Bağımlı Çalışan Meslek Mensupları ile İletişim Komitesi
GÖREVİ BAŞKAN YARDIMCISI BAŞKAN YARDIMCISI BAŞKAN YARDIMCISI SEKRETER ADI SOYADI FATMA YAPAN AYDAN ÇAKMAK SADİYE BAŞAK DOĞAN YILMAZ ÖZTOPRAK NİHAL AYDIN ŞENER YALÇINKAYA ALİCAN KAYVAR FUNDA KARABULUT YASEMİN TARIM AYLA TURAN SEDA SAK ALİ ALTAN İLKNUR BİLGİÇ NURTEN GÜRDAL FİGEN SEMERCİ SEMRA KİLERCİ SAİT AKDOĞAN FİKRİ YILMAZ NESLİHAN KALEM ERCAN GÜLLER PERİHAN ÇİMEN ASLI ZEYNEP YILDIZ SİBEL KOÇ HASAN KALAFAT İBRAHİM SERHAT ÖZDEMİR HÜLYA BENLİ AYSEL KIZILDAĞ RIZA ÇIPLAK MERAL ÇAKMAKÇIOĞLU ERDOĞAN ÇİÇEK SERİN FEVZİ ÇOBAN ELİF DEMİRCİ KENAN YILDIZ ÖZLEM KÖSTAK ALİ ÖNDER BİTER KADRİYE TOPÇU Bağımlı Meslek Mensupları İle İletişim Komitesi olarak öncelikle geçmiş komite dönemlerinde yapılan çalışmalar ve hazırlanan raporlar gözden geçirilmiş ve meydana gelen olumlu gelişmeler değerlendirilmiştir. Öncelikle geçmiş komite çalışmalarının değerlendirilmesi neticesinde bilhassa bundan önceki dönemler de İSMMMO tarafından yapılan bağımlı çalışan meslek mensuplarının ihtiyaçlarını araştıran Anket Formu çalışmaları ve anket sonuçları tekrar gözden geçirilmiş ve özellikle yine konusunda uzman kişi veya kişilerin danışmanlığında hazırlanacak daha geniş kapsamlı bir anket çalışmasının yapılmasının, bağımlı çalışan meslek mensuplarının ihtiyaçlarını ve yaşadıkları mesleki sorunlara ilişkin çözüm yollarını belirlemede izlenecek yol haritasında isabetli olacağı hususunda görüş birliğine varılmıştır. Yine İFAK bünyesindeki Bağımlı Çalışan Muhasebeciler Komitesi ile iletişim içerisinde ve PAIB (Bağımlı Çalışan Muhasebeciler Komitesi) - İSMMMO TÜRMOB işbirliği ile Türkiye`de ortaklaşa Uluslararası Bağımlı Çalışan Meslek Mensupları Kongresinin düzenlenmesinin bilhassa bağımlı çalışan meslek mensuplarımız için küresel bilgi paylaşımına uygun ortamı yaratma açısından oldukça verimli olacağı hususunda da görüş birliğine varılmıştır. Ayrıca toplantıya katılan toplam 19 ilçeden temsilci yardımcısı olarak, 37 ilçede de bağımlı çalışan meslek mensuplarına yönelik mesleki sorunlar ve çözüm önerileri başlığı altında konunun tekrar görüşülmesinin ve her ilçedeki geri dönüşlerin de İSMMMO yönetimine sunulmasının sağlanması yönünde karar alınmıştır. Ba ğı mlı Çalışan Meslek Mensupları ile İ letişim Komi te si Dolayısıyla bağımlı çalışan meslek mensuplarına yönelik mesleki sorunlar ve çözüm önerileri başlığı altında ilçelerden gelen öneriler aşağıda kısaca özet halinde sunulmuştur. 365
1- Bağımlı çalışan meslek mensuplarına yönelik de serbest çalışan meslek mensuplarında olduğu gibi standart bir hizmet sözleşmesi oluşturulabilir mi? Ayrıca sözkonusu sözleşme için meslek odasına bildirim yükümlülüğü getirilebilinir mi? Zira bu şekilde Bağımlı çalışan meslek mensuplarının meslek odası nezdinde iletişim bilgileri de güncellenmiş olacaktır. 2-3568 Sayılı Meslek Yasasının Yasaklar başlıklı 45.Maddesinin 1.paragrafında Serbest Muhasebeciler, Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler bu unvanlarla, Yeminli Mali Müşavirler bu unvan ve tasdik yetkisiyle 2.maddede yazılı işlerin yürütülmesi amacıyla gerçek ve tüzel kişilere tabi ve onların işyerlerine bağlı olarak hizmet akdi ile çalışamazlar ibaresi yer alırken, aynı kanunun Çalışma Usul ve Esasları hakkındaki Yönetmeliğin Hizmet Akdi ve Çalışamama Başlıklı 44.Maddesinde ise Serbest Muhasebeciler,Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler gerçek ve tüzel kişilere tabi ve onların işyerlerine bağlı olarak hizmet akdi ile çalışamazlar ibaresi yer almıştır. Dolayısıyla yönetmelikte hizmet akdi ile çalışma, unvan ya da tasdik yetkisi kullanma veya kullanmama koşuluna bağlanmadığından, ilgili yönetmelik bu haliyle 3568 sayılı yasa ile çelişmektedir. Dolayısıyla kanun ile yönetmelik arasındaki çelişki nasıl düzeltilir? 3- Bağımlı çalışan meslek mensupları için gerçek ve tüzel kişilere tabi ve onların işyerlerine bağlı olarak hizmet akdi ile çalışırken, mesleki unvanlarını kullanabilmeleri sağlanmalıdır. Bir başka deyişle bir hizmet akdi ile çalışırken, mesleki unvanlarını kullanma yasağının kaldırılması gerekmektedir. Meslek odası bu konuda gerekli yasal değişikliklerin hükümet ve meclis düzeyinde yapılması hususunda konunun takipçisidir. 4- Bağımlı çalışan meslek mensupları, ancak bir gerçek ya da tüzel kişiye bağlı olarak sigortalı çalışmaları durumunda yalnızca o gerçek ya da tüzel kişiye ait beyannameleri imzalama yetkisine sahiptirler. Peki, bağımlı statüde çalışan meslek mensuplarının birden fazla firmada sigortalı olarak çalışmaları durumunda bu firmaların her birinde ayrı, ayrı beyanname gönderme yetkisine haiz olacaklar mıdır? Mesela bağımlı statüde çalışan bir meslek mensubu birden fazla şirketi olan bir grupta çalışıyor olsun ve her bir şirkette 10 gün süreyle çalıştığını beyan etsin. Bu durumda her bir firma için ayrı, ayrı şifre müracaatı yapıldığında, gelir idaresinden her firma için ayrı, ayrı beyanname gönderme şifresi alınabilir mi? Gelir İdaresi e-beyanname gönderme şifresi verirken bu hususa dikkat ediyor mu? 5- Bağımlı çalışan meslek mensupları da serbest çalışan meslektaşları gibi Sermaye Tespit Raporu düzenleyebilmektedirler. Ancak ticaret sicil memurlukları, sermaye tespit raporu ile birlikte oda faaliyet belgesi talep etmektedirler. Oysaki bağımlı çalışan meslek mensuplarına, yönetmeliklere göre Oda Kayıt Belgesi verilmektedir. Dolayısıyla da bağımlı çalışan meslek mensubunun düzenlemiş olduğu raporun ticaret sicil memurluklarınca kabulünde problemler yaşanmaktadır. Zira Oda Kayıt Belgesi, Faaliyet belgesi yerine geçmemektedir. Uygulamada yaşanılan bu problemin meslek odasınca ticaret sicil nezdinde çözülmesi gerekir. 366
6- Bağımlı çalışan meslek mensuplarının da mesleki risklere karşı korunabilmeleri için Mesleki Sorumluluk Sigortası yaptırabilmeleri sağlanmalıdır. Hatta meslek mensupları bu hususta teşvik edilmelidir. Meslek mensupları için mesleki sorumluluk sigortasının yaptırılması bilhassa gelişmiş ülkelerde zorunlu iken, ülkemizde ise mesleki sorumluluk sigortası henüz serbest çalışan meslek mensupları için bile yeterince yaygınlaşmamıştır. 7- Bağımlı çalışan meslek mensuplarına yönelik mesleki deneyime göre artan oranlı Asgari Ücret tarifesi olmalıdır. Böylelikle bağımlı çalışan meslek mensuplarının mesleki liyakata uygun olmayan koşullar ve ücretlerle çalıştırılmalarının önüne geçilecektir. 8- Bağımlı çalışan meslek mensupları çalıştıkları şirketlerde, muhasebe iş ve işlemlerinin dışında şirket içi raporlamalar v.s.dâhil birden çok işle uğraştıklarından dolayı yoğun iş ortamında meslek odalarıyla olan tek bağlantıları odanın web sitesi ve düzenlenen eğitim faaliyetleridir. Dolayısıyla da buradan hareketle, birebir görüşmek ve iletişim sağlamak bir meslek odasının önceliklerinin başında gelmelidir. 9- Meslek mensuplarına yönelik eğitim faaliyetleri düzenlenirken de, bilhassa ilçelerde, Finansal Tabloların Analizi, Bütçe Eğitimi, Teknoparklar, Serbest Bölgeler, Borsa ve Sigorta Brokerlığı, Gayrimenkul Yatırım Danışmanlığı v.s. gibi daha bağımlı çalışan meslek mensuplarına yönelik ve çalıştıkları şirketlerde fark yaratacak tarzda ve daha spesifik eğitimlerin düzenlenmesi ve bu eğitimlerin de bağımlı çalışan meslek mensuplarının çalışma saatleri göz önünde bulundurularak özellikle hafta sonları yapılması gerekmektedir. Örneğin her ilçe kendi bölgesinin sektörel durumuna göre de eğitimler düzenleyebilir. Ayrıca verilen mesleki eğitimlerin yanı sıra meslek ahlakına ve etiğine yönelik eğitimler de verilmelidir. 10- İlçelerde bilhassa bağımlı çalışan meslek mensuplarına yönelik yerel bazlı projeler olduğunda, söz konusu projelerin meslek odası tarafından maddi ve manevi desteklenmesi, ilçe temsilciliklerine gerekli yetkinin verilmesi sağlanmalıdır. Zira her ne kadar ilçelerdeki meslek odasına yönelik faaliyetler, gönüllülük esasına dayalı olarak yürütülüyorsa da, gönüllü olarak ilgili faaliyetlere katılan meslek mensuplarının da motivasyonlarının yüksek tutulması gerekmektedir. 11- Mesleki formasyon konularında ve bilhassa meslek odasının sponsorluğunda akademik eğitim çalışmaları için yurtdışına meslek mensubu gönderilmesi sağlanabilir. Ba ğı mlı Çalışan Meslek Mensupları ile İ letişim Komi te si 12- Bağımlı çalışan meslek mensuplarının özlük hakları ve nitelikleri konusunda bir bilgi bankasının kurulması sağlanabilir. Örneğin İstanbul genelinde ve bilhassa ilçeler bazında işsiz kalan meslek mensupları için çözüm odaklı bir nevi iş portalı (havuz) oluşturulabilmesi sağlanabilir. Böylelik de işsiz kalan meslek mensuplarına meslek odasınca gerekli destek sağlanmış olur. 367
13- Bağımlı çalışan meslek mensuplarında, Meslek odasının serbest çalışan meslek mensuplarına daha yakın durduğu algısı bulunmaktadır. Bilhassa bu algının bertaraf edilebilmesi için ilk adım olarak oda başkanının her yıl yaptığı büro ziyaretlerine, bağımlı çalışan meslek mensuplarının çalıştıkları işyerlerinin de ziyaretleri eklenebilir. Zira bir kez daha ifade etmek gerekirse, bağımlı çalışan meslek mensupları ile iletişim kurabilmenin en önemli noktası, birebir iletişim ve insan psikolojisi gereği özel ilgi beklentisidir. Bu nedenle de bilhassa birden fazla sayıda bağımlı meslek mensubunun çalıştığı işyerlerine öncelik tanınabilir. 14- Yine bağımlı çalışan meslek mensupları ile birebir iletişim adına, Bağımlı Çalışan Meslek Mensupları İle İletişim Komitesi`nce ilk toplantıda konuşulduğu üzere, her ilçede en az 5 kişilik çalışma grupları oluşturulabilir ve ilgili çalışma gruplarının kendi ilçelerindeki bağımlı çalışan meslek mensuplarını ziyaret etmeleri sağlanabilir. 15- İlçeler bazında bağımlı çalışan meslek mensuplarına yönelik mesleki, hukuki v.b. her konuda bilgi alabilecekleri danışmanlar belirlenebilir. 16- Bağımlı çalışan meslek mensupları ile birebir iletişimde, iletişim kanallarının da çoğaltılması gerekir. Bunun için sosyal mecradan da fazlasıyla yararlanılmalıdır. 17- Mesleki yayınların güncel ve de düzenli olarak gönderilmesi sağlanmalıdır. Ayrıca odanın iki ayda bir yayınladığı Yaşam dergisinde bağımlı çalışanların da kendilerini her konuda ifade edebilecekleri şekilde bir köşenin olması sağlanabilir. Bağımlı meslek mensuplarınca ekonomik, siyasi, toplumsal, kültürel v.b her konuda gönderilen yazıların bir süzgeçten geçirildikten sonra ilgili köşede yayınlanması sağlanabilir. 18- Bağımlı çalışan meslek mensuplarının bilhassa eş ve çocukları ile birlikte katılabilecekleri sosyal etkinliklerin çeşitlendirilmesi ve de etkinlik sayısının artırılması sağlanabilir. 19- Belli konularda ödüllü yarışmalar düzenlenebilir. 20- Farklı komitelerin çalışma alanlarına giren meslek mensuplarının varlığı nedeni ile diğer komitelerle iletişimin de yakın olması gerekir. Örneğin özellikle sosyal etkinliklere yönelik olarak Sosyal Etkinlikler Komitesi ile birebir iletişim içerisinde olunması gerekir. 21- Kent yönetimi ile ilgili alanlarda rol alınmasını sağlamaya yönelik sivil ve idari kesimlerle ortak platformlar oluşturulması sağlanabilir. Bu platformların ilçe bazında örgütlendirilmesi ile de ileriye dönük olarak yerel ve genel yönetime yönelik aday insan kaynağı oluşturulabilir. 22- Meslek odasının Cumartesi günü de en azından yarım gün hizmet vermesi sağlanabilir. 368
23- Bağımlı çalışan meslek mensuplarının da oda çalışmalarına bilfiil katılmaları sağlanarak, meslek mensuplarının bağlı oldukları meslek odasına yönelik aidiyet duygularının güçlendirilmesi sağlanmış olur. 24- Bağımlı çalışan meslek mensuplarının da, serbest çalışan meslek mensupları gibi meslek odası ve TÜRMOB yönetiminde temsil edilebilmeleri sağlanmalıdır. 25- Başarılı çalışmalar yapabilmesi için 37 ilçe temsilci yardımcılarından oluşan bundan sonraki toplantılarına tam katılım sağlanılmalıdır. Toplantılara katılamayacak İlçelerden mazeret bildirimi yerine ilçe temsilcisinin katılım sağlanmalıdır. Bağımlı çalışan meslek mensuplarının karşı karşıya kaldıkları mesleki sorunlara yönelik çözüm önerileri yukarıda kısaca belirtilmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak bağımlı çalışan meslek mensupları ile birebir iletişime geçildiğinde görülmüştür ki en belirgin nokta ilk etapta meslek odası ile bağımlı çalışan meslek mensupları arasındaki iletişimin daha da güçlü kılınmasıdır. Bu nedenledir ki ne yapılırsa yapılsın meslek odasının ilk önce birebir iletişim için sıcak ortamlar yaratıp, bugüne kadar meslek adına yapılanlar dâhil olmak üzere bundan sonrasında da yapılacak olanların, bağımlı meslek mensuplarına anlatılması noktasında, bir kitle örgütü olarak, kendisini en iyi şekilde ifade etmesi gerekmektedir. Ba ğı mlı Çalışan Meslek Mensupları ile İ letişim Komi te si 369
370