Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 39, Ocak 2017, s

Benzer belgeler
İHL'yi Ne Kadar Tanıyoruz?

12. HAFTA PFS105 TÜRK EĞİTİM TARİHİ. Prof. Dr. Zeki TEKİN.

ss de yayımlanmıştır. 1 Bu yazı, Dünden Bugüne Türkiye de Din Eğitimi, Kamuda Sosyal Politika, Ankara 2014, yıl:8, sayı:29,

EĞİTİM VE KÜLTÜR ALANINDA YAPILAN İNKILAPLAR

İmam - hatip liseleri, imamlık, hatiplik ve Kur'an kursu öğreticiliği gibi dini hizmetlerin yerine getirilmesi ile görevli elemanları yetiştirmek

TÜRK EĞİTİM SİSTEMİNİN TEMEL İLKELERİ VE YASAL DAYANAKLARI

Editör. Din Eğitimi. Yazarlar Doç.Dr. Hacer Aşık Ev. Doç.Dr. Hasan Dam

İmam - hatip liseleri, imamlık, hatiplik ve Kur'an kursu öğreticiliği gibi dini hizmetlerin yerine getirilmesi ile görevli elemanları yetiştirmek

Eğitimde Yeterlilikleri Artırma Projesi

Cumhuriyetin Laik, Bilimsel Eğitim Anlayışı, Sapmalar ve Önlemler... Metin eklemek için tıklayın Mustafa Gazalcı

SORU ve CEVAPLARLA 12 YILLIK (4+4+4) ZORUNLU EĞİTİM SİSTEMİ

BĠR MESLEK OLARAK ÖĞRETMENLĠK

TÜRK EĞİTİM SİSTEMİ ve OKUL YÖNETİMİ. 8. Bölüm Eğitim Bilimine Giriş GÜLENAZ SELÇUK- CİHAN ÇAKMAK-GÜRSEL AKYEL

Türkiye Milli Eğitim Sisteminin Yasal Dayanakları. 2. Eğitim ve Öğretimi Düzenleyen Yasalar. 3. Milli Eğitim Şuraları. 4.

TÜRK EĞİTİM SİSTEMİNİN GENEL YAPISI

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

AÇIK SİSTEM. Sistemler, çevrelerinden girdiler alarak ve çevrelerine çıktılar sunarak yaşamlarını sürdürürler. Bu durum, sisteme; özelliği kazandırır.

İlköğretim (İlkokul ve Ortaokul) Programları. Yrd.Doç.Dr.Gülçin TAN ŞİŞMAN

YENİ OKUL SİSTEMİ (4+4+4) UYGULAMALARININ YANSIMALARI

Paydaşlarına Göre İMAM-HATİP ORTAOKULLARINDA DİN EĞİTİMİ

Türkiye de Erken Çocukluk Eğitimi. Temel Eği)m Genel Müdürlüğü. Funda KOCABIYIK Genel Müdür

DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞINCA DÜZENLENEN EĞİTİM FAALİYETLERİNDE UYGULANACAK DERS VE EK DERS SAATLERİNE İLİŞKİN KARAR (*)

TÜRKİYEDE BULUNAN RESMİ LİSE TÜRLERİ

T.C. DENİZLİ VALİLİĞİ İl Milli Eğitim Müdürlüğü ÖRGÜN ve YAYGIN EĞİTİM KURUMLARI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI ÇALIŞMA TAKVİMİ

REHBER ÖĞRETMEN (PSİKOLOJİK DANIŞMAN)

OSMANLI EĞİTİM SİSTEMİ İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ

İLKOKULLAR, ORTAOKULLAR VE BÜTÜN ORTAÖĞRETİM KURUMLARI DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ ÖĞRETMENLERİ

ORTAÖĞRETİM KURUMLARINDA OKUTULACAK DERSLERDE UYGULANACAK ÖĞRETİM PROGRAMLARI

İLKADIM İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÇALIŞMA PROGRAMI YAPILMASI PLANLANAN UYGULAMALAR

Hadis yarışmaları; Anlama, Ezberleme ve Anlama-Ezberleme olmak üzere üç kategoride olup aşağıdaki şekilde gerçekleştirilir: Anlama kategorisi; 2 / 7

DERS: EĞİTİM YÖNETİMİ

Yrd. Doç. Dr. Tevfik Sönmez KÜÇÜK Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi PARTİ İÇİ DEMOKRASİ

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞINA BAĞLI EĞİTİM KURUMLARINA ÖĞRETMEN OLARAK ATANACAKLARIN ATAMALARINA ESAS OLAN ALANLAR İLE MEZUN OLDUKLARI YÜKSEKÖĞRETİM

15 Temmuz Sonrası Süreçte Yapılan Uygulamalara Seçmen Nasıl Bakıyor?

ÖZGEÇMİŞ /1322;

Türkiye de Zorunlu Din Dersi Uygulaması

Politika; (Latince kökenli) Şehir yaşamı ve bu yaşamı düzenleme anlamındadır.

ANADOLU LİSESİ HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ

Matematik Öğretimi. Ne? 1

MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ

Yürütülen bu çalışmada Ankara ili ile ilgili şu spesifik bilgilerin elde edilmesi amaçlanmıştır.

TÜRKİYE 2015 GENEL SEÇİMLERİ SİYASİ PARTİLERİN SEÇİM BEYANNAMELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 9 (2016), ss

1. BÖLÜM DİN HİZMETLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ

ANKARA MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÇALIŞMA TAKVİMİ

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ ANAYASA HUKUKU DERSİ ÖĞRETİM YILI II. DÖNEM DERS PROGRAMI İÇERİĞİ DERS TARİHİ 1. DERS SAATİ 2.

ÖZGEÇMİŞ. Derece Okul adı Yıl. İlkokul Misak-ı Millî İlkokulu 1985 Lise İskilip İmam Hatip Lisesi 1991

2016 YILI MAHALLİ HİZMETİÇİ EĞİTİM FAALİYET PLANI

KARABÜK İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2018 YILI MAHALLİ HİZMETİÇİ EĞİTİM PLANI

Tablo 2- Öğretim Yılı ve Eğitim Seviyesine Göre Okullaşma Oranları

T.C. SAMSUN VALİLİĞİ İl Millî Eğitim Müdürlüğü EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÇALIŞMA TAKVİMİ

Siyasal Partiler ve Seçim Sistemleri (KAM 314) Ders Detayları

Amaç. Dayanak. Kapsam

BİYOLOJİ ÖĞRETMENİ TANIM. Çalıştığı eğitim kurumunda, öğrencilere biyoloji ile ilgili eğitim veren kişidir. A- GÖREVLER

T.C. SORGUN KAYMAKAMLIĞI İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü... MÜDÜRLÜĞÜNE SORGUN

T.C. TRABZON VALİLİĞİ EĞİTİM KURUMLARI EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÇALIŞMA TAKVİMİ

T.C. DENİZLİ VALİLİĞİ İl Milli Eğitim Müdürlüğü. ÖRGÜN ve YAYGIN EĞİTİM KURUMLARI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI ÇALIŞMA TAKVİMİ

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ PRATİK DİNİ HİZMETLERVE MESLEKİ UYGULAMA YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM

Din Eğitimi İndeksi Eğitim-Öğretim Döneminde Temel Din Eğitimi Göstergeleri

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM ALANI OSMANLI TÜRKÇESİNDE KOLAY METİNLER KURS PROGRAMI

ANKARA MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÇALIŞMA TAKVİMİ

1950 ve 1980 Yılları Arasında Türkiye de Öğretmen Yetiştirme Alanında Görülen Temel Eğilimler

MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ

İlköğretim Fen ve Teknoloji Öğretim Programı. Fen ve Teknoloji Program ve Planlama Dersi

DENGİ RESMÎ OKUL YÖNETMELİKLERİNİ UYGULAMAK İSTEYEN KURUMLARCA DÜZENLENECEK YÖNETMELİK TASLAĞI

Derece Alan Üniversite Yıl. Lisans Din Eğitimi Ankara Üniversitesi İlahiyat fakültesi 1977

GELENEKSEL OYUNLAR VE ZEKÂ OYUNLARI ZEKÂ OYUNLARI ÖĞRETİCİLİĞİ KURS PROGRAMI

1: İNSAN VE TOPLUM...

T.C. TOROSLAR KAYMAKAMLIĞI AKŞEMSETTİN ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ AKŞEMSETTİN İMAM HATİP ORTAOKULU BRİFİNG DOSYASI

SUAT YILMAZ OKUL MÜDÜRÜ

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÇALIŞMA TAKVİMİ

CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİNE 2 GÜN KALA TÜRKİYE DE SON SİYASİ DURUM CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİNE 2 GÜN KALA TÜRKİYE'DE SON

T.C. KIRŞEHİR VALİLİĞİ İl Millî Eğitim Müdürlüğü Eğitim ve Öğretim Yılı Çalışma Takvimi. Ağustos 2015 Kırşehir

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... V İÇİNDEKİLER... VII. I. BÖLÜM HAZİRAN 2015 ten KASIM 2015 e DOĞRU

Diyarbakır da Anayasa Değişiklik Paketi ve Referandum Algısı. 10 Ağustos 2010 Diyarbakır

ÖZGEÇMĠġ. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Anabilim Dalı Öğretim Üyesi

HALKLA İLİŞKİLER VE TANITIM ELEMANI

ÖĞRETIM KADEMLERINDE EĞITIM NASıL OLMALı?

9. SINIFTA OKUTULACAK SEÇMELİ DERSLER HAKKINDA AÇIKLAMALAR

SEÇİME 1 AY KALA TÜRKİYEDE SON SİYASİ DURUM ARAŞTIRMASI. Ekim

TÜRKİYE DE İLK VE ORTAOKULLARDA (İLKÖĞRETİM) OKUTULAN BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ DERSLERİNİN TARİHİ (TEMMUZ 2013)

İMAM HATİP LİSESİ HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ

1 Bu makale, MEB Din Öğretimi Dergisi, sayı:37, Ankara 1992, ss da yayımlanmıştır 2

Ülkelere göre öğretmen yetiştirme modelleri

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÇALIŞMA TAKVİMİ

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI. Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM ALANI

T.C. SAMSUN VALİLİĞİ İl Millî Eğitim Müdürlüğü EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI ÇALIŞMA TAKVİMİ

Eğitim Bilimleri Enstitü Müdürleri Çalıştay Raporu

ANABİLİM EĞİTİM KURUMLARI TEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ SİSTEMİ 2015

YILINA AİT ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARINDA OKUTULACAK DERS KİTAPLARININ KURUM BAZINDA DAĞITIM LİSTESİ

T.C. İSTANBUL VALİLİĞİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÇALIŞMA TAKVİMİ

EĞİTİM VE ÖĞRETİM 2020 BİLGİ NOTU

T.C. İSTANBUL VALİLİĞİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÇALIŞMA TAKVİMİ

COĞRAFYA ÖĞRETMENİ TANIM. Çalıştığı eğitim kurumunda, öğrencilere coğrafya ile ilgili eğitim veren kişidir. A- GÖREVLER

KİŞİSEL BİLGİLER. İlyas CANİKLİ. Yrd. Doç. Dr. Temel İslam Bilimleri

ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ SİSTEMİ ÇALIŞTAYI RAPORU. İstanbul, Ekim

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı

Türk Parlamento Hukuku (LAW 256) Ders Detayları

ENGELLİLERİN DİN EĞİTİMİ VE ÖĞRETİMİ FAALİYETLERİNDE KARŞILAŞTIKLARI PROBLEMLERE YÖNELİK ÇÖZÜM AMAÇLI TEKLİFLER

Transkript:

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 39, Ocak 2017, s. 595-602 Yayın Geliş Tarihi / Article Arrival Date Yayınlanma Tarihi / The Publication Date 29.12.2016 20.01.2017 Doç. Dr. Şakir BERBER Gazi Üniversitesi, Felsefe Grubu Eğitimi sberber@gazi.edu.tr Gamze ASLAN Gazi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Öğrencisi gamzeaslan38@gmail.com SİYASİ PARTİLERİN DİNİ EĞİTİM POLİTİKALARI Öz Toplumların kalkınması eğitim alanında gerçekleştirdikleri politikalara bağlıdır. Ülkemizde kuruluşundan günümüze kadar geçen dönemde eğitim alanında çeşitli politikalar uygulanmıştır. Bu doğrultuda fırsat eşitliği, teknoloji eğitimi, bilgisayar destekli eğitim, yabancı dil eğitimi, din eğitimi gibi alanlarda politikalar geliştirilmiştir. Ülkemizdeki siyasi partiler, seçim bildirgelerinde eğitim alanında gerçekleştirmeyi planladıkları politikalara yer vermektedir. Bu çalışmada, siyasi partilerin eğitim politikalarından biri olan din eğitimi konusu ele alınmıştır. Bu doğrultuda 7 Haziran 2015 seçimlerinde AKP, CHP, MHP ve HDP partilerinin yayınlamış oldukları bildirgeler temel alınmıştır. Bunun yanında tarihi süreç içerisinde din eğitimi alanında uygulanmaya konulmuş olan politikalara da değinilmiştir. Böylece din eğitimi alanında uygulanmaya konmuş olan politikalar arasındaki benzerlik ve farklılıklara da değinilmiştir. Anahtar kelimeler: Siyasi Parti, Dini Eğitim, Eğitim Politikası

RELIGIOUS EDUCATION POLICIES OF POLITICAL PARTIES Abstract They perform in the field of education policy depends on the development of societies. In our country, from its inception to the present various policies in the field of education in the last period. In this respect the equal opportunities technology education computer-aided education foreign language education policies that have been developed in areas such as religious education. In our country political parties plannd to conduct in the field of education policies in the election manifesto. We in this study as one of the education policies of political parties will consider the issue of the last training. In this respect the elections of 7 June 2015 the AKP, CHP, MHP and reported the they published their party base HDP. In addition to the implementation in the field of religious education in the historical process, but also to observance of policies were mentioned. Thus religious education implementation in the field of the similarities and differences between the policies that were mentioned. Keywords: Political Party, Religious Education, Educational Policy GİRİŞ 596 Siyasi partiler demokrasinin vazgeçilmez unsurlarıdır. Siyasi partiler içinde bulundukları toplumu yönetmek hedefiyle bazı projelerini seçmen kitlelerinin önüne sunmak kaydıyla toplumsal kabul görmek isterler. Bu sundukları programlar ülkenin bütün problemlerini kapsayacak şekildedir. Sanayiden tarıma, sosyal problemlerden ekonomik problemlere, eğitimden sağlığa, insan gücünden istihdama ve daha ayrıntılı birçok konu maddesi siyasi partilerin çözüm getirmek istedikleri ana şemayı oluşturur. Bugün globalleşen dünyada toplumsal yapıyı şekillendiren en önemli kurumlardan birisi eğitim kurumudur. Eğitim kurumunun toplumsal, ekonomik, kültürel ve siyasi işlevleri vardır. Her bir işlevi yerine getiren eğitim kurumu aynı zamanda bir ülkenin iktisadi kalkınması için gerekli olan insan gücü ihtiyaçlarına da cevap vermekle yükümlüdür. Bütün bu işlevleri yerine getirirken ülkenin eğitimle ilgili ortaya konmuş olan yasal düzenlemelerine de aykırı olmamak durumundadır. Bu çerçevede eğitim hem milli amaçları hem de evrensel amaçları gerçekleştirecek şekilde düzenlenir. Siyasal partiler ise eğitim ile ilgili toplumsal yükümlülüklerini yerine getirirken başta anayasanın ilgili maddelerine ve ilgili kanunlara aykırı düzenleme yapamazlar. Biz bu çalışmamızda bu genel çerçeve içerisinde Türkiye deki siyasi partilerden parlamentoda yer alan siyasi partilerin eğitim programlarını ele alacağız. Bu çerçevede 7 Haziran 2015 seçimleri kapsamında yayınlanmış olan seçim bildirgeleri ele alınmıştır. Bu kapsamda her bir siyasi partinin eğitim alanında dini eğitim hakkındaki politikalarına değinilmiştir.

Araştırmanın Amacı Bu çalışmanın amacı, Türkiye deki siyasi partilerin seçim öncesi sunmuş oldukları seçim önergelerinde belirtmiş oldukları eğitim politikalarından dini eğitim alanındaki politikaları ele almaktır. Günümüze kadar dini eğitim alanında uygulamaya konmak üzere ortaya konmuş olan politikalara da yer verilmiştir. Araştırmada 7 Haziran 2015 genel seçiminde siyasi partilerin eğitim politikalarından dini eğitim hakkında yayınlamış oldukları seçim bildirgeleri dikkate alınmıştır. Araştırmanın Önemi Bu araştırma Cumhuriyet in kuruluşundan günümüze kadar olan dönemde dini eğitim alanındaki politikaların ele alınması bakımından son derece önemlidir. Parlamentoda yer alan siyasi partilerin dini eğitim alanındaki politikalarının benzerlik ve farklılıklarının incelenmesi çalışmanın önemini artırmaktadır. Araştırmanın Yöntemi Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Bu doğrultuda siyasi partilerin seçim bildirgelerinden yararlanılmıştır. Bilgiler doküman incelemesi ile analiz edilmiştir. Aynı zamanda literatür çalışması yapılmıştır. Diğer yandan birçok kitap ve makaleden de faydalanılmıştır. 597 Türkiye deki Siyasi Partilerin Genel Özellikleri Siyasi partiler Cumhuriyet rejiminin en önemli unsurudur. Demokratik yönetimlerdeki en önemli yapıdır. Siyasi partilerin birden çok olması fikir çeşitliliğinin çok olması anlamına da gelmektedir. Birden fazla siyasi partinin varlığı iktidar olan partinin denetlenmesi açısından önemlidir. Siyasi partilerin bir takım fonksiyonları vardır. Bu fonksiyonlardan ilki, siyasal partilerin toplumdaki çeşitli çıkarları birleştirici gücünün olmasıdır. İkincisi, siyasal partilerin bütün rejimlerde halk kitleleri ile iktidar arasında bir köprü vazifesi görmesidir. Üçüncü fonksiyonu ise siyasal personelin, yönetici kadroların ve liderlerin seçilmesinin sağlanmasıdır. Bütün modern siyasal sistemlerde politik kadrolar ve liderler genelde partiler içinden çıkmaktadır. Aynı zamanda siyasal partilerin bir diğer önemli fonksiyonu iktidara geldiklerinde devletin temel siyasal organları olan yasama ve yürütmenin içinde önemli role sahip olmalarıdır (Berber, 1999:5). Eğitim bir toplumun en önemli kurumudur. Eğitim sistemi ve eğitim hakkındaki uygulamalar ülkenin gelişimini sağlayan en önemli kurumdur. Eğitim alanında yapılan her bir çalışma geleceğe yatırımdır. Bir ülkenin kalkınmasının temeli eğitimden geçmektedir. Bu durum eğitim alanında geliştirilen politikaların önemini daha da artırmaktadır.

7 Haziran seçimleri sonucu AKP, CHP, MHP ve HDP nin aldıkları oylar ve oranları şu şekildedir: Siyasi Parti Adı Türkiye Geneli Toplam Oran (%) AKP 18.867.411 %40,87 CHP 11.518.139 %24,95 MHP 7.520.006 %16,29 HDP 6.058.489 %13,12 Tablo 1: 7 Haziran 2015 Tarihli Genel Seçim Sonucu (2015:YSK). Parti Adı Kazandığı Milletvekili Sayısı AKP 258 CHP 132 598 MHP 80 HDP 80 Türkiye Geneli Toplam 550 Tablo 2: 7 Haziran 2015 Tarihli Seçim Sonucu Milletvekilleri Dağılımı (2015, YSK) Oy dağılımlarına ve milletvekili dağılımlarına bakıldığında tek başına iktidar döneminin bu seçimde gerçekleşmediği görülmektedir. Bu dönemde koalisyon çalışmalarının olacağını göstermektedir. Siyasi partilerin parti programlarında uyum olması koalisyonun oluşmasında etkili olan bir faktördür. Eğitim alanındaki çalışmalardan biri olan dini eğitim politikaları bu çalışmada ele alınmıştır. Siyasi Partilerin Eğitim Politikalarının Amaçları Eğitim sisteminin temel amacı düşünme, algılama ve problem çözme yeteneği gelişmiş, özgüven ve sorumluluk duygusu ile girişimcilik ve yenilikçilik özelliklerine sahip, demokratik değerleri ve milli kültürü özümsemiş bireyler yetiştirmektir. Aynı zamanda farklı kültürleri yorumlayabilen, paylaşıma ve iletişime açık, sanat ve estetik duyguları güçlü, bilimsel gelişmelere açık, teknoloji kullanımına ve üretimine yatkın bireyler yetiştirmek de eğitimin amaçları arasında yer almaktadır (Kalkınma, 2014:87). Siyasi partilerin eğitim politikalarının amaçları ile Türk milli eğitim sisteminin özellikleri paralellik göstermektedir. Fakat eğitimin gerçekleşmesi konusunda partilerin politikalarında

faklılıklar bulunabilmektedir. Öyle ki eğitimin kademelendirilmesi konusunda partiler arasında farklılıklar bulunmaktadır. Bunun yanında dini eğitimin uygulanması konusunda da farklılıklar bulunmaktadır. Toplumsal değişme ile ilgili olarak eğitimin iki işlevi vardır. Bu işlevlerden birincisi toplumun kültürel değerlerini yetişmekte olan genç kuşaklara aktarmaktır. Eğitimin bu işlevi tutucu bir nitelik arz etmektedir. Eğitimin ikinci işlevi ise eleştirici, yaratıcı yeni buluşlar yapabilecek nitelikte olan bireyler yetiştirmektir (Sağ, 2003:23). AKP eğitimde bedensel ve ruhsal gelişmeyi, zihinsel gelişme kadar önemli olduğunu belirtmiştir. Bu bütünsel yaklaşım doğrultusunda eğitim ve öğretimdeki ana hedeflerinden bahsetmiştir (AKP, 2015:80-81). AKP zorunlu eğitimi 3 kademeli olmak üzere 4+4+4 olmak üzere 12 yıla çıkarmıştır (AKP, 2015:76). CHP eğitim hakkındaki politikalarını Eğitimde Yeni Bir Anlayış başlığı altında vermiştir. Bu bağlamda eğitim sisteminde değişiklik yapılması gerektiğini belirterek 1+8+4 eğitim sistemini hayata geçireceklerini belirtmiştir. Bu eğitim sistemi ise 1 yıl okul öncesi, 8 yıl ilköğretim olmak üzere 9 yıl temel eğitim ve 4 yıl ortaöğretim olarak açıklanmıştır (CHP, 2015:109). Günümüzde eğitimde alanında yapılan son değişiklik ile beraber 4+4+4 eğitim politikasına geçilmiştir. CHP nin eğitim politikasına bakıldığında 1+8+4 adlı yeni bir uygulamadan bahsedilmektedir. 4+4+4 eğitim politikası 8 yıllık kesintisiz eğitimi sona erdiren bir politika olmuştur. CHP nin eğitim politikası 8 yıllık kesintisiz eğitim ile benzerlik göstermektedir. Öyle ki 8 yıllık kesintisiz eğitimin öncesinde 1 yıl zorunlu olması planlanan okul öncesi eğitimin konulması planlanmaktadır. Bu yönü ile AKP ve CHP nin eğitim politikaları farklılık göstermektedir. MHP okul öncesi eğitimin zorunlu eğitim kapsamına alınacağını belirtmiştir. Bu doğrultuda zorunlu eğitimin 13 yıla çıkarılacağı açıklanmıştır (MHP, 2015:195). HDP ise 4+4+4 eğitim sistemine son verileceğini bildirmiştir (HDP, 2015:47). Fakat zorunlu eğitimin süresi ile ilgili olarak herhangi bir açıklama yapmamıştır. Dini Eğitim Alanındaki Politikaların Tarihçesi 3 Mart 1924 yılında 430 sayılı Tevhid-i Tedrisat kanunu çıkarılmıştır. Bu kanun ile ülke genelinde öğretim birleştirilmiştir. Şer iye ve Evkaf a bağlı olanlar Milli Eğitim Bakanlığı na bağlanmıştır. Diyanet İşleri Başkanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü nün kurulması ile beraber bu kurum tamamen ortadan kaldırılmıştır (Tosun, 2010:33). Tevhid-i Tedrisat Kanunu çok kapsamlı sonuçlara yol açmıştır. Bu kanun ile beraber eğitim bakanlığına devredilen 479 medrese 1924 yılı içinde kapatılmıştır. Kapatılan bu medreselerin yerine aynı yıl 29 imam hatip mektebi açılmıştır. Aynı zamanda İstanbul Darülfünun da İlahiyat Fakültesi açılmıştır. 1925-1926 yıllarında imam hatip mekteplerinin sayısı 20 ye düşmüştür. 1926-1927 de ikisi dışında bu okulların hepsi kapatılmıştır. 1929-1930 da ise imam hatip mekteplerinin tamamı kapatılmıştır (Kaplan, 2005:159). Türkiye de eğitim kuruluşundan bu yana birçok değişiklik ile devam etmiştir. İlk değişiklikler eğitimin laikleşmesi için yapılan değişikliklerdir. Eğitimde laikleşme amacı ile yapılan en önemli değişiklik 3 Mart 1924 yılında yapılan Tevhidi Tedrisat Kanunu olmuştur. Bu kanun ile Osmanlı dan kalmış olan medrese kurumları kaldırılmıştır. Diğer yandan cumhuriyetin ilk yıllarında eğitim okuma ve yazma oranlarının artırılmasına yönelik olmuştur. Bu bağlamda latin harflerinin kabulü gerçekleşmiştir. Cumhuriyetin kurucusu olan önderimiz Mustafa Kemal Atatürk bizzat kara tahta başına geçerek okuma seferberliğini başlatmıştır. 22 Mart 1926 yılında 789 sayılı kanun ile parasız yatılı köy öğretmen okulları açılmıştır. İlkokul mezunları köy öğretmen okuluna alınarak 3 yıllık eğitimin ardından öğretmen olarak 599

göreve başlamıştır. Sınavlarda başarılı olan öğretmenlere şehirlerde çalışma hakkı tanınmıştır. Bu okullardan mezun olan öğretmenler ise genel kültür alanında eksik bilgiye sahip olmalarından dolayı eleştirilmiştir. Bu uygulama köy enstitüleri kurulana kadar devam etmiştir (Tosun, 2010:34). DP iktidara geldiğinde köy enstitülerinin uygulayıcılarından İsmail Hakkı Tonguç ve Mesleki ve Teknik Eğitim Müsteşarı M. Rüştü Özel i görevlerinden uzaklaştırmıştır. Diğer yandan bu dönemde 4 ve 5. sınıflarda din dersi program içine alınmıştır. 1951 yılında 7 imam hatip lisesi açılmıştır. 1953 yılına gelindiğinde imam hatip liselerinin sayısı 15 olmuştur. Aynı zamanda 1949 yılında Ankara Üniversitesi nde ilahiyat fakültesi açılmıştır (Tosun, 2010:41). Siyasi partilerin eğitim politikalarındaki farklılıklar bu dönemde de kendisini göstermiştir. Öyle ki DP iktidar olduğu dönemde köy enstitüleri ve halkevlerini kapatmıştır. Daha sonra da halk eğitim büroları açılmıştır. Daha sonraki dönemlerde dini eğitim alanında farklı politikalar uygulanmaya devam etmiştir. AKP hükümeti 4+4+4 eğitim politikası ile birlikte din eğitimini zorunlu dersler kapsamına almıştır. Üniversite sınavlarında imam hatip liselerinin yaşadığı kat sayı sorunu da ortadan kaldırılmıştır. Siyasi Partilerin Dini Eğitim Politikaları Toplumlarda din-eğitim ilişkisini büyük ölçüde din-devlet ilişkisi belirlemektedir. Dolayısı ile din, devlet üzerinde ne denli güçlü bir etkiye sahip olursa eğitim sistemi üzerinde de o denli yönlendirici olmaktadır. Bu anlamda dinin eğitim üzerindeki etkisi var olan siyasal yapı ile yakından ilişkili olmaktadır (Toprakçı, 2002:224). Milli Eğitim Temel Kanunu nun 32. maddesi imam hatip liseleri başlığını taşımaktadır. Maddenin metni şu şekildedir: İmam hatip liseleri, imamlık, hatiplik ve Kur an Kursu öğreticiliği gibi dini hizmetlerin yerine getirilmesi ile görevli elemanları yetiştirmek üzere, Milli Eğitim Bakanlığı nca açılan orta öğretim sistemi içinde hem mesleğe, hem yüksek öğrenime hazırlayıcı programlar uygulayan öğretim kurumlarıdır (Kaplan, 2005:269). 1924 programında din dersleri Kur anı Kerim ve Din Dersleri başlığı altında işlenmiştir. Bu dersler 1. sınıflar hariç diğer sınıflarda haftada ikişer saat okutulmuştur. Dersin amacı ve uygulaması Kur an-ı Kerim elifbası gösterildikten sonra Kur an-ı Kerim tedrisine başlanacak ve Amme Cüzüne devam olunacaktır. Öğretmen bu derste münasebet düştükçe Hz. Peygamberin menakıb-ı seniyesini izah ederek İslam muhabbetini çocukların kalbinde yaşatacaktır. şeklinde açıklanmıştır (Toprakçı, 2002:81). 1926 programında din eğitimi 3. sınıftan itibaren başlatılmaktadır. Bu programda derslerin haftada bir saat verilmesi kararlaştırılmıştır (Toprakçı, 2002:81). 1927 yılında din dersleri ilk ve ortaokul programlarından çıkarılmıştır. Bunun tek istisnası köy okulları olmuştur. Köy ilkokullarında din dersinin 1940 yılına kadar haftada bir saat ders verilmesine karar verilmiştir (Kaplan, 2005:159). 1948-1949 eğitim öğretim yılından itibaren CHP tarafından ilkokullara seçmeli din dersleri konulmuştur. 1950-1951 eğitim öğretim yılından itibaren din dersleri seçmeli ders olmakla birlikte programa dâhil edilmiştir. 1951-1952 eğitim öğretim yılında ise öğretmen okullarının ikinci dönemlerinin birinci ve ikinci sınıflarında din dersleri zorunlu hâle getirilmiştir. Zorunlu olan bu ders haftada bir saat gösterilmiştir. 1960 lı yıllarda aydın din görevlisi yetiştirmek için açılan imam hatip liselerinin sayıları hızla artmıştır. Bundan dolayı imam hatip liseleri meslek okulu olmaktan çıkmıştır. Böylece imam hatip okulları orta öğretimin büyük bir parçası hâline gelmiştir (Toprakçı, 2002:86). Milli Eğitim Temel Kanununun 1973 yılında getirdiği düzenlemeye göre imam hatip liseleri mezunları ilahiyat fakültesi gibi yetiştirildikleri yönde eğitim veren fakültelere girebile- 600

cekleri belirtilmiştir. 1976 yılında ilk mezunlarını veren imam hatip liselerinin bu yeni statüsü 1983 e kadar sürmüştür. 16.06.1983 tarihinde yapılan değişiklik ile yasanın 31. maddesi şu şekilde olmuştur: (Kaplan, 2005:269-270). Lise veya dengi okulları bitirenler yüksek öğretim kurumlarına girmek için aday olmaya hak kazanır. Hangi yüksek öğretim kurumlarına, hangi programları bitirenlerin nasıl girecekleri, giriş şartları, Milli Eğitim Bakanlığı ile iş birliği yapılarak Yüksek Öğretim Kurulu tarafından tespit edilir. Bu düzenleme ile birlikte imam hatip mezunlarına ilahiyat fakülteleri dışında istedikleri fakültelerde okuma hakkı verilmiştir. Daha sonra yapılan değişiklikler ile birlikte katsayı sorunu gündeme gelmiştir. Bu sorun AKP iktidarı döneminde giderilmiştir. 4+4+4 eğitim sisteminin oluşturulması ile imam hatip okullarının sayısı artırılmıştır. Siyasi Partilerin Din Eğitimi Hakkındaki Politikaları AKP 7 Haziran seçimleri için yayınladığı bildiride Hz. Muhammed in Hayatı, Kur an-ı Kerim ve Temel Dini Bilgiler derslerinin isteğe bağlı seçmeli ders olarak müfredata dâhil edildiğini belirtmiştir (AKP, 2015:77). CHP din eğitimi ile ilgili olarak Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi derslerinin seçmeli ders olarak düzenleneceğini belirtmiştir. Bunun yanında farklı inanç gruplarına göre din eğitiminin verileceği de açıklanmıştır (CHP, 2015:113). AKP ve CHP din eğitimi konusunda tamamen farklı politikaya sahiptir. Öyle ki AKP Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi derslerini zorunlu ders kapsamına almıştır. Ancak CHP seçmeli ders olarak planlamaktadır. MHP 7 Haziran seçimleri için yayınlamış olduğu seçim bildirgesinde; din eğitimini, milli birlik ve bütünlüğün sağlanması, vatandaş ile devlet arasındaki yakınlaşma ve çeşitli ön yargıların giderilmesine önemli katkılar sağladığını açıklamıştır. Ayrıca din eğitiminin devlet eli ile yapılacağını da açıklamıştır (MHP, 2015:194). MHP din eğitiminin birleştirici özelliğine vurgu yapmıştır. HDP din eğitimi konusunda herhangi bir açıklama yapmamıştır. CHP seçmeli derslerin okul yönetimleri tarafından belirlenmesine son verileceğini belirtmiştir. Seçmeli derslerin öğrenciler tarafından rehberlik servislerinin desteğinin olacağı belirtilmiştir. Bunun yanında Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi derslerinin seçmeli ders olarak düzenleneceğini belirtmiştir. Farklı inanç gruplarının din eğitimi taleplerinin karşılanması için de gerekli düzenlemelerin yapılacağı belirtilmiştir (CHP, 2015:113). CHP nin din eğitimi ile ilgili politikaları AKP ile farklılık göstermektedir. Öyle ki AKP Asım ın neslinin yetişmesinin din derslerinin zorunlu olması ile mümkün olacağını belirtirken CHP din derslerinin seçmeli ders olarak okutulması gerektiğini düşünmektedir. SONUÇ Kuruluşundan günümüze değin ülkemizde eğitim alanında birçok politika gerçekleştirilmiştir. Bu politikalar dönemin eğitim gündemi ile doğru orantılı olmuştur. Ülkemizde okullarda verilen dini eğitim siyasi partilerin ideolojileri ile paralellik göstermektedir. 601

Cumhuriyet in ilk yıllarından itibaren eğitimin diğer alanlarında olduğu gibi dini eğitim alanında da farklı politikalar hayata geçirilmiştir. Dini eğitim alanında yapılan ilk çalışmalar tevhid-i tedrisat kanununun yayınlanması ile gerçekleşmiştir. Bu kanun ile birlikte medreseler kapatılarak tüm okullar günümüzdeki MEB e bağlanmıştır. Dini eğitim alanında yapılan düzenlemeler eğitim alanında zaman zaman sorunlara neden olmuştur. Öyle ki bir dönem din eğitimine ağırlık verilip din dersleri zorunlu hâle getirilirken başka bir dönem din dersleri seçmeli yapılmıştır. Ülkemizdeki siyasi partiler din eğitimi konusunda farklı fikirlere sahiptir. Bundan dolayı iktidar ile birlikte din eğitimi ile ilgili düzenlemelerde değişiklik göstermiştir. AKP din eğitimine ağırlık vermiştir. Oysa CHP nin düzenlemelerine bakıldığına din derslerinin seçmeli olması gerektiği politikası vardır. MHP din eğitiminin devlet eli ile verilmesi gerektiğini belirtmiştir. HDP ise din eğitimi ile ilgili olarak herhangi bir açıklama yapmamıştır. Ülkemizde bir dönem imam hatip lisesi öğrencileri katsayı sorunu ile karşılaşmıştır. Bu sorun AKP hükümeti döneminde kaldırılmıştır. AKP hükümeti 4+4+4 eğitim sistemini uygulamaya koymuştur. Bu sistem ile birlikte zorunlu eğitim 12 yıla çıkarılmıştır. İmam hatip liselerinin yanında imam hatip ortaokulları da açılmıştır. Din eğitiminin devlet eli ile gerçekleştirilmesi son derece önemlidir. Ancak din eğitiminin yanında pozitif bilimler de önem arz etmektedir. Katsayı sorununun kaldırılması önemli bir çalışma olmuştur. Fakat pozitif bilim derslerine de gereken önemin verilmesi gerekmektedir. Ülkelerin gelişme düzeyleri pozitif alanda kendilerini geliştirmelerine bağlıdır. Bundan dolayı bu alana da gereken önem verilmelidir. Diğer yandan okulların sayısının artırılmasının yanında kaliteli eğitim veren kurumların oluşturulması son derece önemlidir. Ülkemizde din eğitimi her dönem tartışılan bir konu olmuştur. Siyasi partilerin eğitim politikaları incelendiğinde bu konunun her dönem tazeliğini koruyacağı görülmektedir. 602 KAYNAKLAR AKP 7 Haziran 2015 Seçim Beyannamesi, www.akparti.org.tr Berber, Şakir, (1999), Türkiye deki Siyasi Partiler ve Eğitim Politikaları, s.1-34. CHP 7 Haziran 2015 Seçim Beyannamesi, www.chp.org.tr HDP 7 Haziran 2015 Seçim Beyannamesi, www.hdp.org.tr Kaplan, İsmail, (2005). Türkiye de Milli Eğitim İdeolojisi ve Siyasal Toplumsallaşma Üzerindeki Etkisi, İletişim Yayınları, İstanbul. MHP, 7 Haziran 2015 Seçim Beyannamesi, www.mhp.org.tr Sağ, Vahap, (2003), Toplumsal Değişim ve Eğitim Üzerine, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:27, No:1, s. 11-25. Sivas. T.C. Kalkınma Bakanlığı, (2014). 10. Kalkınma Planı (2014-2018) 2015 Yılı Programı, Ankara. Toprakçı, Erdal, (2002). Eğitim Üzerine, Ütopya Yayınevi, Ankara. Tosun, Tolga, (2010). Tanzimat tan Günümüze Türkiye de Mesleki ve Teknik Eğitim Politikaları, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Isparta. YSK, (2015). 7 Haziran 2015 Tarihli Genel Seçim Sonucu, www.ysk.gov.tr YSK, (2015). 7 Haziran 2015 Tarihli Seçim Sonucu Milletvekilleri Dağılımı, www.ysk.gov.tr