MİMARLIK ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK PARAMETRİK TASARIM PROJE DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ

Benzer belgeler
MİMARİDE PARAMETRİK TASARIM VE EĞİTİMİ

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. İleri Araştırma Yöntemleri MES

T.C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Yapay Zeka (MECE 441) Ders Detayları

Mimari Anlatım Teknikleri II (MMR 104) Ders Detayları

ÖĞRETMENLER, ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMEN YETERLĠKLERĠ

GİRİŞ. Bilimsel Araştırma: Bilimsel bilgi elde etme süreci olarak tanımlanabilir.

DERS BİLGİLERİ. İş Araştırma Metodolojisi BBA 381 Güz

DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Deneysel Tasarım EKO60 Bahar Ön Koşul Dersin Dili. Zorunlu

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ

Araştırma Metodları ve İletişim Becerileri (MMR 501) Ders Detayları

YZM 2108 Yazılım Mimarisi ve Tasarımı

İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1. İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları

İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN MÜZİK DERSİNE İLİŞKİN TUTUMLARI

DERS BİLGİLERİ. Uygulamalı İşletme İstatistiği BBA 282 Bahar

Bilgisayarla Tasarım II (GRT 208) Ders Detayları

BİLGİSAYAR ORTAMINDA SANAT VE TASARIM Y.LİSANS PROGRAMI MSGSÜ ENFORMATİK BÖLÜMÜ

BĠYOLOJĠ EĞĠTĠMĠ LĠSANSÜSTÜ ÖĞRENCĠLERĠNĠN LĠSANSÜSTÜ YETERLĠKLERĠNE ĠLĠġKĠN GÖRÜġLERĠ

EĞİTİM BİLİMLERİ ANABİLİM DALI EĞİTİM PROGRAMLARI VE ÖĞRETİM BİLİM DALI TEZLİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI EĞİTİM ÖĞRETİM PLANI

BİYOLOJİ ÖĞRETMENLERİNİN LABORATUVAR DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARININ FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Nitel Araştırmada Geçerlik ve Güvenirlik

FAKÜLTE KURULU KARARLARI

FPGA ile Gömülü Sistem Tasarımı (EE 525) Ders Detayları

İÇİNDEKİLER. Önsöz... iii İçindekiler... v

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

Programlama Dilleri (COMPE 325) Ders Detayları

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

YAZILIM MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ İNTİBAK ÇİZELGESİ SINIF / GÜZ DÖNEMİ

Bir çalışmanın yazılı bir planıdır. Araştırmacının yapmayı plandıklarını ayrıntılı olarak ifade etmesini sağlar. Araştırmacıya yapılması gerekenleri

DERS PROFİLİ. POLS 222 Bahar

Hızlı Uygulama Geliştirme (SE 340) Ders Detayları

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ

Sistem Yazılımının Sınanması ve Geçerlenmesi (SE 344) Ders Detayları

Kullanıcı Arayüzü Analiz ve Tasarımı (SE 440) Ders Detayları

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ

Mühendisler İçin Olasılık ve İstatistik (CE 205) Ders Detayları

Yrd. Doç. Dr. Hüseyin Odabaş

Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS

Tarih Saat Modül Adı Öğretim Üyesi. 01/05/2018 Salı 3 Bilgisayar Bilimlerine Giriş Doç. Dr. Hacer Karacan

BÖLÜM 4 ARAŞTIRMA TASARIMININ ÖĞELERİ

BASKETBOL OYUNCULARININ DURUMLUK VE SÜREKLİ KAYGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ

İnsan Bilgisayar Etkileşimi (SE 212) Ders Detayları

Dersin Yürütülmesi Hakkında

Ders Adı : BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Ders No : Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 4. Ders Bilgileri.

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI

Kimya Mühendisliğinde Uygulamalı Matematik

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET ABSTRACT

İleri Bilgisayar Mimarileri (COMPE 532) Ders Detayları

Bilgisayar Oyunları ve Simulasyon (COMPE 376) Ders Detayları

Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Faktörler Bahman Alp RENÇBER 1

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS

İLKÖĞRETİM 6. ve 7. SINIF FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ İÇERİĞİNE VE ÖĞRENME- ÖĞRETME SÜRECİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

Analitik Kimya (CEAC 201) Ders Detayları

WEB PROGRAMMING Ders İzlence Formu. Kodu: CSE300 Dersin Adı: WEB PROGRAMMING Toplam Saat İngilizce Zorunlu Derse Kabul Koşulları:

GİRNE AMERİKAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLİĞİ AKTS

Nesneye Dayalı Analiz ve Tasarım (SE 321) Ders Detayları

Bitirme Projesi (COMPE 494) Ders Detayları

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl D+U+L Saat Kredi AKTS. İleri Sayısal Kontrol Sistemleri EE 586 Güz Doç. Dr. Duygun Erol Barkana

BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ

BÖLÜM-1.BİLİM NEDİR? Tanımı...1 Bilimselliğin Ölçütleri...2 Bilimin İşlevleri...3

Yazılım Mimarisi (SE 322) Ders Detayları

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ

DENİZ HARP OKULU BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ

Grafik Tasarım Programlarına Giriş (SGT 122) Ders Detayları

Performans Görevi AHMET SALİH ŞİMŞEK

BÖLÜM I ARAŞTIRMANIN DOĞASI

İleri Yazılım Mimarisi (SE 658) Ders Detayları

Yazılım Mühendisliğine Giriş (SE 112) Ders Detayları

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Ders Kodu Dersin Adı Dersin Ġntibak Durumu

Yazılım Örüntüleri (SE 461) Ders Detayları

Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB) Proje Değerlendirme Kriterleri ve Puanlama

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Psikoloji Bölümü Bölüm/Program Dersi DERS TANIM BİLGİLERİ. Uygulama (Saat) G

Beden eğitimi ve spor eğitimi veren yükseköğretim kurumlarının istihdam durumlarına yönelik. öğrenci görüşleri

A. BIÇIME İLIŞKIN ANALIZ VE DEĞERLENDIRME

Yazılım Mühendisliği 1

Bilgisayar Destekli Çizim I (ICM 213) Ders Detayları

Proje Oryantasyon (SE 493) Ders Detayları

BEYKENT ÜNİVERSİTESİ - DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ - Sürüm. Öğretim planındaki AKTS Bina Bilgisi II

1 PAZARLAMA ARAŞTIRMASI

Ayrık Hesaplamalı Yapılar (COMPE 251) Ders Detayları

Nesne Tabanlı Programlama (COMPE 225) Ders Detayları

DENİZ HARP OKULU TEMEL BİLİMLER BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ

Tasarım Psikolojisi (GRT 312) Ders Detayları

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Kasım 2013 Cilt:2 Sayı:4 Makale No:25 ISSN:

DENİZ HARP OKULU ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ

BÖLÜM 13 HİPOTEZ TESTİ

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

Sinema ve TV Grafiği (GRT472 ) Ders Detayları

Bilgisayarlı Çizim (COMPE 473) Ders Detayları

Yazılım Mühendisliğinin Temelleri (SE 100) Ders Detayları

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ / ENSTİTÜSÜ / YÜKSEKOKULU BİLİŞİM SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ /ABD LİSANS PROGRAMI - 1 ( yılı ve sonrasında birinci

Beden eğitimi öğretmen adaylarının okul deneyimi dersine yönelik tutumlarının incelenmesi

Bilgisayar Mimarisi ve Örgütleşimi (COMPE 331) Ders Detayları

Olasılık ve İstatistiğe Giriş-II (STAT 202) Ders Detayları

Türkiye de Biyoloji Eğitimi. Türkiye de Biyoloji Eğitimi İÇERİK

Transkript:

MİMARLIK ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK PARAMETRİK TASARIM PROJE DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ Yrd. Doç. Bülent Onur Turan Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi boturan@gmail.com Öğr. Gör. Kemal Şahin Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi kemalsahin@gmail.com Özet Malzemeden kullanıcıya tüm iç ve dış etkenlere cevap veren bir dünyayı içeren parametrik tasarım, mimarlık alanında yürütülen projelerin geliştirilmesi ve zenginleştirilmesi konusunda da önemli rol oynamaktadır. Parametrik tasarım yönteminin sayesinde mimarın üstlendiği rol yapının sadece tasarımına cevap üretilmesi ile kalmayıp, içinde bulunulan tüm durum ve koşulların değerlendirebilmesini olanaklı kılmaktadır.. Böylece esnek bir yapı içerisinde zamana ve doğal/yapay etmenlere karşı dayanıklı ve sürdürülebilir çözümler üretilebilir. Çok yönlü bir üretimi tetikleyen bu tasarım yaklaşımı, üretim sürecini de hızlandıran bilgisayar teknolojileri ile giderek pratik ve kolay bir şekilde uygulanmaya başlanmıştır. Bu araştırma kapsamında mimar adaylarına belirli bir süre boyunca uygulamaya dayalı parametrik tasarım eğitimi verilmiş, parametrik tasarımın üretim aşamasındaki pratikleri ve dinamikleri konusunda çalışmalar yürütülmüştür. Çalışmanın amacına uygun olarak, ortaya konan projeleri değerlendirmek için özel bir rubrik ölçeği geliştirilip uzman görüşleri ile güvenilirliği ve geçerliliği sağlanmıştır. Öğrencilerin olumlu ve olumsuz görüşleri alınarak ölçeğin geçerliliği pekiştirilmiştir. Proje değerlendirme aşaması ve alt boyutlarda elde edilen sonuçlar ve bulgular bir sonraki çalışmaya bırakılmıştır. Anahtar Sözcükler: Parametrik Tasarım, Değerlendirme Ölçeği, Mimarlık Eğitimi, Parametrik Tasarım ve Modelleme, Parametrik tasarım ürün geliştirme. A SCALE FOR THE ASSESSMENT OF PARAMETRIC DESIGN PROJECTS OF ARCHITECTURE STUDENTS Abstract Parametric design responding many aspects of design as a design method, plays an important role in the development of architectural design projects. The designer may not only find design solutions but also makes evaluate all natural and artificial conditions with the help of the parametric design, Thus, many solutions responding desing criterias in terms of needs, sustainabilty and resistance can be found easily in such flexible structure. This design approach triggering a quite versatile production process is accessible and being implemented easily through the computer based technologies accelerate the production process. In the context of this research, an applied course in parametric desing has been conducted with architecture students and both design and fabrication processes have been examined. In the second phase students developed an object individually using these methods. A specific rubric scale validated by experts developed to evaluate the products and process as a goal of this study. The opinions of students have been evaluated to reinforce the validity of rubric scale as well. The findings in sub-levels of production process will be examined in further studies. Keywords: Parametric Design, Evaluation scale, Design Education, Modelling and Parametric Design, Prototyping. 304

GİRİŞ Günümüzde, teknolojinin gelişmesi ve ulaşılabilirliğin kolaylaşması ile birçok disiplin; kültür, estetik ve düşünce ekseninde yoğun etkileşim haline geçmiştir. Etkileşim sonucu olarak da, üretim ve anlam olarak ilişkilenmeler, bilgi ve teknoloji paylaşımı, ortak çalışmaların yapılması görülmektedir. Mimari tasarım pratiği, yaratıcı ve sezgisel süreç gerektiren bir olgudur. Tasarım sürecinde de tasarımcı çevreden, toplumdan, kültürel değerlerden, doğadan, malzemenin potansiyelinden ve tasarım yapılan disiplinin etkileşimde olduğu diğer disiplinlerden ilham almakta, etkilenmekte ve başka yaratım süreçlerini etkileyebilecek hale gelebilmektedir. Matematik, bilgisayar bilimleri ve mimarlık alanları da son yıllarda etkileşim halindedir. Etkileşim halinde olan tasarım gruplarının, tasarım sürecine dâhil edilmesi, özellikle ve öncelikle de mimari eğitim aşamasında bu grupların ortak çalışmaları mimari tasarım sürecine olan etkisi için önemlidir. Mimari tasarım, gereksinimleri karşılamak üzere saptanan işlevleri yerine getirecek olan yapı bütününün, onun kurgusunda yer alan tüm öğelerin ve çevresinin kavramsal, işlevsel, biçimsel, strüktürel ve eylemsel özelliklerinin ve niteliklerinin yorumlanması, belirlenmesi ve belgelenmesidir. (İzgi, 1999). Bilgisayar teknolojilerinin (sayısal teknolojilerinin) gelişmesi, mimarlık alanında yeni araştırmalara ve tasarımda hesaplamalı yöntemlere odaklanılmasına neden olmuştur. Hesaplamalı yöntemler ise geometri, kompozisyon ve algoritma gibi formel olguları farklı teknikler ve metotlar ile gündeme getirmiş, algoritmik mantıkla çalışan araçlar, birçok araştırmanın odak noktası olmuştur (Çolakoğlu ve Yazar, 2007). Bu odak noktası genel olarak parametrik tasarım kavramı çevresinde toplanmaktadır. Parametrik tasarımın, mimari tasarımda da etkin bir biçimde kullanılabilmesi için tasarımın çok katmanlı bir düşüncenin ürünü olarak değerlendirilmesine, birçok girdisi ve ulaşmaya çalıştığı amaçları olan bir problem olarak görülmesine, problem çözümü için gerekli aşamalar olarak tanımlanabilecek bir algoritmaya ve algoritmaya bağlı olarak da algoritmik düşüncelere gerek duyulmaktadır. Algoritmalar ve algoritmik düşünceler parametrik tasarımı meydana getirmektedir. Geleneksel tasarım sürecine ek olarak görselleştirme, mimari tasarımı kuram, yöntem ve yaklaşım olarak destekleme, tasarım kararını destek sistemleri sağlama ve tasarımın bilgisayar ortamında temsili gibi konularda parametrik tasarımın kullanılması tasarım sürecinde bilgisayarın etkin kullanılabilmesi için gereklidir. Fakat bu noktada ortaya çıkan tasarımın değeriendirilmesi aşamasında büyük bir kararsızlık görülmektedir. Ayrıca tasarım aşamasında farklı yaklaşımların tercih edilmesi, ölçme ve değerlendirme süreçlerini oldukça güçleştirmektedir. Öncelikli olarak tercih edilen tasarım yaklaşımının parametrik tasarımına etkisi incelenmelidir. Bu çalışma kapsamında da, tasarımın somut boyutlar ile ele alınarak değerlendirilebilmesi için bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, bu değerlendirme de, tercih edilen tasarım yaklaşımının olumlu veya olumsuz etkilerini gözlemlenmiş ve analiz edilmiştir. Parametrik Tasarım Türk dil kurumunda parametre değişken olarak tanımlanmaktadır. Bilgisayar ve matematik biliminde ise sembolik bir ifade ve niceliği belli etmek için kullanılan semboldür. Matematikte, değişken, sık sık bilinmeyen bir niceliğin (potansiyel değişimin) tanımlanması için kullanılırken, bilgisayar biliminde ise, niceliğin depolanabileceği bir yer, alan ifade eder. Mimaride kullanılan sayısal tekniklerin çoğunun temelinde parametrik tasarım mantığı bulunmaktadır. Parametrik tasarımda, tasarım belirli parametreler üzerine kurulur ve parametrik model yardımı ile yapılır. Parametrik model geometrik bileşenler üzerine kurulu, bazı özelliklerinin sabit bazılarının ise değişken olabildiği bir bilgisayar temsilidir. Parametrik modelde kullanılan bu değişkenler rüzgâr şiddeti, deniz tuzluluk oranı, su miktarı, insan akışındaki yoğunluk gibi çevresel veriler olabilir (Kolarevic, 2005). Tasarıma etki edecek bu parametrelerin değiştirilmesi sonucunda sonuç ürün etkilenir ve böylelikle farklı değişken değerleri için farklı tasarım kombinasyonları ortaya çıkar. Bu tasarım kombinasyonları form ile alakalı olabileceği gibi, fiziksel mekanda ışık-ses-ısı değişimleri ile ilgili de olabilir. 305

Parametrik tasarımın temel unsurları parametre ve parametrik kavramlarıdır. Parametre, bir durum için tanımlanan ve değiştirilebilen bir niceliktir. Bu niceliği bir veya birden çok olarak içinde barındıran durum parametrik olarak algılanmaktadır. Parametrelerin sayısı duruma bağlı olarak değişebilir. Önemli olan bu parametreler arasındaki ilişkiyi kurmak ve bu parametreleri isteğe göre yönetebilmektir. Parametreler algoritmik düşüncenin temelinde, algoritma içinde kullanılırlar. Mimarlık alanına algoritmik düşünceyi uyarlamaya çalışan Terzidis programlamayı mimarlığın eklentisi olarak görmektense mimarlığın programlamayla bir arada harmanlaması ve özümsenmesi gerektiğini savunmaktadır. (Erdoğan ve Sorguç,2011:274). Bu algoritmik düşünceyi tasarım süreçlerine dahil edilmesi için parametrik tasarım yaklaşımlarının uygulanması gerekmektedir. 2 temel parametrik tasarım yaklaşımı uygulaması mevcuttur. Birinci yaklaşıma bir programlama dili hakimdir ve bu dilin kendine ait yazım kuralları çerçevesinde tasarım geliştirilir. Bu çalışma içerisinde bu yaklaşım metin tabanlı parametrik tasarım olarak adlandırılmıştır. İkinci yaklaşımda ise bir grafik arabirim aracılığıyla parametreler belirli komutlar vasıtasıyla girilir, belirli nesne grupları ile ilişkilendirilir. Tasarım çözümlemeleri, bu girdiler ve ilişkiler sonucunda meydana gelir. Bu çalışma kapsamında bu yaklaşım Grafik tabanlı parametrik tasarım olarak adlandırılmıştır. YÖNTEM Araştırma Modeli Bu araştırmada, mimar adaylarına uygun bir süre boyunca uygulamaya dayalı parametrik tasarım eğitimi verilmiştir. Eğitim içerisinde parametrik tasarımın üretim aşamasındaki pratikleri ve dinamikleri konusunda çalışmalar yürütülmüştür. Farklı parametrik tasarım yaklaşımları anlatışmış ve uygulama metodları üzerine pratik çalışmalar yürütülmüştür. Bu çalışmalarından akabinde, mimar adaylarından belirli koşulları kapsamında prototipleme ve tasarım üzerine proje geliştirmeleri sağlanmıştır. Bunun için hem nicel "deneysel model" hem de nitel "betimsel model" araştırma modeli olarak uygulanmıştır. Deneysel araştırma ile neden sonuç ilişkisi açıklanmış bir değişkenin diğer değişkenler üzerindeki etkisi incelenmiştir. Araştırma içerisinde, geliştirilen parametrik tasarım hakkında öğrenci görüşlerini analiz etmek için nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi kullanılmıştır. Örneklem Grubu Araştırma, Mimar Sinan Üniversitesi Mimarlık Bölümü'nde 2014-2015 Bahar Döneminde Parametrik Tasarım Uygulamaları dersini alan 16 öğrenci ile 45 saat üzerinden yürütülmüştür. Proje sunum ve geliştirme için 2 haftalık süre tanımlanmıştır. Veri Toplama Araçları Bu çalışmada amaca yönelik olarak 2 adet veri toplama aracı kullanılmıştır. Birinci veri toplama aracı "Performans Değerlendirme Ölçeği", ikinci veri toplama aracı ise web üzerinden yapılan "Öğrenci Görüş Anketi"dir. Performans değerlendirme ölçeği (Rubric) Çalışma sonucunda öğrencilerin proje tabanlı öğrenme metodu ile başarılarını analiz edebilmek için performans değerlendirme ölçeği geliştirilmiştir. Amaca uygun olarak ölçeğin yapısı (holistic) rubrik olarak belirlenmiştir. Ölçek içerisindeki tüm maddeler anlatılan ders içeriği ile ilişkili ve temel prensipleri kapsamaktadır. Bu maddeler Parametrik Tasarım Uygulamaları Dersi içerisinde anlatılan tasarım yaklaşımları ve üretim metodları ile geliştirilen bireysel bir projeyi değerlendirmek üzere hazırlanmıştır. Bu performans ölçeği geliştirilirken 2 farklı alan/konu uzmanlarının ve bir tane de proje tabanlı öğrenme konusunda uzman görüşü alınmıştır. Ölçek 4 ardışık boyutta 13 adet alt boyutta tanımlanmıştır. Performans değerlendirme ölçeğinin geçerlilik çalışması kapsam geçerliği (content validity) olarak ele alınmıştır. Kapsam geçerliği için yeniden uzman görüşlerine başvurularak ölçme aracının geçerliği sağlanmıştır. Güvenirlik çalışması konusunda ise, puanlayıcılar arası güvenirlik (inter-rater reliablity) yöntemine başvurulmuştur. Bunun için; iki alan uzmanı 16 öğrencinin hazırladığı projeleri geliştirilen ölçek ile değerlendirmiş ve iki uzmanın değerlendirme sonuçları arasındaki korelasyon hesaplanmış ve pearson korelasyon katsayısı 0,079 olarak bulunmuştur. Aynı zamanda her iki değerlendirme kümesi arasında yapılan Mann-Whitney U Testi ile Uzman 1 in verdiği ortalama puan 19,41, uzman 2 nin verdiği ortalama puan ise 13,59 306

olarak bulunmuştur. Tablo 1 de uzmanların değerlendirme sonuçlarına ilişkin Mann-Whitney U testi sonuçları verilmiştir. Tablo 1 : Uzmanların Değerlendirmelerine İlişkin Mann-Whitney U Testi Sonuçları Uzmanlar N Sıra Ortalaması Sıra Toplamı U P Uzman 1 16 19,41 310,50 81,500 0,079 Uzman 2 16 13,59 217,50 Tablo 1 de görüldüğü gibi Mann-Whitney U Testi Sonuçlarına (U = 81,500, p = 0,079 > 0,05) bakıldığında, uzmanlar arasındaki değerlendirme sonuçları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. Öğrenci Görüş Anketi Araştırmaya katılan öğrencilerin uygulama sürecinde yaşadıkları sorunları, ders içerikleri konusunda olumlu veya olumsuz görüşlerini belirlemek amacıyla 2 sorudan oluşan öğrenci görüşleri anketi geliştirilmiştir. Bu anket sayesinde öğrencilerin ders içerikleri konusunda sahip oldukları kişisel görüşleri analiz edilip değerlendirilmiştir. BULGULAR Araştırmada elde edilen verilerin çözümlenmesinde aritmetik ortalama ve denek sayısının 16 kişi olmasından dolayı parametrik olmayan istatistik tekniklerinden Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. İstatistiksel işlemler SPSS (Statistical Package for Social Sciences for Windows, Sürüm 21.0) paket programı kullanılarak yapılmıştır. Tüm istatistiksel çözümlemede 0,05 anlamlılık düzeyi temel alınmıştır. Araştırmada kullanılan anketler ve ölçekler tüm öğrencilere aynı yerde ve zamanda araştırmacı kontrolünde uygulanmıştır. Uygulama öncesi değerlendirme ölçütleri öğrencilere verilmiş, uygulama sırasında anket ve ölçeklerin yönergeleri öğrencilere okutulmuş, daha sonra gerekli açıklamalar yapılmıştır. Daha önce de belirtildiği gibi değerlendirmenin nesnelliği açısından performans değerlendirme ölçeği, alan uzmanı iki kişi tarafından puanlandırılmıştır. Aynı şekilde deneklerin projelerinin değerlendirilmesi de uzmanlar tarafından yapılmıştır. İki uzmanın değerlendirme sonuçları arasındaki korelasyon hesaplanmış ve Mann-Whitney U Testi sonucu 0,079 olarak bulunmuştur. Performans değerlendirme ölçeğinin değerlendirilmesi hazırlanan puanlama anahtarına (rubric) göre yapılmıştır. Bu da puanlamanın güvenirliğini artırmıştır. Araştırma boyunca hiçbir denek kaybı olmadığından grupların denkliğini bozan bir durum olmamıştır. Proje değerlendirme aşaması ve alt boyutlarda elde edilen sonuçlar ve bulgular bir sonraki çalışmaya bırakılmıştır. Fakat genel olarak bakıldığı zaman yapılan çalışmada, tercih edilen tasarım yaklaşımları arasında herhangi bir farklılık bulunmamıştır. Her iki grupta benzer oranlarda başarılar göstermiştir. Katılımcıların, ders içerikleri ile ilgili olumlu ve olumsuz görüşlerini öğrenmek için hazırlanan görüş anketinde, olumlu değerlendirmeler ağırlıktadır. Öğrencilerin büyük bir çoğunluğu dersin içeriğini ve proje geliştirmeyi mesleki gelişimleri açısından büyük katkı sağladığı görüşündedir. Öğrenci-8 ve Öğrenci-12 bu tip çalışmaların daha kalıcı değer taşıdığını ve ders içeriğinde anlatılan konuları pekiştirdiğini belirtmiştir. Öğrenci-2 ise bu tip çalışmaların mesleki pratikte büyük fayda sağladığını vurgulamıştır. Bazı öğrenciler, ders saatinin yetersiz olduğunu ve sürenin darlığından dolayı pratik çalışmaların yeterli oranda tekrar edilemediğini belirtmişlerdir. Öğrenci-11 ise ders içerisinde yapılan çalışmaların ve verilen ödevlerin proje geliştirme sürecini takviye edici olması yönünde görüşünü bildirmiştir. 307

Şekil 1: Öğrenci Projelerinden Bir Örnek 308

SONUÇ VE ÖNERİLER Elde edilen bulgular sonucunda, kişisel gelişimi teşvik ettiği için uygulamaya dayalı çalışmalar ile parametrik tasarımın daha etkin anlatılabileceği gözlemlenmiştir. Bu noktada, mesleki gelişime katkısı da öğrenci görüşlerinde de yoğun olarak belirtilmiştir. Mesleki pratik bilginin artması, uygulamaya yönelik çözümler üretilmesi, malzeme seçimi gibi faktörlerin de yoğun olarak tartışıldığı ve araştırıldığı görülmüştür. Bu noktada katılımcılar sadece bilgi değil aynı zamanda deneyim de kazanmıştır. Ayrıca, çalışmanın yanıt aradığı ana sorun olarak tercih edilen parametrik tasarım yaklaşımının öğrenci başarısına bir etkisinin görülmemesi, bundan sonra yapılacak yürütülecek çalışmaların daha yoğun bir pratik uygulama içermesini sağlayabilir. Çünkü var olan yaklaşımlar detaylı anlatılmadan pratik deneyimler sonucunda öğretilebilir. Tercih edilen parametrik tasarım yaklaşımı projenin şeklini ve kapsamını etkilemediği de ayrıca tespit edilmiştir. Bu noktada sonraki uygulamalarda için, proje geliştirme sürecini besleyecek yan çalışmalar eklenebilir. Çünkü görüş anketlerinde de belirtildiği gibi direk bir proje ile başlamak bazı öğrencileri zorlamaktadır ve belirli bir süre adapte olmalarını güçleştirmektedir. Oysaki yapılacak benzer nitelikte ufak kapsamlı çalışmalar, proje konusuna ve içeriğine adaptasyonu kolaylaştıracağı tespit edilmiştir. Bunun için de yürütülecek çalışmanın süresi ve uygulama sayısı artırılabilir. İleriki araştırmalarda, örneklemin değiştirilmesi ve farklı mimarlık gruplarına uygulanması, araştırmanın kapsam ve içeriğini zenginleştirecek elde edilen bulguların çeşitliliğini artıracaktır. Ayrıca, böyle bir araştırmanın, mimarlık disiplini dışında diğer tasarım disiplinleri için de uygulanması ve yürütülmesi değerlendirilebilir ve benzer niteliklerde bir yöntem uygulanabilir. Ayrıca tasarımda uygulanan yöntemin motivasyona olan etkisi de öğrenci başarısı ile yakından ilişkilidir. O nedenle gelecek çalışmalarda yöntem-motivasyon ilişkisi değerlendirilebilir ve her katılımcıdan iki farklı yaklaşımla iki proje üretmesi istenip yaklaşımlara karşı tutum araştırması yapılabilir. KAYNAKÇA Erdoğan E., Sorguç A. G., (2011), Hesaplamalı Modeller Aracılığıyla Mimari ve Doğal Biçim Türetim İlkelerini İlişkilendirmek, JFA, Cilt 28 Sayı 2, syf: 269 281. İzgi, U. (1999), Mimarlıkta Süreç, Kavramsal İlişkiler.Yapı Endüstri Merkezi Yayınları.İstanbul. Kolarevic, B. (2005). Architecture in the digital age: design and manufacturing. Oxon: Taylor & Francis. Çolakoğlu B. (2007), Mimarlık eğitiminde algoritma: stüdyo uygulamaları gazi üniv. Müh. Mim. Fak. Dergisi.cilt 22, no 3, 379-385. 309