DENİZ ÇAYIRLARI (Posidonia oceanica) KULLANILARAK BAZI METAL İYONLARININ BİYOSORPSİYONLA UZAKLAŞTIRILMASI Doç.Dr. Ahmet DEMIRAK Muğla Sıtkı koçman Üniversitesi, Çevre Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi
Çalışmanın Görünen Amacı Ülkemiz kıyılarında bulunan Posidonia oceanica nın atık su arıtımında bir potansiyel olabileceğinin araştırılmasıdır.. Çalışmanın en önemli hedefi: Posidonia oceanica nın denizlerimizdeki biyolojik çeşitliliğe olan katkısını düşündüğümüz zaman türün korunması denizlerimizdeki ekolojik yaşamın korunması anlamına geleceği düşüncesinin oluşturulmasıdır
Akdeniz ekosistemi içinde çok önemi olan Posidonia oceanica nın ismi Yunan mitolojisinin deniz tanrısı Poseidon dan gelir Posidonia oceanica yosun değil bitkidir. Kara bitkilerinin özelliklerini gösterir. (Kökünün olması, fotosentez yapması, eşeyli (çiçekle) üremesi temel bitkisel özellikleridir).
Akdeniz e özgü, endemik, Zemini tutan yapısı Besin zincirindeki yeri, Bir çok canlıya ev sahipliği yapması Türler arası ilişkiye ortam oluşturması
%O2 (%) Ekosistemindeki canlıların varlığını sağlaması için gerekli olan ilk öğeyi sağlar. Önemli bir oksijen kaynağı olan Posidonia oceanica 1 m 2 de günde 10 ila 14 lt arası oksijen üretir. 135 125 10 m 7 m 4 m 115 105 95 0:00 12:00 0:00 12:00 0:00 12:00 0:00 time Higher O 2 at 10m Higher daily amplitude of O 2 10m Effluence of Posidonia biology
Posidonia oceanica kumlu ve çamurlu yerlerde bulunurlar. Yaşadıkları zemin oynaktır. Zemin üzerinde sağlam biyolojik ve ekolojik yapıya sahiptirler. Yatay ve dikey gelişerek zemini kavrar yoğun bir doku oluşturur. Kökleriyle zemine tutunur ve böylece hem erozyonu önler hem de dip yapısını sağlamlaştırır, sabitler. Ayrıca bu yapısıyla, sudaki askı yükleri ve sedimentasyonu tutup zemin hareketini düzenler ve kıyı çizgisini korurlar.
Yaşlanan yaprakların dibe çökmesiyle mat adı verilen sediment oluşur. Bu sediment bitkinin dikey büyüme hızını etkiler. Yaprakların akıntılar yoluyla taşınmadığı ve dibe çökerek sediment oluşunun sağlandığı bölgelerde Posidonia oceanica nın büyümesi daha hızlıdır. Böylece denilebilir ki, büyüme hızını sedimentin oluşumu ve ortam şartları etkilemektedir.
AĞIR METALLER
Conservative pollutants - Metals Doğal Kaynaklar Erozyon Atmosfer Volkanik aktiviteler Orman yangınları Akarsu ve Nehirler
Conservative pollutants - Metals İnsan Kaynaklı Industrial discharge Kanalizasyon
AQUATİK ORTAMDA AĞIR METAL KİRLİLİĞİ
Conservative pollutants - Metals Metal World-wide emissions (Clark, 2001) Natural sources (in thousand tonnes/year) Anthropogenic sources (in thousand tonnes/year) Arsenic 12 18 Cadmium 1.3 7.6 Copper 28 35 Lead 12 332 Nickel 30 56 Zinc 45 132
Balıklarda Civa(Hg)
Son yapılan çalışmalarda Posidonia Oceanica nın (Deniz Çayırı) metalleri sorpladığı hatta kıyı sularında metal kirliliğinin izlenmesinde çok önemli bir biyoindikatör olduğu orta konulmuştur. Her bitki biyosorbent olarak kullanılmaz. Bitkini biyosoppsiyon performansı, farklı koşullarda uygun mühendislik çalışmalarla ölçülmesi gerekmektedir
1400 1200 1000 800 600 400 200 0 Water Cd Cr Ni Pb Sediment Posidonia Midye 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 309 652 Ni Cr Co 5 4.5 4 3.5 3 2.5 2 1.5 1 0.5 0 Cd Pb 0.2 0.18 0.16 0.14 0.12 0.1 0.08 0.06 0.04 0.02 0 Hg
Çözeltinin ph 5 değeri Cu 2+, Cd 2+ ve Zn 2+ iyonları için optimum ph olduğu tespit edilmiştir.bu metallerin sorbent üzerinde tutulan miktarları 150 mg/g ın üzerinde olduğu belirlenmiştir. Asidik ortamlarda Deniz çayırının gerek etüvde gerekse dışarıda kurutılan yaprak kısımlarda daha fazla metal biriktirdiği gözlenmiştir
Biyokütle olarak kullanın Deniz çayırının Na+ metali desorpladığı, Ca 2+ metali ise absorplamadığı tespit edilmiştir.
SONUÇ Ağır metal (Cu 2+, Cd 2+ ve Zn 2+ ) iyonlarının Posidonia Oceanica (Deniz Çayırı) larının hem gövde hem de yaprak kısımlarında kolaylıkla bağlanabileceğine tespit edilmiştir. Bu kapsamda, bu türün koruma çalışmalarının daha etkin bir şekilde yürütülebilmesi için bilimsel koruma amaçlı faaliyetlere ihtiyaç olduğu ortaya çıkmaktadır.
Iraq Infant - Effects of Mercury