Sayı: 9 petroturkcom montelforeks İçindekiler Piyasalar....................... Arz-Talep Genel Bakış............ Sektörden Haberler.............. Hava Durumu................... Arıza & Bakım................... Ekonomik Takvim................ 1 4 6 8 10 11 Gündemden Başlık lar > Şubat ayında PTF ortalaması 104,08 TL/MWh olarak belirlendi. > Şubat ayının ilk 28 gününde SMF ortalaması 95,2 TL/MWh olarak belirlendi > Tüketim yılın en düşük seviyesine geriledi. > Sıcaklık endeksinin 13,4 derece seviyelerinde gerçekleşmesi bekleniyor. > Montel-Foreks Online'dan anlık TFS ve GFI verilerine ulaşabilirsiniz* Piyasalara belirsizlik hakim oldu Montel-Foreks ile görüşen traderlar elektrik fiyatlarına yapılan müdahalenin piyasalarda likiditeyi azalttığını belirtiyorlar. PİYASALAR GÜN ÖNCESİ PİYASASI 21 Şubat Pazar günü için belirlenen Piyasa Takas Fiyatlarının saatlik ortalaması 22,93 TL/MWh olarak belirlenmiş, rakam şimdiye kadar kaydedilen en düşük PTF olmuştu. 22 Şubat Pazartesi gününden itibaren talepte artış olmamasına rağmen spot, vadeli ve tezgah üstü elektrik piyasalarında ürünler ani bir yükselişe geçti. Elektrik piyasasında işlem yapan traderlar, düşük elektrik fiyatlarına kamu tarafından müdahale yapıldığını ve liberal dönemin yine sekteye uğratıldığını belirtiyorlar. Piyasalara hakim olan belirsizlik hızla fiyatları yukarı çekerken işlemlerde hacimlerin oldukça azaldığı gözlemleniyor. DENGELEME PİYASASI Şubat ayının ilk 28 gününde SMF 95,2 TL/MWh olarak belirlendi. Ayın ilk haftasında 113,4 TL/MWh olan Sistem Marjinal Fiyatı, ikinci hafta 108,8 TL/MWh, üçüncü hafta ise 77,5 TL/MWh olarak belirlendi. Ayın son haftasında rakam 81,0 TL/MWh seviyesinde belirlendi. Geçtiğimiz hafta en yüksek SMF 115,8 TL/MWh ile 22 Şubat Pazartesi günü, en düşük ortalama SMF ise 50,2 TL/MWh ile 28 Şubat Pazar günü gerçekleşti.
260 210 160 110 60 10 100 50 0-50 -100 Piyasa Fiyat Farkı PTF (TL/MWh) SMF (TL/MWh) KARŞILANABİLİR GÜÇ / PUANT Şubat ayının ilk 28 gününde ani puant ortalaması 34.985 MW olarak belirlendi. 2015 yılının aynı döneminde ani puant ortalaması 35.197 MW seviyesinde belirlenmişti. Geçtiğimiz hafta en yüksek ani puant 35.919 MW ile 22 Şubat Pazartesi günü, en düşük ani puant ise 29.599 MW ile 28 Şubat Pazar günü gerçekleşti. Rakam 2016 yılında kaydedilen en düşük ani puant oldu. TEZGAHÜSTÜ PİYASALAR Haftanın ilk gününde tezgah üstü piyasada hacmin oldukça azaldığı tespit edildi. Haftanın ilk gününde Mart ayı baz yük ürün 123,5 TL/MWh seviyesinden işlem gördü. Ürün geçen hafta 106 TL/MWh seviyesinden işlem görüyordu. Nisan ayı baz yük ürün ise 115-117 TL/MWh arasında değerlendi. Ürünün işlemi önceki hafta 107-109 TL/MWh seviyesinden gerçekleşiyordu. Piyasada Mayıs ayı baz yük ürün 118-119 TL/MWh, Haziran ayı ise 128-131 TL/MWh seviyesinde belirlendi. Piyasada, 2016 ikinci çeyrek (Q22016) ürün 120-122 TL/MWh seviyesinde işlem gördü. 2016 üçüncü çeyrek (Q32016) ise 148-152 TL/MWh seviyesinde belirlendi. 2016 dördüncü çeyrek (Q42016) ürüne ise herhangi bir teklif yapılmadı. Piyasada 2016 ikinci yarı ürününün (2016H2) değeri 145,75 ile 149,75 TL/MWh seviyesinde belirlendi. Haftanın ilk gününde 2017 yıllık üründe 136-140 TL/MWh seviyesinden teklifler dikkat çekiyor. SINIR ÖTESİ TİCARET TEİAŞ tarafından Mart ayı için yapılan, Bulgaristan-Türkiye yönündeki 166 MW kapasitenin tamamı 8 firma tarafından paylaşıldı. İhalede takas fiyatı 0,18 olarak belirlendi. Türkiye-Bulgaristan yönündeki ihale ise katılımcılar tarafından teklif yapılmadığından iptal edildi. Bulgaristan İletim Sistem Operatörü ESO tarafından Mart ayı için yapılan, Bulgaristan-Türkiye yönündeki 166 MW kapasitenin tamamı 6 firma tarafından paylaşıldı. İhalede takas fiyatı 3,11 olarak belirlendi. SEE-CAO tarafından yapılan GR-TR yönlü ihalede ise 168 MW kapasite ihaleye açılırken, takas fiyatı 0,33 oldu. 3
ARZ-TALEP KAYNAKLARA GÖRE ÜRETİM Şubat ayının ilk 4 haftasında termik kaynaklardan günlük ortalama 487.884 MWh elektrik üteilirken, hidrolik kaynaklardan üretim 175.145 MWh seviyesinde belirlendi. Rüzgar kaynaklarından günlük ortalama elektrik üretimi ise 39.772 MWh olarak belirlendi. Termik kaynaklardan elektrik üretimi 2015 yılının aynı döneminde 531.231 MWh olmuştu. Aynı dönemde HES'lerin elektrik üretimi 134.084 MWh olurken, rüzgar kaynaklarından ise 37.728 MWh elektrik üretilmişti. KURULUŞLARA GÖRE ÜRETİM Ocak ayında lisanslara göre üretime bakıldığında serbest üreticilerin elektrik üretimi toplamı 13.450.488 MWh, EÜAŞ'ın ise 4.549.779 MWh seviyesinde olduğu tespit edilmiş, Yap-İşlet santralleri ise ay boyunca 3.659.883 MWh elektrik üretmişti. Şubat ayının ilk 28 gününde ise serbest üreticilerin elektrik üretimi ortalaması 421.915 MWh, EÜAŞ'ın ise 121.070 MWh, Yap-İşlet santrallerinin ise 124.432 MWh elektrik ürettiği tespit edildi. 4
BARAJLARA GELEN SU Şubat ayının ilk 28 gününde barajlara gelen su miktarı 6.145.425 milyon m3 seviyesinde belirlendi, böylece 2016 yılının ilk 2 ayında toplamda barajlara 10.860.950 milyon m3 su gelmiş oldu. 2015 yılının Şubat ayının ilk 28 gününde barajlara gelen toplam su miktarı 5.047.024 milyon m3 olurken, 2014 yılında rakam 2.239.184 milyon m3 seviyesindeydi. RÜZGÂR ENERJİSİNDEN ÜRETİM Şubat ayının ilk 28 gününde rüzgar kaynaklarından elektrik üretimi ortalaması 39.772 MWh seviyesinde belirlendi. Ayın ilk haftasında 52.594 MWh olan üretim ikinci hafta 52.859 MWh olarak belirlendi, üçüncü hafta ise 30.251 MWh seviyesine geriledi. Ayın son haftasında rakam 23.382 MWh seviyesine geriledi. Rüzgâr tahmini yapan kuruluşlar, bugün için 2.030 MW yarın için ise 1.200 MW civarında elektrik üretimi bekliyorlar. Rüzgâr tahmini yapan kuruluşlar, bugün için 1.920 MW yarın için ise 750 MW civarında elektrik üretimi bekliyorlar. ELEKTRİK TÜKETİMİ Şubat ayının ilk 28 gününde günlük ortalama 730.396 MWh elektrik tüketildi. Ayın ilk haftasında 751.049 MWh olan günlük elektrik tüketimi ortalaması ikinci haftada 753.656 MWh'e yükseldi, üçüncü hafta ise 704.412 TL/MWh seviyesine geriledi. Ayın son haftasında ise tüketim 712.558 MWh olarak tespit edildi. 2015 yılının Şubat ayında ise günlük ortalama 725.213 MWh elektrik tüketilmişti. 28 Şubat Pazar günü Ülke genelinde 616.869 MWh elektrik tüketilirken rakam 2016 yılı içinde kaydedilen en düşük tüketim oldu. Montel-Foreks'in hava durumu kaynaklarına göre, Önümüzdeki hafta Türkiye genelinde sıcaklık endeksinin 13,6 derece seviyelerinde belirlenmesi, sonrasında ise 10,28 derece seviyelerine yükselmesi bekleniyor.
PİYASA HABERLERİ ÖİB'nin konu ile ilgili kararı Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, Kadıncık 1 ve Kadıncık 2 Hidroelektrik Santralleri ile bu Santraller tarafından kullanılan taşınmazların, 864,1 milyon TL bedelle en yüksek teklifi veren Ic İçtaş Hidroelektrik ve Termik Enerji Üretim ve Ticaret A.Ş.ye İhale Şartnamesi çerçevesinde işletme hakkının verilmesine karar verildi. 2016 YILINDA 49,6 MİLYAR M3 DOĞAL GAZ TÜKETECEĞİZ EPDK, 2016 yılı ulusal doğal gaz tüketim tahminini 49,6 milyar Sm3 olarak belirledi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu(EPDK), 2016 yılı ulusal doğal gaz tüketim tahminini 49,6 milyar Sm3 olarak belirledi. EPDK'nın konu ile ilgili kararı Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, 2016 yılı ulusal doğal gaz tüketim tahmini, doğal gazın 9155 kcal/m3 üst ısıl değeri esas alınarak 49 milyar 562 milyon 579 bin 420 Sm3 (527.345.845.029 KWh) olarak belirlenmesine karar verildi. GAZPROM'UN AVRUPA VE TÜRKİYE'YE İHRACATI 2 AYDA %37,5 ARTTI Gazprom'un Başkanı Alexei Miller'in Devlet Başkanı Putin ile görüşmesinde verdiği bilgilere göre, 2015 yılında BDT dışı ülkelere yapılan doğal gaz ihracatı 11,8 milyar metreküp, yüzde 8 artarak 159,4 milyar metreküp oldu. İhracatın en fazla yapıldığı ülke ise Almanya oldu. Almanya'nın Rusya'dan aldıığı gaz 6 milyar metreküp artarak 43,5 milyar metreküpe çıktı. Yıl başından bu yana (1 Ocak- 28 Şubat) ise Almanya'ya ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 44, İtalya'ya ihracat yüzde 42, Fransa'ya ihracat yüzde 73 ve Avusturya'ya ihracat yüzde 52 arttı. Avrupa ve Türkiye'ye toplam ihracat artışı yüzde 37,5 oldu. BULGAR ENERJİ BAKANI, ELEKTRİK FİYATLARINDA DÜŞÜŞ BEKLİYOR Bulgaristan Enerji Bakanı Temenuzhka Petkova, düşen doğal gaz fiyatlarından dolayı elektrik fiyatlarında düşüş tahmin ediyor. Petkova, doğal gaz fiyatlarında beklenen düşüşün yüzde 20'den biraz yüksek olabileceğini söyledi. Bulgaristan Enerji ve Su Düzenleme Komisyonu (KEVR) tüm gerekli analizleri yaptığında fiyatlarla ilgili açıklama yapılacak. ÖİB, KADINCIK 1 VE KADINCIK 2 HES'İN SATIŞINI ONAYLADI Özelleştirme İdaresi Başkanlığı(ÖİB), Elektrik Üretim A.Ş.ye ait Kadıncık 1 ve Kadıncık 2 Hidroelektrik Santralleri ile bu Santraller tarafından kullanılan taşınmazların işletme hakkının satışını onayladı. TÜRKİYE'NİN ENERJİ İTHALATI OCAK'TA %39,2 AZALDI Türkiye'nin enerji ithalatı Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %39,2 düşüş gösterdi. Türkiye İstatistik Kurumundan(TÜİK) yapılan açıklamaya göre, en büyük ithalat kalemi olan mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler ithalatı 2 milyar 250,8 milyon dolar oldu. Geçen yıl aynı ayda ithalat 3 milyar 699,9 milyon dolar olmuştu. İRAN GÜRCİSTAN'DA HİDROELEKTRİK SANTRALİ KURMAK İSTİYOR İran Gürcistan'da hidroelektrik santrali kurmak istiyor. Ekonomi Bakanlığı'nın 'Ekonomi Blog'unda yer alan habere göre, İran üzerindeki ambargonun kalkması, Gürcistan ile İran'ın aralarında vize uygulamasını kaldırmasının ardından İran Gürcistan'da hidroelektrik santrali kurmaya niyetlendi. İran Enerji Bakanı Hamit Chitchian, İran şirketlerinin Gürcistan'da hidroelektrik santrali kurmak istediklerini, İran şirketlerinin bu hususta yeterli kapasite ve tecrübeye sahip olduklarını bildirdi. GAZPROM: TÜRKİYE'DEKİ ŞİRKETLERLE MÜZAKERELER DEVAM EDİYOR Gazprom Export'tan yapılan açıklamada, Türkiye'deki doğalgaz ithalatçısı özel şirketlerle müzakerelerin yapıcı bir şekilde devam ettiği bildirildi. Gazprom Export basınla ilişkiler biriminden yapılan açıklamaya göre, Türkiye'deki ilişkilerin mevcut sözleşmeler temelinde istikrarlı bir şekilde sürdürülme isteğinde olduğu belirtildi. Açıklamada şöyle denildi: "Gazprom Export ile Türkiye'deki doğalgaz ithalatçısı özel şirketler arasındaki müzakereler yapıcı bir çizgide devam etmektedir. Müzakerelerin tamamlanmasının ardından elde edilen sonuçlar kamuoyuyla paylaşılacaktır. Türkiye'deki ticari ortaklarımızla olan ilişkilerimizi mevcut sözleşmeler temelinde istikrarlı şekilde sürdürebilme arzusundayız." BOTAŞ ULUSAL İLETİM ŞEBEKESİ YATIRIM PROGRAMI REVİZE EDİLDİ BOTAŞ ulusal iletim şebekesi yatırım programı revize edildi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun(EPDK) konu ile ilgili kararı Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, BOTAŞ'ın yatırım programı 238,6 milyon TL'den 198,4 milyon TL'ye revize edildi. 6
yönetti. Son olarak, Ağustos 2015 tarihinden itibaren Enerjisa Satış Şirketleri Genel Müdürlüğü görevini yürüttü. Kıvanç ZAİMLER evli ve 1 kız çocuk baba BOTAŞ'IN DOĞAL GAZ İTHALATI OCAK'TA 4,48 MİLYAR M3 OLDU Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş.'nin (BOTAŞ) doğal gaz ithalatı Ocak ayında 4 milyar 475 milyon metreküp oldu. BOTAŞ'ın internet sitesinde yer alan bilgiye göre, aynı dönemde satış 4 milyar 649 milyon metreküp olarak gerçekleşti. Doğal gaz ihracatı 52 milyon metreküp olarak belirlendi. ENERJİSA'DA CEO GÖREVİNE KIVANÇ ZAİMLER GETİRİLDİ 2003 yılından bu yana çeşitli üst düzey yöneticilik pozisyonlarında bulunarak, 2011 yılından bu yana ise Enerjisa'da CEO görevini yürüten Yetik K. Mert 29.02.2016 tarihi itibarıyla ayrılma kararı verdi. Enerjisa Yönetim Kurulu, Yetik K. Mert'ten boşalan CEO pozisyonuna 01.03.2016 tarihi itibarıyla, halihazırda Enerjisa Satış Şirketleri Genel Müdürlüğü görevini yürüten Kıvanç Zaimler'in atanmasına karar verdi. Şirketten yapılan açıklamada şöyle denildi: Enerjisa Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Göçmen Enerjisa'daki bayrak değişimine ilişkin yaptığı değerlendirmede, Sayın Yetik K. Mert'in liderliğinde Enerjisa, pek çok ilke ve başarıya imza atmış, sektörünün lider ve öncü enerji şirketi konumuna gelmiştir. Bu süreçte, Türkiye'nin en büyük özel elektrik üreticisi olmuş, 3 elektrik dağıtım ve perakende satış bölgesinde 20 milyon nüfusa, 9 milyon müşterisine yönelik yenilikçi çözümleri sektöre kazandırmış ve uygulamıştır. Enerjisa'nın Türkiye'nin Enerjisi olmasında büyük emeği olan Sayın Yetik K. Mert'e değerli katkılarından dolayı Yönetim Kurulumuz adına teşekkürlerimi sunuyorum. Kendisine bundan sonra üstleneceği yeni görevinde başarılar diliyorum dedi. Enerjisa'nın başarı yolculuğuna liderlik etmek üzere Yetik K. Mert'ten bayrağı devralan Kıvanç Zaimler'i de tebrik eden Enerjisa Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Göçmen, "Sabancı ve E.ON olarak, Enerjisa'da yöneticilerimizi bünyemizde geliştiriyor olmaktan mutluluk duyuyoruz. 2008 yılında Enerjisa'da Ticaret Direktörü olarak aramıza katılan Zaimler'i Enerjisa'nın yeni CEO'su olarak görmek bize gurur veriyor. Bu da gösteriyor ki insan kaynaklarımız bizi farklılaştıran, ileri taşıyan ve bizi büyük bir aile yapan en önemli değerimizdir dedi. Kıvanç Zaimler hakkında: Kıvanç ZAİMLER, 1991 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Endüstri Mühendisliği bölümünden mezun oldu. Kariyerine 1992 yılında başladı. 2008 yılına kadar sırasıyla Türk Elektrik Endüstrisi, RAM Dış Ticaret ve Aygaz şirketlerinde çeşitli yönetici pozisyonlarında bulundu. 2008 yılında Enerjisa'ya katılan Kıvanç ZAİMLER, 2008-2013 yılları arasında Ticaret Direktörü olarak görev yaptı. Bu görevinde Enerjisa'nın Doğal Gaz iş kolunun koordinasyonunu üstlendi. 2013-2015 yılları arasında, Enerjisa Dağıtım Şirketleri Genel Müdürlüğü görevinde ise 3 Dağıtım bölgesinden oluşan 9 milyon müşteri, 20 milyon nüfusa elektrik dağıtımını üstlenen bir organizasyonun yeniden yapılanması ve Başkent Dağıtım ile entegrasyonunu ENERJİ YATIRIMLARI TAKİP VE KOORDİNASYON KURULU OLUŞTURULDU Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun konu ile ilgili Genelgesi Resmi Gazete'de yayımlandı. Genelgede, Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018) öncelikli dönüşüm programlan arasında yer alan 'Yerli Kaynaklara Dayalı Enerji Üretimi Programı'nın eylem planında, başta yenilenebilir ve yerli kömür olmak üzere tüm yerli kaynaklarının ekonomiye kazandırılmasını teminen atılması gereken adımların belirlendiği hatırlatındı. Genelgede şöyle devam edildi: "Bu çerçevede; kamu ve özel sektör tarafından yapılan veya yapılacak yatırımların izin süreçlerinin takibim, denetimini ve koordinasyonunu sağlamak; özel sektöre açılacak linyit sahaları ile rödovans usulüyle yeni ihale edilecek sahalara yapılacak üretim tesisleri dâhil bütün elektrik üretim ve iletim tesislerinin yatırım sürecini hızlandırmak üzere; Enerji Yatırımları Takip ve Koordinasyon Kurulu oluşturulmuştur. Kurul, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarının başkanlığında; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü, Karayolları Genel Müdürlüğü, Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü, Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü, Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü'nden en az Genel Müdür veya Başkan Yardımcısı seviyesindeki temsilcilerden oluşur. Kurul tarafından ihtiyaç duyulması halinde alt komite, danışma veya çalışma grupları oluşturulabilecektir. Kurul toplantılarına konuyla ilgili kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum kuruluşları, üniversiteler ve özel sektör temsilcileri davet edilebilecektir. Kurulun çalışma usul ve esasları, yıllık toplantı sayısı ile toplantı zamanları Kurul tarafından belirlenecek; sekretar ya hizmetleri, alınan kararların uygulanmasının takibi ve koordinasyonu Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Enerji İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yürütülecektir. Enerji Yatırımları Takip ve Koordinasyon Kurulu tarafından yürütülecek çalışmalarda ve alman kararların uygulanmasında ihtiyaç duyulacak her türlü destek ve yardım bütün kurum ve kuruluşlarca titizlikle sağlanacaktır." 7
METEOROLOJİ 8
METEOROLOJİ Bu tablodaki veriler MeteoGroup tarafından sağlanmaktadır. Detaylı ve yüksek çözünürlükte hava tahminleri için www.meteogroup.com.tr adresine başvurabilirsiniz. 9
BAKIM & ARIZA BİLDİRİMLERİ Dönem: 23.02.2016 29.02.2016 10
EKONOMİK TAKVİM Dönem: 01.03.2016 07.03.2016 11