylaşılıyor ve geniş kitlelere hızlıca entegre olabiliyor. Kullanıcılara freemium olarak sunulan Whispto, uzun vadede de ücretsiz hizmet vermeye devam edecek. Global büyüme vizyonuyla Ocak 2015 te Vodafone FikirÇarkı Girişimcilik Programı yatırım destekleriyle Londra merkezli olarak şirketleşen Whispto, gelecekte reklam verenler için demografik hedefleme ile etkili tanıtım yapma imkânı da sunacak. Detaylı bilgi için: www. whispto.com Orçun Kürüm tarafından 2014 yılında çalışan sağlığına önem veren kurumsal firmalara sağlık hizmeti sunma amacıyla yola çıkmış bir oluşum. Son yıllarda dünyada bir hayli gelişmekte olan kurumsal sağlık sektörünün Türkiye deki öncülerinden olmayı planlayan Wellness Türkiye, 2015 te faaliyetlerine başlamış; sunduğu hizmeti sürekli geliştirerek yenilikçi bir iş modeli benimsemiş. Kurumsal şirket çalışanlarına bir taraftan beslenme, egzersiz ve zihinsel sağlık konularını kapsayan Life 101 eğitimleri verilirken, diğer taraftan da istenirse pilates, yoga gibi alanlarda egzersiz danışmanlığı veriliyor. Eğitim sonrasında ise şirketler, aynı zamanda kendine ait bir iletişim platformu olan Socialbox yazılımı üzerinden, çalışanlarının spor ve beslenme takibini yapabiliyor. Detaylı bilgi için: www.wellnesstr.com Daha istemez? Crossfit Eğitmeni Atıl Samancıoğlu ve Uzm. Diyetisyen Çevreci Eczacılar Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı, Eczacı Şule İlkkurşunlu tarafından görme engelli bireylerin ilaç kullanırken yaşadığı sorunları çözmek için ilaçları konuşturmak fikri üzerine odaklanmış bir oluşum. Proje yaklaşık bir 6 TEMMUZ 2015