Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü İNŞ4001 YAPI İŞLETMESİ METRAJ VE KEŞİF-2 Yrd. Doç. Dr. Selim BARADAN Yrd. Doç. Dr. Hüseyin YİĞİTER http://kisi.deu.edu.tr/huseyin.yigiter
YIĞMA BİNA METRAJ UYGULAMASI 2
760 3
0,10 1,05 4
P4 5
6
7
Metrajı İstenenler Kazı Temel altı tesviye betonu ve hatılı Taş temel duvarı Hatıl betonları Tretuvar Döşemeler Lentolar Tuğla duvarlar Betonarme demiri Kalıp İşleri Boya ve sıva işleri Duvar kaplamaları Döşeme kaplamaları Süpürgelikler Denizlikler Çatı örtüsü ve kaplaması Mahya Oturtma çatı Yağmur borusu ve pik döfen Yağmur oluğu Baca ve soba delikleri 8
Problemde Metrajları İstenilmeyenler Dolgu Merdiven ve korkuluklar Kalıp İskelesi Derz Yapılması Tesviye Tabakası Yapılması İzolasyon Yapılması Kapılar Pencereler Cam işleri Parapet (yok) Büz döşenmesi (drenaj ve kanalizasyon) İş İskelesi 9
KAZI İŞLERİ Derin Toprak Kazısı Temel genişliğinde Tretuvar kazısı 1.00 m eninde Tesviye (Düzeltme) Kazısı Örnekte arsa düz kabul ediliyor, bu metraj yapılmıyor 10
Kazı Metrajı Tretuvar Kazısı (Tretuvar altı kazılacak) 2 x 13,35 x 0,90 x 0,15 = 3,605 m 3 2 x 7,60 x 0,90 x 0,15 = 2,052 m 3 Toplam = 5,657 m 3 Dar Derin Toprak Kazısı (Temellerin altı kazılacak) 1-2-3 3 x 11,55 x 0,70 x 1,05 = 25,47 m 3 4-5-6-7 4 x 2,95 x 0,70 x 1,05 = 8,67 m 3 8-9-10 3 x 2,75 x 0,70 x 1,05 = 6,06 m 3 Toplam = 40,205 m 3 11
TAŞ TEMEL DUVAR METRAJI Temel pabuç betonu üzerine 200 dozlu çimento harçlı moloz taş duvar ile yapılacak 1-2-3 3 x 11,35 x 0,50 x 1,25 = 21,28 m 3 4-5-6-7 4 x 3,15 x 0,50 x 1,25 = 7,875 m 3 8-9-10 3 x 2,95 x 0,50 x 1,25 = 5,53 m 3 Toplam = 34,69 m 3 12
BLOKAJ METRAJI Tretuvar ve döşeme altında 15 cm yüksekliğinde blokaj yapılacaktır Döşemede, I-II-III (2,45 + 4,20 + 2,70) x 3,15 x 0,15 = 4,42 m 3 IV-V (5,95 + 3,90) x 2,95 x 0,15 = 4,36 m 3 Toplam = 8,78 m 3 Tretuvarda, 2 x 13,35 x 0,90 x 0,15 = 3,61 m 3 2 x 7,60 x 0,90 x 0,15 = 2,05 m 3 Toplam = 5,66 m 3 Toplam Blokaj = 14,44 m 3 13
BETON İŞLERİ Yapı tek katlı, yığma Temel pabuç betonu altında 0,05 m kalınlıkta 150 dozlu tesviye betonu Demirli betonlar 250 dozlu (temelde ve lentolarda) veya 300 dozlu (çatı döşemesinde 50 cm saçak) Tretuvar 200 dozlu tesviye betonu üzerine 400 dozlu şap Giriş, koridor ve odalar ise 200 dozlu tesviye betonu üzerine karo kaplı 14
150 Dozlu Grobeton Metrajı Temelde tesviye betonu, 5 cm yükseklik 1-2-3 3 x 11,55 x 0,70 x 0,05 = 1,21 m 3 4-5-6-7 4 x 2,95 x 0,70 x 0,05 = 0,41 m 3 8-9-10 3 x 2,75 x 0,70 x 0,05 = 0,29 m 3 Toplam = 1,915 m 3 15
200 Dozlu Grobeton Metrajı Tretuvarda, 10 cm yükseklik 2 x 13,35 x 1,00 x 0,10 = 2,67 m 3 2 x 7,60 x 1,00 x 0,10 = 1,52 m 3 2 x 13,35 x 0,15 x 0,10 = 0,4 m 3 (Tretuvar uçlarında) 2 x 9,40 x 0,15 x 0,10 = 0,28 m 3 (Tretuvar uçlarında) Toplam = 4,87 m 3 Döşemede, 10 cm yükseklik I-II-III (2,45 + 4,20 + 2,70) x 3,15 x 0,10 = 2,95 m 3 IV-V (5,95 + 3,90) x 2,95 x 0,10 = 2,91 m 3 Toplam = 5,86 m 3 Toplam = 10,73 m 3 16
B225 Betonu Metrajı Temelde (70 x 25) 1-2-3 3 x 11,55 x 0,70 x 0,25 = 6,06 m 3 4-5-6-7 4 x 2,95 x 0,70 x 0,25 = 2,065 m 3 8-9-10 3 x 2,75 x 0,70 x 0,25 = 1,44 m 3 Toplam = 9,57 m 3 Subasman Hatılında (50 x 25) 1-2-3 3 x 11,35 x 0,50 x 0,25 = 4,26 m 3 4-5-6-7 4 x 3,15 x 0,50 x 0,25 = 1,58 m 3 8-9-10 3 x 2,95 x 0,50 x 0,25 = 1,11 m 3 Toplam = 6,94 m 3 17
Kapı ve Pencere Lentoları 20 şer cm çıkıntı Yükseklik 20 cm Genişlik duvar boyutuna bağlı 18
B225 Betonu Metrajı (devam) Lentolar (20 lik tuğla duvarlar) K1 (110/210) = 1,50 m K3 (90/210) = 4 x 1,30 = 5,20 m P1 (150/150) = 2 x 1,90 = 3,80 m P2 (400/200) = 4,40 m P3 (200/200) = 2,40 m P4 (60/100) = 1,00 m Toplam uzunluk = 18,30 m Toplam Hacim = 18,30 x 0,20 x 0,20 = 0,732 m 3 Lentolar (10 lik tuğla duvarlar) K2 (80/210) = 1,20 m Toplam Hacim = 1,20 x 0,10 x 0,20 = 0,024 m 3 Toplam Lento Betonu = 0,76 m 3 19
B225 Betonu Metrajı (devam) Toplam B225 Betonu 9,57 + 6,34 + 0,76 = 17,27 m 3 20
B300 Betonu Metrajı Çatı döşeme ve hatılında 50 şer cm saçak Döşeme kısmı (10 cm kalınlık) 12,35 x 8,60 x 0,10 = 10,62 m 3 Hatıl betonu (20 lik duvarlarda, 10 cm kalınlık) 1-2-3 3 x 11,35 x 0,20 x 0,10 = 0,68 m 3 4-5-6-7 4 x 3,60 x 0,20 x 0,10 = 0,29 m 3 8-9-10 3 x 3,40 x 0,20 x 0,10 = 0,20 m 3 Toplam = 1,17 m 3 Toplam B300 = 11,79 m 3 21
Betonarme Demir Metrajı Yaklaşık hesap yapılacak, 1m 3 demirli beton için 80 kg demir kullanılacağı düşünülmekte B225 = 17,27 m 3 B300 = 11,79 m 3 Toplam Betonarme = 17,27 + 11,79 = 29,06 m 3 29,06 m 3 x 80 kg/m 3 = 2324,72 kg Yaklaşık 2,325 ton demir Yığma yapı ve geniş açıklık olmaması nedeniyle 8-12 ince betonarme demirleri kullanılacak 22
Kalıp İşleri Toprak işlerinde dökülecek olan temel betonları için kalıp düşünülmemiş Diğer kalıplar ise seri kalıp ve düz yüzeyli betonarme kalıbı düşünülmüş Seri kalıp tretuvar kenarlarında, geri kalan yerlerde ise BA kalıp kullanılacak 23
Kalıp Metrajı Lentolarda, 2 yan yüzeyde, 1 tabanda K1 (110/210) = 2 x (1,1 + 0,4) x 0,2 + 1,1 x 0,2 = 0,82 m 2 K2 (80/210) = 2 x (0,8 + 0,4) x 0,2 + 0,8 x 0,1 = 0,56 m 2 K3 (90/210) = 4 x [2 x (0,9 + 0,4) x 0,2 + 0,9 x 0,2] = 2,80 m 2 P1 (150/150) = 2 x [2 x (1,5 + 0,4) x 0,2 + 1,5 x 0,2] = 2,12 m 2 P2 (400/200) = 2 x (4,0 + 0,4) x 0,2 + 4,0 x 0,2] = 2,56 m 2 P3 (200/200) = 2 x (2,0 + 0,4) x 0,2 + 2,0 x 0,2 = 1,36 m 2 P4 (60/100) = 2 x (0,6 + 0,4) x 0,2 + 0,6 x 0,2] = 0,52 m 2 Toplam Alan = 10,74 m 2 24
Kalıp Metrajı(devam) Subasman Hatılı Dış yüzeyler (2 x 11,35 + 2 x 7,60) = 37,90 m (I-II-III) 2 x (2,45+4,2+2,7) + 6 x 3,15 = 37,60 m (IV-V) 2 x (5,95+3,90) + 4 x 2,95 = 31,50 m Toplam alan= (37,90+37,60+31,50) x 0,25 = 26,75 m 2 Çatı altı hatıl yanları Dış yüzeyler (2 x 11,35 + 2 x 7,60) = 37,90 m (I-II-III) 2 x (2,90+4,50+3,15) + 6 x 3,60 = 42,70 m (IV-V) 2 x (6,40+4,35) + 4 x 3,40 = 35,10 m Toplam alan= (37,90+42,70+35,10) x 0,10 = 11,57 m 2 25
Kalıp Metrajı(devam) Saçak Altı 2 x 12,35 x 0,50 = 12,35 m 2 2 x 7,60 x 0,50 = 7,60 m 2 Toplam = 19,95 m 2 Saçak Kenarı 2 x 12,35 x 0,10 = 2,47 m 2 2 x 8,60 x 0,10 = 1,72 m 2 Toplam = 4,19 m 2 İç Bölümler Tavan Kalıbı 3,60 x (2,90 + 4,50 + 3,15) + 3,40 x (6,40 + 4,35) = 74,53 m 2 26
Kalıp Metrajı(devam) Tretuvar kenarlarında 2 x (13,35 + 9,60) x 0,10 = 4,59 m 2 Toplam Kalıp = 10,74 + 26,75 + 11,57 + 19,95 + 4,19 + 74,53 + 4,59 = 152,32 m 2 27
Kalıp Örnekleri 28
Tuğla Duvar İşleri Kalın duvarlar 200 dozlu çimento harcı ile yapılacak Baca deliği 25 cm x 25 cm Çatı üstü baca ölçüleri 35 cm x 35 cm x 240 cm Yarım tuğla duvar kalınlığında duvarlar 250 dozlu çimento harcı ile yapılacak WC/duş ölçüleri 2,35 m x 2,50 m Duvar yüksekliği 3,00 m 29
Tam Tuğla Duvar Metrajı Tuğla Duvarlar (Boşluksuz), Duvar yüksekliği 290 cm 1-2-3 3 x 11,35 x 0,20 x 2,90 = 19,75 m 3 4-5-6-7 4 x 3,60 x 0,20 x 2,90 = 8,35 m 3 8-9-10 3 x 3,40 x 0,20 x 2,90 = 5,92 m 3 Toplam = 34,02 m 3 Bina içi baca çıkıntıları = 3 x 0,25 x 0,25 x 3,00 = 0,56 m 3 Çatı üstü bacalar = 3 x 0,35 x 0,35 x 2,40 = 0,88 m 3 Brüt tam tuğla duvar toplamı = 35,46 m 3 30
Tam Tuğla Duvar Metrajı (devam) Pencere ve Kapı Boşlukları K1 (110/210) = 1,10 x 2,10 = 2,31 m 2 K3 (90/210) = 4 x 0,90 x 2,10 = 7,56 m 2 P1 (150/150) = 2 x 1,50 x 1,50 = 4,5 m 2 P2 (400/200) = 4,0 x 2,0 = 8,00 m 2 P3 (200/200) = 2,0 x 2,0 = 4,00 m 2 P4 (60/100) = 0,60 x 1,00 = 0,60 m 2 Toplam boşluk alan = 26,97 m 2 Toplam boşluk hacmi = 26,97 x 0,20 = 5,39 m 3 Lento betonu, 0,76 m 3 bulunmuştu Net tam tuğla duvar miktarı = 35,46 (5,39+0,76) = 29,31 m 3 31
Yarım Tuğla Duvar Metrajı WC duvarları, 2,50 x 2,35 x 3,0 boyutlar Boşluksuz alan = 3,00 x (2,35 + 2,5) = 14,55 m 2 Boşluklar K2 = 0,80 x 2,10 = 1,68 m 2 Lento = 1,20 x 0,20 = 0,24 m 2 Net Miktar = 14,55 1,68 0,24 = 12,63 m 2 32
KAPLAMALAR ve DÖŞEMELER Yer Listesi 33
Karofayans Metrajı Banyoda duvarlar 2 m yüksekliğe kadar fayans kaplı WC/Banyo duvarları alanı 2 x 2,50 x 2,0 = 10,0 m 2 2 x 2,35 x 2,00 = 9,40 m 2 Toplam = 19,40 m 2 Banyodaki Kapı Boşluğu K2 = 0,80 x 2,00 = 1,60 m 2 Mutfak tezgahında 60 cm x 200 cm fayans kullanılacak 0,60 x 2,00 = 1,20 m 2 Toplam = 19,40 1,60 + 1,20 = 19,0 m 2 34
İç Sıva Metrajı İç mekanların duvarları, yükseklik 3m Salon + Yatak Odası = 2 x (6,40 + 4,35) + 4 x 3,40 = 35,10 m Küçük Yatak Odası = 2 x (3,15 + 3,60) = 13,50 m Mutfak = 2 x (3,60 + 2,90) = 13,0 m WC/Banyo = 2 x (2,50 + 2,35) = 9,70 m Giriş = 1,90 + 3,60 + 4,50 + 1,15 + 2,60 + 2,45 = 16,2 m Toplam uzunluk = 87,5 m Toplam Dolu Duvar Alanı = 87,5 x 3,00 = 262,50 m 2 35
İç Sıva Metrajı (devam) Kapı ve Pencere Boşlukları (kapılarda çift yüzlere dikkat) K1 (110/210) = 2,1 x 1,1 = 2,31 m 2 K3 (90/210) = 2 x 4 x 0,9 x 2,1 = 15,12 m 2 P1 (150/150) = 2 x 1,5 x 1,5 = 4,5 m 2 P2 (400/200) = 4,0 x 2,0 = 8,0 m 2 P3 (200/200) = 2,0 x 2,0 = 4,0 m 2 P4 (60/100) = 0,6 x 1,0 = 0,6 m 2 K2 (80/210) = 2 x 0,8 x 2,1 = 3,36 m 2 Toplam = 37,89 m 2 WC/Banyoda Fayans döşenen alan = 19,40 1,60 = 17,80 m 2 Toplam İç Sıva = 262,50 37,89 17,80 = 206,81 m 2 36
Tavan Sıvası Metrajı Tavan yüzey alanları hesaplanır (2,90 + 2,50 + 1,90 + 3,15) x 3,60 = 37,62 m 2 (6,40 + 4,35) x 3,40 = 36,55 m 2 Toplam = 74,17 m 2 37
Dış Sıva Metrajı Dış Duvarlar 2 x 11,35 = 22,70 m 2 x 7,60 = 15,20 m Toplam Dış Duvar Boyu = 37,90 m 37,90 x 3,10 = 117,49 m 2 Çatı üstü baca sıvaları 3 x 4 x 0,36 x 2,4 = 10,37 m 2 Saçak Altı ve Kenarları 2 x (12,35 + 7,60) x 0,50 = 19,95 m 2 2 x (12,35 + 8,60) x 0,10 = 4,19 m 2 38
Dış Sıva Metrajı (devam) Pencere Kenarları (10 cm kenar) P1 (150/150) = 2 x (2 x 1,5 + 1,5) = 9,0 m P2 (400/200) = 4,0 + 2 x 2,0 = 8,0 m P3 (200/200) = 2,0 + 2 x 2,0 = 6,0 m P4 (60/100) = 0,6 + 2 x 1,0 = 2,6 m Toplam = 25,6 x 0,10 = 2,56 m 2 Kapı ve Pencere Boşlukları K1 (110/210) = 2,1 x 1,1 = 2,31 m 2 P1 (150/150) = 2 x 1,5 x 1,5 = 4,5 m 2 P2 (400/200) = 4,0 x 2,0 = 8,0 m 2 P3 (200/200) = 2,0 x 2,0 = 4,0 m 2 P4 (60/100) = 0,6 x 1,0 = 0,6 m 2 Toplam = 19,41 m 2 39
Dış Sıva Metrajı (devam) Toplam Dış Sıva = 117,49 + 19,95 + 4,19 + 10,37 19,41 + 2,56 = 135,15 m 2 Serpme Sıva, Tretuvar üzerinden 65 cm dış serpme sıva 37,90 (Toplamda duvar boyu) x 0,65 = 24,635 m 2 40
Karo Döşeme Metrajı Seramik (Mutfak ve Banyo/WC) 2,50 x 2,35 = 5,88 m 2 2,90 x 3,60 = 10,44 m 2 Toplam = 16, 32 m 2 Mozaik (Tavan sıvası metrajı - Mutfak ve Banyo/WC) 74,17 16,32 = 57,85 m 2 41
Badana ve Boya Metrajı 3 Kat Kireç Badana Tavan sıvası metrajı = 74,17 m 2 Plastik Badana İç sıva metrajı = 206,81 m 2 Renkli Boya Dış sıva metrajı = 135,15 m 2 42
Şap Metrajı Tretuvarda, 10 cm yükseklik 2 x 13,35 x 1,00 = 26,7 m 2 2 x 7,60 x 1,00 = 15,2 m 2 Toplam = 41,90 m 2 43
Süpürgelik Metrajı İç mekanların duvarlarının uzunluğu (iç sıva metrajından) 87,5 m Kapı boşlukları K1 1,10 m K2 2 x 0,80 = 1,60 m K3 8 x 0,90 = 7,20 m Toplam = 9,90 m Süpürgelik yüksekliği 9 cm alınacak Toplam süpürgelik alanı = (87,5 9,9) x 0,09 = 6,984 m 2 44
Denizlik Metrajı Denizlik Genişliği 15 cm Denizlik uzunluğu L+10 P1 (150/150) = 2 x (1,5 + 0,10) = 3,20 m P2 (400/200) = 4,0 + 0,10 = 4,10 m P3 (200/200) = 2,0 + 0,10 = 2,10 m P4 (60/100) = 0,6 + 0,10 = 0,70 m Toplam = 10,10 m Toplam Alan 10,10 x 0,15 = 1,515 m 2 45
ÇATI İŞLERİ Çatı örtüsü marsilya tipi kiremit 50 şer cm saçak 46
Çatı İşlerinin Metrajı Çatı örtüsü, 50 şer cm saçak [11,35 + (2x0,50)] x [7,60 + (2 x 0,50)] = 106,21 m 2 Çatı örtüsü altına tahta kaplama yapılması [11,35 + (2x0,50)] x [7,60 + (2 x 0,50)] = 106,21 m 2 Oturtma çatı yapılması [11,35 + (2x0,50)] x [7,60 + (2 x 0,50)] = 106,21 m 2 Mahya, Ölçüler çatı planından 4 x 6,35 + 3,75 = 29,15 m 47
ÇİNKO İŞLERİ Soba deliği ağızlığı ve çatı üzerindeki bacaların etekleri 12 nolu çinkodan yapılacak Yağmur borusu 10 nolu çinko, 70 mm çap, 3m boyunda Pik döfen 120 mm çapında Yağmur oluğu 12 nolu çinko, 110 mm genişliğinde Baca Kenarı 50 cm genişlikte yapılacak 48
Çinko İşleri (devam) Yağmur Oluğu Detayları 49
Baca Detayları 25 35 25 Baca Kenarları 50
Çinko İşlerinin Metrajı Düşey Yağmur Borusu 4 adet, 3 metre 4 x 3,00 = 12,0 m Pik Döfen, 4 adet Yağmur Oluğu, Saçaklardan 110 mm çıkıntı 2 x (12,35 + 0,11) +2 x (8,60 + 0,11) = 42,34 m Soba Deliği Ağzı ve Kapağı, 3 adet Baca Temizleme Kutusu, 3 adet Baca Kenarı, 3 x 4 x (0,25 x 2 + 0,35) = 10,2 m 51
BETONARME DEMİRİ METRAJI 52
Betonarme Demiri (Donatı) Çeşitleri Düz demir Pilye Etriye Şapo 53
Döşemelerde Demir Sayılarının Bulunması Düz demirin doğrultusuna dik olan döşeme mesnetleri arasındaki uzaklık düz demir aralığına bölünür Bölümde kalan yoksa bulunan sayı düz demir aralığını verir. Demirler döşenirken düz demirle başlanıp biteceği için pilye sayısı bir eksiğidir. İki düz demirin mesnetten ne kadar içeride konulacağı demir aralığı ikiye bölünerek bulunur 54
Etriye ve şapo sayılarının bulunması Dağıtma ve mesnet ilave demirleri (şapo) Bölümde artan varsa bölüme 1 eklenerek dağıtma sayısı bulunur. İlk demirin mesnetten uzaklığı ise bölümde kalan sayı ikiye bölünerek bulunur Etriyeler Dıştan dışa olan uzunluktan 2 pas payı çıkar Kalan uzunluk etriye aralığına bölünüp bir fazlası alınırsa etriye sayısı bulunur 55
Çaplarına göre demir ağırlıkları 56
Su Basman Hatılı Demir Metrajı 57
Kesitler ve Detay 58
59
KULLANILAN KAYNAKLAR Yapı İşletmesi ve Maloluş Hesapları A. Pancarcı, M. Emin Öcal İnşaat Metraj ve Keşif İşlemi Şakir Uğur Gözü Yapı İşletmesi Şantiye Tekniği Maliyet Hesapları Prof. Kerim Sunguroğlu 60
TEŞEKKÜRLER.. 61