Tekstil Teknolojileri Elektronik Dergisi Cilt: 3, No: 1, 2009 (1-10) Electronic Journal of Textile Technologies Vol: 3, No: 1, 2009 (1-10) TEK OLOJĐK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com e-issn:xxx-xxx Makale (Paper) Atmosferik Plazma Đşlemi Kullanılarak Poliamid Kumaşların Özelliklerinin Değiştirilmesi Üzerine Bir Araştırma ecla YAMA 1, Esen ÖZDOĞA 2, ecdet SEVE TEKĐ 2 1 Uşak Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Uşak 2 Ege Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Đzmir Özet Bu çalışmada, poliamid kumaşların hidrofiliteleri, anyonik ve katyonik boyarmaddeler ile boyanabilirlikleri, yüzeyin morfolojik ve fiziksel-kimyasal değişimi üzerine plazma parametrelerinin etkisi incelenmiştir. Argon ve hava plazma işlemi poliamid kumaşların yüzey aktivasyonu için kullanılmıştır. Yüzeyde meydana gelen fizikselkimyasal ve morfolojik değişimler XPS ve SEM analizleri ile değerlendirilmiştir. Plazma işlemi görümüş poliamid kumaşların hidrofilliklerinde artma sağlanırken, asit ve bazik boyarmaddeler ile boyanabilirliklerinde de iyileşme sağlanmıştır. Boyanmış kumaşların haslık değerlerinde ½ puanlık artış olmuştur. Anahtar Kelimeler: Argon plazma, Hava Plazma, Poliamid, Boyanabilirlik, Hidrofillik Abstract A Study On Changing Properties of Poliamid Fabrics by Using Atmospheric Plasma Treatments The impact of plasma-treatment parameters on the surface morphology, physical-chemical, and hydrophility, dyeing properties of polyamide using anionic and cationic dyestuffs were investigated in this study. Argon and air plasma treatments were used to activate polyamide fabric surfaces. Morphological and physical-chemical changing on the surface after plasma treatments were evaluated by SEM and XPS analysis. While hydrophility of the polyamide fabric increased after plasma treatments, dyeability of polyamide fabric with acid and basic dyestuffs was improved. Fastnesses of the dyed samples increased about ½ grades. Keywords: Argon plasma, Air Plasma, Polyamide, Dyeability, Hydrophility 1. GĐRĐŞ Tekstil endüstrisinde liften kumaşa kadar tüm işlem aşamalarında atık su yükünün ve su tüketiminin azaltılmasına ilişkin kaygılar ışığında, yeni su kullanılmayan veya az su kullanımlarının söz konusu olduğu işlemlere ilişkin çalışmalar hız kazanmıştır. Tekstil materyallerinde yaş işlemlere alternatif olarak plazma işlemleri kullanılmaktadır. Plazma işlemleri tekstil materyallerinin belirli özelliklerinin iyileştirilmesi için etkili bir yöntem olarak pek çok araştırmacı tarafından gösterilmektedir. Plazmalar, atmosferik veya alçak basınç altında elektrik alan uygulanması ile üretilebilmektedir (1, 2). Bu makaleye atıf yapmak için Yaman, N., Özdoğan, E., Seventekin, N., Atmosferik Plazma Đşlemi Kullanılarak Poliamid Kumaşların Özelliklerinin Değiştirilmesi Üzerine Bir Araştırma Tekstil Teknolojileri Elektronik Dergisi, 2009, 3(1)1-10 How to cite this article Yaman, N., Özdoğan, E., Seventekin, N., A Study On Changing Properties of Poliamid Fabrics by Using Atmospheric Plasma Treatments Electronic Journal of Textile Technologies, 2009, 3 (1)1-10
Teknolojik Araştırmalar: TTED 2009 (1) 1-10 Atmosferik Plazma Đşlemi Kullanılarak Poliamid Kumaşların Özelliklerinin Değiştirilmesi Plazma ortamında plazma ve yüzey arasında pek çok etkileşim eş zamanlı olarak gerçekleşmektedir. Yüzey ve plazma ortamında meydana gelen etkileşimlerde temel etkenlerden birisi aktif yüzeylerdir. Materyal yüzeyindeki aktif yüzeyler plazma ortamında oluşan yüklü parçacık, elektron, UV ışını gibi plazma türlerine etki etmesi ile meydana gelmektedir (3). Plazma işlemi sonunda materyal yüzeyinde yeni fonksiyonel gruplar oluşmasının yanında, morfolojik değişim ve pürüzlülükte artış söz konusu olmaktadır. Plazma işlemleri ile materyal yüzeyinde serbest radikaller oluşmakta ve plazma işlemi sırasında veya atmosferde oluşan bu radikaller, ortamdaki diğer türler ile reaksiyona girebilmektedir. Diğer taraftan plazma işlemi sırasında çapraz bağlanmalarda meydana gelebilmektedir. Çapraz bağlanmalar polimer yüzeyinde oluşan radikallerin yeniden birleşmesi ile oluştuğu yayınlarda belirtilmektedir. Plazma ortamında zincir bölünmesi, çapraz bağlanma ve oksijenlenme reaksiyonları eş zamanlı olarak gerçekleşmektedir. Plazma ortamında meydana gelen küçük moleküllü bozulma ürünleri buharlaşma veya saçılma şeklinde ortamdan uzaklaştırılmaktadır. Plazma işlemlerinde modifiye edilen yüzey sadece materyalin üst yüzeyi (50-500ºA) olduğundan tekstil materyallerin temel özelliklerine zarar verilmeden işlem gerçekleştirilmiş olmaktadır (4). Uzun zamandır vakum plazma teknolojileri endüstrinin pek çok alanında kullanılmasına rağmen, atmosferik plazma işlemleri tekstil materyallerinin kontinü prosesleri için daha ideal işlemler olmaktadır. Plazmaların atmosferik basınçlarda üniform veya stabil olarak üretilemediğine inanılmasına rağmen, bazı çalışmalar atmosferik plazmalarında üniform, stabil ve tekstil materyallerine uygulanabilir olduğunu göstermektedir. Atmosferik plazma cihaz ve işlemleri yüksek hızlarda kontinü işlemler için kullanılabilmektedir. Plazma işlemleri tekstil terbiye işlemlerinin yerine kullanılabilirliğine ilişkin çalışmalar gün geçtikçe artmaktadır (5, 6). Çalışmada poliamid dokuma kumaşlar argon ve hava atmosferik plazmalar ile modifiye edilmiş, işlem görmüş ve görmemiş poliamid kumaşların hidrofillikleri, boyanabilirlikleri, basılabilirlikleri incelenmiştir. 2. MATERYAL ve METOT 2.1 Materyal Çalışmada, 100 g/m2 (Çözgü numara: 70 den, Çözgü sıklığı: 63 tel/cm; Atkı numara: 162 den, Atkı sıklığı: 33 tel/cm) % 100 dokuma bez ayağı poliamid kumaş kullanılmıştır. Plazma işleminden önce 10 sifon olacak şekilde aseton ile ekstrakte edilmiş, laboratuar koşullarında kurutulmuştur. Plazma işlemlerinde BOS firmasından temin edilen argon (% 99.99 saflıkta) ve yapay hava (% 20.9 oksijen, % 79.1 nitrojen ve rölatif nem < 3 ppm) kullanılmıştır. Aseton, potasyum bikromat, sodyum sülfat ve soda Merck Chemical Company den temin edilmiştir. Boyamalar Basic Blue 3 ve Acid Blue 264 ile yapılmışıtr. Boyarmaddelerin kimyasal yapıları aşağıda gösterilmektedir. Cl N O (C 2H 5) 2N N(C 2H 5) 2 Basic Blue 3 2
Yaman, N., Özdoğan, E., Seventekin, N. Teknolojik Araştırmalar: TTED 2009 (1) 1-10 OCH 3 N N H O H N O 2S CH 3 SO 3 Na SO 3 Na Acid Blue 264 2.2 Atmosferik Plazma Đşlemleri Atmosferik plazma işlemlerinde laboratuar tipi atmosferik plazma cihazı kullanılmıştır. Deşarj, 17 mm çapında elektrotlardan oluşmuş 4 adet elektrot çifti arasında üretilmektedir. Elektrot çiftlerindeki elektrotlardan birisi, dielektrik materyal olarak kuartz ile kaplanmıştır. Elektrot çiftlerindeki elektrot merkezleri arasında 2 mm fark olacak şekilde tasarlanmıştır (7). Poliamid kumaşlara argon ve hava plazma işlemi 50, 100 ve 130 W güçlerde ve farklı işlem sürelerinde uygulanmıştır. 2.3 Materyal Karakterizasyonu Hidrofilite Poliamid kumaşların hidrofilliklerini değerlendirmek için işlem görmüş ve görmemiş poliamid kumaşların kapillarite, temas açısı ve hidrofilite ölçümleri yapılmıştır. Kapilarite ölçümleri Referans 2 de belirtildiği gibi yapılmıştır. Kapilarite ölçümleri her bir numune için 8 tekrarlı olarak yapılmış ve aritmetik ortalama değerleri alınmıştır. Temas açısı ölçümleri ganiometrik sistem (Tampere University, Fillandiya) kullanılarak yapılmış ve 10 geçerli ölçümün ortalaması alınmıştır. Numunelerin hidrofilite testleri TS 866 hidrofilite testine göre yapılmıştır. Boyama Prosedürü Plazma işlemi görmüş ve işlem görmemiş poliamid kumaşlar asit ve basiz boyarmaddeler ile boyanmıştır. Boyama işlemleri Laboratuar tipi Thermal HT-boyama makinesinde (Termal, Türkiye), 50:1 flotte oranında gerçekleştirilmiştir. Asit boyamalarda asetik asit ile ph 5.5 e, bazik boyamalarda soda ile ph9 a ayarlanmıştır. Boyama flottelerine asit boyama için % 10, bazik boyama için % 6 sodyum sülfat ilave edilmiştir. Asit boyamalarda, boyamaya 50 ºC da başlanmış ve bu sıcaklıkta numuneler 30 dakika işlem görmüştür. 2. adımda, flotte sıcaklığı 2 C dk lık ısınma hızı ile 100 ºC a çıkmıştır. Bu sıcaklıkta 60 dakika işlem sonunda boyama banyosu oda sıcaklığına soğutulmuştur. Bazik boyamalarda, boyamaya 40 ºC da başlanır ve bu sıcaklıkta numuneler 30 dakika işlem görmüştür. Boyama sıcaklığı 100 C a, 3 C dk lık sıcaklık artışı ile çıktıktan sonra bu sıcaklıkta işlem 45 dakika devam etmiştir. Đşlem sonunda boyama banyosu oda sıcaklığına soğutulmuştur. Her iki boyama sonunda da soğuk (oda sıcaklığında)- sıcak (60 C)- soğuk yıkama yapılmış ve oda sıcaklığında kurutulmuştur. Boyanmış kumaşların renk ölçümleri, Minolta 3600d spektral fotometre ile (Konica Minolta, Japan) D65/10º ölçüm parametreleri altında yapılmıştır. Boyanmış kumaşların K/S değerleri Kubelka-Munk eşitliğine göre hesaplanmıştır (8). Renk haslıkları Doyanmış kumaşların haslıkları ISO standart test metotlarına göre değerlendirilmiştir. ISO 105-C06 ya göre yıkamaya karşı renk haslıkları, ISO 105-B02 ye göre ışığa karşı renk haslıkları ve ISO 105-X12 ye göre sürtmeye karşı renk haslıkları değerlendirilmiştir (9-11). 2.4 Kimyasal Karakterizasyon XPS Analiz: X-ray fotoelektron spektroskopisi 5-10 nm derinliğindeki lif yüzeyinin elemen atomik oranlarını belirlemek için kullanılmıştır. Çalışmada ölçüm derinliği 7 nm dir. Kumaş örneklerinin XPS 3
Teknolojik Araştırmalar: TTED 2009 (1) 1-10 Atmosferik Plazma Đşlemi Kullanılarak Poliamid Kumaşların Özelliklerinin Değiştirilmesi analizleri SPCS XPS sistemi kullanılarak yapılmıştır. Pik pozisyonları C-C bağ piki (285 ev) kontrol edilerek doğrulanmıştır. Morfolojik değişim: Poliamid dokuma kumaşların mikro yapısı Philips XL30S FEG dijital mikroskop kullanılarak incelenmiştir. 3. SO UÇLAR 3.1 Hidrodilliğin Değerlendirilmesi Çalışmada poliamid kumaşların yüzey özelliklerini geliştirmek için atmosferik basınçta argon ve hava plazma işlemi uygulanmıştır. Plazma işlemi görmüş poliamid kumaşların yüzey özellikleri plazma işlem süresi, güç ve gaza bağlı olarak kapilarite ve temas açısı ölçümleri ile değerlendirilmiştir. Argon ve hava plazma işlemi için işlem süresi 4-60 s, işlem gücü 50-130 W aralığındadır. Şekil 1 ve Tablo 1 de sırası ile argon ve hava plazma işlemi görmüş poliamid kumaşların atkı yönünde kapilarite ve temas açısı sonuçları verilmiştir. 12 Kapilarite (cm) 10 8 6 4 2 0 0 4 20 40 60 4 20 40 60 4 20 40 60 50 W 100 W 130 W Argon Plz. Hava Plz. Süre (s) Şekil 1. Argon ve hava plazma işlemi görmüş poliamid kumaşların atkı yönünde kapilarite değerleri (cm) Hidrofillik (s) 350 300 250 200 150 100 50 0 0 4 20 40 60 4 20 40 60 4 20 40 60 50 W 100 W 130 W Argon Plz. Hava Plz. Süre (s) Şekil 2. Argon ve hava plazma işlemi görmüş poliamid kumaşların hidrofilite değerleri (s) 4
Yaman, N., Özdoğan, E., Seventekin, N. Teknolojik Araştırmalar: TTED 2009 (1) 1-10 Tablo 1. Argon ve hava plazma işlemi görmüş poliamid kumaşların temas açıları (º) 4 s 20 s 40 s 60 s Đşlemsiz 133,00 133,00 133,00 133,00 50 W AP 100,93 78,18 68,80 65,49 50 W HP 130,93 106,83 100,04 81,89 100 W AP 79,93 76,78 59,52 54,65 100 W HP 93,90 81,13 65,80 60,77 130 W AP 44,22 37,81 37,12 31,47 130 W HP 79,69 50,76 44,13 41,13 Tablo 1 de görüldüğü gibi plazma işlemi sonunda poliamid kumaşların temas açısı değerleri 133.0º den 31.5º e düştüğü görülmektedir. Şekil 1 ve 2 de görüldüğü gibi plazma işlemi sonunda poliamid kumaşların hidrofilitelerinde azalma, kapilarite değerlerinde artma meydana gelmiştir. Plazma işlemi görmüş poliamid lif yüzeyinde yeni oluşan fonksiyonel gruplar meydana geldiği bu gruplardan polaritelerinin alkol>karbonil>amin>amid sıralaması ile verildiği araştırmacılar tarafından verilmiştir (12). Aynı güçlerde argon plazma hava plazmaya göre daha etkin olmaktadır. Argon plazmanın daha etkin olması, argon gazının aşındırma etkisinden kaynaklandığı düşünülmektedir. 3.2 Boyama Sonuçları Asit boyama sonuçları Poliamid kumaşlar, farklı plazma koşullarında işlem görmüş işlem sonrası asit boyarmaddeler ile boyanmıştır. Boyama sonrası K/S değerleri ölçülmüş ve Şekil 3 de verilmiştir. Plazma işlemi sonunda K/S değerlerinde artma olduğu görülmektedir. Şekil 3 de görüldüğü gibi, renk verimindeki artış plazma koşullarına bağlı olmaktadır. Kontrol 20 s 40 s 60 s 16 14 12 10 8 6 4 2 0 50 W 100 W 130 W 50 W 100 W 130 W Argon Plazma Hava Plazma Şekil 3. Plazma işlemi görmüş poliamid kumaşların asit boyarmaddeler ile boyama sonuçları Plazma işleminden sonra poliamid kumaşların asit boyarmaddeler ile boyanabilirliğinde iyileşme sağlanmıştır. 50 ve 100 W güç altında önemli bir değişiklik olmazken, 130 W güç altında poliamid kumaşların asit boyarmaddeler ile boyanabilirliğinde iyileşme sağlandığı görülmektedir. Plazma işlemi sonunda % 71 e varan oranda renk veriminde artış görülmüştür. Asit boyarmaddeler ile boyanmış 5
Teknolojik Araştırmalar: TTED 2009 (1) 1-10 Atmosferik Plazma Đşlemi Kullanılarak Poliamid Kumaşların Özelliklerinin Değiştirilmesi poliamid kumaşların yıkama, yaş sürtme ve ışık haslıklarında değişme olmazken, kuru sürtme haslıklarında ½ puanlık bir artış meydana gelmiştir. Poliamid kumaşların boyanabilirliğinde ve kuru sürtme haslıklarında meydana gelen bu artışın, amin gruplarında meydana gelen artıştan kaynaklandığı düşünülmektedir. Çalışmada görüldüğü üzere hava plazma, asit boyarmaddeler ile boyanabilirliğinde iyileşmesinde daha etkili olmuştur. Bazik boyama sonuçları Poliamid kumaşlar, farklı plazma koşullarında işlem görmüş işlem sonrası bazik boyarmaddeler ile boyanmıştır. Boyama sonrası K/S değerleri ölçülmüş ve Şekil 4 de verilmiştir. Plazma işlemi sonunda K/S değerlerinde artma olduğu görülmektedir. Şekil 4 de görüldüğü gibi, renk verimindeki artış plazma koşullarına bağlı olmaktadır. Kontrol 20 s 40 s 60 s 9,00 8,00 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 0,00 50 W 100 W 130 W 50 W 100 W 130 W Argon Plazma Hava Plazma Şekil 4. Plazma işlemi görmüş poliamid kumaşların bazik boyarmaddeler ile boyama sonuçları Plazma işleminden sonra poliamid kumaşların bazik boyarmaddeler ile boyanabilirliğinde iyileşme sağlanmıştır. 50 ve 100 W güç altında önemli bir değişiklik olmazken, 130 W güç altında poliamid kumaşların bazik boyarmaddeler ile boyanabilirliğinde iyileşme sağlandığı görülmektedir. Plazma işlemi sonunda % 45 lere varan oranlarda renk veriminde iyileşme olduğu görülmektedir. Bazik boyarmaddeler ile boyanmış poliamid kumaşların ışık haslıklarında değişme olmazken, yıkama, yaş ve kuru sürtme haslıklarında ½ puanlık bir artış meydana gelmiştir. Poliamid kumaşların boyanabilirliğinde ve haslıklarında meydana gelen bu artışın, plazma sonrası yüzeyde oluşan karboksil gruplarındaki artıştan kaynaklandığı düşünülmektedir. Çalışmada görüldüğü üzere argon plazma, bazik boyarmaddeler ile boyanabilirliğinde iyileşmesinde daha etkili olmuştur. 3.3 Yüzey Modifikasyonu Poliamid kumaşların boyama ve hidrofilitelerinde meydana gelen iyileşmeyi anlayabilmek için, kontrol ve plazma işlemi görmüş polimaid kumaşların XPS ve SEM analizleri yapılmıştır. ESCA analizleri Tablo 2 de işlemsiz ve plazma işlemi görmüş poliamid kumaşların C, O, N, O/C ve N/C atom oranları verilmektedir. 6
Yaman, N., Özdoğan, E., Seventekin, N. Teknolojik Araştırmalar: TTED 2009 (1) 1-10 Tablo 2. Đşlemsiz ve plazma işlemi görmüş poliamid kumaşların yüzey bileşimi C oranı O Oranı Oranı O/C /C Đşlemsiz 78.9 15.0 6.1 0.190 0.077 130 W-60 s Argon Plazma 72.3 21.2 6.5 0.293 0.090 130 W-60 s Hava Plazma 68.1 22.9 9.0 0.336 0.132 Tablo 2 de görüldüğü gibi plazma işlemi sonunda yüzey karbon oranı azalırken, oksijen ve azot içeriğinde artma meydana gelmiştir. Yüzey karbon miktarı argon plazma sonunda % 78.9 dan % 72.3 ve % 71.6 ya; hava plazma sonunda % 68.1 e düşmüştür. C1 pikinde meydana gelen azalmanın tersine oksijende argon plazma ile % 15.0 den % 21.2 ve % 22.3 e; hava plazma ile % 22.9 a; azot miktarında argon plazma ile % 6.1 den % 6.5 e, hava plazma ile % 9.0 a artma meydana gelmiştir. Şekil 5 ve Tablo 3 de işlemsiz ve plazma işlemi görmüş poliamid kumaşların C1(s) piklerinin ayrıştırılması (deconvolution) ve eğri altında kalan alanlar verilmiştir. Oksijen ve azot miktarının artması yüzeyde oksijen ve azot içerikli grup sayısında artış olduğu anlamına gelmektedir. Oksidasyon işlemi sırasında polimer yüzeyinde oluşan yeni polar gruplar yüzey hidrofilliğinin gelişmesine katkıda bulunmaktadır. C-NH C-H CONH 292 290 288 286 284 282 -A- C-H C-H C-NH C-NH CONH CONH 292 291 290 289 288 287 286 285 284 292 291 290 289 288 287 286 285 284 -B- -C- Şekil 5. A: Đşlemsiz, B: 130 W-60 s argon, C: 130 W-60 s hava plazma işlemi görmüş poliamid kumaşların C1s pikleri Tablo 3 de görüldüğü gibi plazma işlemi ile poliamid materyal yüzeyinde CO NH grup miktarında artış sağlanırken, plazma işleminden sonra O C O veya O CO O gruplarında önemli bir değişiklik olmadığı görülmektedir. Benzer sonuçlar Upadhyay ve ark. tarafından da gösterilmiştir (12). Asit ve bazik boyamalar sonunda renk veriminde meydana gelen artışın CO NH, O C O veya O CO O gruplarında meydana gelen değişime bağlı olduğu düşünülmektedir. 7
Teknolojik Araştırmalar: TTED 2009 (1) 1-10 Atmosferik Plazma Đşlemi Kullanılarak Poliamid Kumaşların Özelliklerinin Değiştirilmesi Tablo 3. Đşlemsiz ve plazma işlemi görmüş poliamid kumaşların C1s, O1s ve N1s pikleri altında kalan alanlar C1s Bağlanma Enerjisi (ev) 285 (C-H) Değ. 286 (CH 2 H) Değ. 288 (CO H) Değ. Đşlemsiz 8651-4735 - 2494.4 130 W-60 s AP 7850.4-9.25 4270.2-9.82 2971.3 19.12 130 W-60 s HP 7025.7-18.79 3775.9-20.26 4295.1 72.19 O1s 1s 532.8 (C- Bağlanma 531.3 Değ. Değ. Değ. O/C-OH/ -H Enerjisi (ev) (CO H) C=O) Đşlemsiz 3829.8-5485.8-2079 - 130 W-60 s AP 8177.4 113.52 4529.3-17.44 2034.1-2.16 130 W-60 s HP 8245.2 115.29 5368.5-2.14 2760 32.76 SEM analizleri Şekil 6 da plazma işlemi görmüş ve görmemiş poliamid kumaşların SEM resimleri görülmektedir. Đşlemsiz 8
Yaman, N., Özdoğan, E., Seventekin, N. Teknolojik Araştırmalar: TTED 2009 (1) 1-10 Argon plazma Hava plazma Şekil 6. Đşlemsiz ve plazma işlemi görmüş poliamid kumaşların SEM resimleri Şekil 6 da görüldüğü gibi, plazma işlemi sonunda yüzeyde modifikasyon gerçekleşmiştir. Đşlemsiz numune yüzeyi düz görünürken, plazma işlem sonunda yüzeyde modifikasyon gerçekleşmiştir. Aynı güçlerde argon plazma yüzey morfolojisini daha fazla değiştirmiştir. Bu durumun argon plazma işleminin aşındırma etkisinden kaynaklandığı düşünülmektedir. 9
Teknolojik Araştırmalar: TTED 2009 (1) 1-10 Atmosferik Plazma Đşlemi Kullanılarak Poliamid Kumaşların Özelliklerinin Değiştirilmesi 4. SO UÇ Poliamid dokuma kumaşlara argon ve hava plazma işlemi farklı güç ve sürelerde uygulanmış, poliamid kumaşların hidrofillikleri ve boyanabilme özellikleri incelenmiştir. Plazma işlem sonrası poliamid kumaşların hidrofilliklerinde artma meydana gelirken, asit ve bazik boyarmaddeler ile boyanabilirliklerinde iyileşme sağlandığı görülmüştür. Meydana gelen iyileşmelerin plazma işlemi sırasında yüzey morfolojisinde meydana gelen değişim ve yüzey oksijen ve azot içeriklerinde meydana gelen artıştan kaynaklandığı düşünülmektedir. Elde edilen sonuçlar XPS verileri ve SEM resimleri ile de doğrulanmıştır. KAY AKLAR 1. Costa, T. H. C., Feitor, M. C., Alves Jr. C., 2006, Effects of Gas Composition During Plasma Modification of Polyester Fabrics, Journal of Materials Processing Technology, Vol. 173, Issue 1, pp. 40-43. 2. Ferrero, F., 2003, Wettability Measurements on Plasma Treated Synthetic Fabrics by Capillary Rise Measurement, Polymer Testing, Vol. 22, 571-578. 3. Carrino, L., Maroni, G., Polini, W., 2002, Cold plasma treatment of polypropylene surface: a study on wettability and adhesion, Journal of Materials Processing Technology, Vol. 121, Issue 2-3, pp. 373-382. 4. Vohrer, U., Muller, M., Oehr C., Glow-discharge Treatment for The Modification of Textiles, Surface Coating Technology, 1998, Vol. 98, 1128-1131. 5. Vaiazzo, F., Canônico, P., Nigro, R., 1996, Electrode Discharge for Plasma Surface Treatment of Polymeric Materials, Journal of Materials Processing Technology, Vol. 58, Issue 1, pp. 96-99. 6. Arefi, F., Andre, V., Montazer-Rahmati, P., 1992, Plasma Polymerisation and Surface Treatment of Polymer, Pure & Appl. Chem, Vol. 64, Issue 5, pp. 715-723. 7. Koçum, C., Ayhan, H., 2007, Design and Construction of Uniform Glow Discharge Plasma System Operating Under Atmospheric Condition, Rewiev of Scientific Instruments, Vol. 78, pp. 063501-063501.5. 8. Raffaele-Addamo, A., Selli, E., Barni, R., Riccardi, C., Orsini, F., Poletti, G., Meda, L., Massafra, M. R., Marcandalli, B., 2006, Cold plasma-induced modification of the dyeing properties of poly(ethylene terephthalate) fibers, Applied Surface Science, 252, 2265-2275. 9. ISO 105-C06 Test Standartı 10. ISO 105-B02 Test Standartı 11. ISO 105-X12 Test Standartı 12. Upadhyay, D. J., Cui, N. Y., Anderson, C. A. and Brown, N. M. D., 2004, A Comparative Study of The Surface Activitation of Polyamides Using An Ar Dielectric Barrier Discharge, Colloids And Surfaces A: Physicochem. Eng. Aspects, 248, 47-56. 10