ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI
KONULAR 1-Güneş Enerjisi i 2-Rüzgar Enerjisi 4-Jeotermal Enerji 3-Hidrolik Enerji 4-Biyokütle Enerjisi 5-Biyogaz Enerjisi 6-Biyodizel Enerjisi 7-Deniz Kökenli Enerji 8-Hidrojen Enerjisi
GIRIŞ Dünya nüfusundaki ve uygarlık düzeyindekiartışlarla birlikte toplam enerji ihtiyacının artmasına karşın, günümüzde kullanılmakta olan enerji kaynaklarının hızla tükenmekte olması alternatif enerji kaynaklarına olan gereksinimi zorunlu kılmaktadır. Dünyadaki petrol rezervlerinin aşırı kullanımı sonucu azalması ve buna bağlı olarak fiyatının artması, ayrıca çevreye vermiş olduğu zararlar bilim adamlarını doğada bol miktarda bulunan ve çevreci olan alternatif yakıtlar üzerinde araştırma yapmaya itmektedir.
Fosil kökenli enerji kullanımı ile; çevre kirliliği artmakta egzoz gazlarının atmosferde yarattığı aattğ sera ea etkisii küresel ısınmaya neden olmakta doğada ekolojik dengeler bozulmaktadır
Dünya nüfusu 1945 yıllarından sonra %100 artarak küresel anlamda enerji kullanımı 4 kat artmıştır, buna bağlı olarak dünya birincil enerji ihtiyacı Şekil 1. de görüldüğü ğ gibi artarak devam etmektedir [1].
Milyon Şekil 1. Dünya birincil enerji ihtiyacı [1] Enerji kullanımındaki bu artış zararlı emisyonların ve sera etkisinin artışına sebep olarak atmosferdeki CO 2 oranı 1958 yılında 315 ppm/m 3 iken 2004 yılında 379 ppm/m 3 değerineğ ulaşmıştır.
Sera etkisi ile küresel ısınmanın artışında diğer emisyonlara göre iki kat daha etkili olan CO 2,enerji üretim sektörlerinde üretilmektedir. 1850 ve 2002 yıllarında oluşan CO 2 emisyonunun %76 sından gelişmiş ülkeler sorumludur [2]. Şekil 2 de CO 2 emisyonunun yıllara göre artışı gösterilmiştir. Şekil 2. Yıllara göre CO 2 artışı
Enerji üretiminde kullanılan fosil kökenli yakıtların yanmasıyla; NOx, CO ve CO 2 gibi emisyonlar üretilmektedir. Bu emisyonlar, yakıt türüne, yanma işlemine katılan hava-yakıt oranlarına ve yanmada kullanılan verimli teknolojilerin kullanılmasına bağlığ olarak kontrol edilebilmektedir. Bu anlamda enerji verimliliği konusunda dünyada ciddi ve ileriye dönük planlı yatırımlar yapılmaktadır. Enerji verimliğine yönelik yatırımların yaklaşık üçte biri konut sektöründeki enerjie tüketiminei e yöneliktir,
Şekilde dünya çapında bölgelere göre planlanan enerji verimliliği yatırımları gösterilmiştir[3].
Aşağıdaki şekilde yıllara göre birincil enerji Aşağıdaki şekilde yıllara göre birincil enerji ihtiyacı artışı ve enerji verimliliğine yönelik yatırımların senaryoları gösterilmiştir[4].
Şekil - 2010 yılı itibarıyla Türkiye de tüketilen enerji oranları
ENERJİ Enerji bir cismin ve ya sistemin iş yapabilme yeteneğidir. Isı enerjisi Elektrik enerjisi Mekanik enerji Kimyasal enerji Nükleer enerji vb. İhtiyaç durumuna göre bu enerji türleri enerji dönüşüm sistemleri ile birbirine dönüştürülerek kullanılabilirler. Kaynak (1)
ENERJI KAYNAKLARıNıN SıNıFLANDıRıLMASı Yenilenebilir enerji kaynakları kl (alternatif tif enerji kaynakları) Yenilenemez enerji kaynakları (konvansiyonel enerji kaynakları) Yenilenebilir enerji kaynakları Güneş enerjisi Rüzgar enerji Hidrolik enerji Biyokütle enerjisi Jeotermal enerji Dalga enerjisi Hidrojen enerjisi
DÜNYADAKİ ENERJİ POTANSİYELİ o Dünyadaki petrol rezervleri 40 yıl, doğalgaz ğ rezervlerinin 65 yıl ve kömür rezervleri 150 yıl sonra tükeneceği eceğ tahmin edilmektedir. e e o Fosil yakıtların dünya enerji tüketimi içerisindeki payı %80 civarındadır. o Dünya çapında elektrik üretiminin; o %67 fosil yakıtlardan(%40 kömür %20 doğalgaz (artış var) %7 petrol) o %15 nükleer enerjiden o %16 hidrolik enerjiden o %2 yenilebilir enerji kaynaklarından elde edilmektedir.
TÜRKİYE DE ENERJİ POTANSİYELİ Enerji üretiminde fosil yakıtlar önemli payı almaktadır. 2006 yılı enerjinin i sadece %27 yerli kaynaklardan kl karşılanmıştır. Enerjide dışa bağımlılık; 2010 da %71 2015 te %68 2020 de %70 olacağı tahmin edilmektedir (EİEİ). Enerji tüketiminde petrol ve doğalgazın payı%62 (2006). Bu kaynaklarda dışa bağımlılık %90 nın üzerinde.
Kaynak (1)
Türkiye de kişi ş başı ş net elektrik tüketimi
Kaynak (1)
Nükleer enerji ile ilgili veriler [4].
FOSIL ENERJI KAYNAKLARıNıN ZARARLARı Endüstriyel faaliyetler sonucunda her yıl atmosfere yaklaşık 20 milyar ton CO2, 100 milyon ton kükürt bileşikleri, 2 milyon ton kurşun ve diğer zehirli kimyasal 2 milyon ton kurşun ve diğer zehirli kimyasal bileşikler salınmaktadır.
Sera etkisi i (ozon tabakasının delinmesi) i) Küresel ısınma Ait Asit yağmurlarığ Buzulların erimesi Deniz seviyesinin artışı, Şiddetli yağışlar / sel ve fırtına gibi doğal afetler Kuraklıklar Fosil yakıt tüketimi sonucunda, önümüzdeki 50 yıl içinde dünyamızın sıcaklığının 5 derece artacağı ve bunun da büyük felaketlere yol açacağı tahmin edilmektedir.
Türkiye de sera gazı etkileri [5]
Yıllara göre dünyada fosil yakıt kaynaklı karbon salınımı Yıllara göre dünyada fosil yakıt kaynaklı karbon salınımı artışı [5]
KAYNAKLAR [1] Anonim, World Energy Outlook 2010, International Energy Agency, Paris, 2010. [2] Ertürk, F. U., Yoğuşmalı Kombi Teknolojilerinin Çevresel, Ekonomik Kazanımları Ve Yeni Hedefler, Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Edirne, 2010. [3] Anonim, World Energy Investment Outlok, International Energy Agency, Paris, 2014. [4] Ünalan, S., Alternatif Enerji Kaynakaları. [5] Algül, E., Hava kirliliği ve küresl ısınma.