(İlgilendiğinizyazınınbaşlığınıtıklayınız.) Editörden,EmineOnaranİncirlioğlu Başkandan,GönülPultar DernektenHaberler 7.KültürAraştırmalarıDerneğisempozyumu BellekveKültür ün H azırlıkları Sürüyor,TahireErman TürkKökenliAmerikalılarÇalıstayıHakkındaGelişmeler YeniÜyeler KokteyleDavet Tanıtımlar,Yorumlar:BirFilm,ÜçKitap DomBelgeseli,SelinÖnen Türkiye detoplumsalyapıvedin,kurtuluşcengiz UlrichBeck inrisktoplumu:modernliğinöncesivesonrası,güncelönkal BirBavul,UmutveHayalleriyleÇıktılarYola...,ÜlküSözbirFındıkçıoğlu ÜyelerimizdenHaberler Duyurular,Haberler Solfasol:ŞarkıSöyleyenŞehrinGayriresmiGazetesi,MehmetOnurYılmaz CultureMachineLive CulturalStudiesReview DiyarbakırSurpGiragosErmeniKilisesi SosyolojiKendisiniTartışıyor bültenhakkında
Editörden DahaKADkurulmadanönce,TürkiyeKültürAraştırmalarıGrubuadıylaçalıştığımız dönemde,ocak2001 denekim2002 yekadarbülten inilksekizsayısınıneditörlüğünü, AlperYurtseven ingrafiktasarımcılığıeşliğindeyürütmüştüm.ozamanlarkağıtüzerinde veyıldadörtsayıyayımlananbülten inelektronikortamdakibu40.sayısının editörlüğünüüstlenmekbenimiçineskibirdostuziyaretgibihoşbirsürprizoldu. BiliyorsunuzKültürAraştırmalarıDerneği ninvii.uluslararasısempozyumu Bellekve Kültür,57Eylül2013tarihlerindeBilkentÜniversitesi nde;türkkökenliamerikalıları konuedinenbirçalıştaydasempozyumdanüçayönce,7 8Haziran2013tarihlerinde, KadirHasÜniversitesi ndeyapılacak.herikietkinliğindedüzenlemeçalışmalarısürüyor. Hazırlıklarlailgilisongelişmeleri, DerneğimizdenHaberler başlığıaltındaokuyabilirsiniz. Derneğimizdenbirdiğerhaberde,13Ocak2013 te,merkezimizdeyapılacakolanüyelerle buluşmakokteyli.aramızakatılanikiyeniüyemiz,ülkügüney ivegüncelönkal ıdabu bölümdetanıtıyoruz. Busayıda, Tanıtımlar,Yorumlar başlığıaltındabirfilmveüçkitaptanıtımınayer veriyoruz.yönetmenliğinihalilaygün ünyaptığı2012tarihlidombelgeselininyorumunu SelinÖnen inkalemindenokuyabilirsiniz.kurtuluşcengiz, Türkiye detoplumsalyapı vedin başlıklıtanıtımında,bahattinakşit,recepşentürk,önderküçükuralve KurtuluşCengiz in,yinebuyılyayımlanan,türkiye dedindarlık:sosyalgerilimler EksenindeİnançveYaşamBiçimlerikitabınıelealıyor. UlrichBeck inrisktoplumu: ModernliğinÖncesiveSonrası ve BirBavul,UmutveHayalleriyleÇıktılarYola... başlıklıyazılarıdasırasıyla,yeniüyemizgüncelönkalveülküsözbirfındıkçıoğlu kalemealdılar. Busayısında,üyelerimizdenhaberleryanısırakültüraraştırmalarınıilgilendirenbirkaç duyuruvehaberidekapsayanbülten,41.sayısındanitibareneditörlüğünüüstlenecek birgönüllüarıyor.nöbetidevralmakisteyenüyeveokurlarımızıbekliyoruz. EmineOnaranİncirlioğlu
Başkandan DeğerliKültürAraştırmalarıDerneğiüyeleri, Biryılıdahageridebırakıyoruz.Geçtiğimizyıliçindedernekolarakçeşitlifaaliyetlerde bulunduk.derneğindüzenlediğibirsempozyumunikincikitabıçıktı,birseminerinki yayınevindehazırlıkaşamasında,başkabirsempozyumunkitabıdaderleyenin tezgahındahazırlıkaşamasında.2011'dedüzenlediğimizsempozyumunkitabı, sempozyumudadüzenleyenbaşkanyardımcımızemineonaranincirlioğluilebarış Kılıçbay'ınderledikleriMekânveKültürvederlediğim,2012'deyayımlanan(yukarıda sözünüettiğim)ağırgökyüzündekanatçırpmak:sovyet sonrasıtürkcumhuriyetlerinde KültürelKimlikArayışıveMüzakeresiD&Rşubelerindesatışta,MekânveKültürekolarak Ankara'dakiDostKitabevi'ninşubelerindebulunuyor.Buikikitabınçıkışınıkutlamak üzeremartayındabahçeşehirüniversitesi'ninnefisboğazmanzaralıakademik Kafe'sindebirkokteyldebuluştuk. Ayrıcayılboyuncaikietkinliğinhazırlıklarısürdü.ÜyemizBelmaBaskettilebirlikte KadirHasÜniversitesiilegörüşmelerimizsonucu,dahaönceilanedilen,Haziran2013'te yeralacakveçalışmadiliingilizceolacak Turkish AmericanStudies (TürkKökenli AmerikalılarAraştırmaları)çalıştayıbuüniversiteninişbirliğinde,üniversiteninHaliç'e nazıryerleşkesindegerçekleşecek.eylül2013'tebilkentüniversitesi'ndegerçekleşecek BellekveKültür sempozyumununhazırlıklarıise,dernekadınadüzenleyicitahire ErmanileSerpilÖzaloğlu,MeltemGürelveElizabethÖzdalga'danoluşanBilkentekibi tarafındanbüyükbirözveriyleyürütülmekte. Okumaktaolduğunuzbülten'inHaziransayısınıüyemizŞafakErkayhançıkarmıştı,bu sayıyıiseeminehocaüstlendi.2013'ünsayılarıiçinşimdidengönüllülerinbaşvurmasını bekliyoruz. Bütünbufaaliyetleringerçekleşmesinekatkıdabulunan,vakitleriniarmağanedenve kimizamankendicebindenharcamadurumundaolanüyelerebuvesileylecandan teşekküretmekistiyorum. Tabii,gönlümüzdeyatan,tasarladığımızdahaçokprojevar,ancakİstanbul'da mesafelerinbirbirindenuzaklığıvetrafiksorunu;üyelerimizinçoğunluğununtam zamanlıçalışıyorolması;türkiye'dearaştırmanın,abd'de,fransa'da,rusya'dadeğişik şekillerdeolduğugibibaşlıbaşınabir iş olarakgörülmeyişi;finanssorunugibiçeşitli etkenler,bunlarıgerçekleştirmeyeengeloluyor. Buarada,sonuncuetkenleilgiliolarak,aidatlarınıdüzenliödeyenlereözellikleteşekkür etmekistiyorum.aidatlardanbaşkagelirimizyokveörneğin2013'tedüzenleyeceğimiz etkinliklerşimdidenpara yeme yebaşladıbile.ayrıca,derneklerleilgilimevzuatbir muhasebeciistihdametmeyizorunlukıldı. Dolayısıyla,hertürlüyardımönerisinesıcakbaktığımızı,bülteneditörlüğündenbaşka, editöryardımcılığı,websitesidüzenleyiciliği,derneklerleilgilimevzuatgereğievrak düzenlenmesivehaberleşmeninyürütülmesigibikonulardaüyelerimizdengönüllüler
beklediğimizihatırlatayım. Hepinizeveyakınlarınızasağlık,mutlulukvebaşarıdolubirYeniYıldilerim. Sevgivesaygılarımla, GönülPultar
VII.UluslararasıKültürAraştırmalarıDerneğiSempozyumu Bellekve Kültür ünhazırlıklarısürüyor TahireErman,DüzenlemeKuruluadına 5 7Eylül2013tarihlerindeBilkentÜniversitesiSiyasetveMimarlıkBölümleritarafından düzenlenecekvii.uluslararasıkültüraraştırmalarıderneğisempozyumuhazırlıkları sürmektedir.busempozyumunteması BellekveKültür olarakkararlaştırılmıştır. BilkentÜniversitesiTarihBölümü ndenprof.dr.halilinalcıksempozyumakonuşmacı olarakkatılmadavetimizikabuletmiştir. KültürveBellek konusunatarihdisiplininden bakılaraksöylenecekçokşeyvardır.prof.inalcık ınenginosmanlıtarihibilgisi sempozyumkonuşmasınızenginleştirecektir.davetlikonuşmacılarınbelirlenmesi aşamasında,harvardüniversitesisosyalantropolojibölümü ndenprof.dr.michael Herzfeldiletemasageçilmiş,kendisisempozyumakonuşmacıolarakdavetedilmiştir. Prof.Herzfelddavetimemnuniyetlekabuletmiştir.Kendisiçoküreticivedünyanınfarklı yerlerinde(örneğinyunanistan,italyavesonolarakdatayland da)araştırmalaryapmış olantanınmışbirakademisyendir.özellikleculturalintimacy:socialpoeticsinthe NationState(1997,2005)kitabıünlenmiştir.YenikitabıiseBangkok dakitarihikoruma alanlarıvedevletintahliyepratiklerikonusundaolacaktır.prof.herzfeldkonuşmasında, araştırmalarındaneldeettiğideneyimlerçerçevesinde bellekvekültür temasınasosyal antropolojikbakışaçısındanyaklaşarakönemlikatkılardabulunacaktır.pekçoködül kazanmışyönetmenyeşimustaoğludadavetimizeolumlubakmaktadır.yönettiğifimler arasındaiz(1994),güneşeyolculuk(1999),bulutlarıbeklerken(2004),pandora nın Kutusu(2008)veAraf(2012)bulunmaktadır.Yakıntarihimizleilgilisöyleyecekçokşeyi olanustaoğlusempozyumabüyükkatkıdabulunacaktır. ArtıkkesinleşmişolanSempozyumBilimKuruluaşağıdakiisimlerdenoluşmaktadır: Prof.Dr.AfifeBatur(İTÜ,MimarlıkFakültesi),Prof.Dr.Halilİnalcık(Bilkent Üniversitesi,TarihBölümü),Prof.Dr.İlhanTekeli(ODTÜ,ŞehirveBölgePlanlama Bölümü),Prof.Dr.MetinHeper(BilkentÜniversitesi,SiyasetBilimiBölümü),Prof.Dr. MustafaPultar(BilkentÜniversitesi,GüzelSanatlar,TasarımveMimarlıkFakültesi), Prof.Dr.RuşenKeleş(AnkaraÜniversitesi,SiyasalBilgilerFakültesi),Prof.Dr.Tansı Şenyapılı(ODTÜ,ŞehirveBölgePlanlamaBölümü),Prof.Dr.UğurTanyeli(Mardin ArtukluÜniversitesi,MimarlıkBölümü)veProf.Dr.ZeynepÇelik(NewJerseyInstituteof Technology,MimarlıkBölümü).Herbirikendialanındaönemliveetkiliolanbuisimlerin sempozyumagösterdikleriilgiiçinkendilerineteşekkürederiz. Bildiriözetlerinisongöndermetarihi15Ocak2013tarihinekadaruzatılmıştır.Özellikle KültürAraştırmalarıDerneğiüyelerininkişiselmakaleveoturumönerileriilekatkılarını beklemekteyiz.
TürkKökenliAmerikalılarÇalıstayıHakkındaGelişmeler DahaönceilanedildiğigibiKAD,7 8Haziran2013tarihlerindeİstanbul'daTürkkökenli Amerikalılarıkonuedinenbirçalıştaydüzenleyecektir.KadirHasÜniversitesiile ortaklaşabuüniversiteninhaliç'tebulunanyerleşkesindedüzenlenecekçalıştayıkadir HasÜniversitesiadınaCliffEndresveSelhanEndres,KADadınaBelmaBaskettve GönülPultardüzenlemektedir. KonusundabirilkolançalıştayaanakonuşmacıolarakTheTurkinAmerica:The CreationofanEnduringPrejudice(Amerika'da[ki]Türk:DayanıklıbirÖnyargının Yaratılışı)kitabınınyazarıveKentucky'dekiLouisvilleÜniversitesiöğretimüyesiJustin McCarthyileTurkishMigrationtotheUnitedStates:FromOttomanTimestothePresent (AmerikaBirleşikDevletleri'neTürkGöçü:OsmanlıDönemindenGünümüze)kitabının derleyenivemadison'dakiwisconsinüniversitesiemeritusöğretimüyesiveşehir ÜniversitesiöğretimüyesiKemalKarpatdavetedilmişlerdir.Diğerkonuşmacılar arasındatcfolarakbilinenturkishculturalfoundation/türkkültürvakfı'nınyönetici MüdürüveTCAolarakbilinenTurkishCoalitionofAmerica/Amerika'dakiTürk Koalisyonu'nunBaşkanYardımcısıGülerKöknar,JAST(JournalofAmericanStudiesof Turkey)yayınyönetmeniveBaşkentÜniversitesiöğretimüyesiDr.LaurenceRaw, Amerika'dakiTürklerkonusundayayınyapmışolanIşılAcehan,MüzeyyenGülerve BaharGürselgibibilimkadınlarıilebaşkabiliminsanlarıbulunmaktadır. TürkveOsmanlıkökenliABDvatandaşlarınıntarihçesini,deneyimlerini,yaşamını vekültürünümasayayatıracakdisiplinlerarasıçalıştaylailgiliayrıntılarıbulmakve gelişmeleriizlemekiçin,<www.kulturad.org>adresindekiwebsitesinebaşvurulabilir.
Yeniüyeler Budönemaramızakatılanikiyeniüyevar.BirincisiÜlküGüney,Münih'te1989yılında SosyalHizmetUzmanıeğitiminitamamladıktansonraaynıkenttevedahasonra Hamburg da,onyılsosyalçalışmacıolarakfarklıkurumlardagörevyaptı.1994 2001 yıllarıarasındahamburgüniversitesinde,sosyolojidalındalisansöğrenimigördü. Lisanseğitimisırasındadeğişimöğrencisiolarak1996 1997yıllarındaUniversityof IllinoisatChicago dabulundu.2001yılındahamburgüniversitesindeyükseklisans eğitimini MöglichkeitenundGrenzenderIdentitaetspolitiken (Kimlikpolitikalarının OlanaklarıveSınırları)konulubitirmeteziyletamamladı.2001yılındaEssex Üniversitesi,SosyolojiBölümünde PostgraduateStudies eğitimialdıktansonra2002 yılındadoktoratezçalışmasınabaşladı.buesnada,2005 2007yıllarıarasında, OrtadoğuTeknikÜniversitesi,SosyolojiBölümündeMisafirAraştırmacıolarakbulundu. 2007yılındaEssexÜniversitesi,SosyolojiBölümünde BecomingTrans Local:Identity andasianmuslimyouthinbradford başlıklıteziyledoktorasınıtamamladı.dahasonra FreelanceAraştırmacıolarakInstitutfürMigrationsundRassismusforschung(Göçve IrkçılıkAraştırmalarıEnstitüsü),Hamburg daçalıştı.halenmaltepeüniversitesi,fen EdebiyatFakültesi,SosyolojibölümündeÖğretimÜyesiolarakgörevyapmaktadır. Başlıcaçalışmaveilgialanları:Kültür Kimlik,Medya,Mekân,GöçveSosyalHareketler gibikonularıkapsar. Yeniüyelerimizdenikincisi,GüncelÖnkal,1978yılındaİstanbul dadoğdu.kabataş ErkekLisesi nibitirdiktensonraistanbulüniversitesiedebiyatfakültesifelsefe bölümündenmezunoldu.galatasarayüniversitesi ndebaşladığıyükseklisanseğitimine birsürearavererek,masterderecesinidahasonraistanbulüniversitesi nde Thoreau nun DoğalYaşamveBaşkaldırıFelsefesi başlıklıteziiletamamladı.doktoraeğitimisırasında Hollanda dafelsefiteolojivekültürlerarasıfelsefeprojeleriüzerineziyaretçiaraştırmacı olarakgörevyaptı.odtüfelsefebölümü ndeatatürküniversitesifelsefebölümüadına araştırmagörevlisiolarakçalıştıvedoktorasını ReconsideringWilliamPaley snatural Theology:AnAnalysisofArgumentsfromDesigntoIntelligentDesign başlıklıteziile ODTÜ detamamladı.evrimvezekitasarımtartışmalarınıbiyolojivebilimfelsefesi bağlamındainceleyentezçalışmasıyurtdışındakitapolarakyayımlanmıştır.halen MaltepeÜniversitesiFelsefeBölümündeyardımcıdoçentolarakçalışmaktadır.Biyoloji felsefesi,metafizik,çevrefelsefesi,etikgibiçeşitlidisiplinlerininyanısıra,edebiyat felsefe ilişkisi,estetikveözgürlüküzerinevedeayrıcaözelliklesosyolojivehukukfelsefesiiçerikli küreselleşmevekültür,eğitimkavramları,gündelikyaşameleştirisi,girişimcilikgibi interdisiplinergüncelalanlardadaulusal/uluslararasıdergilerdeyayımlanmışbildirive makaleleribulunmaktadır.
13Ocak tadernekmerkezindekokteyl KültürAraştırmalarıDerneğiüyeleriolarakYeniYılıkutlamaküzere13Ocak2013Pazar günü,pultarlarınkadlokaliolarakkullanmamızaizinverdikleriçalışmamekânlarında (İnebolusokak9/4,Setüstü,Kabataş)saat18:00'debaşlayacak şarap peynir partisinde toplanıyoruz. ÜyelikAidatları BuaradaKültürAraştırmalarıDerneği ninüyelikaidatlarınıdahatırlatalım.gerekmali gereksebürokratiknedenlerle2012bitmedenaidatlarımızıyatırmamızgerekiyor.dernek başkanımızgönülpultar ınbildirdiğinegöre,sonzamanlardadernekleregetirilensıkı kontrolnedeniyleüyelerinaidatlarınıödediğitarihikaydetmemizgerekiyor.pultar, 2013'tedüzenleneceksempozyumşimdidenparayemeyebaşladıbile.Yanisizlerin aidatlarınızaihtiyacımızvar,başkagelirkaynağımızyok diyor.yıllıkaidatımız değişmedi;120tl.
DomBelgeseli Türkiye,Belgesel.Renkli,21 53,2012. Yönetmen:HalilAygün Senaryo:HalilAygün Yapımcı:YaşarOktay Kurgu:MahmutÇelik,HalilAygün GörüntüYönetmeni:MehmetÇelik,Emrah Doğru. SelinÖnen,BeykentÜniversitesiSosyolojiBölümüÖğretimÜyesi,<selinceyhan@hotmail.com> 19.UluslararasıAltınKozaFilmFestivalikapsamındadüzenlenenUlusalÖğrenci FilmleriveAkdenizÜlkeleriKısaFilmYarışması'nda, EnİyiBelgesel dalındabirinciliği DomadlıeseriylekazananHalilAygün,Nusaybin dekidomlarınyaşamşartlarına,geçim stratejilerinevekültürlerinedairbirçalışmayapmıştır.belgeseli,domçocuk,kadınve erkeklerinkendiyaşamlarınaaitanlatıları,yaşamlarındakienönemligeçimkaynağıolan müziklerivekürttoplumununsözlükültüründeönemliyertutandengbejlik geleneğindengelenağıtlareşliğindeizliyoruz. Türkiye dekiçingenetopluluklarıtarihselgeçmişleri,etnikaidiyetlerivekendilerini konumlandırmalarıbakımındanbaşlıcaüçfarklıgrupta,romanlar,domlarvelomlar olarakadlandırılmaktadır.romanlar,türkiye ninbatısıvetrakyabölgesinde,domlar GüneydoğuveDoğuAnadolu da,lomlarisekaradenizbölgesindeyaşamaktadırlar. Türkiye deromanlar apopülerkültürveakademikçalışmalardadahaçokilgi gösterilirken,domlarınkimlerolduklarınınbilinmemesibirazdamerkezdenuzak kalmalarıylaaçıklanabilir.
Aygün ünçalışması21dakikasürenbirbelgeselolmasınarağmen,nusaybin deki Domlarınvatandaşlıkproblemleri,geçimstratejileri,gündelikyaşamları,kimliklerini algılayışları,kürtlerleolanilişkileri,satıraralarındabelirtilenzorunlugöçün yaşamlarınaetkilerigibipekçokkonuyuiçeriyor.zorunlugöçünetkisiylebirlikte göçebelikfaaliyetlerisınırlananveyerleşikyaşamageçmekzorundakalannusaybin Domlar ınınnüfuscüzdanlarınınolmayışınınhayatlarınaetkisiylebaşlıyorbelgesel. Erkeklerinmüzisyenlikle,kadınlarıniseevleridolaşarakyemektoplamasıtemelyaşam stratejileriolarakbeliriyor.göçebelikdönemindeisefarklıgrupların(yezidiler, Hıristiyanlar,Kürtler,vb)bayramlarındavedüğünlerindekemençeçalanbirtopluluk Domlar. KürtlertarafındandahaçokMıtrıpyadaAşıkolarakadlandırılırken,kendilerineDom demelerivebuisminbirlikteyaşadıklarıkürtlertarafındanbilinmemesi,anlatılarda ortayaçıkıyor.kürtçeyianadillerigibikonuşmalarınarağmen,kendidilleriolan Domariceyibugünunutmaktaolduklarınıbelirtmeleridebelgeseldekimlikve kültürlerinedairgözeçarpannoktalardanbirkaçı. Türkiye defarklıbirkültürünsesiyletanışmakisteyenherkese,aygün ündombelgeselini izlemeleridileğiyle
Türkiye detoplumsalyapıvedin BahattinAkşit,RecepŞentürk,ÖnderKüçükural,KurtuluşCengiz.Türkiye dedindarlık:sosyal GerilimlerEksenindeİnançveYaşamBiçimleri[MuhafazakârlıkveLaiklikEksenindeİnanma BiçimleriveYaşamDeneyimleri].İstanbul:İletişimYayınları,2012.572sayfa. KurtuluşCengiz,AbantİzzetBaysalÜniversitesiSosyolojiBölümüÖğretimGörevlisi <kurtuluscengiz@yahoo.com> KültürAraştırmalarıGrubukurucuüyelerindenBahattinAkşit in,recepşentürk,önder KüçükuralveKurtuluşCengizilebirlikteyayımladıklarıyenikitapBahattinAkşit tarafından2008ve2011yıllarıarasındayürütülenvetübitaktarafındandesteklenen 108K202kodluve Türkiye detoplumsalyapıvedin adlı3yılsürenkapsamlıbiralan araştırmasınadayanıyor. Yazarlararaştırmanınönceliklihedefini,engeneldüzeyde, ülkemizdekidinitecrübenin hembireyselhemdetoplumsalboyutlarınıanlamak şeklindeifadeediyorlar.bununla birliktearaştırmadadahaözelolarak,konuylailgililiteratürünüzerindedurduğuönemli bireksenolanelitislam halkislam ıikiliğiyadafarklılığıçerçevesindeülkemizdeseçkin kesimlervehalktabakasıncafarklıbiçimlerdeyaşanandinselhayat(inançveibadet boyutlarıtemelinde);toplumsalcinsiyete,aileyapılarına,siyasaltercihlereveiktisadi alandakiilişkilereetkisiüzerindenanlaşılmayaçalışılmaktadır. Araştırmanınkonusunu,ülkemizdekiİslamtecrübesinihalktabakalarıveseçkin kesimlerindinselhayatadairalgı,yorumvedavranışfarklılıklarıeksenindeanlamak oluşturmaktadır.araştırmadin siyaset,din toplumsalcinsiyet,din aileyapısıvedin ekonomiarasındakiilişkilerisöylem,ritüelvegündelikhayatpratikleriboyutları üzerindenkonuedinmiştir. Bununiçinbiryandandinsel,siyasal,ekonomik,bürokratikseçkinler;diğeryandaise kır,kasabavekentlerdeyaşayanhalkkesimleriylegörüşmelerveanketleryapılmıştır. Toplumsalyapıvedinarasındakiilişkilerianlamanıneniyiyoluolarakbeşgerilim alanınaodaklanılmıştır:bunlardanbirincigerilimalanı,dinsosyolojisininentemel ikilemlerindenbirisiolankutsallıkiledünyevilikarasındakiayırımdır.ikincigerilimalanı sonikiyüzyılıntemelkarşıtlıklarındanbirisiolangeleneksellikvemodernliktir.üçüncü gerilimalanıtürkiye deençoktartışılankonulardanbirisiolankamusalalandaveözel alandadininnasılyaşanılacağıvetemsiledileceğiileilgilidir.dördüncüsü,kutsal kitaptakikurallarileyaşanandininilişkilerivesorunları;beşincigerilimalanıise,günlük hayatınhangialanlarınındinselbilgiiledüzenleneceğihangialanlarındabilimselbilginin geçerliolacağıüzerinedir. Kitabındayandığı Türkiye detoplumsalyapıvedin adlıproje,türkiye dedinalanında yapılankapsamlıaraştırmalardanbiriniteliğindedir.bukapsamda,eylül2008 Eylül 2011arasında3yılsürençeşitliaraştırmaetkinliklerigerçekleştirilmiştir.Araştırmada, katılımcıgözlem,derinlemesinegörüşme,anketgibiçeşitlinitelikselveniceliksel
araştırmayöntemleribiraradakullanılmıştır.projeboyuncaçoğunluğusosyolojikökenli olmaküzeresosyalbilimlerinçeşitlialanlarındanikiprofesöraraştırmacı;4doktora öğrencisive5yükseklisansöğrencisiçalışmıştır.farklıdisiplinlerdengelenbu araştırmacılarınkatkılarıveçalışmalarıylazenginleşenprojedegerçekleştirilenetkinlikler özetleşunlardır:3ilde(denizli,erzurumvekayseri)2aysürenkatılımlıgözlemler, Türkiyegenelinde26ildeyapılanveTürkiye yitemsiletmeniteliğinihaiz1538adet anket;toplumsalekonomik,dinselveentelektüelelitlerdenoluşan40kişiileyapılan derinlemesinegörüşmelerveyerelelitleridekapsamaküzere8ilde(adana,çorum, Denizli,Diyarbakır,Erzurum,İzmir,Kayseri,Trabzon)toplam238kişiileyapılan derinlemesinegörüşmeler.bütünbugözlemvegörüşmelerdeneldeedilenveriler, öncelikleçözümlenmiş,tasnifedilmiş,ardındanatlas.tiisimlinitelikselvespssisimli nicelikselverianaliziprogramlarınagirilmişvedahasonradaanalizedilmiştir. Kitap,dinvetoplumsalyapıkonusunayenidenbakışkısmıylaaçılmaktaardındanda Batı davetürkiye dedinvetoplumçalışmalarınınkuramsalvekavramsalgelişimiile devametmektedir.akışkanvedeğişkendindarlığıölçmekveanlamakbaşlığıaltındaki üçüncübölümdearaştırmanınyöntemiveepistemolojikçerçevesianlatılmaktadır. DördüncübölümKayseri,ErzurumveDenizli deyapılankatılımlıgözlemlereve toplumsalyapıvedinilişkisinikuşatangerilimlereayrılmıştır.kitabınbeşincibölümü inanç,ibadet,ekonomi,siyasetvetoplumsalcinsiyetalanlarındayaşanangerilimleri sekizildeyapılanderinlemesinegörüşmeleredayalıbulgularçerçevesindeelealırken; altıncıbölümdineğitimiyle(dineğitimininkaynakları,resmivegayrıresmialandadin eğitimivb.)ilgiligörüşlervegerilimlereodaklanmaktadır.dinseldüşüncelerve deneyimleraçısındanhalkveseçkinlerarasındabirfarkolupolmadığınadeğinenyedinci bölümüisearaştırmanınnicelikselbulgularınıortayakoyansekizincibölümtakip etmektedir.kitapsonuçveönerilerlesonaermektedir. Verilerinanalizlerindenortayaçıkanenönemlibulgu,gelenekselliktenmodernliğe geçişlerde,araştırmanınodağınıoluşturangerilimlereksenindehemdevamlılıklarınhem dekopuşlarınsözkonusuolduğudur.busüreçteoluşançelişkiler,gündelikyaşam pratiklerinde,gerilimlerdekikutuplarıniçiçegeçmesiylevemelezçözümlerbulunmasıyla yaşanmaktadır.siyasalolaraksağkanattakidindarvemuhafazakârkesimlermodern, laikveçoğulcudemokratikbirtoplumdayaşamayı; laik dindarlar olarakadlandırılanve siyasalolaraksolkanattayeralankesimlerdebenzerşekildemuhafazakâr,dindarve çoğulcudemokratikbirtoplumdayaşamayıöğrenmekzorundaolduklarınıanlama sürecinegirmişlerdir.
UlrichBeck inrisktoplumu:modernliğinöncesivesonrası UlrichBeck,RiskToplumu:BaşkaBirModernliğeDoğru.ÇevirenK.Özdoğan,B.Doğan.İstanbul: İthakiYayınları,Kasım2011.391sayfa. GüncelÖnkal,MaltepeÜniversitesiFen EdebiyatFakültesi,FelsefeBölümüÖğretimÜyesi <guncelonkal@maltepe.edu.tr> AlmansosyologvemodernistdüşünadamıUlrichBeck(1944 ),özenlibirçeviriile dilimizebuyılkazandırılanrisktoplumu:başkabirmodernliğedoğrubaşlıklı çalışmasında,günümüzdedilimizesıkçadoladığımızveyerliyersizhemenhemenher durumunitelerkenkullandığımızpostkavramıüzerinden,gerçekliğinaydınlanma sonrasında aydınlatılamaz kocabirkaranlıkhalinenasılgeldiğinibireysel,sosyalve siyasalbağlamlarıiletartışıyor. BilindiğiüzereUlrichBecksosyolojidenvegenelolaraksosyalbilimlerdenaslaümidini kesmeyen,toplumdavetoplumsalzihindeyaşanantıkanmalarınçözümününyine toplumsalolandanhareketlebulunacağınainananbirbiliminsanıdır.beck egöreriskler farklılaşırlarancakaslakaybolmazlar.modernleşmevesonrasıbaşlıklarıaltındayapılan ayrımlarbuanlamdazatenvarolanrisklerinfarklılaşmasındanbaşkabirşeydeğildir. Dolayısıyla postbirdurumuifadeetmekfazlasıylaiddialıolacaktır.beckmaxweber in rasyonalitegeleneğinebağlıolarakyorumlamaveanlamametodlarınıkullanır. Yazarıvekitabıönemlikılanözelliklerdenbirincisikuşkusuztartışmasınaözgükıldığı dahaayrıntılıbiryöntemdir.yazarınönsözübuanlamdametodolojisininbelirginolarak ortayakonulduğudurubirgirişniteliğinde.beckyöntemininözünükısacaşöyleifade ediyor: birazampirikyönelimli,izdüşümselsosyalteori[gesellshaftthorie] (8).Beck in yöntemininaçılımıilkadımdabirönkabulolarakmetodolojikönlemlerebaşvurmadan gerçeğiolabildiğinceyalınhaldeelealmakdemektir.öylekitoplumsalbirgözlemci olarakbecksanayidevrimiolgusuileşekillenentoplumsaldönüşümüirdelerkenbuolgu ileyüzleşmemişyadabaşkadeyişleetkileriniyaşamamışbiriolarakkendini konumlandırır.sosyalbilimcininbirgözlemciolaraktarafsızvearıduruşuikinciadımda isekendisinisüreklilikve/veyakesintiarasındakararvermektenkaçınmaile konumlandırır.böyleliklebeck,bir kopuş olarakadlandırdığımodernsanayi toplumunungerilimveçelişkilerinidönemselsüreklilikdüşüncesinigözeterek hassasiyetleelealmagirişimindebulunmaktadır. Modernleşmekesintiyeuğramazkentoplumsalçehrelerindeğişmesindeveyenibiçimlerin ortayakonmasındafarklıkavramveaygıtlarilekendisinihepyenidenvareder. Modernleşme21.yüzyıleşiğinde kendikarşıtınıtüketipyitirmiş,şimdidesanayi toplumununöncülleriniveişlevselilkelerinibaltalayarakkendikendinihedef almaktadır (9).Modernleşmebelbağladığıbilimveteknolojininbüyüsününbozulması ileçekirdekaileyapısından,meslekhayatıveçalışmabiçimlerine,kadınveerkeğin rollerinekadarbirdiziöncülündekarşıtlıklarileyüzyüzegelmektedir.sanayitoplumu idealininyeriniikinciderecedenbirrasyonelleşmeiledönüşlümodernleşmeye[reflexiver
Modernisierung]bırakmasıvebueksendeğişimininsiyasalnedenlerdençok modernleşmeninkendisindenkaynaklanmasıbeckçiteoridetoplumsaltasarımın anlaşılmasıaçısındanbirkırılmanoktasıdır(10 11).Sanayitoplumununiticigücünü oluşturanüreticisınıfınekonomikduruşundandahaçokartıkhayatımızınenmahrem alanınakadargirenteknolojikürünlermodernsanayitoplumununörtükilişkilerinin herkesiçindahagörünürbirhalegelmesidemektir.bilimveteknolojiodaklıbu dönüşüm,küreselleşmevekamusallaşmaolgularıilebirleşereksosyalvesiyasi tartışmalardageridöndürülemezhayatitehlikelerinaktörüolmuştur.budönüşlü modernleşme,bellibirulusayadabellibirsınıfaözgüolmayan,yeni,dinamikvegeniş etkialanıilesanayitoplumununkarşısındaönemlibirtehditolarakduruyor. Beck,çalışmasında,bireyselilişkilerdensosyaletkileşime,siyasaldüzendenküresel algıyakadartümalanlardamodernleşmeninörtülerinibirbirkaldırıyor.böylece okuyucuyu,kendisiniçelişkilerlegösterenmodernleşmeyi,buçelişkilerinoluşturduğu risklerledolusıkıkavramsallaştırmalarındüşünselyolculuğundaelealmayadavet ediyor. Yolculuğunduraklarınıelealırsak,ilkduraktakarşımızatarihselolguolarakservet üretimivepaylaşımıilerisküretimiarasındakikoşutlukçıkar.bukoşutlukgünümüz açısındanbilim teknolojiüretimiileifadeedilmektedir.beck egöre,zaten,kıtlık toplumununbölüşümkonusundayaşadığısorunveçatışmalarlabilimsel teknolojik risklerdendoğansorunveçatışmalarbirbiriyleörtüşür.modernleşme,teknolojik rasyonelleşmeninörgütlenmesindekideğişikliklerinötesinde,budeğişimlerinsosyal yapıyıdabelirlemesianlamınagelmektedir(21 23).Belirlenimsürecinin modernleşmeninklasikiktisataçıklamalarınınötesindekarmaşıkvemeşruhale gelişindebir karanlıkyan bulunmaktadır.modernleşmesürecindeyıkıcıgüçlerdaha fazlaserbestkalmakta,insanınhayalgücünüzorlamaktadır.böylelikleriskipaylaşan toplumda,tümüyle yetersiz bulunmasada,modernleşmeningizli,taliyadakaranlık yanlarıhepolacaktır. Siyasiaçılımlarıileriskler,bilimvehukukkurumlarınınriskhesaplamasınındışına fazlasıylataşarakhesaplanamaztehditlerhalinegelmektedir(26).enönemlisi,beck in deyimiyle, geçmodernlikdönemininriskleri bilimselpaylaşımyoluylabumerangetkisi yaratmaktave nedensellikkarinesi bağlamındateorikolduğukadarnormatif koşullardaortayaçıkmaktadır.uygarlığınyanetkileriolarakalgılananrisklerneyin zararlıneyinyararlıolduğukonusundakitartışmalarınoluşturduğuyerelveglobal gündemdeöngörülemezbiçimdehemiçerikhemnesnellikaçısındanbelli belirsizbir ufku oluşturmaktadır(36).insanaçısındandünyasorunlarıparçalıbulutlubirufkun ardında insannedir gibieskisorularınyeniformlarındaetikbağlamdatanım mücadelelerinedönüşmektedir.bellitürdenrasyonalizmibarındırmasıgereken tanımlamaihtiyacıdabuanlamdatanımçeşitliliklerininaltındagiderekdahafazlaartan riskedönüşmektedir.nedensellikzincirindebilimselaçıklamalarabelbağlayanrisk tanımları,toplumsaletkileribakımındanbilimselgerçekliklerdenayrılarakfarklırisklere vezarardöngülerineyolaçmaktadır(43). Beck indikkatçektiğigibimodernleşmeaktörlerininbirbirlerinebağlılığımodernleşme çerçevesindeoluşanrisklerintoplumdabellibirsistemilepaylaşıldığıyanılgısına dönüşmektedir.oysaekonomi,tarım,hukukvesiyasettekiriskler,bölüşümünsınıfsal niteliğindenbağımsızdüşünülmemelidir.suçluilemağdurbirbirindenayrılmadığıgibi, yaratılanyeniuluslararasıeşitsizliklerrisklerinfarklıalgılanışlarınabağlıolarakfarklı sosyalzümrelerdefarklıbiçimlerdehissedilirler.beckiçinartıksosyaldayanışmadeğil endişedayanışması sözkonusudur(71 72). İkincianaadımdarisktoplumununendişedayanışmasınınbilgi bilimsel(epistemolojik)
kökenleriüzerindedurmakgerekecektir.beck inbuduraktabelirlemeleridehemfelsefe hemsosyolojiaçısındançokönemliveözgünbirmodeletrafındaşekillenmektedir. Kişininmağduriyetinindışsalnedenlerebağımlılığındanhareketledüşünürsek,bir kişininişsizkalmasıileiçtiğiçayınddtiçermesiarasındakiriskinderecesiriskihangi bilgidüzeyindeyaşadığımızafazlasıylabağımlıdır.riskkonumlarındakifarklılıklar mağdurlarınmağduriyetlerikarşısındakiyetkisizliğiilebilgiselegemenliğinkaybına dönüşmektedir(77).öğrenilebilir,bilinebilirveöngörülebilirolmanınötesindekarşımıza çıkanrisklerhayatkonumuilebilgiedinmesüreciarasındakiilişkinindebilim sosyolojisiiledeğil,bilgisosyolojisiileelealınmasıgereğinidoğurmaktadır.küreselleşen risktehditleriningörünmezliktençıkarılıpgörünebilirvealgılanabilirolmasındahangi rasyonelliklerinrekabetettiğinibilmemiz,bilgikörlüğünüdağıtmamız,kaçınılmazbir önkoşuldur.risklerlebaşaçıkmamakgibilüksüolmayangünümüzinsanınınözgürlük problemidikotomilerinaydınlatılmasıilemümkünolacaktır. Bubağlamdaüçüncüanaduraknoktasıtoplumsaleşitsizliğinbireyselleştirilmesi,yaşam biçimleriningeleneklerdenarındırılmasıdır.kişininkendiseçtiğiveyakendiyarattığı katmanlaşmabiçimlerifizikselyakınlıklardanuzaklaştırıldıkçayaşamtarzlarıarasındaki kabuledilebilirözgürlüksınırlarıdaeşitsizlikleregebekalmaktadır.beckbubağlamda, MarxveWeber ineşitsizlikteorileriningünümüzrisktoplumunayansıtıldığındadönüşlü modernizmilebaşaçıkmaeşitsizliğiolarakifadeedilebileceğinisavunmaktadır(149). Kuşkusuzgünümüzünözgürlükolarakifadeedilebilecektercihetmeserbestisininen çarpıcıörneğikadın erkekeşitsizliğidir.iştedördüncüdurakta,risktoplumunun üstesindengelmesigerekencinsiyeteşitsizliğivekonumlarabağlıfırsateşitsizlikleri, çekirdekaileyedönüşileminimalyaşamtarzlarınınyüceltilmesisözkonusudur. Beşinciduraktabireyselleşmeninenineboyunatartışılmasıyeralmaktadır.Beck egöre bireyselleşmeninkültürhayatındakibaşatözelliğiartıktoplumsallığınyenidenüretim biçimininkendisinedayandırılmasıdır(197).bubağlamdabeck,bireyselleşmenin, paradoksalbiçimde,standartlaşmayayolaçtığınadikkatçeker.öyleki,kurumsallaşma ileeşzamanlıolarakbireykamusalalandaözgürleşmekte,ancak,emekpiyasasında, eğitimde,tüketimalışkanlıklarındaaynıderecedebağımsızlıkkazanamamaktadır. Bireyinsosyalrefahdüzenlemelerinebağımlılığıbununbirgöstergesidir.Aynısosyal sınıfıniçindekibireylerinbenzertaleplerdebulunmasıyerinetaleplerindekiağırlıkların farklılaşması(örneğinaynısiyasalsınıfıniçindekimliğedairtaleplerinfarklılaşması, altkültürgibiolgular)kurumsallaşmanındaşekildeğiştirmesiveriskhalinedönüşmesi demektir.dahasıbireyselleşmehayatınheralanındapiyasayabağımlılıkdemektir(200). Birsonrakiduraktapiyasayabağımlılığındüzenlediğiemekilişkileri,builişkileri düzenleyenvemeşrulaştıraneğitimveistihdamıngeleceğininplanlanmasındada risklerinaçığaçıkmasıileifadeedilecektir. Yedincidurak,bilimselhakikatinyitirilerekyapıbozumauğratılmasıverasyonel yapısınınaydınlanmanınbilimidealininötesinegeçilerekaraçsallaştırılmasıilesembolize edilebilir.değişmezlikvebozulmazgerçeklikleryerineilerlemeodaklıbilimsel teknolojik gelişmeleriniçselleştirilmesi,bilimseleleştirininyerinikamusaleleştirininalması, tehditlerinüstesindengelmemisyonunuyüklenmesirisktoplumundabiliminişlevleri olaraksunulmaktadır;dahadoğrubirdeyimletalepedilmektedir(241 244).Beckbu ilişkiyişöyledilegetirmektedir: Dogmatiklerveşüphecilikler, başarılı bilimselleşme sürecindebirbirinitamamlıyorvebirbirleriyleçatışıyorlar.içselbaşarı laboratuvar önlüklüyarı tanrıların yokoluşunadayanırken,dışsalbaşarıisetamtersine akıldışı eleştirinintümşüphelerine karşınaynıyarı tanrılarınkastenimaledilmesi, putlaştırılmasıveinatlasavunulmasınadayanıyor. (246).Buanlamda,Beck egöre, bilimselleşmemodeli modernlikvekarşımodernlik in daimaçelişkilibirtarzda
kaynaşmışhaldeoluşu ileanlaşılmaktadır(a.y.). Sondurakta,teknikveiktisadideğişimüzerindekisiyasidenetimverisktoplumuilişkisi modernliğinhemtehdithemdetehdittenkurtuluşvaadiolarakrisklerinkendikendini siyasallaştırılmasıilesonbulacaktır.(274).yerivearaçlarıdeğişensiyaset, bölünmüş yurttaş ıfarklılıklarüzerindenformüleederken,müdahalelerdegeriduranbirdevlet modelisiyasiolmayanıdasiyasallaşmayaitmekte,normalleşmesürecinideucuaçıkbir süreçolarakyurttaşabırakıyorgibigözükmektedir.oysakieşitsizliğinriskintaşıyıcısı olduğuböylesinebirdüzendegelenektenarındırmavedemokratikleşmegibiikitemel ülküsüolansiyasiyapıyıhangiilerlememodelinegöredeğerlendireceğimizvesiyasi argümanlarilevarılansonuçlararasındakiuçurumunasılkapatacağımızmeşruiyet sorunuoluşturmaktadır. Nihayetinde,Beck inrisktoplumunadairkapsamlıtahlili,bireyselliktenbilgiye, eşitsizliktenözgürlüğe,bilimsel teknolojikilerlemedençevresorunlarına, küreselleşmedensiyasigücünbelirsizufkunakadarbirdizisorunilemuhtemel geleceğinmevcuttoplumsaldüzenintahlilininriskfaktörlerininanlaşılmaksızın gerçekleşemeyeceğiüzerinekuruludur.risktoplumukarşısındasuskunlaşan,eski sorunlarayenirisklerleyanıtarayan kozmopolit sosyalbilimlerinsiyasaldüzenin farklılaşansanayisonrasıparadigmasınıanlamadanaçıklamagetirmesiimkandahilinde değildir. RiskToplumu:BaşkaBirModernliğeDoğru,toplumu,kültürü,moderniteyi,teknolojikve bilimselfarklılaşmayı,tümbunlarıngünümüzdekiyansımalarınıveçevresel,kültürel, toplumsal,bilimselyanetkilerinitehlike,tehdit,riskunsurlarınıkapsayacakbiçimde anlamayadavetediyor.görünür/görünmeztümyanetkileriyleriskleriyaratmakta hepimizinpayıolduğunu,riskleriyaratanlarileondanyararlananlararasındakibumerang etkisininvarlığınıtekraraçıkçahaykırıyor.beck egörebilgi,anlama,hattayorumlamabir deneytüpü nedönüştürülendünyada örgütlenmişsorumsuzluk ilekaderimizolarak kabullendirilmekistenmektedir.budurumdayapmamızgerekenyıkıp geçmekdeğil,bir kezdahakendiüzerinedüşünenmodernleşmeyirisklerekarşısavunabilirkılmakiçin tehditleridahainceliklegörmek,onlarıdahaçokanlamayaveyorumlamayaçalışmaktır. Kuşkularıylaözgürleşebileceğinivedeğişiminmutlaközgürlükgetirdiğinidüşünen moderntoplumlarınsağlıklıbilgiedinmehakkıöz eleştirininkapılarınıaçacaktır.
BirBavul,UmutveHayalleriyleÇıktılarYola... ÜlküSözbirFındıkçıoğluveE.ZeynepGüler(Ed.).Almanya ya EmekGöçü.BirBavul,UmutveHayalleriyleÇıktılarYola.İstanbul: YazılamaYayınevi,Kasım2012.212sayfa. ÜlküSözbirFındıkçıoğlu,NazımHikmetAkademisi,SosyalBilimler Bölümü,<ulkusozbir@gmail.com> 1960 lıyıllardakalifiyeolmayanucuzişçigücü içinyurtdışına,türkiye yebakmaklahatayaptık. OnlarcayıldırAlmanya dayaşayantürklerin bazılarıalmancakonuşamıyorlar.50yılönce Türkiye denişçileridavetettiğimizde,çocuklarının otomatikolarakentegreolacaklarınıdüşünmüştük. Fakatproblemlerüçüncükuşaklaberaber azalmadı,dahadaarttı.bizdepolitikamızı değiştirmekzorundakaldık. AlmanyaEkonomiBakanıWolfgangSchäuble niningiliztheguardiangazetesine2010 yılındaverdiğimülakattayaptığıbuaçıklamalarla,almanya dayürütülen çokkültürlülük ve entegrasyon tartışmalarıyenibirivmekazandı.benzersöylemlerin BaşbakanMerkeltarafındandadesteklenmesi,TürkiyeileAlmanyaarasındaimzalanan MisafirİşçiAnlaşması nın50.yılınıkutlamakamacıyla2011yılındadüzenlenençok sayıdaetkinliğedamgasınıvurdu.almanya dahükümet,yerelyönetimlervekamu kurumlarıtarafındangerçekleştirilenetkinliklerde toplumsalbarışancakgöçmen topluluğuileçoğunluktoplumlarınınbirbiriyleiletişimkurabilmesi,birbirinitanımasıve anlamasıylamümkündür mesajıverilirken,türkiye dekietkinliklerdemerkelve Schäuble ninaçıklamalarınakarşıya ayırımcıpolitikalarınmağdurutürkgurbetçi resmiçizildiyadagöçmenlerinbaşarıöyküleriabartılıbirbiçimdeönplandatutuldu. Yapılanaçıklamalarçoğukez,emekvesermayeilişkilerininirdelenmediği,bütünsel değerlendirmelerdenyoksunbasitbirtarihaktarımındanibaretti.oysa30ekim1961 tarihindealmanyailetürkiyearasındaimzalanan MisafirİşçiAnlaşması kapsamında Avrupa yagidenlerinçoğunluğunuişçileroluşturuyordu.marx ın sermayeninhafif piyadeleri olaraknitelediğibugöçmenler,yaşamkoşullarınıiyileştirmevesınıf atlayabilmeumudunutaşırken,avrupaişçisınıfınınuzunsürensınıfsavaşımları sonucundaeldeetmişolduğuekonomikvepolitikhaklarıtalepetmedençalışmaya razıydı.diğertaraftaiseikincidünyasavaşısonrasıyoğunsermayeyatırımlarınasahne olanalmanya(üretimmaliyetlerinidüşüktutmakiçin),işgücüaçığınıazgelişmişçevre ülkelerdençağırdığıgöçmenlerlekapatmayıhedefliyordu.kapitalizmindünyaveulus ölçeğindeeşitsizgelişmesindenkaynaklanan1961emekgöçü nütakipedenyıllarda, Almanya nıngöçmenpolitikasısermayeninihtiyaçlarınagörebelirlendi.dolayısıyla,çoğu kez çokkültürlülük ve göçmenlerinentegrasyonu başlığıaltındaelealınan Türkiye denalmanya yaemekgöçü,ancak50yıllıkgöçtarihi,nedenlerive sonuçlarıylabirlikte,sınıfsalbirbakışaçısıylairdelendiğindedoğrutahliledilebilir.
BuradanhareketleNâzımHikmetAkademisi,Kasım2011tarihinde,göçünemek eksenindenherikiülkedekisosyal,politikveiktisadietkilerinitartışmayıhedeflediğibir dizietkinlikgerçekleştirdi.almanya yaemekgöçünün50.yılıanısınadüzenlenen AkademiGünleri çeşitlibilimselve12sanatsaletkinliklerikapsadı.göçmenleri sosyal sorun olarakniteleyenvebusorunateknisistçözümlerüretmeyihedefleyentekyanlı entegrasyonyaklaşımınıdışlayansınıfsalbirperspektifileemekgöçünüvesonuçlarını çeşitliveçheleriileelealanpanellerverimlitartışmalarasahneoldu.göçmenveçok kültürlülükpolitikalarınınnedenbaşarısızlıklasonuçlandığı,yükselenmilliyetçi politikalarınsiyasiveekonomiktemelleri,göçmenlerinkimliksorunları,göçmenlerinhak aramavesiyasimücadelesüreçlerindeoluşturduklarıörgütlenmepratikleriüzerine sunumlargerçekleştirildi.edebiyatpanellerinde,zamaniçerisindegöçvegöçmen deneyimlerisonucualmankültürüiçindeoluşan,sanatınfarklıalanlarınıkapsayanve esinkaynağıolan göçmenişçikültürü üzerinetartışmalaryapıldı.diğeryandan,edebi metinlerekonuolangöçüninsaniboyutu,göçmenlerindurumu,sorunlarıvegeleceğe bakışlarıaktarıldı. NâzımHikmetAkademisitarafındangerçekleştirilenilk AkademiGünleri etkinliğinin birikiminidahagenişbirkamuoyuilepaylaşmakamacıylahazırlanalmanya'yaemek Göçü:BirBavul,UmutveHayalleriyleÇıktılarYola...isimlikitabınYazılamaYayınevi tarafındangeçtiğimizayilkbaskısıyapıldı.almanya yaemekgöçününtarihi,türkiyeile Almanyaarasındakigöçhareketlerindegözlenendeğişimler,çokkültürcülükvekimlik sorunu,göçüntoplumsalkonumlanışıveedebiyatalanındakiyansımalarıgibigöçün çeşitliveçhelerineilişkinmakalelerinyeraldığıkitapayrıcafarklıdönemlerde Almanya dabulunmuşveyaşamışolaninsanlarınkişiselgöçserüvenleriniaktardıkları röportajlarıdaiçeriyor.buröportajlarkişiselgöçserüvenlerininaktarımıdışındagöçün dinamikleri,göçmentopluluklarınyaşamaveçalışmakoşullarıhakkındazenginbir paylaşımıolanaklıkılıyor.
ÜyelerdenHaberler YönetimKuruluBaşkanıGönülPultar2012yılıiçinde,derlediğiAğırGökyüzündeKanat Çırpmak:Sovyet sonrasıtürkcumhuriyetlerindekültürelkimlikarayışıvemüzakeresi (TetragonYayınları)adlıkitapileTanferEminTunçveBaharGürsel'inderledikleriThe TransnationalTurninAmericanStudies:TurkeyandtheUnitedStates(Amerikan EtüdlerindeUlusötesiDönüşüm:TürkiyeveAmerikaBirleşikDevletleri)(PeterLang)adlı kitaptayeralan PortraitofaTurkishAmericanLady:Şirin/ShirinDevrimorHowto WeaveATransnationalTapestry (BirTürk AmerikalıHanımefendininPortresi: Şirin/ShirinDevrimyadaUlusötesiHalıNasılDokunur)başlıklımakaleyiyayımlamıştır. KADtarafındandüzenlenenikietkinliğin, TürkKökenliAmerikalılar çalıştayıile Bellek vekültür sempozyumununherikisinindüzenlemekurulundabulunanpultar,ikincisi ileilgiliolarakbilkentüniversitesi'ndeyapılantoplantıyakatılmaküzerenisanayında Ankara'yagitmiştir.Pultar6 9AralıktarihleriarasındaiseRusyaFederasyonu'nabağlı özerktataristancumhuriyeti'ninbaşkentikazan'dadüzenlenen BütündünyaTatar Kongresi ne,onurkonuğuvetürkiye'dendelegeolarakkatılmıştır.kad'ın2005'te İstanbul'daMESEAiledüzenlediğisemineresunulanbildirilerdenderlediğiseçki ImaginedIdentities:IdentityFormationintheAgeofGlobalization 2013'ün sonbaharındaabd'desyracuseuniversitypresstarafındanyayımlanacakolanpultar, hâlenadileayda(1912 1992)'nınEtrüsklerTürkidiler.Deliller(1992)adlıyapıtınınyeni baskısınıyayınahazırlamakta,ayrıcaderleyendeğişikliğidolayısıylayayımlanması gecikmiş,kad'ın2007'dedüzenlediği İç/DışGöçveKültür sempozyumunasunulan bildirilerdenbirseçkiolan yücedağdanaşanyollarbizimdir:yirmibirinciyüzyılda Türkiye'deİçveDışGöçünKültürelBoyutları adlıderlemeyi BellekveKültür sempozyumunundagerçekleşeceğieylül2013'eyetiştirmeyeçalışmaktadır. YönetimKuruluüyelerimizdenGönülBakayEylül Kasım2012dönemindeüçüyurtiçi, ikisiyurtdışıolmaküzere5konferansabildiriilekatıldı.boğaziçiüniversitesi nde4 8 Eylül degerçekleştirilenessekonferansı nda RivalsorFriends:AThousandSplendid Suns,AvusturyaKonsolosluğu ndayapılan PovertyandCrime konferansında Poverty andcrime:thecaseofmollflandersandnecessity başlıklıbildirilerisunanbakay, İstanbulÜniversitesi nde11 12Ekim dedüzenlenen HumourinLiterature temalı ÜçüncüUluslararasıAkşitGöktürkKonferansınada ThePowerofHumorinMalcolm Bradbury'sRatesofExchange başlıklıbildiriilekatkıdabulundu.bakayyurtdışında ise,gdansküniversitesi nde20 21EylülgünlerindegerçekleştirilenSolidarity,Memory andidentitykonferansında BektashiSolidarity ;Salzburg da7 9Kasım dayapılan Storytelling:GlobalReflectionsonNarrative temalı2.küreselinter Disciplinary.Net konferansındada OpressionofWomenin1001Nights başlıklıbildirilerisundu. DerneğimizinGenelSekreterlikgöreviniyürütenüyelerimizdenmüzikologvekompozitör AlperMaral'ınUluslararasıÇağdaşMüzikBirliği(ISCM,InternationalSocietyfor ContemporaryMusic)YönetimKurulu'naseçilmişolmasıbualandasondereceönemlibir gelişmeolmuştur:türkiye'ninörgütesadece2007yılındanberiüyeolmasınarağmen KuzeyAvrupa/Anglosakson/Hristiyandünyasıdışındanilkkezböylesibirtemsilin gerçekleşmişolmasımanidardır.buyılakadarörgütüntürkiyedelegasyonundayeralan Maral,aynızamandaUluslararsıMüzikEnformasyonMerkezleriBirliği
(iamic/internatiomnalassociationformusicinformationcenters)türkiyebirinci delegesidir.bualandakidiğerçabasıisetürkiyemüzikvesanatkütüphaneleri Platformu'ndaüstlendiğiinisiyatiftir.KurucuüyesiolduğuYeniMüzikKooperatifiile İzmirBüyükşehirBelediyesiortaklığında12 18Kasım2012tarihleriarasında gerçekleştirilenasyalıkompozitörlerfestivali,5yıldırfaaliyetgösterenkooperatifin AsyalıBestecilerLigası'na(AsianComposersLeague)üyeliğindensonrailketkinliği olarakbüyükbirilgigörmüştür.geçenyılmarklindley'lebirlikteyayınladıkları Techniquesof20thCenturyTurkish"Contemporary"Music(PanY.)adlıkitabıyurtdışında büyükilgigörenmaralhâlenyıldıztekniküniversitesisanatvetasarımfakültesi'nde Doç.Dr.ünvanıylamüzikolojiağrılıklıdersleryürütmekte,yarızamanlıolarakBilgi, GalatasarayveMarmaraÜniversitelerininİletişimFakülteleri'ndemüzik toplumililşkisi üzerineyoğunlaşandersleriveseminerçalışmalarıylafaaliyetgöstermektedir. MaltepeÜniversitesiSosyolojiBölümünde öğretimüyeliğinisürdürenemineonaran İncirlioğlu,8Aralık2012 dediyarbakır da, restorasyonuyenitamamlanansurpgiragos Kilisesi ndeyazarmıgırdiçmargosyanilebir söyleşiyaptı. GâvurMahallesi ndekültür, Mekân,Göç başlıklısöyleşi,kültür AraştırmalarıDerneği nin10 13Eylül2011 tarihlerindekadirhasüniversitesi ndeyapılan 6.UluslararasıSempozyumu Mekânve Kültür ünbirdevamıniteliğindesayılabilir. Hatırlanacağıgibi,DüzenlemeKurulubaşkanlığınıİncirlioğlu nunyürüttüğü Sempozyum unkonukkonuşmacılarıarasındabulunanmargosyan, mekânvekültür temalarıüzerindedurarakgâvurmahallesi nianlatmıştı. AbantİzzetBaysalÜniversitesiSosyolojiBölümü ndeöğretimüyeliğinisürdüren;türk sineması,ulusaşırısinema,medyavepopülerkültür,iletişimsosyolojisiiletoplumsal cinsiyetgibiakademikilgialanlarıbulunanbarışkılıçbay,2012 2013akademik dönemindeziyaretçiakademisyenolarakpennsylvaniaüniversitesi'ndesinema, melankoliveulusalkimliküzerineyazmaktaolduğukitapçalışmalarınıyürütmektedir.
Solfasol:ŞarkıSöyleyenŞehrinGayriresmiGazetesi MehmetOnurYılmaz,MaltepeÜniversitesi,İnsanHaklarıMerkezi<mehmetonur@maltepe.edu.tr> Adındaısrarcıbirmelodigizlibugazetenin:Sol fa Sol.Nerdedurduğunaişaret eden Büyükiddialarladeğil,küçükheyecanlarlayolaçıkanbirekipgündengüne büyüdü,güçlendi.birevinsalonu,birgazeteninmutfağıoluverdi. Pekçokyazar,akademisyen,öğrenci,mimar,mühendisamatörgazetecidir Solfasol de. Yaşadığımızşehrinhemşehrisiolmayaçağırırbizi. Ankara yısevenlerinnedensevdiğinisöyler.veilledegüzelolanısevmek zorundaolmadığımızıhatırlatır. Sokaklarındayürürkenbuşehrin,evleriniçine,kaldırımtaşlarına,duvar yazılarınabakmayazorlar. Eskiuygarlıkların,küllenmişyangınların,neşelibahçelerin,kapıönü sohbetlerininsesiniduyurur. Başkadinlerden,milletlerdeninsanlarınanılarınıyadeder,onlarındabu toprağabastığınıhatırlatır. Belediyebaşkanlarınakafatutarken,mahallebakkalınıgöklereçıkarır. Kalabalıkolmaya,güçlüolmaya,işbirliğiyapmayateşvikeder. 8Martları,1Mayısları,13Ağustoslarıesgeçmez. Ankara yabakmazsadece,ankara dantümdünyayabakar. ŞarkıSöyleyenŞehirdemişveSolfasol usolfasol aböyleanlatmıştısevgilifundaşenol Cantek.YenibirAnkarabaharıiçinbirarayageldikbundanikiyılönce.Aralık ta20. sayımızileankara nınsokaklarında,kafelerinde,üniversitelerindeulaşabildiğimizher yerindeydik. Küçükheyecanlar,büyükhayallerle,AnkaralılarınAnkaralılariçinçıkardığıbir gazetedir;ankara nıngayriresmigazetesidirsolfasol.resmigazeteordaysagayriresmi gazeteburadadergibidir. Abonelerinindesteğiileçıkar. Okurlarınınyazarı,yazanlarınokuruolduğugazetedir. SizdeyenibirAnkarabaharınınözleminiçekiyorsanızveanlamlıgeliyorsayazdıklarmız, söylediklerimiz,solfasol unbirucundandasiztutun: Yazarıolun,çizeriolun;istersenizgelinbizimlegazetepaketleyin. Amailledeöncevemutlakaabonesiolun. Solfasol,Ankara nıngayriresmigazetesi www.gazetesolfasol.com bilgi@gazetesolfasol.com
Abonelikiçinhttp://gazetesolfasol.com/abonelikadresindekiformudoldurmanızve abonelikbedelinibankahesapnumaramızaulaştırmanızyeterlidir.gazetenizheray adresinizepostalanacaktır;dünyanınneresindeolursanızolun!
CultureMachineLive Kültür,kuramveteknolojikonularınaeğilenCultureMachineadlıserbesterişimli elektronikdergininjannekeadema,clarebirchall,garyhallvepete Woodbridgetarafındanküratörlüğüyapılan CultureMachineLive adlı(ingilizce) kayıtlarında,kültüraraştırmalarınıilgilendirençeşitlikonuşmalarıdinleyebilirsiniz. İnternetpolitikalarındanfesefeye,kültürelkuramdankültüraraştırmalarınıngeleceğine kadarpekçokkonudakiröportajvekonferanskayıtlarıarasındaşuisimleryeralıyor: RichardSennett(2Temmuz2009),ChantalMouffe(1Ekim2009),GayatriChakravorty Spivak(7Mayıs2009),AlanLiu(28Ağustos2012),GeertLovink(28Eylül2012),Ted Striphas(28Kasım2012).Kayıtlarahttp://culturemachinepodcasts.podbean.com adresindenulaşabilirsiniz.
CulturalStudiesReview EditörlüğünüJohnFrowveKatrinaSchlunke ınyürüttüklericulturalstudiesreview elektronikolarakhttp://epress.lib.uts.edu.au/journals/index.php/csrjadresinden okunabilir.
DiyarbakırSurpGiragosErmeniKilisesi ÜçyıldırsürmekteolanrestorasyonçalışmalarıKasım2012 detamamlanan,yaklaşık beşyüzyıllık,belkideortadoğu nunenbüyükkilisesi,türkiye ninkültürelmirası Diyarbakır daki3000kişiliksurpgiragoskilisesi nin,çanıdadahilolmaküzere bütünüyleaçılışı4kasımpazargünküayinleveaynıgünyapılanbirdüğünle gerçekleşti.kültüreletkinlikleredeevsahipliğiyapankilise,ilketkinlikleriolarak,3 Aralık taaçılışıyapılanxiii.ulusalmimarlıksergisi ne;aynıgün,dicleüniversitesi öğretimüyesimimarmeralhalifeoğlu nun TarihiDiyarbakırSurpGiragosErmeni Kilisesi başlıklısunumuna;8aralıkgünüdeyazarmıgırdiçmargosyanilekadbaşkan yardımcısıemineonaranincirlioğlu nun GâvurMahallesi ndekültür,mekân,göç başlıklısöyleşisineevsahipliğiyaptı.ayrıntılıbilgiiçinbkz.mıgırdiçmargosyan, EvrenselGazetesi, KirvemeMektuplar:KültürelMirasMeselesi,11Kasım2012;Orhan CezmiTuncer,DiyarbakırKiliseleri,DiyarbakırBüyükşehirBelediyesiKültürveSanat Yayınları,2002.
SosyolojiKendisiniTartışıyor 16 17Kasım2012günlerindeİstanbul'daMimarSinanGüzelSanatlarÜniversitesi nde gerçekleştirilenkonferanstadörtanabaşlıkelealındı:(1)klasiksosyolojiyiyeniden Düşünmek;(2)GünümüzdeSosyolojiNeredenBakıyor?NasılTartışıyor?;(3)Sosyoloji EğitimiNasılOlmalı?;ve(4)BirMeslekOlarakSosyoloji.Enson,1998 deyapılan Sosyal BilimleriYenidenDüşünmekSempozyumu ilekendiüzerindedüşünmeçabasıgösteren sosyoloji,sosyolojimezunlarıderneğivemimarsinanüniversitesi ninişbirliğiilebirkez dahatürkiye desosyolojininyerinitartıştı.türkiyekültüraraştırmalarıgrubukurucu üyelerindenbahattinakşit indeyeraldığıprogramda, SosyolojiveSonrası:Bilimden Sanata başlığındakikonuşmasıylasosyolojiningeleceğinialanaraştırmasındadeğil sanatsalvekuramsaluğraşlardagörenaliakaytartışmayarattı(bkz. http://istifhanem.com/tag/ali akay/).
bültenhakkında bülten,kültürarastırmalarıdernegitarafından,sanalortamdaveücretsiz olarakaltıaydabiryayımlanır. ISSN1302924X, Aralık2012Sayı40 KültürArastırmalarıDernegi, İneboluSokak9/4,Setüstü,Kabatas,34427Istanbul Tel/Faks(212)2922229 http://www.kulturad.org/ KADadınasahibi GönülPultar gpultar@kulturad.org 40.SayıEditörü EmineOnaranİncirlioğlu emineincirlioglu@maltepe.edu.tr KültürArastırmalarıDernegi,disiplinlerarasıbilimselbiryaklasımla,tarihselve karsılastırmalıkültürelarastırmalaryaparakkuramveyöntemlergelistirmek, uygulamayayönelikçalısmalarüstlenmekvedesteklemekamacıyla1999yılındaolusan TürkiyeKültürArastırmalarıGrubu nundevamıolarak2005 tekurulmustur. Derneginetkinliklerikonusundabilgialmakyadatemasageçmekiçin http://www.kulturad.orgadresinebakınız. bülten indahaöncekisayılarınahttp://www.kulturad.org/index.php?bultenadresinden ulasılabilir.