Endeks 8 ARALIK Aralık ayında arındırılmamış sanayi üretim endeksi yıllık bazda, olarak gerçekleşirken takvim etkisinden arındırılmış endeks %, artarak,9 seviyesinde gerçekleşti. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış Türkiye Geneli Sanayi Üretim Endeksi ise önceki aya göre %,8 artarak, değerini aldı. Endeks, değeriyle bir önceki yılın aynı ayında, olan değerini geçerek yıllık bazda %, arttı. Yıllık ortalama sanayi üretimi endeksi ise, olarak gerçekleşti. Sanayi Üretim Endeksi 8 8 Sanayi Üretim Endeksi, alt sektörlere göre incelendiğinde toplam sanayi endeksinin imalat sanayi endeksi trendiyle neredeyse birebir uyum içinde ilerlemesi, ülkenin sanayi üretiminin yaklaşık %8 inin imalat sanayiinden oluştuğu gerçeğini destekler niteliktedir. İmalat Sanayi Sektörü Aralık ayında, geçen seneye göre %, artışla,7 olarak gerçekleşti. yılı Aralık ayında bir önceki aya göre en yüksek artış ise %,8 ile dayanıklı tüketim malı imalatında gerçekleşti. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %, arttı. Alt sektörler incelendiğinde, yılı Aralık ayında bir önceki aya göre en yüksek artış %7,9 ile bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatında gerçekleşti. Bu artışı, %9, ile mobilya imalatı ve %7,8 ile kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı takip etti. En yüksek düşüş ise %8,7 ile diğer ulaşım araçlarının imalatında gerçekleşirken, bu düşüşü %, ile deri ve ilgili ürünlerin imalatı ve makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı takip etti.
Endeks Endeks 8 Alt Sektörlere Göre Sanayi Üretim Endeksi (Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış) Toplam sanayi B-Madencilik ve taşocakcılığı C-İmalat sanayi D-Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış ana sanayi gruplarında, aylık bazda en yüksek artış %,8 ile Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı Grubu nda gerçekleşirken, Ara Malı İmalatı Grubu nda ise %, azalma gerçekleşti. Yine on iki aylık dönem boyunca yaşanan trende bakıldığında en yüksek oynaklığa Dayanıklı Tüketim Malı İmalatının sahip olduğu gözlemleniyor. Ana Sanayi Gruplarına Göre Sanayi Üretim Endeksi (Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış) ARM-Ara malı imalatı DLT-Dayanıklı tüketim malı imalatı DZT-Dayanıksız tüketim malı imalatı Enerji Sermaye malı imalatı Toplam sanayi
Bin 8 İmalat sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, Aralık ta bir önceki yılın aynı ayına göre, NACE Rev sınıflandırmasında, alt kalemler incelendiğinde en fazla artış gösteren alt kalemler bilgisayarların elektronik ve optik ürünleri imalatı %,9 kömür ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı %,, diğer madencilik ve taş ocakçılığı % oldu. Petrol ve kömür ürünlerinde düşen hammadde fiyatlarının etkisi gözleniyor. Hem kömür hem petrol cephesinde yıl boyunca yaşanan ciddi düşüş maliyetleri aşağı çekerek üretimde artışa olanak sağladı. En çok azalışın yaşandığı alt kalemler ise deri ve ilgili ürünlerin imalatı % -,, metal cevherleri madenciliği % -, oldu. 9 8 7 Kömür ve Petrol Endeksleri Kömür (INDEXDJX) Petrol (CO:COM) Şub Mar Nis May Haz TemAğu Eyl Eki Kas Ara Bloomberg Metal cevherleri madenciliği kaleminde, her ne kadar Aralık ayında diğer aylara göre bir toparlanma yaşanmış olsa da, bu yıl boyu süregelen azalışta, maden-metal ihracatında Türkiye nin küresel piyasalarda yaşanan fiyat ve talep düşüşlerinden etkilenmesi yatıyor. Sektörde küresel talep daralması ve buna bağlı fiyat düşüşü özellikle Çin in düşük Bakır ve Alüminyum Endeksleri 7 Bakır (LMCADS:COM) Alüminyum (LMAHDS:COM) Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Bloomberg büyüme oranlarından da( yılsonu oranı %,9 ile son yılın en düşük büyümesi) kaynaklanarak yıl boyu sürdü. Bu talep daralması tüm emtia fiyatlarında kendini göstermekte(kömür, metaller, gümüş, vb.) Bu değişimi Bakır fiyatlarında görmek mümkün olacaktır. Bakır HG:COM Endeksi sene içinde 8-9 dan dolaylarına kadar düşerek son yılın en düşük seviyelerine yaklaştı.
Değişim Oranı (%) Değişim Oranı (%) 8 İmalat sanayi endeksinin dış ticaret ile ilişkisine bakıldığında, yapılan çalışmalar dış ticaret ile büyüme arasında pozitif bir ilişki olduğunu göstermiştir. Sanayi Üretim Endeksi ve Dış Ticaret Değişim Oranları (Mevsimsel ve Takvimsel Etkilerden Arındırılmış) - - - İhracat Aylık Değişim İthalat Aylık Değişim sanayi üretim endeksi aylık değişim Dış ticaret kalemlerinin trendi, ülkenin imalat sanayi endeksinin trendiyle paraleldir. Özellikle ihracat değişimi ile sanayi üretim endeksindeki değişimin hareketindeki benzerlikler belirgindir. Bununla birlikte, zaman zaman ithalat değişimi ile imalat sanayi endeksi değişiminin hareketinde görülen eşzamanlılık da ülkenin ithal ikameci büyüme yaklaşımını destekler niteliktedir. Daha genel bir bakış açısıyla bakıldığında ise, dış ticaret hacminde yaşanan artış ülkenin büyümesini desteklemektedir. Bu gerçek aşağıdaki grafikte daha açık görülmektedir. Sanayi Üretim Endeksi ve Dış Ticaret Hacmi Değişim Oranları- Karşılaştırmalı (Geçen Seneye Göre) - - - Sanayi Üretim Dış Ticaret Hacmi
(%) 8 Ayrıca GSYH büyüme hızı ile imalat sanayi üretim endeksi artış hızları birbirleriyle son derece yakın hareket etmekte olduğundan, daha önce açıklanan sanayi üretim endeksleri, GSYH hakkında önbilgi niteliğindedir. Bu yüzden GSYH nin öncü göstergesi olarak anılan ve milli gelir düzeyini tahmin etmekte kullanılan imalat sanayi üretim endeksi (takvim etkisinden arındırılmış), yılının son çeyreğinde bir önceki seneye göre %, artarak GSYH adına ümit verici olmuştur. GSYH-Sanayi Üretim Büyüme Hızı-Karşılaştırmalı 7 - - 8 Sanayi Üretim Büyüme Hızı GSYH Büyüme Hızı Bu doğrultuda, azalan dış talep ve jeopolitik riskler sebebiyle Aralık ayında ihracatın yıllık bazda %, ( yılında toplam %8,7) ve dış ticaret hacminin de % ( yılında toplam %,) daralması büyüme açısından olumsuzluğa işaret etmekte iken (Dış Ticaret Verileri Bültenimiz), son çeyrek görünümü için diğer öncü göstergelerden İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı na bakıldığında, yılı Ekim-Aralık aralığında (mevsimsel etkilerden arındırılmış) bir önceki üç aylık ortalama olan 7 den 7, e yükselmesi, Tüketici Güven Endeksinin,8 den 7, e yükselmesi, Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) nin den 7, a yükselmesi, son çeyrekte üçüncü çeyreğe benzer bir artış görülebileceğini işaret ediyor.