SAYI :25.00/710 KONU: Bitki Karantinası Fümigasyon Yönetmeliğine ilişkin Danıştay Kararının uygulanması ANKARA 22/06/2016 GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞINA (Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü) İLGİ: a) Bitki Karantinası Fümigasyon Yönetmeliği (RG: 19/6/2011, 27969) b) 30.12.2015 tarih ve 25.00/1009 sayılı yazımız c) 15.02.2016 tarih ve 25.00/132 sayılı yazımız d) 02.06.2016 tarihli ve 25.00/612 sayılı yazımız e) 09.06.2016 tarihli ve 56043249-320.03.01.01-19457 sayılı yazınız Odamızın 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununa göre; Bitki Karantinası Fümigasyon Yönetmeliği nin 4 üncü maddesinin 1 inci fıkrasının (ğ), (h), (ı) ve (j) bentleri ile ziraat teknikerlerinin fümigasyon operatör yardımcısı olmalarını düzenleyen 5 inci maddesinin 1 inci fıkrasının (c) ve (ç) bentlerinin iptaline dair Danıştay 10. Dairesinin 2/7/2015 tarihli ve E:2011/9351 ve K:2015/3519 nolu kararına ilişkin olarak Bakanlığınızca yapılan işlemler hakkında istediği bilgiler, Odamız kayıtlarına 21.06.2016 tarihinde giren ilgi (e) yazınız ile cevaplandırılmıştır. Bilgi edinme hakkı talep formunun üç yerinde yer alan Bitki Karantinası Fümigasyon Yönetmeliği ifadesinin içindeki fümigasyon kelimesi maddi yazım hatası sonucunda eksik yazılmıştır. Ancak amacımız bilgi edinme talep formunun başında da ifade edildiği üzere, Danıştay 10. Daire kararına uygun Bitki Karantinası Fümigasyon Yönetmeliği de yapılması gereken yönetmelik değişikliği hakkında bilgi edinmektir. Bakanlığınızın ilgi (e) yazısında, Danıştay kararına ilişkin yapılan işlemler hakkında bilgi verilmiştir. Ancak verilen bilgiler Danıştay kararını tam karşılamadığı gibi, kararın ruhuna da aykırı olduğu ve dolaylı olarak kararın uygulanmasından kaçınıldığı kanaatindeyiz. Zira Anayasa nın 138 inci maddesi ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu nun 28 inci maddesi; idarelerin mahkeme kararlarına uymak zorunda oldukları ve kararları geciktirmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduklarına amirdir. Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında verdiğiniz cevaplarda; Orman Mühendisleri ile Orman Endüstri Mühendislerinin, orman bitkisi ve bitkisel ürünlerinde yapmaları gereken fümigasyon hizmetinin, Danıştay kararından önce fümigasyon operatörü belgesi alan Ziraat Mühendislerine, orman teknikerlerinin yapmaları gereken fümigasyon operatör yardımcılığının da Ziraat Tekniker veya Ziraat Teknisyenlerine yaptırılmaya devam edildiği,
Bitki Karantinası Fümigasyon Yönetmeliği değişikliğinin de Bakanlığınız Hukuk Müşavirliğine gönderildiği, Belirtilmiştir. Bakanlığınızın, Danıştay 10. Dairesi kararına rağmen, bu hususta yaptığı idari işlemlerin hukuka uygun olmadığı, kararın Bakanlığınıza tebliğinden itibaren en geç 30 gün içinde Resmi Gazete de yayımlanması gereken yönetmelik değişikliğinin halen yayımlanmadığı, Orman Mühendisleri ile Orman Endüstri Mühendislerinin mesleki hak ve yetkilerinin ihlal edilmeye devam edildiği, böylece Anayasa, 2577 sayılı Kanun ve Danıştay kararına aykırı davranıldığı değerlendirilmiştir. Şöyle ki; Danıştay 10. Dairesinin 2/7/2015 tarihli ve E:2011/9351 ve K:2015/3519 nolu kararında; Bu kuralların değerlendirilmesinden, a. Tarım alanlarında veya tarım alanları dışındaki alanlarda bulunan tarım bitkilerinin (ve bu bitkilerden elde edilen bitkisel ürün ve bitkisel sanayi ürünlerinin) yetiştirilmesi, hasadı, işlenmesi, depolanması, ambalajlanması ve pazarlanması aşamalarında; her türlü hastalık ve zararlılar konusunda fümigasyon hizmetlerinin ziraat mühendislerince yürütüleceği, b. (5531 sayılı Kanunun 4. maddesinde belirtilen faaliyet konuları da dikkate alındığında), ormanlık alanlarda veya ormanlık alanların dışındaki alanlarda bulunan orman bitkileri (ve bu bitkilerden elde edilen bitkisel ürün ve bitkisel sanayi ürünleri) ile orman ürünlerine ilişkin karantina (ve bu arada fümigasyon) hizmetlerinin orman mühendisi ve orman endüstri mühendislerince yürütüleceği, sonucuna ulaşılmaktadır. Bu durumda, (ormanlık alanlarda veya ormanlık alanların dışındaki alanlarda bulunan orman bitkileri ve bu bitkilerden elde edilen bitkisel ürün ve bitkisel sanayi ürünler ile orman ürünlerine ilişkin karantina -ve bu arada fümigasyon- hizmetlerini yürütmek üzere), fümigasyon operatörü olabilecek ve fümigasyon operatör belgesi alabilecek kişiler arasında orman ve orman endüstri mühendislerine yer verilmemesi ile fümigasyon operatör yardımcısı olabilecek ve fümigasyon operatör yardımcısı belgesi alabilecek kişiler arasında orman teknikerlerine yer verilmemesine ilişkin dava konusu eksik düzenlemelerde hukuka uyarlık bulunmamaktadır Denilmektedir. Danıştay kararına göre; orman bitkisi, bu bitkilerden elde edilen ürünler ve bitkisel sanayi ürünler ile bu ürünlere ilişkin karantina ve fümigasyon hizmetleri, 5531 sayılı Kanuna göre yetkilendirilen Orman Mühendisi ve Orman Endüstri Mühendislerinin yetkisindedir. Bu durumda, Danıştay kararından önce fümigasyon operatörü belgesi almış olan Ziraat Mühendisleri ile fümigasyon operatör yardımcısı belgesi almış olan Ziraat Teknikeri veya Ziraat Teknisyenlerinin orman bitkisi ve bitkisel ürünlerinde fümigasyon hizmeti yapmaları hukuken mümkün değildir. Bu belgeler yok hükmündedir. Bu nedenle, Odamıza verilen ilgi (e) de ki cevapta, orman bitkisi ve bitkisel ürünlerine yönelik fümigasyon hizmetlerinin; Orman Mühendisi ve Orman Endüstri Mühendislerinin bulunmadığı Danıştay kararından önce belge alan Ziraat Mühendisi fümigasyon operatörü, ziraat teknikeri veya Ziraat teknisyeni fümigasyon operatör
yardımcıları tarafından yürütülmesi hukuken mümkün değildir. Bu işlem Danıştay 10. Daire kararına aykırı ve sakattır. Zira hakları bulunmayan diğer bir mesleki disiplinin haklarının, Bakanlığınızın idari işlemiyle bir başka disipline yaptırılarak sürdürülmesi hukuken mümkün değildir. Bu nedenle, Danıştay kararının mevzuata yansıtılması için, öncelikle ve ivedilikle Orman Mühendisi, Orman Endüstri Mühendisi ve Orman Teknikerlerinin mesleki haklarının verilmesine ilişkin Bitki Karantinası ve Fümigasyon Yönetmeliğinde yapılacak değişikliğin hemen Resmi Gazete de yayımlanması ve uygulamaya aktarılması gerekmektedir. Danıştay kararının Bakanlığınıza 30.12.2015 tarihinde tebliğ edildiği ve üzerinden 30 günden fazla bir zamanın geçtiği, haricen edindiğimiz bilgi üzerine davacı olarak taslak hakkındaki görüşlerimizin Bakanlığınıza gönderildiği hususları dikkate alındığında; ilgi (e) yazınızda hazırlandığı bildirilen Bitki Karantinası ve Fümigasyon Yönetmeliği Değişikliği Taslağının Bakanlığınız Hukuk Müşavirliğine gönderilmesi ve fümigasyon hizmetlerinin mevcut operatörlere yaptırılması Danıştay kararının ihlal edildiğinin çok açık kanıtlarıdır. Tüm bu olumsuzluklara rağmen, şayet yazımızın tebliğinden itibaren en geç yedi gün içinde yönetmelik değişikliği Resmi Gazete de yayımlanmaz ise; Danıştay 10. Daire kararının Anayasanın 138 inci ve 2577 sayılı Kanunun 28 inci maddelerine aykırı olarak uygulanmadığı gerekçesiyle, Bakanlığınız hakkında hukuki yollarla başvurulacak ve Cumhuriyet Baş Savcılığına suç duyurusunda bulunulacaktır. Gereğini bilgilerinize arz ederim. Ali KÜÇÜKAYDIN Genel Başkan
SAYI :25.00/711 KONU: Bitki Karantinası Fümigasyon Yönetmeliğine ilişkin Danıştay Kararının uygulanması ANKARA 22/06/2016 GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞINA (Bakanlık Hukuk Müşavirliği) İLGİ: a) Bitki Karantinası Fümigasyon Yönetmeliği (RG: 19/6/2011, 27969) b) 30.12.2015 tarih ve 25.00/1009 sayılı yazımız c) 15.02.2016 tarih ve 25.00/132 sayılı yazımız d) 02.06.2016 tarihli ve 25.00/612 sayılı yazımız e) 09.06.2016 tarihli ve 56043249-320.03.01.01-19457 sayılı yazınız Odamızın 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununa göre; Bitki Karantinası Fümigasyon Yönetmeliği nin 4 üncü maddesinin 1 inci fıkrasının (ğ), (h), (ı) ve (j) bentleri ile ziraat teknikerlerinin fümigasyon operatör yardımcısı olmalarını düzenleyen 5 inci maddesinin 1 inci fıkrasının (c) ve (ç) bentlerinin iptaline dair Danıştay 10. Dairesinin 2/7/2015 tarihli ve E:2011/9351 ve K:2015/3519 nolu kararına ilişkin olarak Bakanlığınızca yapılan işlemler hakkında istediği bilgiler, Odamız kayıtlarına 21.06.2016 tarihinde giren ilgi (e) yazınız ile cevaplandırılmıştır. Bilgi edinme hakkı talep formunun üç yerinde yer alan Bitki Karantinası Fümigasyon Yönetmeliği ifadesinin içindeki fümigasyon kelimesi maddi yazım hatası sonucunda eksik yazılmıştır. Ancak amacımız bilgi edinme talep formunun başında da ifade edildiği üzere, Danıştay 10. Daire kararına uygun Bitki Karantinası Fümigasyon Yönetmeliği de yapılması gereken yönetmelik değişikliği hakkında bilgi edinmektir. Bakanlığınızın ilgi (e) yazısında, Danıştay kararına ilişkin yapılan işlemler hakkında bilgi verilmiştir. Ancak verilen bilgiler Danıştay kararını tam karşılamadığı gibi, kararın ruhuna da aykırı olduğu ve dolaylı olarak kararın uygulanmasından kaçınıldığı kanaatindeyiz. Zira Anayasa nın 138 inci maddesi ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu nun 28 inci maddesi; idarelerin mahkeme kararlarına uymak zorunda oldukları ve kararları geciktirmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduklarına amirdir. Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında verdiğiniz cevaplarda; Orman Mühendisleri ile Orman Endüstri Mühendislerinin, orman bitkisi ve bitkisel ürünlerinde yapmaları gereken fümigasyon hizmetinin, Danıştay kararından önce fümigasyon operatörü belgesi alan Ziraat Mühendislerine, orman teknikerlerinin yapmaları gereken fümigasyon operatör yardımcılığının da Ziraat Tekniker veya Ziraat Teknisyenlerine yaptırılmaya devam edildiği,
Bitki Karantinası Fümigasyon Yönetmeliği değişikliğinin de Bakanlığınız Hukuk Müşavirliğine gönderildiği, Belirtilmiştir. Bakanlığınızın, Danıştay 10. Dairesi kararına rağmen, bu hususta yaptığı idari işlemlerin hukuka uygun olmadığı, kararın Bakanlığınıza tebliğinden itibaren en geç 30 gün içinde Resmi Gazete de yayımlanması gereken yönetmelik değişikliğinin halen yayımlanmadığı, Orman Mühendisleri ile Orman Endüstri Mühendislerinin mesleki hak ve yetkilerinin ihlal edilmeye devam edildiği, böylece Anayasa, 2577 sayılı Kanun ve Danıştay kararına aykırı davranıldığı değerlendirilmiştir. Şöyle ki; Danıştay 10. Dairesinin 2/7/2015 tarihli ve E:2011/9351 ve K:2015/3519 nolu kararında; Bu kuralların değerlendirilmesinden, a. Tarım alanlarında veya tarım alanları dışındaki alanlarda bulunan tarım bitkilerinin (ve bu bitkilerden elde edilen bitkisel ürün ve bitkisel sanayi ürünlerinin) yetiştirilmesi, hasadı, işlenmesi, depolanması, ambalajlanması ve pazarlanması aşamalarında; her türlü hastalık ve zararlılar konusunda fümigasyon hizmetlerinin ziraat mühendislerince yürütüleceği, b. (5531 sayılı Kanunun 4. maddesinde belirtilen faaliyet konuları da dikkate alındığında), ormanlık alanlarda veya ormanlık alanların dışındaki alanlarda bulunan orman bitkileri (ve bu bitkilerden elde edilen bitkisel ürün ve bitkisel sanayi ürünleri) ile orman ürünlerine ilişkin karantina (ve bu arada fümigasyon) hizmetlerinin orman mühendisi ve orman endüstri mühendislerince yürütüleceği, sonucuna ulaşılmaktadır. Bu durumda, (ormanlık alanlarda veya ormanlık alanların dışındaki alanlarda bulunan orman bitkileri ve bu bitkilerden elde edilen bitkisel ürün ve bitkisel sanayi ürünler ile orman ürünlerine ilişkin karantina -ve bu arada fümigasyon- hizmetlerini yürütmek üzere), fümigasyon operatörü olabilecek ve fümigasyon operatör belgesi alabilecek kişiler arasında orman ve orman endüstri mühendislerine yer verilmemesi ile fümigasyon operatör yardımcısı olabilecek ve fümigasyon operatör yardımcısı belgesi alabilecek kişiler arasında orman teknikerlerine yer verilmemesine ilişkin dava konusu eksik düzenlemelerde hukuka uyarlık bulunmamaktadır Denilmektedir. Danıştay kararına göre; orman bitkisi, bu bitkilerden elde edilen ürünler ve bitkisel sanayi ürünler ile bu ürünlere ilişkin karantina ve fümigasyon hizmetleri, 5531 sayılı Kanuna göre yetkilendirilen Orman Mühendisi ve Orman Endüstri Mühendislerinin yetkisindedir. Bu durumda, Danıştay kararından önce fümigasyon operatörü belgesi almış olan Ziraat Mühendisleri ile fümigasyon operatör yardımcısı belgesi almış olan Ziraat Teknikeri veya Ziraat Teknisyenlerinin orman bitkisi ve bitkisel ürünlerinde fümigasyon hizmeti yapmaları hukuken mümkün değildir. Bu belgeler yok hükmündedir. Bu nedenle, Odamıza verilen ilgi (e) de ki cevapta, orman bitkisi ve bitkisel ürünlerine yönelik fümigasyon hizmetlerinin; Orman Mühendisi ve Orman Endüstri Mühendislerinin bulunmadığı Danıştay kararından önce belge alan Ziraat Mühendisi fümigasyon operatörü, ziraat teknikeri veya Ziraat teknisyeni fümigasyon operatör
yardımcıları tarafından yürütülmesi hukuken mümkün değildir. Bu işlem Danıştay 10. Daire kararına aykırı ve sakattır. Zira hakları bulunmayan diğer bir mesleki disiplinin haklarının, Bakanlığınızın idari işlemiyle bir başka disipline yaptırılarak sürdürülmesi hukuken mümkün değildir. Bu nedenle, Danıştay kararının mevzuata yansıtılması için, öncelikle ve ivedilikle Orman Mühendisi, Orman Endüstri Mühendisi ve Orman Teknikerlerinin mesleki haklarının verilmesine ilişkin Bitki Karantinası ve Fümigasyon Yönetmeliğinde yapılacak değişikliğin hemen Resmi Gazete de yayımlanması ve uygulamaya aktarılması gerekmektedir. Danıştay kararının Bakanlığınıza 30.12.2015 tarihinde tebliğ edildiği ve üzerinden 30 günden fazla bir zamanın geçtiği, haricen edindiğimiz bilgi üzerine davacı olarak taslak hakkındaki görüşlerimizin Bakanlığınıza gönderildiği hususları dikkate alındığında; ilgi (e) yazınızda hazırlandığı bildirilen Bitki Karantinası ve Fümigasyon Yönetmeliği Değişikliği Taslağının Bakanlığınız Hukuk Müşavirliğine gönderilmesi ve fümigasyon hizmetlerinin mevcut operatörlere yaptırılması Danıştay kararının ihlal edildiğinin çok açık kanıtlarıdır. Tüm bu olumsuzluklara rağmen, şayet yazımızın tebliğinden itibaren en geç yedi gün içinde yönetmelik değişikliği Resmi Gazete de yayımlanmaz ise; Danıştay 10. Daire kararının Anayasanın 138 inci ve 2577 sayılı Kanunun 28 inci maddelerine aykırı olarak uygulanmadığı gerekçesiyle, Bakanlığınız hakkında hukuki yollarla başvurulacak ve Cumhuriyet Baş Savcılığına suç duyurusunda bulunulacaktır. Gereğini bilgilerinize arz ederim. Ali KÜÇÜKAYDIN Genel Başkan