SU KAYNAKLARININ KORUNMASI YÖNETMELİĞİ AMAÇ VE KAPSAM : Madde 1 Bu Yönetmelik içme kullanma suyu temin edilen ve edilecek olan yüzeysel su kaynaklarının evsel, endüstriyel, tarımsal ve her türlü hayvancılık faaliyetlerinden kaynaklanan atıklar ile kirlenmesini önlemek için bu kaynaklar etrafında, mutlak, kısa ve uzun mesafeli korunma alanları teşkil ederek bunlarda alınacak tedbirler ile toplum sağlığının korunması amacına hizmet eder. ASAT Kuruluş Kanunu ile belirlenen görev ve yetki alanı içinde şehrin yararlandığı ve yararlanacağı tüm yüzeysel su kaynakları bu Yönetmelik kapsamındadır. Milli Savunma Bakanlığı'na tahsisli alanlar ile Genel Kurmay Başkanlığı'nın kullanımına ihtiyaç duyacağı alanlar bu yönetmeliğin kapsamı dışındadır. TANIMLAR : Madde 2 İçme ve kullanma suyu temin edilen ve edilecek olan yüzeysel su kaynakları içme ve kullanma suyu temin edilmek üzere kullanılan veya kullanılması amaçlanan her türlü yapay ve doğal göller ile bunları besleyen sulardır. Mutlak Koruma Alanı : İçme ve kullanma suyu temin edilen veya edilecek yapay ve doğal göller etrafında en yüksek su seviyesinden su ile kararın oluşturduğu çizgiden itibaren yatay 300mt. genişlikteki karasal alandır. Kısa Mesafeli Koruma Alanı : Mutlak Koruma Alanı üst sınırından itibaren yatay 700mt. genişliğindeki karasal alandır. Orta Mesafeli Koruma Alanı : Kısa mesafeli alanı üst sınırından itibaren yatay 1km genişliğindeki karasal alandır. Uzun Mesafeli Koruma Alanı : Orta Mesafeli Koruma Alanı'nın üst sınırından başlamak üzere su toplama havzasının nihayetine ne kadar uzanan tüm yatay kararsal alandır. Atık : Her türlü üretim ve tüketim maliyetleri sonunda fiziksel, kimyasal ve bakteriyolojik özellikleriyle karıştıkları alıcı ortamlarda dolaylı veya doğrudan zarar verebilen ve ortalama doğal bileşim ve özelliklerinin değişmesine yol açan katı, sıvı veya gaz halindeki maddelerdir. Atıksu : Evsel, endüstriyel, tarımsal ve diğer kullanımlar sonucu kirlenmiş veya özellikleri değişmiş suları ifade eder. Endüstriyel Atıksu : Evsel atıksu dışında kalan endüstriyellerin, imalathanelerin, küçük ticari işletmelerin ve küçük sanayi sitelerinin her türlü üretim, işlem ve prosesinden kaynaklanan sulardır. Ön Arıtma :
Atıksuların kanalizasyon şebekesine boşaltmasından veya herhangi bir taşıma aracı ile tekil, ortak veya Kamu'ya ait bir atıksu arıtma tesisine taşınmasından önce önem ve kirlilik yüklerine göre atılmaları amacıyla ASAT tarafından kurulması istenecek her türlü arıtma tesisleridir. Atıksu Depolama Tankı : Atıksuların toplandığı ve dengelendiği teknik usullere göre hazırlanmış fenni çukurlardır. Arıtma : Suların kullanım sonucu yitirdikleri fiziksel, kimyasal ve bakteriyolojik özelliklerinin bir kısmını veya tamamını tekrar kazandırabilmek ve/veya boşaldıkları alıcı ortamın doğal fiziksel, kimyasal ve bakteriyolojik ve ekolojik özelliklerini değiştirmeyecek hale getirebilmeleri temin için uygulanacak her türlü fiziksel kimyasal ve biyolojik arıtma işlemlerini ifade eder. Bir diğer tabirle de atıksuların alıcı ortama verimden önce kirletici özelliklerini müsaade edebilen alıcı ortam parametre değerlerine indirgeme işlemidir. Alıcı Ortam : Atıksuların deşarj edildiği kanalizasyon şebekesi, dere, akarsu, yer altı suları ve arazidir. Ekolojik Denge : İnsan ve diğer canlıların varlık ve gelişmelerini sürdürebilmeleri için gerekli olan şartların bütününü ifade eder. Çevre Kirliliği : İnsanların her türlü faaliyetleri sonucu, havada, suda ve toprakta meydana gelen doğal olamayan değişmeler sonucu ekolojik dengenin bozulması ve bu tür faaliyetler sonucunda ortaya çıkan salgın hastalıklar ile görüntü bozukluğu koku, gürültü ve atıkların çevrede meydana getirdiği diğer arzu edilmeyen sonuçları ifade eder. Çevre Korunması : Ekolojik dengenin korunması havada, suda, toprakta, kirlilik ve bozulmaların önlenmesi ve çevrenin iyileştirilmesi için yapılan çalışmaların bütününü ifade eder. Dereler : Yer altı ve yerüstü bir su kaynağına dayalı olarak yılın her ayında akan veya arazinin jeolojik ve topoğrafik durumuna bağlı olarak yılın belirli aylarında önemli sayılabilecek miktarda suyu içme suyu kaynağına taşıyan derelere denir. Yer altı Suları : Toprak yüzeyinin altında, zemin boşluklarının, su ile dolu bulunduğu bölgedeki suya yer altı suyu denir. İLKELER : Madde 3 - Yüzeysel su kaynaklarına bu yönetmeliğe EK-1 de yer alan içme ve kullanma suyu kaynaklarındaki Hamsu Kalite Parametreleri cetveline göre kirlenmeye neden olacak atık verilemez. Bu yönetmeliğin kapsamında kalan alanlarda yapılacak planların hazırlık safhasında altyapı konusunda gerekli uyum sağlanması açısından ASAT Genel Müdürlüğünün görüşü alınması şarttır. Mutlak Kısa Mesafeli koruma alanları içinde bulunan Devlet'e, Belediye'ye ve Kamu'ya ait alanlar gerçek ve tüzel kişilere satılamaz veya devredilemez.
Mutlak Koruma Alanı dahil bütün koruma alanlarında gerek içme gerek kullanma suyu kaynağındaki suyun halkın hizmetine sunulabilmesi ve gerekse yol, köprü v.s. gibi tesislerin yapımı için ihtiyaç duyulacak her türlü inşaat, boru döşeme, kazı yapılması, taş ocakları açılması ve işletilmesine ASAT'ca önerilecek tedbirler alınmak şartıyla ASAT Yönetim Kurulu'nca izin verilebilir. Ancak bunlar her türlü atıklarını, kanal sistemine mevcutsa kanala vermek, değilse atık su depolama tankında toplamak zorundadırlar. Tanımlar maddesinde belirlenen koruma alanının sınırları havza sınırlarını aşamaz. KORUMA ALANLARINDA ALINACAK ÖNLEMLER : Madde 4 - A) Mutlak Koruma Alanı (0-300 m.) Mutlak Koruma alanı içinde içme ve kullanma suyu temin edilen ve edilecek olan yüzeysel su kaynaklarını kirlenmesine sebep olacak hiçbir faaliyet yapılamaz. Mutlak koruma alanı içinde kalan yerler bir program dahilinde ASAT Genel Müdürlüğü'nce kamulaştırılır. Bu Mutlak Koruma alanları ağaçlandırılır. Gerekli görülen yerler çitle çevrilir. Çöp moloz, çamur gibi atıkların Mutlak Koruma Alanı ve yüzeysel su kaynaklarına dökülmesine izin verilemez. Kazı yapılmasına, maden ocağı açılmasına ve işletilmesine izin verilemez. Bu alan içerisinde tabi gübrelerin açıkta toplanmasına ve sıvı ile katı atık depoları tesisine izin verilemez. Göl içinde yüzmek ayrılmış alanlar dışında piknik yapmak ve sportif faaliyetler için kürek ve yelken ile hareket eden vasıtalar kullanılmak şartıyla ASAT'ca uygun görülen yerlerde izin verilebilir. Mutlak Koruma Alanı içinde turistik tesis iskan, konut, endüstri depolama vb. kullanımlar amacıyla hiçbir türlü yapı yapılmasına izin verilmesine yönelik olumlu görüş verilemez. Bu alanlar içinde mevcut konut, turistik ve depolama tesisleri ile endüstri kuruluşları kamulaştırılıncaya kadar atıklarını sızdırmasız atık su depolama tankında toplar. Bu atık sular, atık suların kanalizasyon şebekesine deşarj yönetmeliği esaslarına göre bu alandan uzaklaştırılır. Bu alanda hayvancılığa ve tarıma hiçbir şekilde izin verilemez. Bu alanda yerler kamulaştırılıncaya kadar mevcut tarım faaliyetlerine sulu ziraat olmaksızın sun'i gübre, ilaçlama kullanılmaksızın geçici olarak izin verilebilir. Mevcut hayvancılık tesisleri de 9'uncu madde deki tasfiye esaslarına tabidir. B) Kısa Mesafeli Koruma Alanı (300-1000 m.) Bu alanda (A) fıkrasındaki Mutlak koruma alanına ait 4,5,6,8,9 ve 10'uncu bent hükümleri geçerlidir. C) Ortalama Mesafeli Koruma Alanı (1000-2000 m.) Bu alanda (A) fırkasındaki Mutlak koruma alanına ait 4,5,6 bentleri uygulanır. Bu alanda içerisinde endüstri Kuruluşlarına, hayvancılık tesislerine her türlü depolama tesislerine ve toplu konutlara izin verilemez. Bu alanda kırsal nüfusun ihtiyacına cevap verecek toplu olmamak kaydıyla taban alanı katsayı %5 ve en fazla 2 kata müsaadeli bireysel konutlar, otel motel gibi turizm tesisleri gazino, lokanta gibi günü birlik tesisler, kimyevi, patlatıcı parlayıcı, yanıcı ve yakıcı maddelerin depolanabileceği kapalı depolama tesislerine yönelik olumlu görüş verilebilir.
Bu alanda sulu tarım yapılmaksızın kalıcı zehirli tarım ilacı kullanmamak şartıyla tarım ilaçları ve sun'i gübre kullanılmak suretiyle tarım faaliyetlerine müsaade edilir. Bu alan da içerisinde aile işletmesi büyüklüğündeki hayvancılık faaliyetleri yapılabilir. Bu alanda bulunan mevcut konutlar, turistik tesisler, endüstri kuruluşları, her nevi depolama ve hayvancılık tesisleri doldurulur ve bunlar ilgili kuruluşlarca iskan, işletme ruhsatı vb. yönlerden incelemeye alınır. Bu inceleme sonucunda yasalara aykırı olarak bu alanda yer aldığı veya faaliyette bulunduğu tespit edilen yapılar ASAT'ın görüşü de alınmak kaydıyla en kısa süre içinde ilgili kuruluşlarca alandan uzaklaştırılır. Yasalara uygun olarak faaliyette bulundukları ancak bu alanda yer almalarının sakıncalı olduğu anlaşılan kuruluşların ve kamulaştırılmasına gidilir, ya da atıksuların kanalizasyon şebekesinin deşarj yönetmeliğinin ışığı altında ASAT'ın önereceği tüm tedbirleri yerilen getirmeleri kaydıyla faaliyetlerinin geçici olarak müsaade edilir. Ayrıca bu alan içinde yer alacak tüm yapıların kanalizasyon şebekesinin bağlanması zorunludur. Bu konuda ASAT'ın hazırlayacağı proje esas alınarak maliyet ve tesisten faydalanılacak olanlardan ruhsat aşamasında tahsil edilir. D) Uzak Mesafeli Koruma Alanı 2000- Su Toplam Havzası Sınırı : Bu alanda yeniden organize sanayi bölgesi açılmamak koşulu ile endüstriyel nitelikte atıksu oluşturmayacağı ancak ASAT tarafından belirlenecek endüstri kuruluşlarına yer verilir. Bu alandaki mevcut endüstri kuruşlarından birinci benddeki şartlar dışındaki olanlar ASAT mevzuatına göre işletmeye tabi tutulacaklardır. Bu işlemlerin yapılmasına kadar mevcut tesislere atıksuların kanalizasyon şebekesini deşarj yönetmeliği esasları ve ASAT'ca belirlenecek tedbirler uygulanır. Bu alan içinde mevcut toplu konut yerleşmelerini atıksuları ASAT Genel Müdürlüğü'nce atıksu kanalizasyon şebekesine deşarj yönetmeliği esasları uygulanır. Bu alan içerisindeki yerlerde tarım faaliyetlerine kalıcı ve zehirli zirai mücadele ilaçları kullanılmaksızın izin verilir Bu alan içerisindeki yerlerde tavukçuluk, besicilik gibi faaliyetlere ASAT 'ca belirlenecek tedbirler çerçevesinde izin verilir. DERELER : Madde 5 : İçme suyu kaynağına ulaşan derelerle ilgili olarak : Derelerin her iki yanında teşkil edilen 0-200 m.'lik koruma bantlarında mutlak koruma alanına ait 4 (A) maddesinin 1, 2, 3, 4, 5, 8, 9, ve 10.'uncu bentleri hükümleri geçerlidir. Derelerin her iki yanında 200 metreden 100 metreye kadar olan alan içinde sadece taban alan katsayı %5'i geçmemek kaydıyla iki katlı konutlara müsaade edilir. Ayrıca bu alanda mutlak koruma alanına ait 4 (A) maddesinin 4, 5, 6 ve 8.'inci bentleri hükümleri uygulanır. KAYNAK SULARI VE YER ALTI SULARI : Madde 6 - Kaynak suları ve yer altı suları için koruma alanları teşkil etmeye ve gerekli tedbirleri alamaya ASAT yetkilidir. Kaynak ve yer altı suları ile ilgili olarak: İçme ve kullanma suyu amaçlı kaynak ve yer altı suyu kalitesinde meydana gelen bozulmalarda, kirletici kaynak belirlenir. Ve kirleticilere cezai müeyyide uygulanır.
Yer altı besleme havzası içerisinde kirlenmeye neden olabilecek türden faaliyetler yasaktır. Derin kuyu pınar ve kaptaj galerilerinin 50 m çerçevesinde hiçbir yapıya izin verilmiş katı ve sıvı atık boşaltımı ve geçişe izin verilmez. Bu koruma önlemini uygulayabilmek için yer altı suyu kaynağının 50m çevresi dikenli telle çevrilir. Koruma alanının büyüklüğü yerel koşullar dikkate alınarak idarece azaltılabilir ya da arttırılabilir. Atık sularla veya yağmur sularıyla yer altı suyunun taşınabilecek nitelikteki maddeler, yer altı suyu havzası içerisinde, doğrudan zemine depolanmaz Kaynak ve yeraltı suyu besleme havzası içinde her türlü kimyasal madde proses ve arıtma çamurları ve çöp çürütme tankları özel atıklar vb. maddelerin depolama tankları sızdırmazlık nitelikte olmalıdır. Radyoaktif izleyiciler kullanılması gerektiğinde, su kirlenmesine neden olmayacak izleyiciler kullanılmalıdır. Yüzeysel suların, yer altı suyuna sızdırılmasının önlemek amacıyla derin kuyu çevresi kir tamponu ve kuyu ağzı betonla uygun şekilde kaplanmalıdır. Yeraltı suyunu beslemek amacıyla araziye verilen ve tekrar kazanılan sularda yüzeysel suyu kimyasal bakteriyolojik yönden temiz olmalıdır. CEZAİ HÜKÜMLER Madde 7 - Bu yönetmelik hükümlerine uymayanlar hakkında ASAT kuruluş kanunu delaletiyle Türk Ceza Kanunu'nun 516. maddesine göre kovuşturma yapılır. Ayrıca meydana getirdikleri zarar 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü hakkındaki kanun uyarınca sebep olanları ödettirilir. Bu konularla ilişkin tüm mevzuatın cezai ve mali hükümleri saklıdır. Madde 8 - Bu yönetmelik hükümlerine aykırı davranışları görülen gerçek ve T üzel kişiler hakkında en az iki ASAT teknik görevlisi tarafından tanzim ve imza olunan tutanak, ASAT Genel Müdürlüğü'ne sunulan ASAT Genel Müdürlüğü bu tutanakları değerlendirerek mütealası ile birlikte gereği için ceza tayinine yetkili mercilere iletir. YÜRÜRLÜK: Madde 9: Bu yönetmelik Genel Kurul tarafından kabulünü müteakip mahalli gazetede yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girer. YÜRÜTME: Madde 10: Bu yönetmeliği ASAT Genel Müdürlüğü yürütür. IÇME VE KULLANMA SUYU TEMIN EDILEN KAYNAKLARDAKI HAMSU STANDART PARAMETRELERI Sicaklik Renk (Plt. -Co.birimi) PH O, doygunlugu Klorür Sülfat Amonyum -N 25 5 7.2 70 200 200 1.0 10 (c ) % (mg/l) "
Nitrat N Demir Mangan KOI BOI TNK (Toplam KhjeldahlI Azotu) Anyonik yüzey aktif maddeler (deterjanlar) Fenoli Maddeler Yag ve gres Koliform EMS / 100 Ml Fekal Koliform EMS /100 ml Civa Katmiyum Kursun Bor Baryum Gümüs Nikel Kobalt Krom (T oplam) Selenyum Bakir Çinko Arsenik Siyanür Flourür Sülfür 0.10 0.01 50 8 1.5 0.03 0.002 0.002 0 0 0.0003 0.003 0.007 1.0 2.0 0.05 0.05 0.003 0.05 0.005 0.014 5 0.003 0.02 1.5 0.002 Radyoaktif maddeler: Toplam Alfa (a) Aktivitesi 10 pcl/i Toplam Beta (B) Aktivitesi 100 pcl /i'de n az olacak Tarim Ilaçlari : Toksisitesine bagli olarak 0.001 0.1 mg/i arasi olacaktir.